#بخشی از یک کتاب
#نکته
#روانشناسی

🔒 «قفل» برای این روی در قرار داده می‌شود که آدم درستکار را، درستکار نگه دارد.

یک‌درصد از مردم ریاکار و دزد هستند. اینها به‌‌ دنبال بازکردن قفلها و دستبرد به خانه‌ها هستند.

یک‌درصد از مردم نیز همیشه درستکار هستند و تحت هیچ شرایطی دزدی نمی‌کنند.

۹۸درصد دیگر، تا زمانی درستکارند که همه‌چیز درست باشد!
بیشتر آنها، اگر شرایط به‌ گونه‌ای شود که به حد کافی وسوسه شوند، ممکن است دست به دزدی بزنند!

قفلها برای جلوگیری از نفوذِ دزدان نصب نمی‌شوند، دزدها بلد هستند که چگونه قفلها را باز کنند!

قفلها برای حفاظت از مردم ِ نسبتاً درستکار نصب می‌شوند تا آنها وسوسه نشوند و درستکار باقی بمانند!

در واقع تمام آدمها پتانسیل کجروی را دارند، ولی قیمت هر کسی با دیگری فرق دارد و آستانه‌‌ی وسوسه هر کسی با دیگری متفاوت است!

نویسنده در کتاب «پشت پرده‌ی ریاکاری» آزمایشهای جالبی انجام داده است؛

او در یک رستوران به عده‌ای از مشتریان یک پرسشنامه می‌دهد تا آنها در ازای گرفتن ۵ دلار به پرسشهایی پاسخ دهند، ولی هنگام دادن پول به جای ۵ دلار، ۹ دلار می‌دهد و به گونه‌ای وانمود می‌کند که حواسش نیست و اشتباهی ۹ دلار داده است.

برخی از مشتریان صادقانه ۴ دلار اضافه را برمی‌گردانند، ولی عده‌ای هم به روی خود نیاورده و ۹ دلار را در جیب می‌گذارند و رستوران را ترک می‌کنند.

در آزمایش دیگری همین کار تکرار می‌شود با این تفاوت که نویسنده در هنگام گفت‌و‌گو با مشتریان، تلفن همراهش زنگ می‌خورد و چند دقیقه‌ای با تلفن صحبت می‌کند و در انتها از مشتری برای اینکه وسط گفت‌و‌گو با آنها، به تلفن همراهش جواب داده عذرخواهی نمی‌کند و به‌نوعی بی‌احترامی می‌کند.

در این آزمایش تعداد کسانی که ۴ دلار اضافه را برمی‌گردانند کمتر از آزمایش اول است!

وقتی مشتریان احساس می‌کنند، نویسنده وقت آنها را بدون عذرخواهی گرفته، درصدد انتقام برآمده و پول بیشتری که نویسنده اشتباهی به آنها داده را، بازنمی‌گردانند!

این آزمایش دارای نکته‌ی جالبی است که می‌توان از آن برای فهم اینکه چرا در بعضی مناطق جهان آمار بالایی از ریاکاری و دزدی و ناهنجاری وجود دارد، بهره برد؛

مردم زمانی که حس می‌کنند از سوی حکومت به آنها ظلم می‌شود یا حق آنها در جایی خورده می‌شود، هرجا که دستشان برسد سعی خواهند کرد تا با ریاکاری و دزدی این حقِ خورده‌شده را جبران کنند!

درواقع این سطح از دزدی و ریاکاری و ناهنجاری در همه‌ی جوامع، به نوع تعاملِ حکومتها با مردم بازمی‌گردد. رفتار دولتها به شدت روی شکل‌گیری اخلاق در جامعه تأثیرگذار بوده و به‌سادگی می‌تواند مرزهای اخلاق را جابه‌جا کند.

