Scientometrics
چقدر به سطح ایمنی جمعی در ایران نزدیک هستیم؟ ✅ نتایج یک پژوهش می گوید که احتمالا تا پایان آبان ماه، ۴۲٪ از مردم ایران مبتلا به کرونا شده بوده اند و آمار واقعی مرگ کرونا ۲/۵ برابر آمار رسمی گزارش شده است. این نتیجه یک پژوهش مهم مشترک بین دانشگاه آکسفورد…
این مقاله می تواند در رویکرد ما برای واکسیناسیون بسیار مورد توجه قرار بگیرد. اگر قرار باشد برای کنترل پاندمی به سطح ایمنی جمعی حدودا 60 درصد برسیم و تا آخر آبان هم 42% از جامعه مبتلا شده باشند، این یعنی باید حدود 20% دیگر از افراد را واکسن بزنیم. همان صحبتی که خانم دکتر محرز کرده بودند. و این اپروچ برای ما که با مشکل تحریم و تهیه واکسن مواجه هستیم بسیار می تواند کمک کننده باشد.
چند نکته:
1- آمار 42% مربوط به پایان آبان ماه بوده است. به این معنی که این درصد همچنان روبه افزایش می باشد. باید آن را کنترل کنیم. نباید ایمنی جمعی ناشی از ابتلای طبیعی را در پیش بگیریم.
2- این 42% مشخص نیستند که کدام افراد هستند. همه آنها تست قبلی PCR ندارند.
3- اینجا شاید تست آنتی بادی به کمک بیاید. البته خودش ضعف دارد. هم منفی کاذب دارد و هم سطح آنتی بادی افت می کند. آیا تست دقیق و سریع برای تعیین سرولوژی و آنتی بادی داریم؟
4- بر اساس این مقاله در استان هایی مثل قم و گلستان ما احتمالا به سطح ایمنی جمعی خیلی نزدیک هستیم. این مقاله می تواند مشخص کند کدام استان ها بیشتر به واکسن نیاز دارند و در اولویت هستند.
5- با این مشکل هم روبرو هستیم که خیلی ها ممکن است تمایل به زدن واکسن نداشته باشند. فرض بگیریم واکسن آسترازنکا تایید و در دسترس قرار گرفت آیا آن نماینده مجلس می زند؟
6- هر چند ابتلای مجدد هم داریم، اما ایمنی مدت دار بیش از 8 تا 9 ماه هم در اثر ابتلا به عفونت ذکر شده است. پس می توان فعلا واکسیناسیون افرادی که قبلا مبتلا شده اند را عقب انداخت. تا سطح ایمنی جمعی را بالا ببریم. اگر چه احتمالا بعدا باید همه واکسن بزنند.
چند نکته:
1- آمار 42% مربوط به پایان آبان ماه بوده است. به این معنی که این درصد همچنان روبه افزایش می باشد. باید آن را کنترل کنیم. نباید ایمنی جمعی ناشی از ابتلای طبیعی را در پیش بگیریم.
2- این 42% مشخص نیستند که کدام افراد هستند. همه آنها تست قبلی PCR ندارند.
3- اینجا شاید تست آنتی بادی به کمک بیاید. البته خودش ضعف دارد. هم منفی کاذب دارد و هم سطح آنتی بادی افت می کند. آیا تست دقیق و سریع برای تعیین سرولوژی و آنتی بادی داریم؟
4- بر اساس این مقاله در استان هایی مثل قم و گلستان ما احتمالا به سطح ایمنی جمعی خیلی نزدیک هستیم. این مقاله می تواند مشخص کند کدام استان ها بیشتر به واکسن نیاز دارند و در اولویت هستند.
5- با این مشکل هم روبرو هستیم که خیلی ها ممکن است تمایل به زدن واکسن نداشته باشند. فرض بگیریم واکسن آسترازنکا تایید و در دسترس قرار گرفت آیا آن نماینده مجلس می زند؟
6- هر چند ابتلای مجدد هم داریم، اما ایمنی مدت دار بیش از 8 تا 9 ماه هم در اثر ابتلا به عفونت ذکر شده است. پس می توان فعلا واکسیناسیون افرادی که قبلا مبتلا شده اند را عقب انداخت. تا سطح ایمنی جمعی را بالا ببریم. اگر چه احتمالا بعدا باید همه واکسن بزنند.
ژن های دخیل در پیشرفت COVID-19 در یک مطالعه (GWAS) پیدا شدند
📄 در این مطالعه که در انگلستان بر روی ۲۲۴۴ بیمار COVID-19 شدید در ۲۰۸ ICU انجام شده مشخص شد که تغییرات ژنتیکی در ژن های خانواده OAS (موثر در پاسخ ضد ویروسی به RNA ویروس ها از طریق فعال کردن RNaseL)، ژن TYK2 (موثر در انتقال پیام های اینترفرون آلفا و سایتوکاین های التهابی به داخل سلول)، DPP9 (این ژن مرتبط با فیبروز ریه است) و IFNAR2 (گیرنده اینترفرون آلفا و بتا بر سطح سلول) با شدت بیماری مرتبط بوده است.
📎 همچنین این مطالعه تغییرات ژنتیکی در ژن LZTFL1 را مرتبط با شدت بیماری یافته است. قبلا هم دو مطالعه اروپایی و آمریکایی دیگر تغییرات ژنتیکی دیگری در همین ژن را مرتبط با شدت بیماری یافته بودند.
💊 همچنین محققین نتیجه گیری می کنند که بیان کم IFNAR2 و بیان زیاد TYK2 با بیماری کشنده مرتبط است.
درنهایت نتایج این مطالعه ژن هایی را مرتبط با شدت بیماری COVID-19 پیدا کرده است که در پاسخ ضد ویروسی سیستم ایمنی میزبان یا بعنوان واسطه های التهابی آسیب بافتی نقش ایفا می کنند. محققین درنهایت پیشنهاد می کنند که هردو دسته این ژن ها می توانند هدف درمانی با داروهای موجود قرار گیرند.
ارسالی از همراهان کانال
📄 در این مطالعه که در انگلستان بر روی ۲۲۴۴ بیمار COVID-19 شدید در ۲۰۸ ICU انجام شده مشخص شد که تغییرات ژنتیکی در ژن های خانواده OAS (موثر در پاسخ ضد ویروسی به RNA ویروس ها از طریق فعال کردن RNaseL)، ژن TYK2 (موثر در انتقال پیام های اینترفرون آلفا و سایتوکاین های التهابی به داخل سلول)، DPP9 (این ژن مرتبط با فیبروز ریه است) و IFNAR2 (گیرنده اینترفرون آلفا و بتا بر سطح سلول) با شدت بیماری مرتبط بوده است.
📎 همچنین این مطالعه تغییرات ژنتیکی در ژن LZTFL1 را مرتبط با شدت بیماری یافته است. قبلا هم دو مطالعه اروپایی و آمریکایی دیگر تغییرات ژنتیکی دیگری در همین ژن را مرتبط با شدت بیماری یافته بودند.
💊 همچنین محققین نتیجه گیری می کنند که بیان کم IFNAR2 و بیان زیاد TYK2 با بیماری کشنده مرتبط است.
درنهایت نتایج این مطالعه ژن هایی را مرتبط با شدت بیماری COVID-19 پیدا کرده است که در پاسخ ضد ویروسی سیستم ایمنی میزبان یا بعنوان واسطه های التهابی آسیب بافتی نقش ایفا می کنند. محققین درنهایت پیشنهاد می کنند که هردو دسته این ژن ها می توانند هدف درمانی با داروهای موجود قرار گیرند.
ارسالی از همراهان کانال
ایمنی ناشی از ابتلا به کوید-۱۹ احتمالا می تواند برای بیش از 8 تا 9 ماه باقی بماند.
https://nyti.ms/381RoSq
در مطالعه ای صورت گرفته بر روی ۱۸۵ بیمار مبتلا به کوید19 (شامل ۴۱ نفر که بیش از ۶ ماه از ابتلای آن ها گذشته بود)، چندین کمپارتمنت در گردش ایمنی خاطره مورد بررسی قرار گرفت.
🔺مقدار IgG تقریبا در طول ۶+ ماه ثابت مانده بود.
🔺سلول های B خاطره اختصاصی spike در ماه ششم نسبت به ماه اول بیشتر شده بودند.
🔺سلول های T اختصاصی +CD4 و +CD8 با نیمه عمر ۵-۳ ماه کاهش یافته بودند.
با آنالیز این داده ها مشخص گردید هر جز ایمنی خاطره SARS-CoV-2، کینتیک متمایزی را از خود بروز می دهند و همچنین این کمپارتمنت های ایمنی در حدود ۹۰٪ افرادی که از ابتلای آن ها بیش از ۵ ماه گذشته بود؛ قابل اندازه گیری بودند.
✔️این موضوع نشان می دهد که ایمنی با دوام بیشتر در مقابل COVID-19 در بیشتر افراد امکان پذیر است.
در مطالعه ای دیگر بر روی ۳۱ فرد مبتلا شده به SARS-CoV-2 که در دوره نقاهت به سر می برند و ۱۱ فردی که دچار این بیماری نشده اند، نشان داده شد که پاسخ و مقدار سلول های T خاطره CD4 و CD8 در افراد متفاوت بود، اما پاسخ های قوی تا ۹ ماه پس از شروع ابتلا در این افراد قابل مشاهده بود.
از دست دادن پاسخ های ناشی از سلول های T خاطره CD4 و CD8، تنها در ۱۶٪ و ۲۵٪ افراد به ترتیب مشاهده گردید. پس میزان کلی پاسخ های ناشی از این سلول های T خاطره پایدار بود و همچنین با زمان شروع بیماری دارای رابطه معکوس نبود.
تنها کاهش قابل توجه در پاسخ برای سلول های T حافظه CD4 در 6 ماه اول پس از شروع بیماری COVID-19 بود.
