#بخشی_از_یک کتاب
#نکته

وطن بدون هر یک از ما هم می‌تواند باشد، ولی هیچ‌ یک از ما بدون آن نمی‌توانیم‌ باشیم. وای بر کسی که جز این فکر می‌کند و دوچندان وای بر کسی که حقیقتا بدون آن زندگی می‌کند.

جهان وطنی حرف پوچی است. شخص بی‌وطن صفر است، پایین‌تر از صفر. بیرون از چارچوب ملیت هیچ چیز وجود ندارد، نه هنر، نه حقیقت و نه زندگی.

📖 رودین
✍ ایوان تورگینف
〰〰〰〰〰〰〰〰
📸 طبیعت دست‌نخورده و زیبای جزیره‌ی قشم

@ThinkTogether🌱

#دانستنی

🗺 دزدان دریایی یا نیروهای نیابتی قدرتهای دریایی
🎙 ایمان فانی

💬 وارون آنچه بیشتر ما گمان می‌کنیم، دزدان دریایی مشتی تبهکار یا جستجوگران گنج نبودند. دزدان دریایی، نیروهای نیابتی کشورهایی مانند انگلستان بودند که دریاها را برای کشورهای رقیب ناامن می‌کردند.
دزدان دریایی گاهی برای انگلستان چنان خدمتی در راستای تخریب بازرگانی کشورهای رقیب و ثروت آفرینی ملی انجام دادند، که شماری از آنها از دربار انگلیس لقب سر دریافت نمودند.

💥 در شماری کشورها اگر دزد دریایی هم به کشورشان خدمت کند، قدردانی می‌کنند. در صد سال گذشته ما از خدمتگذاران ایران، کجا و چگونه قدردانی کرده‌ایم؟!

@ThinkTogether🌱

#وطن
#چکامه

🏹 آرش کمانگیر
🎙 سروده و صدای سیاوش کسرایی
 〰〰〰〰〰〰〰〰
دلم از مرگ بیزار است،
که مرگ اهرمن‌خو آدمیخوار است،
ولی آن دم که ز اندوهان روان زندگی تار است،
ولی آن دم که نیکی و بدی را گاهِ پیکار است،
فرو رفتن به کام مرگ شیرین است،
همان بایسته‌ی آزادگی این است.
 
هزاران چشم گویا و لب خاموش،
مرا پیک امید خویش می‌داند،
هزاران دست لرزان و دل پر جوش،
گهی می‌گیردم، گه پیش می‌راند،
پیش می‌آیم،
دل و جان را به زیورهای انسانی می‌آرایم،
به نیرویی که دارد زندگی در چشم و در لبخند،
نقاب از چهره‌ی ترس آفرین مرگ خواهم‌کند.
 
#وطنپرستم

@ThinkTogether🌱

#فرهنگ

🏹 جشن تیرگان بر همگان شاد و فرخنده باد

تیرگان یکی از جشنهای ایرانی است که در ۱۳ تیر برگزار می‌شود. این جشن در گرامیداشت تیشتر (ستاره‌ی باران‌آور در فرهنگ ایرانی) است و برپایه آیین و تراداد کهن، در روز تیر (روز سیزدهم) از ماه تیر انجام می‌پذیرد.

در تاریخ اسطوره‌ای کشورمان، تیرگان همچنین روز نشان‌گذاری مرز ایران و انیران با جانفشانی #سرباز_وطن ، آرش کمانگیر است. نمادی از جانفشانی ایرانیان میهن‌پرست در پاسداری از خاک میهن🇮🇷.

🎥 چکامه‌ی "آن روز بلند تیرگان"، سروده و با صدای بانو هما ارژنگی.

@ThinkTogether🌱

#زیبایی

🟢 دیدگاه فاضل مصطفی درباره‌ی داستان بابک خرمدین و تاریخ‌سراییهایی که در باکو رخ می‌دهد

🔻 فاضل مصطفی از نمایندگان مجلس باکو است. او اگرچه خود چهره‌ای ضدشیعی و ضدایرانی است ولی در اینجا وارون رویکرد رژیم باکو، پرده از نادرست بودن تاریخ‌سراییها در باکو برمی‌دارد.

🔻 ایشان سخن خود را با بابک خرمدین آغاز می‌کند. سپس نکته‌ی مهمی را بازگو می‌نماید که چرایی همه‌ی تاریخ‌سراییها در جمهوری باکو را آشکار می‌نماید:
هنگامی که کشوری پدید می‌آید، چاره‌ای ندارد مگر اینکه چیزهایی برای خود دست و پا کند تا بگوید من هم تاریخی دارم! برای خودم کسی هستم! قهرمانانی داشته‌ام! تا بتواند سری در میان سرها در بیاورد."

