نمودار: تعداد دز واکسن کووید-۱۹ که در ایران روزانه در ۱۲ روز گذشته تزریق شده است.
12 روز است که آمار تزریق روزانه واکسن کووید-19 در ایران اعلام می شود. سرعت متوسط تزریق در این 12 روز ، روزانه حدود 30 هزار دز و در هفت روز آخر، روزانه حدود 39 هزار دز بوده است.
تا الان 0.77 درصد از جمعیت ایران، حداقل یک دز و 0.2 درصد نیز دو دز واکسن دریافت کرده اند.
12 روز است که آمار تزریق روزانه واکسن کووید-19 در ایران اعلام می شود. سرعت متوسط تزریق در این 12 روز ، روزانه حدود 30 هزار دز و در هفت روز آخر، روزانه حدود 39 هزار دز بوده است.
تا الان 0.77 درصد از جمعیت ایران، حداقل یک دز و 0.2 درصد نیز دو دز واکسن دریافت کرده اند.
علت اینجاد سندروم ترومبوز به همراه ترومبوسایتوپنی (TTS) و یا با نام دیگرِ VITT، ناشی از تزریق واکسن استرازنکا چیست؟
وقتی بدن در حال مبارزه با عفونت شدید است، آنتی بادی های علیه فاکتور پلاکتی ۴ می توانند مفید باشند، اما آنها همچنین می توانند از کنترل خارج شوند. این مانند یک اژدهای خفته است و ما در اکثر موارد واقعا می خواهیم این اژدها خوابیده باشد. اما واکسن همانند یک بچه ای عمل می کند که به سمت این اژدها سنگ پرتاب می کند!
محققان (که بر خی از آنها برای اولین بار VITT را معرفی کردند)، در یک مقاله در نسخه پیش از چاپ، نشان داده اند که دز هایی از واکسن استرازنکا دربردارنده ی حجم قابل توجهی از پروتئین های سلول های انسانی است. این پروتئین ها احتمالا از رده سلولهای انسانی است که برای رشد ویروس در حین روند تولید واکسن استفاده می شود. البته در واکسن های دیگر نیز این پروتئین ها ممکن است وجود داشته باشند. اما مقدار آنها در واکسنهایی که از استرازنکا تست شده خیلی بالاتر بوده است (بین 70 تا 80 میکروگرم در سی سی در مقایسه با 5 میکروگرم در سی سی یا کمتر برای دیگر واسکن ها).
این پروتئین ها همراه با جز دیگری از واکسن با نام EDTA یا ethylenediaminetetraacetic ممکن است منجر به ایجاد پاسخ خطرناکی از سوی سیستم ایمنی بدن شود.
این ماده EDTA معمولا به عنوان ماده نگهدارنده در برخی واکسنها استفاده می شودو البته تا حد مختصری ممکن است منجر به نشت عروقی (vascular leakage) نیز شود. اما ظاهرا غلظت بالایی (100 میکرومول) از آن نیز در این واکسن استرازنکا نسبت به دیگر واکسنها استفاده شده است.
از طرفی محققین در مدل موش نشان داده اند که این واکسن می تواند منجر به افزایش vascular leakage شود. حالا اینجا است که ممکن است هر پروتئین آزادی در تماس با پلاکتها در جریان خون فرد دریافت کننده واکسن قرار بگیرد و اینجا فاکتور پلاکتی ۴ (PF4) که از پلاکت ها ترشح می شود، می تواند با این پروتئین ها و دیگر اجزای واکسن تشکیل کمپلکس هایی بدهد.
حدس زده می شود که تشکیل این کمپلکس و روند التهابی ایجاد شده توسط واکسن، ممکن است منجر شود تا در برخی افراد آنتی بادی علیه PF4 ایجاد شود (مشابه حالتی که هپارین در سندروم HIT ایجاد می کند) در گروهی از افراد این آنتی بادی در نهایت می تواند منجر به ترومبوسایتوپنی و ایجاد ترومبوز (مغز و ریه و شکم) شود.
هنوز اما فرضیات دیگر مطرح است و این پژوهش هنوز در مورد واکسن جاسن انجام نشده است.
واکسن های دیگر نیز ممکن است حاوی بقایای سلولی باشند و هنوز مشخص نیست که استرازنکا حاوی مقدار بیشتری از این موارد بوده است یا خیر.
مشخص نیست که واقعا EDTA برای شروع این واکنش نیاز باشد یا خیر و این ماده در واکسن جانسن نیز وجود ندارد و در مورد نقش آن مطمئن نیستیم.