کاهش سلول های T حافظه CD4 در افراد بدون علامت بیشتر از افراد دارای علامت دیده شد.
مقدار دوام سلول های T حافظه CD4 در افرادی که پاسخ IgG های اختصاصی SARS-CoV-2 در آن ها ناپدید شده بود، بیشتر از افرادی بود که IgG برای ماه هایی در آن ها مثبت بود.
کینتیک سلول های T خاطره CD4 و CD8 با هم متفاوت بود.
بنابراین سلول های T ایمنی اختصاصی SARS-CoV-2، طولانی مدت در اکثر افراد وجود داشت.
تهیه پست توسط #دکتر_امین_ایران_پناه
https://nyti.ms/381RoSq
در مطالعه ای صورت گرفته بر روی ۱۸۵ بیمار مبتلا به کوید19 (شامل ۴۱ نفر که بیش از ۶ ماه از ابتلای آن ها گذشته بود)، چندین کمپارتمنت در گردش ایمنی خاطره مورد بررسی قرار گرفت.
🔺مقدار IgG تقریبا در طول ۶+ ماه ثابت مانده بود.
🔺سلول های B خاطره اختصاصی spike در ماه ششم نسبت به ماه اول بیشتر شده بودند.
🔺سلول های T اختصاصی +CD4 و +CD8 با نیمه عمر ۵-۳ ماه کاهش یافته بودند.
با آنالیز این داده ها مشخص گردید هر جز ایمنی خاطره SARS-CoV-2، کینتیک متمایزی را از خود بروز می دهند و همچنین این کمپارتمنت های ایمنی در حدود ۹۰٪ افرادی که از ابتلای آن ها بیش از ۵ ماه گذشته بود؛ قابل اندازه گیری بودند.
✔️این موضوع نشان می دهد که ایمنی با دوام بیشتر در مقابل COVID-19 در بیشتر افراد امکان پذیر است.
در مطالعه ای دیگر بر روی ۳۱ فرد مبتلا شده به SARS-CoV-2 که در دوره نقاهت به سر می برند و ۱۱ فردی که دچار این بیماری نشده اند، نشان داده شد که پاسخ و مقدار سلول های T خاطره CD4 و CD8 در افراد متفاوت بود، اما پاسخ های قوی تا ۹ ماه پس از شروع ابتلا در این افراد قابل مشاهده بود.
از دست دادن پاسخ های ناشی از سلول های T خاطره CD4 و CD8، تنها در ۱۶٪ و ۲۵٪ افراد به ترتیب مشاهده گردید. پس میزان کلی پاسخ های ناشی از این سلول های T خاطره پایدار بود و همچنین با زمان شروع بیماری دارای رابطه معکوس نبود.
تنها کاهش قابل توجه در پاسخ برای سلول های T حافظه CD4 در 6 ماه اول پس از شروع بیماری COVID-19 بود.
کاهش سلول های T حافظه CD4 در افراد بدون علامت بیشتر از افراد دارای علامت دیده شد.
مقدار دوام سلول های T حافظه CD4 در افرادی که پاسخ IgG های اختصاصی SARS-CoV-2 در آن ها ناپدید شده بود، بیشتر از افرادی بود که IgG برای ماه هایی در آن ها مثبت بود.
کینتیک سلول های T خاطره CD4 و CD8 با هم متفاوت بود.
بنابراین سلول های T ایمنی اختصاصی SARS-CoV-2، طولانی مدت در اکثر افراد وجود داشت.
تهیه پست توسط #دکتر_امین_ایران_پناه
Scientometrics
در مورد واکسن Sinopharm چین: از ویروس غیر فعال شده می باشد. در دو دوز زده می شود. نیاز به شرایط نگهداری فریز شدن ندارد و می تواند در بخچال معمولی نگهداری شود. از این نظر مشابه واکسن آکسفورد و جانسون اند جانسون می باشد. میزان کارایی کلی آن ۸۶٪ می باشد.…
ترایال واکسن ساینوفارم در پرو موقتا متوقف شد. علت، بروز اختلال عصبی (احتمالا سندروم گیلن-بره) در یکی از دریافت کنندگان می باشد.
از سال ۲۰۱۷ ترایالهای واکسن RNA، برای ویروس هایی مثل هاری، آنفولانزا، سایتومگالو ویروس و ... در حال انجام است و این البته به غیر از واکسنهای سرطان و رویرکردهای درمانی بر پایه ی mRNA می باشد. این را می توانید در تصویر پایین پست ببینید.
کاتالین کاریکو، دانشمند مجارستانی-آمریکایی بیش از ۴۰ سال روی استفاده از RNA برای درمان بیمارهای مختلف کار کرد و بعد از تحمل سختی های بسیار، دیده و شنیده نشدن و عدم پذیرش نظراتش، بالاخره در ۲۰۰۴ با همکارش Drew Weissman توانست با تغییراتی در RNA از بروز واکنش التهابی به دنبال تزریق آن به بدن جلوگیری کند و به این ترتیب یکی از مشکلات مهم در راه استفاده از RNA در رویکردهای درمانی را حل کند و شاید برنده نوبل شود.
این طور نیست که یک روزه ایده ای بدون مطالعه و پژوهش و نشر رسمی نتایج آنها تبدیل به علم شود. این ها مخصوص دنیای شبه علم است که می تواند یابنده کرونا باشد، اسپری فلان باشد یا داروی منتسب به امام معصوم. ایده های یک نماینده در عدم استفاده از واکسن مورد تایید WHO باشد یا ایراد گرفتن در شرکت در یک پژوهش بزرگ توسط پزشکان فوق تخصصی که به نظریه موش آزمایشگاهی کمک می کنند و البته شاید لازم باشد تا آنها حداقل در یک کارگاه روش تحقیق ابتدایی شرکت کنند.
✅ یک پژوهشگر و دانشمند از رفتارهای هیجانی و حماسی بی پایه برای اثبات ادعای خود استفاده نمی کند.
✅ در دنیای علم، رد یک دارو یا واکسن با نسبت دادن آن به دشمن صورت نمی گیرد.
✅ ابزار علم، سخنرانی کردن و استفاده از دین و مذهب برای مقدس ساختن دارو یا ترویج ملی گرایی و تولیدات ملی نیست.
✅ ابزار علم پژوهش است و مهمترین آن کارآزمایی بالینی است و به همین جهت قابل اعتماد است و این تفاوت بین علم و شبه علم است و به قول استاد ملک زاده بهترین جایگزین علم، علم بهتر است.
کاتالین کاریکو، دانشمند مجارستانی-آمریکایی بیش از ۴۰ سال روی استفاده از RNA برای درمان بیمارهای مختلف کار کرد و بعد از تحمل سختی های بسیار، دیده و شنیده نشدن و عدم پذیرش نظراتش، بالاخره در ۲۰۰۴ با همکارش Drew Weissman توانست با تغییراتی در RNA از بروز واکنش التهابی به دنبال تزریق آن به بدن جلوگیری کند و به این ترتیب یکی از مشکلات مهم در راه استفاده از RNA در رویکردهای درمانی را حل کند و شاید برنده نوبل شود.
این طور نیست که یک روزه ایده ای بدون مطالعه و پژوهش و نشر رسمی نتایج آنها تبدیل به علم شود. این ها مخصوص دنیای شبه علم است که می تواند یابنده کرونا باشد، اسپری فلان باشد یا داروی منتسب به امام معصوم. ایده های یک نماینده در عدم استفاده از واکسن مورد تایید WHO باشد یا ایراد گرفتن در شرکت در یک پژوهش بزرگ توسط پزشکان فوق تخصصی که به نظریه موش آزمایشگاهی کمک می کنند و البته شاید لازم باشد تا آنها حداقل در یک کارگاه روش تحقیق ابتدایی شرکت کنند.
✅ یک پژوهشگر و دانشمند از رفتارهای هیجانی و حماسی بی پایه برای اثبات ادعای خود استفاده نمی کند.
✅ در دنیای علم، رد یک دارو یا واکسن با نسبت دادن آن به دشمن صورت نمی گیرد.
✅ ابزار علم، سخنرانی کردن و استفاده از دین و مذهب برای مقدس ساختن دارو یا ترویج ملی گرایی و تولیدات ملی نیست.
✅ ابزار علم پژوهش است و مهمترین آن کارآزمایی بالینی است و به همین جهت قابل اعتماد است و این تفاوت بین علم و شبه علم است و به قول استاد ملک زاده بهترین جایگزین علم، علم بهتر است.
Twitter
Katalin Kariko
@redcirclearmy @DrEricDing A: mRNA vaccines had been used in human trials
👏1
فوری
نسخه نهم (آذر 99) گایدلاین تشخیص و درمان کوید-19 در ایران منتشر شد (فایل پی دی اف پایین پست)
✅ به صورت کلی اسمی از رمدسیویر در درمان بستری نبرده شده است (به نام بردن از داروی ضد ویروسی بسنده شده است). هیدروکسی کلروکین در ابتدای بیماری هنوز توصیه می شود. خروج از قرنطینه از 14 روز به 10 روز کاهش پیدا کرده است.
✅ اساسا برای بیمارانی که اندیکاسیون بستری ندارند، اقدامات مراقبتی و رعایت احتیاطات لازم (مراقبت و جداسازی)، رژیم دارویی کلروکین/هیدروکسی کلروکین با در نظر گرفتن تمام احتیاطات مرتبط به همراه تجویز درمانهای حمایتی پیشنهاد می شود. از آنجا که بیشترین اثر داروی هیدروکسی کلروکین (مانند سایر داروهای ضد ویروسی) در روزهای اول بیماری است، لذا در بیمارانی که نیازمند بستری نبوده و بعد از یک هفته از شروع علائم مراجعه کرده اند ، عمدتا درمان های تسکینی و حمایتی سودمند خواهد بود . اگرچه در هفته دوم نیز تجویز هیدروکسی کلروکین بلامانع است اما مسلما ًسودمندی آن به مراتب کمتر از تجویز به هنگام دارو در هفته اول اول (ترجیحا سه روز ابتدایی) خواهد بود .
