🧑🏻‍💼 کانال وکیل خودت باش – Telegram
🧑🏻‍💼 کانال وکیل خودت باش
2.05K subscribers
110 photos
8 videos
5 files
126 links
تکنیک تستی
نکات کلیدی وکالت
نکات حقوقی و قانونی
قوانین مورد نیاز هموطنان
تبلیغات :
@giotinir
Download Telegram
✍🏻 نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه: آیا دادگاه در مرحله واخواهی حق تشدید مجازات را دارد؟
✍🏻 صورتجلسه نشست قضایی: آیا حضور مردی با کفش یا لباس زنانه در معابر عمومی، جرم است؟
⚖️ نکات مهم درباره خیار شرط

🔹 ۱. خیار شرط فقط مخصوص عقد بیع نیست؛ در سایر عقود هم راه دارد، به‌جز در عقودی مانند نکاح، وقف و ضمان مفید نقل ذمه.
اما در ضمان مفید ضم ذمه به ذمه امکان درج خیار شرط وجود دارد.

🔹 ۲. برخلاف سایر خیارات که مبنای قانونی دارند، خیار شرط تنها خیاری است که مبنای قراردادی دارد و ناشی از توافق طرفین است.

🔹 ۳. خیار شرط می‌تواند برای یکی از طرفین، هر دو طرف یا حتی شخص ثالث برقرار شود (ماده ۳۹۹ ق.م).
تنها خیاری است که ممکن است برای شخص ثالث مقرر شود.

🔹 ۴. انتقال به وراث:

اگر برای طرفین باشد → پس از فوت، به ورثه منتقل می‌شود (مواد ۴۴۵ و ۴۴۶).

اگر برای شخص ثالث باشد → با فوت او ساقط می‌شود و به ورثه نمی‌رسد (ماده ۴۴۷).


🔹 ۵. فوت طرفین عقد اثری در سقوط خیار شرطی که به نفع شخص ثالث درج شده ندارد؛ تنها فوت شخص ثالث ذوالخیار موجب سقوط آن می‌شود.

🔹 ۶. خیار شرط در عقود جایز هم می‌تواند درج شود؛ بنابراین هم در عقود لازم و هم در عقود جایز ممکن است.
هر عقدی که در آن خیار شرط باشد «عقد خیاری» نامیده می‌شود.

🔹 ۷. خیار شرط می‌تواند به صورت معلق باشد (مثل وابسته شدن حق فسخ به تغییر مدیران یا افزایش نرخ ارز).
📌 تا زمانی‌که موجب غرر در عقد نشود، صحیح است.

📌 خلاصه طلایی:

تنها خیاری که مبنای قراردادی دارد.

تنها خیاری که می‌تواند به شخص ثالث داده شود.

در عقود جایز هم قابل درج است.
📌 قرار اناطه در آیین دادرسی کیفری – ماده ۲۱

🔹 هرگاه اثبات مجرمیت متهم وابسته به موضوعی باشد که رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه حقوقی است، مرجع کیفری باید:

1. قرار اناطه صادر کند.


2. ذی‌نفع را تعیین نماید.


3. پرونده را موقتاً بایگانی کند تا دادگاه حقوقی رأی قطعی بدهد.



⚠️ اگر ذی‌نفع ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ قرار اناطه به دادگاه حقوقی رجوع نکند و گواهی ارائه ندهد → مرجع کیفری رسیدگی را ادامه می‌دهد.

✍️ تبصره‌ها:

1. اگر قرار اناطه توسط بازپرس صادر شود، باید ظرف ۳ روز به نظر دادستان برسد.


2. اموال منقول مشمول اناطه نیستند.


3. مدتی که پرونده در اثر اناطه بایگانی می‌شود، جزو مرور زمان محسوب نمی‌شود.


🎯 نکات آزمونی:

قرار اناطه فقط وقتی صادر می‌شود که موضوعی حقوقی مانع احراز جرم باشد.

در اموال منقول (مثل تلفن همراه، خودرو) قرار اناطه صادر نمی‌شود.