شاید موضوع خود آدنو ویروس باشد که می تواند خودش یک واکنش التهابی را شروع کند و از طرفی می تواند به PF4 متصل شود و منجر به ایجاد عارضه از طرف واکسن جانسن هم شود و شاید برخی افراد که مقدار زیادی از PF4 را در بدن دارند در آنها این عوارض ایجاد شود.
شاید حتی این موضوع مرتبط به پروتئین اسپایکی باشد که درنهایت تولید می شود.
در مورد دو واکسن دیگر با وکتور آدنو ویروس (Sputnik V و CanSino) نیز باید توجه بیشتری شود.
من اینجا خلاصه ای از گزارش ساینس را ( از اصل مقاله و نظرات دیگر متخصصین) را با مقداری جابه جایی قرار دادم و عبارت اول (اژدها) نیز از زبان یکی از نویسندگان مقاله است.
وقتی بدن در حال مبارزه با عفونت شدید است، آنتی بادی های علیه فاکتور پلاکتی ۴ می توانند مفید باشند، اما آنها همچنین می توانند از کنترل خارج شوند. این مانند یک اژدهای خفته است و ما در اکثر موارد واقعا می خواهیم این اژدها خوابیده باشد. اما واکسن همانند یک بچه ای عمل می کند که به سمت این اژدها سنگ پرتاب می کند!
محققان (که بر خی از آنها برای اولین بار VITT را معرفی کردند)، در یک مقاله در نسخه پیش از چاپ، نشان داده اند که دز هایی از واکسن استرازنکا دربردارنده ی حجم قابل توجهی از پروتئین های سلول های انسانی است. این پروتئین ها احتمالا از رده سلولهای انسانی است که برای رشد ویروس در حین روند تولید واکسن استفاده می شود. البته در واکسن های دیگر نیز این پروتئین ها ممکن است وجود داشته باشند. اما مقدار آنها در واکسنهایی که از استرازنکا تست شده خیلی بالاتر بوده است (بین 70 تا 80 میکروگرم در سی سی در مقایسه با 5 میکروگرم در سی سی یا کمتر برای دیگر واسکن ها).
این پروتئین ها همراه با جز دیگری از واکسن با نام EDTA یا ethylenediaminetetraacetic ممکن است منجر به ایجاد پاسخ خطرناکی از سوی سیستم ایمنی بدن شود.
این ماده EDTA معمولا به عنوان ماده نگهدارنده در برخی واکسنها استفاده می شودو البته تا حد مختصری ممکن است منجر به نشت عروقی (vascular leakage) نیز شود. اما ظاهرا غلظت بالایی (100 میکرومول) از آن نیز در این واکسن استرازنکا نسبت به دیگر واکسنها استفاده شده است.
از طرفی محققین در مدل موش نشان داده اند که این واکسن می تواند منجر به افزایش vascular leakage شود. حالا اینجا است که ممکن است هر پروتئین آزادی در تماس با پلاکتها در جریان خون فرد دریافت کننده واکسن قرار بگیرد و اینجا فاکتور پلاکتی ۴ (PF4) که از پلاکت ها ترشح می شود، می تواند با این پروتئین ها و دیگر اجزای واکسن تشکیل کمپلکس هایی بدهد.
حدس زده می شود که تشکیل این کمپلکس و روند التهابی ایجاد شده توسط واکسن، ممکن است منجر شود تا در برخی افراد آنتی بادی علیه PF4 ایجاد شود (مشابه حالتی که هپارین در سندروم HIT ایجاد می کند) در گروهی از افراد این آنتی بادی در نهایت می تواند منجر به ترومبوسایتوپنی و ایجاد ترومبوز (مغز و ریه و شکم) شود.
هنوز اما فرضیات دیگر مطرح است و این پژوهش هنوز در مورد واکسن جاسن انجام نشده است.
واکسن های دیگر نیز ممکن است حاوی بقایای سلولی باشند و هنوز مشخص نیست که استرازنکا حاوی مقدار بیشتری از این موارد بوده است یا خیر.
مشخص نیست که واقعا EDTA برای شروع این واکنش نیاز باشد یا خیر و این ماده در واکسن جانسن نیز وجود ندارد و در مورد نقش آن مطمئن نیستیم.