✅ با توجه به عدم اثبات اثربخشی ترکیب سوفوسبوویر باضافه داکلاتاسویر یا لدیپاسویر و خطر بروز مقاومت دارویی در هپاتیت C ، در حال حاضر مصرف این ترکیبات در درمان کووید-19 توصیه نمی شود.
✅ متا آنالیز انجام شده بر روی نتایج مطالعات منتشر شده، حاکی از اثر بخشی فاویپیراویر در کاهش علائم و دوره بیماری می باشد ولی در کوتاه کردن زمان لازم برای کلیرانس ویروس، نیاز به حمایتهای تنفسی و مرگ و میر بیماری اثرات قابل توجه نداشته است.
✅ مطالعات در مورد اثربخشی ایورمکتین محدود تر می باشد. قضاوت در مورد اثربخشی و ایمنی این دارو نیاز به شواهد بیشتری دارد.
✅ نتایج اثربخشی و ایمنی اینترفرون در بیماران سرپایی هنوز بصورت جامع منتشر نشده است. باید منتظر نتایج این مطالعات بود.
✅ خاطر نشان می شود آزیترومایسین و داکسی سایکلین اثر ضد ویروسی ثابت شده ای ندارد و با توجه به احتمال بروز مقاومت های میکروبی به دلیل مصرف بی رویه آن، توصیه می شود درصوت فقدان شک قوی از ابتلای همزمان عفونت های باکتریال از تجویز آن اکیداً خودداری شود.
✅ خاطر نشان می شود که مصرف کورتیکواستروئید در عفونت های ویروسی هرگز در قدم اول توصیه نمی شود.
✅ در حال حاضر شواهد کافی برای پروفیلاکسی داروئی قبل یا بعد از تماس وجود ندارد.
✅ استفاده از داروهای ضد ویروسی در موارد بستری: با توجه به عدم شواهد کافی پیرامون اثر بخشی داروهای ضد ویروسی در کاهش مورتالیتی کووید-19 ، توصیه قطعی برای مصرف آن ها وجود ندارد، ولی در صورت صلاحدید پزشک معالج جهت استفاده از داروی آنتی وایرال، موارد زیر باید مد نظر قرار گیرد:
-بیمار در فاز متوسط تا شدید بیماری باشد
-بیمار در شرایط بحرانی نبوده و نیاز به تهویه مکانیکی نداشته باشد.
✅ استفاده از plasma Convalescent تنها در قالب کار آزمایی های بالینی ثبت شده کشوری یا دانشگاهی/ بیمارستانی صورت می گیرد و تأکید می شود که باید مطالعات درمانی حتما ثبت و قابل استخراج باشد.
✅ شرط خروج از ایزولاسیون :
سرپایی و موارد خفیف و متوسط: 10 روز از شروع علائم گذشته باشد و حداقل 24 ساعت بدون استفاده از تب بر، تب قطع شده باشد و
علائم بیمار (شامل کاهش واضح سرفه ها قطع سرفه پایدار ، نبود تنگی نفس) بهبود یافته باشد. این دوره حداقل 10 روز می باشد
بستری و موارد شدید: بستگی به طول مدت علائم در بیمار دارد. (حداقل 10 روز تا حداکثر 20 روز باید از شروع علائم گذشته باشد) + حداقل حداقل 24 ساعت بدون استفاده از تب بر، تب قطع شده باشد و علائم بیمار شامل کاهش واضح سرفه ها قطع سرفه پایدار ، نبود تنگی نفس) بهبود یافته باشد. تصمیم گیری زمانی در این گروه با پزشک متخصص می باشد
ناقلین بی علامت: اگر فرد به هر دلیلی و بدون علامت تست PCR RT انجام داده و نتیجه مثبت بوده است، در صورتی که هیچ علائمی پیدا نکند، تا 10 روز بعد از تاریخ انجام تست نباید در محل کار حضور پیدا کند.
✅ در حال حاضر استفاده از تست سرولوژی برای برگشت به کار توصیه نمی شود.
✅ خاطر نشان می شود که برای موارد غیر بستری، ضرورتی برای انجام آزمایشات CBC و CRP وجود ندارد و توصیه نمی شود.
نسخه نهم (آذر 99) گایدلاین تشخیص و درمان کوید-19 در ایران منتشر شد (فایل پی دی اف پایین پست)
✅ به صورت کلی اسمی از رمدسیویر در درمان بستری نبرده شده است (به نام بردن از داروی ضد ویروسی بسنده شده است). هیدروکسی کلروکین در ابتدای بیماری هنوز توصیه می شود. خروج از قرنطینه از 14 روز به 10 روز کاهش پیدا کرده است.
✅ اساسا برای بیمارانی که اندیکاسیون بستری ندارند، اقدامات مراقبتی و رعایت احتیاطات لازم (مراقبت و جداسازی)، رژیم دارویی کلروکین/هیدروکسی کلروکین با در نظر گرفتن تمام احتیاطات مرتبط به همراه تجویز درمانهای حمایتی پیشنهاد می شود. از آنجا که بیشترین اثر داروی هیدروکسی کلروکین (مانند سایر داروهای ضد ویروسی) در روزهای اول بیماری است، لذا در بیمارانی که نیازمند بستری نبوده و بعد از یک هفته از شروع علائم مراجعه کرده اند ، عمدتا درمان های تسکینی و حمایتی سودمند خواهد بود . اگرچه در هفته دوم نیز تجویز هیدروکسی کلروکین بلامانع است اما مسلما ًسودمندی آن به مراتب کمتر از تجویز به هنگام دارو در هفته اول اول (ترجیحا سه روز ابتدایی) خواهد بود .
✅ با توجه به عدم اثبات اثربخشی ترکیب سوفوسبوویر باضافه داکلاتاسویر یا لدیپاسویر و خطر بروز مقاومت دارویی در هپاتیت C ، در حال حاضر مصرف این ترکیبات در درمان کووید-19 توصیه نمی شود.
✅ متا آنالیز انجام شده بر روی نتایج مطالعات منتشر شده، حاکی از اثر بخشی فاویپیراویر در کاهش علائم و دوره بیماری می باشد ولی در کوتاه کردن زمان لازم برای کلیرانس ویروس، نیاز به حمایتهای تنفسی و مرگ و میر بیماری اثرات قابل توجه نداشته است.
✅ مطالعات در مورد اثربخشی ایورمکتین محدود تر می باشد. قضاوت در مورد اثربخشی و ایمنی این دارو نیاز به شواهد بیشتری دارد.
✅ نتایج اثربخشی و ایمنی اینترفرون در بیماران سرپایی هنوز بصورت جامع منتشر نشده است. باید منتظر نتایج این مطالعات بود.
✅ خاطر نشان می شود آزیترومایسین و داکسی سایکلین اثر ضد ویروسی ثابت شده ای ندارد و با توجه به احتمال بروز مقاومت های میکروبی به دلیل مصرف بی رویه آن، توصیه می شود درصوت فقدان شک قوی از ابتلای همزمان عفونت های باکتریال از تجویز آن اکیداً خودداری شود.
✅ خاطر نشان می شود که مصرف کورتیکواستروئید در عفونت های ویروسی هرگز در قدم اول توصیه نمی شود.
✅ در حال حاضر شواهد کافی برای پروفیلاکسی داروئی قبل یا بعد از تماس وجود ندارد.
✅ استفاده از داروهای ضد ویروسی در موارد بستری: با توجه به عدم شواهد کافی پیرامون اثر بخشی داروهای ضد ویروسی در کاهش مورتالیتی کووید-19 ، توصیه قطعی برای مصرف آن ها وجود ندارد، ولی در صورت صلاحدید پزشک معالج جهت استفاده از داروی آنتی وایرال، موارد زیر باید مد نظر قرار گیرد:
-بیمار در فاز متوسط تا شدید بیماری باشد
-بیمار در شرایط بحرانی نبوده و نیاز به تهویه مکانیکی نداشته باشد.
✅ استفاده از plasma Convalescent تنها در قالب کار آزمایی های بالینی ثبت شده کشوری یا دانشگاهی/ بیمارستانی صورت می گیرد و تأکید می شود که باید مطالعات درمانی حتما ثبت و قابل استخراج باشد.
✅ شرط خروج از ایزولاسیون :
سرپایی و موارد خفیف و متوسط: 10 روز از شروع علائم گذشته باشد و حداقل 24 ساعت بدون استفاده از تب بر، تب قطع شده باشد و
علائم بیمار (شامل کاهش واضح سرفه ها قطع سرفه پایدار ، نبود تنگی نفس) بهبود یافته باشد. این دوره حداقل 10 روز می باشد
بستری و موارد شدید: بستگی به طول مدت علائم در بیمار دارد. (حداقل 10 روز تا حداکثر 20 روز باید از شروع علائم گذشته باشد) + حداقل حداقل 24 ساعت بدون استفاده از تب بر، تب قطع شده باشد و علائم بیمار شامل کاهش واضح سرفه ها قطع سرفه پایدار ، نبود تنگی نفس) بهبود یافته باشد. تصمیم گیری زمانی در این گروه با پزشک متخصص می باشد
ناقلین بی علامت: اگر فرد به هر دلیلی و بدون علامت تست PCR RT انجام داده و نتیجه مثبت بوده است، در صورتی که هیچ علائمی پیدا نکند، تا 10 روز بعد از تاریخ انجام تست نباید در محل کار حضور پیدا کند.
✅ در حال حاضر استفاده از تست سرولوژی برای برگشت به کار توصیه نمی شود.
✅ خاطر نشان می شود که برای موارد غیر بستری، ضرورتی برای انجام آزمایشات CBC و CRP وجود ندارد و توصیه نمی شود.
