❓Илсе Ғайса кем ул?

Хәҙерге Башҡортостандың Учалы районына ҡараған Шәрип ауылында Хәбибулла исемле башҡорт йәшәгән. Уның Фәтхулла һәм Зәйнулла исемле улдары булған.

Зәйнулла - күренекле башҡорт дин әһеле, ишан, мәғрифәтсе һәм йәмәғәт эшмәкәре, Рәсүлев фамилияһы менән билдәле.

💯Ғайса - Фәтхулланың улы була. 1904-1905 йылдарҙа рус-япон һуғышында ҡатнашҡан, полк муллаһы булған.

"Илсе Ғайса" башҡорт халыҡ йырының килеп сығышын тап уның шәхесенә бәйләйҙәр: бер туғаны Муса һәләк булғас ижад иткән, тип иҫәпләйҙәр.

Видео: Айназ Низаметдинов - Учалы егете ҡурайҙа уйнай.

❓Балаларығыҙға башҡортса китаптар һатып алаһығыҙмы?

З. Биишева исемендәге Башҡортостан "Китап" нәшриәтенең магазинында башҡорт телендә балалар әҙәбиәтен табырға мөмкин.

Улар араһында Башҡортостандың халыҡ шағиры Гүзәл Ситдиҡованың "Балапандар күккә ынтыла" тигән бик матур китабы ла бар.

Видеола Гүзәл Рамаҙан ҡыҙы был йыйынтығы тураһында һөйләй.

Әйткәндәй, "балапан" һүҙенең мәғәнәһен беләһегеҙме?

💯 Бөркөт, ҡарсыға кеүек ҡоштарҙың иң ныҡлы, көслө балаһы шулай атала.

Видео: "Китап" магазины төркөмөнән.

AY YOLA төркөмөнөң яңы йыры һәм клибы - UGEZ - Үгеҙ тип атала.

Премьераһы 2025 йылдың 5 сентябрендә 00:00 сәғәттә (мск) көтөлә.

Тәүге секундтарҙан уҡ - 🔥

🌙"Ожмах әсәйҙәрҙең аяғы аҫтында" -

тигән пәйғәмбәребеҙ Мөхәммәд ғәләйһис-сәләм.

Әсәйҙәргә шылтыратыр һәм хәлдәрен белешер, ҡосаҡлар, рәхмәт һүҙҙәрен әйтер, ә кемдәргәлер - яҡты рухтарын иҫкә алыр көн булһын әле бөгөн. ❤

Фото: ETHNO FRAMES, модель Хәмдиә Ҡунаҡҡолова.

Иртәлә генә торам, юлға сығам,
Ҡурай киҫеп алам ҡамыштан...

Видео: Салауат Юнысов.

❓"Урал батыр" башҡорт халыҡ эпосын уҡығанығыҙ һәм унда йәшеренгән мәғәнәләр хаҡында уйланғанығыҙ бармы?

❗Был - ябай әкиәт кенәме, әллә ниндәйҙер оло сер һаҡлаған һәм быуындан-быуынға белем тапшырған әҫәрме?

✅Был һорауҙарға яуапты "Киске Өфө" гәзитендә журналист Әхмәр Ғүмәр-Үтәбайҙың ғалим, этнограф Зәкирйән Әминев менән әңгәмәһендә табырға мөмкин.

Интервью 2016 йылда донъя күргән һәм бик ҡыҙыҡлы мәғлүмәттәргә бай.
Мәҫәлән, арыҫлан йәки йылан затының боланды йотоусы тураһындағы әкиәтте ишеткәнегеҙ барҙыр. Был күренеш күк есемдәренең хәрәкәтенә бәйле аңлатыла икән!

📍 Өҙөк:

