نگارش ۱۲٫۱۱ دبیان روز شنبه ۲۷ اردیبهشت منتشر می‌شه. پردازش بارگذاری‌های جدید در bookworm-proposed-update در طول آخر هفتهٔ آینده متوقّف خواهد بود.

تصویر نصب اینترنتی نگارش ۱ نامزد انتشار دبیان ۱۳ با نام رمز تریکسی منتشر شد 🎉
دریافت از debian.ir

ابزار apt در نگارش ۳٫۱ دیگه خروجی‌های dpkg و فرایند بارگیری رو برای تک‌تک بسته‌ها نشون نمی‌ده. در عوض پیام خلاصهٔ بارگیری و انجام تغییرات رو به همراه تیک سبز نشون می‌ده.

پیام‌های خطا و گزارش‌های پایانهٔ apt مثل سابق نشون داده می‌شن.

دبیان ۱۳ با نام رمز #تریکسی از ۲۱ تا ۲۷ دی‌وی‌دی (بسته به معماری) تشکیل شده که می‌تونید با استفاده از ابزار jigdo دریافتش کنید. معماری amd64 به صورت ۳ دیسک بلوری هم عرضه می‌شه.

اگه نیازی به داشتن کل دبیان به صورت برون‌خط ندارید فقط دیسک شمارهٔ یک که از وب و تورنت هم قابل دریافته برای نصب کافیه. همچنین یه تصویر نصب شبکه‌ای در اندازهٔ سی‌دی هم ارائه می‌شه.

برای معماری‌های amd64 و arm64 دیسک‌های زنده با میزکارهای مختلف و همین‌طور یه تصویر نصب کامل‌تر برای یواس‌بی به حجم ۱۶ گیگابایت هم منتشر خواهند شد.

با یه پایان رسیدن پشتیبانی از دبیان ۱۰ با نام رمز باستر، مخازن این نگارش به بایگانی دبیان در نشانی https://archive.debian.org منتقل شده و پیش از انتشار دبیان ۱۳ با نام رمز تریکسی به کلی از مخزن اصلی و امنیتی حذف خواهد شد.

دبیان ۱۱ با نام رمز بولزآی الآن روی https://archive.debian.org هم موجوده.

برنامه داریم مولفه‌هایی ازش که دیگه پشتیبانی نمی‌شن رو به زودی از مخزن اصلی برداریم. یعنی:

- حذف bullseye-backports و bullseye-backports-sloppy
- حذف معماری‌های غیرLTS از bullseye، ‏bullseye-proposed-updates و bullseye-updates
- حذف مجموعه‌عای -debug مربوط بهشون

به خاطر داشته باشید که پرونده‌های Release و InRelease برخی مجموعه‌ها به پرونده‌هایی اشاره خواهند کرد که دیگه در مخزن اصلی وجود نداره (نمایهٔ بسته‌ها پرونده‌های دیگه برای معماری‌های غیرLTS).

کاربران کانال LTS دبیان ۱۱ لازم نیست هیچ چیزی رو تغییر بدن. این موارد فقط روی کاربرانی تأثیر می‌ذاره که هنوز پشتیبانی LTS رو دریافت نکرده‌ان.

تصویر نصب اینترنتی نگارش ۲ نامزد انتشار دبیان ۱۳ با نام رمز تریکسی منتشر شد 🎉

دریافت از debian.ir

تغییرات عمده از نگارش ۱:
• از کار انداختن منابع cdrom در صورتی که برای نصب از دیسک نوری واقعی استفاده نشده باشد.
• به‌روز رسانی Mirrors.masterlist
• ارتقای لینوکس به 6.12.33+deb13
• اطمینان از موجود بودن systemd-cryptsetup و نصبش در کنار cryptsetup-initramfs برای افرازش با LVM رمزنگاشته.
• پشتیبانی از نجات سامانه‌های btrfs نصب شده با نصب کنندهٔ کالامارس در تصویرهای زندهٔ دبیان
• سازواری تصویر بیرق نصب کننده با جدیدترین تغییرات زمینهٔ شاخ‌چهره‌سان
• نصب shim-signed برای معماری‌های ۶۴بیتی برای به کار انداختن راه‌اندازی امن

دبیان ۱۳ دو ویژگی امنیتی روی معماری arm64 با نام‌های اصالت سنجی اشاره‌گر (PAC) و شناسایی مقصد شاخه (BTI) رو معّرفی کرده. این‌ها به ترتیب برای مقابله با آسیب‌پذیری‌های برنامه‌نویسی بازگشت‌ محور و حمله‌های برنامه‌نویسی پرش محور طرّاحی شده‌ان.
این ویژگی‌ها در صورت پشتیبانی سخت‌افزارتون ازشون به صورت خودکار به کار می‌افتن. ویکی دبیان اطّلاعات روش بررسی پشتیبانی پردازنده‌تون از PAC/BTI و چگونگی کارکردشون رو داره:
https://wiki.debian.org/ToolChain/PACBTI

دبیان ۱۳ با نام رمز «تریکسی» روز شنبه ۱۸ مرداد ۱۴۰۴ منتشر خواهد شد.

این تاریخ زودتر از زمانیه که خودمون انتظار داشتیم؛ ولی تصمیم بر این شد که انتشار رو بی‌خودی عقب نندازیم. از این رو از یک‌شنبه ۵ مرداد فرایند تثبیت کامل بسته‌ها رو خواهیم داشت و هیچ بسته‌ای جز برای رفع مشکلات بحرانی به‌روز نخواهد شد.