#ایران_بزرگ_فرهنگی

@ThinkTogether🌱

#فرهنگ
#تاریخ

گفتگو با دکتر تورج دریایی، تاریخشناس، درباره‌ی آب و ارزش آن در تاریخ کشورمان🇮🇷

@ThinkTogether🌱

#دانستنی
#دیدگاه

🤝 درباره‌ی همکاریهای کشورمان با دیگر کشورها بیشتر بدانیم.

📎 گزاره‌ی "رسانه‌های معاند" هم از آن گزاره‌های ناروشن و تاریخ‌گذشته است. روشن و به روزشده‌ی آن "رسانه‌های ضدایران" می‌باشد.

📍برگرفته از: @farangnama

@ThinkTogether🌱

#موسیقی

🎼 سفر برای وطن
🎤 محمد نوری


ما برای اینکه ایران خانه‌ی خوبان شود،
رنج دوران برده‌ایم،
ما برای اینکه ایران گوهری تابان شود،
خون دلها خورده‌ایم،
ما برای بوییدن بوی گل نسترن،
چه سفرها ‌کرده‌ایم،
ما برای نوشیدن شورابه‌های کویر،
چه خطرها کرده‌ایم،
ما برای خواندن این قصه ی عشق به خاک،
رنج دوران برده‌ایم،
ما برای جاودانه ماندن این عشق پاک،
خون دلها خورده‌ایم...

@ThinkTogether🇮🇷❤️

#دانستنی
#تاریخ

🇨🇳 ذهنیت سیاسی چین
🎙 ایمان فانی

چرا چین پرجمعیت است؟ این مساله در تولید ناخالص ملی آن کشور در طول تاریخ چه نقشی داشته است؟ فلسفه‌های باستانی چین از کجا آمده‌اند و چه نقشی در سیاست درونی و فرامرزی آن کشور دارند؟ چین از رخدادهای سده‌ی گذشته چه آموخته است؟ چرا در دریای جنوب چین پایگاههای نظامی بنا می‌کند؟ چرا در گوادر بندر اجاره کرده؟ چرا در جیبوتی پایگاه همیشگی نیروی دریایی ساخته‌است؟ آیا چین به سوی نابسامانی سیاسی پیش می‌رود یا قدرت و نفوذ بیشتر؟ .‌‌..

🙏 با سپاس از آقای دکتر فانی و رسانه‌ی ارزشمندشان مدرسه‌ی زندگی فارسی
#ژئوپولتیک

@ThinkTogether🌱

#فرهنگ

💥 چگونگی گسترش باورهای بی‌پایه و رفتارهای نادرست در جامعه.

نمونه‌هایش را همه بارها دیده‌ایم. شخص، ابتدا برای هماهنگی با اطرافیان، چیزی را که هیچ دلیلی ندارد رعایت می‌کند، پس از مدتی آن چیز به باور تردیدناپذیرش تبدیل می‌شود.

@ThinkTogether🌱

#سرباز_وطن

میرزا حسن رشدیه (زاده‌ی ۱۴ تیرماه ۱۲۳۰ تبریز - درگذشته‌ی ۱۸ آذر ۱۳۲۳ قم) بنیانگذار آموزش و پرورش نوین ایران.

۱۷۱ سال پیش، در روز چهاردهم ماه تیر، در خانواده‌ای روحانی در تبریز کودکی زاده شد که سالها بعد، آموزش فرزندان ایران را دگرگون ساخت. پدر او از مجتهدان سرشناس تبریز بود و فرزندش را خود در رشته‌های دینی و زبان و ادبیات فارسی و عربی آموزش داد.

میرزا حسن نخست به راه پدر رفت تا آخوند شود. ۲۲ ساله بود که برای آموختن فقه، راهی نجف شد‌.
گفته‌اند که سر راهش، چند روزی در استانبول مانده، در روزنامه‌ای خوانده بود که "در اروپا از هر هزار نفر ده تن بیسوادند و در کشور ما از همین تعداد تنها ده تن سواد دارند".
این سخن چنان بر دل او سنگین آمد، که به جای نجف به بیروت و قاهره رفت و به جای آموختن فقه، دو سال و نیم در دانشسراهای آن شهرها، علوم تربیتی دبستانی خواند و یک سال در استانبول آموخته‌هایش را به کار بست و تجربه اندوخت. سپس ۲۵ ساله بود که به ایروان رفت و نخستین دبستان ایرانی را برای هم‌میهنانش گشود و چون در استانبول به مدرسه‌های نوین "رشدیه" می‌گفتند، همان نام را بر دبستانش نهاد؛ نامی که پس از آن نام خانوادگی خودش هم شد.

