🔴 تعداد موارد TTS یا VITT متعاقب دریافت واکسن در انگلستان تا تاریخ 21 ژولای:

✅ از حدود 33.3 میلیون دز فایزر که به 20.4 میلیون نفر تزریق شده 15 مورد از VITT گزارش شده است. این موارد 6 خانم و 9 مرد و در گروه سنی بین ۳۱ تا ۹۱ سال بوده است و میزان مرگ کلی هم ۷٪ بوده است.

✅ از حدود 1.6 میلیون دز مادرنا که به 1.3 میلیون نفر زده شده، هیچ موردی از TTS گزارش نشده است.

✅ از حدود 47.9 میلیون دز استرازنکا که تزریق شده، 411 مورد از TTS گزارش شده است.
از این 411 مورد، 368 نفر بعد از دز اول ( از 24.7 میلیون دز) و 43 مورد هم بعد از دز دوم (از 23.2 میلیون دز) بوده است.

198 مرد و 211 خانم و ۲ نفر نامشخص بوده اند (۱۸ تا ۹۳ سال) و نسبت زن به مرد ۱/۰۶ بوده است. و 73 نفر (۱۸%) فوت شده اند و ۶ مرگ بعد از دز دوم بوده است.

همچنین CVST در 146 مورد (میانگین سنی ۵۴ سال) دیده شده است.

مهم: میزان بروز بعد از دز اول‌ در سن ۱۸ تا ۴۹ سال برابر با 20.5 مورد در هر یک میلیون و در سن بالای ۵۰ سال برابر با 10.8 در هر یک میلیون دز بوده است.

به صورت کلی میزان بروز بعد از دز دوم برابر با 1.9 مورد در هر یک میلیون دز بوده است. در گروه سنی بالای ۵۰ سال میزان بروز کلی 1.8 در هر یک میلیون دز بوده است. در گروه سنی ۱۸ تا ۴۹ میزان بروز 0.9 مورد در هر یک میلیون دز تزریق شده بوده است. دز دوم تزریق شده در گروه سنی بالای ۵۰ سال و ۱۸ تا ۴۹ سال به ترتیب حدودا 15.7 و 7.5 میلیون دز بوده است.

🔴 در‌مورد سندروم capillary leak syndrome

بعد از بیش از 47.9 میلیون دز استرازنکا که تزریق شده 9 مورد از این سندروم گزارش‌شده است. از این 9 مورد هم دو نفر سابقه این سندروم را داشته اند. توصیه شده افراد با این سابقه، استرازنکا دریافت نکنند.

🔴 در‌مورد میوکاردیت و‌ پریکاردیت

134 مورد از میوکاردیت و 117 مورد از پریکاردیت متعاقب استفاده از فایزر گزارش شده است. همچنین دو مورد پریکاردیت ویروسی و یک مورد اندوکاردیت استرپتوکوکی‌هم گزارش شده است.

برای استرازنکا تاکنون 82 مورد‌ میوکاردیت و 135 مورد پریکاردیت و 5 مورد پریکاردیت و اندوکاردیت ویروسی، ۲ مورد اندوکاردیت باکتریایی، گزارش شده است

و برای مادرنا تاکنون 19 مورد میوکاردیت و 20 مورد پری کاردیت و یک مورد اندوکاردیت گزارش شده است.

میزان مورد انتظار از میوکاردیت و پری کاردیت در هر سال در انگلستان ۶ و ۱۰ مورد جدید در هر ۱۰۰ هزار مورد است. افرایشی در این موارد متعاقب واکسیناسیون با مادرنا و فایزر با الگوی وقوع بیشتر در افراد جوان و مرد و متعاقب دز دوم مشاهده شده است. این موارد بسیار نادر و معمولا خفیف بوده که با درمان استاندارد در مدت زمان کوتاهی بهبود پیدا می‌کنند و اطلاعات این موارد هم به این واکسنها اضافه خواهد شد

🔴 در مورد سندروم گیلن بره:
362 مورد از این سندروم و 20 مورد از میلر فیشر متعاقب استرازنکا گزارش شده است. 38 مورد از گیلن بره متعاقب فایزر و 2 مورد متعاقب مادرنا گزارش شده است.

گزارش سی دی سی آمریکا در مورد واریانت دلتای ویروس عامل کووید-۱۹:

اعتراف به این که جنگ با کووید-۱۹ تغییر کرده است.

۱- سرایت پذیری:

برآوردهای فعلی نشان می‌هد که واریانت دلتای ویروس عامل کووید-۱۹، مسری تر از سارس و مرس، ابولا و آنفولانزای فصلی است. میزان سرایت آن به اندازه آبله مرغان تخمین زده می‌شود. درواقع برآورد مقدار عدد R0 برای این واریانت حدودا بین ۵ تا ۹ است. مقدار R0 واریانت دلتا تقریبا حداقل دو برابر ویروس اصلی است.

