داروهای ADHD تمرکز را از راهی متفاوت تقویت می‌کنند

براساس جدیدترین تحقیقات داروهای محرکی که معمولاً برای درمان اختلال بیش‌فعالی و کم‌توجهی(ADHD) تجویز می‌شوند مثل دارویی که در بازار با نام‌ ریتالین شناخته می‌شود، به جای اینکه مستقیماً بخش‌های مغز مسئول تمرکز را هدف بگیرند، بیشتر روی بخش‌های مرتبط با بیداری، پاداش و انگیزه اثر می‌گذارند. این نتایج بر اساس اسکن‌های مغزی کودکان نشان می‌دهد که این داروها اتصالات مغزی در شبکه‌های پاداش را تقویت می‌کنند و باعث می‌شوند انجام کارهای کسل‌کننده احساس «پاداش» بیشتری داشته باشد، نه اینکه تمرکز را از طریق قوه‌ی اراده بهتر کنند.

محققان همچنین متوجه شدند که اثر داروها شباهت زیادی با وضعیت مغز در زمانی دارد که فرد خواب کافی داشته باشد؛ یعنی این داروها می‌توانند نشانه‌های خستگی و بی‌حالی را «پنهان» کنند، به‌خصوص در کودکانی که کم‌خوابی دارند.
🌐منبع
@noaatech

چرا جذب آدم‌های شبیه خودمان می‌شویم؟

بر اساس یک پژوهش بسیار گسترده روی بیش از ۶ میلیون زوج ،دانشمندان به الگوی جالبی رسیدند: افرادی که مشکلات یا تشخیص‌های روان‌شناختی مشخصی دارند (مثل افسردگی، اضطراب، وسواس، اوتیسم و …)، با احتمال بیشتری با فردی ازدواج می‌کنند که وضعیت روانی مشابهی دارد. این شباهت فقط در یک بیماری خاص دیده نمی‌شود، بلکه در طیف گسترده‌ای از شرایط سلامت روان تکرار شده است. پژوهشگران این پدیده را «همسان‌گزینی» می‌نامند؛ یعنی انسان‌ها ناخودآگاه به سمت کسانی جذب می‌شوند که از نظر ویژگی‌ها و تجربه‌های درونی به خودشان شبیه‌ترند.

دانشمندان چند دلیل برای این موضوع مطرح می‌کنند: اول اینکه افراد با تجربه‌های روانی مشابه، معمولاً در محیط‌های اجتماعی یا درمانی مشترک حضور دارند و شانس آشنایی‌شان بیشتر می‌شود. دوم اینکه داشتن تجربه‌های مشترک می‌تواند احساس درک، همدلی و امنیت عاطفی را تقویت کند. نکته‌ی مهم این است که این انتخاب‌ها حتماً آگاهانه یا «بهتر» نیستند؛ بلکه فقط نشان می‌دهد که در مقیاس بزرگ، الگوی شباهت روانی در انتخاب شریک زندگی به‌طور قابل توجهی وجود دارد.

🌐منبع
@noaatech

✈️ پرواز واقعی با هواپیمای مقوایی در اندازه انسان!

پیتر سریپول، یوتیوبر و مخترع خلاق، موفق شده یک هواپیمای واقعی و قابل‌نشستن از مقوا بسازد که نه‌تنها حرکت کرد، بلکه برای چند ثانیه واقعاً از زمین جدا شد و پرواز کرد. این هواپیما یک ماکت نیست؛ در اندازه کامل انسان طراحی شده و خود سازنده داخل آن نشسته است.

در این پروژه، بدنه و بال‌ها عمدتاً از مقوا ساخته شده‌اند و فقط بخش‌های حساس با چوب تقویت شده‌اند. پس از چند آزمایش ناموفق روی زمین، در نهایت هواپیما با کمک کشیده‌شدن توسط خودرو به سرعت لازم رسید و توانست از باند جدا شود. هرچند پرواز کوتاه بود، اما نشان داد که حتی با ساده‌ترین و ارزان‌ترین مواد هم می‌توان به مرزهای مهندسی و خلاقیت نزدیک شد.

