کرمانج‌های کلات نادری

کرمانج‌های شمال خراسان، خود را کُرد می‌دانند. اما باید دانست که رقص و گویش ایشان لکی است، نه کُردی.
ایشان با کُردهای هیمنه که به آسیای خرد کوچانده شدند، هم‌ریشه هستند. کرمانج‌ها وفاداران به نادرشاه افشار بودند.

بر اساس کتاب «حرکت تاریخی کُردها به خراسان» به قلم کلیم‌الله توحدی، نادرشاه از فرزندان همین ایل کرمانج دانسته شده که در درگز و کلات ساکن شده بودند. اما این مطلب درست نیست، و نادر اهل ابیورد خراسان بزرگ بوده است. همان شهری که انوری شاعر نیز در آن زاده شده بود.

#کرمانج

پیام دختر مغول به پان‌ترک‌ها:
ما یکی نیستیم. دست از سر ما بردارید.

😁

چهره‌های طبیعی
بینی‌های طبیعی
لب‌های طبیعی
اندام‌های طبیعی
صداهای طبیعی

روزهای شاد که رفت...
❤️

وجود زندگی در کیهان

انسان هنوز نتوانسته کل منظومۀ خورشیدی را بررسی کند. هنوز دسترسی به قمرهای دو سیاره آن طرف‌تر از خودش یعنی مشتری و کیوان هم ندارد. هنوز لایۀ بیرونی همین ماه و بهرام (مریخ) را نتوانسته دقیقا بررسی و آزمایش کند.

این در حالی است که، کل منظومۀ خورشیدی ما به اندازۀ ۰/۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۹٪ وسعت جهان قابل مشاهده است. یعنی انسان حتی تسلط و اطلاعات خاصی نسبت به همین درصد بسیاربسیار جزیی از جهان قابل مشاهده ندارد.
همچنین انسان تاکنون توانسته است امواج رادیویی را به فاصلۀ ۵۰ سال نوری از زمین بفرستد. این هم یعنی حدود ۰/۰۰۰۰۰۰۰۵٪ از وسعت جهان قابل مشاهده.

اما تا همین ۳۰ سال پیش، به اصطلاح دانشمندان اخترشناس جهان، محکم مقاله و کتاب نوشته و سخنرانی می‌کردند که خورشید تنها ستاره‌ای در کل جهان است که سیاره دارد!...

دنبالۀ نوشتار👇
https://kuroshebozorg.blogsky.com/1404/09/21/post-338/

روایتی مذهبی، غیرواقعیتی تاریخی

دیدگاه بیشتر پژوهشگران این است که داستان یوسف مبنای تاریخی بسیار کمی دارد.
هیچ منبعی (غیر از خود کتاب مقدس) وجود ندارد که به حضور بنی‌اسرائیل در مصر اشاره کرده باشد و در متون باستانی یا یافته‌های باستان‌شناسی نیز هیچگونه مدرکی دربارهٔ افراد و وقایع داستان‌هایی که در این باره در مصر روایت می‌شود (از یوسف تا موسی) پیدا نشده است.

همچنین، هیچ مورد مشابهی در متون مصر باستان دربارهٔ فردی که از چنین جایگاه پایینی به رده‌های بالای قدرت برسد، یافت نشده است. با این حال، عزیز داشته شدن یهودیان تبعیدی توسط حاکمان خارجی یکی از مضامین محبوب ادبیات یهودی در دورهٔ بعد از تبعید به بابل و سپس آزادسازی ایشان به همراه دیگر مردمان است. کتاب استر و کتاب دانیال نیز دو نمونه از قصه‌های مشابه داستان یوسف است...

