نُه پرده بهاری
پنج
۱۲۶ میلیون سال پیش
بلژیک
ایگوانودون (Iguanodon) شاه تپه‌های برنیسارت است؛ ویژه در بهار که سرخس‌های تازه و ترد از میان صخره‌ها می‌رویند و شادی آغاز می‌شود.
John Conway
t.me/paleogram

نُه پرده بهاری
شش
۷۷ میلیون سال پیش
مونتانا
جفتی تروئودون (Troodon) زیر شکوفه‌های مگنولیا جشن‌گرفته‌اند. شکوفه‌ها نوید فراوانی حشرات و مارمولک‌ها و خوراکی‌های خوشمزه دیگرند.
John Conway
t.me/paleogram

نُه پرده بهاری
هفت
۷۷ میلیون سال پیش
مونتانا
استگوسراس (Stegoceras) با سته‌های نورس شمشاد جشن گرفته است. گل‌ها و میوه‌ها مدت‌هاست که زمین را فتح کرده‌اند و جهان زیباترشدست.
John Conway
t.me/paleogram

نُه پرده بهاری
هشت
۷۰ میلیون سال پیش
مغولستان
اوپیستوسیلی‌کادیا (Opisthocoelicaudia)، یکی از آخرین دایناسورهای گردن‌دراز، زیرحمام گل‌های بهاری چرت می‌زند و به غذا فکرمی‌کند.
John Conway
t.me/paleogram

نُه پرده بهاری
نُه
۷۰ میلیون سال پیش
مغولستان
گالی‌مایمِس (Gallimimus) نر روی تخم‌های ماده‌هایش نشسته. بهار است، اما پدر مَآل‌اندیش لانه‌اش را دور از آوردگاه بهار ساخته است.
John Conway
t.me/paleogram

آیا با فرضیه‌ای جدید درباره تکامل دایناسورها روبه‌رو هستیم یا با دروغی زودرس که کمی زودتر از ماه اپریل رسانه‌ای شده‌است؟

هرکدام که باشد، یکی از مهم‌ترین و پرپی‌آمدترین خبرهای دیرینه‌شناسی در سال جدید خواهد بود.
https://www.instagram.com/p/BR-WX8zBAkx/

آقای عبدالرضا شهبازی در کانال «دیرینه‌نگار» با لطفی ویژه کتاب «سفر به عصر دایناسورها، راهنمای صحرایی دایناسورهای آغاز دوره کرتاسه» را معرفی کرده‌اند.

https://news.1rj.ru/str/dirinenegar/160
https://news.1rj.ru/str/dirinenegar/163

چندین روز است که به علت مشکلات نرم‌افزار تلگرام دسکتاپ امکان فرستادن چیزی جز متن در تلگرام ندارم، هرچند مطالب زیادی هستند که خبرهای داغ روزهای اخیرند و امیدوارم بتوانم به زودی درباره آن‌ها بنویسم؛ اما عجالتا این طوطی کچل را ببینید که چطور بدون بال راه لانه را طی می‌کند و می‌رود که روی تخم‌هایش بخوابد.

https://www.instagram.com/p/BSbQSL9hl8m/

نبرد دایناسورها

https://www.instagram.com/p/BSdioNmBlSj/

آقای عبدالرضا شهبازی مدتی‌ست که مشغول ترجمه کتابی‌شده‌اند به نام «تاریخ حیات» اثر مایکل بنتون، دیرینه‌شناس مشهور معاصر و رئیس انجمن دیرینه‌شناسی مهره‌داران. امیدوارم هرچه‌ زودتر شاهد انتشار این ترجمه ارزشمند باشیم.

https://news.1rj.ru/str/dirinenegar/220

معمولاً وقتی از من سؤالی می‌پرسند، جوابشان را به صراحت می‌دهم و طفره نمی‌روم، البته به کسانی که فینگلیش می‌نویسند، تذکر می‌دهم که این کار را تکرار نکنند.

⁠🐉 ⁣مهم‌ترین رویداد سال ۱۳۹۶ در دیرینه‌شناسی ایران
(یادداشت)
⁣⁣➖➖➖➖➖➖➖
دکتر مجید میرزایی: ⁣سال ۱۳۹۵ سالی پربار برای دیرینه‌شناسی ایران بود. انجام دست‌كم دو حفاری بزرگ در لرستان و مراغه برای استخراج فسیل مهره‌داران هفت، هشت‌میلیون‌ساله، سفر چندین گروه خارجی به کشور و تداوم مطالعات پیشرفته‌ي دیرینه‌شناسی و زمین‌شناسی این تیم‌ها، اختصاص شماره‌ی ویژه‌ی یک ژورنال علمی معتبر به دیرینه‌شناسی ایران (فسیل‌های مراغه) برای نخستین بار، کشف نمونه‌های جدیدی از فسیل‌ها که خبر و نمونه‌های آن قبل از دیگران به اطلاع و دست دیرینه‌شناسان رسید و برگزاری دو همایش انجمن دیرینه‌شناسی ایران بخشی از وقایع مهمی هستند که این سال را بسیار پربار كرده بود.

