من برای کاندید واکسن پاستور که گفته می شود هفته آخر اسفند قرار است مطالعه ی فاز سوم آن آغاز شود، نه کداخلاق دیدم نه کد IRCT.
در ضمن به غیر از مطالعه حیوانی آن که به صورت مقاله ی پری پرینت منتشر شده، گزارش فاز یک و دو آن را نیز پیدا نکردم. ممنون می‌شوم اگر کسی دسترسی داشت برای من هم بفرستد.
شرکت کنندگان در فاز سوم احتمالا نیاز دارند تا داده های فاز یک و دو را ببینند و بررسی کنند!

دکتر ستایش در توییتر خود نوشته اند که واکسن آکسفورد-استرازنکا که قرار است به ایران برسد از همان کره جنوبی است. هر چند در فایل منتشر شده چنین چیزی نوشته نشده است. از ایشان سوال پرسیدم اگر پاسخی دادند منتشر می‌کنم. به هر جهت واکسن ساخت کره جنوبی نیز با قرار داد با شرکت بریتانیایی-سوئدی استرازنکا تولید می‌شود.

تاثیرگذاری واکسن هندی Bharat Biotech با نام Covaxin که توسط ایران مجوز مصرف اضطراری گرفته است چقدر است؟

هند تنها کشوری بوده است که از این واکسن استفاده کرده است. قبلا در مورد این واکسن (از نوع ویروس غیر فعال شده و در دُز به فاصله ۴ هفته و‌ نگهداری در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتی‌گراد) اینجا نوشته ام:

https://news.1rj.ru/str/scientometric/3045

ولی هنوز برای اثرگذاری آن عددی ذکر نشده بود. البته همچنان ترایال فاز سوم آن، که گفته می‌شود بزرگترین ترایال در هند بوده، منتشر نشده ولی در یک گزارش خبری از نتایج اینتریم از این ترایال، موارد زیر ذکر شده است:

تعداد شرکت کنندگان: ۲۵۸۰۰ نفر در دو گروه کاندید واکسن و پلاسبو به نسبت یک به یک

سن شرکت کنندگان: از ۱۸ تا ۹۸ سال و ۲۴۳۳ نفر بالای ۶۰ سال

بیماری زمینه ای: ۴۵۰۰ نفر با بیماری زمینه ای

تاثیرگذاری: ۸۱٪

قرار است آنالیزهای بعدی با یافتن ۸۷ مورد کووید-۱۹ و در نهایت ۱۳۰ مورد انجام شود.

ایران به این واکسن مجوز مصرف اضطراری داده است و گفته شده است که قرار داد برای دریافت ۲ میلیون دُز بوده است و احتمالا واکسن در فروردین و اردیبهشت به دست ایران می‌رسد. سازمان غذا و داروی ایران هیچ مستندی در مورد ایمنی و تاثیرگذاری این واکسن در اختیار عموم نگذاشته است.

به روزرسانی:

در مورد واکسن هندی Bharat Biotech با نام COVAXIN یا BBV152 که قبلا توضیح داده بودم این نکته را اینجا اضافه کنم که تاثیرگذاری که فعلا برای آن ذکر شده برابر با ۸۰/۶ درصد می‌ باشد.
این مقدار با یک آنالیز میانی روی ۴۳ مورد کووید-۱۹ به دست آمده است که تعداد موارد در گروه واکسن و پلاسبو به ترتیب برابر با ۷ و ۳۶ بوده است.
قرار است آنالیز میانی دیگری با تعداد ۸۷ مورد و بالاخره آنالیز نهایی با ۱۳۰ مورد انجام شود.

تاثیرگذاری کاندید واکسن نوواکس علیه واریانت B.1.351 (دیده شده برای اولین بار در آفریقای جنوبی) در یک گزارش پری پرینت

نوع مطالعه: ترایال تصادفی سازی شده همراه با گروه کنترل فاز 2a/b

شرکت کنندگان: ۴۳۸۷ نفر ۱۸ تا ۸۴ ساله با و بدون ابتلا به اچ آی وی. تقریبا ۳۰٪ از شرکت کنندگان در ابتدا سرم مثبت بوده اند.

مداخله: تزریق دو دُز (کاندید واکسن و پلاسبو) به فاصله ۲۱ روز. گروه کاندید واکسن: ۲۱۹۹ نفر و گروه پلاسبو: ۲۱۸۸ نفر

پیامد مورد بررسی: تاثیرگذاری برای موارد علامت دار و ایمنی واکسن هفت روز بعد از دُز دوم در افراد فاقد عفونت قبلی

تعداد ۲۶۸۴ نفر در ابتدا سرم منفی بوده اند (۹۶٪ با اچ آی وی).

موارد کووید-۱۹ خفیف تا متوسط دیده شده در گروه پلاسبو و مدخله به ترتیب برابر با ۲۹ و ۱۵ نفر بوده است.

تاثیرگذاری در همه: ۴۹/۴٪ و فاصله اطمینان ۶/۱٪ تا ۷۲/۸٪)

تاثیرگذاری در افراد بدون اچ آی وی: ۶۰/۱٪ و فاصله اطمینان ۱۹/۹ تا ۸۰/۱٪).

از موارد سکانس شده، ۳۸ مورد از ۴۱ مورد از واریانت B.1.351 و تاثیر گذاری علیه این واریانت در افراد بدون اچ آی وی برابر با ۵۱٪ (از منفی شش دهم درصد تا ۷۶/۲ درصد)

نکته ی مهم این که در گروه پلاسبو، بروز موارد علامت دار کووید-۱۹ در طول دو ماهه اول پیگیری و در بین گروه سرم مثبت و سرم منفی مشابه بوده است (۵/۲ و ۵/۳ درصد). در نتیجه عفونت قبلی با واریانت اصلی روی ابتلا به عفونت با واریانت جدید تاثیری ندارد.

بررسی میران ابتلای مجدد به کووید-۱۹ در یک مطالعه ی مشاهده ای گذشته نگر بزرگ در اتریش

ابتلای طبیعی به کووید-۱۹ منجر به کاهش ۹۱٪ در میزان ابتلای مجدد تا حدودا هفت ماه می‌شود و این میزان از محافطت با تاثیرگذاری واکسنها قابل مقایسه است.

در این مطالعه، میزان ابتلا به کووید-۱۹ در موج دوم پاندمی (اول سپتامبر تا ۳۰ نوامبر) در اتریش در دو گروه بررسی شده است.

گروه اول شامل ۱۴۸۴۰ نفر بوده که قبلا در موج اول پاندمی (بین فوریه تا آوریل) به کووید-۱۹ مبتلا شده و بهبود یافته اند و گروه دوم شامل جمعیت باقی مانده اتریش یعنی ۸۸۸۵۶۴۰ نفر بوده است.

تعداد ۴۰ نفر از ۱۴۸۴۰ نفر با ابتلای قبلی (۰/۲۷ درصد) و ۲۵۳۵۸۱ نفر از جمعیت بدون ابتلای قبلی (۲/۸۵ درصد)، PCR مثبت تایید شده داشته اند و‌ نسبت شانس ۰/۰۹ و به صورت معنادار (۰/۰۷ تا ۰/۱۳) بوده است و این نشان می‌دهد ایمنی حداقل برای هفت ماه باقی می‌ماند.

به صورت میانگین، عفونت مجدد، ۲۱۲ روز بعد از عفونت اولیه رخ داده است.

قبلا مقاله نیوانگلند نشان داده بود که ریسک نارسایی ریوی ناشی از کووید-۱۹ در گروه خونی A بیشتر و در گروه خونی O کمتر است. حالا مقاله ای در مجله ی Blood Advances نشان داده است که پروتئین متصل شونده به گیرنده (RBP) در ویروس عامل کووید-۱۹ به آنتی‌ژن گروه خونی A بیان شده روی سطح سلولهای اپیتلیال تنفسی متصل می‌شود و این می‌تواند توضیحی برای نارسایی ریوی بیشتر در این گروه از بیماران باشد

