همه‌ی شما از غبار هستید: هر اتم که در بدنتان است از ستاره‌ای آمده است که منفجر شد. و اتم‌های دست چپ و راستتان احتمالاً از ستاره‌های متفاوتی آمده باشند..
این واقعاً شاعرانه‌ترین چیزی است که از فیزیک می‌دانم:

همه‌تان غبار ستاره هستید. اگر ستاره‌ها منفجر نشده بودند شما الان نمی‌توانستید اینجا باشید. چراکه عناصر کربن، نیتروژن، آهن و همه‌ی آنچه برای فرگشت و زندگی مهم است، در آغازِ زمان نبود که خلق شدند. آن‌ها بعداً در کوره‌های هسته‌ای ستاره‌ها خلق شدند. آن وقت تنها راهی که وجود داشت تا وارد بدن شما شوند این بود که ستاره‌ها منفجر شوند. و آن‌ها آنقدر مهربان بودند که منفجر شدند. آنچه گفته‌اند آن را فراموش کنید. ستاره‌ها بودند که مردند تا شما امروز بتوانید اینجا باشید. لاورنس کراس

کراس فیزیکدان و کیهان شناس آمریکایی - کانادایی است. البته که راست و دروغ حرفش پای خودش است. اما هر چه هست فکر کردن و صحبت از آن زیباست. 
.
Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot

لیست مستندات موجود در کانال با زیرنویس مجموعه فیزیک برای عزیزان و علاقه مندان به فیزیک و نجوم:
.
🔻۱.مستند: تایم‌لپس کل جهان
از بیگ بنگ تا پایان جهان | ۴۰ دقیقه، ۵۰ هزار تومان
Subnoscriptd by: @physic_fact
🔻۲.مستند: صداهای فضا
یک ماجراجویی صوتی | ۲۰ دقیقه، ۷۰ هزار تومان
Subnoscriptd by: @physic_fact
🔻۳. مستند: درباره مشتری
یک ماجراجویی متفاوت | ۱۵ دقیقه، ۵۰ هزار تومان
Subnoscriptd by: @physic_fact
🔻۴. سخنرانی علمی: میدان‌های کوانتومی
(با دکتر دیوید تانگ) | ۶۰ دقیقه، ۸۰ هزار تومان
Dubbed by: @physic_fact
.
برای تهیه‌ی ویدیوهای لیست بالا با پرداخت هزینه‌های ذکر شده، به آیدی @physicsFatcts_pv پیام دهید.

• "My advice to young people entering science: you should do it for the love of science…You should enter science because you are fascinated by it."
.
🔸 نصحیت من به جوانانی که وارد حیطه علم می شوند این است که برای عشق به علم باید علم آموزی کرد، بخاطر اینکه مسحور و شیفته علم هستید باید واردش شوید.

جیمز پیبلس، برنده نوبل فیزیک سال 2019.

Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot

در فیزیک نظری، چند نظریه برای توضیح گرانش کوانتومی وجود داره که دو نظریه نسبتا محبوب‌تر می‌باشد؛ «نظریه ریسمان و گرانش کوانتومی حلقه.»
.

نظریه ریسمان: یکی از تلاش‌های برجسته در فیزیک نظری برای ترکیب گرانش و مکانیک کوانتومی است.

نظریه ریسمان می‌گوید که ذرات بنیادی، مانند الکترون‌ ها و کوارک‌ها، نه نقاط کوچک، بلکه رشته‌های بسیار نازک و لرزان هستند که به آن‌ها «ریسمان» گفته می‌شود. این ریسمان‌ها می‌توانند به شکل‌های مختلفی ارتعاش کنند. نوع ارتعاش این ریسمان‌ها مشخص می‌کند که چه نوع ذره‌ای داریم. به عنوان مثال، یک نوع ارتعاش ممکن است نمایانگر الکترون باشد و نوع نمایانگر یک کوارک.
.
به عبارت دیگر، نظریه‌ی ریسمان نظریه‌ای است که بیان می‌کند همه‌چیز از ریسمان‌های کوچکی به وجود آمده است. این نظریه مشکلات زیادی دارد. برای مثال ما برای بررسی این نظریه درون ذرات زیر اتمی، باید یک فضای ۲۶ بعدی داشته باشیم. دوم آن است که نمی‌دانیم که این ریسمان‌ها از چه ساخته شده‌اند.
البته برخی از این مشکلات در نظریه‌ی ابر ریسمان حل شده‌اند یا کاهش یافته اند! اما این نظریه سعی دارد همه‌چیز را با یک نظریه‌ی واحد در دنیا توجیه کند.

