دبیان ۱۳ دو ویژگی امنیتی روی معماری arm64 با نام‌های اصالت سنجی اشاره‌گر (PAC) و شناسایی مقصد شاخه (BTI) رو معّرفی کرده. این‌ها به ترتیب برای مقابله با آسیب‌پذیری‌های برنامه‌نویسی بازگشت‌ محور و حمله‌های برنامه‌نویسی پرش محور طرّاحی شده‌ان.
این ویژگی‌ها در صورت پشتیبانی سخت‌افزارتون ازشون به صورت خودکار به کار می‌افتن. ویکی دبیان اطّلاعات روش بررسی پشتیبانی پردازنده‌تون از PAC/BTI و چگونگی کارکردشون رو داره:
https://wiki.debian.org/ToolChain/PACBTI

دبیان ۱۳ با نام رمز «تریکسی» روز شنبه ۱۸ مرداد ۱۴۰۴ منتشر خواهد شد.

این تاریخ زودتر از زمانیه که خودمون انتظار داشتیم؛ ولی تصمیم بر این شد که انتشار رو بی‌خودی عقب نندازیم. از این رو از یک‌شنبه ۵ مرداد فرایند تثبیت کامل بسته‌ها رو خواهیم داشت و هیچ بسته‌ای جز برای رفع مشکلات بحرانی به‌روز نخواهد شد.

برای کمک به ما می‌تونید فرایند ارتقا رو طبق این راهنما امتحان کنید و مشکلات رو با reportbug upgrade-reports گزارش بدید:
https://wiki.ubuntu-ir.org/wiki/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D9%82%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86

پروژه دبیان درحال مدرن‌سازی ویکی خودش هست.

به زودی از سکوی قدیمی moinmoin که درحال حاضر wiki.debian.org را قدرت می‌دهد به مدیاویکی مهاجرت می‌کنند.


درحال حاضر ویکی جدید از این پیوند در دسترس هستش:

https://wiki2025.debian.org/wiki/Main_Page

تصویر نصب اینترنتی نگارش ۳ نامزد انتشار دبیان ۱۳ با نام رمز تریکسی منتشر شد 🎉
این تصویر که آخرین نامزد انتشار تریکسیه رو می‌تونید مثل همیشه از https://debian.ir بگیرید.

تغییرات عمده از نگارش ۲:
• کاهش حجم تصویرها با حذف برخی udebها
• به‌روز رسانی Mirrors.masterlist
• ارتقای لینوکس به 6.12.38+deb13
• جلوگیری از رونوشت همهٔ ثابت‌افزارهای موجود در initramfs نصب کننده
• بهبود تصویرهای depthcahrge

دبیان ۱۳ با نام رمز #تریکسی منتشر شد 🎉

برای دریافتش مثل همیشه می‌تونید به debian.ir مراجعه کنید.

راهنمای نصب:
https://wiki.ubuntu-ir.org/wiki/Debian/Install/Graphical

راهنمای ارتقا:
https://wiki.ubuntu-ir.org/wiki/Debian/Upgrade

نگارش ۱۳ دبیان گنو/هرد هم منتشر شد:
https://cdimage.debian.org/cdimage/ports/13.0/

تغییرات عمده از نگارش ۱۲:
• پشتیبانی ۶۴ بیتی کامل شده و پوشش مخازن از هرد ۳۲بیتی هم فراتر رفته.
• نگارش ۶۴ بیتی از راه‌اندازهای دیسک سمت کاربر NetBSD استفاده می‌کنه (با سپاس از لایهٔ Rump).
• پشتیبانی از گرداننده‌های USB و نوری اضافه شده.
• مترجم رااست اضافه شده.
• می‌شه با mmdebstrap گنو/هرد رو توی هر سیستم‌عامل دیگه‌ای خودراه‌اندازی کرد
و…

تولد ۳۲ سالگی دبیان مبارک 🥳

در ۱۶ آگوست ۱۹۹۳ (۳۲ سال پیش) اولین نسخه از پروژه دبیان منتشر شد.

نگارش ۳٫۱ ابزار بسته‌بندی پیشرفته APT وارد مخازن دبیان شد.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های سمت کاربر این نگارش اضافه شدن گزینهٔ why و why-not برای پرس‌وجوی دلیل نصب بودن یا نبودن یه بسته است.

نگارش ۱۵ مجموعه مترجم‌های گنو (GCC) وارد دبیان شد.

از مهم ترین ویژگی‌های این نگارش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• پشتیانی از استاندارد C26
• پیش‌گزیده شدن استاندارد C23
• سرعت بالاتر ترجمه و اجرای برنامه‌ها
• بهبود کتابخانهٔ استاندارد سی‌پلاس‌پلاس
• بهبود فرایند عیب‌یابی
• بهبود در استفاده از کارت گرافیکی
• اضافه شدن زبان‌های کوبول و راست

انتشار نگارش‌های ۱۳٫۱ و ۱۲٫۱۲ دبیان برای شنبه ۱۵ شهریور ۴ برنامه ریزی شده.

