ویدیوی علمی ستارگان جاودانه: «چگونه ماده تاریک می‌تواند باعث عمر جاودان ستارگان شود»
.
Credit: Melodysheep YouTube Channel
.
در مرکز کهکشان راه شیری، خوشه‌ای از ستارگان کشف شده‌اند که دانشمندان را سردرگم کرده‌اند؛ طوری به‌نظر می‌رسد که انگار برای همیشه جوان مانده‌اند.

یک نظریه جدید، توضیحی شگفت‌انگیز و مغز درگیر کننده ارائه می‌دهد که می‌تواند درک ما از تحول ستارگان را کاملاً بازنویسی کند:
این ستارگان ممکن است از ماده تاریک تغذیه ‌کنند - و برای همیشه توسط مرموزترین ماده جهان نیرو بگیرند.

مطالعه این اجرام ممکن است منجر به پیشرفت‌هایی بزرگ در درک ما از مادهٔ تاریک و حتی خودِ کیهان شود.
برخی حتی گمان می‌کنند که ماده تاریک شاید بتواند به شکل‌هایی از «حیات تاریک» سازمان یابد. تنها راه برای اطمینان یافتن، ادامه دادن به جست‌وجو است.
.
Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot

درود به همه‌ی همراهان و دوستانی که پیگیر مطالب کانال و مجموعه‌ی ما هستن که حقیقتا تا همین امروز هم به لطف این عزیزان بوده که اینجا سرپا مونده. چند وقتی هست عده‌ای از دوستان در پیوی من جویای علت توقف فعالیت ها و مطالب مجموعه‌ ما هستند.
ضمن این موضوع خواستم یکم در این مورد توضیح بدم. هدف از تشکیل این مجموعه هیچوقت رقابت با دیگر کانال ها نبوده. این مجموعه از روز اولی که تصمیم به احداثش گرفته شد ۴ سال میگذره. در طی این چند سال امیدوارم که این کانال و مجموعه برای اعضا و عزیزان علاقه‌مند مفید بوده باشه.

من بار دیگر تصمیم به ادامه‌ی فعالیت مجموعه گرفتم و حقیقتا در این مدتی که فعالیت متوقف شده بود، خیلی از عزیزان ما رو ترک کردند و خیلی‌ از عزیزان، بزرگواری کردند و در پیش ما ماندند.

لذا من برای این شروع تازه، اهداف جدیدی برنامه ریزی کردم و متود های خاصی رو طراحی کردم که نیاز به حمایت تمام و کمال شما همراهان گرامی را دارم.

همونطور که میدونید آمار مجموعه‌ی ما در این مدت خیلی افت کرده و شروعی دوباره با این آمار، برای من خیلی سخت میشه اما در کنار شما امری ناشدنی نیست.

لذا از تمام همراهان و علاقه‌مندان، از همه‌ی عزیزان خواهشمندم تا با معرفی مجموعه‌ی ما به دیگران و اشتراک مطالب، از من حمایت کنند تا بتونم جانی دوباره به این مجموعه ببخشم. تحقق پیوستن این امر بدون همراهی و حمایت شما امکان پذیر نیست و ما همواره به حمایت و اشتیاق های شما برای یادگیری نیازمندیم.

بنده از صمیم قلب همیشه یاد شما عزیزان بودم و هستم، لذا اساس تصمیم من برای ادامه‌ی فعالی این مجموعه، اصرار و خواهش شما عزیزان بوده.

بر همین اساس، واقعا حیفه که مجموعه‌ ای با این سابقه‌ درخشان و اعتبار در بین اعضا، این‌طور بلا استفاده مانده و متوقف شده. برای همین به کمک شما عزیزان بیش از پیش نیازمندیم. ارادتمند شما، مدیریت مجموعه.

لیستی از مجموعه‌ آموزنده‌ی فیزیک تقدیم به شما عزیزان و علاقه‌مندان به دانش و علم فیزیک:
.
🔻کانال فیزیک کوانتوم، تئوری کوانتوم به زبان ساده بدون استفاده از ریاضیات برای علاقه‌مندان به کوانتوم.
Channel: @quantum_by_sedighi
.
🔻کانال اصلی ما مرتبط با دانش‌ همه‌فهم فیزیک.
Channel: @physic_fact
.
🔻کانال کیهانشناسی و نجوم، اخبار و مطالب آموزنده.
Channel: @news_cosmology
.
🔻ربات فیزیک، رباتی پر از موضوعات جذاب فیزیک.
Bot: @physics_sedighi_bot
.
«لازم به ذکر است که کانال‌های درج شده همگی زیر‌مجموعه همین کانال با مدیریت شخص بنده هستند»