۲- دوره عفونت زایی

دوره عفونت زایی واریانت دلتا نیز احتمالا بیشتر است. مدت زمان شدینگ بالای ویروسی تا میانه ۱۸ روز (به جای ۱۳ روز برای ویروس اصلی) اعلام شده است (بر اساس مدت زمان با مقدار CT کمتر یا مساوی ۳۰ (تاثیر احتمالی روی مدت زمان لازم برای قرنطینه؟)

۳- ریسک ابتلای مجدد به کووید-۱۹

بر اساس داده های انگلستان می‌دانیم که ریسک ابتلای مجدد به کووید-۱۹ در مورد واریانت دلتا و در مقایسه با واریانت آلفا ۱/۴۶ برابر است. (افزایش ریسک مربوط به گذشت بیش از شش ماه از ابتلای قبلی است و ۲/۳۷ برابر اگر فقط بعد از شش ماه را د نظر بگیریم)

۴- ابتلا به کووید-۱۹ با لود ویروسی بالاتر

وقتی موارد ابتلای بعد از واکسیناسیون در مورد واریانت دلتا و غیر از آن مقایسه شده، میزان لود ویروس در افراد مبتلا به نوع دلتا (تقریبا ده برابر) بیشتر بوده است. (با توجه به مقدار میانگین CT).
نشان داده شده است که میزان لود ویروس در افراد مبتلا بعد از دریافت واکسن یا بدون دریافت واکسن نیز تفاوتی ندارد و این احتمالا مشخص می‌کند که شاید افراد مبتلا با واریانت دلتا بعد از دریافت واکسن احتمالا به اندازه افراد بدون دریافت واکسن ناقل ویروس هستند؟

۵- مقایسه شدت بیماری ایجاد شده توسط واریانت دلتا با ویروس اصلی یا واریانت آلفا:

بر اساس مطالعه کانادا: شانس بستری، بستری در ICU و مرگ به ترتیب ۲/۲، ۳/۸۷ و ۲/۳۷ برابر بوده است. بر اساس مطالعه سنگاپور، شانس نیاز به اکسیژن، بستری در ICU و یا مرگ ۴/۹ برابر بوده است. مطالعه اسکاتلند نیز شانس بستری را برای واریانت دلتا ۱/۸۵ برابر گزارش کرده است.

۶- تاثیرگذاری فایزر روی واریانت دلتا

تاثیرگذاری فایزر برای موارد علامت دار دلتا در انگلستان و اسکاتلند، کانادا و اسرائیل به ترتیب ۸۰، ۸۷ و ۶۴ درصد و برای بستری به ترتیب ۹۶، ۱۰۰ و ۹۳ درصد گزارش شده است.

۷- نیاز به مداخلات غیر فارماکولوژیک و ماسک زدن

اگر چه واکسیناسیون ریسک ابتلا به عفونت را سه برابر و ریسک بیماری شدید و مرگ را ۱۰ (یا بیشتر) برابر کمتر می‌کند، با توجه به سرایت پذیری و دوره عفونت زایی بیشتر و تاثیرگذاری کمتر واکسنها روی دلتا، باید واکسیناسیون سرعت بیشتر بگیرد و از طرفی مداخلات غیر فارماکولوژیک و ماسک زدن برای جلوگیری از انتقال واریانت دلتا لازم و ضروری است.

کاندید واکسن اسپایکوژن از شرکت سیناژن (مشترک با استرالیا) نیز برای مطالعه کارآزمایی بالینی فاز سوم از کمیته ملی اخلاق مجوز گرفت.
مطالعه با دو بازو (همراه با گروه پلاسبو) به صورت دو سوکور، کاندید واکسن تولید شده توسط شرکت سیناژن را (دو دز به فاصله ۳ هفته) از نظر تاثیرگذاری و بی خطری بررسی می‌کند.
بعد از پاستور و برکت این سومین کاندید واکسنی است که در ایران وارد فاز سوم می‌شود.
ظاهرا مطالعه فقط برای افراد زیر پنجاه سال است.

آمار امروز تزریق واکسن کووید-۱۹ در کشور، تزریق ۲۲۱٫۱۸۹ دز شامل (۱۸۶٫۲۳۶ دز اول و ۳۴٫۹۵۳ دز دوم) را نشان می‌دهد.

متوسط تزریق در هفت روز گذشته، ۳۱۶٫۱۷۳ دز بوده است.

۱۱/۳۷ درصد از مردم حداقل یک دز و ۳/۱۹ درصد نیز هر دو دز واکسن کووید-۱۹ را دریافت کرده اند
.
۶٫۷۴۹٫۷۷۳ دز دیگر واکسن کووید-۱۹ در کشور باقی مانده است.

گاهی در مطالعات فاز سوم کاندیدهای واکسن کووید-۱۹ خارجی اعلام می‌شد که به علت بروز فلان عارضه خاص، ترایال فعلا متوقف شده تا بررسی های کامل صورت بگیرد و در صورت نبود مشکل، تریال ادامه پیدا کند. یکی از پیام های این چنین رویکردهایی برای ما این بود به علم اعتماد داشته باشیم و بدانیم کار مطالعات با دقت تمام انجام، پیگیری و نظارت می‌شود.