مهلت رجوع ذی‌نفع: یک ماه.📌 قرار اناطه در آیین دادرسی کیفری – ماده ۲۱

🔹 هرگاه اثبات مجرمیت متهم وابسته به موضوعی باشد که رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه حقوقی است، مرجع کیفری باید:

1. قرار اناطه صادر کند.


2. ذی‌نفع را تعیین نماید.


3. پرونده را موقتاً بایگانی کند تا دادگاه حقوقی رأی قطعی بدهد.



⚠️ اگر ذی‌نفع ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ قرار اناطه به دادگاه حقوقی رجوع نکند و گواهی ارائه ندهد → مرجع کیفری رسیدگی را ادامه می‌دهد.

✍️ تبصره‌ها:

1. اگر قرار اناطه توسط بازپرس صادر شود، باید ظرف ۳ روز به نظر دادستان برسد.


2. اموال منقول مشمول اناطه نیستند.


3. مدتی که پرونده در اثر اناطه بایگانی می‌شود، جزو مرور زمان محسوب نمی‌شود.


🎯 نکات آزمونی:

قرار اناطه فقط وقتی صادر می‌شود که موضوعی حقوقی مانع احراز جرم باشد.

در اموال منقول (مثل تلفن همراه، خودرو) قرار اناطه صادر نمی‌شود.

مهلت رجوع ذی‌نفع: یک ماه.

مرور زمان در دوران اناطه متوقف می‌شود.

مرور زمان در دوران اناطه متوقف می‌شود.
1
۱. دامنه شمول قانون سال ۵۶

قانون سال ۵۶ صرفاً شامل اجاره‌های تجاری است.

اجاره‌های مسکونی قبل از سال ۱۳۶۲ تابع این قانون نیستند، بلکه تابع قانون سال ۱۳۶۲ هستند.

اجاره‌های قبل از تصویب قانون سال ۵۶ (چه مسکونی، چه تجاری) در صورت ادامه قرارداد بعد از تصویب قانون، تابع قانون سال ۵۶ خواهند بود.

۲. تاریخ انعقاد و تمدید قرارداد

اگر قرارداد قبل از سال ۷۶ منعقد شده باشد:

اگر اجاره تجاری باشد → تابع قانون سال ۵۶

اگر مسکونی باشد → تابع قانون سال ۶۲


اگر قرارداد قبل از سال ۷۶ منعقد شده و بعد از سال ۷۶ تمدید شود:

اجاره تجاری → قانون سال ۵۶

اجاره مسکونی → قانون سال ۶۲


تجدید قرارداد ≠ تمدید قرارداد:

تمدید: ادامه همان قرارداد با همان شرایط اصلی، ممکن است برخی شرایط اصلاح شود، ولی اصل قرارداد حفظ می‌شود.

تجدید: قرارداد جدیدی منعقد می‌شود و قواعد جدید اعمال می‌شود.

نکته آزمونی: اگر سوال بپرسد قرارداد قبل از ۷۶ منعقد و بعد از ۷۶ تجدید شده، باز هم تابع قانون سال ۵۶ است.


۳. اثرات قراردادهای قبل از سال ۵۶

اگر قرارداد قبل از سال ۵۶ منعقد شده و در زمان تصویب قانون سال ۵۶ همچنان ادامه داشته باشد → تابع قانون سال ۵۶ خواهد شد.

۴. قصد طرفین

شرط اصلی شمول قانون سال ۵۶: قصد طرفین برای اجاره کردن منافع (تملیک منفعت) باشد.

اگر قرارداد در قالب صلح یا معاوضه منعقد شود، ولی هدف اجاره منافع باشد → تابع قانون سال ۵۶ است.

اگر هدف صلح یا معاوضه تملیک منفعت نباشد → قرارداد از شمول قانون سال ۵۶ خارج است.

توجه آزمونی: این قصد باید قابل اثبات باشد.



۵. حمایت از مستاجر

قانون سال ۵۶ برای حمایت از مستاجر وضع شده و به همین دلیل آمره است.

مثال: حق کسب و پیشه مستاجر قابل اسقاط نیست و نمی‌توان قراردادی برخلاف آن تنظیم کرد.