شایان ذکر است که، یک جمله معروف از لیونارد ساسکیند، فیزیک‌دان نظری مشهور و پدر نظریه ریسمان‌ وجود دارد که میگوید "نظریه‌ی ریسمان در حقیقت یه نظریه نیست، آرزویی برای داشتن یک نظریه است".

منظورم از آن که این نظریه سعی دارد همه‌چیز را با یک نظریه توجیه کند این است که می‌خواهد تمام نیروهای طبیعت (مانند گرانش، الکترومغناطیس، نیروی هسته‌ای ضعیف و قوی) را در یک چارچوب واحد توضیح دهد، که به این مفهوم «نظریه همه‌چیز» گفته می‌شود.
.
Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot

خدای عزیز، لطفا خانواده و دوستانم، تمام مردم محترم سرزمینم و کسانی که دوستشان دارم را در امان نگه دار و لطفا همیشه مراقب آنها باش و به آنها سلامتی، شادی و آینده‌ای خوب عطا، و آنها را از بدی حفظ بفرما. آمین.

ماهیت اندازه‌گیری در کوانتوم مکانیک

در نظریه کوانتوم، اندازه‌ گیری به عنوان یکی از ارکان اساسی فرمولاسیون این علم مطرح می‌شود. این مفهوم نه‌تنها به عنوان یک عمل فیزیکی، بلکه به‌عنوان پدیده‌ای فلسفی نیز مورد بحث قرار می‌گیرد.
.
🔻 یکی از اصول بنیادین کوانتوم مکانیک، اصل عدم قطعیت هایزنبرگ است که بیان می‌کند درک همزمان موقعیت و تکانه یک ذره غیرممکن است. این اصل نشان می‌دهد که اندازه‌گیری خود به نوعی بر وضعیت سیستم تأثیر می‌گذارد و بنابراین نمی‌توان آن را به سادگی از فرمولاسیون کوانتوم حذف کرد.
.
🔻علاوه بر این، قانون بورن که احتمال مشاهده وضعیت‌ های مختلف یک سیستم کوانتومی را تعیین می‌کند، به وضوح نشان می‌دهد که نتیجه اندازه‌گیری‌ها به نوعی وابسته به احتمال‌هاست و نه واقعیت‌های قطعی. این بدان معناست که پیش‌بینی دقیق وضعیت یک سیستم قبل از اندازه‌گیری غیرممکن است و این خود بر پیچیدگی مفهوم اندازه‌گیری می‌افزاید.
.
🔻از سوی دیگر، نظریه موجی دوبروی نیز بر اهمیت ناظر در فرآیند اندازه‌گیری تأکید دارد. بدون وجود ناظر آگاه، تعریف و مفهوم اندازه‌گیری به چالش کشیده می‌شود. این سؤال که آیا واقعیت وجود دارد یا خیر بدون ناظر، به یکی از سوالات بنیادی در فلسفه علم تبدیل شده است.

پس در نتیجه می‌توان گفت که اندازه گیری را نمی‌توان از کوانتوم مکانیک حذف کرد زیرا جزو فرمولاسیونش است. یعنی در اصل عدم قطعیت وجود دارد و در قانون بورن نیز وجود دارد و در قانون جناب دوبروی نیز وجود دارد، از طرف دیگر تعریف اندازه گیری بدون وجود ناظر آگاه هم امکان پذیر نیست.

Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot

همراهمان عزیز مجموعه فیزیک میتوانند با عمل اکشن گذاری بر روی یادداشت‌هایی که می‌گذارم، به اشتراک گذاری سایر یادداشت ها سرعت ببخشند. ارادتمند شما

سیر تحول در کوانتوم مکانیک چگونه است؟

در مکانیک کوانتومی دو رویکرد اصلی وجود دارد: مکانیک موج و مکانیک ماتریکس. این دو رویکرد به طور همزمان در اوایل قرن بیستم توسعه یافتند و هر یک به نوبه خود نقش مهمی در شکل‌گیری کوانتوم ایفا کردند.
.
در ابتدا جناب شرودینگر، معادله‌ای را معرفی کرد که این معادله پایه‌گذار مکانیک موج است. شرودینگر کوانتوم مکانیک را ابداع نکرد، بلکه مکانیک موج را ابداع کرد که دترمینستیک است. (به همین جهت ایشان بر روی دترمینیزم تاکید میکردند در ابتدا).
.
هایزنبرگ با ارائه اصل عدم قطعیت خود نشان داد که نمی‌توان همزمان موقعیت و تکانه یک ذره را به دقت اندازه‌گیری کرد. این اصل به وضوح نشان می‌دهد که طبیعت در سطح کوانتومی ذاتاً تصادفی است و نمی‌توان رفتار ذرات را با دقت کامل پیش‌بینی کرد.
.
همینطور قانون بورن، که به احتمال‌ها و توزیع‌های تابع موج اشاره دارد، به ما امکان می‌دهد تا پیش‌بینی کنیم که یک ذره با چه احتمالی در یک موقعیت خاص قرار خواهد گرفت. اینها همه پایه‌گذار کوانتوم مکانیک بودند.

کوانتوم مکانیک توسط جناب هایزنبرگ و جناب بورن ابداع شد که ناندترمینستیک است. یعنی چنین است که:

مکانیک موج + اصل عدم قطعیت
مکانیک موج + اصل عدم قطعیت + قانون بورن
.
همزمان از طریق دیگر جناب هایزنبرگ مستقیما از طریق مکانیک ماتریکس، کوانتوم مکانیک را ابداع کرد.
.
سپس لوئی دِبروئی، نظریه‌ای را مطرح کرد که بر اساس آن، ذرات زیراتمی می‌توانند خواص موجی داشته باشند که کوانتوم مکانیک توسط این نظریه، پشتیبانی شد.
.
Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot

دوگانگی موج-ذره با رفتار موجی یا رفتار ذره‌ ای دو مفهوم نزدیک بهم ولی جدا در فیزیک هستند. اولی به ماهیت یک کوانتوم اشاره دارد ولی دومی و سومی به مشاهدات و تعاملات واقع شونده در دنیای فیزیکی اشاره می‌کنند. «برای مطالعه بیشتر، کلیک کنید.»

دوگانگی موج-ذره همان شواهد مشاهداتیِ اصل عدم قطعیت است و ستون فقرات و لپ کلام کوانتوم مکانیک است جوری که بدون این مفهوم دنیای کوانتوم تعطیل می‌شود و وارد دنیای کلاسیک می‌شویم.
.
دوگانگی موج-ذره بیان می‌کند که پس از اندازه‌گیری، ما یک کوانتوم را به شکل یک بسته موج خواهیم یافت که هر چه دامنه‌اش بیشتر باشد به یک ذره خالص شبیه تر می‌شود و هرچه دامنه‌اش کمتر باشد به یک موج خالص شبیه‌تر میشود. اما رفتار ذره‌ای یا رفتار موجیِ یک کوانتوم بنا به تعریف چنین است:
.
🔻الف) رفتار ذره‌ای
• در نقطه‌ای ایجاد شود.
• در نقطه‌ای با تعریف جذب و دفع و تابش با ذره‌ای دیگر برخورد نابود کننده داشته باشد.
• در نقطه‌ای detect شود.
بنابراین می‌توان مثال‌های زیر را حالت ذره‌ای در نظر گرفت: اثر فوتوالکتریک، دور شدن ذرات گرد و غبار از یک میدان گرانشی در اثر دریافت مومنتوم فوتون های ستارگان، ریفرکشن، داشتن دو قطبی مغناطیسی و...
.
🔻ب) رفتار موجی
• تعدادی وضعیت حرکتی را اشغال کرده باشد. (مثلا الکترونی که در اتم حضور دارد).
• از یک نقطه به نقطه‌ای دیگر در حال حرکت باشد مثل امواج الکترومغناطیس.
بنابراین می‌توان مثال‌های زیر را حالت موجی در نظر گرفت: ریفلکشن، اینترفرنس، دیفرکشن، پولاریزیشن، الکترون های موجود در مدار اتم‌ها و...
.
Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot

«مشارکت آگاهانه در پدیدار شدن جهان کوانتومی»
.
اساس کار کوانتوم مکانیک بر مشاهده و اندازه‌ گیری است که قطعا بدون وجود ناظرآگاه یا همان مشاهده‌گر امکان پذیر نیست؛ بنابراین یک ارتباط مرموزی مابین کوانتوم و مشاهده‌گر وجود دارد. زیرا یک کوانتوم تا پیش از مشاهده شدن و یا اندازه‌گیری توسط ناظرآگاه دارای هیچ هویت فیزیکی نیست؛ یعنی وجود ماده وابسته به ناظر آگاه است.
.
سالها بعد جناب ویلر با آزمایش انتخاب تاخیری نشان دادند که علاوه بر قید فوق الذکر یک قید دیگری نیز وجود دارد و آن اینست که گذشته-حال-آینده تا پیش از اندازه‌گیری توسط ناظرآگاه معنی ندارد؛ یعنی زمان نیز وابسته به ناظرآگاه است.
.
پس اگر هم ماده و هم زمان وابسته به انتخاب ناظرآگاه یا همان مشاهده‌گر است، نتیجه می‌گیریم که ناظرآگاه مشارکت کننده در ساخته شدن این دنیای فیزیکی است که خود را در این دنیا به شکل انسان با مشخصات معین می‌بیند و دیگر اشیاء را نیز با مشخصات معین تعریف می‌کند. پس ما با مفهومی عمیق تر از ناظرآگاه مواجه هستیم که نامش مشارکت کننده است.
.
Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot

If you could fit all of physics into a capsule, what would you put inside?

Tell us in the comments below!

مستند علمی: درباره مشتری - یک ماجراجویی شگفت‌انگیز دیگر، این‌بار به عمق سیاره مشتری✨️🪐
.
مشتری بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین سیاره در منظومه شمسی ماست. بیشتر درباره داستان پیدایش این سیاره، ماه‌های آن و اسرار آن بیاموزید و همچنین ببینید که چگونه این غول بر شکل‌گیری سایر بخش‌های منظومه شمسی تأثیر گذاشته است. هرچیزی که می‌خواهید درباره مشتری بدانید در این ویدیو جمع آوری شده است.
‌.
Credit: Astrum YouTube Channel
.
برای تهیه‌ی این ویدیو (۱۵ دقیقه‌ای) با هزینه‌ی ۵۰ هزار تومان، به دایرکت @physicsFatcts_pv پیام بدین.
‌.
#physicsFacts_documentary

باعرض تاسف خدمت دوستان گرامی به اطلاع میرسانیم که استاد گرامی، جناب آقای حسین جوادی از دیار فلک و از بین عزیزان پر کشیده‌اند.
استاد چون پارچه زربافتی است که تار آن از علم است و پود آن از مهر؛ صد افسوس که باید این گوهر گرانمایه را به دست خاک سرد بسپاریم و زین پس با یاد و خاطره ایشان سر کنیم. روحشان شاد و در قرین رحمت پروردگار و یادشان تا ابد جاودان. خودشان از بین ما رفتند ولی میراثی که برای ما در علم بجا گذاشتند، باقی مانده است.

خواهشمند هستم در این شب عزیز برای شادی روح این مرحوم بزرگ مرد یک فاتحه‌ای بخوانید. یک دنیا ممنون.

آزمایش انتخاب تاخیری جناب ویلر ۲
(Wheeler's delayed-choice experiment)
.
آزمایش انتخاب تاخیری بیان میکند که ماده دارای هویت ذاتی و مستقل و قائم به ذات نیست بلکه نگاه و انتخاب ناظرآگاه است که به آن هویت موجی و یا هویت ذره ای می‌بخشد جوری اگر ناظر تصمیم خود را در لحظه آخر عوض کند، به نظر می‌رسد که حتی گذشته یک کوانتوم تغییر میابد تا با نگاه و انتخاب ناظرآگاه تطبیق پیدا کند. یعنی ذهن بر ماده مقدم است. این پدیده به ما یادآوری می‌کند که ذهن و واقعیت به طور عمیق با یکدیگر در ارتباط هستند و درک ما از جهان ممکن است تحت تأثیر آگاهی و انتخاب‌های ما قرار گیرد.