درصورتی که الگوهای رفتاری حاکمیت به شکلی باشد که مردم احساس ظلم کنند، آنگاه مردم خود را محق به نادیده گرفتن هنجارهای اخلاقی خواهند دانست و ریاکاری و دزدی و تقلب و... در جامعه گسترش یافته، پس از یک دوره زمانی، حساسیت به فساد و ناراستی از بین خواهد رفت.

⬅️ تنها راه درمان این بیماری اجتماعی این است که بی‌احترامی به مردم متوقف شود و به جامعه ثابت شود که حکومت خیر و منفعت ملت را تامین می‌کند و نه در جایگاه سلطه و زورگویی و چپاول ثروتهای همگانی، بلکه در مقام خدمت و احترام و تامین منافع ملت قرار دارد.


📖 پشت پرده ریاکاری
✍ دن اریلی، روانشناس و متخصص اقتصاد رفتاری

🌱@ThinkTogether

#دانستنی
#تاریخ

🗺 عربها، ترکیه‌ایها و ایرانیها / بخش نخست
🎙 گفتگوی دکتر فواد عجمی با برنارد لوییس

💬 برنارد لوییس، یکی از خبیث‌ترین دشمنان ایران و ما ایرانیان و طراح پروژه‌ی تجزیه‌ی ایران و دیگر کشورهای خاورمیانه معروف به "دکترین لوییس" بود.

وی در سخنرانی خود با عنوان ایران در تاریخ (Iran in History) که در دانشگاه تل‌آویو در ژانویه ۱۹۹۹ انجام شد، با بیان جایگاه بی‌مانند ایران در تاریخ بشر و تاثیر کشورمان بر تمدن جهان، خاطرنشان می‌کند: «در دوهزار سال گذشته هیچ نیروی بیرونی نتوانسته‌ است در زبان و فرهنگ ایرانی دگرگونی بنیادی و ماندگار پدید آورد و این یکی از نشانه‌های فرهنگ برتر آنان است.» وی سپس در کنفرانس گروه بیلدربرگ نتیجه می‌گیرد که تنها راه رویارویی با چنین فرهنگی، نابود ساختن آن از درون است. و پیشنهاد می‌کند که از راه گستردن قومگرایی و تفرقه‌افکنی، ایران را به قطعات قومی گوناگون بشکنند و میان کشورهای کوچکِ نوپا تقسیم کنند!

البته این ملعون در سال ۱۳۹۷ (۲۰۱۸م) آرزویش را همراه خود به گور برد.

@ThinkTogether🌱

#موسیقی

🎼 می زده شب
🎬 پرويز ياحقی
🥢 سرپرست گروه جناب رودکیان

💬 اجرایی بسیار زیبا از نونهالان ایران زمین، کودکان هنرمند و با استعداد تبریزی❤️

@ThinkTogether🌱

#فرهنگ
#وطن

🎙 سخنان دکتر جواد طباطبایی در آرامگاه خردمندِ توس، فردوسی بزرگ.

این سخنرانی کوتاه دربردارنده‌ی نکته‌هایی بسیار ارزشمند درباره‌ی هویت و فرهنگ ما است. تلنگری است که بدانیم در این تندباد دگرگونیهای بزرگ، میراث‌دارِ چه گوهر بی‌همتای گرانبهایی هستیم.

💥 ما ایرانیان -یک به یک- باید ماموریت تاریخی و میهنی خود را تشخیص دهیم و آنگاه، گوش و دل و دست و پا بسپاریم به آنچه شایسته‌ی ایرانی بودن و ماموریت تاریخی ما در این روزگار پرآشوب و ناآرام است.