حالا در مورد برکت و پاستور اگر خدای نکرده در فاز سوم عارضه ای رخ بدهد و یا فردی به هر دلیل مرتبط یا نامرتبط به واکسن فوت کند، چنین توقفهایی ممکن است برای بررسی بیشتر رخ بدهد؟ ممکن است آن را اعلام کنند؟ آنهم در حالی که اینها مجوز مصرف گرفته و در حال تزریق در جامعه هستند؟ و یا وقتی اینچنین واکسن را به غرور ملی و‌... گره زده اند و به رهبری هم تزریق کرده اند؟ چطور با این رفتارهای همراه با عدم شفافیتشان باید اعتماد کرد؟

اگر خدای نکرده عارضه ای مهم مرتبط به واکسن مشاهده شد و یا تاثیرگذاری حداقلی لازم دیده نشد، جواب بی اعتمادی ایجاد شده به علم در جامعه و بازی با جان و سلامت مردم را چه کسی می‌دهد؟ اصلا با این همه عدم شفافیت که در سابقه دارند و بحث غرور ملی و ... چطور اعتماد شود که اینها گزارش می‌شود؟
وقتی فردی ادعا دارد که از همان اول واکسنی را که در حال ساختش بوده به خودشان تزریق کرده و غذا و دارو و کمیته اخلاق هم ساکت نشسته اند. چه کردید با اعتماد مردم به علم؟
چرا نباید نهادهای علمی مربوطه واکنش و پاسخ سریع به این اظهارات داشته باشند؟ گفتن یک جمله از مقام مسئول که ما این موارد را بررسی می‌کنیم و زود پاسخ می‌دهیم چقدر کار دارد؟ اولین و مهمترین رکن کنترل یک پاندمی در چارچوب روش علمی شفافیت است. پشت در بسته تصمیم می‌گیرند و بازی مصلحت اندیشی می‌کنند؟ به جای آن اگر عارضه ای رخ داد اعلامش کنید، پیگیری کنید و نتایجش را هم بگویید. گفتن آن باعث‌بی اعتمادی نمی‌شود. نگفتنش است که بی اعتمادی ایجاد می‌کند.

حالا که سیناژن در حال ورود به فاز سوم است یعنی قرار است طبق رویه قبلی و گفته وزیر (که اگر واکسنی فاز یک و دو را طی کرد و وارد فاز سه شد مجوز می‌گیرد) مجوز بگیرد؟ چرا همان طور که کمیته اخلاق گفت برنامه و روش مشخصی برای دادن مجوز مصرف اضطراری به صورت شفاف وجود ندارد؟


اینها همه نتیجه عملکرد وزارت خانه و غذا و دارویی است که اعتقادی به روش علمی نداشته اند. چرا کمیته علمی کرونا که زیر کمیته واکسن هم حالا دارد در این موارد سکوت می‌کند؟ حتی اگر بعدا مشخص شد که این کاندیدهای واکسن تاثیرگذار بوده اند و عارضه ای خاص هم نداشته اند، باز هم باید مجوز دهندگان به آنها مواخذه شوند که اگر فردی عرض خیابان را چشم بسته طی کند و برایش مشکلی پیش نیاید باید با او برخورد شود چرا که روشش هم برای خودش و هم برای بقیه خطرناک بوده و خواهد بود.

یک مطالعه مقطعی در مجله Apllied Health Economics and Health Policy به بررسی میزان تمایل به دریافت پول افراد جامعه ایرانی برای ایزوله شدن ، هنگام ابتلا به کووید-۱۹ میپردازد.
حجم نمونه مطالعه ۶۱۷ نفر در تمامی استانهای ایران بود و این مطالعه به روش تحلیل انتخاب گسسته به محاسبه مبلغ تمایل به دریافت ایرانیان برای ایزوله شدن پرداخت.
میزان تمایل به دریافت برای ۷ روز ایزوله شدن برابر با ۶ میلیون و ۴۶۳ هزار ریال و برای ۲۱ روز ایزوله شدن برابر با ۷ میلیون و ۴۶ هزار ریال محاسبه گردید. در این مطالعه میزان تمایل به دریافت بر حسب گروههای ثروت و قومیت نیز محاسبه شده است.
ارقام ریالی محاسبه شده به نوعی نمایانگر ارزش ریالی ایزوله شدن افراد در جامعه است و می تواند ملاکی برای تصمیم گیری های مدیریتی در مورد میزان خسارتهای احتمالی تعلل در دسترسی به واکسن باشد.
این مطالعه به همت محققینی از دانشگاههای علوم پزشکی گیلان، کرمان، شیراز و با همکاری محققی از دانشگاه دالهاوزی کانادا به انجام رسیده است.
(ارسالی از طرف نویسندگان مقاله)

روز قبل محموله ۱/۲ میلیون دز واکسن چینی به کشور وارد شد. مجموع واکسن های خارجی به ۱۸٫۷۷۹٫۶۱۰ دز و با احتساب ۱/۵ میلیون برکت و ۱۳۰ هزار دز پاستوکووک، مجموع کل واکسن ها به ۲۰٫۴۰۹٫۶۱۰ دز رسید. تا رور قبل، ۱۲٫۶۶۷۵۸۲ دز تزریق شده و در نتیجه ۷٫۷۴۲٫۰۲۸ دز دیگر واکسن باقی مانده است.