یافته ی مقاله ساینس: بر اساس مدلهای آماری مختلف، تخمین زده می‌شود که میزان مسری بودنِ (reproduction number) واریانت B.1.1.7 (دیده شده در انگلستان برای اولین بار) نسبت به واریانتهای قبلی، ۴۳ تا ۹۰ درصد بیشتر است. و فاصله اطمینان ۹۵٪ آن ۳۸ تا ۱۳۰٪ است. بدون اقدامات کنترلی شدید، مثل بستن محدود موسسات پژوهشی و برنامه سریع پوشش واکسیناسیون، بستری و مرگ در انگلستان در ۲۰۲۱ از ۲۰۲۰ بیشتر می‌شود. افرایش در میزان سرایت بین ۵۹ تا ۷۴ درصد برای دانمارک، سوئیس و آمریکا گزارش شده است.

طبق تایملاین مشخص شده برای کاندید واکسن کووید-۱۹ برکت، امروز آخرین مرحله خونگیری از آخرین دریافت کننده نیز انجام می‌شود و دو روز دیگر در ۱۶ اسنفد اطلاعات برای ارزیابی ارسال می‌شود.

امروز سومین محموله واکسن روسیه به تعداد ۲۰۰ هزار دُز وارد کشور شده است.

قبلا یک محموله ی شامل ۲۰ هزار دُز و یک محموله شامل ۱۰۰ هزار دُز وارد شده بود. در نتیجه تا الان ۳۲۰ هزار دُز واکسن روسی وارد کشور شده است.

تعداد ۲۵۰ هزار دُز واکسن چینی ساینوفارم نیز وارد کشور شده است.

در مجموع تاکنون ۵۷۰ هزار دُز واکسن برای واکسیناسیون ۲۸۵ هزار نفر وارد کشور شده است.

طبق گفته دکتر رئیسی قرار است تا پایان سال یعنی ۱۶ روز دیگر واکسیناسیون ۱/۳ میلیون نفر شروع و در فروردین تمام شود.

وزارت بهداشت هیچ مستندی برای تاثیرگذاری و ایمنی واکسن روسیه و چین منتشر نکرده است. مشخص نیست که چرا وزارت بهداشت یک هفته فاصله بین دو تزریق واکسن روسیه را بیشتر کرد.

ترایال دو سوکور‌ منتشر شده در جاما نشان می‌دهد که داروی آیورمکتین در کاهش طول مدت علائم کووید-۱۹ نوع خفیف اثری ندارد.

افراد شرکت کننده در این ترایال (در خانه یا بستری) بیماری خفیف داشته اند و کمتر یا مساوی هفت روز علائم داشته اند. میانه مدت زمان شروع علائم تا تصادفی سازی پنج روز بوده است. در این ترایال، ۲۰۰ بیمار در گروه مداخله (پنج روز درمان با آیورمکتین) و ۲۰۰ بیمار در گروه دارونما بوده اند و بیماران برای ۲۱ روز پیگیری شده اند. مدت زمان علائم از نظر آماری بین دو‌ گروه تفاوتی نداشته است. به این صورت که میانه زمان برطرف شدن علائم در گروه آیورمکتین ۱۰ و در‌ گروه دارونما ۱۲ روز بوده است و نسبت خطر گزارش شده معنادار نبوده است. تا روز بیست و یکم، ۸۲٪ از بیماران گروه آیورمکتین و ۷۹٪ از بیماران گروه پلاسبو علائمشان برطرف شده بوده است. نسبت خطر گزارش شده برای این موضوع نیز معنادار نبوده است.

این یافته از استفاده از این دارو برای درمان کووید-۱۹ نوع خفیف حمایت نمی‌کند، اما ممکن است ترایال های بزرگتر برای بررسی دیگر پیامدهای بالینی مرتبط نیاز باشد.

با وجود دو مطالعه ی منفی دیگر، یک متاآنالیز داده های موجود را بررسی کرده و اثر مثبت مهارکننده های اینترلوکین شش را درکاهش مرگ و میر بیماران کووید-۱۹ نشان داده است.