شاید موضوع خود آدنو ویروس باشد که می تواند خودش یک واکنش التهابی را شروع کند و از طرفی می تواند به PF4 متصل شود و منجر به ایجاد عارضه از طرف واکسن جانسن هم شود و شاید برخی افراد که مقدار زیادی از PF4 را در بدن دارند در آنها این عوارض ایجاد شود.
شاید حتی این موضوع مرتبط به پروتئین اسپایکی باشد که درنهایت تولید می شود.
در مورد دو واکسن دیگر با وکتور آدنو ویروس (Sputnik V و CanSino) نیز باید توجه بیشتری شود.
من اینجا خلاصه ای از گزارش ساینس را ( از اصل مقاله و نظرات دیگر متخصصین) را با مقداری جابه جایی قرار دادم و عبارت اول (اژدها) نیز از زبان یکی از نویسندگان مقاله است.
متاآنالیزی (مرتب به روز شونده) که بر مبنای آن گایدلاین WHO توصیه می کرد تا از هیدروکسی کلروکین به عنوان داروی پیشگیری و پروفیلاکسی هم استفاده نشود، در BMJ منتشر شده است.
این متاآنالیز که در مورد داروهای پیشگیری در کووید-19 است نشان می دهد هیدروکسی کلروکین به عنوان پروفیلاکسی و پیشگیری هم نقشی در کاهش میزان ابتلا، بستری و مرگ ندارد. افراد بیشتری نیز دارو را به علت عوارض قطع کرده اند.
در این متاآنالیز جدید، ۱۱ مطالعه کارآزمایی بالینی بررسی شده است.
6 مورد در مورد hydroxychloroquine با 6059 شرکت کننده و 2 مورد ivermectin با 540 بیمار و یک مورد در مورد ivermectin به همراه iota-carrageenan با 234 بیمار و یک مورد در مورد ramipril و یک مورد bromhexine بوده است.
مطالعات مربوط به ivermectin کوچک بوده و فعلا نمی توان از روی آنها قضاوت مطمئنی برای تاثیر گذاری در کاهش ابتلا و مرگ و میر داشت. مطالعه در مورد بقیه داروها نیز کم بوده است و نمی توان در مورد اثر پروفیلاکسی آنها نظر داد.
سازمان بهداشت جهانی توصیه میکند تا از آیورمکتین در هیچ کدام از مراحل بیماری کووید-۱۹ استفاده نشود مگر در کارآزمایی بالینی.
این متاآنالیز که در مورد داروهای پیشگیری در کووید-19 است نشان می دهد هیدروکسی کلروکین به عنوان پروفیلاکسی و پیشگیری هم نقشی در کاهش میزان ابتلا، بستری و مرگ ندارد. افراد بیشتری نیز دارو را به علت عوارض قطع کرده اند.
در این متاآنالیز جدید، ۱۱ مطالعه کارآزمایی بالینی بررسی شده است.
6 مورد در مورد hydroxychloroquine با 6059 شرکت کننده و 2 مورد ivermectin با 540 بیمار و یک مورد در مورد ivermectin به همراه iota-carrageenan با 234 بیمار و یک مورد در مورد ramipril و یک مورد bromhexine بوده است.
مطالعات مربوط به ivermectin کوچک بوده و فعلا نمی توان از روی آنها قضاوت مطمئنی برای تاثیر گذاری در کاهش ابتلا و مرگ و میر داشت. مطالعه در مورد بقیه داروها نیز کم بوده است و نمی توان در مورد اثر پروفیلاکسی آنها نظر داد.
سازمان بهداشت جهانی توصیه میکند تا از آیورمکتین در هیچ کدام از مراحل بیماری کووید-۱۹ استفاده نشود مگر در کارآزمایی بالینی.
Scientometrics
Photo
سی دی سی توصیه می کند تا خانمهای باردار نیز واکسن کووید-19 دریافت کنند. این را رئیس سی دی سی در یک جلسه روز جمعه اعلام کرده و گفته البته این یک تصمیم شخصی است و پیشنهاد می شود تا با پزشکشان صحبت کنند تا بهترین تصمیم را بری خودشان و فرزندشان بگیرند.
