NEW BOT Телеграм, страница

#تاربخ
#دیدگاه

❓رویه‌ی فراز و فرود تمدنها چگونه است؟

🔻 حکومتها می آیند و می‌روند، ولی تمدنهایی که بر سر راهِ جاده‌ها نشسته‌اند برجای خواهند ماند.
دوره‌هایی از تاریخ که در آن ملتهای واقعی از بستر خود بیرون می‌روند و به پیشرفتهای بزرگ یا شکستهای غمبار می‌رسند، کوتاه است و دوباره همه چیز به میانگین باز خواهد گشت.

🔻 فناوری، در مشت یک ملت نمی‌ماند. در درازای تاریخ همیشه فناوریها از ملتی به ملت دیگر رفته‌اند. هنگامی که برتری کوتاه و گذرا از میان رفت، سرانجام این جمعیت، جاده‌ها و جغرافیا است که حکم به جایگاه هر کشور می‌کند.
همه‌ی ابرقدرتها کارشان را با کپی کردن فناوری آغاز می‌کنند. در کره‌ی زمین هیچ فناوری نو نیست و کسی نمی تواند ادعای مالکیت بر دانش و فناوری داشته باشد.

🌐 روند کار تمدنها در یک نمای سراسری و کلان، می‌توان گفت چنین است:

1⃣ اقوام ساده و بدوی، جاده‌ها و گذرراههای بازرگانی را در دست می‌گیرند (به زور و با راهزنی، دزدی دریایی و جنگ) نمونه‌های آن مقدونیه، اعراب، مغولها، هونها، وایکینگها، عثمانی، انگلستان و آمریکا هستند.

این قدرت نظامی در بیشتر نمونه‌ها با ساده‌زیستی و شعارهای ساده‌ی وحدت‌بخش، نظامی‌گری و نظام فرماندهی کارآمد، جمع‌گرایی (در برابر فردگرایی) به دست می‌آید.

سپس ناگهان یک رخداد بیرونی انگیزه‌ی جهانگشایی آنها می‌گردد. این رخداد انگیزاننده، در بیشتر نمونه‌ها یک دگرگونی اقلیمی مانند خشکسالی یا سیل است که قبایل بدوی را ناگزیر می‌کند برای جستجوی زیستگاهی بهتر از زیستگاه طبیعی خود بیرون روند و یا در مورد آمریکا جنگ دوم جهانی بود که در خاک تمدن مستقر (اوراسیا) به راه افتاد، سبب ویرانی و افول آن شد و آمریکا توانست دست بالا را بیابد.

2⃣ پیروزی اقوام بدوی، بر تمدن فرسوده و سپس چیرگی بر جاده‌ها و امن کردن گذرراهای بازرگانی با از میان برداشتن رقیبان (راهزنان و دزدان دریایی دیگر)

3⃣ برپایی یک نظام مالی و پولی گسترده و یگانه (ضرب سکه، جهانی سازی شبکه بانکی، تحمیل ارز خود به دیگر ملتها)

4⃣ تولید و انباشت ثروت که در آن فرایند، ملت پیروز به گونه‌ای نابرابر، سود بیشتری از کشورهای شکست‌خورده می‌برد.

5⃣ تولید فرهنگ، فلسفه، هنر و وضع قانونهای روادارانه و متمدنانه (دربار پادشاهی تمدن پیروز پایگاه شاعران و فیلسوفان و هنرمندان می‌گردد، سینمای کشور پیروز عالمگیر می‌شود، دانشگاهها مقصد همه‌ی استادان و شاگردان درسخوان دنیا می‌شود. زبان ملت پیروز زبان بین‌المللی می‌شود و ...). اندک‌اندک به پشتوانه‌ی قدرت ملی، فردگرایی نیز پدید می‌آید. پیدایش فردگرایی تنها در نبود تهدیدهای تمدنی و بودن ثروت و امنیت شدنی است.

6⃣ بازنویسی تاریخ به گونه‌ای که آیندگان گمان کنند شما با فلسفه، دستور زبان، فرهنگ، هنر و قانونگذاریِ خوب به قدرت رسیده‌اید. پولدارها در پایان کارشان برای خود اصل و نسب می‌خرند!
تاریخ رسمی که به دست ملت پیروز نوشته شده باشد، در بیشتر نمونه‌ها حتا برای خود تمدن پیروز گمراه‌کننده و سستی‌آور است.

7⃣ در ملت پیروز نسلهای پسین که یادشان رفته برای شکوه و بزرگی و ثروت به قدرت فیزیکی نیاز است، فریفته‌ی فرهنگ، فلسفه، هنر و دستور زبان می‌شوند و کم‌کم خودِ ملت پیروز دچار این توهم می‌شود که از راه فلسفه، فرهنگ و هنر ابرقدرت شده و یا سرنوشت تاریخیش برتری و پیروزی بوده! در این مرحله به مرام ساده و خشونت‌بار پدران خود پشت می‌کنند. نیاکانِ ملت‌ساز، دیگر زیادی زمخت و بی‌فرهنگ و خونخوار به چشم می‌رسند.

8⃣ فروپاشی و فرسایش آغاز می‌گردد. مستعمرات، مستقل می‌شوند. کنترل گذرراههای بازرگانی از دست می‌رود. رقیبان با جنگ و راهزنی و دزدی دریایی، جاه‌طلبی خود را دوباره از سر می‌گیرند. نفوذ قانون کم می‌شود ... ولی سیاستمداران تمدن مستقر به پشتوانه‌ی قدرت و ثروت و جایگاه خود، اینها را جدی نمی‌گیرند. تمدن رقیب را یاغی، شرور، وحشی، باجگیر و کپی‌کار می‌خوانند.

9⃣ تمدن رقیب که اشتهای بالا آمدن و شکوفایی بیشتری دارد و دچار توهم فلسفه، فرهنگ و هنر هم نیست و برای کپی کردن ابزار واقعیِ قدرت، عذاب وجدان ندارد، در گذر زمان دست بالا را می‌گیرد.

♻️ و این چرخه تا قیامت می‌چرخد.

⬅️ پایه‌های تمدن، همیشه قدرت فیزیکی (جمعیت، سرزمین پهناور و یکپارچه، قدرت نظامی، خوش‌بهرگی ژئوپولتیکی و اقلیم زیست‌پذیر) بوده و هست و خواهد بود. قدرت اقتصادی، فرهنگ، فلسفه، روشنفکری و هنر، همه در دنباله‌ی کار می‌آیند و خود در گذر زمان زمینه‌ساز واگذار کردن زمینِ بازی به تمدنهای رقیب می‌گردند، زیرا اراده و انگیزه‌ی کاربرد مستقیم نیروی فیزیکی را کاهش می‌دهند.

✍ ایمان فانی (با ویرایش)

@ThinkTogether 🌱

1.05K views05:46