آخرین آمار تزریق واکسن (روز قبل): تزریق ۴۲۷۷۴۵ دز (۳۷۳۰۷۷ دز اول و ۵۴۶۶۸ دز دوم) را نشان می‌دهد.

در ۲۱ روز گذشته همواره آمار تزریق روازنه بالای ۲۰۰ هزار دز (به غیر از یک روز : ۱۲۶۳۶۵ دز در ۳۱ تیر) داشته‌ایم. ۵ روز آمار تزریق بالای ۴۰۰ هزار دز و ۳ روز بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار دز داشته ایم. متوسط تزریق روازنه، در این ۲۱ روز، ۲۷۷٫۶۰۷ دز و در هفت روز گذشته، ۳۴۳٫۱۱۰ دز بوده است.

۱۱/۸۱ درصد از مردم ایران حداقل یک دز و ۳/۲۶ درصد از مردم هر دو دز را دریافت کرده اند.

🔴 برخی توصیه های دستورالعمل موسسه ملی سلامت آمریکا در مورد استفاده از برخی داروها برای درمان بیماران سرپایی کووید-۱۹

✅ الف- این گایدلاین توصیه به عدم استفاده از موارد زیر در بیماران سرپایی کووید-19 می کند:

۱- استفاده از دگزامتازون و یا دیگر کورتون ها در شرایطی که بیمار نیاز به اکسیژن ندارد. (مگر وقتی دلیل دیگری برای کاربرد آنها وجود داشته باشد.)

۲- استفاده از کلروکین یا هیدروکسی کلروکین با و یا بدون آزیترومایسین، کلترا و دیگر مهارکننده های پروتئاز HIV

۳- استفاده از آنتی بیوتیک (آزیترومایسین، داکسی سایکلین و ...) (مگر وقتی دلیل دیگری برای کاربرد آنها وجود نداشته باشد.)

۴- درمان ضد پلاکت (مثل آسپرین) و یا ضد انعقاد (مثل انوکساپارین) (مگر وقتی دلیل دیگری برای کاربرد آنها وجود نداشته باشد.)

۵- استفاده از نیتازوکسانید

✅ ب- این گایدلاین بیان می کند که فعلا داده کافی برای توصیه به استفاده و یا عدم استفاده از موارد زیر در بیماران سرپایی کووید-۱۹ وجود ندارد

۱- آیورمکتین.

۲- پلاسمای غنی از آنتی بادی (در بیماران بستری، توصیه به عدم استفاده می شود)

۳- کلشیسین (برای بیماران بستری توصیه به عدم استفاده می شود)

۴- فلووکسامین

۵- اینترفرون بتا در کمتر از هفت روز از شروع علائم (در بیمار شدید یا کریتیکال توصیه به عدم استفاده می شود)

۶- ویتامین سی (for Non-Critically Ill Patients)

۷- ویتامین دی (برای پیشگیری یا درمان)

۸- زینک

✅ پ- به صورت کلی داروهایی که بیمار از قبل از ابتلا به کووید-۱۹ استفاده می کرده است (مثل ACE-I، استاتین ها، N-said، اسپری های دهانی و بینی کورتون) باید ادامه پیدا کند.

آمار تزریق واکسن کووید-۱۹ امروز: ۴۱۳٫۵۸۲ دز.

به طور متوسط در هفت روز گذشته، روزانه نزدیک به ۳۶۰ هزار دز واکسن تزریق شده است.

۱۲/۲۴ درصد از مردم حداقل یک دز و ۳/۲۳ درصد نیز هر دو دز واکسن را دریافت کرده اند.

۷٫۳۲۸٫۴۳۶ دز دیگر واکسن در کشور باقی مانده است.

مجددا رکورد موارد ابتلای روزانه ی ثبت شده کووید-۱۹ در کشور شکسته شد و آمار ۳۷۱۸۹ نفر برای یک روز ثبت شد. این در حالی است تعداد تست های روزانه به صورت کلی کاهشی شده و نزدیک به پنجاه درصد آنها هم مثبت می‌شود که خود گویای بسیار ناکافی بودن تست ها برای پیدا کردن مبتلایان جدید است.
در هفت روز گذشته، به طور متوسط ۴۹/۶ درصد از تست های کووید-۱۹ انجام شده در ایران مثبت بوده است.
همچنین امروز ۴۱۱ مرگ جدید ناشی از کووید-۱۹ ثبت شده است.

