چرا دیرینه‌شناسی اهمیت دارد و چرا دانشمندان باید درباره‌ی تحقیقات خود با مردم صحبت کنند؟

مطالعه‌ی فسیل‌ها چه اهمیتی دارد؟ چرا مهم است که به تاریخ گذشته‌ی زمین و انقراض‌های دسته جمعی موجودات توجه کنیم؟ و چرا باید دانشمندان تحقیقات خود را با عموم مردم به اشتراک بگذارند و درباره‌ی کارهای خود با مردم صحبت کنند؟

پروفسور مایکل بنتون، یکی از برجسته‌ترین دیرینه‌شناسان حال حاضر، پروفسور دیرینه‌شناسی مهره‌داران در دانشگاه بریستول انگلستان است و در ویدئوی زیر به زیبایی به پرسش‌های مطرح شده در بالا پاسخ می‌دهد و اهمیت آگاه‌سازیِ علمی عموم مردم را بیان می‌کند.


پروفسور مایکل بنتون:
چیزی که من درباره‌ی فسیل‌ها خیلی دوست دارم این است که آنها از دنیاهای دیگری سخن می‌گویند. خیلی از مردم به داستان‌های علمی تخیلی و خواندن درباره‌ی دنیاهای تخیلی علاقه دارند، که در آنها انسان‌ها و مخلوقات عجیب و غریب وجود دارند. اما وقتی شما یک دیرینه شناس باشید، می‌توانید فسیل‌ها را مطالعه کنید و چیزهای زیادی را درباره‌ی گیاهان و جانورانی که در گذشته زندگی می‌کردند دریابید. بعضی از آنها شگفت‌انگیزتر از هر چیز زنده‌ای هستند که امروز می‌بینیم. برای مثال بعضی از تروسورها (گروهی از خزندگان قادر به پرواز که همراه با دایناسورها در انقراض دسته جمعی ۶۶ میلیون سال پیش از بین رفتند) بزرگتر از هر پرنده‌ی امروزی بودند، و ما فکر می‌کنیم که این غیر ممکن است که آنها می‌توانستند پرواز کنند و این سوال خود یک سری سوال‌های علمی جالب را ایجاد می‌کند که برای پاسخ به آنها شما نیاز دارید تا فیزیک و ریاضیات را برای فهم امکان‌پذیری آن به کار ببرید.


ترجمه و زیرنویس: سپنتا نوروزیان

https://news.1rj.ru/str/daneshhamegani/55

🌍 امروز روز جهانی زمین است. روزی برای توجه به این سیاره زیبا و فکر کردن به آینده آن.

در نشست بعدی سیتاک به زمین و سرگذشت و سرنوشت آن می‌پردازیم.

خبرهای بیشتر، به زودی از همین کانال

@sitalk

✅ سومین نشست از سری نشست‌های علمی سیتاک (باشگاه علم و فناوری)، صبح روز جمعه 8 اردیبهشت ماه در فرهنگسرای ارسباران برگزار خواهد شد. موضوع سومین نشست سیتاک بررسی سرگذشت زمین و موجودات زنده خواهد بود. اگر می‌خواهید درباره زمین و مسافران آن بیشتر بدانید، این رویداد را از دست ندهید!

سیتاک (باشگاه علم و فناوری) رویدادی است برای ترویج علم که با پشتیبانی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور برگزار می‌شود. مدت زمان هر نشست حدود 3 ساعت است و در این مدت با حضور دانشمندان و مروجان علم، برنامه‌های مختلفی از جمله گفت‌وگوی علمی، استندآپ ساینس و سخنرانی‌های علمی اجرا می‌شود.

سیاوش صفاریان‌پور، ژورنالیست علم و سازنده‌ی برنامه‌های مختلف علمی در صدا و سیما، میزبانی این برنامه را بر عهده دارد. سیتاک محلی است برای ارائه‌ و بررسی جدیدترین و جذاب‌ترین موضوعات روز در زمینه‌ی علم و فناوری و حضور در این برنامه با ثبت نام قبلی برای تمامی علاقه‌مندان آزاد و رایگان است.

برای ثبت نام رایگان در نشست سوم به لینک زیر مراجعه کنید:

https://evand.com/events/sitalk3

✔️ اطلاعات بیشتر درباره‌ی این نشست و سخنرانان آن به زودی در سایت و شبکه‌های اجتماعی سیتاک

به جمع علاقه‌مندان علم و فناوری بپیوندید👇
@Sitalk

✅ جمعه صبح در سومین نشست علمی سیتاک زمین و زمان را به هم خواهیم دوخت.