دنبالۀ نوشتار👇
https://kuroshebozorg.blogsky.com/1404/09/22/post-339/

چرا هیچکس جرات نمی‌کند راستش را بگوید؟

سال‌هاست که میلیاردها دلار پول مملکت را می‌فرستند برای حزب‌الله و حماس و حوثی و حشدالشعبی و دیگر نیابتی‌ها.
بنابراین کسر بودجه می‌آید و بانک‌ها که تمام سهامدارانش خود حضرات هستند، برای قرض به دولت خلق پول می‌کنند و سپس خودشان از بانک مرکزی استقراض می‌کنند و در نهایت باعث تورم برای ملت و کاهش ارزش پول ملی می‌شوند.

بقیه‌اش هم داستان‌های تکراری است که واردکنندگان فلان کردند و صادرکنندگان دلارها را نیاوردند و ارز ترجیحی را فلانی‌ها منحرف کردند و مردم اسراف می‌کنند و...
چون تمامش در اختیار حلقۀ بسته و محافل خود حکومتی‌ها و آقازاده‌هاست.

همه به قول معروف سر کاریم.
هر کشور دیگری هم بود، با این وضعیت، به همین روز فلاکت می‌افتاد.
❌

🌱
خط و زبان فارسی

مهرداد ایران‌مهر
خط و زبان، دو‌ مقولۀ جدا از هم است. در اینجا موضوع موهوم خط‌های فینیقی و آرامی را واگذارده و به مقولۀ زبان می‌پردازیم.

جملۀ همه‌گیری مدت‌هاست از انبان گشاد روشنفکران بیرون آمده و دامان و گریبان جامعۀ ایرانی را گرفته است:
«همانگونه که همگان می‌دانیم، فارسی پر از کلمات عربی است!».
حال از کجا و چگونه و چرا، دیگر مهم نیست. تنها ادعاهای صد من یک غاز این جماعت متوهم مهم است!

حتی حافظ که این همه متهم به معرب‌سرایی است، نگاهی به دیوانش بیندازید. به طور میانگین و در نهایت ۲۳-۸ درصد واژگان هر بیت یا غزل آن را واژگان معرب و عربی شکل می‌دهد. تازه همان‌ها را هم باید بررسی کرد و دید کدامش ریشۀ عربی و کدام‌ها ریشۀ ایرانی دارد.

دیباچۀ گلستان سعدی که آدم گمان می‌کند سر تا پا عربی باشد را بررسی کنید. حتی همین بخش هم واژگان فراوان فارسی دارد.

مِنّت خدای را عزَّ وَ جَلّ که طاعتش موجبِ قُربَت است و به شُکر اندرش مَزیدِ نعمت. هر نفسی که فرو می‌رود مُمدِّ حیات است و چون بر می‌آید مُفَرِّحِ ذات. پس در هر نفسی دو نعمت موجود است و بر هر نعمتی شکری واجب.

روشنفکر یعنی باد هوا...

@midhistor

هر کجا این‌ها را شنیدید:

مقاومت مردم، خودکفایی، خلق‌ها، توده‌ها، مبارزه با استکبار جهانی، عدالت اجتماعی، کاخ‌نشینان و کوخ‌نشینان، کمک به مستضعفین، محور مقاومت، به قله‌ها رسیدیم، دور زدن تحریم‌ها، خطر راست افراطی، چگوارا، روسیه، یارانه مستقیم، کمک به معیشت مردم، کالابرگ، مستضعفان جهان، صدور انقلاب، کمبود هست اما کشور دارد پیشرفت می‌کند، تبیین ارزش‌ها، بصیرت‌افزایی، وفاق و انسجام ملی، کمک به مظلومان جهان...

جانتان را بردارید و فرار کنید!!

👻🤭

🌱
یلدا یا چله؟

مهرداد ایران‌مهر
به راستی بحث اصلی این نیست و کاربرد نام یلدا خدشه‌ای به مراسم شب چله نمی‌زند.
آسیب اصلی در رده‌ای بالاتر و مربوط به مفاهیمی است که متاسفانه امروزه بر اساس آن پایه‌های غلط، مولفه‌هایی اینچنین را تعریف می‌کنیم.