ایشان در ۲۷ سالگی به ایران بازگشت و در تبریز نخستین دبستان نوین "رشدیه" را گشود، ولی خشک‌اندیشان دبستان او را ویران و حتا او را بیرون از دین شمردند! می‌گفتند "چوب و فلک را از مجلس درس برداشته و شاگردان را در برابر معلم جسور کرده است!". او سپس به مشهد رفت تا کار خود را پی بگیرد. ولی در مشهد نیز همچون تبریز، واپسگرایان جلوی کار او را گرفتند.

میرزا حسن در ۳۷ سالگی به دعوت صدراعظم -امین‌الدوله- به پایتخت رفت و مدرسه‌ی رشدیه را در تهران گشود. آنجا بود که توانست برای نخستین بار از میز و نیمکت و تخته سیاه که از سوی خشک‌اندیشان "آلات تبلیغ کفر" قلمداد می‌شد، بهره بگیرد.

این مرد بزرگ و میهن‌پرست، تنها به بنیانگذاری دبستانها و آموزشگاههای نوین -که خود کاری سترگ بود- بسنده نکرد و افزون بر آن ۱۶ کتاب آموزش دبستانی هم برای آموختن به شاگردان نوشت. برای نمونه "بدایة التعلیم"، "کفایت التعلیم" و "نهایت التعلیم" کتابهای آموزشی کلاسهای اول تا سوم دبستان هستند.

میرزا حسن رشدیه، بنیانگذار آموزش و پرورش نوین کشورمان، پس از عمری تلاش پربار در راه آموزش فرزندان ایران، در ۹۳ سالگی درگذشت و در گورستان نو شهر قم به خاک سپرده شد. یادش گرامی، یادگارش را سپاس و راهش در خدمت به وطن پررهرو باد. آمین🙏💕🇮🇷

📸 گروه دانش آموزان در یکی از دبستانهای رشدیه

@ThinkTogether🌱

#سرباز_وطن

بنا به اسطوره‌ها، ابراهیم یکبار برای آزمون عشق و ایمان خود، فرزندش اسماعیل را قربانی کرد. ما در درازای هزاران سال، در آزمون عشق و سربازی برای میهن، میلیونها فرزند وطن را قربانی کرده‌ایم.

از سیامک پسر کیومرث -نخستین شهید پاسداری از وطن- تا شهیدان امروز، یاد و نام بزرگ همه‌ی فداییان ایران ❤️🇮🇷 در دلهای ما جاویدان.
#وطنپرستم

@ThinkTogether🌱

#دیدگاه
#تاریخ
#بخشی_از_یک کتاب

آنچه می‌خوانید بخش 1⃣ از کتاب تازه‌ی پروفسور ایلبر اورتایلی، سرشناس‌ترین تاریخ‌شناس کشور ترکیه، استاد پیشین دانشگاه‌های آنکارا، وین، برلین، پرینستون، پاریس، کمبریج و آکسفورد با نام « تاریخ ترکان» است. این کتاب در سال ۱۳۹۴ (۲۰۱۵م) به چاپ رسیده است. ساختار این کتاب به صورت پرسشهایی چیده شده است که دکتر اورتایلی به آنها پاسخ می‌دهد.
اینجا تنها بخشی که درباره‌ی ایران و پیوند آن با نخستین دولتهای ترک است را به پارسی برگردانده و در پیش چشم خوانندگان ارجمند می‌گذاریم. [برگردان به پارسی از آقای دکتر عباس جوادی]
〰〰〰〰〰〰〰〰
❓پرسش: غزنویان و قراخانیان نخستین دولتهای مسلمان ترک بودند. می‌دانیم که پیش از غزنویان هم در خراسان و فرارود، دولت ساسانیان نفوذ و قدرت بسیاری داشت. در باره‌ی پیوندهای ایران با ترکها و اسلام چه می‌توان گفت؟
💬 پاسخ ایلبر اورتایلی: برای دریافتن پدیده ترکی و ترکها در این دوره، دریافتن تمدن ایران و ساسانیان نقشی پایه دارد. ایران همسایه‌ی ترکیه‌ی امروز و عثمانی دیروز است. ایران، دنیایی است که دولت سلجوقیِ آناتولی از نگاه دولتی و دیوانسالاری «واسال» و یا «تحت‌الحمایه» آن بوده است، چون در ایران نیز «سلجوقیان بزرگ» حکمرانی می‌کردند. ایران حتا پیش از اسلام هم با ترک‌تباران و زبان آنها بده‌بستان مستقیمی داشت. از این رو دانستن دوره‌ی ساسانی برای ما اهمیت دارد. آنچه که می‌بینیم این است که  تمدن ترکی در کنار تمدن ساسانی است که شاخ و برگ یافته است. تمدن ایرانی از نگر تمدن ترکی چیزی نیست که با دو سه گزاره بتوان آن را گفت و از آن گذشت. همان اهمیتی که یونان باستان برای تمدن کنونی غرب دارد، ایران هم برای ما [ترکیه‌ایها یا ترکها] همان نقش را بازی می‌کند.
زبان فارسی روی زبان ترکی ما، از واژگان گرفته تا گفتگوهای روزمره‌مان تاثیر گذاشته است. حتا شماری از واژگان مانند «دانیشمان» [به معنی مشاور] که سیمای ترکی اصیل دارند، از فعلهای پارسی [در این مورد دانش/دانستن] می‌آیند.