@ThinkTogether🌱

#ادبیات_ایران

مردکی را چشم درد خاست. پیش بیطار رفت که دوا کن. بیطار آنچه در چشم چهارپایان می‌کنند، در دیده‌ی او کشید و کور شد. حکومت به داور بردند. گفت بر او هیچ تاوان نیست، اگر این خر نبودی پیش بیطار نرفتی. مقصود از این سخن آن است تا بدانی هر آنکه ناآزموده را کار بزرگ فرماید با آنکه ندامت برد، به نزدیک خردمندان به خفت رای منسوب گردد.
ندهد هوشمندِ روشن رای
به فرومایه کارهای خطیر
بوریاباف اگرچه بافنده است
نبرندش به کارگاه حریر

📖 گلستان سعدی / باب هفتم / در تاثیر تربیت

〰〰〰〰〰〰〰〰
بیطار: دامپزشک
با آنکه ندامت برد، به نزدیک خردمندان به خفت رای منسوب گردد: افزون بر اینکه خودش پشیمان می‌شود، خردمندان هم او را نادان خواهند شمرد.
〰〰〰〰〰〰〰〰

ℹ️ گلستان نوشته‌ی شاعر و نویسنده‌ی پرآوازه‌ی کشورمان، سعدی است. به باور بسیاری، گلستان سعدی تأثیرگذارترین کتابِ نثر در ادبیات فارسی‌ است. که در یک دیباچه و هشت باب به نگارش آهنگین نوشته شده‌است. بیشترِ نوشته‌های آن کوتاه و به شیوه‌ی داستانها و پندهای اخلاقی است.

@ThinkTogether🌱

#نکته

بی‌بی‌سی هنگامی که از حوزه‌ی استعماری انگلستان خبر می‌خواند، حتا مردم کشور دیگری که می‌خواهند از سایه‌ی انگلیس بیرون بروند، قوم به شمار نمی‌روند!!

برای نمونه در گزارش از ایرلند می‌گوید:
"در بلفاست، وفاداران به پادشاهی بریتانیای کبیر که بیشتر پروتستان هستند با جمهوری‌خواهان کاتولیک، درگیر شدند"
گویی ایرلندیها، نه مردم یک کشور دیگر، و نه حتا یک قوم دیگر، بلکه انگلیسیهای ناخرسند هستند!

ولی درباره‌ی ایران، می‌گوید: "یک ریاضیدان کرد جایزه گرفت، یک کارگر عرب دستگیر شد، یک زن بلوچ ..." و بدینگونه تلاش می‌کند یک ملت تاریخی را که برای چند هزار سال، با یک هویت و یک نام و یک فرهنگ زندگی کرده، تحریک کند که خود را نه ایرانی، بلکه کرد و ترک و عرب و لر و بلوچ و ترکمن و ... بدانند.

🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 نام سیاه انگلستان، یاداور شومی و خباثت و پستی است.

@ThinkTogether🌱

#دانستنی
#تاریخ

🗺 عربها، ترکیه‌ایها و ایرانیها / بخش دوم
🎙 گفتگوی دکتر فواد عجمی با برنارد لوییس

💬 برنارد لوییس، یکی از خبیث‌ترین دشمنان ما ایرانیان و طراح پروژه‌ی تجزیه‌ی ایران معروف به "دکترین لوییس" بود.
این ویدیوها از آن رو در چند بخش تقدیم همراهان گرامی می‌شود، که این دو پژوهشگر تاریخ خاورمیانه در گفتگویشان، آگاهیهای تاریخی جالب و دست اولی را درباره‌ی میهن و منطقه‌ی ما بیان می‌نمایند.
لوییس در سال ۱۳۹۷ (۲۰۱۸م) آرزوی تجزیه‌ی ایران را به گور برد.

📎 برای آشنایی بیشتر با این شخص، همچنین ببینید:
https://news.1rj.ru/str/thinktogether/3014
بخش نخست این گفتگو را اینجا ببینید:
https://news.1rj.ru/str/thinktogether/3482

@ThinkTogether🌱

#نکته
#فرهنگ

نتیجه‌ی بریده شدن رابطه‌ی یک ملت از تجربه‌ی تاریخیش، کودک شدن آن ملت است. ملتی که تجربه‌ی قرنها زیست و فراز و نشیبش را اکنون با خود ندارد، همچون یک کودک، با حیرانی و انفعال به رخدادهای پیرامونش نگاه می‌کند. تکیه‌گاه و تشخیص ندارد. پاسخی به ادعای کسی ندارد. فقط ترس و غریزه دارد.