جملات تکراری و بی‌پایۀ زیر را همواره شنیده‌ایم و دلیلش هم «چون همه می‌گویند» ذکر شده است:

یلدا واژه‌ای سریانی به معنای زادروز است.

زبان سُریانی یکی از گویش‌های زبان آرامی است.

اولی مشکلی ندارد، اما هنگامی که دومی به عنوان توضیح اولی آورده می‌شود، همه چیز به هم می‌ریزد.
سریانی به هر رو متعلق به یک خانوادۀ زبانی است. آسیب آنجاست که آن خانواده، آرامی نامیده شده است!

-زبان‌ها پدید نمی‌آیند، بلکه تکوین می‌یابند.
-زبان موسوم به هندواروپایی، جوان بوده و از تکامل نیازبان اولیه پدید آمده است.
-نیازبان اولیه، پیشوند و پسوند نداشته و پیوندی بوده است.
-خود این نیازبان، از تکوین آواهای اولیه پدید آمده بوده است.

نام‌های آرامی و سامی و آریایی و هندواروپایی و... سندیت تاریخی نداشته و از قرن هجدهم در مکاتب ادبی و تاریخی اروپا پیشنهاد شده و به کار رفته است.

@midhistor

خط فارسی نوۀ خط بیستون

مهرداد ایران‌مهر

بند پایانی ستون چهارم کتیبۀ بیستون:
«داریوش شاه گوید به خواست اهورامزدا ایـن است نوشته‌ای که من کردم. افزون بر این، به (خط) ایری‌یَ، هم بر روی پوست و هم بر روی چرم نوشته شد...

چه خطی بر پوست و چرم نوشته می‌شود؟ خطی که بر پوست جانور (چرم) و‌ گیاه (کاغذ) نوشته می‌شده، خط کتابی بوده است.
خط میخی هم که برای نوشتن بر کتیبه و‌ الواح گلین به کار می‌رفته، همان خط کتیبه‌ای است.

خط کتابی، در بیستون با نام «ایری‌یَ» و متعلق به کل فلات ایران خوانده شده است. یعنی همان سرزمین میانی یا سرزمین چرخ خورشید (خونیرث).

خط کتابی که انحنا داشت، تکوین یافت و به اشکال پهلوی اشکانی و ساسانی و سپس فارسی در آمد.
مادها بر خلاف هخامنشیان، کتیبه‌نویس نبودند و از همان خط نیای کتابی بهره می‌بردند. هخامنشیان نیز پس از یکپارچه کردن قلمرو میانی، فرمان‌های حکومتی را برای آگاهی ملل تابع، به شکل میخی بر کتیبه‌ها نقش کردند. وگرنه نامه‌ها و اسناد اداری بر پوست و کاغذ و به خط کتابی نگاشته می‌شد.
در گذر زمان، آن اسناد از میان رفت و برای مثال الواح گلین تخت جمشید که به میخی نگاشته شده، بر جای ماند.

✍

ترکیب منابع عمومی دولت در بودجه ۱۴۰۵

* درآمدهای مالیاتی: ۲۹۶۱ هزار میلیارد تومان
*استقراض از بازار بدهی: ۹۴۰ همت
*استقراض از صندوق توسعه ملی: ۵۹۰ همت
*درآمدهای نفتی: ۲۶۳ همت
*سایر منابع: ۴۶۶ همت

یک پرسش ساده:
باقی پول درآمدهای نفتی کشور کجا می‌رود؟

درآمد نفتی مذکور که در هزینه‌های جاری و عمرانی کشور وارد می‌شود، حدود ۲/۵ میلیارد دلار است.
درآمدهای نفتی و گازی و معدنی کشور در سال گذشته حدود ۴۷/۵ میلیارد دلار بوده است.

آن ۴۵ میلیارد دلار (۵۰۰۰ همت) باقیمانده کجا می‌رود؟
هر چه از حیف و میل مدیران و حقوق‌های نجومی و وام‌های مفتی خودی‌ها و اختلاس‌های آقازاده‌ها و تخفیف نفتی به چین و... باقی ماند، می‌رود به حساب حزب‌الله لبنان.