تمدن ایرانی در زمینه جغرافیایی هم تاریخ گسترده‌ای دارد. در دوران تاریخی پیش از ما یعنی پیش از ترکها، آناتولی غربی یعنی «ایونیا» در پارسی نام «یونان» داشت. به اینجا «استان یونان» گفته می‌شد (به ترکی: «یونانستان»). ایران در آناتولی غربی دارای ساتراپها (استانها) و ولایتهای خود بود. برای نمونه شهر و ولایت امروزی «موغلا»(کاریا و یا قاریای پیشین) یک ساتراپ ایران بود. [آناتولی شرقی که خود خاک ایران بود] سده‌های ششم و هفتم پیش از میلاد مسیح، دوره‌ای است که در یونان، میانرودان، سوریه و مصر تاثیر ایران به چشم می‌خورد.

ایران تمدنی باستانی است که تاریخش به صورت نوشته به ثبت رسیده است. ایرانیان خود را به تاریخ شناسانده‌اند.

دگرگونی در جغرافیای بشری در تاریخ ایران به گونه‌ای شگفت‌انگیز ناچیز است. در سنجش با دیگران، می‌بینیم که زبان قبطی مصر باستان محدود به گروه کوچکی از مردم و تنها در کلیسا‌های مصر جاری بوده و یا از هند باستان هم از نگر زبان تنها چیز کمی مانده است. ولی ایران اینگونه نیست. امروزه روشنفکر ایرانی زبان ساسانیان یعنی پهلوی را می‌داند. اساطیر و داستانهای آن دوران هنوز زنده‌اند. افسانه‌های ایلیاد و اودیسه یونان باستان این اندازه در میان مردم نوین مانایی و جریان نداشته‌اند. در ایران حتا کسانی که خواندن و نوشتن نمی‌دانند هم داستانهای «شاهنامه» را به زبان می‌آورند.

❓در آن دوره بغداد شهر فرهنگ و عرفان بود…
💬 بغدادِ آن دوره، شهر بهترین برگردانها [ترجمه‌ها]، شهر بزرگترین کتابخانه‌ها و مدرسه‌ها بود. افزون بر این، بغداد پایگاه رونویسی (استنساخ) و پراکنش کتابها و نوشتارها شده بود، پایگاه نگهداری نوشتارهایی بود که از دورترین گوشه‌های دنیای اسلام به آنجا آورده می‌شد. فیلسوف سرشناس فارابی پرورش یافته‌ی چنین محیطی بود. [...]

دگرگونیهای دیگری هم بوده‌اند. شاعر نامدار ایران، فردوسی، نوشتن «شاهنامه» را که با آن اثر، تمدن پیشااسلامی ایران را زنده کرد، در پایان قرن دهم میلادی [چهارم خورشیدی] به پایان رسانید.
در آغاز فرارود و سپس دیگر بخشهای ایران در قرن یازدهم میلادی [پنجم خورشیدی] خاستگاه دانشمندانی همچون ابن‌سینا و بیرونی شد. افزون بر این، در این دوران شبه‌قاره‌ی هند هم به درون دایره‌ی اثرگذاری تمدن ایرانی آمد. بیرونی یک کارشناس برجسته‌ی هندوستان بود. [...]

به گونه‌ای که می‌بینیم، در این دوره مشرق زمین از مرزهای چین تا حوزه رود فرات زیر سایه‌ی فرهنگ ایرانی، بهره‌مند از یک وحدت فرهنگی شد که دیگر هیچگاه دوباره ندیدیم. ترکان در این دوره، با گستردن فرهنگ ایرانی و بردن آن به سرزمینهای دیگر، نقش گسترنده‌ی این وحدت فرهنگی را بازی کردند.

[دنباله دارد ...]