گفت‌وگو و سخنرانی‌های علمی به میزبانی سیاوش صفاریان‌پور

ثبت نام رایگان از لینک زیر:

https://evnd.co/1XAaT

@NRISP

@Sitalk

✅ جمعه صبح در سفری به گذشته‌ی زمین با ما همراه باشید. یک نشست علمی هیجان‌انگیز برای بررسی زمین و مسافرانش!

اطلاعات بیشتر و ثبت نام رایگان:

https://evnd.co/1XAaT

@Sitalk

صبح جمعه با سیتاک!
مسافران زمین در زمان

https://www.instagram.com/p/BTWA_x7BVTA/

✅ جمعه صبح در سفری به گذشته‌ی زمین با ما همراه باشید. یک نشست علمی هیجان‌انگیز برای بررسی زمین و مسافرانش!

اطلاعات بیشتر و ثبت نام رایگان:

https://evnd.co/1XAaT

@Sitalk

فردا ساعت 10 صبح در سومین نشست علمی سیتاک میزبان شما هستیم. لطفا 15 دقیقه پیش از شروع برنامه در محل فرهنگسرای ارسباران حاضر باشید.

هنوز ثبت نام نکرده‌اید؟ لینک زیر:

https://evnd.co/1XAaT

@Sitalk

امروز قرار بود با گل و گلابی در مراسم سیتاک سخنرانی کنم. به جای گلابی، سیب بردم و گل هم فراموش کردم. سیاوش رفت و این گل را برایم آورد. برنامه خوبی از آب درآمد و خوش گذشت. گل را هم آوردم خانه که خشک‌اش کنم و یادگاری نگه‌دارم.

ممنون از دوستان دست‌اندرکار و دوستانی که تشریف آورده بودند.

https://www.instagram.com/p/BTbX9hFBeQ0/

«تلسكوپ»: قسمت دوم
در دومین برنامهٔ تلسکوپ رد پای چند میلیون سالهٔ دایناسورها را دنبال کرده‌ایم.
‏www.aparat.com/v/ZqWk5

زیست‌شناسی در چند دقیقه
مفهوم‌های کلیدی دنیای ژنتیک و تکامل به زبان ساده
نوشته تام جکسن
ترجمه عطا کالیراد و عرفان خسروی

از مجموعه کتاب‌های «در چند دقیقه»
دبیر تولید مجموعه: فرزانه پورقناد
دبیر هنری مجموعه: لیلا پورقناد

نشر شهر، ۱۳۹۶

https://www.instagram.com/p/BTygueBBWZ7/

تکامل منابع انرژی
i پیدایش حیات: عصر ژئوشیمی
ii فتوسنتز بی‌هوازی: عصر آفتاب
iii ساینوباکترها
iv اکسیداسیون بزرگ: عصر اکسیژن
v یوکاریوت‌ها
vi جلبک‌های سرخ
vii عصر شکار
viii گیاهان آوندی
سرانجام عصر آتش

Olivia P. Judson
Nature Ecology & Evolution, 28 April 2017
doi: 10.1038/s41559-017-0138
t.me/Paleogram
t.me/Paleon

نخستین همایش تکامل زیستی
دانشگاه تهران، پردیس علوم
۲۶ و ۲۷ اردی‌بهشت ۹۶
evolutionmeeting.net

t.me/Paleogram
t.me/Paleon

گزیده‌ای از فیلم‌های حیات وحش ساخته شده در شبکه BBC که به عنوان آغاز و پایان مستندی به نام «۱۰۰ سال فیلم حیات وحش» تدوین‌شده‌اند.
موسیقی از مجموعه Adiemus اثر Karl Jenkins

t.me/paleogram
t.me/paleon

پژوهشکدۀ تاریخ علم دانشگاه تهران برگزار می کند:
همایش تاریخ علوم طبیعی در تمدن ایران و اسلام
دوم و سوم خرداد ماه 1396
https://goo.gl/VyT9Wy

برنامه سخنرانی های همایش تاریخ علوم طبیعی

شاخ ددان عتیق در نظر هوشیار...
یا
چگونه کشف دایناسوری تازه صحت نظریه تکامل را تایید می‌کند؟