چون جمهوری اسلامی، به ویژه طی دو سال گذشته و برای دور زدن فشار حداکثری آمریکا، علاوه بر هزینه‌های بازسازی این گروه، از طریق افراد و سرشبکه‌های همین حزب‌الله است که حوثی‌ها و حماس و حشدالشعبی و نیروهای جهادی غرب آفریقا و حضور در ونزوئلا و شبکه‌های قاچاق و ناوگان سایه و... را تامین مالی می‌کند و سلاح برایشان می‌فرستد.

❌

🌱
فارسی را پاس بداریم

مهرداد ایران‌مهر
امروزه خودی و بیگانه و خیرخواه و بدخواه، هر کدام به طریقی یک لگد به زبان فارسی می‌زند.

هر کس به طریقی دل ما می‌شکند
بیگانه جدا دوست جدا می‌شکند
بیگانه اگر می‌شکند حرفی نیست
من در عجبم دوست چرا می‌شکند

👇👇

🌱
از بیگانگان که گلایه‌ای نیست. اما گاه آسیب دوستی‌های خاله‌خرس‌وار دوستان، بیشتر از زخمه‌های بدخواهان است.
ما تا زمانی که چیرگی و شناخت کاملی نسبت به واژگان فارسی و بیگانه نداریم، نباید در جایگاه کارشناس نشسته و دستور سره و ناسره بدهیم.

به قول دکتر محمدعلی سجادیه:
امروزه یک عده جوان راه افتاده‌اند و دارند واژگان ایرانی را به فارسی ترجمه می‌کنند!

بدون شناخت واژه‌های ایرانی و ریشه‌های کهن آن‌ها، هرگز نباید نسبت به خودی یا بیگانه بودن یک واژه داوری کرد.
برای مثال، ترکیب آشنای خلیج فارس امروزه جزو لگدخورترین ترکیب‌ها به شمار می‌رود. غافل از آنکه، «خلیج» خود واژه‌ای ترکیبی و ساخته از دو بخش کهن ایرانی است. (ریشۀ خُل(ا) + پسوند ایج)
اما بسیاری بر پایۀ ناآگاهی، کوشیده‌اند تا ترکیب‌های جور و واجور مانند شاخاب پارس و دریای پارسی و... را جایگزین این ترکیب ملی و ایرانی نمایند.

به جز این، گروه‌های فراوان مجازی هستند که جملۀ معروف «پارسی را پاس بداریم» بر سردر آن زده شده است.
نخست آنکه، زبان امروز ما فارسی نامیده می‌شود. دوم نیز، در سراسر فهرستی که اینگونه گروه‌ها به نمایش می‌گذارند، حال درست یا غلط، تنها واژگانی مثلا عربی و برابرنهادهای فارسی در آن به چشم می‌خورد.
اما همین افراد، در کلام روزانۀ خویش، مثل نقل و نبات واژگان انگلیسی و لاتین به کار برده و کک‌شان هم نمی‌گزد.

رودخانۀ واژگان و ترکیبات ورودی عربی، در قرن هفتم خشکید و اکنون هر زمان به سراغش برویم، در حال پیشروی نیست. اما سیلاب واژگان انگلیسی و لاتین هم‌اکنون در حال جوش و خروش است. چنانچه به راستی نگران هستید، راهی برای این خسارت آنی و پیش رو پیدا کنید.
سیل واژگان تست و تایم و استرس و سرویس و...، خانۀ زبان فارسی را سوزانده است. تازگی‌ها هم نچرال و نریشن و «این فارسیش چی میشه!» و... از راه رسیده است. پس‌فردا هم فریادها بلند می‌شود که این‌ها دیگر جزو زبان فارسی شده‌اند و می‌گویید چکارش کنیم؟!