@ThinkTogether🌱

#یادداشت
#دیدگاه

📔 آموزه‌ای از تاریخ ایران

ایرانیان هم در اسطوره‌ها و هم در تاریخ صدها شخصیت بزرگ در حد نوابغ دارند. غنای فرهنگ ایران از انبوهی زنان و مردان بزرگ ایران است.
این نوابغ بشری در اسطوره‌ها نام جمشید و فریدون، در حماسه‌ها نام رستم و سام و گردآفرید و در تاریخ نام کوروش و داریوش و اردشیر دارند.
نکته مهم دیگر این است که بزرگ‌زادگی و بزرگی در تاریخ ایران با تمام غارتها و گسستها پایان ندارد.
پس از هر یورشی مهاجم به نیستی می‌رود و آن که اندک مدتی بعد سر برمی‌آورد و جامه‌ی بزرگی بر تن می‌کند، ایرانی است.
ابن‌سینا و ابوریحان بیرونی و زکریای رازی، تجسم نوابغ بزرگ ایرانی مسلمان شده هستند که غنای ایران و اسلام را توامان در زندگی و آثار خود مجسم می‌کنند.
از این رو دور نیست که منتظر فروغ تمدن جهانی از ایران در دهه‌های بعد باشیم. زمانی که بزرگان ایرانمان، ایرانی بودن و اسلامی بودن و مدرن بودن را در هم آمیخته باشند و دیگر بار آرا و کشفهای نوین خود را به جهان پیشکش کنند.

✍ جواد رنجبر درخشی‌لر

📍 برگرفته از: @melliiran

http://shrtco.de/WxLdL
@ThinkTogether🌱

#دیدگاه
#تاریخ
#بخشی_از_یک کتاب

📖 تاریخ ترکان / بخش 2⃣
✍ ایلبر اورتایلی

❓ آیا ایران ساختاری کاسموپولیت [cosmopolite یعنی جهان‌گستر یا دارای شخصیتی در اندازه‌های جهانی] دارد که می‌تواند قومهای گوناگون را زیر یک فرهنگ بیاورد؟
💬 در ایران یک پدیده‌ی امپراتوری هست و بوده‌است. ما ترکها [خواننده‌ی کتاب درمی‌یابد که مقصود نویسنده از ترکها، ترکیه‌ایها یا شهروندان کشور ترکیه است] هم در جایگاه یک ملت بخشی از این پدیده هستیم. خواهیم دید که کارکرد دولت، سازمانهای دولتی، تمدن‌سازی و یا نگاه به موضوعهای دینی در چشم‌اندازی گسترده، از همین پدیده‌ی امپراتوری سرچشمه می‌گیرد. ایران در جایگاه یک امپراتوری، از نمونه‌های شرقی امپراتوریهای حوزه‌ی مدیترانه است. [...]

در جغرافیای کنونی ایران امروزه، تا نپرسید کسی نمی‌گوید که برای نمونه از فارس و یا آذربایجان است و یا نیست. بلکه نام و "شهروندیِ ایران" جا افتاده است. این، یک فرهنگ است. برای نمونه کسانی که اتریشی باشند ولی آلمانی‌زبان نباشند، نمی‌گویند «ما اتریشی هستیم» و یا استونیاییها و لیتوانیاییها هیچگاه ادعای روس بودن نمی‌کنند. مسلمانان روسیه هم به خودشان روس نمی‌گویند. ولی ایرانیان، دین و اصلیتشان هرچه باشد، می‌گویند «ما ایرانی هستیم». در اینجا نمونه‌ی برجسته‌ای از یک یکپارچگی و انسجام فرهنگی در پیش چشممان قرار دارد.

❓پس در آن صورت آیا می‌توان گفت که ایرانیان به فرهنگ خود می‌بالند؟
💬 صد در صد. ایران برای ما تنها یک همسایه نیست. جایگاه ایران در فرهنگ، زبان و ادبیات بسیار بلند است. با این فرهنگ حتا ما هم باید [به سبب همسایگی و تاثیرپذیری از چنین فرهنگی] احساس غرور کنیم. تردیدی نیست که تماس با فرهنگهایی همچون فرهنگ ایران، زبان ما را غنی‌تر می‌کند. اگر لاتینی نبود انگلیسی هم معنایی نمی‌داشت. در مورد فارسی و ترکی هم وضعیت به همانگونه است.

[دنباله دارد ...]

@ThinkTogether🌱

#دیدگاه
#تاریخ
#بخشی_از_یک کتاب


📖 تاریخ ترکان / بخش 3⃣
✍ ایلبر اورتایلی

❓ آریاییها چه زمانی نخستین بار در ایران پیدا شدند؟
💬 آریاییها در سالهای ۱۵۰۰ پیش از میلاد، اندک اندک در فلات ایران پیدا شدند، […] ایران جغرافیای بسیار مناسبی از نگر زندگی و ریشه دواندن مردم کشاورز است. گونه‌ای پر رنگتر از جغرافیای آناتولی را پیش چشم خود بیاورید، در مرکز این سرزمین منطقه‌ای هست با آب و خاک فراوان و پربرکت که مردم در آنجا گرد می‌آیند. اینجا گفتگو از جلگه‌های پهناور نیست. بلکه مانند آناتولی این جلگه‌ها کوچک هستند ولی شمارشان فراوان است. طبیعی است که برای یکپارچه کردن این جلگه‌ها بودن یک امپراتوری بایسته است. از این رو است که ایران یکی از پایاترین پادشاهیهای خاورمیانه را پدید آورده است.