بعد از دهه ها تلاش بالاخره یک امید برای واکسن مالاریا؟
یک ترایال دو سو کور (نسخه پیش از چاپ برای Lancet) از دانشگاه آکسفورد و بورکینافاسو، کاندید واکسن مالاریا با نام R21 را بر روی 450 نفر 5 تا 17 ماهه بررسی کرده و تاثیرگذاری 77% را نشان داده است. (سطح قابل قبول تاثیرگذاری از سوی سازمان بهداشت جهانی 75% است). در این مطالعه کودکان سه دز واکسن به فاصله 4 هفته و یک دز بوستر در ماه 12 دریافت کرده اند. در بین 146 کودک دریافت کننده واکسن یا دز بالای ادجووانت، 38 نفر مبتلا به مالاریا شده اند. (در مقایسه 105 نفر از 147 نفر در گروه کنترل) تاثیرگذاری واکسن در دز کم و زیاد ادجووانت به ترتیب 74% (63 تا 82) و 77% (67 تا 84) بوده است و تاثیرگذاری یکساله برای دز بالا 77% باقی مانده است.
مطالعه باید در حجم نمونه های بزرگتر بررسی و تایید شود و قرار است روی 4800 کودک تست شود که از هفته آینده شروع می شود. موسسه سرم هند نیز گفته است اگر واکسن تایید شد می تواند سالانه حداقل 200 میلیون دز از آن تولید کند. مطالعه واکسن R21 برای یکسال طول کشیده و قرار است با بوستری های دیگر حداقل برای یکسال دیگر هم پیگیری انجام شود تا طول مدت اثرگذاری هم بیشتر مشخص شود.
این واکسن R21 نسخه تغییر داده شده واکسن دیگری از مالاریاست (RTS,S or Mosquirix) که از قبل در مطالعه ای دیگر در صدها هزار نفر در غنا و کنیا در حال بررسی است و تاثیرگذاری یکساله و پنج ساله 56% و 36% داشته است.
حالا نسخه R21 برای تاثیرگذاری بیشتر و همچنین ارزانتر بودن طراحی شده است. واکسن مرحله اسپروزوئیت از انگل مالاریا را مورد هدف قرار می دهد و حاوی پروتئین ترشح شده از آن است. غطت این پروتئین در واکسن جدید بیشتر است. همچنین از ادجووانت (با روش راحت تر و ارزان تر نسب به نسخه قبلی واکسن) نیز برای تقویت پاسخ سیستم ایمنی به واکسن استفاده می شود.
خلاصه از گزراش خبری نیچر
یک ترایال دو سو کور (نسخه پیش از چاپ برای Lancet) از دانشگاه آکسفورد و بورکینافاسو، کاندید واکسن مالاریا با نام R21 را بر روی 450 نفر 5 تا 17 ماهه بررسی کرده و تاثیرگذاری 77% را نشان داده است. (سطح قابل قبول تاثیرگذاری از سوی سازمان بهداشت جهانی 75% است). در این مطالعه کودکان سه دز واکسن به فاصله 4 هفته و یک دز بوستر در ماه 12 دریافت کرده اند. در بین 146 کودک دریافت کننده واکسن یا دز بالای ادجووانت، 38 نفر مبتلا به مالاریا شده اند. (در مقایسه 105 نفر از 147 نفر در گروه کنترل) تاثیرگذاری واکسن در دز کم و زیاد ادجووانت به ترتیب 74% (63 تا 82) و 77% (67 تا 84) بوده است و تاثیرگذاری یکساله برای دز بالا 77% باقی مانده است.
مطالعه باید در حجم نمونه های بزرگتر بررسی و تایید شود و قرار است روی 4800 کودک تست شود که از هفته آینده شروع می شود. موسسه سرم هند نیز گفته است اگر واکسن تایید شد می تواند سالانه حداقل 200 میلیون دز از آن تولید کند. مطالعه واکسن R21 برای یکسال طول کشیده و قرار است با بوستری های دیگر حداقل برای یکسال دیگر هم پیگیری انجام شود تا طول مدت اثرگذاری هم بیشتر مشخص شود.
این واکسن R21 نسخه تغییر داده شده واکسن دیگری از مالاریاست (RTS,S or Mosquirix) که از قبل در مطالعه ای دیگر در صدها هزار نفر در غنا و کنیا در حال بررسی است و تاثیرگذاری یکساله و پنج ساله 56% و 36% داشته است.
حالا نسخه R21 برای تاثیرگذاری بیشتر و همچنین ارزانتر بودن طراحی شده است. واکسن مرحله اسپروزوئیت از انگل مالاریا را مورد هدف قرار می دهد و حاوی پروتئین ترشح شده از آن است. غطت این پروتئین در واکسن جدید بیشتر است. همچنین از ادجووانت (با روش راحت تر و ارزان تر نسب به نسخه قبلی واکسن) نیز برای تقویت پاسخ سیستم ایمنی به واکسن استفاده می شود.