به حیرانی و آشفتگی ملتمان از یک سو و گستاخی و جراتی که دیگران در برابر این ملت حیران و منفعل یافته‌اند نگاه کنید. آیا ملت کودک را می‌بینید؟
کسانی وضعیت کنونی ما را به آلزایمر تشبیه کرده‌اند. کسی که دچار این بیماری می‌شود، در ۹۰ سالگی همچون یک کودک حیران است و نمی‌داند در برابر رخدادهای محیط چه باید بکند. یادش نیست که روزی رییس اداره‌ای بوده، سخن نافذی داشته، پدر یا مادر کسانی بوده، کارهای ارزشمندی کرده و ... فقط مانند یک کودک حیران است.

برنامه‌های کتابخوانی گروهی در دو زمینه‌ی تاریخ ایران و ژئوپولتیک، برای پشت سر گذاشتن این دوران آشفتگی و انفعال، یک بایدِ ملی است.

@ThinkTogether🌱

#ژئوپولتیک
#دیدگاه

🌄 دیپلماسی راه / بخش 1⃣

این یادداشت، متن گفتگوی دکتر آرش رییسی‌نژاد، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه تهران، با روزنامه‌ی دنیای اقتصاد درباره‌ی کلان پروژه‌ی چین با نام "کمربند و راه" و اهمیت "راهبرد راه" و "دیپلماسی راه" برای کشورمان است.

مفهوم دیپلماسی راه، به برهم‌کنش شاهراههای منطقه‌ای و جهانی با دیپلماسی اشاره دارد.
این استاد دانشگاه باور دارد که همزمانی دوره‌ی رونق راه تاریخی ابریشم و دوران رونق اقتصادی ایران، نمایانگر نقش محوری "ژئوپلیتیک راه" در سامانه‌ی سیاسی، اقتصادی و حتا فرهنگی در ایرانِ دیروز و ایرانِ فردا است.

شناختن ژئوپولتیک راه و بهره‌گیری زیرکانه از دیپلماسی راه، می‌تواند حوزه‌ی نفوذ ایران را در اوراسیا و آسیای غربی گسترش دهد و سبب شود که کشورمان از دگرگونیهای پیش‌رو و جابجایی گرانیگاه قدرت در جهان، بهره‌های بزرگ ببرد.

👇 بخش نخست این گفتگو را در زیر بخوانید:

@ThinkTogether🌱

#نکته
#وطن

🔻در سیاست، دو چیز نشانه‌ی فریبکاری است (چه از سوی مدیران نظام و چه در اپوزوسیون):
۱. کلّی‌گویی و ناروشن (مبهم) سخن گفتن
۲. دادن وعده‌های فراوان و نشدنی

💬 راه گشودن گره‌های اقتصادی و سیاسی و فرهنگی کشورمان سالها است که آشکار است و در زمان کوتاهی می‌توان گامهای بزرگی به سوی گشایش برداشت. (یک نمونه را اینجا ببینید)
و بی‌تردید راه آن وعده‌ی پول‌پاشی و وام ازدواج و تحریک قومگرایی و بانک طلا و از این دست سخنان ابلهانه و عوامفریبانه نیست.

⬅️ رونق اقتصادی و فرهنگی و شاد شدن دل ملتمان و شکوه میهنمان🇮🇷، تنها معطل فهم مدیران کشور از فرصتها و تهدیدهای پیرامون ایران و خواست صادقانه‌ی آنها برای دگرگونی و برونرفت از چاله‌ی گرفتاریها است.


@ThinkTogether🌱

#زیبایی
#تلنگر

یکی از نامزدهای ریاست جمهوری که می‌خواست بی‌برنامگی و دست خالی خود را با چند رای از قومگرایان جبران کند، با سر و صدا و جنجال به تور انتخاباتی استانهای شمالغرب کشور رفته‌است.