❓در آن دوره ماد‌ها و پارسها بودند. درست است؟
💬 ماد‌ها و پارسها دو گروه جنگجو بودند، ایزد‌ان آنها نیز همانند هم بودند. برای نمونه نام خدای باد «بورئاس» است، چیزی همانند «برادر». واژه‌ها هم به همدیگر نزدیک هستند. این همانندیها آن اندازه فراوان هستند که با شمردن به پایان نمی‌رسند. [...]

❓و پس از ماد‌ها، هخامنشیان به صحنه آمدند.
💬 شاهنشاهی هخامنشی تا سده‌ی پنجم پیش از میلاد بر ایران، آناتولی و سوریه چیره گردید. هخامنشیان با تاریخ یونان هم آمیخته‌اند. این را باید خوب بدانیم که مصریان، آشوریان و ایرانیان از دیدگاه یونانیان باستان بدوی نبودند. هخامنشیان یک امپراتوری باشکوهی بودند. و امپراتوری خود را به چهار بخش شرقی، غربی، شمالی و جنوبی بخش کرده بودند. به شرق می‌گفتند خراسان که نام این استان کنونی ایران هم از آنجا می‌آید. این چیزی تصادفی نیست. آنگونه که می‌دانیم، آناتولی هم مشرق‌زمین معنی می‌دهد. در کشور ما یعنی آناتولی (که از دیدگاه ایرانیان، مغرب زمین است، ولی از دیدگاه یونانیان مشرق‌زمین است) ساتراپها، استانداران و فرمانداران بزرگ هخامنشی هستند که این استانها را اداره می‌کنند. یک رشته واژگان هستند که از آن دوره مانده‌اند. برای نمونه به والی و استاندار «مرزبان» می‌گویند. اسم شهر «مرزیفون» ما هم که یک شهر آناتولی است، از همین واژه‌ی «مرزبان» می‌آید.
در اینجا یک سامانه‌ی سازه‌های زمینی هست. برای نمونه اگر یافته‌های باستانشناسی را در شهر گوردیون در آناتولی نگاه کنید، شبکه‌ی راههای امپراتوری ایران را می‌یابید که تا پایه‌گذاری امپراتوری روم، پیشرفته‌ترین شبکه‌ی راهی بود. این راه بنیاد همان راهی است که برای دو هزار سال گذرراه بازرگانی و نظامی شرق به غرب بوده است.
نه مرزهای ولایات بیزانس به گونه‌ای تصادفی کشیده شد و نه سرحدات ولایات عثمانی [بلکه همه بر روی نقشه‌ی راههای شاهی هخامنشی طراحی گردیدند]. البته دولتی که بیش از دیگران در این راهها و شبکه‌های راهی دست برد، دولت عثمانی بود.

❓چرا؟
💬چون با گذر زمان، روش بازرگانی دگرگون شد و ترابری دریایی کالا در دنیا گسترش یافت. پس از سده‌ی ۱۷ میلادی [سده‌ی ۱۱ خورشیدی و در دوره‌ی میان پایان امپراتوری صفوی و آغاز قاجاریه] دنیا با شتاب دگرگون گردید.

@ThinkTogether🌱

#ژئوپولتیک

🗺 رویارویی با جاه‌طلبیهای فزاینده‌ی ایران / بخش نخست
🎙 رابرت کاپلان و جرج فریدمن / ۱۳۹۱ (۲۰۱۲م)

💬 در این ویدیوی مهم، دو راهبردساز ارشد آمریکایی، به روشنی می‌گویند که دستیابی ایران به جنگ‌افزار هسته‌ای در برابر خیزش دوباره‌ی امپراتوری ایران، مساله‌ی کم اهمیتی است.

تاریخ این گفتار سال ۲۰۱۲م است، که نه سرانجام جنگ سوریه و دخالت نظامی ایران در غرب آسیا روشن بود، نه فشار حداکثری ترامپ بود و نه برجام امضا شده بود. از سوی دیگر هر روز موجی در رسانه‌ها پیدا می‌شد که به بمباران کارخانه‌های اتمی ما هشدار می‌داد. و اکنون پس از گذشت چند سال می‌بینیم که چگونه آنچه منطق ژئوپولتیک وادار می‌کند، در عمل رخ می‌دهد و تحلیلهای رسانه‌ها تا چه اندازه سطحی و بی‌ارزش هستند.
برای دریافت چرایی رخدادها و آگاهی از روندهای آینده‌، باید پای سخن خبرگان ژئوپولتیک نشست، نه چند کارناشناس بیسواد در تلویزیونهای برونمرزی و درونمرزی.