خلاصه از گزراش خبری نیچر
آیا واکسیناسیون کووید-۱۹ طبق سند ملی آن پیش می رود؟
در حالی که قرار بود تا واکسیناسیون در یک فاز تمام نشده، وارد فاز بعدی نشود، حالا واکسیناسیون فاز دوم هم از دیروز (هفتم اردیبهشت) برای افراد بالای ۸۰ سال شروع شده است.
قرار بود در فاز اول ۱/۳ میلیون نفر تا پایان ۹۹ واکسن دریافت کنند.
قرار بود تا یک فاز تمام نشود وارد فاز بعدی نشویم.
تا الان حدود ۷۰۵ هزار نفر حداقل یک دز واکسن دریافت کرده اند (۰/۸۴ درصد از کل جمعیت) که حالا فاز دوم واکسیناسیون هم شروع شده است.
وزیر هفته پیش گفته بودند "ما تا آخر هفته و اوایل هفته آینده یک میلیون نفر را واکسینه خواهیم کرد" که تا الان حدود 889 هزار دز کلا تزریق شده است اما 705 هزار نفر حداقل یک دز دریافت کرده اند.
واکسیناسیون پاکبانان طبق برنامه ملی واکسیناسیون، در فاز سوم باید انجام می شد که از همان فاز یک انجام شد. البته خیلی ها هم به جای پاکبانان واکسن دریافت کردند.
واکسیناسیون بیماران خاص مثل افراد با سابقه ی پیوند و HIV باید در فاز دوم انجام می شد که از همان فاز یک انجام شد.
در حالی که قرار بود تا واکسیناسیون در یک فاز تمام نشده، وارد فاز بعدی نشود، حالا واکسیناسیون فاز دوم هم از دیروز (هفتم اردیبهشت) برای افراد بالای ۸۰ سال شروع شده است.
قرار بود در فاز اول ۱/۳ میلیون نفر تا پایان ۹۹ واکسن دریافت کنند.
قرار بود تا یک فاز تمام نشود وارد فاز بعدی نشویم.
تا الان حدود ۷۰۵ هزار نفر حداقل یک دز واکسن دریافت کرده اند (۰/۸۴ درصد از کل جمعیت) که حالا فاز دوم واکسیناسیون هم شروع شده است.
وزیر هفته پیش گفته بودند "ما تا آخر هفته و اوایل هفته آینده یک میلیون نفر را واکسینه خواهیم کرد" که تا الان حدود 889 هزار دز کلا تزریق شده است اما 705 هزار نفر حداقل یک دز دریافت کرده اند.
واکسیناسیون پاکبانان طبق برنامه ملی واکسیناسیون، در فاز سوم باید انجام می شد که از همان فاز یک انجام شد. البته خیلی ها هم به جای پاکبانان واکسن دریافت کردند.
واکسیناسیون بیماران خاص مثل افراد با سابقه ی پیوند و HIV باید در فاز دوم انجام می شد که از همان فاز یک انجام شد.
آمریکا چند تریال مهم را برای بررسی درمان های کووید-19 آغاز کرده است:
یکی از آنها ترایال ACTIV-6 یا Accelerating COVID‑19 Therapeutic Interventions and Vaccines (ACTIV)-6 (فاز سوم و همراه با پلاسبو) با بودجه اولیه 155 میلیون دلار می باشد و قصد دارد تاثیر هفت داروی معمول (خوراکی یا اسپری) مثل ویتامین دی و ... را برای بیماران کووید-19 با شدت خفیف تا متوسط بررسی کند. در این ترایال 13500 بیمار با شروع علائم در طول مدت کمتر از هفت روز وارد می شوند. بیماران باید حداقل سی سال سن داشته باشند و تغییر علائم در طول مدت 14 روز، بستری و مرگ در طول 28 روز و همچنین علائم طولانی مدت کووید-19 در آنها در زمان 90 روز بعد از شروع درمان بررسی می شود.
یک دیگر ترایال ACTIV-2 (فاز2/3) برای بیماران کووید-19 با شدت خفیف تا متوسط می باشد که به بررسی درمان آنتی بادی پلی کلونال می پردازد و تا 530 نفر، SAB-135 یا پلاسبو و یا یکی دیگر از درمان های زیر را دریافت می کنند:
داروی SNG001 یا اینترفرون بتای استنشاقی/ داروی AZD7442 یا که ترکیب آنتی بادی مونوکلونال طولانی اثر است/ داروی camostat mesylate که مهار کننده سرین پروتئاز و به شکل خوارکی است/آنتی بادی های BRII-196/BRII-198
تریال سوم برای بیماران بدحال بستری با کووید-19 است. (فاز سوم همراه با کور سازی و پلاسبو). در این ترایال داروی Zyesmi (synthetic version of vasoactive intestinal peptide) با و بدون رمدسیویر روی 620 بیمار بررسی می شود.