Telegram
Scientometrics
Scientometrics pinned «فوری نسخه نهم (آذر 99) گایدلاین تشخیص و درمان کوید-19 در ایران منتشر شد (فایل پی دی اف پایین پست) ✅ به صورت کلی اسمی از رمدسیویر در درمان بستری نبرده شده است (به نام بردن از داروی ضد ویروسی بسنده شده است). هیدروکسی کلروکین در ابتدای بیماری هنوز توصیه می شود.…»
روش کار کسانی که گایدلاین ایران برای کوید19 را می نویسند چیست؟ آیا از پزشکی مبتنی بر شواهد استفاده می کنند یا نظرات شخصی خود را دخالت می دهند؟ چقدر شفاف عمل می کنند؟
در بررسی گایدلاین ایران در مورد هیدروکسی کلروکین متوجه می شویم که
گاها از رفرنس های نامرتبط و اشتباه استفاده شده است.
اکثر رفرنس ها قدیمی هستند.
تقریبا حتی یک ترایال هم بررسی نشده و هر چه بوده مشاهده ای و گذشته نگر بوده است.
از مطالعات جدید و در مجلات معتبر استفاده نشده است.
از مطالعات داوری نشده استفاده شده است.
حتی برای مقایسه هم که شده، یک مقاله مخالف اثر هیدروکسی کلروکین هم آورده نشده است و همه آنهایی ذکر شده که اثر مثبت داشته اند.
یک بررسی مختصر توسط ساینتومتریک:
در متن گایدلاین آمده است که : "هیدروکسی کلروکین باعث مهار گلیکوزیله شدن رسپتور ACE2 شده و ممکن است باعث مهار اتصال ویروس به این گیرنده شود"
رفرنس آن در گایدلاین چیست؟
این مقاله:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32706953/
نتیجه مقاله چیست؟
Among patients hospitalized with mild-to-moderate Covid-19, the use of hydroxychloroquine, alone or with azithromycin, did not improve clinical status at 15 days as compared with standard care
اصلا در این مقاله صحبتی از این موضوع نشده است.
در مورد هیدروکسی کلروکین گفته شده است که : نتایج اولیه مطالعه انجام شده در مراکز خدمات جامع سلامت منتخب کووید 19(16یا 24 ساعته) نشان داد که میزان بستری در بیمارستان و فوت بیماران، به طرز معنی داری در افرادی که هیدروکسی کلروکین در درمان سرپایی دریافت کرده بودند از کسانی که این دارو را دریافت نکرده بودند کمتر بود. گفته شده است که اطلاعات این مطالعه در کمیته مراقبت و درمان کووید-19 ارائه شده است و بزودی منتشر خواهد شد. (میزان شفافیت در تهیه گایدلاین)
به یک مطالعه مشاهده ای رفرنس داده شده است:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7524430/
یه یک متآنالیز با محدودیت بزرگی که پیامدهای عفونت جدید و بستری و مرگ را با هم در نظر گرفته و هنوز هم داوری نشده رفرنس داده شده است.
https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.09.30.20204693v1
به یک مطالعه مشاهده ای گذشته نگر دیگر رفرنس داده شده است:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7330574/
یه یک مطالعه CASE SERIES و گذشته نگر دیگر رفرنس داده شده است:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7587171/
در نهایت به یک متاآنالیز رفرنس داده شده است که می گوید هیدروکسی کلروکین به تنهایی با کاهش مرگ در بستری ها مرتبط نیست و لی ترکیبش با آزیترو مرگ را بیشتر می کند. البته از این رفرنس و یک رفرنس دیگر از عربستان برای ایمن بودن استفاده از دارو استفاده شده است.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7449662/
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1201971220322359
دقت داریم که
سازمان بهداشت جهانی و وزارت بهداشت آمریکا و سازمان غذا و داروی آمریکا و دادگان معتبر آپ تو دیت، همه به عدم استفاده از هیدروکسی کلروکین در هر مرحله ای از بیماری توصیه می کنند.
https://news.1rj.ru/str/scientometric/2529
در مورد مطالعات آزمایشگاهی به مطالعات مجلات معتبر نیجر و PNAS که بی اثر بودن هیدروکسی را نشان می دهند اشاره ای نشده است.
https://www.pnas.org/content/117/43/26955
https://news.1rj.ru/str/scientometric/2075
متاسفانه در گایدلان فقط به مطالعات مثبت هیدروکسی کلروکین اشاره شده است. آن هم به مشاهده ای ها و گذشته نگر ها. به ترایال ها و مطالعات جدیدتر و در مجلات معتبر توجهی نشده است:
هیدروکسی کلروکین به عنوان درمان بیماران غیر بستری با علائم خفیف تا متوسط موثر نیست (مقاله نیوانگلند)
ترایال چند مرکزی دیگری در مجله ی Clinical infectious Diseases بیماران سرپایی را به فاصله کمتر از پنج روز از شروع علائم بررسی کرده است. هیدروکسیکلروکین در کاهش وایرال لود و میزان بستری و کاهش مدت زمان برطرف شدن علائم تاثیر معناداری نداشته است.
ترایال دو سوکور مجله ی Annals of Internal Medicine که بیماران را در طول یک روز بعد از ایجاد علائم بررسی کرده نشان داده است که حتی تغییر در علائم بالینی و کاهش شدت آنها نیز در طول ۱۴ روز در گروه هیدروکسی کلروکین نسبت به پلاسبو دیده نشده است.
در بررسی گایدلاین ایران در مورد هیدروکسی کلروکین متوجه می شویم که
گاها از رفرنس های نامرتبط و اشتباه استفاده شده است.
اکثر رفرنس ها قدیمی هستند.
تقریبا حتی یک ترایال هم بررسی نشده و هر چه بوده مشاهده ای و گذشته نگر بوده است.
از مطالعات جدید و در مجلات معتبر استفاده نشده است.
از مطالعات داوری نشده استفاده شده است.
حتی برای مقایسه هم که شده، یک مقاله مخالف اثر هیدروکسی کلروکین هم آورده نشده است و همه آنهایی ذکر شده که اثر مثبت داشته اند.
یک بررسی مختصر توسط ساینتومتریک:
در متن گایدلاین آمده است که : "هیدروکسی کلروکین باعث مهار گلیکوزیله شدن رسپتور ACE2 شده و ممکن است باعث مهار اتصال ویروس به این گیرنده شود"
رفرنس آن در گایدلاین چیست؟
این مقاله:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32706953/
نتیجه مقاله چیست؟
Among patients hospitalized with mild-to-moderate Covid-19, the use of hydroxychloroquine, alone or with azithromycin, did not improve clinical status at 15 days as compared with standard care
اصلا در این مقاله صحبتی از این موضوع نشده است.
در مورد هیدروکسی کلروکین گفته شده است که : نتایج اولیه مطالعه انجام شده در مراکز خدمات جامع سلامت منتخب کووید 19(16یا 24 ساعته) نشان داد که میزان بستری در بیمارستان و فوت بیماران، به طرز معنی داری در افرادی که هیدروکسی کلروکین در درمان سرپایی دریافت کرده بودند از کسانی که این دارو را دریافت نکرده بودند کمتر بود. گفته شده است که اطلاعات این مطالعه در کمیته مراقبت و درمان کووید-19 ارائه شده است و بزودی منتشر خواهد شد. (میزان شفافیت در تهیه گایدلاین)
به یک مطالعه مشاهده ای رفرنس داده شده است:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7524430/
یه یک متآنالیز با محدودیت بزرگی که پیامدهای عفونت جدید و بستری و مرگ را با هم در نظر گرفته و هنوز هم داوری نشده رفرنس داده شده است.
https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.09.30.20204693v1
به یک مطالعه مشاهده ای گذشته نگر دیگر رفرنس داده شده است:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7330574/
یه یک مطالعه CASE SERIES و گذشته نگر دیگر رفرنس داده شده است:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7587171/
در نهایت به یک متاآنالیز رفرنس داده شده است که می گوید هیدروکسی کلروکین به تنهایی با کاهش مرگ در بستری ها مرتبط نیست و لی ترکیبش با آزیترو مرگ را بیشتر می کند. البته از این رفرنس و یک رفرنس دیگر از عربستان برای ایمن بودن استفاده از دارو استفاده شده است.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7449662/
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1201971220322359
دقت داریم که
سازمان بهداشت جهانی و وزارت بهداشت آمریکا و سازمان غذا و داروی آمریکا و دادگان معتبر آپ تو دیت، همه به عدم استفاده از هیدروکسی کلروکین در هر مرحله ای از بیماری توصیه می کنند.
https://news.1rj.ru/str/scientometric/2529
در مورد مطالعات آزمایشگاهی به مطالعات مجلات معتبر نیجر و PNAS که بی اثر بودن هیدروکسی را نشان می دهند اشاره ای نشده است.
https://www.pnas.org/content/117/43/26955
https://news.1rj.ru/str/scientometric/2075
متاسفانه در گایدلان فقط به مطالعات مثبت هیدروکسی کلروکین اشاره شده است. آن هم به مشاهده ای ها و گذشته نگر ها. به ترایال ها و مطالعات جدیدتر و در مجلات معتبر توجهی نشده است:
هیدروکسی کلروکین به عنوان درمان بیماران غیر بستری با علائم خفیف تا متوسط موثر نیست (مقاله نیوانگلند)
ترایال چند مرکزی دیگری در مجله ی Clinical infectious Diseases بیماران سرپایی را به فاصله کمتر از پنج روز از شروع علائم بررسی کرده است. هیدروکسیکلروکین در کاهش وایرال لود و میزان بستری و کاهش مدت زمان برطرف شدن علائم تاثیر معناداری نداشته است.