@ThinkTogether🌱

#دیدگاه
#تاریخ
#بخشی_از_یک کتاب

📖 تاریخ ترکان / بخش 4⃣
✍ ایلبر اورتایلی

❓هخامنشیان و یونانیان در جنگ با یکدیگر هستند، اینگونه نیست؟
💬 بله، پارسها که می‌گوییم، هم‌روزگار یونانیها هستند.  همینها بودند که پیش از پریکلس به آتن تاختند و این شهر را ویران نمودند. البته در همه جا اینگونه نبودند، از جمله می‌دانیم که در آناتولی، ایونی‌ها و قاریایی‌ها بامدیران پارسی و ساتراپها بده‌بستان خوبی داشتند. این تمدن [هخامنشی] به کار دیگران دخالت نمی‌کرد. خود همین یک نشانه‌ی پختگی و انسجام یافتن یک امپراتوری است. در هند و مصر و آشور هم همینگونه بوده است. امپراتوری کلده (بخشی از بابل) یهودیان را از سرزمین خود دور کرده، به بابل فرستاد. ولی هخامنشیان آنان را دوباره به زیستگاه خودشان بازگردانیدند و دوره‌ی «اسارت نخست» یهودیان به این گونه پایان یافت. یعنی گونه‌ای از آسانگیری به دینها و گونه‌ای از آرامش [در شاهنشاهی هخامنشی] برپا بود.

❓آیا در این دوره می‌توان از یک هنر یونانی- پارسی سخن گفت؟
💬 البته. اسکندر در شیراز تخت جمشید را که بخشی از پایتخت ایران بود، به آتش کشید. اگر بخواهیم بسنجیم، آنجا سنجه‌ی بزرگتری از «اتاق عرض» قصر توپ‌قاپی عثمانی بود. همین جا بود که دربار ایران از سفیران و دولتمردان پذیرایی می‌کرد. و همزمان دادگری نیز در این تالار به آشکارگی (ظهور و تجلی) می‌رسید و به دادخواهیها رسیدگی می‌شد.

می‌دانیم که نوروز یکی از آیینهای مهم ایرانی است. در جریان این آیین، شاهنشاه سراسر آن روز را بر تخت خود می‌نشست و نمایندگان قومهای گوناگون هدیه‌های خود را به او پیشکش می‌کردند. از قاریایی‌ها و ایونیایی‌ها تا قاپادوکیایی‌ها و … شاهنشاه نیز که بالاترین جایگاه تصمیم‌گیری را داشت، عدالت و داد را جاری می‌کرد. اینها تجسم و آشکارگیهای بر پا بودن یک امپراتوری است. یعنی اینجا چیزی مانند یک تئاتر پیش چشمان شما است و تخت جمشید یک صحنه است، صحنه‌ای که زنده بودن دولت و ملت ایرانِ کهن را بازتاب می‌دهد.

[دنباله دارد ...]

📍بن‌مایه: کتاب تاریخ ترکان

@ThinkTogether🌱

#ژئوپولتیک

🗺 رویارویی با جاه‌طلبیهای فزاینده‌ی ایران / بخش دوم و پایانی
🎙 رابرت کاپلان و جرج فریدمن

💬 تاریخ این گفتار سال ۲۰۱۲ است، که بسیاری از دگرگونیها هنوز رخ نداده بود. امروزه، به برکت دلاوری و دانایی سربازان وطن، اسراییل خود را در اندازه‌ی هماوردی با کشور ما نمی‌بیند.

📎 این رشته از فرسته‌ها با هدف آشنایی هموطنان گرامی با ادبیات و نگرش ژئوپولتیک فراهم می‌گردند. ما ایرانیان که گفتگو از سیاست، بخشی از زندگی روزمره‌مان است، خوب است که با نگرش نظریه‌پردازان سیاست در جهان نیز آشنا شویم و از تحلیلهای سطحی و انگاره‌های ذهنی دست بکشیم. یاد بگیریم که به آنچه در جهان رخ می‌دهد چگونه باید نگریست.

@ThinkTogether🌱

#دیدگاه
#تاریخ
#بخشی_از_یک کتاب

📖 تاریخ ترکان / بخش 5⃣
✍ ایلبر اورتایلی

❓پارسها یک دوره هم با رومیان در افتاده‌اند …
💬 این در دوره بعدی است. پارسها در آن دوره‌ها جنگجویان بزرگی دارند. فرمانروایان بزرگ هم دارند. سه نفر از این فرماندهان که با روم درافتادند برخاسته از خاندان مهردادها [اشکانیان] هستند. سرانجام در سده‌ی سوم میلادی ساسانیان بنیانگذاری گردید. نخستین فرمانروای آنان اردشیر بابکان است. کسی که پس از او بر سر کار میاید خسرو نوشیروان دادکار (دادگر) است که هم‌روزگار امپراتور روم، ژوستینیانوس است. دادکار و یا دادگر که لقب نوشیروان است یعنی عادل. فردوسی در سده‌ی دهم میلادی [چهارم خورشیدی] «شاهنامه» خود را می‌نویسد. از همه‌ی شعرهای او روشن است که موضوعها را از فرهنگ باستانی ایران گرفته است. و با این همت خود زبان پارسی را زنده می‌کند. این را هم خود او به روشنی می‌گوید:
بسی رنج بردم در این سالِ سی
عجم زنده کردم بدین پارسی