🌐منبع
@noaatech

🎮 باستان‌شناسی وارد دنیای بازی‌های هوشمند شد

باستان‌شناسان با کمک هوش مصنوعی و ابزارهای سادهٔ بازی‌سازی، بازی‌های ویدئویی تعاملی ساخته‌اند که اطلاعات واقعی باستان‌شناسی را به تجربه‌ای قابل لمس برای عموم تبدیل می‌کند. در این پروژه، پژوهشگران با استفاده از موتورهایی ، محیط‌هایی سه‌بعدی بر پایهٔ داده‌ها و اسکن‌های واقعی سایت‌های تاریخی ساختند. در این بازی‌ها، بازیکن می‌تواند در یک محیط پیشاتاریخی حرکت کند و با شخصیت‌های هوشمند ، مانند یک باستان‌شناس یا انسان پیشاتاریخی گفت‌وگو داشته باشد؛ گفت‌وگوهایی که از پیش نوشته نشده‌اند و به‌کمک هوش مصنوعی به‌صورت پویا شکل می‌گیرند.

مزیت مهم این روش، قابلیت به‌روزرسانی علمی است؛ یعنی با تغییر یافته‌های پژوهشی، محتوای بازی هم اصلاح می‌شود. پژوهشگران می‌گویند این رویکرد می‌تواند آیندهٔ آموزش تاریخ در موزه‌ها و مدارس را متحول کند، البته با این هشدار که دقت علمی باید همیشه زیر نظر متخصصان حفظ شود.

🌐منبع
@noaatech

🌲 نادرترین حالت پزشکی: مثانه یک مرد شبیه «درخت کریسمس» شد

پزشکان با پرونده‌ای غیرمعمول مواجه شدند؛ مردی که به‌دلیل مشکلات ادراری و نشت غیرعادی ادرار به بیمارستان مراجعه کرده بود. در بررسی‌های تصویربرداری، شکل مثانه او به‌طرزی عجیب شبیه درخت کریسمس دیده می‌شد؛ حالتی نادر که در پزشکی به نام «مثانه درخت کریسمسی» شناخته می‌شود و معمولاً توجه پزشکان را به خود جلب می‌کند.

علت این تغییر شکل نه سنگ یا تومور، بلکه تنگی شدید مجرای ادرار بوده است؛ مشکلی که باعث می‌شود ادرار به‌درستی تخلیه نشود و به‌مرور فشار زیادی به مثانه وارد شود. این فشار طولانی‌مدت باعث تغییر فرم بخش پایینی مثانه می شود . پس از درمان عفونت و انجام جراحی برای باز کردن مجرا، وضعیت بیمار تحت کنترل قرار گرفت. این مورد برای پزشکان جالب بود، چون معمولاً چنین حالتی به مشکلات عصبی نسبت داده می‌شود، اما این‌بار دلیل آن کاملاً متفاوت بود.


🌐منبع
@noaatech

🥦بهترین و ساده ترین نکات سلامت 2025

🥚پژوهش‌های علمی جدید نشان می‌دهند که برای حفظ سلامت، همیشه به رژیم‌های سخت یا برنامه‌های پیچیده نیاز نیست. عادت‌های ساده‌ای مثل مصرف متعادل تخم‌مرغ، دریافت پتاسیم بیشتر از میوه‌ها و سبزیجات، و نوشیدن قهوه در ساعات ابتدایی روز می‌توانند نقش مثبتی در سلامت قلب، تنظیم فشار خون و افزایش انرژی روزانه داشته باشند.

⏳در این گزارش همچنین تأکید شده که زمان‌بندی سبک زندگی اهمیت زیادی دارد؛ مثلاً ورزش شدید نزدیک به زمان خواب می‌تواند کیفیت خواب را کاهش دهد یا نشستن طولانی‌مدت برای بدن مضر است، اما حتی تغییرات کوچک مثل تحرک کوتاه، مصرف مقدار کمی کاکائوی تلخ، یا توجه به خواب منظم می‌تواند اثرات منفی را کمتر کند. پیام اصلی این مقاله روشن است: سلامت پایدار بیشتر از آنکه به کارهای سخت وابسته باشد، به انتخاب‌های کوچک و مداوم روزانه بستگی دارد.

منبع

وقتی کمبود جهانی DDR5، پای لحیم‌کاری را وسط می‌کشد!