مطالعات كوهورت مستعد سوگيري زمان ناميرا (immortal time bias) هستند که متاسفانه در حال حاضر نیز به وفور در پژوهشهای پزشکی از جمله مقالات مرتبط با کووید-۱۹ مشاهده می‌شوند.
در این مقاله که به دعوت مجله International Journal of Epidemiology در آن منتشر شده، محققین ایرانی براي اولين بار در دنيا ساختار عليت سوگيري مذكور را بررسي کرده اند:

https://academic.oup.com/ije/advance-article-abstract/doi/10.1093/ije/dyab157/6333514?redirectedFrom=fulltext

کرونا: حاکمیت رویکرد پوپولیستی را کنار بگذارد.

✍️ پیمان سلامتی، استاد طب پیشگیری دانشگاه علوم پزشکی تهران

در روزهای سیاهی از تاریخ این مرز و بوم قرار داریم. کرونا سهمگین تر از همیشه طغیان کرده است. شرایط قبرستان‌ها غیرقابل تصور است. با کمبود دارو، سرم و تخت های بیمارستانی مواجه شده ایم. مردم برای بستری عزیزانشان بین بیمارستانها آواره اند. به رتبه اول آلوده ترین کشور دنیا (به نسبت جمعیت) و یکی از چند کشور با بالاترین میزان مرگ رسیده ایم. پیش‌بینی می‌شود که به زودی مرگ روزانه به تعداد ۶۰۰ تا ۸۰۰ برسد و رکورد تلفات خود را از ابتدای اپیدمی بشکنیم. طبق اعتراف مسئولین وزارت بهداشت، رقم واقعی تلفات بیش از دو برابر آمار رسمی است، پس بدینگونه تاکنون نزدیک به تعداد شهدای جنگ تحمیلی کشته داشته ایم. چرا چنین شد؟

💠 فوکویاما فیلسوف سیاسی آمریکایی می‌گوید: "فکر نمی‌ کنم که بین دموکراتیک بودن یا نبودن یک حکومت و نحوه عملکرد خوب یا ضعیف آن (در مسئله کرونا) ارتباطی وجود داشته باشد، اما قطعاً یک رهبر پوپولیست بد عمل می کند".
اگر چه شخصا ترجمه های موجود برای کلمه پوپولیسم را نمی پسندم اما پژوهشگران، درباره پوپولیست ها در حوزه پزشکی (Medical Populists) این‌گونه توضیح می دهند:
آنها جایگاه سیاسی شان را بر سلامت مردم ترجیح می‌دهند، در حالی که وعده های بزرگی می‌دهند عملکرد فاجعه آمیزی دارند، در دستاوردهای خود اغراق می‌کنند، توهم دانایی دارند و … این محققان، رهبری زمان ترامپ در آمریکا، مودی در هند و بولسونارو در برزیل (کشورهایی با کارکردی مصیبت‌بار در پاندمی) را مصادیق این واژه می دانند. آیا شباهتی بین دولتمردان ما و ویژگی های بالا وجود ندارد؟

💠 پژوهش های متعدد تاثیر واکسیناسیون در جلوگیری از مرگ و بیماری شدید را در مبتلایان تایید کرده‌اند. آنچه باعث شده تا در کاستن مرگها از سایر کشورها عقب بمانیم شروع دیر هنگام و روند کند واکسیناسیون در کشور است به طوری که تاکنون تنها حدود سه درصد از جمعیت کشور به طور کامل واکسینه شده اند و اگر با همین سرعت پیش برویم پیکهای بعدی را نیز سنگین تر تجربه کرده و تا رسیدن به شرایطی که کشورهای پیشرفته بدان رسیده اند فرسنگها فاصله خواهیم داشت. در خصوص فرصت سوزی حاکمیت در تهیه واکسن، پیش از این بسیار نوشته ام که از تکرار آن اجتناب می کنم و علاقه مندان می توانند برای دیدنشان به وبلاگم مراجعه نمایند. حال که چشم انداز روشنی از واکسیناسیون عمومی در دست نیست پایبندی به ضوابط بهداشتی مهمترین رکن مقابله با بیماری است.

💠 پیک چهارم بیماری را پس از تعطیلات نوروزی و متعاقب تعلل دولتمردان در ممانعت مردم از سفر تجربه کردیم. موضوع آن چنان آشکار بود که برخی از نهادهای حاکمیتی مسئله دادگاهی کردن رئیس‌جمهور را به‌خاطر این خطای فاحش مطرح کردند و شخص آقای روحانی مجبور به دفاع از خود و توجیه شرایط شد. اما چه شد؟ آیا ستاد ملی مقابله با کرونا اشتباه خود را اصلاح کرد که خوش خیالانه انتظار معجزه ای داریم ؟ آیا مجلس از ابزارهای نظارتی خود همچون سوال از رئیس جمهور و یا استیضاح وزیر استفاده کرد یا آنکه 235 نفر از نمایندگان از وزیر در بیانیه ای حمایت کردند؟ این مصلحت اندیشی ها چیست که دودمانمان را به باد داده است؟ کرونا نشان داده است که مماشات پذیر نیست و تعلل در تقابل با آن، موجب بروز جهش های جدید ویروسی و ایجاد سوشهایی مسری تر، کشنده تر و مقاومتر به واکسنها خواهد شد.