اینجا تبریز است. برخورد معنادار مردم هوشمند تبریز را با ایشان ببینید. آقای نامزد رفته در شهری که در همه‌ی کنشهای میهنی ۲۰۰ سال گذشته، نقش پررنگ و تعیین‌کننده داشته، با قومگرایی رای جمع کند!
مردم تبریز ما عاشقتون هستیم 💕🇮🇷

@ThinkTogether🌱

#وطن

💚 ایران به باشگاه سازندگان واکسن کرونا پیوست.

کیانوش جهانپور سخنگوی سازمان غذا و دارو در توییتی نوشت:
واکسن کووایران برکت، اجازه‌ی مایه‌کوبی همگانی را دریافت کرد و بدینگونه ایران ششمین کشور دنیا شد که به باشگاه سازندگان واکسن بیماری کووید پیوست.

📎 اکنون کشورهای ایران، روسیه، ایالات متحده، چین، بریتانیا و هند، سازندگان واکسن کووید در جهان هستند.

📍 برگرفته از: @yashilvatan_ir

@ThinkTogether🌱

#ژئوپولتیک
#دیدگاه

🌄 دیپلماسی راه / بخش 2⃣ و پایانی

این یادداشت، بخش پایانی گفتگوی دکتر آرش رییسی‌نژاد، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه تهران، با روزنامه‌ی دنیای اقتصاد درباره‌ی کلان پروژه‌ی چین با نام "کمربند و راه" و اهمیت "راهبرد راه" و "دیپلماسی راه" برای کشورمان🇮🇷 است.

💬 در نگاه به تاریخ کشورمان، می‌بینیم که شاهراههای بین‌المللی و منطقه‌ای، همواره با گستره‌ و سویه‌ی قدرت دولت ایران و سازمان دیوانسالاری آن درهم تنیده بوده‌است. «راه تاریخی ابریشم» و پیش از آن «راه شاهی هخامنشی» نمایانگر نقش محوری ژئوپولتیک راه در سامانه‌ی سیاسی-اقتصادی-فرهنگی ایران است.

امروزه نیز سده‌ی بیست و یکم میلادی در چیرگی راه ابریشم نوین خواهد‌ بود. شناختن ژئوپولتیک راه و تدوین "دیپلماسی راه" با هدف اثرگذاری بر دالانهای این کلان‌پروژه، می‌تواند از یک سو حوزه‌ی بازیگری و نفوذ ایران را در بده‌بستانهای اوراسیا و آسیای غربی گسترده کند و از سوی دیگر نشناختن این راهبرد، منافع سیاسی-امنیتی-نظامی-اقتصادی کشورمان را با تهدیدهایی جدی در پیرامون آشوبناک و بی‌ثبات خود روبرو خواهد کرد.

⬅️ تنها با تکیه بر فهم ژئوپولتیک راه و کاربست دیپلماسی راه است که ایران می‌تواند نقش گرانیگاهی خود در شاهراههای بین‌المللی٬ همچون راه شاهی و راه ابریشم باستانی، را دوباره زنده سازد. پیش‌گرفتن این سیاست به معنای استوار کردن و پذیراندن نقش ایران به کشورهای دیگر، همچون چهارراه (hub) بده‌بستانها و اندرکنشهای منطقه است. این نقش، افزون بر بازگرداندن کشور به شبکه‌ی اقتصادی جهان پس از چند قرن، بازدارندگی نوین و نیرومندی را برای ایران فراهم می‌سازد. از اینرو، کشورمان نیازمند سیاست خارجی آغازگر(فعال) -و نه واکنشی(منفعل)- در حوزه‌های سه‌گانه و درهم تنیده‌ی سیاست / اقتصاد / و فرهنگ است.