و اما، در زبان فارسی واژگانی که با حرف «ت» آغاز شود، زیاد نداریم، مانند ترانه و تابش و...
یکی از آسیب‌هایی که واژگان عربی در گذشته به زبان فارسی زد، ورود صیغۀ «تفعیل» بود که فوج واژگان ترتیب و تبریک و تسخیر و تجلیل و تصنیف و تجمیع و تنظیم و... را روانۀ زبان فارسی کرد.
برای مثال، دلسوزان می‌توانند روی این ترکیبات متمرکز شده و با همگرایی برای برخی از آن‌ها برابرهایی را پیشنهاد و جایگزین نمایند.

روی هم رفته، کسانی که می‌خواهند در این زمینه کوششی کنند، بهتر است پیش از هر کار، نخست دانش خود را در حوزۀ ریشه‌شناسی واژگان بالا ببرند. دربارۀ واژگان معرب و عربی، در آغاز مطالعۀ آثار دکتر آذرتاش آذرنوش و السید ادی شیر، می‌تواند راهگشا باشد.
بیشتر واژگانی که گمان می‌کنیم عربی است، تنها همان گمان می‌کنیم که عربی است.

@midhistor

سطح سواد مردم انگلیس...
آمریکایی‌ها هم همینطور هستند،
چیزی در حد افتضاح! ❌

🌱
از میهن ایرانشهر

در سال ۱۹۶۴م در استانبول، تابوتی کشف شد که بر روی آن کتیبه‌ای به خط پهلوی نوشته شده بود.

این گور برای خرداد است، پسر هرمزدآفرید، که خدایش بیامرزاد، از میهن ایرانشهر، از روستای چَرگان از دهِ خشت، که سالی به امید و خواستاریِ بارخدای، مسیح راست و پیروز، به روم اندر بود.

این کتیبه نشان می‌دهد که یک ایرانی مسیحی از منطقه‌ای در شمال‌غرب ایران، در قرن دوم یا سوم هجری، وطن خود را ایرانشهر می‌داند.

آوانویسی فونتیک متن:

īn gōr Xurdād rā (a)st pusar ī Hurmuzdāfrīd ke-š xwadāy bē āmurzā az mēhan ī Ērānšahr az rōstā *Cargān az deh *Xišt ke ē sāl pa ōmēd u xwāštārī kardan ī Mašīh ī rāst u pērōz pa Rūm andar būd

@midhistor

🌱
سالروزهای من‌درآوردی!

مهرداد ایران‌مهر
امروزه زادروز و سالمرگ بیشتر شخصیت‌های تاریخی مانند زرتشت، کوروش، داریوش، فردوسی و...، بر ما روشن نیست. اما روزهای بزرگداشتی مانند روز فردوسی و هفتم آبان و... داریم که فرخنده و زیبا هستند.
از سویی، ششم فروردین و پنجم دی و چهارم شهریور و دیگر روزهایی که به عنوان زایش و مرگ این شخصیت‌ها بیان می‌شود، هیچگونه سندیت تاریخی ندارد.

ما از روی آخرین سالنامه های موجود، مثلا می‌توانیم حدس بزنیم که کوروش تا تابستان فلان سال زنده بوده و نامش به عنوان شاه در کتیبه‌ها آمده است. سپس سالنامۀ بعدی که به فرض پاییز همان سال منتشر شده، به تاجگذاری کمبوجیه اشاره کرده است.

در این حد و در برخی موارد می‌توان اشاره کرد. اما برای مثال، زرتشت که هیچکس دقیقا زمان زیست او را نمی‌داند و تاریخ‌های ارائه شده، صدها و هزاران سال با هم فاصله دارد، چگونه زادروز و مرگ او را چنین دقیق و به روز در گاهشمار نوین خیامی اعلام می‌کنند؟

تاریخ ایران هیچ نیازی به مابه‌ازاسازی در برابر سالگردها و مراسم دینی و مذهبی ندارد. به قول زنده‌یاد استاد مرتضی ثاقب‌فر، ما نیازی به جعل تاریخ نداریم.

@midhistor