💠 اما آنچه که در هفته های اخیر شاهد آن بودیم انفعال حکومت در انجام وظایف خود بود. به نظر می‌رسد که دولتمردان سعی دارند تا در این روزهای گذار (از دولتی به دولت دیگر) محدودیتی را بر مردم بار نکنند. تو گویی فکر می‌کنند که بدین ترتیب چهره موجه تری در پیش مردم خواهند داشت. بدین ترتیب اعمال مقررات منع آمد و شد، ممنوعیت هرگونه تجمعات، ردیابی و قرنطینه افراد آلوده و بسیاری از مداخلات بهداشتی، به بوته فراموشی سپرده شد و فرصتی برای شعله ور شدن اپیدمی فراهم گردید.

💠 جان کلام آنکه، در وضعیت تاثرباری گرفتار شده ایم. مردم بی پناهند. آیا شایسته است تا در جمهوری اسلامی با آنها این گونه رفتار شود؟ حکومت وظیفه اصلی خود که حراست از جان و سلامت مردم است را فراموش کرده است. وقت آن است تا با آمدن دولت جدید، حاکمیت از رفتارهای پوپولیستی خود دست بکشد. امام علی (ع) می فرمایند: "چه بسیار است عبرت ها و چه اندکند پند پذیرندگان"

💠 اگر هوشیار باشیم زمان چرخش در نحوه حکمرانی فرا رسیده است.

🆔 t.me/PaymanSalamati
🌐 PaymanSalamati.blog.ir
❇️ instagram.com/dr.psalamati

آمار روز قبل تزریق واکسن کووید-۱۹ در ایران، تزریق ۵۰۵٫۰۳۲ دز (رکورد تزریق روزانه تاکنون) را نشان می‌دهد.
متوسط تزریق در هفت روز گذشته حدود ۳۷۳۶۰۰ دز بوده است.
۱۲/۷۸ درصد از مردم حداقل یک دز و ۳/۳۸ درصد نیز هر دو دز واکسن کووید-۱۹ را دریافت کرده اند.
۶٫۸۲۳٫۴۰۴ دز دیگر واکسن در کشور باقی مانده است.

مقاله ی ما در BMJ Opinion منتشر شد:

شفافیت بیشتر در روند واکسیناسیون کووید-۱۹ منجر به بیشتر شدن اعتماد عمومی در این امر می‌شود.

به نظر من یکی از مهمترین مثالهای دخالت سیاست در علم که به صورت بارز منجر به بی اعتمادی به علم و بازی با سلامت و جان مردم شد، تصمیم عدم ورود واکسن از کشورهای خاص به ایران بود و این بی اعتمادیِ به علم و ضرر و زیان فعلی و آتی آن، صرف نظر از میزان واکسنی است که می‌توانست یا هنوز می‌تواند از این راه وارد شود. من خوشحالم که توانستیم این موضوع مهم که شاید یکی از بارزترین مثال های دخالت سیاست در علم در دنیا است و بسیاری موارد دیگر را در یک انتشارات معتبر علمی ثبت کنیم تا این در تاریخ علم بماند.

قسمتی از موارد و مشکلات مطرح شده در این مقاله را اینجا عنوان می‌کنم:

۱- عدم‌گزارش اطلاعات اپیدمیولوژیک (ابتلا و مرگ) کووید-۱۹ در ایران به تفکیک‌ استان که بر فهم‌ ما از الگوی گسترش و بار بیماری کووید-۱۹ در کشور اثرگذار است.

۲- مشابه با مورد یک، عدم ارائه اطلاعات دقیق از روند واکسیناسیون در کشور بر اساس استان محل تزریق، نوع واکسن تزریق شده و گروه سنی و اولویت تزریق و ... اگر چه به عنوان یک اقدام خوب از فروردین، ایران میزان تزریق روزانه را اعلام می‌کند اما این کافی نیست و باید یک سامانه یا پلتفورم آنلاین مرتب به روز شونده از این در دسترس قرار بگیرد.

۳- عدم ارائه گزارش از ارزیابی واکسنها در روند دادن مجوز اضطراری به آنها از سوی غذا و داروی ایران

۴- اعلام تصمیم رهبری برای منع ورود واکسن از آمریکا و انگلستان و اذعان به این که به فرانسه هم خوشبین نیستند. متاسفانه در این مورد رسانه ها از جمله تلویزیون و مقامهای بهداشتی از جمله وزیر و ... شروع به نشر اطلاعات نادرست از واکسن های mRNA کردند. متاسفانه در همان روز بیانات رهبر، طبق اعلام رسمی هلال احمر، ورود ۱۵۰ هزار دز واکسن به ایران کنسل شد. از آن طرف افرادی دیگر از سازمان بهداشت جهانی و نظام پزشکی ایران متذکر شدند که از دخالت سیاست در علم جلوگیری شود. اما متاسفانه حرف آنها شنیده نشد.