یکی از آنها ترایال ACTIV-6 یا Accelerating COVID‑19 Therapeutic Interventions and Vaccines (ACTIV)-6 (فاز سوم و همراه با پلاسبو) با بودجه اولیه 155 میلیون دلار می باشد و قصد دارد تاثیر هفت داروی معمول (خوراکی یا اسپری) مثل ویتامین دی و ... را برای بیماران کووید-19 با شدت خفیف تا متوسط بررسی کند. در این ترایال 13500 بیمار با شروع علائم در طول مدت کمتر از هفت روز وارد می شوند. بیماران باید حداقل سی سال سن داشته باشند و تغییر علائم در طول مدت 14 روز، بستری و مرگ در طول 28 روز و همچنین علائم طولانی مدت کووید-19 در آنها در زمان 90 روز بعد از شروع درمان بررسی می شود.
یک دیگر ترایال ACTIV-2 (فاز2/3) برای بیماران کووید-19 با شدت خفیف تا متوسط می باشد که به بررسی درمان آنتی بادی پلی کلونال می پردازد و تا 530 نفر، SAB-135 یا پلاسبو و یا یکی دیگر از درمان های زیر را دریافت می کنند:
داروی SNG001 یا اینترفرون بتای استنشاقی/ داروی AZD7442 یا که ترکیب آنتی بادی مونوکلونال طولانی اثر است/ داروی camostat mesylate که مهار کننده سرین پروتئاز و به شکل خوارکی است/آنتی بادی های BRII-196/BRII-198
تریال سوم برای بیماران بدحال بستری با کووید-19 است. (فاز سوم همراه با کور سازی و پلاسبو). در این ترایال داروی Zyesmi (synthetic version of vasoactive intestinal peptide) با و بدون رمدسیویر روی 620 بیمار بررسی می شود.
از آنجایی که تعداد موارد ابتلا در آمریکا کاهشی شده و از طرفی بیش از نصف جمعیت بزرگسال آمریکا نیز حداقل یک دز واکسن دریافت کرده اند، سی دی سی ، دستورالعمل خود را در مورد استفاده از ماسک تغییر داده است.
افرادی که به صورت کامل واکسینه شده اند، می توانند در تجمعات کوچک تا متوسط (مثل رستوران با دوستان واکسینه و غیر واکسینه شده)، آنهم فقط بیرون از ساختمان و در فضای باز بدون ماسک شرکت کنند. ماسک هنوز برای تجمعات بزرگتر مثل مسابقات ورزشی و کنسرت و ... برای این افراد توصیه می شود.
افرادی که واکسن نزده اند تنها می توانند در تجمعات کوچک با افراد واکسینه شده، بدون ماسک حضور داشته باشند. همچنین افراد یک خانه نیز می توانند بدون ماسک در کنار هم باشند.
همه افراد واکسینه و غیر واکسینه شده باید در تجمعات داخل ساختمانی ماسک داشته باشند.
افرادی که به صورت کامل واکسینه شده اند، می توانند در تجمعات کوچک تا متوسط (مثل رستوران با دوستان واکسینه و غیر واکسینه شده)، آنهم فقط بیرون از ساختمان و در فضای باز بدون ماسک شرکت کنند. ماسک هنوز برای تجمعات بزرگتر مثل مسابقات ورزشی و کنسرت و ... برای این افراد توصیه می شود.
افرادی که واکسن نزده اند تنها می توانند در تجمعات کوچک با افراد واکسینه شده، بدون ماسک حضور داشته باشند. همچنین افراد یک خانه نیز می توانند بدون ماسک در کنار هم باشند.
همه افراد واکسینه و غیر واکسینه شده باید در تجمعات داخل ساختمانی ماسک داشته باشند.