"Е.Е. Кузьмина грифондың боланды йотоу мотивының ҡасан, ҡайҙа барлыҡҡа килеүен анализлап, уны календарға бәйләп, ышандырырлыҡ дәлилдәр менән аңлатҡайны үҙенең баяғы мәҡәләһендә. Баҡтиһәң, грифондың, арыҫландың һәм башҡа йыртҡыс заттың болан кеүек үлән емшәр йәнде ботарлауын тасуирлаған миф бынан 5 мең йыл элек шумерҙарҙа формалашып, ул календарь менән бәйле булып сыҡты. Шумер астрономдары күк есемдәренең күсеп йөрөүен күҙәтеп, Ай ҡасан батыуын, Ҡояш ҡасан ҡалҡыуын, йондоҙҙарҙың, планеталарҙың хәрәкәтен, уларҙың бер-береһенә ҡарата мөнәсәбәттәрен өйрәнеп, үҙҙәренең хужалыҡтарын алып барыу өсөн календарь төҙөүгә өлгәшкән булған. Шул дәүерҙә шумерҙар йәшәгән ерҙәрҙә февралдең егермеләрендә төнгө күктә Арыҫлан йондоҙлоғо ҡалҡҡан саҡта Болан йондоҙлоғо юҡ була. Ошо күренеште шумерҙар арыҫлан боланды ботарлап ырғытҡан, тигән миф аша сағылдырған. Шумерҙарҙан календарь менән бәйле был мотивты аҙағыраҡ хәҙерге Иран ерҙәрендә йәшәгән халыҡтар үҙләштерә, унан инде беҙҙең дәүерҙәргә тиклем етенсе быуаттарҙа Алғы Азияға яу менән килгән скифтар был мотивты үҙҙәре менән тыуған илдәренә алып ҡайта һәм ул Евразия ҡитғаһында киң таралып китә. Ваҡыт үтеү менән был эпизод әкренләп кенә февралдән мартҡа күсә. Хәҙер уны көнсығыш халыҡтары Наурыҙ байрамы тип 22 мартта билдәләй. Шулай итеп, көтмәгәндә Урал батыр эпосының бер эпизодының мәғәнәһе табылды. Факттарҙы әкренләп, бөртөкләп сүпләй торғас, эпостағы икенсе эпизодтарҙың мәғәнәләре лә асыла, аңлашыла башланы", - ти Зәкирйән Әминев.

Артабан ошонда уҡырға була:

https://kiskeufa.ru/index.php?dn=news&to=art&id=3036

📌 Самауырлы ритайым - "Башҡорт аты-2025" Халыҡ-ара башҡорт тоҡомло аттар фестивалендә!

6 сентябрҙә Баймаҡ районының Граф күле буйында үтәсәк фестивалдең кисен йырлы-моңло сара биҙәйәсәк.🔥

📌 Башҡортостан Ҡурайсылар дәүләт ансамбле ағзалары йәйге ялдан һуң эшкә сыҡҡан һәм яңы ижад миҙгеленә әҙерләнәләр.

Видеоны ансамблдең рәсми төркөмөнән алдыҡ.

Машаллаһ!🌸
Көндө Илгиз Абдрахманов һәм Лиана Хәбибуллинаның яңы йыры менән башлайыҡ әле 🥰

Фото: Людмила Камнева.

📌 22 августан 27-нә тиклем Башҡортостанда Армия мәҙәниәте көндәре үтте.

Сара Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүҙең 80 йыллығына, Рәсәйҙәге Ватанды һаҡлаусылар йылы һәм Башҡортостандағы МХО-ла ҡатнашыусыларға һәм уларҙың ғаиләләренә ярҙам итеү йылына арналды.

💯Проекттың төп маҡсаты Махсус хәрби операцияла ҡатнашыусыларға ярҙам күрһәтеү, илһөйәрлек тәрбиәләү һәм тарихи дөрөҫлөктө һаҡлау булды.

📍 Бер аҙна дауам иткән фестиваль сиктәрендә бөтәһе 300-ҙән ашыу сара ойошторолған: ҡала-райондарҙа концерттар, спектаклдәр, конкурстар, күргәҙмәләр һ.б. үткән.

🔹Иң яҡшы коллективтар һәм йырсылар Өфө ҡалаһының Совет майҙанында һәм "Торатау" конгресс-холында сығыш яһаны.

🔹22-24 августа "Көҙ романтикаһы" III классик музыка фестивале үтте.
🔹Ә 24 августа "Мираҫ" йыр һәм бейеү ансамбле менән Үҙәк хәрби округының "Батырлыҡ йырҙа, ҡаһарманлыҡ бейеүҙә!" ансамблдәре концерт ҡуйҙы.
🔹25 августа Рәсәй Федерацияһының Оборона министрлығының ижади коллективтары сәхнәлә балҡыны.
🔹Армия мәҙәниәте көндәре "Геройҙар дәүере" IV Бөтә Рәсәй патриотик йыр асыҡ конкурсы менән тамамланды.

✅ Әйткәндәй, быйыл уның еңеүсеһе Санкт-Петербург ҡалаһынан - Лидия Трифонова. "Еңеү алда" йыры өсөн.