✅ دو مطالعه ی دیگر با نتایج منفی برای اثر مهارکننده های گیرنده اینترلوکین شش (ساریلومب و توسیلیزومب) در بیماران کووید-۱۹ در مجله ی Lancet Respiratory Medicine منتشر شده است. هر چند هر دو مطالعه برای بررسی پیامد مرگ قدرت کافی را نداشته اند اما دارو روی پیامدهای اولیه در آنها (پیشرفت بیماری و مدت زمان برای بهبود وضعیت بالینی با دو نمره یا بیشتر) اثر گذار نبوده است. اینجا در این دو تریال هم بحث عوض شدن درمان استاندارد در طول زمان وجود دارد و این به خصوص در مورد استفاده از دگزامتازون و همزمانی استفاده از آن با مهارکننده های اینترلوکین شش وجود دارد. به هر جهت دو ترایال بزرگ Recovery و REMAP-CAP فواید این مهارکننده های اینترلوکین شش را در همراهی با استفاده از استروئید نشان داده اند. نکته ی مهم دیگر این که وقتی همه داده های موجود تا کنون را در کنار هم قرار می‌دهیم (با متاآنالیز) اثر مثبتی از توسیلیزومب و ساریلومب در کاهش مرگ و میر بیماران کووید-۱۹ می‌بینیم. خطر نسبی برای توسیلیزومب و ساریلومب به ترتیب برابر با ۰/۸۸ و ۰/۸۹ و هر دو هم معنادار بوده اند. هنوز هم سوالهایی مثل این که کدام دسته از بیماران بستری و در چه زمانی بیشترین سود از دارو را می‌برند وجود دارد. لازم است تا داده های موجود در همه ترایالها، در متاآنالیزهایی بسیار دقیق و با آنالیزهای زیر گروهی بررسی شود.


من اینجا این دو مطالعه با نتیجه منفی را نیز آورده ام:

✅ استفاده از ساریلومب (مهارکننده گیرنده ی اینترلوکین شش) برای درمان بیماران کووید-۱۹ (بستری و‌ تحت دریافت اکسیژن) تاثیری نداشته است.

این ترایال فاز سه، به صورت دو سوکور و بین المللی در ۴۵ بیمارستان در ۱۱ کشور انجام شده و ۴۱۶ نفر را در سه گروه پلاسبو و ساریلومب‌ ۲۰۰ میلی‌گرم و ساریلومب ۴۰۰ میلی گرم بررسی کرده است. پیامد اولیه مورد بررسی مدت زمان بهبود بالینی در یک مقیاس هفت نمره ای از یک (مرگ) تا هفت (ترخیص از بیمارستان) بوده است. پیامد ثانویه نسبت بیماران زنده مانده در روز ۲۹ بوده است. از نظر پیامد اولیه، میانه مدت زمان برای بهبود بالینی به اندازه دو نمره یا بیشتر بین گروه پلاسبو و گروههای مداخله تفاوت معناداری نداشته است. نسبت بیماران زنده مانده (۹۲٪ در پلاسبو و ۹۰٪ در گروه ۲۰۰ میلی‌گرم و ۹۲٪ در گروه ۴۰۰ میلی‌گرم از دارو) نیز تفاوت آماری معنادار نداشته است. مطالعه پیشنهاد کرده است که ترایالهای به اندازه کافی قوی برای بررسی بقای بیماران بحرانی به عنوان پیامد اولیه انجام شود.

✅ مطالعه ای دیگر هر چند استفاده روتین از توسیلیزومب در بیماران متوسط تا شدید کووید-۱۹ را حمایت نکرده اما اشاره کرده است شاید استفاده از این دارو در زیرگروهی از بیماران شدید موثر باشد و درنتیجه بررسی ها باید ادامه پیدا کند. این ترایال فاز سوم برای بررسی اثر توسیلیزومب بر بیماران متوسط تا شدید کووید-۱۹ و همراه باcytokine release syndrome در ۱۲ بیمارستان هند به صورت open label انجام شده است. تعداد ۹۰ بیمار در گروه توسیلیزومب و ۹۰ بیمار در گروه درمان استاندارد بوده اند. پیامد مورد بررسی، پیشرفت بیماری (از متوسط تا شدید و از شدید تا مرگ) تا روز ۱۴ بوده است. میزان ۹٪ از بیماران گروه توسیلیزومب و ۱۳٪ از بیماران گروه درمان استاندارد پیشرفت بیماری داشته اند و تفاوت معنادار نبوده است.