چند سال پیش که فایلوژنی سراتوپسیدها (دایناسورهای شاخ‌دار) مشخص شد، فهمیدیم که این خانواده معظم به دو زیرخانواده سنتروسورین‌ها و کاسموسورین‌ها تقسیم می‌شوند و هرکدام به خوبی با صفات بارزی که در جمجمه‌هاشان دیده می‌شود، از هم بازشناخته می‌شوند.
مفهوم تکاملی چنین تمایزی این است: وقتی نیای مشترک این خانواده هنوز گونه واحدی بوده، نسل آن به دو تبار مختلف تقسیم شد و مبنای جدایی این دو تبار نیز تفاوت در شکل جمجمه بود. بعدها هرکدام از این دو گروه با حفظ همان ویژگی‌های ریختی که در ابتدای جدایی از یک‌دیگر داشتند، متنوع‌ شدند و پس از میلیون‌ها سال ما آن‌ها را به عنوان دو گروه گونه‌گون می‌شناسیم. همه این نتایج مبتنی بر دو مقدمه است که هر دو از لوازم نظریه تکامل هستند:

۱ - شباهت این موجودات نشانه خویشاوندی آن‌هاست.
۲ - ظاهر این موجودات در انتخاب جفت (از گونه خودی) و مرزکشی میان گونه خودی و گونه خویشاوند (که تازه از هم جدا شدند‌)، مؤثر است.

برای مثال یکی از صفات بارز زیرخانواده سنتروسورین‌ها داشتن دو شاخ در قسمت میانی حاشیه یقه پس‌سری‌ است. سابقا، سنتروسورین‌های کم‌تری نسبت به امروز شناخته‌شده بودند، ولی همه آن‌ها دست‌کم دو شاخ در قسمت میانی لبه سپر پس‌سری‌شان داشتند. اگر این رده‌بندی و فرض‌های اولیه آن صحیح می‌بود، باید سنتروسورین‌های ناشناخته بعدی نیز که یکی پس از دیگری پیدا می‌شدند واجد آن شاخ‌ها باشند. و چنین هم شد. تمام سنتروسورین‌های بعدی (از جمله همین جناب) شاخ‌های مزدوجی در میانه حاشیه سپر پس‌سری داشتند و البته شکل این شاخ‌ها در هر گونه با گونه‌های قبلی تفاوت داشت.
در کتاب فرهنگ‌نامه دایناسورها به رده‌بندی سراتوپسیدها و تنوع شاخ‌های سنتروسورین‌ها پرداخته‌ام. یک سال پیش که ماکایروسراتوپس به عنوان سنتروسورین تازه‌ای شناخته‌شد، صفت پیش‌بینی‌شده، یعنی همان شاخ‌ها را دارد و البته شکل شاخ‌هایش هم به طرزی باورنکردنی بدیع است.
به نظر من خود این موضوع بهترین تأیید بر صحت بخش‌هایی از نظریه تکامل است که درباره خویشاوندی موجودات زنده و سازوکارهای انتخاب جنسی از طریق آرایش ظاهری اندام‌هایی مثل شاخ صحبت می‌کند. یعنی هم فرض خویشاوندی این موجودات تأیید شده است، هم فرض دخالت شاخ‌ها در انتخاب جنسی.
این‌طور است که مطالعه درباره دایناسورها هم حائز جذابیتی ذاتی است، هم برای آنان‌که می‌دانند و می‌اندیشتند، آموزنده و تفکربرانگیز است.

Machairoceratops by Mark Witton

https://www.instagram.com/p/BUyOiKOhH8V/

فایلوژنی (روابط خویشاوندی) سنتروسورین‌ها در کتاب فرهنگ‌نامه دایناسورها (نوشته عرفان خسروی).
به الگوی مشترک و تنوع شکل در شاخ‌های مزدوج حاشیه یقه توجه‌کنید!
t.me/paleogram

شتر بزرگ

مگاتایلوپِس (Megatylopus) شتر غول‌آسایی بود که ۱۳/۶ تا ۱/۸ میلیون سال پیش در آمریکای شمالی، از کرولاینای شمالی تا کلیفرنیا می‌زیست. قد شترهای بالغ تا ۴/۲ متر می‌رسید، یعنی فقط اندکی کوتاه‌تر از زرافه‌های امروزی بود.

تصویرگر: لوکاس لیما

https://www.instagram.com/p/BUyu8_vAvLr/