ترایال دو سوکور مجله ی Annals of Internal Medicine که بیماران را در طول یک روز بعد از ایجاد علائم بررسی کرده نشان داده است که حتی تغییر در علائم بالینی و کاهش شدت آنها نیز در طول ۱۴ روز در گروه هیدروکسی کلروکین نسبت به پلاسبو دیده نشده است.
استفاده از درمان کانسر پروستات برای کوید-۱۹ در مجله ی PNAS
گفته می شود مهار کننده های گیرنده ی آندروژن یا پروتئین های bromodomain and extraterminal domain یا BET علیه ویروس کرونای جدید موثر هستند. مهار کننده های آندروژن، مورد تایید برای استفاده در درمان کانسر پروستات هستند و برای درمان کوید-۱۹ هم در حال بررسی هستند. مهار کننده های BET نیز در حال بررسی هستند.
ویروس کرونا برای ورود به سلول از دو گیرنده ی ACE2 و TMPRSS2 استفاده میکند. TMPRSS2 در ابتدا به عنوان یک ژن تنظیم کننده ی آندروژن در پروستات شناخته شده است که شاید یک توجیه برای درگیری بیشتر مردان نسبت به زنان در مورد مرگ و عوارض کوید-۱۹ باشد.
در این مطالعه نشان داده شده است که آندروژن ها میتوانند بیان ACE2 و TMPRSS2 و گیرنده های آندروژن را در گروهی از سلولهای اپیتلیال افزایش دهند. سطح گیرنده های آندروژن بویژه در مردان نسبت به زنان بالای ۷۰ سال بیشتر است. در مردان بالای ۷۰ سال، سیگار با سطح بالای گیرنده آندروژن و ACE2 در سلولهای اپیتلیال ریه همراه است. مهار ویروس کرونا در محیط آزمایشگاه با آنتاگونیستهای آندروژن یا BET دیده شده است.
گفته می شود مهار کننده های گیرنده ی آندروژن یا پروتئین های bromodomain and extraterminal domain یا BET علیه ویروس کرونای جدید موثر هستند. مهار کننده های آندروژن، مورد تایید برای استفاده در درمان کانسر پروستات هستند و برای درمان کوید-۱۹ هم در حال بررسی هستند. مهار کننده های BET نیز در حال بررسی هستند.
ویروس کرونا برای ورود به سلول از دو گیرنده ی ACE2 و TMPRSS2 استفاده میکند. TMPRSS2 در ابتدا به عنوان یک ژن تنظیم کننده ی آندروژن در پروستات شناخته شده است که شاید یک توجیه برای درگیری بیشتر مردان نسبت به زنان در مورد مرگ و عوارض کوید-۱۹ باشد.
در این مطالعه نشان داده شده است که آندروژن ها میتوانند بیان ACE2 و TMPRSS2 و گیرنده های آندروژن را در گروهی از سلولهای اپیتلیال افزایش دهند. سطح گیرنده های آندروژن بویژه در مردان نسبت به زنان بالای ۷۰ سال بیشتر است. در مردان بالای ۷۰ سال، سیگار با سطح بالای گیرنده آندروژن و ACE2 در سلولهای اپیتلیال ریه همراه است. مهار ویروس کرونا در محیط آزمایشگاه با آنتاگونیستهای آندروژن یا BET دیده شده است.
فوری
نتایج مطالعه بزرگ ریکاوری نشان می دهد که استفاده از آزیترومایسین روی بیماران بستری کوید-۱۹ اثر مثبتی ندارد.
مطالعه ی ریکاوری روی بیش از ۲۰ هزار بیمار از ۱۷۶ بیمارستان انگلستان انجام می شود.
در مورد آزیترومایسین، ۲۵۸۲ نفر این دارو و ۵۱۸۲ نفر نیز درمان معمول را دریافت کرده اند.
بیماران به طور میانگین هشت روز بعد از شروع علائم وارد مطالعه شده اند.
پیگیری ۷۳٪ از بیماران کامل شده و برای بقیه هم تا آخر دسامبر کامل می شود.
مرگ و میر ۲۸ روزه بین این دو گروه (آزیترومایسین: ۱۹٪ و درمان معمول: ۱۹٪ و خطر نسبی برابر با یک) تفاوتی معنادار نداشته است. همچنین شواهدی از جلوگیری از پیشرفت بیماری به سمت تهویه مکانیکی یا کم کردن طول مدت بستری (میانه ۱۲ روز در مقابل ۱۳ روز) نبوده است. علاوه بر آن نتایج در زیرگروههای مختلف مشابه بوده است.
البته این نتیجه گیری برای بیماران بستری بوده است.
در ترایال ریکاوری کدام داروهای دیگر بررسی می شود:
Tocilizumab, Convalescent plasma, Regeneron’s antibody cocktail, Aspirin, Colchicine
ترایال ریکاوری روی بیماران بستری قبلا نشان داده بود که هیدروکسی کلروکین و کلترا در کوید-۱۹ بی اثر هستند ولی دگزامتازون (در بیماران نیازمند اکسیژن)موثر می باشد.
نتایج مطالعه بزرگ ریکاوری نشان می دهد که استفاده از آزیترومایسین روی بیماران بستری کوید-۱۹ اثر مثبتی ندارد.
مطالعه ی ریکاوری روی بیش از ۲۰ هزار بیمار از ۱۷۶ بیمارستان انگلستان انجام می شود.
در مورد آزیترومایسین، ۲۵۸۲ نفر این دارو و ۵۱۸۲ نفر نیز درمان معمول را دریافت کرده اند.
بیماران به طور میانگین هشت روز بعد از شروع علائم وارد مطالعه شده اند.
پیگیری ۷۳٪ از بیماران کامل شده و برای بقیه هم تا آخر دسامبر کامل می شود.
مرگ و میر ۲۸ روزه بین این دو گروه (آزیترومایسین: ۱۹٪ و درمان معمول: ۱۹٪ و خطر نسبی برابر با یک) تفاوتی معنادار نداشته است. همچنین شواهدی از جلوگیری از پیشرفت بیماری به سمت تهویه مکانیکی یا کم کردن طول مدت بستری (میانه ۱۲ روز در مقابل ۱۳ روز) نبوده است. علاوه بر آن نتایج در زیرگروههای مختلف مشابه بوده است.
البته این نتیجه گیری برای بیماران بستری بوده است.
در ترایال ریکاوری کدام داروهای دیگر بررسی می شود:
Tocilizumab, Convalescent plasma, Regeneron’s antibody cocktail, Aspirin, Colchicine
ترایال ریکاوری روی بیماران بستری قبلا نشان داده بود که هیدروکسی کلروکین و کلترا در کوید-۱۹ بی اثر هستند ولی دگزامتازون (در بیماران نیازمند اکسیژن)موثر می باشد.
شاید تعجب کنید ولی باز هم مطالعه ی دیگری منتشر شده است و بی اثر بودن هیدروکسی کلروکین در کوید-۱۹ را نشان می دهد:
این بار بررسی گذشته نگر در ۲۰۶۶ بیمار روماتولوژیِ از قبل مصرف کنندهی هیدروکسی کلروکین (آرتریت روماتوئید و لوپوس) نشان از بی اثر بودن این دارو به عنوان پروفیلاکسی قبل از مواجهه در دوز معمول در کوید-۱۹ داشته است. تقریبا یک سوم از بیماران مطالعه شده، از هیدروکسی کلروکین استفاده می کرده اند و بیش از ۹۰٪ از آنها دوری بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلی گرم از دارو را به صورت روزانه دریافت می کرده اند. میزان attack rate کوید-۱۹ در دو گروه تقاوتی نداشته است.
✅ آیا مطالعه مشابهی در این مورد قبلا انجام شده است؟
در یک مطالعه گذشته نگر بزرگ در جاما با بررسی بیش از ۳۰ هزار بیمار مشخص شده است که افرادی که از قبل داروی هیدروکسی کلروکین را (برای لوپوس یا آرتریت روماتوئید یا ...) می گرفته اند، در مقایسه با افرادی که این دارو را نمی گرفته اند، در تشخیص، بستری بیمارستان، بستری ICU و مرگ ناشی از کوید-۱۹ تفاوتی نداشته اند.
✅ آیا برای پروفیلاکسی قبل از مواجهه هم ترایال تصادفی سازی شده همراه با کورسازی داریم؟
بله در مورد کادر درمان در جاما مقاله منتشر شده که بی تاثیر بودن دارو را نشان داده است.
https://news.1rj.ru/str/scientometric/2234
✅ در مورد پروفیلاکسی بعد از مواجهه چطور؟
دو ترایال تصادفی سازی شده و دو سو کور و همراه با گروه کنترل در نیوانگلند و annals of internal medicine می گویند این دارو برای پیش گیری بعد از مواجهه موثر نیست. ترایال دیگری در نیوانگلند به صورت Open label نیز همین موضوع را ثابت کرده است.
https://news.1rj.ru/str/scientometric/2685
این بار بررسی گذشته نگر در ۲۰۶۶ بیمار روماتولوژیِ از قبل مصرف کنندهی هیدروکسی کلروکین (آرتریت روماتوئید و لوپوس) نشان از بی اثر بودن این دارو به عنوان پروفیلاکسی قبل از مواجهه در دوز معمول در کوید-۱۹ داشته است. تقریبا یک سوم از بیماران مطالعه شده، از هیدروکسی کلروکین استفاده می کرده اند و بیش از ۹۰٪ از آنها دوری بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلی گرم از دارو را به صورت روزانه دریافت می کرده اند. میزان attack rate کوید-۱۹ در دو گروه تقاوتی نداشته است.
✅ آیا مطالعه مشابهی در این مورد قبلا انجام شده است؟
در یک مطالعه گذشته نگر بزرگ در جاما با بررسی بیش از ۳۰ هزار بیمار مشخص شده است که افرادی که از قبل داروی هیدروکسی کلروکین را (برای لوپوس یا آرتریت روماتوئید یا ...) می گرفته اند، در مقایسه با افرادی که این دارو را نمی گرفته اند، در تشخیص، بستری بیمارستان، بستری ICU و مرگ ناشی از کوید-۱۹ تفاوتی نداشته اند.