✅ اینجا هم قبلا ترایال های اخیرا منتشر شده در نیوانگلند در رابطه با این موضوع را آورده بودم:

https://news.1rj.ru/str/scientometric/3088

فوری

کلشیسین در بیماران بستری کووید-۱۹ و دریافت کننده استروئید اثری ندارد.

متاسفانه بیمارگیری در ترایال ریکاوری برای بازوی کلشیسین به علت بی اثر بودن آن متوقف شده است😔.

آنالیز اولیه نشان داده است که ۲۱۸۷ مرگ در بین ۱۱۱۶۲ بیمار تصادفی سازی شده رخ داده است و ۹۴٪ از آن نیز کورتیکواستروئید دریافت می‌کرده اند. از نظر پیامد مرگ و میر‌ ۲۸ روزه بین گروه کلشیسین و درمان استاندارد (۲۰٪ و ۱۹٪) تفاوتی وجود نداشته و خطر نسبی گزارش شده ۱/۰۲ و غیر معنادار بوده است. همچنان پیگیری بیماران ادامه دارد و نتایج به زودی منتشر می‌شود.

قبلا در مطالعه ای دیگر کلشیسین برای ۴۴۸۸ بیمار سرپایی کووید-۱۹ استفاده شده و نشان داده شده بود که می‌تواند باعث کاهش قابل توجه بستری در بیماران کوید-۱۹ با تست مثبت پی سی آر شود. ونتیلاسیون و مرگ نیز کاهش داشته ولی غیر معنادار بوده است.


این ترایال بزرگ ریکاوری از کشور انگلستان بوده است که به ما نشان داد که دگزامتازون و توسیلیزومب در کووید-۱۹ موثر و هیدروکسی کلرویکن و کلترا و آزیترومایسین و پلاسمای غنی از آنتی بادی و کلشیسین غیر موثر است. (بیماران بستری) داروهای دیگر مثل آسپرین و آنتی‌بادی مونوکلونال ریجنرون و‌ باریسیتینیب‌ و ... نیز در حال بررسی است.

مرگ و میر ناشی از کووید-۱۹ در آمریکا در طول شش ماه به صورت قابل توجه کاهش داشته است. بیشترین مرگ و میر در مارس بوده و بعد از آن هر ماه تا پایان مطالعه در آگوست کاهش داشته است.

در مارس: ۲۲/۱٪ (۳۶۵۷ نفر از ۱۶۵۱۷ بیمار)

در آگوست: ۶/۵٪ (۱۱۵۴ نفر از ۱۷۷۷۶ بیمار)

این داده ی مربوط به ۱۹۲۵۵۰ بیمار کووید-۱۹ بستری شده در ۵۵۵ مرکز در آمریکاست. ۵۲٪ مرد بوده اند. فشار خون و دیابت و چاقی در ۶۱/۵٪ و ۳۸/۴٪ و ۲۷/۴٪ دیده شده است.
از این تعداد ۵۵۵۹۳ بیمار در ICU بستری شده اند. ۲۶۲۲۱ نفر (۱۳/۶٪) در کل و ۱۵۴۳۱ بیمار از ICU فوت شده اند. مرگ با افزایش سن بیشتر بوده است. طول مدت بستری در بیماران غیر ICU و ICU به ترتیب ۶ و ۱۵ روز بوده است.