👇بخش دوم و پایانی گفتگو با دکتر رییسی‌نژاد را اینجا بخوانید:

@ThinkTogether🌱

#آموختنی

🌠 دوره‌ی آموزشی جغرافیای سیاسی

برای ما ایرانیان، با این پراکندگی باورنکردنیِ تحلیلها و دیدگاهها در مورد هر چیز (از سیاست داخلی و خارجی و اقتصاد گرفته تا فرهنگ و تاریخ و ...)، داشتن نگاه و نگرش یکسان یا نزدیک به هم، می‌تواند اهمیتی حیاتی و نجات‌بخش داشته باشد. آموختن جغرافیای سیاسی، یکی از راههایی است که می‌تواند کمک بزرگی به دانستن چرایی رخدادهای سیاسی، نظامی و اقتصادی پیرامون ما باشد و به تحلیل #ژئوپولتیک رویدادها کمک کند.

در اینجا یکی از دوره‌های آموزشی ساختارمند جغرافیای سیاسی، که از سوی پلتفرم آموزشی معتبر coursera ارایه شده به همگان معرفی می‌گردد. نام نویسی و بهره‌گیری از دوره رایگان است و به همه‌ی پیگیران مسایل ملی و منطقه‌ای، بهره جستن از آموزشهای اینچنینی پیشنهاد می‌شود.

🔡 گفتار و نوشتار دوره به زبان انگلیسی است.
📎 لینک دوره بدون فیلترشکن باز نمی‌شود.
https://www.coursera.org/learn/political-geography

📎 پیشتر دوره‌ی آشنایی با ژئوپولتیک نیز در همین کانال به همراهان ارجمند معرفی شده بود.

@ThinkTogether🌱

#موسیقی

🎼 وطن 🇮🇷
خواننده: وحید تاج
آهنگساز: بهمن فریادرس
ترانه‌سرا: رهی معیری
〰〰〰〰〰〰〰〰〰

طبیبی فهميده بايد دست بر درمان زند
تا ز نو بهبود يابد حال بيمار وطن

📍 با سپاس از کانال خوب سرو ایرانشهر

@ThinkTogether🌱

#تلنگر

💬 جان سخن را استاد حسین علیزاده گفت. بدون نیاز به سخن بیشتر.

‏#وطنپرستم

📍 برگرفته از: سرو ایرانشهر

@ThinkTogether🌱

#لبخند

این تنها تجربه‌ی رای‌گیری در عربستان سعودی است. بیعت با عکس شاه و ولیعهد!
با این حال رسانه‌های سعودی مانند شبکه‌ی کلمه و سعودی‌اینترنشنال، انتخابات در کشور ما را ‌ساختگی و نمایشی می‌شمارند!

دور از انتظار هم نیست، به هر حال با ما در جنگ هستند.

@ThinkTogether🌱

#نکته

اگر مردمی در کشوری احساس رفاه، خوشبختی و عدالت‌ کنند و حکومت در هدایت و متقاعد ساختن افکار عمومی به روشهای نرم موفق شود، معمولاً مدال دموکراسی از دید جامعه به حکومت اعطا می‌شود. در واقع گاه ما کشوری را دموکراتیک می‌دانیم که استبداد را به درجه‌ای از ظرافت و لطافت رسانده که مردم در ان کشور احساس آزادی کنند. در مقابل اگر حکومتی در ایجاد رفاه اقتصادی، شادی، امنیت و به دست آوردن دل مردم ناکام باشد، این ناکامی بصورت حس ظلم و دیکتاتوری خود را نشان می‌دهد، هرچند دهها عامل خارج از اختیار حکومت در این ناکامی شرکت کرده باشند.

@ThinkTogether🌱

#فرهنگ
#دیدگاه

🗣 چرا در گفتگوهای سیاسی و دینی به سازش نمی‌رسیم؟
🎙 علی بندری

💬 این پادکست به زبانی ساده، همان تفاوت علت با دلیل را بازمی‌گوید و به درستی این نکته را باز می‌کند که اگر باوری نه با اندیشه و استدلال، بلکه با علت و انگیزه آمده باشد، استدلال برای دگرگون کردن آن بی‌اثر است. سپس پیشنهاد می‌کند که در گفتگوها برای رسیدن به سازش و نزدیک شدن رای، بجای استدلال، تلاش کنیم که با خوب گوش کردن دریابیم که چه ترس یا امید یا دغدغه‌ای گوینده را به جایگاه دفاع از آن باور رسانده است و آنگاه به آن انگیزه بپردازیم.