۵- ایران زمانی به واکسنها (اسپوتنیک، سینوفارم، کووکسین) مجوز اضطراری داد که هنوز گزارش رسمی از فاز سوم هیچ یک منتشر نشده بود. مهمتر از آن نتایج ارزیابی های این واکسنها را غذا و داوری ایران در اختیار عموم قرار نداد که به نوبه خود می‌تواند تردید در واکسن را زیاد کند.

۶- علاوه بر تهیه واکسن، در مورد همین واکسنهای وارد شده، نحوه توزیع و تزریق آنها و مشکلات لجستیکی هم مطرح است. بعد از گذشت حدود ۶ ماه، تنها حدود ۳٪ از مردم ایران به صورت کامل واکسینه شده اند. ایران به عده های خود برای واکسن زدن به ۱/۳ میلیون نفر تا قبل از عید و ۱۳/۳ میلیون نفر تا تیر نیز نتوانست عمل کند.

۷- جدای از گذاشتن یک دادگان آنلاین برای تزریق روزازنه واکسن، می‌توان یک پلتفورم مناسب دیگری برای گزارش عوارض احتمالی ناشی از واکسن ها تهیه کرد و هر دوی اینها به افزایش میزان اعتماد عمومی در واکسیناسیون و کنترل پاندمی کمک می‌کند.

۸- در این مقاله به بررسی مختصر وضعیت واکسنهای در حال ساخت و توسعه در ایران پرداختیم و البته به موضوع روش غیر علمی در دادن مجوز به کاندید واکسن برکت هم به طور ویژه اشاره کردیم و توضیح دادیم که چرا همیشه نتایج فاز سوم مطابق فازهای قبلی نیست و چرا استفاده از این توجیه که کشورهایی مثل چین و کوبا و‌... همین این کار را کرده اند نادرست است.

۹- ما در این مقاله با محدودیت زمانی و ... مواجه بودیم و درواقع ادیت و بررسی BMJ مقداری وقت گیر بود و در نتیجه مقداری از داده های ما مثل تعداد واکسن در فاز بالینی یا دارای مجوز اضطراری و ... دقیقا به روز نیست. متاسفانه موضوع مهم عدم شرکت ایران در فاز سوم مطالعه بالینی واکسنها (بنا به دستوری رهبری و رئییس جمهور و وزیر بهداشت) را اینجا اشاره نکردیم. به صورت کلی پیشنهاد ما برای حل موضوعات، استفاده از یک روند و مسیر کاملا شفاف و بر پایه علم و بدون دخالت سیاست است تا در نهایت منجر به بیشتر شدن اعتماد عمومی به روند واکسیناسیون و کنترل بهتر پاندمی شود.

۱۰- بالاخره در این مقاله در دو قسمت به تاثیر مستقیم و یا غیر مستقیم تحریمهای اقتصادی بر ظرفیت و توانایی کشور در انجام اقدامات بهداشتی و درمانی اشاره کردیم.

۱- لینک مقاله

۲- برگردان فارسی مقاله

۳- انتشار توسط توئیتر BMJ

نویسندگان

Mahan Ghafari, Department of Zoology, University of Oxford, Oxford, UK

Mohammad Saeid Rezaee-Zavareh, Middle East Liver Diseases (MELD) Center, Tehran, Iran

Stefan Dascalu, Department of Zoology, University of Oxford, Oxford, UK and Avian Influenza Research Group, Pirbright Institute, UK

Aris Katzourakis, Department of Zoology, University of Oxford, Oxford, UK

نمودار تزریق واکسن کووید-۱۹ در ایران

متوسط تزریق در هفت روز گذشته به ۳۷۵٫۸۰۴ دز رسیده است.

۱۳/۷ درصد از مردم حداقل یک دز و ۳/۵ درصد نیز هر دو دز واکسن کووید-۱۹ را دریافت کرده اند.

۱۴٫۴۳۸٫۸۳۱ دز تا به حال تزریق شده و ۷٫۴۳۰٫۷۴۹ دز دیگر واکسن کووید-۱۹ (خارجی و داخلی) در کشور باقی مانده است.

دز درمانی هپارین برای VTE، بقای بیماران کووید-19 را بیشتر می کند؟

بر اساس دو مطالعه جدید نیوانگلند: در مقایسه با دز پروفیلاکسی ضد انعقاد، استفاده از دز درمانی ضد انعقاد از هپارین، منجر به افرایش احتمال بقا تا زمان ترخیص و همچنین کاهش نیاز به حمایت قلبی و تنفسی در بیماران بستری کووید-۱۹ شده است. چنین تاثیری در گروه بیماران با دی دایمر بالا (دو برابر حدبالای نرمال) در مقایسه با گروه بیماران با دی دایمر پایین (کمتر از دو برابر نرمال) واضح تر دیده شده است. این تاثیر البته برای بیمارانی که از ابتدای مطالعه نیاز به مراقبت ICU داشته اند، دیده نشده است.