گروه کاربران ایرانی دبیان قصد دارد به مناسبت انتشار نگارش ۱۳ سیستم‌عامل دبیان رویداد یک‌روزه‌ای شامل کنفرانس علمی، کارگاه‌های آموزشی و نمایشگاه برگزار کند.

هدف از این رویداد که بهانه‌ای است برای گردهمایی و هم‌رسانی دانش و تجربه میان اعضای جامعه نرم‌افزار آزاد ایران، تقدیر از زحمات توسعه‌دهندگان دبیان و سایر نرم‌افزارهای آزاد، معرّفی و تبیین ویژگی‌ها و دستاوردهای نگارش جدید و ترویج فرهنگ آزادی نرم‌افزار است.

این رویداد فرصتی را برای تبادل دانش و تجربه میان شرکت‌کنندگان و جذب مشارکت‌کنندگان جدید و تقویت جامعهٔ محلی نرم‌افزارهای آزاد فراهم می‌کند.

از این رو از تمامی علاقه‌مندان به ارائه یا برگزاری کارگاه درخواست می‌شود عنوان ارائه‌های خود را به همراه توضیح به نشانی رایانامهٔ events روی debian.ir بفرستند.

پشتیبانی از معماری armel از دبیان ۱۴ حذف شد.
این معماری که مربوط به پردازنده‌های بسیار قدیمی آرم و بدون ممیّز شناوره امروزه تقریباً به کلی با معماری‌های جدیدتر آرم یعنی armhf و arm64 جایگزین شده.

زمان‌بندی ارائه‌های دبیان رو همیشه می‌تونید در نشانی https://release.debian.org ببینید.

دبیان ۱۳.۱ با رفع مشکلات امنیتی و همینطور مشکل گرافیک در گراب منتشر شد.


https://www.debian.org/News/2025/20250906



همچنین در این نسخه، بسته Guix به علت داشتن مشکلات امنیتی غیرقابل رفع از مخازن حذف شد.


برای به‌روزرسانی:

sudo apt update && sudo apt full-upgrade

همهٔ پرونده‌های مربوط به دبیان ۱۳٫۱ در پایگاه وب این توزیع بارگذاشته شد. مثل همیشه می‌تونید از بخش پایدار پایگاه https://debian.ir بهشون دسترسی داشته باشید.

دی‌وی‌دی ۱ این نگارش ۳۲۸ پرونده با نگارش ۱۳٫۰ تفاوت داره که با استفاده از ابزار jigdo می‌تونید فقط همون پرونده‌ها رو گرفته و ایزوی دی‌وی‌دی ۱۳٫۰ رو به ایزوی دی‌وی‌دی ۱۳٫۱ تبدیل کنید.

نگارش ۱۱٫۴٫۵ کتابخانهٔ پرداخت متن #حرف‌باز وارد دبیان شد.
از مهم‌ترین تغییرات این به‌روز رسانی:
* افزایش سرعت شبیه‌سازی با شناسایی سریع‌تر قلم‌های معیوب.
* رفع مشکل در پرداخت نشانه‌های ترکیبی در برخی قلم‌ها.
* بهبود در شبیه‌سازی AAT و بهینه‌سازی‌ در عملکرد.

یکی از گزینه‌هایی که در دبیان ۱۳ و بالاتر به apt اضافه شده، گزینهٔ update است.
این گزینه پیش از اجرای دستورهای اصلی چون upgrade یا install سیاههٔ بسته‌های محلی رو به‌روز کرده و معادل زدن sudo apt update پیش از دستور اصلیه.

با حذف gtk2 در دبیان بسته‌های زیر به زودی حذف خواهند شد:
https://udd.debian.org/cgi-bin/bts-usertags.cgi?user=pkg-gnome-maintainers%40lists.alioth.debian.org&tag=gtk2

اگه بسته‌ای که نگه‌داریش می‌کنید به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به این‌ها وابستگی داره باید هرچه زودتر وابستگی‌هاش رو تغییر بدید.

گروه کاربران گنو/لینوکس دبیان با همکاری آویسا برگزار می‌کند:

🎉 جشن انتشار دبیان ۱۳

🗓 جمعه ۲۳ آبان ۱۴۰۴

🕤 ساعت ۹:۳۰ صبح

📍 دانشگاه شریف، سالن جابر

جزییات و ثبت‌نام:
https://evand.com/events/جشن-انتشار-دبیان-۱۳

مکان سالن: