فعلا سی دی سی هیچکدام از مکمل های زینک، ویتامین دی و ویتامین سی را در پیشگیری و درمان کوید۱۹ پیشنهاد نمی کند:

مکمل زینک:

سی دی سی فعلا استفاده از مکمل زینک را برای پیشگیری از کوید۱۹، در مقدار بیش از حد توصیه شده برای رژیم غذایی معمولی(۱۱ میلی گرم در روز برای مردان و ۸ میلی گرم برای خانمهای غیر باردار)، پیشنهاد نمی کند.
تنها مطالعه مهم موجود در این زمینه یک مطالعه گذشته نگر است که در آن تصادفی سازی رعایت نشده و البته هنوز داوری هم نشده است که روی سرور medrxiv قرار دارد و مشخص کرده است که استفاده از مکمل زینک با کاهش مرگ و میر همراه بوده است که این کاهش مرگ و میر در مورد بیماران تحت درمان در ICU معنادار نبوده است.

ویتامین دی:

اطلاعات کافی برای پیشنهاد استفاده یا عدم استفاده از ویتامین دی در پیشگیری از کوید۱۹ وجود ندارد.
البته محققین از اسرائیل در یک مطالعه بزرگ مشخص کرده اند که کمبود ویتامین دی (کمتر از 30 ng/mL )، شانس ابتلا به عفونت کوید۱۹ و شانس بستری به علت کوید۱۹ را به ترتیب ۱/۴۵ و ۱/۹۵ برابر می کند.

ویتامین سی:

اطلاعات کافی برای پیشنهاد استفاده یا عدم استفاده از ویتامین سی در درمان کوید۱۹ وجود ندارد.
در حال حاضر چندین ترایال در این زمینه در حال انجام است

گزارش جدید در مجله لنست روماتولوژی نشان می دهد که استفاده از Tocilizumab در بیماران کوید۱۹ در ICU با کاهش مرگ همراه بوده است، اگر چه مطالعه مشاهده ای و غیر تصادفی بوده است.

دیابت نوع یک و نوع دو هر کدام چقدر میزان مرگ ناشی از کوید۱۹ را افزایش می دهند؟

بر اساس یک مطالعه در مجله ی وزین The Lancet Diabetes and Endocrinology، میزان مرگ ناشی از کوید۱۹ در افراد دارای دیابت نوع یک ۱۳۸ در ۱۰۰ هزار نفر و در دیابت نوع دو ۲۶۰ در ۱۰۰ هزار نفر و در افراد بدون دیابت ۲۷ در ۱۰۰ هزار نفر بوده است.

بعد از در نظر گرفتن متغیرهای مخدوش کننده، دیابت نوع یک و دو به ترتیب شانس مرگ را ۲/۹ و ۱/۸ برابر می کنند.

‏سی دی سی: تست فرد مبتلا به کوید۱۹ می تواند تا ۳ ماه بعد از تشخیص،مثبت باقی بماند. در نتیجه:
‏۱- تعیین زمان خروج از قرنطینه نیاز به تست ندارد.
‏۲- این به معنی ایمن بودن فرد برای ابتلای مجدد در طول این سه ماه نیست.
‏۳- تنها زمانی در طول این سه ماه تست انجام می شود که فرد،علایم کوید۱۹ را بروز دهد و علایم با بیماری دیگری مرتبط نباشد.

من و همکارم تاثیر مقالات منتشر شده توسط
Institute for Health Metrics & Evaluations-IHME
بر شاخص های علم سنجی در رزومه افرادی که دارای بیشترین تعداد مقالات مذکور بودند را بررسی کردیم.
در این بررسی مشخص شد که 56% تا 96% از سایتیشن های این افراد و همچنین میزان قابل توجهی از اچ-ایندکس آنها از مقالات مذکور بدست آمده است (نمودار).

پی نوشت:
- مقالات وابسته به این موسسه معمولا بالای صد نویسنده (یا همکار) از سراسر جهان دارند.

- مقالات مذکور معمولا در مجلات رده بالا (عمدتا خانواده لنست) چاپ می شوند.

- بدلیل اثر مخدوشگر این مقالات بر رزومه افراد، سامانه علم سنجی اعضای هیئت علمی (isid.research.ac.ir) مجبور به درج گزینه ای شد که بتوان رزومه افراد را با و بدون این مقالات مشاهده نمود.

لینک مقاله در پابمد:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32808334

تعداد مقالات رترکت شده مربوط به کوید۱۹ به32 مورد رسیده است. این مقاله از محققین ایرانی نیز به این موضوع پرداخته است.👇

https://link.springer.com/article/10.1007/s11192-020-03661-9

بررسی تاثیر داروی ترکیبی سوفوسبویر و داکلاتاسویر در درمان بیماران کوید۱۹ در سه مطالعه جداگانه از ایران

در مطالعه ی آبادان، ۶۲ بیمار کوید۱۹ شدید ( ۳۵ بیمار در گروه سوفوسبویر/داکلاتاسویر و ۲۷ بیمار در‌گروه ریباورین) مورد بررسی قرار گرفته اند. مرگ و‌میر در‌گروه درمان ۶٪ و در گروه ریباورین ۳۳٪ و خطر نسبی ۰/۱۷ بوده است.

در مطالعه ی دیگری در چند بیمارستان از تهران و‌ گرگان، به شکل کارآزمایی بالینی فاز سه، ۶۶ بیمار (۳۳ بیمار در گروه سوفوسبویر/ داکلاتاسویر + درمان استاندارد و ۳۳ بیمار در گروه درمان استاندارد به تنهایی) مورد بررسی قرار گرفته اند. در نهایت بهبود بالینی در طی ۱۴ روز، در ۸۸٪ از افراد گروه درمان و ۶۷٪ از افراد گروه کنترل دیده شده است. مدت زمان بستری نیز در گروه درمان کمتر بوده است.


در مطالعه ی دیگری در مازندران، ۴۸ بیمار ( ۲۴ بیمار در گروه سوفوسبویر/داکلاتاسویر/ریباورین + درمان استاندارد و ۲۴ بیمار در گروه در مان استاندارد به تنهایی) مورد بررسی قرار گرفته اند. مدت زمان بستری در بیمارستان، تعداد بیمار بستری در ICU و تعداد مرگ بین دو گروه تفاوتی نداشته است. اما بهبود تجمعی در گروه درمان بیشتر بوده است.

در حال حاضر این ترکیب دارویی در کشورهای دیگر از جمله مصر، الجزایر، برزیل، آفریقای جنوبی و هند در حال بررسی است. برای نتیجه گیری قطعی در این مورد باید منتظر نتایج مطالعه DISCOVER بود که ۱۰۰۰ بیمار دارد و همراه تصادفی سازی و کورسازی است.

کرونا و محرم: روند ابتلا و مرگ صعودی می شود

✍ پیمان سلامتی

💠 در روزهای جاری شاهد افزایش چشمگیر موارد ابتلا به کرونا در کره جنوبی هستیم.
این کشور که پیش از این لقب قهرمان مهار بیماری کرونا را به خود اختصاص داده و تا همین چند هفته پیش تعداد موارد جدید از ابتلا در کل کشور را به 20 نفر در روز تقلیل داده بود هم اکنون با صعود 20 برابری موارد بیماری مواجه است.
ماجرا از این قرار است که به دعوت یکی از رهبران کلیسای مسیحی سئول (پایتخت کره جنوبی)، تظاهراتی در شهر بر علیه سیاستهای ضد مذهبی دولت برگزار شد که موجب پراکندگی عفونت گردید.

💠 هفته گذشته شاهد ابلاغ دستورالعمل ضوابط برگزاری مراسم عزاداری در ماه های محرم و صفر بودیم.
در همین چارچوب چند روز قبل ریاست محترم جمهور ضمن تاکید بر برگزاری پرشور مراسم محرم در دوران اپیدمی کرونا گفت:
"ما هستیم که موج سوم (بیماری) را درست می‌کنیم یا درست نمی‌کنیم. اگر این دستورالعمل‌ها را کنار بگذاریم بله موج سوم هم داریم، دستورالعمل‌ها را کنار نگذاریم احتمالاً اصلاً نداشته باشیم."
معتقدم با غفلت از راهکارهای چگونگی اصلاح رفتار بهداشتی در جامعه، نادیده گرفتن سبک و فرهنگ عزاداری توده مردم و بی اعتنایی به اصول علمی مقابله با این همه گیری، طغیان اپیدمی در راه است.

💠 باید بدانیم پیش نیاز ایجاد تغییر در رفتار جامعه، آماده سازی حداقل چهار بستر مقدماتی است که در آموزش بهداشت از آن به نام BASNEF (با استفاده از حروف اول این لغات) یاد می شود.
الف- باور (Belief): مردم وقتی از یک الگوی جدید رفتاری تبعیت می کنند که به آن باور داشته باشند.
مثلا در جایی که بعضی براین باورند که بیماریهای عفونی در مجالس معنوی رخنه نمی کنند، از ضوابط بهداشتی نیز تبعیت نخواهند کرد.
ب- نگرش (Attitude): رفتار جدید باید خوشایند گروه هدف قرار گیرد.
به عنوان مثال، می دانیم برخی مایلند در هنگام عزاداری به صورت گروه های فشرده دور بچرخند، تجمع کنند و سینه بزنند پس از فاصله گذاری اجتماعی پیروی نخواهند کرد.
ج- هنجارهای انتزاعی (Subjective Norms) یا فشار اجتماعی: به عبارت دیگر، هر فرد در شبکه اجتماعی که به آن تعلق دارد، از واکنش سایرین در هنگام تخطی از مقررات تاثیر خواهد پذیرفت.
مثلا فرض کنید در وسط مجلس سخنرانی یا سینه زنی فردی ماسک خود را از صورت بردارد، عکس العمل سایرین چیست؟
آیا کسی به خود اجازه می دهد تا به وی تذکر دهد و یا وی را به بیرون مجلس هدایت نماید؟
د- عوامل قادر کننده (Enabling Factors): یعنی آیا امکانات لازم همچون پول، تجهیزات، مکان و … برای انجام رفتار بهداشتی لازم در اختیار است؟
در حالیکه می دانیم در حال حاضر افراد زیادی وجود دارند که به علت فقر در تامین مایحتاج اولیه خود هم مشکل دارند دور از انتظار نیست که برخی ماسک هم نزنند.

💠 پس در جایی که می دانیم، برخی عزاداران به این ضوابط باور ندارند، بعضی دیگر از این سبک عزاداری رضایت ندارند، در این مجالس فشار اجتماعی لازم بر خاطیان بار نمی شود و امکانات لازم برای تبعیت از مقررات در اختیار همگان نیست، شرایط بسیار شکننده و خطرناک بوده و امکان آلودگی به راحتی وجود دارد و تدبیر علمی در چنین شرایطی، عدم مجوز به برگزاری تجمعات است.

💠 حال با ورود به ماه محرم شاهد عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی از سوی برخی عزاداران هستیم.
یکبار دیگر چهار اصل طلایی و حداقلی سازمان جهانی بهداشت برای پیشگیری از کرونا را مرور کنیم:
فاصله گذاری اجتماعی، شستن مکرر دستها، اجتناب از حضور در تجمعات و استفاده از ماسک
نکاتی که از محور سوم آن به راحتی چشم پوشی شده و تبعیت همه عزاداران از تمامی موارد آن نیز امکان پذیر نیست.

💠 جان کلام آنکه، تغییر نحوه سوگواری برای مردمی که حداقل چند صد سال است با آداب خاصی مشغول عزاداری هستند با توصیه های بهداشتی قابل اصلاح نیست.
امکان پذیر نیست از مردم بخواهیم تا عزاداری ها را باشکوه برگزار کنند و فکر کنیم با نگارش و ابلاغ چند خط آئین نامه کار تمام است.
وقتی که اصول حیاتی مقابله با بیماری های عفونی به راحتی در عزاداری ها قابل تخطی باشند آیا پیش بینی موج سوم بیماری دور از انتظار است؟
بر دلدادگان حسینی حرجی نیست بلکه مقصر اصلی دولتمردانی هستند که با ساده اندیشی چنین خطرات سهمگینی را بر مردم تحمیل می کنند.

💠 من هم امیدوارم که به برکت این ایام بزرگ، این بلا از دامن این مرز و بوم دفع گردد اما به یاد داشته باشیم که امام صادق (ع) فرمودند:
"خداوند ابا دارد از این که امور را جز از طریق اسباب فراهم آورد."
پس در نظام جهان که برای هر معلولی علتی وجود دارد، نمی توان از اسباب مادی این همه گیری که شیوع این ویروس عفونی در تجمعات است غفلت کرد و پایبندی به اصول پیشگیری بر مبنای عقل و شرع ضروری است.
به قرآن کریم رجوع کنیم که می فرماید:
"خویشتن را با دست خود به هلاکت نیفکنید."

بر اساس مقاله ی مجله وزین لنست، استفاده از آزیترومایسین در درمان بیماران کوید۱۹ نوع شدید (در کنار درمان استاندارد) منجر به بهبود وضعیت بالینی این بیماران نمی شود.

بیماران کوید۱۹ نوع شدید (۳۹۷ نفر)، در ۵۷ مرکز در برزیل، در یک مطالعه کار آزمایی بالینی بررسی شده اند. بیماران در گروه مداخله (۲۱۴ نفر) علاوه بر درمان استاندارد، آزیترومایسین را به شکل ۵۰۰ میلی گرم روزانه برای ده روز دریافت کرده اند. در هر دو گروه درمان و کنترل به بیماران هیدروکسی کلروکین نیز داده شده است. در نهایت بهبود وضعیت بالینی در طی ۱۵ روز بین دو گروه مداخله و کنترل تفاوتی نداشته است. میزان عوارض نیز ( مثل افزایش QT interval و آریتمی های بطنی و نارسایی حاد کلیوی) بین دو گروه تفاوتی نداشته است.

خبر خوب😊

واکسن کوید۱۹، مربوط به شرکتهای آمریکایی BioNTech و آلمانی Pfizer، برای دریافت تاییدیه، احتمالا تا میانه ماه اکتبر (ماه بعد) آماده می شود.

تفاوت پیامد و چهره بالینی کوید۱۹ و آنفولانزا در کودکان
محققین در پروژه ای که مقاله ی آن در مجله ی JAMA Network Open منتشر شده به مقایسه ۳۱۵ کودک مبتلا به کوید۱۹ و ۱۴۰۰ کودک مبتلا به آنفولانزای فصلی پرداخته اند:

۱۷٪ از بیماران کوید۱۹ و ۲۱٪ از بیماران انفولانزا نیاز به بستری داشته اند. میزان بستری در ICU در کوید۱۹ و آنفولانزا ۶ و ۷ درصد بوده است. نیاز به تهویه مکانیکی در کوید۱۹ و آنفولانزا ۳ و ۲ درصد بوده است. دو مورد مرگ در آنفولانزا دیده شده است و کوید۱۹ مرگی نداشته است.

اما در مورد چهره بالینی باید گفت که کودکان مبتلا به کوید۱۹ در مقایسه با آنفولانزا، سن بالاتری داشته اند. همچنین احتمال وجود تب، اسهال، استفراغ، سردرد و درد قفسه سینه در کوید۱۹ بیشتر بوده است. احتمال وجود بیماری زمینه ای نیز در کوید۱۹ بیشتر بوده است.

متاسفانه مطالعه ی واکسن کوید۱۹، مربوط به دانشگاه آکسفورد و آسترازنکا، به طور موقت متوقف شده است.
این مطالعه در فاز سوم و نهایی خود در کشورهای آمریکا، انگلستان، برزیل و کره جنوبی روی حدود ۳۰ هزار نفر در حال انجام بود. توقف ترایال به علت بروز به یک عارضه جدی مشکوک ( Transverse myelitis) در یکی از دریافت کنندگان واکسن بوده است. هنوز علت این عارضه مشخص نیست و موضوع در حال پیگیری و بررسی است که آیا عارضه مرتبط با واکسن بوده است یا خیر؟

قبلا مطالعه ریکاوری نشان داده بود که استفاده از دگزامتازون در بیماران کوید۱۹ نوع شدید می تواند مرگ و میر این بیماران را کاهش دهد. حالا یک مطالعه کار آزمایی بالینی دو سوکور همراه با استفاده از دارونما بر روی ۳۹۳ بیمار نشان داده است که استفاده از متیل پردنیزولون روی مرگ و میر‌ ۷ روزه و ۱۴ روزه و همچنین حذف ویروس از مجاری تنفسی فوقانی و نیاز به تهویه مکانیکی طی هفت روز، تاثیر قابل ملاحظه و معناداری ندارد. هر چند در آقایان با سن بالاتر از ۶۰ سال، مرگ و میر ۲۸ روزه کمتر شده است. به نظر می رسد تا زمان به دست آوردن داده های بیشتر، دگزامتازون در درمان بیماران کوید۱۹ تحت ونتیلاسیون باید مورد استفاده قرار بگیرد.

مطالعه واکسن کوید۱۹، مربوط به دانشگاه آکسفورد و آسترازنکا ادامه پیدا می کند.
کمیته ای مستقل، بیماری جدید ایجاد شده را مربوط به این واکسن ندانسته ولی توضیحات بیشتر را به دلیل محرمانه بودن منتشر نکرده و ادامه مطالعه ی این واکسن را ایمن دانسته است.

قله اول کرونا در ایران: ۵ آوریل برابر با ۱۶ اردیبهشت
۳۲,۶۱۲ مورد فعال

قله دوم کرونا در ایران : ۲۱ ژوئیه برابر با ۱ تیر
۳۱,۷۳۸ مورد فعال

در حال حاضر ۲۷ شهریور هم ۳۵,۴۹۳ مورد فعال کرونا در ایران

تعداد موارد فعال کرونا در ایران:

۲۷ شهریور
۳۵۴۹۳ نفر

۲۸ شهریور
۳۶۷۴۱ نفر

۲۹ شهریور
۳۷۲۹۳ نفر
😔نتیجه مدیریت نادرست در دو سه هفته قبل

در یک مطالعه متاآنالیز بزرگ، با بررسی ۷۷ مطالعه و بیش از ۸ هزار خانم باردار، مشخص شده است که خانم های باردار مبتلا به کرونا، ریسک بیشتری برای بستری در ICU و نیاز به تهویه مکانیکی دارند. در مقایسه با خانم های غیر باردار، این دسته از بیماران با احتمال کمتری تب و درد عضلانی دارند و ریسک مرگ نیز در آنها کمتر است.
همچنین ریسک زایمان زودرس در خانمهای باردار کرونایی بیشتر است.
فاکتورهای خطر ابتلا به نوع شدید کرونا در خانم های باردار مشابه خانم های غیر باردار و شامل سن بالا، دیابت، پرفشاری خون و چاقی است.

در یک مطالعه ی آزمایشگاهی منتشر شده در مجله ی JAMA OtolaryngologyHead & Neck Surgery مشخص شده است که استفاده از محلول ضد عفونی کننده یPovidone-Iodineیا بتادین برای شستشوی بینی به مدت ۱۵ ثانیه می تواند ویروس کرونا را غیر فعال کند. البته فرمولاسیون پوستی برای این کار نباید استفاده شود چرا که می تواند توکسیک باشد. احتمالا این روش هم می تواند انتقال فرد به فرد را کم کند و هم می تواند از شدت بیماری بکاهد. استفاده از این روش در کنار استفاده از ماسک می تواند در کاهش شیوع بیماری موثر باشد. مطالعات کار آزمایی بالینی نیز در این مورد به زودی انجام می شوند.

در یک مطالعه کوهورت در مجله جاما افتالمولوژی مشخص شده است، افرادی که از هر روز استفاده از عینک دارند، احتمالا کمتر به کوید۱۹ مبتلا می شوند.