اگر خدای نکرده یکی از برنامه های کاندید واکسن برکت یا پاستور به هر دلیلی با مشکلی مواجه شد، چه برنامه جایگزینی برای آنها وجود دارد؟

برای هیچ کس در جامعه علمی و دانشگاهی ما مهم نبود که بپرسد و پیگیر باشد که چرا و بر اساس چه مستندی فاصله دو دُز تزریق واکسن گامالیای روسیه را یک هفته اضافه کردند؟

کاندید واکسن MIVAC از شرکت میلاد داروی نور (وابسته به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح)، از نوع ویروس غیر فعال شده در دو دز تزریقی (2 تا 3 هفته) موفق به اخذ کد اخلاق برای مطالعه فاز یک روی افراد 18 تا 55 سال شده است. تا کنون فقط سه کاندید واکسن (شفافارمد، رازی و میلاد داور نور) موفق به اخذ کد اخلاق شده اند. کاندید واکسن مشترک کوبا با پاستور هنوز کد اخلاق ندارد.

از کنگره دیجیتال مدیریت و درمان COVID-19 که روزهای ۱۴ و ۱۵ اسفند برگزار شده:

دکتر محمدی (مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو) گفته اند که کاندید واکسن ساینوفارم هم که وارد کشور شده هنوز CTD آن تکمیل نشده و اجازه مصرف ندارد و فقط تایید شدن آن برای واردات بوده است! (جالب است که قبل از گرفتن مجوز اضطراری، وزیر بهداشت خبر از ورود آن داده بود. بعد از آن خبر گرفتن مجوز مصرف اضطراری آن آمد. حالا هم که می گویند هنوز CTD تکمیل نشده و اجازه مصرف ندارد. )
با این حساب از 570 هزار دز واکسنی در کشور آمده است باید 250 هزار دز واکسن چینی را فعلا حساب نکنیم و می ماند 320 هزار دز واکسن روسی که وارد شده است و برای واکسیناسیون 160 هزار نفر کافی است و امروز هم 16 اسفند است و قرار است تا 14 روز دیگر واکسیناسیون 1/3 میلیون نفر شروع شده باشد.

دکتر جهانپور هم گفته اند:
اولین محموله واکسن هندی فکر می کنم در یکی دو روز آینده وارد کشور می شود. در حالی که قبلا دکتر رئیسی گفته بودند که در فروردین و اردبیهشت منتظر آن هستیم.
احتمالا از تابستان ماهیانه 15 تا 20 میلیون دز واکسن خواهیم داشت. احتمالا از میانه بهار تولید مشترک واکسن روسی (با شرکت اکتوور ) را خواهیم داشت.
اگر دیرتر از برخی کشورها شروع کردیم زودتر از خیلی ها واکسیناسیون رو تمام می کنیم.
تا قبل از پایان سال میلادی احتمالا واکسیناسیون 56 میلیون نفر را انجام می دهیم.

بیش از یک ششم جمعیت آمریکا، دز اول واکسن کووید-۱۹ را دریافت کرده اند.

زنگ خطر کووید-۱۹ در سه استان دیگر: چهارمحال و بختیاری، قزوین و البرز

https://twitter.com/paddolat/status/1368121839155879938?s=21

آمریکا با ثبت رکورد جدیدی، امروز ۲/۹ میلیون واکسن کووید-۱۹ تزریق کرده است.

بنیان گذاری سبک جدید در پزشکی مبتنی بر شواهد (EBM)

Dr. Gooya's Method in EBM

مدتی بعد از این که این واکسن روسیه ‌در ایران استفاده شد، درست در همان تاریخی که قرار بود تزریق دُز دوم (به فاصله سه هفته و بر اساس ترایال لنست) شروع شود، نامه دکتر گویا منتشر شد که می گفت چون مستندات واکسن آکسفورد-استرانزنکا (که ایران به خاطر انگلستانی بودنش آن را قبول ندارد) گفته تاثیرگذاری با افزایش فاصله (بیش از ۱۲ هفته) افزایش می‌یابد، پس ما هم یک هفته فاصله تزریق را برای این واکسن (با وکتور نسبتا مشابه) افزایش می‌دهیم.
با این کار البته شاید بتوان گفت روش جدیدی (متد دکتر گویا و همکاران) در EBM بنا نهاده شده است. پیشنهاد می‌شود این روش جدید به صورت همزمان در چند مجله معتبر دنیا معرفی شود.