مقاله ای در مجله JAMA Internal Medicine، با آنالیز داده های دادگان فارماکوویژالانس سازمان بهداشت جهانی، نشان داده است که واکسن های کووید-19از mRNA، در مقایسه با سایر واکسن های ویروسی مثل آنفولانزا، هیچ ریسک بیشتری برای ایجاد عوارض مرتبط به فلج عصب فشیال ندارند و اگر هم ارتباطی بین این واکسنها با این عارضه باشد، ریسک آن مشابه دیگر واکسنها، خیلی کم است.
واکسن کووید-19 هم ابتلای شما به این عفونت را کاهش می دهد و هم اگر مبتلا شدید، میزان وایرال لود کمتری خواهید داشت.هر دو می توانند به کاهش انتقال ویروس کمک کنند
این موضوع از طریق بررسی افراد مبتلا به کووید-19 بعد از دریافت واکسن فایزر و در اسرائیل مشخص شده و محققین تست پی سی آر افراد مبتلا بعد از دریافت واکسن را با تست پی سی آر یک گروه کنترل بدون دریافت واکسن را از نظر مقدار cycle threshold یا همان CT بررسی کرده اند.
هر چه مقدار CT بیشتر باشد، میزان وایرال لود کمتر است. نتایج در مجله nature medicine منتشر شده است.
میانگین مقدار CT در افرادی که یک تا 11 روز بعد از دز اول واکسن مبتلا شده اند، از افرادی که بعد از 12 روز از دز اول واکسن مبتلا شده اند، کمتر بوده است (25 در مقابل 27).
تا 11 روز بعد از دریافت دز اول ، بین میانگین CT در گروه واکسینه شده و گروه بدون واکسن تفاوت معناداری وجود نداشته است.
مقدار CT در افرادی که 12 تا 37 روز بعد از دز اول واکسن، مبتلا شده اند به شکل قابل توجهی از افراد مبتلای بدون دریافت واکسن بیشتر بوده است. همه دز دوم را روز ۲۱ دریافت کرده بوده اند.
این موضوع از طریق بررسی افراد مبتلا به کووید-19 بعد از دریافت واکسن فایزر و در اسرائیل مشخص شده و محققین تست پی سی آر افراد مبتلا بعد از دریافت واکسن را با تست پی سی آر یک گروه کنترل بدون دریافت واکسن را از نظر مقدار cycle threshold یا همان CT بررسی کرده اند.
هر چه مقدار CT بیشتر باشد، میزان وایرال لود کمتر است. نتایج در مجله nature medicine منتشر شده است.
میانگین مقدار CT در افرادی که یک تا 11 روز بعد از دز اول واکسن مبتلا شده اند، از افرادی که بعد از 12 روز از دز اول واکسن مبتلا شده اند، کمتر بوده است (25 در مقابل 27).
تا 11 روز بعد از دریافت دز اول ، بین میانگین CT در گروه واکسینه شده و گروه بدون واکسن تفاوت معناداری وجود نداشته است.
مقدار CT در افرادی که 12 تا 37 روز بعد از دز اول واکسن، مبتلا شده اند به شکل قابل توجهی از افراد مبتلای بدون دریافت واکسن بیشتر بوده است. همه دز دوم را روز ۲۱ دریافت کرده بوده اند.
Scientometrics
تقریبا 40 روز قبل مطالعه فاز دوم کاندید واکسن شفافارمد شروع شد و بر اساس IRCT ، قرار بوده است تا 280 نفر بررسی شوند سوالاتی که در مورد این فاز وجود دارد و قرار بود با این فاز پاسخ داده شود: 1- از 280 نفر اعلام شده، چه تعدادی تا به حال چند دز واکسنی دریافت…
🔴 توضیحات دکتر حامد حسینی درمورد ترایال های کاندید واکسن برکت (قسمت اول):
✅ از 25 اسفند، دو مطالعه به صورت همزمان شروع شد. یک مورد، فاز یک روی افراد با سن 50 تا 75 سال (تکمیلی فاز یک انجام شده ی قبلی) و دیگری فاز دوم (در ادامه مطالعه فاز یک انجام شده قبلی) است.
✅در مورد مطالعه تکمیلی فاز یک روی افراد 50 تا 75 سال:
همه شرکت کنندگان (شامل 32 نفر طبق پروتکل) هر دو دز را دریافت کرده اند و در حال پیگیری هستند تا به روز 28 برسند و بتوانیم بررسی ایمنی و Safety و ایمونوژنیستی را انجام بدهیم. در حال حاضر تعدادی به این مرحله از پیگیری رسیده اند اما بهتر است صبر کنیم تا همه به این مرحله برسند و بعد داده ها ارائه شود. در مورد عوارض می توان گفت به صورت کلی، عوارض در افراد بالای 50 سال کمتر بوده است (نسبت به افراد کمتر از 50 سال در فاز یک قبلی)
✅ درمورد مطالعه فاز دوم:
این مطالعه هم از 25 اسفند شروع شد و همراه با فاز سوم در یک پروتکل ثبت شده است. تا ششم اردیبهشت از 280 داوطلب در مطالعه همه یک دز واکسن را دریافت کرده اند و تقریبا 90 نفر نیز دز دوم را دریافت کرده اند.