اصلاح کژفهمی‌های متدوال در فیزیک

۱. نظریه (theory) با نظر (Idea) فرق بسیار عمیقی داره. وقتی می‌گوییم بیگ بنگ یک نظریه است منظور ما این نیست که صرفا یک عده ای این "نظر" رو دارن. به طور کلی، نظریه به یک چارچوب علمی که برپایه شواهد تجربی و تحقیقاتی ساخته شده است اشاره دارد، و نه نظر شخصی دیگران برپایه عقیده‌هایشان!
.
۲. در فیزیک هیچ وقت چیزی اثبات نمیشه. فقط رد میشه یا "دقیق تر" میشه. ما در ریاضی اثبات داریم، ولی در فیزیک همچین چیزی نداریم. کار ما در فیزیک رد کردن است (invalidate)، و نه اثبات چیزی (proof)!
.
Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot

همه‌ی شما از غبار هستید: هر اتم که در بدنتان است از ستاره‌ای آمده است که منفجر شد. و اتم‌های دست چپ و راستتان احتمالاً از ستاره‌های متفاوتی آمده باشند..
این واقعاً شاعرانه‌ترین چیزی است که از فیزیک می‌دانم:

همه‌تان غبار ستاره هستید. اگر ستاره‌ها منفجر نشده بودند شما الان نمی‌توانستید اینجا باشید. چراکه عناصر کربن، نیتروژن، آهن و همه‌ی آنچه برای فرگشت و زندگی مهم است، در آغازِ زمان نبود که خلق شدند. آن‌ها بعداً در کوره‌های هسته‌ای ستاره‌ها خلق شدند. آن وقت تنها راهی که وجود داشت تا وارد بدن شما شوند این بود که ستاره‌ها منفجر شوند. و آن‌ها آنقدر مهربان بودند که منفجر شدند. آنچه گفته‌اند آن را فراموش کنید. ستاره‌ها بودند که مردند تا شما امروز بتوانید اینجا باشید. لاورنس کراس

کراس فیزیکدان و کیهان شناس آمریکایی - کانادایی است. البته که راست و دروغ حرفش پای خودش است. اما هر چه هست فکر کردن و صحبت از آن زیباست. 
.
Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot

لیست مستندات موجود در کانال با زیرنویس مجموعه فیزیک برای عزیزان و علاقه مندان به فیزیک و نجوم:
.
🔻۱.مستند: تایم‌لپس کل جهان
از بیگ بنگ تا پایان جهان | ۴۰ دقیقه، ۵۰ هزار تومان
Subnoscriptd by: @physic_fact
🔻۲.مستند: صداهای فضا
یک ماجراجویی صوتی | ۲۰ دقیقه، ۷۰ هزار تومان
Subnoscriptd by: @physic_fact
🔻۳. مستند: درباره مشتری
یک ماجراجویی متفاوت | ۱۵ دقیقه، ۵۰ هزار تومان
Subnoscriptd by: @physic_fact
🔻۴. سخنرانی علمی: میدان‌های کوانتومی
(با دکتر دیوید تانگ) | ۶۰ دقیقه، ۸۰ هزار تومان
Dubbed by: @physic_fact
.
برای تهیه‌ی ویدیوهای لیست بالا با پرداخت هزینه‌های ذکر شده، به آیدی @physicsFatcts_pv پیام دهید.

• "My advice to young people entering science: you should do it for the love of science…You should enter science because you are fascinated by it."
.
🔸 نصحیت من به جوانانی که وارد حیطه علم می شوند این است که برای عشق به علم باید علم آموزی کرد، بخاطر اینکه مسحور و شیفته علم هستید باید واردش شوید.

جیمز پیبلس، برنده نوبل فیزیک سال 2019.

Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot

در فیزیک نظری، چند نظریه برای توضیح گرانش کوانتومی وجود داره که دو نظریه نسبتا محبوب‌تر می‌باشد؛ «نظریه ریسمان و گرانش کوانتومی حلقه.»
.

نظریه ریسمان: یکی از تلاش‌های برجسته در فیزیک نظری برای ترکیب گرانش و مکانیک کوانتومی است.

نظریه ریسمان می‌گوید که ذرات بنیادی، مانند الکترون‌ ها و کوارک‌ها، نه نقاط کوچک، بلکه رشته‌های بسیار نازک و لرزان هستند که به آن‌ها «ریسمان» گفته می‌شود. این ریسمان‌ها می‌توانند به شکل‌های مختلفی ارتعاش کنند. نوع ارتعاش این ریسمان‌ها مشخص می‌کند که چه نوع ذره‌ای داریم. به عنوان مثال، یک نوع ارتعاش ممکن است نمایانگر الکترون باشد و نوع نمایانگر یک کوارک.
.
به عبارت دیگر، نظریه‌ی ریسمان نظریه‌ای است که بیان می‌کند همه‌چیز از ریسمان‌های کوچکی به وجود آمده است. این نظریه مشکلات زیادی دارد. برای مثال ما برای بررسی این نظریه درون ذرات زیر اتمی، باید یک فضای ۲۶ بعدی داشته باشیم. دوم آن است که نمی‌دانیم که این ریسمان‌ها از چه ساخته شده‌اند.
البته برخی از این مشکلات در نظریه‌ی ابر ریسمان حل شده‌اند یا کاهش یافته اند! اما این نظریه سعی دارد همه‌چیز را با یک نظریه‌ی واحد در دنیا توجیه کند.

شایان ذکر است که، یک جمله معروف از لیونارد ساسکیند، فیزیک‌دان نظری مشهور و پدر نظریه ریسمان‌ وجود دارد که میگوید "نظریه‌ی ریسمان در حقیقت یه نظریه نیست، آرزویی برای داشتن یک نظریه است".

منظورم از آن که این نظریه سعی دارد همه‌چیز را با یک نظریه توجیه کند این است که می‌خواهد تمام نیروهای طبیعت (مانند گرانش، الکترومغناطیس، نیروی هسته‌ای ضعیف و قوی) را در یک چارچوب واحد توضیح دهد، که به این مفهوم «نظریه همه‌چیز» گفته می‌شود.
.
Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot

خدای عزیز، لطفا خانواده و دوستانم، تمام مردم محترم سرزمینم و کسانی که دوستشان دارم را در امان نگه دار و لطفا همیشه مراقب آنها باش و به آنها سلامتی، شادی و آینده‌ای خوب عطا، و آنها را از بدی حفظ بفرما. آمین.

ماهیت اندازه‌گیری در کوانتوم مکانیک

در نظریه کوانتوم، اندازه‌ گیری به عنوان یکی از ارکان اساسی فرمولاسیون این علم مطرح می‌شود. این مفهوم نه‌تنها به عنوان یک عمل فیزیکی، بلکه به‌عنوان پدیده‌ای فلسفی نیز مورد بحث قرار می‌گیرد.
.
🔻 یکی از اصول بنیادین کوانتوم مکانیک، اصل عدم قطعیت هایزنبرگ است که بیان می‌کند درک همزمان موقعیت و تکانه یک ذره غیرممکن است. این اصل نشان می‌دهد که اندازه‌گیری خود به نوعی بر وضعیت سیستم تأثیر می‌گذارد و بنابراین نمی‌توان آن را به سادگی از فرمولاسیون کوانتوم حذف کرد.
.
🔻علاوه بر این، قانون بورن که احتمال مشاهده وضعیت‌ های مختلف یک سیستم کوانتومی را تعیین می‌کند، به وضوح نشان می‌دهد که نتیجه اندازه‌گیری‌ها به نوعی وابسته به احتمال‌هاست و نه واقعیت‌های قطعی. این بدان معناست که پیش‌بینی دقیق وضعیت یک سیستم قبل از اندازه‌گیری غیرممکن است و این خود بر پیچیدگی مفهوم اندازه‌گیری می‌افزاید.
.
🔻از سوی دیگر، نظریه موجی دوبروی نیز بر اهمیت ناظر در فرآیند اندازه‌گیری تأکید دارد. بدون وجود ناظر آگاه، تعریف و مفهوم اندازه‌گیری به چالش کشیده می‌شود. این سؤال که آیا واقعیت وجود دارد یا خیر بدون ناظر، به یکی از سوالات بنیادی در فلسفه علم تبدیل شده است.

پس در نتیجه می‌توان گفت که اندازه گیری را نمی‌توان از کوانتوم مکانیک حذف کرد زیرا جزو فرمولاسیونش است. یعنی در اصل عدم قطعیت وجود دارد و در قانون بورن نیز وجود دارد و در قانون جناب دوبروی نیز وجود دارد، از طرف دیگر تعریف اندازه گیری بدون وجود ناظر آگاه هم امکان پذیر نیست.

Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot

همراهمان عزیز مجموعه فیزیک میتوانند با عمل اکشن گذاری بر روی یادداشت‌هایی که می‌گذارم، به اشتراک گذاری سایر یادداشت ها سرعت ببخشند. ارادتمند شما

سیر تحول در کوانتوم مکانیک چگونه است؟

در مکانیک کوانتومی دو رویکرد اصلی وجود دارد: مکانیک موج و مکانیک ماتریکس. این دو رویکرد به طور همزمان در اوایل قرن بیستم توسعه یافتند و هر یک به نوبه خود نقش مهمی در شکل‌گیری کوانتوم ایفا کردند.
.
در ابتدا جناب شرودینگر، معادله‌ای را معرفی کرد که این معادله پایه‌گذار مکانیک موج است. شرودینگر کوانتوم مکانیک را ابداع نکرد، بلکه مکانیک موج را ابداع کرد که دترمینستیک است. (به همین جهت ایشان بر روی دترمینیزم تاکید میکردند در ابتدا).
.
هایزنبرگ با ارائه اصل عدم قطعیت خود نشان داد که نمی‌توان همزمان موقعیت و تکانه یک ذره را به دقت اندازه‌گیری کرد. این اصل به وضوح نشان می‌دهد که طبیعت در سطح کوانتومی ذاتاً تصادفی است و نمی‌توان رفتار ذرات را با دقت کامل پیش‌بینی کرد.
.
همینطور قانون بورن، که به احتمال‌ها و توزیع‌های تابع موج اشاره دارد، به ما امکان می‌دهد تا پیش‌بینی کنیم که یک ذره با چه احتمالی در یک موقعیت خاص قرار خواهد گرفت. اینها همه پایه‌گذار کوانتوم مکانیک بودند.

کوانتوم مکانیک توسط جناب هایزنبرگ و جناب بورن ابداع شد که ناندترمینستیک است. یعنی چنین است که:

مکانیک موج + اصل عدم قطعیت
مکانیک موج + اصل عدم قطعیت + قانون بورن
.
همزمان از طریق دیگر جناب هایزنبرگ مستقیما از طریق مکانیک ماتریکس، کوانتوم مکانیک را ابداع کرد.
.
سپس لوئی دِبروئی، نظریه‌ای را مطرح کرد که بر اساس آن، ذرات زیراتمی می‌توانند خواص موجی داشته باشند که کوانتوم مکانیک توسط این نظریه، پشتیبانی شد.
.
Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot

دوگانگی موج-ذره با رفتار موجی یا رفتار ذره‌ ای دو مفهوم نزدیک بهم ولی جدا در فیزیک هستند. اولی به ماهیت یک کوانتوم اشاره دارد ولی دومی و سومی به مشاهدات و تعاملات واقع شونده در دنیای فیزیکی اشاره می‌کنند. «برای مطالعه بیشتر، کلیک کنید.»

دوگانگی موج-ذره همان شواهد مشاهداتیِ اصل عدم قطعیت است و ستون فقرات و لپ کلام کوانتوم مکانیک است جوری که بدون این مفهوم دنیای کوانتوم تعطیل می‌شود و وارد دنیای کلاسیک می‌شویم.
.
دوگانگی موج-ذره بیان می‌کند که پس از اندازه‌گیری، ما یک کوانتوم را به شکل یک بسته موج خواهیم یافت که هر چه دامنه‌اش بیشتر باشد به یک ذره خالص شبیه تر می‌شود و هرچه دامنه‌اش کمتر باشد به یک موج خالص شبیه‌تر میشود. اما رفتار ذره‌ای یا رفتار موجیِ یک کوانتوم بنا به تعریف چنین است:
.
🔻الف) رفتار ذره‌ای
• در نقطه‌ای ایجاد شود.
• در نقطه‌ای با تعریف جذب و دفع و تابش با ذره‌ای دیگر برخورد نابود کننده داشته باشد.
• در نقطه‌ای detect شود.
بنابراین می‌توان مثال‌های زیر را حالت ذره‌ای در نظر گرفت: اثر فوتوالکتریک، دور شدن ذرات گرد و غبار از یک میدان گرانشی در اثر دریافت مومنتوم فوتون های ستارگان، ریفرکشن، داشتن دو قطبی مغناطیسی و...
.
🔻ب) رفتار موجی
• تعدادی وضعیت حرکتی را اشغال کرده باشد. (مثلا الکترونی که در اتم حضور دارد).
• از یک نقطه به نقطه‌ای دیگر در حال حرکت باشد مثل امواج الکترومغناطیس.
بنابراین می‌توان مثال‌های زیر را حالت موجی در نظر گرفت: ریفلکشن، اینترفرنس، دیفرکشن، پولاریزیشن، الکترون های موجود در مدار اتم‌ها و...
.
Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot

«مشارکت آگاهانه در پدیدار شدن جهان کوانتومی»
.
اساس کار کوانتوم مکانیک بر مشاهده و اندازه‌ گیری است که قطعا بدون وجود ناظرآگاه یا همان مشاهده‌گر امکان پذیر نیست؛ بنابراین یک ارتباط مرموزی مابین کوانتوم و مشاهده‌گر وجود دارد. زیرا یک کوانتوم تا پیش از مشاهده شدن و یا اندازه‌گیری توسط ناظرآگاه دارای هیچ هویت فیزیکی نیست؛ یعنی وجود ماده وابسته به ناظر آگاه است.
.
سالها بعد جناب ویلر با آزمایش انتخاب تاخیری نشان دادند که علاوه بر قید فوق الذکر یک قید دیگری نیز وجود دارد و آن اینست که گذشته-حال-آینده تا پیش از اندازه‌گیری توسط ناظرآگاه معنی ندارد؛ یعنی زمان نیز وابسته به ناظرآگاه است.
.
پس اگر هم ماده و هم زمان وابسته به انتخاب ناظرآگاه یا همان مشاهده‌گر است، نتیجه می‌گیریم که ناظرآگاه مشارکت کننده در ساخته شدن این دنیای فیزیکی است که خود را در این دنیا به شکل انسان با مشخصات معین می‌بیند و دیگر اشیاء را نیز با مشخصات معین تعریف می‌کند. پس ما با مفهومی عمیق تر از ناظرآگاه مواجه هستیم که نامش مشارکت کننده است.
.
Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot

If you could fit all of physics into a capsule, what would you put inside?

Tell us in the comments below!

مستند علمی: درباره مشتری - یک ماجراجویی شگفت‌انگیز دیگر، این‌بار به عمق سیاره مشتری✨️🪐
.
مشتری بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین سیاره در منظومه شمسی ماست. بیشتر درباره داستان پیدایش این سیاره، ماه‌های آن و اسرار آن بیاموزید و همچنین ببینید که چگونه این غول بر شکل‌گیری سایر بخش‌های منظومه شمسی تأثیر گذاشته است. هرچیزی که می‌خواهید درباره مشتری بدانید در این ویدیو جمع آوری شده است.
‌.
Credit: Astrum YouTube Channel
.
برای تهیه‌ی این ویدیو (۱۵ دقیقه‌ای) با هزینه‌ی ۵۰ هزار تومان، به دایرکت @physicsFatcts_pv پیام بدین.
‌.
#physicsFacts_documentary

باعرض تاسف خدمت دوستان گرامی به اطلاع میرسانیم که استاد گرامی، جناب آقای حسین جوادی از دیار فلک و از بین عزیزان پر کشیده‌اند.
استاد چون پارچه زربافتی است که تار آن از علم است و پود آن از مهر؛ صد افسوس که باید این گوهر گرانمایه را به دست خاک سرد بسپاریم و زین پس با یاد و خاطره ایشان سر کنیم. روحشان شاد و در قرین رحمت پروردگار و یادشان تا ابد جاودان. خودشان از بین ما رفتند ولی میراثی که برای ما در علم بجا گذاشتند، باقی مانده است.

خواهشمند هستم در این شب عزیز برای شادی روح این مرحوم بزرگ مرد یک فاتحه‌ای بخوانید. یک دنیا ممنون.

آزمایش انتخاب تاخیری جناب ویلر ۲
(Wheeler's delayed-choice experiment)
.
آزمایش انتخاب تاخیری بیان میکند که ماده دارای هویت ذاتی و مستقل و قائم به ذات نیست بلکه نگاه و انتخاب ناظرآگاه است که به آن هویت موجی و یا هویت ذره ای می‌بخشد جوری اگر ناظر تصمیم خود را در لحظه آخر عوض کند، به نظر می‌رسد که حتی گذشته یک کوانتوم تغییر میابد تا با نگاه و انتخاب ناظرآگاه تطبیق پیدا کند. یعنی ذهن بر ماده مقدم است. این پدیده به ما یادآوری می‌کند که ذهن و واقعیت به طور عمیق با یکدیگر در ارتباط هستند و درک ما از جهان ممکن است تحت تأثیر آگاهی و انتخاب‌های ما قرار گیرد.

ذهن ما بر هرچیزی که بتوان آن را ماده نامید، مقدمیت دارد. حتی مغز شما و زمین و ستارگان و کهکشانها و بیگ‌بنگ و رودخانه‌ها و کوه‌ها سنگ‌ها و دریاها و جانوران و انسان‌ها و میز و صندلی و....حتی جسم شما.

Channel: @physic_fact
Bot: @physics_sedighi_bot