ذهن ما بر هرچیزی که بتوان آن را ماده نامید، مقدمیت دارد. حتی مغز شما و زمین و ستارگان و کهکشانها و بیگ‌بنگ و رودخانه‌ها و کوه‌ها سنگ‌ها و دریاها و جانوران و انسان‌ها و میز و صندلی و....حتی جسم شما.

Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot

اصلاح اشتباهی رایج درباره پیدایش اتم‌ها پس از بیگ‌ بنگ. آیا اتم‌ها در همان آغاز بیگ‌ بنگ شکل گرفتند؟

پس از وقوع بیگ‌بنگ، جهان در شرایطی با دمای بسیار بالا و چگالی فوق‌العاده آغاز شد. در لحظات نخستین، به دلیل شدت انرژی موجود، امکان شکل‌گیری حتی ساده‌ترین ساختارهای پایدار وجود نداشت و تنها ذرات بنیادی مانند کوارک‌ها، الکترون‌ها و نوترینوها در حالت آزاد به‌سر می‌بردند.
حدود یک ثانیه پس از بیگ‌بنگ، دما به اندازه‌ای کاهش یافت که کوارک‌ها توانستند در کنار هم قرار گیرند و پروتون‌ها و نوترون‌ها را تشکیل دهند. سپس در بازه زمانی بین ۱ ثانیه تا چند دقیقه نخست، فرآیندی موسوم به هسته‌زایی بزرگ (Big Bang Nucleosynthesis) رخ داد. در این مرحله، پروتون‌ها و نوترون‌ها با یکدیگر ترکیب شدند و نخستین هسته‌های سبک شکل گرفتند.

در دمای بسیار بالا فقط هسته‌ها تشکیل میشن که این اتفاق در اولین دقیقه بعد از بیگ بنگ رخ داد و هسته های زیر تشکیل شدند:
پروتون(هسته اتم هیدرژن) | هسته اتم هلیوم 3
دوترون(هسته اتم دوتریوم) | هسته اتم هلیوم 4

اما 380 هزار سال پس از بیگ بنگ، در دمای سه هزار کلوین الکترون ها در اثر نیروی الکترومغناطیس جذب هسته های فوق الذکر شدند و تحت فرآیند دوره بازترکیب (Recombination Era) اتم‌ها تشکیل شدند.

پس اتم‌ها در اثر دمای بسیار بالا تشکیل نمیشن بلکه فقط هسته‌ها تشکیل میشن. پس از تشکیل اتم‌ها، جهان شفاف شد و تابش‌های اولیه توانستند آزادانه منتشر شوند. این تابش همان چیزی است که امروزه یکی از مهمترین شواهد تجربی برای بیگ‌بنگ به شمار می‌رود.

Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot

لیست مستندات موجود در کانال با زیرنویس مجموعه فیزیک برای عزیزان و علاقه مندان به فیزیک و نجوم:
.
🔻۱.مستند: تایم‌لپس کل جهان
از بیگ بنگ تا پایان جهان | ۴۰ دقیقه، ۵۰ هزار تومان
Subnoscriptd by: @physic_fact
🔻۲.مستند: صداهای فضا
یک ماجراجویی صوتی | ۲۰ دقیقه، ۷۰ هزار تومان
Subnoscriptd by: @physic_fact
🔻۳. مستند: درباره مشتری
یک ماجراجویی متفاوت | ۱۵ دقیقه، ۵۰ هزار تومان
Subnoscriptd by: @physic_fact
🔻۴. سخنرانی علمی: میدان‌های کوانتومی
(با دکتر دیوید تانگ) | ۶۰ دقیقه، ۸۰ هزار تومان
Dubbed by: @physic_fact
.
برای تهیه‌ی ویدیوهای لیست بالا با پرداخت هزینه‌های ذکر شده، به آیدی @physicsFatcts_pv پیام دهید.