🌳 در هفته‌های پایانی این سال هم قرار بود با یاری خداوند و تلاش محققان ایرانی و خارجی دور جدیدی از جست‌وجوی دایناسورها و دیگر موجودات پیش از تاریخ در کشور شکل بگیرد تا پایانی درخشان برای این سال رقم بخورد.

✅ سال پیش رو و سال‌های آتی هم در صورتی که فعالیت‌های یادشده در بالا در آن‌ها تداوم پيدا كنند، می‌توانند همچنان پربار باقی بمانند و با کمی بخت و اقبال و کشفی خارق‌العاده تاریخ ساز شوند. در سال ۱۳۹۶ قرار است برنامه‌ی مشترکی با دیرینه‌شناسان خارجی برای کاوش و حفاری گسترده‌ای در سایت فسیلی منحصر‌به‌فردی در حوضه‌ي زاگرس برگزار شود. هر چند این سایت حاوی رسوبات دریایی است و بیشتر فسیل ماهیان مختلف را در خود حفظ کرده، ولی به خاطر تعلق نهشته‌های آن به عصر دایناسورها می‌توان امیدوار بود که همراه با خیل عظیم ماهیان و دیگر فسیل‌های موجود، بقایایی از خزندگان هوایی (تروسورها) و دریایی و پرندگان اولیه را هم بیابیم. چنین یافته‌ای بسیار مهم، باشکوه و از همه نظر کشف قرن خواهد بود.


⁣⁣⁣⁣⁣⁣〰〰
#یادداشت
#دیرینه‌شناسی
#فسیل
⁣⁣⁣⁣⁣⁣〰〰


⁣➖➖➖➖➖➖➖
@Danestanihamag
🎯کانال رسمی مجله‌ی دانستنیها

چرا رده‌بندی سنتی (که پرندگان را از خزندگان جدا می‌کند) متناقض و نادرست است؟ این رده‌بندی‌ها هنوز در جامعه علمی ایران رایج‌اند، چون بزرگان نگران «گیج‌شدن» دانش‌جوها و دانش‌آموزان هستند.
t.me/paleogram

یک آشنایی‌زدایی ساده
(گول نخورید، این متن اصلا تخصصی نیست)

یکی از دعواهای عمده بین زیست‌شناسان امروز و اندک پیروان وفادار به رده‌بندی ارنست میر (مایر) این است که طرفداران میر نمی‌پذیرند پرنده‌ها جزء دایناسورها و خزندگان رده‌بندی شوند. دلیل آن‌ها این است که «پرنده‌ها خیلی نسبت به خزنده‌ها فرق کرده‌اند و این تغییرات مدت‌هاست که در آن‌ها رخ‌داده، آن‌قدری دیگر نمی‌توانند خزنده محسوب شوند».

اشکالات و تناقضات ناشی از طرز فکر میر و پیروانش را (که هنوز در ایران به لطف ترجمه‌های کتاب‌های او فراوان هستند) می‌توان از راه‌های مختلفی نشان داد که چند تا از آن‌ها قابل لمس‌تر هستند:

۱- یکی این‌که نشان دهیم «خیلی» و «کم» قابل اندازه‌گیری نیستند، بنابراین نمی‌توان در یک استدلال علمی «خیلی» بودن میزان تغییرات را دلیل آورد.

۲ - دیگر این‌که معلوم نیست چرا برخی تغییرات (که در پرندگان رخ داده) نسبت به تغییرات دیگر (که در گروه‌های دیگر رخ داده) ارجحیت دارد. در روش علمی نمی‌توان با معیارهایی که همه‌شمول نیستند، به برخی پدیده‌ها (در این‌جا تغییرات رخ‌داده طی تکامل پرندگان) رجحان داد. اگر چنین بود مثلا می‌شد بگوییم مارها هم خیلی نسبت به بقیه خزندگان و حتی نسبت به بقیه مهره‌داران تغییر کرده‌اند، چون اندام‌های حرکتی را که در تمام مهره‌داران دارای آرواره وجود دارد، از دست داده‌اند یا مثلا لاک‌پشت‌ها خیلی نسبت به بقیه مهره‌داران تغییرکرده‌اند، چون هیچ مهره‌دار دیگری لاک محکمی مثل آن‌ها ندارد.

۳ - دیگر این‌که اصولا سرشت حیات مبتنی بر تغییر و دگرگونی و ایجاد تفاوت است. این که موجودات زنده با هم متفاوت باشند، یک جریان جهان‌شمول است. بنابراین نمی‌توان تفاوت میان یک گروه از جان‌داران را مبنای جدایی آن‌ها از دیگران شمرد. اگر پرندگان به خاطر داشتن پر از بقیه خزندگان متمایز شوند، می‌توان گفت از بقیه جان‌داران هم متمایزند. به این ترتیب باید بگوییم پرنده‌ها حتی موجود زنده نیستند، چون هیچ موجود زنده دیگری پر ندارد.