برای کمک به ما می‌تونید فرایند ارتقا رو طبق این راهنما امتحان کنید و مشکلات رو با reportbug upgrade-reports گزارش بدید:
https://wiki.ubuntu-ir.org/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86

پروژه دبیان درحال مدرن‌سازی ویکی خودش هست.

به زودی از سکوی قدیمی moinmoin که درحال حاضر wiki.debian.org را قدرت می‌دهد به مدیاویکی مهاجرت می‌کنند.


درحال حاضر ویکی جدید از این پیوند در دسترس هستش:

https://wiki2025.debian.org/wiki/Main_Page

تصویر نصب اینترنتی نگارش ۳ نامزد انتشار دبیان ۱۳ با نام رمز تریکسی منتشر شد 🎉
این تصویر که آخرین نامزد انتشار تریکسیه رو می‌تونید مثل همیشه از https://debian.ir بگیرید.

تغییرات عمده از نگارش ۲:
• کاهش حجم تصویرها با حذف برخی udebها
• به‌روز رسانی Mirrors.masterlist
• ارتقای لینوکس به 6.12.38+deb13
• جلوگیری از رونوشت همهٔ ثابت‌افزارهای موجود در initramfs نصب کننده
• بهبود تصویرهای depthcahrge

دبیان ۱۳ با نام رمز #تریکسی منتشر شد 🎉

برای دریافتش مثل همیشه می‌تونید به debian.ir مراجعه کنید.

راهنمای نصب:
https://wiki.ubuntu-ir.org/wiki/Debian/Install/Graphical

راهنمای ارتقا:
https://wiki.ubuntu-ir.org/wiki/Debian/Upgrade

نگارش ۱۳ دبیان گنو/هرد هم منتشر شد:
https://cdimage.debian.org/cdimage/ports/13.0/

تغییرات عمده از نگارش ۱۲:
• پشتیبانی ۶۴ بیتی کامل شده و پوشش مخازن از هرد ۳۲بیتی هم فراتر رفته.
• نگارش ۶۴ بیتی از راه‌اندازهای دیسک سمت کاربر NetBSD استفاده می‌کنه (با سپاس از لایهٔ Rump).
• پشتیبانی از گرداننده‌های USB و نوری اضافه شده.
• مترجم رااست اضافه شده.
• می‌شه با mmdebstrap گنو/هرد رو توی هر سیستم‌عامل دیگه‌ای خودراه‌اندازی کرد
و…

تولد ۳۲ سالگی دبیان مبارک 🥳

در ۱۶ آگوست ۱۹۹۳ (۳۲ سال پیش) اولین نسخه از پروژه دبیان منتشر شد.

نگارش ۳٫۱ ابزار بسته‌بندی پیشرفته APT وارد مخازن دبیان شد.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های سمت کاربر این نگارش اضافه شدن گزینهٔ why و why-not برای پرس‌وجوی دلیل نصب بودن یا نبودن یه بسته است.

نگارش ۱۵ مجموعه مترجم‌های گنو (GCC) وارد دبیان شد.

از مهم ترین ویژگی‌های این نگارش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• پشتیانی از استاندارد C26
• پیش‌گزیده شدن استاندارد C23
• سرعت بالاتر ترجمه و اجرای برنامه‌ها
• بهبود کتابخانهٔ استاندارد سی‌پلاس‌پلاس
• بهبود فرایند عیب‌یابی
• بهبود در استفاده از کارت گرافیکی
• اضافه شدن زبان‌های کوبول و راست

انتشار نگارش‌های ۱۳٫۱ و ۱۲٫۱۲ دبیان برای شنبه ۱۵ شهریور ۴ برنامه ریزی شده.

گروه کاربران ایرانی دبیان قصد دارد به مناسبت انتشار نگارش ۱۳ سیستم‌عامل دبیان رویداد یک‌روزه‌ای شامل کنفرانس علمی، کارگاه‌های آموزشی و نمایشگاه برگزار کند.

هدف از این رویداد که بهانه‌ای است برای گردهمایی و هم‌رسانی دانش و تجربه میان اعضای جامعه نرم‌افزار آزاد ایران، تقدیر از زحمات توسعه‌دهندگان دبیان و سایر نرم‌افزارهای آزاد، معرّفی و تبیین ویژگی‌ها و دستاوردهای نگارش جدید و ترویج فرهنگ آزادی نرم‌افزار است.

این رویداد فرصتی را برای تبادل دانش و تجربه میان شرکت‌کنندگان و جذب مشارکت‌کنندگان جدید و تقویت جامعهٔ محلی نرم‌افزارهای آزاد فراهم می‌کند.

از این رو از تمامی علاقه‌مندان به ارائه یا برگزاری کارگاه درخواست می‌شود عنوان ارائه‌های خود را به همراه توضیح به نشانی رایانامهٔ events روی debian.ir بفرستند.

پشتیبانی از معماری armel از دبیان ۱۴ حذف شد.
این معماری که مربوط به پردازنده‌های بسیار قدیمی آرم و بدون ممیّز شناوره امروزه تقریباً به کلی با معماری‌های جدیدتر آرم یعنی armhf و arm64 جایگزین شده.

زمان‌بندی ارائه‌های دبیان رو همیشه می‌تونید در نشانی https://release.debian.org ببینید.

دبیان ۱۳.۱ با رفع مشکلات امنیتی و همینطور مشکل گرافیک در گراب منتشر شد.


https://www.debian.org/News/2025/20250906



همچنین در این نسخه، بسته Guix به علت داشتن مشکلات امنیتی غیرقابل رفع از مخازن حذف شد.


برای به‌روزرسانی:

sudo apt update && sudo apt full-upgrade