در بحبوحه کمبود جهانی رم‌های DDR5 و افزایش شدید قیمت‌ها، گروهی از علاقه‌مندان سخت‌افزار در روسیه دست به کاری غیرمعمول زده‌اند: ساخت رم DDR5 به‌صورت دستی. آن‌ها بردهای خالی رم و چیپ‌های حافظه را جداگانه تهیه می‌کنند و با لحیم‌کاری، ماژول‌های رم مخصوص خودشان را می‌سازند؛ کاری که تا همین چند سال پیش فقط در کارخانه‌های بزرگ انجام می‌شد.

البته این روش نه ساده است و نه لزوماً ارزان. ساخت یک رم دست‌ساز تقریباً هم‌قیمت نمونه‌های آماده بازار تمام می‌شود و نیاز به دقت و مهارت بالایی دارد. با این حال، این حرکت بیشتر از آن‌که راه‌حلی اقتصادی باشد، نشان‌دهنده خلاقیت، کنجکاوی علمی و تلاش برای کنار آمدن با محدودیت‌های بازار جهانی فناوری است.
🌐منبع
@noaatech

⚛️ برق هوش مصنوعی از دل ناوهای جنگی بازنشسته!

یک استارتاپ آمریکایی پیشنهاد عجیبی داده: استفاده از راکتورهای هسته‌ای بازنشسته نیروی دریایی آمریکا، که قبلاً روی ناوهای هواپیمابر و زیردریایی‌ها نصب بوده‌اند، برای تأمین برق مراکز داده هوش مصنوعی. دلیل این ایده ساده است؛ سیستم‌های هوش مصنوعی برق بسیار زیادی مصرف می‌کنند و شبکه‌های برق فعلی به‌سختی جواب‌گوی این رشد سریع هستند. این راکتورها می‌توانند برق پایدار و شبانه‌روزی فراهم کنند، چیزی که برای مراکز داده حیاتی است.

این شرکت از وزارت انرژی آمریکا درخواست حمایت مالی کرده تا پروژه را راه‌اندازی کند. با این حال، ایده با چالش‌هایی هم روبه‌روست؛ از هزینه‌های بالا گرفته تا نگرانی‌های ایمنی و نحوه استفاده دوباره از فناوری هسته‌ای نظامی. با وجود این، اگر اجرایی شود، می‌تواند مسیر تازه‌ای برای تأمین انرژی پاک و قدرتمند در دنیای هوش مصنوعی باز کند.



🌐منبع
@noaatech

موفقیت غیرمنتظره پلتفرم‌های استریم رایگان

سرویس پخش ویدیویی «توبی» (Tubi) که متعلق به شرکت فاکس است، در سال ۲۰۲۵ برای اولین‌بار به سوددهی رسید. این پلتفرم بدون دریافت هزینه اشتراک، فیلم و سریال پخش می‌کند و درآمدش را از تبلیغات به‌دست می‌آورد؛ مدلی که برخلاف بسیاری از سرویس‌های پولی، کاربران را مجبور به پرداخت ماهانه نمی‌کند.
موفقیت توبی نشان می‌دهد که «پخش رایگان با تبلیغات» می‌تواند آینده مهمی در دنیای رسانه باشد. با بیش از ۱۰۰ میلیون کاربر فعال ماهانه، این سرویس ثابت کرده که حتی بدون دریافت پول مستقیم از مخاطب هم می‌توان رشد کرد و سودآور بود؛ موضوعی که نگاه‌ها به آینده صنعت استریم را تغییر می‌دهد.

🌐منبع
@noaatech

👁️ وقتی زمستان می‌آید، چشم‌های گوزن جادویی می‌شوند!

گوزن‌های شمالی یکی از شگفت‌انگیزترین سازگاری‌ها با طبیعت را دارند: چشم‌هایشان با تغییر فصل عوض می‌شود. در تابستان که نور خورشید در مناطق قطبی زیاد است، چشم آن‌ها رنگی طلایی دارد تا نور اضافی را کنترل کند. اما با رسیدن زمستان و تاریکی طولانی، رنگ چشم‌ها به آبی تیره تغییر می‌کند تا بتوانند از کمترین نور ممکن بیشترین استفاده را ببرند.