📌 Төшкө ашҡа туҡтаған мәлдә блогер Рәис Ғәбитов менән бергә Белорет районындағы Еләкташ тауы башына менеп төшөгөҙ 😉😍

💥Әбйәлилдәрсә БУҘА ҡойоу серен асырбыҙ, тигәйнек бит әле?

❓Онотманығыҙмы? Беҙ – юҡ.

⚡Әбйәлилдән бер хужабикә һөйләгәндәрҙән яҙып алынған боронғо ысулды тәҡдим итәбеҙ.

💢Бөтәүләй һолоно таҙартаһың, әфсүген алып ташлайһың. Ҡылсығы бөтһөн тиһәң, килегә һалып төйәһең һәм елгәрәһең. Шул һолоно ҡыҙҙыраһың, элек ҡаҙанда ҡыҙҙыра торғайныҡ. 1 биҙрәнән дә кәм түгел ҡыҙҙырылған һолоно ҡул тирмәнендә тартаһың.
Беҙ боронғо ҙур ағас көбөгә эшләй торғайныҡ, ул 5-6 биҙрәлек булды.

💢Тартылған һолоно көбө (ҙур аҙас һауыт) төбөнә бушатаһың. Өҫтөнә 1 алдыр (тәгәстән ҙур, табаҡтан бәләкәй һауыт) һыйыр йәки кәзәнең эс майын иретеп ҡояһың. Һыҙлығын (шкварки) ҡоймайһың. Болғатмай тораһың.

💢Өлкән ҡаҙанға һыу ҡойоп ҡайнатаһың. Элек арыш оно һала торғайнылар, аҙаҡ ул булманы. Шуға юғары сортлы ондо ҡайнап торған һыуға өҫтәп, болғата-болғата бешерәһең. Ҡуйы булырға тейеш. Бер-ике ҡаҙан он ҡайнатып, көбөгә һоло һәм ирегән май өҫтөнә ҡояһың.

💢Бер юлы айырым тағы ла һыу ҡайнатып торорға кәрәк һәм көбөгә өҫтәргә. Шунан барыһын да бергә болғатып, көбөнөң ауыҙын ябып, 1 көнгә ҡуяһың.

💯Икенсе көнөнә болғатаһың һәм һөҙөргә әҙерләнәһең.

✅Буҙаны һөҙгәндә асалы ағас, ике төрлө – эре һәм ваҡ иләк, бер нисә табаҡ кәрәк.

💢Болғатҡас, тәүҙә эрерәк иләктән төшөрә башлайһың, түбен табаҡҡа һалып тораһың. Иләккә баҫып һығаһың. Түбен ҡул менән йомарлап-йомарлап ныҡлап һығырға кәрәк.

✅Түбен ташламайһың, ҡайнаған һыуға һалып, тағы бер ҡат һөҙөп алырға була. Быныһын буҙаға өҫтәп ҡойорға ла, айырым эсергә лә мөмкин.

Уңайлыҡ өсөн буҙаны икенсе берәй ҙур һауытҡа һөҙөп, аҙаҡ кире көбөгә ҡойоп алырға була.

❗Һөҙөп бөткәс, буҙаның ҡуйылығын самалайһың. Ныҡ ҡуйы булһа – оҙаҡ әсемәй, шыйыҡ булһа – тәме булмай һәм әсе була. Ҡуйы булһа ҡайнап торған һыу өҫтәйһең.

✅Ошолай әҙерләнгән буҙа 2-3 көндә күперә, күпереге эсемлек бөткәнсе бөтмәй, һыуы өҫкә ҡалҡмай. Ташмаһын өсөн ҡарап торорға кәрәк, бер өлөшөн икенсе һауытҡа ҡойоп алып, һыуығыраҡ ергә ҡуйып торорға ла ярай. Ә тиҙерәк әсеһен тиһәң, йылыға индереп ҡуяһың.

💯Шәкәр, сүпрә, әсетке ҡушмайҙар.

📽Видео: Республика халыҡ ижады үҙәгенең Әбйәлил районы Мораҡай ауылынан Ғәлиә Кинйәбаеваның буҙа ҡойоуын сағылдырған видеоһы.
Ул да беҙ тасуирлаған ысул менән эшләй, бәлки, ҡайһы бер ғәмәлдәре генә айырылалыр.

БУҘАҒЫҘ ТӘМЛЕ БУЛҺЫН!💛