📍برگرفته از: کانال یوتیوبی بی‌پلاس

📎 پیرامون این موضوع ببینید:
https://news.1rj.ru/str/thinktogether/3762

@ThinkTogether🌱

#دیدگاه
#تاریخ

🎇 ایران در تاریخ / بخش 1⃣

برای تلاش در جهت بدست آوردن چشم اندازی از ایران در تاریخ [پس از اسلام]، من گمان می‌کنم که باید از تازش اعراب در قرن هفتم [میلادی] آغاز کنیم.
مجموعه رخدادهای تاریخ‌سازی که به برآمدن اسلام انجامید، گسترش پیامِ پیامبر محمد [ص] و ترابرد آن از عربستان به شرق و غرب و پیوستگی سرزمینهای بسیار از اقیانوس اطلس و پیرنه تا مرزهای چین و هند و فراتر از آن در [سراسر] امپراتوری تازه عربی-اسلامی. این رخدادها با رویکردهای گوناگونی در ایران نگریسته می‌شود: شماری آن را [به عنوان] آشکار شدن ایمان واقعی و پایان دوران تاریکی و کفر، موهبتی می‌انگارند؛ و از سوی شماری دیگر تازش و افتادن کشور به بند نیروهای بیگانه و شکست ملی تحقیر آمیزی به شمار می‌‌رود. هر دو این دیدگاهها البته درست است، بسته به اینکه از چه زاویه ای به این رخداد نگریسته شود.
چیزی که من می خواهم در همین آغاز نگاه شما را بدان جلب کنم، تفاوت بزرگ و به راستی قابل توجه در آن چیزی است که در ایران رخ داد با آنچه در کشورهای دیگر خاورمیانه و شمال آفریقا –که به دست اعراب اشغال شده و در قرن هفتم و هشتم بخشهایی از خلافت اسلامی بودند– رخ داد.
این کشورهای دیگر که تمدنهای باستانی داشتند، یعنی کشورهای عراق، سوریه، مصر و شمال آفریقا، در دوره‌ای کوتاه، اسلامی و عربی شدند. دینهای کهن آنها از میان رفت یا به اقلیتهای کوچکی محدود شد؛ زبانهای کهنشان ناپدید شد. شماری [از این زبانها] در کتابهای مقدس و نیایشها باقی ماندند، شماری هنوز در روستاهای دورافتاده به کاررمی‌رود، ولی در بیشتر جاها و در میان بیشترمردم، زبانهای کهن فراموش شده‌است. هویتی که این زبانها ارایه می کردند، با چیز دیگری جایگزین شده و و تمدنهای کهن در عراق، سوریه و مصر به آنچه امروز جهان عرب می‌خوانیم تبدیل شده است.
ایران اسلامی شد ولی عرب نشد؛ پارسیان پارسی ماندند و پس از دوره‌ای خاموشی، ایران دوباره به عنوان وجودی جداگانه، متفاوت و مستقل در اسلام هویدا شد و سرانجام چیزهای تازه‌ای را به خود اسلام هم افزود. از نگر فرهنگی، سیاسی و از همه مهمتر مذهبی، همراهی ایرانیان در این تمدن تازه‌ی اسلامی بی‌اندازه مهم است. تاثیر ایرانیان در همه‌ی زمینه‌های فرهنگی (حتا شعر عربی) دیده می شود و اثر شاعران ایرانی که شعرهایشان را به تازی سرودند، تاثیر بسیار بزرگی است.