این تغییر رنگ باعث می‌شود چشم گوزن‌ها در زمستان به نور بسیار حساس‌تر شود و آن‌ها بتوانند در تاریکی، غذا پیدا کنند یا خطراتی مثل شکارچیان را زودتر ببینند. شاید تصویر کمی تارتر شود، اما برای بقا در سرمای قطب شمال، همین دید بهتر یک مزیت حیاتی است. 🦌❄️


🌐منبع
@noaatech

🌌 تولد یک انفجار کیهانی بی‌سابقه

دانشمندان ممکن است برای اولین بار شاهد نوعی انفجار کاملاً جدید در کیهان بوده باشند. این رویداد عجیب ابتدا مثل «کیلونووا» درخشید؛ کیلونووا انفجاری بسیار نادر است که بر اثر برخورد دو ستاره‌ی فوق‌العاده چگال رخ می‌دهد و عناصری مثل طلا و نقره در آن ساخته می‌شوند. اما کمی بعد، رفتار این انفجار تغییر کرد و نشانه‌هایی شبیه «ابرنواختر»؛ یعنی انفجار مرگ یک ستاره‌ی بسیار بزرگ، دیده شد.
به‌گفته‌ی پژوهشگران، ممکن است این اتفاق در واقع دو انفجار پشت‌سرهم بوده باشد: اول نابودی یک ستاره‌ی غول‌پیکر و سپس برخورد بقایای آن در همان محیط. اگر این فرضیه درست باشد، با پدیده‌ای تازه به نام «سوپرکیلونووا» روبه‌رو هستیم؛ انفجاری نادر که می‌تواند درک ما از مرگ ستارگان و شکل‌گیری عناصر سنگین در جهان را دگرگون کند. 🚀✨

🌐منبع
@noaatech

🍋 سیاره‌ای شبیه لیمو؛ دنیایی که علم را غافلگیر کرد!

دانشمندان موفق به شناسایی یک سیاره‌ی بسیار عجیب در خارج از منظومه‌ی شمسی شده‌اند؛ سیاره‌ای که به‌جای شکل کروی معمول، حالتی کشیده و شبیه «لیمو» دارد. دلیل این شکل غیرعادی، نیروی گرانشی فوق‌العاده شدید ستاره‌ای است که این سیاره به دور آن می‌چرخد؛ ستاره‌ای مرده و بسیار متراکم که به آن «پولسار» گفته می‌شود. این سیاره آن‌قدر به ستاره‌ی خود نزدیک است که یک دور گردش به دور آن، فقط چند ساعت طول می‌کشد.

شرایط این دنیا به‌قدری خشن است که شباهتی به هیچ سیاره‌ی شناخته‌شده‌ای ندارد. جو آن ترکیبی عجیب دارد و به‌طور مداوم تحت بمباران پرتوهای پرانرژی قرار می‌گیرد. دانشمندان هنوز مطمئن نیستند این سیاره چطور شکل گرفته، اما حدس می‌زنند شاید بقایای جرمی بزرگ‌تر بوده که در اثر نیروهای شدید، به این شکل نامعمول درآمده است. کشفی که دوباره نشان می‌دهد جهان، بسیار عجیب‌تر از تصورات ماست. 🌌


🌐منبع
@noaatech

🌋 سیاره‌ای که نباید زنده می‌ماند، اما ماند!

دانشمندان با کمک تلسکوپ جیمز وب، سیاره‌ای بسیار داغ و قدیمی را کشف کرده‌اند که برخلاف انتظار هنوز «جو» دارد. این سیاره که TOI-561 b نام دارد، آن‌قدر به ستاره‌اش نزدیک است که یک سالش فقط حدود ۱۱ ساعت طول می‌کشد و سطحش احتمالاً پر از مواد مذاب و شبیه اقیانوس‌های آتش است؛ چیزی شبیه یک گلوله‌ی گدازه در فضا.

نکته‌ی شگفت‌انگیز اینجاست که با وجود این گرمای شدید، نشانه‌هایی از وجود گاز و مواد فرّار در اطراف آن دیده شده است. دانشمندان فکر می‌کردند چنین سیاره‌هایی خیلی زود جو خود را از دست می‌دهند، اما این کشف نشان می‌دهد بعضی سیاره‌ها بسیار مقاوم‌تر از تصور ما هستند و هنوز چیزهای زیادی درباره‌ی دنیای عجیب خارج از منظومه شمسی نمی‌دانیم. 🚀
🌐منبع
@noaatech