در ایران دینها دگرگون می‌شوند، ولی زبان و ذهنیت آن اندازه دگرگون نمی‌شود. در شاهنامه، فرمانروایی افسانه‌ای بنام فریدون هست، شخصیتی همسان با انوشیروان. یعنی این تراداد (سنت) کشورداری و پنداره‌ی دادگری، در فرهنگ ایرانی دستکم هزار سال پایدار بوده است. ولی برای نمونه از دمکراسی یونان باستان چه چیزی مانده؟ و یا از فرعونهای مصر چه چیزی مانده است؟
هیچکس از این لافهای نسنجیده نباید بگوید که از آن دوران [شکوه] به ما آنچه که به ارث مانده تنها «استبداد و دیکتاتوری» است [سخنان کسانی دلسردشده و نق‌زن]. نمی‌توان تنها به دولتهای کنونی نگاه کرد و درباره‌ی یک کشور و ملت داوری نمود. [در درازای تاریخ] هر چیزی می‌تواند بر سر ملتها بیاید. در غرب از این دست انسانها پرشمار است که می‌گویند: «ایرانیها را این اندازه ستایش می‌کنید، ولی موضوع خمینی چه خواهد شد؟» خمینی که می‌گویید، کسی مانند هانری هشتم بود (هانری هشتم، پادشاه یکه‌تاز انگلستان در سده‌ی شانزدهم میلادی). بنیان تاریخی و فرهنگی یک ملت، یک چیز است و گمگشتگیها و فراز-فرودهایی که در میان راه آن ملت پدیدار می‌شوند، چیزی دیگر. اینها را باید از یکدیگر جدا نمود.

به موضوع خودمان برگردیم. این فرمانروا که به نام فریدون می‌شناسیم، در «شاهنامه» می‌بینیم که یک نماد است. فردوسی می‌گوید:
«او یعنی فریدون، زندگی خودش را به پای گسترش داد (عدالت) گذاشته بود. فریدون از نور آفریده نشده بود، ولی عادل بود. بنا بر این تو هم عادل باش تا مانند فریدون شوی…»
همین را سعدی شیرازی هم در کتاب گلستان می‌گوید:
"آورده‌اند که نوشیروان عادل را در شکار گاهی صید کباب کردند و نمک نبود. غلامی به روستا رفت تا نمک آرد. نوشیروان گفت نمک به قیمت بستان تا رسم نشود و ده خراب نگردد. گفتند از این قدر چه خلل آید؟ گفت بنیاد ظلم در جهان اوّل اندکی بوده است. هر که آمده، براو مزیدی کرده تا بدین غایت رسیده.
اگر ز باغ رعیت ملک خورد سیبی
بر آورند غلامان او درخت از بیخ
به پنج بیضه که سلطان ستم روا دارد
زنند لشکریانش هزار مرغ بر سیخ"

این پاسخ نوشیروان دادگر به خوبی نشان می‌دهد که چپاول چگونه از بالا آغاز می‌شود و به پایین می‌رسد. در نگر بیاورید که این روش اندیشیدن و دریافت از دادگری، از سده‌ی سوم میلادی تا سده‌ی سیزدهم [هفتم خورشیدی] یعنی دوره‌ی سعدی در ایران جاری بوده است.

❓خب، با ساسانیان گویا به سده‌های میانه رسیدیم؟
💬 سده‌های میانه (قرون وسطی) نگوییم، بگوییم دوران کهنِ پسین و یا دوران باستانِ پسین. یا دهه‌های پایانیِ عهد باستان.
بخش‌بندی تاریخ به سده‌های میانی (قرون وسطی) و دوران کنونی، از نگر تاریخ ترکان معنی چندانی نمی‌دهد. این پنداره‌ها در باستانشناسی و تاریخ نویسی غرب از قرن نوزدهم میلادی جریان یافت. مقصود از دوره پایانی عهد باستان، زمان پیدایش مسیحیت است.

📎 آوردن سخنان کارشناسان گوناگون، به معنای پذیرش تک‌تک دیدگاههای آنان نیست.

📸 نقش برجسته‌ی «خان تختی» یادمان پیروزی اردشیر بابکان بر لژیون روم، سلماس، آذربایجان غربی

@ThinkTogether🌱