چرا در بیماران ICU غیر موثر و در بیماران بستریِ غیر ICU، تاثیرگذار؟ یک دلیل شاید این است که در بیماران با وضعیت بدتر، تشکیل لخته ناشی از فعال شدن پلاکت و کمپلمان و سایتوکاین ها و ... در مراحل بسیار جلوتری باشد که بتواند توسط دز بالاتر هپارین کنترل شود.

یک متاآنالیز با بررسی ۶۶ مطالعه نشان داده است که شیوع کلی VTE در بیماران کووید-۱۹ برابر با ۱۴/۱ درصد و در بیماران بستری در ICU برابر با ۲۲/۷ درصد بوده است.

در بیماران کووید-۱۹ بستری باید از کدام روش درمانی برای ضد انعقاد استفاده کرد؟ دز درمانی ضد انعقاد با هپارین و یا استفاده از دز پروفیلاکسی ضد انقعاد؟ شواهد فعلی استفاده از دز درمانی هپارین را در بیماران ICU توصیه نمی کند. شاید استفاده از دیگر ضد انعفاد ها؟
در مورد بیماران بستری در غیر از ICU نیز استفاده از دز درمانی موثر تر از پروفیلاکسی بوده اما هنوز در مقایسه با دز intermediate جای سوال است. به هر جهت باید میزان ریسک خونریزی بیمار را در نظر داشت.

در مورد این دو مقاله ی جدید:
دو مطالعه در نیوانگلند از ۳ پلتفورم REMAP-CAP ، ACTIV-4a و ATTACC با همانند سازی، دو گروه از بیماران کووید-۱۹ بستری با وضعیت شدید و متوسط (moderate and severe) را از این نظر بررسی کرده اند. گروه با بیماری شدید (Critically ill) افرادی بوده اند که نیاز به مراقبت ICU و حمایت قلبی (vasopressors و inotropes) و تنفسی (NIV، MV ، ECMO و ... ) داشته اند. بیماران کووید-۱۹ از نوع متوسط (non-critically ill) در ابتدای ورورد به مطالعه نیاز به ICU نداشته اند.

پلتفورم ها
1- Randomized, Embedded, Multifactorial Adaptive Platform Trial for Community-Acquired Pneumonia (REMAP-CAP)
2- Multicenter, Adaptive, Randomized Controlled Platform Trial of the Safety and Efficacy of Antithrombotic Strategies in Hospitalized Adults with COVID-19 (ACTIV-4a)
3- Antithrombotic Therapy to Ameliorate Complications of Covid-19 (ATTACC)

لینک کردن کد ملی افراد واکسینه شده با افرادی که تست پی سی آر آنها مثبت شده، برای بررسی و گزارش مرتب موارد breakthrough infection امکان پذیر نیست؟

جدیدترین به روز رسانی از تاثیرگذاری واکسنها (تک دز و هر دو دز) در انگلستان در مقابل موارد علامت دار و بستری ناشی از ابتلا به کووید-۱۹ با واریانت آلفا و دلتا

مطالعه ی اثربخشی واکسنهای فایزر، مادرنا و جانسن در جلوگیری از بستری ناشی از کووید-۱۹ در افراد با سن بالای ۶۵ سال در آمریکا در فاصله ی اول فوریه تا ۳۱ آوریل و با بررسی ۷۲۸۰ مورد تایید شده کو‌ید-۱۹:
اثر بخشی در گر‌وه سنی ۶۵ تا ۷۴ سال برای فایزر، مادرنا و جانسن به ترتیب ۹۶، ۹۶ و ۸۴ درصد و برای گروه سنی بالای ۷۴ سال به ترتیب ۹۱، ۹۶ و ۸۵٪ بوده است. مطالعه مربوط به قبل از غالب شدن واریانت دلتا در آمریکا بوده است.

مطالعه ی Sisonke از واکسن جانسن در آفریقای جنوبی:

نتایج فعلا در قالب گزارش خبری:

تعداد ۴۷۷۲۳۴ نفر از پرسنل بهداشتی درمانی، واکسن تک دز جانسن را در ۱۲۲ مرکز از ۱۷ فوریه تا ۱۷ ژولای در آفریقای جنوبی دریافت کرده اند. البته شرکت کنندگان برای دو سال دیگر برای بررسی مدت زمان ایمنی ناشی از واکسن پیگیری می‌شوند.
اثر بخشی در مقابل مرگ: ۹۱ تا ۹۶/۲ درصد
اثر‌بخشی در مقابل بستری: ۶۵ تا ۶۶ درصد (کمتر از دو دز استرازنکا)
اثر بخشی در مقابل بستری تا ۲۸ روز بعد از تزریق و ۱۲۰ روز بعد از آن مشابه بوده است و در این مرحله احتمالا به بوستر نیاری نیست.
واکسن در مقابل هر دو واریانت دلتا و بتا موثر بوده و البته اثربخشی در مقابل دلتا بیشتر بوده است. اثربخشی در مقابل بستری به علت کووید-۱۹ در اثر واریانت بتا و دلتا به ترتیب برابر با ۶۷ و ۷۱ درصد بوده است.
دو‌مورد عارضه نادر لخته خون گزارش شده که کامل بهبود پیدا کرده اند.