✅ آیا برای پروفیلاکسی قبل از مواجهه هم ترایال تصادفی سازی شده همراه با کورسازی داریم؟
بله در مورد کادر درمان در جاما مقاله منتشر شده که بی تاثیر بودن دارو را نشان داده است.
https://news.1rj.ru/str/scientometric/2234
✅ در مورد پروفیلاکسی بعد از مواجهه چطور؟
دو ترایال تصادفی سازی شده و دو سو کور و همراه با گروه کنترل در نیوانگلند و annals of internal medicine می گویند این دارو برای پیش گیری بعد از مواجهه موثر نیست. ترایال دیگری در نیوانگلند به صورت Open label نیز همین موضوع را ثابت کرده است.
https://news.1rj.ru/str/scientometric/2685
روش کار کسانی که گایدلاین ایران برای کوید-19 را می نویسند چیست؟ آیا از پزشکی مبتنی بر شواهد استفاده می کنند یا نظرات شخصی خود را دخالت می دهند؟ چقدر شفاف عمل می کنند؟
قسمت دوم:
در دستورالعمل آمده است که:
«با توجه به عدم اثبات اثربخشی ترکیب سوفوسبوویر باضافه داکلاتاسویر یا لدیپاسویر و خطر بروز مقاومت دارویی در هپاتیت C ، در حال حاضر مصرف این ترکیبات در درمان کووید-19 توصیه نمی شود.»
بررسی ساینتومتریکس نشان می دهد که
📎اولا، در این دستورالعمل به هیچ کدام از مقالات مربوطه چه در سطح آزمایشگاهی و چه در فاز بالینی اشاره نشده است و رفرانسی آورده نشده است.
📎دوما، با توجه به شیوع ۰/۲ درصد برای هپاتیت سی مزمن در جمعیت عادی در ایران، مگر چند نفر از افراد مبتلا به کوید-۱۹ همزمان هپاتیت سی هم دارند که بخواهد مقاومت ایجاد شود؟
📎سوما، براساس شواهد موجود در مورد مقاومت دارویی هپاتیت سی، میزان بروز مقاومت دارویی هپاتیت سی در افراد با شکست درمان با مدت زمان دریافت دارو رابطه مستقیمی دارد (37.5%، 66.7%، 94.7% و 100% بروز مقاومت NS5A در سطح ژنومی به ترتیب در بیماران با شکست درمان که 6، 8، 12 و 24 هفته درمان شده اند). بنظر می رسد دوره درمان هفت تا ده روز توانایی انتخاب واریان های مقاوم ویروس را ندارد و ایجاد مقاومت دارویی در این بیماران جای نگرانی ندارد.
📎چهارما، مقاومت به مهارکننده های NS5B هپاتیت سی در کلینیک تقریبا دیده نمی شود که بعلت high barrier بودن سوفوسبویر نسبت به مقاومت دارویی است. همچنین تابحال مقاومت به مهارکننده های NS5A در بیماران هپاتیت سی نتوانسته دردسر زیادی ایجاد کند.
📎پنجما، اگر تاثیر گذاری این داروها ثابت شد، بر فرض ایجاد مقاومت می توان از افراد آزمایش هپاتیت سی هم گرفت و درصورت مثبت بودن به جای ده روز درمان 12 هفته ای را در پیش گرفت.
پی نوشت: پیگیریهای ساینتومتریکس نشان داده بود که سوفوسبویر/داکلاتاسویر در بیماران بستری موثر نیست و برای بیماران سرپایی مطالعه ای نداریم و فعلا فقط میتوان از آن در کارآزمایی بالینی استفاده کرد. شایسته بود که پیشنهاد به عدم استفاده از سوفوسبویر/داکلاتاسویر در این دستورالعمل براساس نبود شواهد لازم بر اثربخشی آن صورت می گرفت تا دلیل بدون مدرکی همچون احتمال مقاومت دارویی هپاتیت سی.
در مورد مباحث مقاومت دارویی از نظرات دکتر #حیدر_شرفی، متخصص پزشکی مولکولی، استفاده شد.
قسمت دوم:
در دستورالعمل آمده است که:
«با توجه به عدم اثبات اثربخشی ترکیب سوفوسبوویر باضافه داکلاتاسویر یا لدیپاسویر و خطر بروز مقاومت دارویی در هپاتیت C ، در حال حاضر مصرف این ترکیبات در درمان کووید-19 توصیه نمی شود.»
بررسی ساینتومتریکس نشان می دهد که
📎اولا، در این دستورالعمل به هیچ کدام از مقالات مربوطه چه در سطح آزمایشگاهی و چه در فاز بالینی اشاره نشده است و رفرانسی آورده نشده است.
📎دوما، با توجه به شیوع ۰/۲ درصد برای هپاتیت سی مزمن در جمعیت عادی در ایران، مگر چند نفر از افراد مبتلا به کوید-۱۹ همزمان هپاتیت سی هم دارند که بخواهد مقاومت ایجاد شود؟
📎سوما، براساس شواهد موجود در مورد مقاومت دارویی هپاتیت سی، میزان بروز مقاومت دارویی هپاتیت سی در افراد با شکست درمان با مدت زمان دریافت دارو رابطه مستقیمی دارد (37.5%، 66.7%، 94.7% و 100% بروز مقاومت NS5A در سطح ژنومی به ترتیب در بیماران با شکست درمان که 6، 8، 12 و 24 هفته درمان شده اند). بنظر می رسد دوره درمان هفت تا ده روز توانایی انتخاب واریان های مقاوم ویروس را ندارد و ایجاد مقاومت دارویی در این بیماران جای نگرانی ندارد.
📎چهارما، مقاومت به مهارکننده های NS5B هپاتیت سی در کلینیک تقریبا دیده نمی شود که بعلت high barrier بودن سوفوسبویر نسبت به مقاومت دارویی است. همچنین تابحال مقاومت به مهارکننده های NS5A در بیماران هپاتیت سی نتوانسته دردسر زیادی ایجاد کند.
📎پنجما، اگر تاثیر گذاری این داروها ثابت شد، بر فرض ایجاد مقاومت می توان از افراد آزمایش هپاتیت سی هم گرفت و درصورت مثبت بودن به جای ده روز درمان 12 هفته ای را در پیش گرفت.
پی نوشت: پیگیریهای ساینتومتریکس نشان داده بود که سوفوسبویر/داکلاتاسویر در بیماران بستری موثر نیست و برای بیماران سرپایی مطالعه ای نداریم و فعلا فقط میتوان از آن در کارآزمایی بالینی استفاده کرد. شایسته بود که پیشنهاد به عدم استفاده از سوفوسبویر/داکلاتاسویر در این دستورالعمل براساس نبود شواهد لازم بر اثربخشی آن صورت می گرفت تا دلیل بدون مدرکی همچون احتمال مقاومت دارویی هپاتیت سی.
در مورد مباحث مقاومت دارویی از نظرات دکتر #حیدر_شرفی، متخصص پزشکی مولکولی، استفاده شد.
روش کار کسانی که گایدلاین ایران برای کوید19 را می نویسند چیست؟ آیا از پزشکی مبتنی بر شواهد استفاده می کنند یا نظرات شخصی خود را دخالت می دهند؟ چقدر شفاف عمل می کنند؟
قسمت سوم:
در ضمیمه دوم از گایدلاین ایران برای کرونا، قسمتهایی از متن گایدلاین سازمان بهداشت جهانی کاملا کپی شده است.
https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/clinical-management-of-novel-cov.pdf
بررسی ساینتومتریکس نشان می دهد که هر چند احتمالا این کار به منظور مشابهت نظر نویسندگان دستورالعمل با WHO انجام شده ولی در این ضمیمه هیچ توضیحی داده نشده است که این متن ها از کجا آورده شده است.
در انتهای ضمیمه هم رفرنسی آورده نشده است. این در حالی است که در انتهای برخی ضمیمه ها رفرنس آورده شده است
در انتهای گایدلاین رفرنس هایی کلی به WHO و نه مشخصا آن صفحه که از آن کپی شده آورده شده است.
سوالات: آیا این مثالی از سرقت ادبی و پلاژیاریسم است؟
در این صورت با نویسندگان آن ضمیمه گایدلاین چه برخوردی باید صورت بگیرد؟
آیا نوشتن و تهیه گایدلاین ملی به این صورت است که گایدلاین دیگری را جلوی خود بگذاریم و قسمت هایی از آن را کپی کنیم و حتی زحمت ترجمه هم به خود ندهیم؟
آیا این روی اعتبار گایدلاین اثر می گذارد؟
قسمت سوم:
در ضمیمه دوم از گایدلاین ایران برای کرونا، قسمتهایی از متن گایدلاین سازمان بهداشت جهانی کاملا کپی شده است.
https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/clinical-management-of-novel-cov.pdf
بررسی ساینتومتریکس نشان می دهد که هر چند احتمالا این کار به منظور مشابهت نظر نویسندگان دستورالعمل با WHO انجام شده ولی در این ضمیمه هیچ توضیحی داده نشده است که این متن ها از کجا آورده شده است.
در انتهای ضمیمه هم رفرنسی آورده نشده است. این در حالی است که در انتهای برخی ضمیمه ها رفرنس آورده شده است
در انتهای گایدلاین رفرنس هایی کلی به WHO و نه مشخصا آن صفحه که از آن کپی شده آورده شده است.