اسلام ایرانی، دومین ظهور اسلام است. اسلام تازه، گاه با عنوان «اسلام عجم» شناخته می‌شود. این اسلام پارسی بود که بجای اسلام اصلی اعراب، به بخشهای دیگر دنیا و مردمان دیگر برده شد؛ به ترکان، نخست در آسیای مرکزی و سپس در خاورمیانه و در کشوری که امروز ترکیه نامیده می‌شود و البته به هند [هم برده شد]. ترکان عثمانی گونه‌ای از تمدن ایرانی را به پشت دیوارهای وین بردند. یک جهانگرد ترک در قرن هفدهم [میلادی] –که به عنوان کارمند سفارت عثمانی به وین رفته بود– با کنجکاوی دریافت، زبانی که در سفارت عثمانی در وین گفتگو می‌شود، گونه‌ی نادرستی از زبان پارسی است! همچنین او دریافت که بی‌تردید خویشاوندی پایه‌ای میان زبانهای ایرانی و اروپایی وجود دارد. برای نمونه آلمانیها می‌گویند «ایست» و پارسیها می‌گویند: «است». معنایی یکسان برای فعل «to be»، در زمان حال ساده و سوم شخص مفرد.

در زمان تازش ویرانگر مغولان در قرن سیزدهم [میلادی]، اسلام ایرانی مولفه‌ی مهم و در حقیقت مولفه‌ی اصلی اسلام شد و برای قرنها مرکز اصلی تمدن و قدرت اسلامی در کشورهایی بود که بخشی تمدن ایرانی شناخته می‌شوند.

این برتری برای چندگاه از سوی آخرین بازمانده‌ی قدرت در دنیای عرب، یعنی سلاطین مملوک در مصر، به چالش کشیده شد. ولی این سنگر هم از میان رفت و پس از دوره‌ای کشمکش میان ایرانیان و عثمانیان بر سر اینکه چه کسی باید مصر را اشغال کند، عثمانیان در این کشمکش پیروز شدند. و بدینگونه اسلام عربیِ زیر کنترل اعراب، تنها در عربستان و پایگاههای دورافتاده‌ای مانند مراکش زنده ماند و مرکز جهان اسلام زیر چیرگی کشورهای پارسی و عثمانی بود. جالب اینکه هر دو [کشورهای حوزه تمدن پارسی و عثمانی] با فرهنگ ایرانی شکل گرفتند. مرکزهای بزرگ اسلام و مرکزهای قدرت سیاسی و فرهنگی در پایان قرون وسطی و در آغاز دوران مدرن، مانند هند / آسیای مرکزی / ایران / و عثمانی، همگی بخشی از تمدن ایرانی بودند.

اگرچه بخشهای بزرگی از این سرزمینها به زبانهای محلی و یا گویشهایی از زبان ترکی سخن می‌گفتند، ولی زبان فرهنگیشان پارسی بود. عربی، زبان قرآن و شریعت و پارسی، زبان دانش و فرهنگ و ادبیات بود.

⭕️ استثنای ایرانی

چرا این تفاوت[هست]؟ چرا در جایی که تمدنهای باستانی عراق، سوریه و مصر ناپدید و فراموش شدند، تمدن ایران زندگی و بودن خود را پی گرفت و باز با شکوه نوینی ظهور کرد؟

[دنباله دارد]

@ThinkTogether🌱

#بخشی از یک کتاب

امروز یکی از گرفتاریهاست که بسیاری از مردمان با همه‌ی بیمایگی و ندانی، خود را دانا می‌شمارند و اینان به هر گفتاری می‌رسند نه درپی آنند که بخوانند و بیندیشند و بفهمند، بلکه درپی آنند که نافهمیده، بلکه تا به پایان نخوانده، خرده گیرند. و بر نویسنده‌ی آن، هر کسی که بود، برتری فروشند و از روی این هوس نادانیست که بدانسان به ایرادهای عامیانه برمی‌خیزند.

📖 دردها و درمانها
✍ احمد کسروی

@ThinkTogether🌱