فسخ اجاره توسط موجر فقط در شرایط خاص و محدود امکان‌پذیر است.


۶. نکات آزمونی کلیدی

1. قرارداد تجاری قبل از سال ۷۶ → تابع قانون ۵۶


2. قرارداد مسکونی قبل از سال ۷۶ → تابع قانون ۶۲


3. تمدید قرارداد تجاری بعد از سال ۷۶ → تابع قانون ۵۶


4. تجدید قرارداد قبل از سال ۷۶ → تابع قانون ۵۶


5. قصد اجاره کردن منافع شرط شمول قانون ۵۶ است (حتی اگر قرارداد در قالب صلح یا معاوضه باشد)


6. حمایت از مستاجر آمره است و نمی‌توان خلاف آن شرط کرد (حق کسب و پیشه)
✍🏻 دستورالعمل ناظر بر «حساب امانی و خدمات بانکی مرتبط با آن»

دستورالعمل ناظر بر «حساب امانی» و خدمات بانکی مرتبط با آن پس از تصویب هیات عامل بانک مرکزی با هدف تنظیم‌گری، ارتقای شفافیت، انضباط بخشی و پیشگیری از سوء استفاده‌های احتمالی در فرآیند نگهداری وجوه به شبکه بانکی ابلاغ شد.
👁‍🗨 نظر اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره هزینه دادرسی اموال غیرمنقول: ۱۱.۵ درصد ارزش معاملاتی ملک
✍🏻 نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه: عدم امکان استفاده نیروهای سابق شورای حل اختلاف از امتیازات و اولویت استخدام در این شورا
⭕️ می‌دونستید عدم ثبت قرارداد اجاره چه عواقبی داره؟
⚖️ از مشکلات حقوقی گرفته تا جریمه‌های مالیاتی و محرومیت از
خدمات دولتی!

⭕️عواقب قانونی و مالیاتی عدم ثبت قرارداد اجاره (طبق تبصره ۹ ماده ۱۶۹ مکرر و ماده ۷ قانون ساماندهی ۱۴۰۳. همچنین اصلاح ماده ۲ قانون روابط موجر و مستاجر سال ۱۴۰۳ )

1️⃣  تخلیه فوری فقط با قرارداد ثبت‌شده قابل رسیدگی است.

2️⃣ در صورت عدم ثبت یا ثبت خلاف واقع:
• موجر به پرداخت ۵۰٪ ارزش اجاره به دولت محکوم می‌شود.
• از معافیت‌های مالیاتی ماده ۵۳ محروم می‌گردد.
🌿 نکات مهم آزمونی – آیین دادرسی مدنی

۱- فوت خوانده قبل از تقدیم دادخواست → قرار عدم استماع دعوا

۲- فوت یکی از اصحاب دعوا در حین دادرسی (اگر دعوا قائم به شخص باشد، مثل طلاق) → قرار سقوط دعوا

۳- فوت یکی از اصحاب دعوا در جریان دادرسی → قرار توقیف دادرسی
📖 ماده ۱۰۵ ق.آ.د.م (توقف موقت تا معرفی جانشین؛ اگر فوت بی‌اثر باشد، دادرسی ادامه دارد)

۴- فوت یکی از اصحاب پس از ختم دادرسی → بی‌اثر

۵- فوت محکوم‌علیه قبل از پایان مهلت تجدیدنظر → ابلاغ مهلت جدید به وراث یا قائم‌مقام
📖 ماده ۳۳۷ ق.آ.د.م

۶- فوت تجدیدنظرخوانده قبل از ثبت دادخواست تجدیدنظر → قرار توقیف دادرسی
📖 ماده ۱۰۵ ق.آ.د.م

۷- فوت محکوم‌علیه قبل از ابلاغ اجرائیه → ابلاغ به ورثه یا نماینده قانونی
📖 ماده ۱۰ قانون اجرای احکام مدنی