سوالات: آیا این مثالی از سرقت ادبی و پلاژیاریسم است؟
در این صورت با نویسندگان آن ضمیمه گایدلاین چه برخوردی باید صورت بگیرد؟
آیا نوشتن و تهیه گایدلاین ملی به این صورت است که گایدلاین دیگری را جلوی خود بگذاریم و قسمت هایی از آن را کپی کنیم و حتی زحمت ترجمه هم به خود ندهیم؟
آیا این روی اعتبار گایدلاین اثر می گذارد؟
Scientometrics pinned «روش کار کسانی که گایدلاین ایران برای کوید19 را می نویسند چیست؟ آیا از پزشکی مبتنی بر شواهد استفاده می کنند یا نظرات شخصی خود را دخالت می دهند؟ چقدر شفاف عمل می کنند؟ قسمت سوم: در ضمیمه دوم از گایدلاین ایران برای کرونا، قسمتهایی از متن گایدلاین سازمان بهداشت…»
آیا در آینده باید شاهد بروز بیشتر مسائل مرتبط با ناباروری در بیماران مرد مبتلا به کوید 19 باشیم؟
بررسی های پاتولوژیکی و مولکولی انجام شده روی نمونه های آتوپسی تهیه شده در پنج بیمار مبتلا به COVID-19 ، عفونت SARS-CoV-2را در بیضه ها و آسیب اسپرماتوژنز به دنبال آن را در این بیماران نشان می دهد. این بررسی روی پنج بیمار مبتلا به این عفونت با محددوه سنی 83-51 سال و سه بیمار گروه کنترل انجام شده است. یافته ها به طور خلاصه به شرح زیر بوده است:
1-در تمام بیماران مبتلا به کوید19 ، سلول های ژرم سل ( سلول های تولید کننده اسپرم که در مراحل مختلف رشد بوده و در جدار ساختارهای لوله ای شکل تشکیل دهنده بیضه به نام سمینی فروس قرار دارند) آسیب دیده و به داخل لومن سمینی فروس ها فروریخته بودند.
2-در چهار بیمار آسیب ژرم سل ها به حدی شدید بوده است که گویا این بیماران از ابتدا مشابه بیماران سندرم سرتولی سل فاقد سلول های ژرم سل بوده اند و فقط سلول سرتولی داشته اند.
3-به طور جالبی تعداد سلول های سرتولی ( سلول های حمایتی در جدار سمینی فروس ها ) در بیماران مبتلا به عفونت و بیماران گروه کنترل قابل مقایسه بوده و مطرح کننده این مسئله است که احتمالا این عفونت روی این سلولها تاثیر نمی گذارد و فقط رشد ژرم سل ها را مختل کرده و منجر به از بین رفتن آنها می شود.
4-یکی از دلایل این اتفاق می تواند به دلیل آسیب ساختارهای محافظت کننده بیضه ها در برابر فرایندهای سیستم ایمنی باشد. بررسی داده ها نشان می دهد که این عفونت می تواند یک واکنش خود ایمنی ثانویه ایجاد کرده و منجر به پاتوژنز اولیه ارکیت ویروسی شده و در نتیجه به آسیب بیضه کمک کند.
5-این ویروس از طریق گیرنده های ACE2 عمل میکند. بنابراین در این مطالعه به بررسی سطح این گیرنده در سلول های بیضه و جدار سمینی فروس ها پرداخته شده است. مشاهده شده اگرچه این گیرنده به طور اولیه در سطح سلول های بیضه های گروه کنترل مشاهده شده است ولی به طور معنی داری در بیماران مبتلا به عفونت افزایش پیدا کرده بودند. و این مطرح کننده این است که این ویروس می تواند به صورت مستقیم به سلول های بیضه حمله کند.
** به طور خلاصه: یافته های این مطالعه نشان می دهد که SARS-CoV-2 می تواند بیضه و ژرم سل ها را آلوده کند، که نشان دهنده تأثیر احتمالی همه گیری COVID-19 در اسپرماتوژنز و باروری مردان است.
آیا میزان ناباروری در این بیماران بیشتر خواهد بود؟ باید منتظر ماند و دید و البته مطالعات بیشتری انجام داد...
تهیه پست توسط دکتر #مهدی_رمضانی
بررسی های پاتولوژیکی و مولکولی انجام شده روی نمونه های آتوپسی تهیه شده در پنج بیمار مبتلا به COVID-19 ، عفونت SARS-CoV-2را در بیضه ها و آسیب اسپرماتوژنز به دنبال آن را در این بیماران نشان می دهد. این بررسی روی پنج بیمار مبتلا به این عفونت با محددوه سنی 83-51 سال و سه بیمار گروه کنترل انجام شده است. یافته ها به طور خلاصه به شرح زیر بوده است:
1-در تمام بیماران مبتلا به کوید19 ، سلول های ژرم سل ( سلول های تولید کننده اسپرم که در مراحل مختلف رشد بوده و در جدار ساختارهای لوله ای شکل تشکیل دهنده بیضه به نام سمینی فروس قرار دارند) آسیب دیده و به داخل لومن سمینی فروس ها فروریخته بودند.
2-در چهار بیمار آسیب ژرم سل ها به حدی شدید بوده است که گویا این بیماران از ابتدا مشابه بیماران سندرم سرتولی سل فاقد سلول های ژرم سل بوده اند و فقط سلول سرتولی داشته اند.
3-به طور جالبی تعداد سلول های سرتولی ( سلول های حمایتی در جدار سمینی فروس ها ) در بیماران مبتلا به عفونت و بیماران گروه کنترل قابل مقایسه بوده و مطرح کننده این مسئله است که احتمالا این عفونت روی این سلولها تاثیر نمی گذارد و فقط رشد ژرم سل ها را مختل کرده و منجر به از بین رفتن آنها می شود.
4-یکی از دلایل این اتفاق می تواند به دلیل آسیب ساختارهای محافظت کننده بیضه ها در برابر فرایندهای سیستم ایمنی باشد. بررسی داده ها نشان می دهد که این عفونت می تواند یک واکنش خود ایمنی ثانویه ایجاد کرده و منجر به پاتوژنز اولیه ارکیت ویروسی شده و در نتیجه به آسیب بیضه کمک کند.
5-این ویروس از طریق گیرنده های ACE2 عمل میکند. بنابراین در این مطالعه به بررسی سطح این گیرنده در سلول های بیضه و جدار سمینی فروس ها پرداخته شده است. مشاهده شده اگرچه این گیرنده به طور اولیه در سطح سلول های بیضه های گروه کنترل مشاهده شده است ولی به طور معنی داری در بیماران مبتلا به عفونت افزایش پیدا کرده بودند. و این مطرح کننده این است که این ویروس می تواند به صورت مستقیم به سلول های بیضه حمله کند.
** به طور خلاصه: یافته های این مطالعه نشان می دهد که SARS-CoV-2 می تواند بیضه و ژرم سل ها را آلوده کند، که نشان دهنده تأثیر احتمالی همه گیری COVID-19 در اسپرماتوژنز و باروری مردان است.
آیا میزان ناباروری در این بیماران بیشتر خواهد بود؟ باید منتظر ماند و دید و البته مطالعات بیشتری انجام داد...
تهیه پست توسط دکتر #مهدی_رمضانی
خلاصه مستندات FDA برای واکسن مودرنا (تاثیرگذاری ۹۴/۵٪ و پیشگیری ۱۰۰٪ از موارد شدید کوید-۱۹) که دو روز دیگر توسط کمیته مشورتی آن بررسی می شود. (مشابه آنچه برای فایزر رخ داد).👇
تاثیرگذاری کلی: ۹۴/۵٪
تاثیرگذاری در سن ۱۸ تا ۶۴ سال: ۹۶٪
تاثیرگذاری در سن بالاتر از ۶۴ سال: ۸۶٪
https://www.fda.gov/media/144434/download
تاثیرگذاری کلی: ۹۴/۵٪
تاثیرگذاری در سن ۱۸ تا ۶۴ سال: ۹۶٪
تاثیرگذاری در سن بالاتر از ۶۴ سال: ۸۶٪
https://www.fda.gov/media/144434/download
ساینتومتریکس روز پژوهش را که متعلق به تک تک پژوهشگران این کشور در تمام دانشگاهها وموسسات کشور است گرامی می دارد.🌹😊
امید است تا با هرچه بیشتر پاسخگو بودن مسئولین، شاهد بهبود وضعیت پژوهشی کشور در تمام ابعاد کمی، کیفی و اخلاقی آن باشیم و ثمره آن را در حل مشکلات کشور ببینیم.
ساینتومتریکس نیز تلاش می کند تا با بررسی های مستند از وضعیت پژوهشی کشور به کمک شما فرهیختگان عزیز، به بهبود این مسیر کمک کند.
امید است تا با هرچه بیشتر پاسخگو بودن مسئولین، شاهد بهبود وضعیت پژوهشی کشور در تمام ابعاد کمی، کیفی و اخلاقی آن باشیم و ثمره آن را در حل مشکلات کشور ببینیم.
ساینتومتریکس نیز تلاش می کند تا با بررسی های مستند از وضعیت پژوهشی کشور به کمک شما فرهیختگان عزیز، به بهبود این مسیر کمک کند.
👍1
مقاله مجله ساینس با بررسی داده های ۴۱ کشور نشان داده است که محدود کردن تجمعات به کمتر از ده نفر و بستن همه موسسات آموزشی، جزو موثرترین عوامل غیر دارویی در کاهش انتقال کوید-۱۹ بوده اند.
امروز، سازمان غذا و داروی آمریکا به اولین تست کوید-۱۹ به شکل over the counter و بر اساس آنتی ژن و نمونه حلق بینی مجوز اورژانسی داد که به شکل کامل در خانه و برای افراد با سن حداقل دو سال و در زمان کمتر از بیست دقیقه قابل استفاده است.
در یک مطالعه که در آمریکا و روی نزدیک به 1800 نفر بیمار مبتلا به کوید-19 انجام و در جاما منتشر شده، مشخص شده است که 27% از بیماران کوید-19 که از بیمارستان مرخص شده اند در طول دو ماه بعد از ترخیص یا دوباره بستری و یا فوت شده اند.
اگر چه این میزان در مقایسه با گروه کنترل از بیماران بستری به علت نارسایی قلبی و نومونی کمتر بوده است.، اما برای ده روز اول نسبت به بیماران نارسایی قلبی (13.9% در مقابل 8.8% و اختلاف معنادار) و نومونی (13.4% در مقابل 9.7% و اختلاف معنادار) بیشتر بوده است.
این مسئله نشان دهنده ی مهم و حساس بودن این دوره ده روزه ی بعد از ترخیص در بیماران مبتلا به کوید-19 می باشد.
اگر چه این میزان در مقایسه با گروه کنترل از بیماران بستری به علت نارسایی قلبی و نومونی کمتر بوده است.، اما برای ده روز اول نسبت به بیماران نارسایی قلبی (13.9% در مقابل 8.8% و اختلاف معنادار) و نومونی (13.4% در مقابل 9.7% و اختلاف معنادار) بیشتر بوده است.
این مسئله نشان دهنده ی مهم و حساس بودن این دوره ده روزه ی بعد از ترخیص در بیماران مبتلا به کوید-19 می باشد.
سعی کردم تا به کمک برخی منابع آگاه، اطلاعاتی در مورد واکسنهای ایرانی کسب کنم:
بر این اساس من به 9 مورد واکسن رسیدم:
3 مورد کشته شده،
دو مورد mRNA،
یک مورد subunit،
یک مورد وکتور سرخک،
یک مورد از شیراز،
و یک مورد با روش خاص که گفته شده فعلا عمومی نشود!
در مورد این واکسن ها اطلاعات کمی به دست آوردم و تازه همان ها را هم فعلا مجوز گفتنش را ندارم.
(البته امروز رییس دانشگاه بقیه الله (عج) در مورد دو واکسن از دانشگاه خودشان صحبت کردند که به این شکل تعداد موارد به ده عدد می رسد.)
اینجا سعی می کنم تا حدودی در مورد واکسن شفا فارمد که مجوز تست انسانی گرفته توضیح بدهم:
واکسن کشته شده شفا فارمد از بنیاد برکت، که فعلا تنها واکسنی است که مجوز آزمایش انسانی را هم گرفته است و قرار است فاز یک آن روی 56 نفر از افراد 18 تا 50 سال احتمالا از اوایل دی ماه آغاز شود.
محل انجام کارآزمایی بالینی در هتل ارم می باشد که داوطلبان باید برای یک هفته در هتل بمانند و البته می توانند تا یکماه هم بمانند. در این فاز 24 نفر دوز پنج میکروگرم، 24 نفر دوز 3 میکروگرم و 8 نفر پلاسبو دریافت می کنند.
فاز یک حداقل دو ماه طول می کشد و در این بین چند بار اطلاعات safety و ایمنی همورال و سلولی و معاینات بررسی می شود و نتایج هر بار برای سازمان غذا و دارو فرستاده می شود.
البته در کل شرکت کنندگان برای 360 روز و در بازه های مختلف پیگیری می شوند.
مجریان پروژه خانم دکتر مینو محرز (علوم پزشکی تهران)، دکتر محمد رضا صالحی (علوم پزشکی تهران) و دکتر پیام طبرسی (علوم پزشکی شهید بهشتی) می باشند.
در این بین کمیته ی DSMB همواره روی مطالعه نظارت دارند. این کمیته شامل افراد زیر می باشد:
دو عضو غیر رای دهنده شامل:
دکتر محد رضا حسین پور، مدیر عامل شرکت شفافارمد و دکتر حامد حسینی (مدیر مرکز کارآزمایی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران )
اعضای رای دهنده شامل:
نماینده ی کمیته ملی اخلاق
نماینده ی سازمان غذا و دارو
دکتر طلعت مختاری آزاد (استاد ویروس شناسی از علوم پزشکی تهران)
دکتر علی اکبر حق دوست (استاد اپیدمیولوژی از علوم پزشکی کرمان)
دکتر رضا فلک (دانشیار ایمونولوژی از علوم پزشکی ایران)
دکتر سید محسن زهرایی (دانشیار بیماری های عفونی و نماینده مرکز مدیریت بیماری های واگیردار وزارت بهداشت) و
خانم دکتر محبوبه حاجی عبدالباقی (استاد عفونی دانشگاه علوم پزشکی تهران)
در صورت موفقیت فاز یک، مطالعات دیگری به صورت همزمان بر روی افراد 50 تا 70 سال و همچنین فاز دوم انجام می شود.
نکته ی مهم در مورد scale up کردن تولید واکسن می باشد که فعلا برآورد می شود که این توانایی برای تولید یک میلیون دوز در ماه وجود دارد و البته در سال بعد نیز احتمالا به 10 میلیون دوز در ماه می رسد.
دکتر نیما قیصر زاده نیز در مطلبی که برای ساینتو متریکس فرستاده اند مشخص کرده اند که احتمالا برای بررسی اثرگذاری واکسن ایرانی در مرحله فاز سوم نیاز به چندین هزار نفر شرکت کننده (44 هزار نفر و یا با شرایطی خاص حداقل 11 هزار نفر) در مطالعه وجود دارد.
این برآورد با توجه به اثر گذاری حداقلی تعیین شده برای واکسن توسط WHO و FDA (اثرگذاری 50%) انجام شده است. در نتیجه این بررسی واکسن در ایران احتمالا یکی از بزرگترین و پر هزینه ترین مطالعات در ایران خواهد بود.
این مطلب آماری که سعی شده به سادگی توضیح داده شود را اینجا می توانید بخوانید
بر این اساس من به 9 مورد واکسن رسیدم:
3 مورد کشته شده،
دو مورد mRNA،
یک مورد subunit،
یک مورد وکتور سرخک،
یک مورد از شیراز،
و یک مورد با روش خاص که گفته شده فعلا عمومی نشود!
در مورد این واکسن ها اطلاعات کمی به دست آوردم و تازه همان ها را هم فعلا مجوز گفتنش را ندارم.
(البته امروز رییس دانشگاه بقیه الله (عج) در مورد دو واکسن از دانشگاه خودشان صحبت کردند که به این شکل تعداد موارد به ده عدد می رسد.)
اینجا سعی می کنم تا حدودی در مورد واکسن شفا فارمد که مجوز تست انسانی گرفته توضیح بدهم:
واکسن کشته شده شفا فارمد از بنیاد برکت، که فعلا تنها واکسنی است که مجوز آزمایش انسانی را هم گرفته است و قرار است فاز یک آن روی 56 نفر از افراد 18 تا 50 سال احتمالا از اوایل دی ماه آغاز شود.
محل انجام کارآزمایی بالینی در هتل ارم می باشد که داوطلبان باید برای یک هفته در هتل بمانند و البته می توانند تا یکماه هم بمانند. در این فاز 24 نفر دوز پنج میکروگرم، 24 نفر دوز 3 میکروگرم و 8 نفر پلاسبو دریافت می کنند.
فاز یک حداقل دو ماه طول می کشد و در این بین چند بار اطلاعات safety و ایمنی همورال و سلولی و معاینات بررسی می شود و نتایج هر بار برای سازمان غذا و دارو فرستاده می شود.
البته در کل شرکت کنندگان برای 360 روز و در بازه های مختلف پیگیری می شوند.
مجریان پروژه خانم دکتر مینو محرز (علوم پزشکی تهران)، دکتر محمد رضا صالحی (علوم پزشکی تهران) و دکتر پیام طبرسی (علوم پزشکی شهید بهشتی) می باشند.
در این بین کمیته ی DSMB همواره روی مطالعه نظارت دارند. این کمیته شامل افراد زیر می باشد:
دو عضو غیر رای دهنده شامل:
دکتر محد رضا حسین پور، مدیر عامل شرکت شفافارمد و دکتر حامد حسینی (مدیر مرکز کارآزمایی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران )
اعضای رای دهنده شامل:
نماینده ی کمیته ملی اخلاق
نماینده ی سازمان غذا و دارو
دکتر طلعت مختاری آزاد (استاد ویروس شناسی از علوم پزشکی تهران)
دکتر علی اکبر حق دوست (استاد اپیدمیولوژی از علوم پزشکی کرمان)
دکتر رضا فلک (دانشیار ایمونولوژی از علوم پزشکی ایران)
دکتر سید محسن زهرایی (دانشیار بیماری های عفونی و نماینده مرکز مدیریت بیماری های واگیردار وزارت بهداشت) و
خانم دکتر محبوبه حاجی عبدالباقی (استاد عفونی دانشگاه علوم پزشکی تهران)
در صورت موفقیت فاز یک، مطالعات دیگری به صورت همزمان بر روی افراد 50 تا 70 سال و همچنین فاز دوم انجام می شود.
نکته ی مهم در مورد scale up کردن تولید واکسن می باشد که فعلا برآورد می شود که این توانایی برای تولید یک میلیون دوز در ماه وجود دارد و البته در سال بعد نیز احتمالا به 10 میلیون دوز در ماه می رسد.
دکتر نیما قیصر زاده نیز در مطلبی که برای ساینتو متریکس فرستاده اند مشخص کرده اند که احتمالا برای بررسی اثرگذاری واکسن ایرانی در مرحله فاز سوم نیاز به چندین هزار نفر شرکت کننده (44 هزار نفر و یا با شرایطی خاص حداقل 11 هزار نفر) در مطالعه وجود دارد.
این برآورد با توجه به اثر گذاری حداقلی تعیین شده برای واکسن توسط WHO و FDA (اثرگذاری 50%) انجام شده است. در نتیجه این بررسی واکسن در ایران احتمالا یکی از بزرگترین و پر هزینه ترین مطالعات در ایران خواهد بود.
این مطلب آماری که سعی شده به سادگی توضیح داده شود را اینجا می توانید بخوانید