۴- دیگر این‌که همه جان‌داران به صورت شاخه‌شاخه فرگشت یافته‌اند و نسل آن‌ها در دوره‌ای از هم جداشده است. رده‌بندی دقیقا باید مبتنی بر همین الگوی شاخه‌شاخه باشد. وقتی بگوییم پرنده‌ها مدت‌هاست که از بقیه دایناسورها و خزندگان «جدا شده‌اند» مثل این است که بگوییم مارمولک‌ها هم مدت‌هاست از بقیه خزنده‌ها «جدا شده‌اند». در حقیقت چیزی به نام «بقیه خزنده‌ها» وجود ندارد. خزنده‌ها مجموعه‌ای از شاخه‌های درخت حیات هستند که همگی به یک نقطه/ریشه/شاخه می‌رسند. این شاخه‌ها از هم جدا شده‌اند، برای همین پرنده‌ها را کسی جزء مارمولک‌ها یا مارها یا لاک‌پشت‌ها رده‌بندی نمی‌کند، اما همه آن‌ها را جزء یک گروه بزرگ به نام خزنده‌ها رده‌بندی می‌کنند.

این کارتون و شرح آن به زیبایی هر چهار تناقض را توضیح داده، آن هم با یک آشنایی‌زدایی ساده. کارتونیست شرح داده که دایناسورهای شاخ‌دار نمی‌توانند دایناسور باشند، چون با بقیه دایناسورها خیلی فرق دارند (شاخ‌هایی مثل کرگدن روی چشم‌ها، بینی و استخوان گونه خود و استخوان «روسترال» طوطی‌مانند در نوک پوزه دارند، یقه استخوانی پس‌سری دارند، نسل آن‌ها از دوره ژوراسیک از بقیه دایناسورها جدا شده است...) و در آمده است که «بسیار خب، این درست است که نسل دایناسورهای شاخ‌دار از دایناسورها تکامل یافته، اما آن‌ها به قدری از دایناسورها دور شده‌اند که دیگر نمی‌توان دایناسور نامیدشان».

https://news.1rj.ru/str/paleogram/335

جلسه نقد و بررسی فیلم میان‌ستاره‌ای
دو سال پیش، مجموعه کورش
از چپ: حسین فروتن، عرفان کسرایی، عرفان خسروی، صادق مدرسی، یاشار نورایی

در مریخ دستمبو نیست
از خلال جلسه نقد و بررسی اینترستلار در سینماتک کورش، فروردین ۱۳۹۴

صادق مدرسی (مسافر احتمالا بی‌بازگشت به مقصد مریخ): از حضار می‌خوام بپرسم چند نفر از شما حاضرین مثل من راهی مریخ بشید و برنگردید؟

پنج-شش نفری از حضار دستشان را بالابردند. بقیه با ترس میخ‌کوب شدند و جرأت ندارند دستی بالا ببرند. من هم دستم را بالا نمی‌برم. به این فکر می‌کنم که حتی اگر زمانی مریخ مستعمره‌شود، باز هم در مریخ از تنوع زیستی خبری نیست و به یقین خبری از آناناس و دستمبو و هلو و طالبی و توت فرنگی و شکلات و خیلی چیزهای معمول و دوست‌داشتنی دیگر نخواهد بود. مردم آن‌جا باید تا زمانی طولانی که تنوع زیستی کل سیاره را فرابگیرد، به درویشی و خوردن فرنی و سیب‌زمینی و غذاهای فراوری‌شده قناعت کنند. هربار که میوه‌ای خوشمزه می‌خورید فراموش نکنید که این میوه تنها محصول یک بته یا درخت کوچک نیست، بلکه ثمر تنوع زیستی پایداری است که در زمین از حیات ما و محصولات موردعلاقه ما پشتیبانی می‌کند.

https://news.1rj.ru/str/paleogram/337

سنگواره تخم دایناسور چه شکلی است؟

#تخم_دایناسور

https://www.instagram.com/p/BTBiTdRDKuc/

امروز سالگرد تولد موزه تاریخ طبیعی لندن است. موزه‌ای که در سال ۱۸۸۱ به طور مستقل افتتاح شد و امروزه یکی از مهم‌ترین موزه‌های تاریخ طبیعی جهان است، اما قدمت این موزه بیش از تاریخچه رسمی آن از افتتاح است.
قدمت نمونه‌های موزه تاریخ طبیعی لندن به سابقه بسیار قدیمی‌تر موزه بریتانیا باز می‌گردد. در دهه ۱۸۵۰، حجم نمونه‌های تاریخ طبیعی موزه بریتانیا آنقدر زیاد شد که بخش تاریخ طبیعی به ساختمان جدیدی منتقل شد، جایی‌که در چنین روزی در سال ۱۸۸۱ به عنوان موزه تاریخ طبیعی استقلال اداری یافت. این تصویر در سال ۱۸۷۵ (پیش از افتتاح موزه تاریخ طبیعی) برداشته شده است.

https://www.instagram.com/p/BTCLTMeD17a/

سنگواره تخم دایناسور چه شکلی است؟

#تخم_دایناسور

https://www.instagram.com/p/BTEbytljCRN/

آیا پرندگان خزنده‌اند؟
رشد آموزش زیست‌شناسی
زمستان ۱۳۹۲