۸- فوت محکوم‌علیه پس از ابلاغ اجرائیه →

اگر مهلت ۱۰ روزه تمام شده: اجرا ادامه دارد

اگر نگذشته: مهلت جدید به وراث یا قائم‌مقام ابلاغ می‌شود


۹- فوت محکوم‌علیه در جریان اجرا → توقف عملیات تا معرفی ورثه یا مدیر ترکه
📖 ماده ۳۱ قانون اجرای احکام مدنی

🔑 نکته: فوت یا استعفای وکیل موجب توقف دادرسی نیست؛ فقط در صورت نیاز به توضیح، دادگاه می‌تواند جلسه را به تأخیر اندازد (ماده ۴۰ ق.آ.د.م).
واحد مسکونی در حال ساخت جز مستثنیات دین نیست

⁉️شخصی ساخت منزل مسکونی خود را نود درصد تکمیل کرده است و در شرف نقل مکان برای سکونت است؛ اما محکوم‌له آن را توقیف می‌کند، آیا این ملک در زمره مستثنیات دین است؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :

مطابق بند «الف» ماده 24 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی مصوب 1394، منزل مسکونی در شأن محکوم‌علیه در حالت اعسار جزء مستثنیات دین است و منظور از منزل مسکونی، محلی است که برای محکوم‌علیه و افراد تحت تکفل قابلیت سکونت داشته باشد؛ بنابراین ساختمان در حال ساخت که تکمیل نشده، منزل مسکونی تلقی نمی‌شود تا جزء مستثنیات دین باشد. همچنین اموال مشمول مستثنیات دین همان‌‌گونه که در صدر ماده 24 این قانون تأکید شده، حصری و استثنایی بوده و قابل تسری به دیگر اموال محکوم‌علیه نیست و با عنایت به اصل استیفای دین و محکوم‌به، مستثنیات دین را باید محدود و مضیق تفسیر کرد.

نظریه مشورتی شماره 7/98/642 مورخ  1399/01/17
📌 ثبت‌نام آزمون مرکز وکلای قوه قضاییه از امروز آغاز می‌شود

🔸بنابر اعلام رییس مرکز وکلای قوه قضاییه ثبت‌نام آزمون سال جاری این مرکز از امروز یکم مهر آغاز می‌شود و تا هفتم مهر ادامه دارد.

🔸زمان برگزاری آزمون طبق تاریخی که پیش‌تر نیز اعلام شده، بیست‌ویکم آذرماه است.
3
🔵 دادستانی تهران علیه بلاگر وکیل‌نما اعلام جرم کرد: وکیل قلابی بلاگر آرایشگری بوده!

روز گذشته محتوایی خلاف عفت عمومی در فضای مجازی منتشر شد که فضای عمومی جامعه را تحت تاثیر خود قرار داد.

این محتوا که افراد را به ارتکاب جرایم منافی عفت دعوت و ترغیب می‌کرد، بلافاصله مورد تحقیق از سوی دادستانی تهران قرار گرفت و صبح امروز علیه مدیر موسسه حقوقی صاحب حساب کاربری اعلام جرم شد.

در تحقیقات به‌عمل‌آمده از حساب کاربری موسسه حقوقی مورد اشاره موارد دیگری از تولید محتوای مشابه با ویدیوی فراگیر شده مشاهده شد که دادستانی تهران با ۲ اتهام «تظاهر و مداخله در امر وکالت» و «دعوت و ترغیب افراد به ارتکاب جرایم منافی عفت از طریق سامانه‌های رایانه‌ای» علیه مسئول موسسه حقوقی مورد اشاره اعلام جرم کرد.

در تحقیقات اولیه به‌عمل‌آمده مشخص شد خانمی که در ویدیوی معروف در حال تشویق به فساد و فحشا است، بلاگر آرایشگری بوده و اصلا در حرفه وکالت مشغول به کار نیست.
👍1
✍🏻نظریه مشورتی در پاسخ به این سوال که آیا تبدیل یک واحد مسکونی به دو واحد مسکونی یا تبدیل واحد مسکونی به پارکینگ یا انباری، موضوع صلاحیت رسیدگی کمیسیون ماده ۱۰۰ است؟
🔹 اثر تعلیقی

1. در عقود (مدنی)

ماده ۱۸۹ ق.م: عقد منجز ⇦ اثر فوری دارد. عقد معلق ⇦ اثرش وابسته به تحقق شرط است.

ماده ۶۹۹ ق.م: تعلیق در ضمان باطل است، اما التزام به تأدیه می‌تواند معلق باشد.

نکته آزمونی: تعلیق در منشأ (آثار عقد) صحیح است، تعلیق در انشاء (خودِ ایجاد عقد) باطل است.



2. در آیین دادرسی (تجدیدنظر/واخواهی)

ماده ۳۴۷ ق.آ.د.م: تجدیدنظرخواهی اثر تعلیقی دارد ⇦ اجرای حکم بدوی متوقف می‌شود.

استثنا: اگر تجدیدنظر خارج از مهلت باشد یا قانون اجازه اجرا داده باشد ⇦ اثر تعلیقی ندارد.





---

🔹 اثر انتقالی

تعریف: با تقدیم تجدیدنظر یا واخواهی، کل دعوا و مسائل آن (اعم از ماهوی و شکلی) به مرجع بالاتر منتقل می‌شود.

پیامد: دادگاه تجدیدنظر می‌تواند در اصل موضوع رسیدگی و رأی را نقض یا تأیید یا اصلاح کند.

نکته آزمونی: اثر انتقالی یعنی انتقال دعوا به مرجع بالاتر برای رسیدگی مجدد، نه صرفاً توقف اجرا.



---

فرق کلیدی

اثر تعلیقی = توقف آثار (اجرای حکم یا آثار عقد) تا تحقق شرط یا تعیین تکلیف.

اثر انتقالی انتقال رسیدگی به مراجع بالاتر
این رأی وحدت رویه شماره ۸۵۱ ـ ۱۴۰۳/۶/۲۰ هیأت عمومی دیوان عالی کشور نکته خیلی مهمی را روشن کرده 👇

🔹 خلاصه رأی:
اگر بانکی چند شعبه در شهرهای مختلف داشته باشد، دعاوی مربوط به هر شعبه باید در دادگاه همان محل طرح شود. حتی اگر آن بانک یا مؤسسه مالی در بانک دیگری ادغام شود، باز هم شعبه جدید، قائم‌مقام شعبه قدیم محسوب می‌شود و دادگاه محل همان شعبه صلاحیت رسیدگی خواهد داشت.

🔹 اهمیت رأی:
این رأی جلوی سردرگمی در تعیین صلاحیت دادگاه‌ها را می‌گیرد. چون بعضی‌ها فکر می‌کردند وقتی بانک ادغام می‌شود، همه دعاوی باید در مرکز بانک جدید اقامه شود؛ اما دیوان عالی کشور تکلیف را روشن کرد که محل شعبه ملاک است.

🔹 مستند قانونی:

ماده ۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی → اصل صلاحیت محلی در دعاوی مربوط به شعب بانک‌ها.

ماده ۴۷۱ قانون آیین دادرسی کیفری → لازم‌الاتباع بودن رأی وحدت رویه برای همه مراجع.

📌نکته آزمونی
در دعاوی بانکی، ملاک محل استقرار شعبه طرف معامله است، حتی بعد از ادغام بانک.
#️⃣ نکات مهم آیین دادرسی مدنی

🔹 امری یا تکمیلی بودن قواعد

اگر قانون امری باشد، اصحاب دعوا نمی‌توانند برخلاف آن تراضی کنند (مثل صلاحیت ذاتی).

اگر قانون تکمیلی باشد، می‌توانند برخلاف آن توافق کنند (مثل صلاحیت محلی، در صورت عدم ایراد خوانده).


🔹 دسته‌بندی مهم

قواعد مربوط به سازمان قضایی → امری.

صلاحیت ذاتی → امری.

صلاحیت محلی → اصولاً تکمیلی.

قواعد آیین دادرسی مدنی به معنای خاص → عمدتاً امری، مگر در موارد خاص که قانون اختیار داده است.


🔹 عطف بماسبق

قوانین شکلی (مثل آ.د.م) → غالباً عطف بماسبق می‌شوند.

قوانین ماهوی (مثل مدنی یا جزا) → اصولاً عطف بماسبق نمی‌شوند.


🔹 مواد کلیدی

ماده ۱ ق.آ.د.م: آیین دادرسی مدنی = مجموعه اصول و مقررات برای رسیدگی به دعاوی و امور حسبی.

ماده ۲ ق.آ.د.م: شرط اقامه دعوا = ذی‌نفع بودن خواهان یا نماینده/قائم‌مقام او.

🔥 نکته آزمونی:
صلاحیت ذاتی همیشه امری است و توافق یا سکوت اصحاب دعوا نمی‌تواند آن را تغییر دهد.
🔸 نکات آزمونی (خلاصه‌نویسی برای مرور)

اگر قیمت‌ها جدا تعیین نشده باشد: فسخ تجزیه‌ای ممکن نیست، فقط کل یا ارش.

اگر قیمت‌ها جدا تعیین شده باشد: فسخ تجزیه‌ای ممکن است.

یک بایع، چند مشتری: فسخ باید هماهنگ باشد، ارش نیاز به هماهنگی ندارد.

چند بایع، یک مشتری: مشتری می‌تواند نسبت به برخی بایعان فسخ کند و نسبت به برخی دیگر ارش بگیرد.

چند بایع، چند مشتری: فسخ نسبت به سهم یک بایع باید هماهنگ بین همه مشتریان باشد.

اسقاط خیار عیب = سقوط فسخ + ارش.

اسقاط حق فسخ ناشی از خیار عیب = فقط سقوط فسخ، ارش باقی می‌ماند.

فوریت عرفی: مشهور → فقط فسخ فوری است. کاتوزیان → فسخ و ارش هر دو فوری هستند.
💥 نکات کلیدی برات (مواد ۲۷۳ تا ۲۷۹ قانون تجارت)

1️⃣ اولویت پرداخت

اگر چند نفر همزمان حاضر شوند → کسی که با پرداختش تعداد بیشتری از مسئولین بری‌الذمه می‌شود، اولویت دارد.

اگر برات‌گیر حاضر شود → بر همه ثالث‌ها اولویت دارد.


2️⃣ مهلت یک ساله دارنده

دارنده برات دیداری یا به وعده از رؤیت باید ظرف ۱ سال از تاریخ برات اقدام کند.

عدم رعایت → حق رجوع به ظهرنویس‌ها و صادرکننده‌ای که وجه را به برات‌گیر رسانده از بین می‌رود.

حق مدنی علیه برات‌گیر همچنان باقی است.


3️⃣ مطالبه در مدت متن برات

اگر برات برای قبولی مدت مشخص دارد → دارنده باید در همان مدت اقدام کند.

عدم رعایت → حق رجوع علیه ظهرنویس‌ها و صادرکننده مربوطه ساقط می‌شود.


4️⃣ محدود کردن مسئولیت ظهرنویس ✍️

ظهرنویس می‌تواند مهلت مشخص کند تا دارنده مطالبه کند.

اگر دارنده در مهلت تعیین‌شده اقدام نکند → علیه همان ظهرنویس حق تجاری ندارد.


5️⃣ برات‌های صادره در خارج 🌍

مقررات ایران برای برات‌های صادره در خارج هم معتبر است.

عدم رعایت → حق تجاری علیه ظهرنویس‌ها ساقط می‌شود، اما حق مدنی علیه برات‌گیر باقی است.


6️⃣ توافق خلاف قانون 🤝

دارنده و مسئولین می‌توانند توافق کنند که مهلت‌ها و تشریفات قانونی تغییر کند.


7️⃣ مطالبه در روز سررسید 📆

دارنده باید در روز سررسید وجه را مطالبه کند.

قبل از موعد → فقط در صورت ورشکستگی یا فوت برات‌گیر مجاز است.


💡 نکته طلایی:

رعایت مهلت‌ها و تشریفات قانونی → حفظ حق تجاری دارنده

عدم رعایت → حق رجوع به ظهرنویس‌ها محدود می‌شود، اما حق مدنی علیه برات‌گیر همیشه محفوظ است.