در ابتدا قرار بود در این مطالعه فاز دوم، دو دز 3 و 5 میکروگرمی و دو فاصله 21 و 28 روز بررسی شود. اما به پیشنهاد غذا و دارو و کمیته اخلاق، صلاح دیده شد تا فقط دز 5 میگروگرمی و فاصله 28 روز انتخاب شود. از اول هم در پروتکل همین ثبت شده است. احتمالا داده های این فاز تا اخر اردیبهشت تکمیل می شود.
✅ در مورد فاز سوم نیز این انتظار وجود دارد که تا پایان اردیبهشت، حداقل 10 هزار داورطلب وارد این فاز شده باشند (نصف تعداد لازم)
✅ مقاله فاز حیوانی سابمیت شده است و در حال داوری است. مقاله فاز یک نیز قرار شده بعد از آماده شده دادن های فاز یک بالای 50 سال (هر دو با هم) آماده شود.
✅ از 25 اسفند، دو مطالعه به صورت همزمان شروع شد. یک مورد، فاز یک روی افراد با سن 50 تا 75 سال (تکمیلی فاز یک انجام شده ی قبلی) و دیگری فاز دوم (در ادامه مطالعه فاز یک انجام شده قبلی) است.
✅در مورد مطالعه تکمیلی فاز یک روی افراد 50 تا 75 سال:
همه شرکت کنندگان (شامل 32 نفر طبق پروتکل) هر دو دز را دریافت کرده اند و در حال پیگیری هستند تا به روز 28 برسند و بتوانیم بررسی ایمنی و Safety و ایمونوژنیستی را انجام بدهیم. در حال حاضر تعدادی به این مرحله از پیگیری رسیده اند اما بهتر است صبر کنیم تا همه به این مرحله برسند و بعد داده ها ارائه شود. در مورد عوارض می توان گفت به صورت کلی، عوارض در افراد بالای 50 سال کمتر بوده است (نسبت به افراد کمتر از 50 سال در فاز یک قبلی)
✅ درمورد مطالعه فاز دوم:
این مطالعه هم از 25 اسفند شروع شد و همراه با فاز سوم در یک پروتکل ثبت شده است. تا ششم اردیبهشت از 280 داوطلب در مطالعه همه یک دز واکسن را دریافت کرده اند و تقریبا 90 نفر نیز دز دوم را دریافت کرده اند.
در ابتدا قرار بود در این مطالعه فاز دوم، دو دز 3 و 5 میکروگرمی و دو فاصله 21 و 28 روز بررسی شود. اما به پیشنهاد غذا و دارو و کمیته اخلاق، صلاح دیده شد تا فقط دز 5 میگروگرمی و فاصله 28 روز انتخاب شود. از اول هم در پروتکل همین ثبت شده است. احتمالا داده های این فاز تا اخر اردیبهشت تکمیل می شود.
✅ در مورد فاز سوم نیز این انتظار وجود دارد که تا پایان اردیبهشت، حداقل 10 هزار داورطلب وارد این فاز شده باشند (نصف تعداد لازم)
✅ مقاله فاز حیوانی سابمیت شده است و در حال داوری است. مقاله فاز یک نیز قرار شده بعد از آماده شده دادن های فاز یک بالای 50 سال (هر دو با هم) آماده شود.
میزان عوارض سیستمیک و موضعی گزارش شده برای واکسنهای فایزر و استرازنکا از میزان گزارش شده در تریالهای آنها کمتر بوده است.
مطالعه ی آینده نگر بررسی عوارض تزریق واکسن فایزر (دز اول و دوم) و واکسن استرازنکا (دز اول) تا هشت روز بعد از دریافت:
۶۲۷۳۸۳ نفر با ۶۵۵۵۹۰ دز واکسن دریافت کرده اند.
سردرد و خستگی در خانمها، سن کمتر از ۵۵ و بعد از دز دوم شایعتر بوده.
عوارض سیستمیک:
۱۳/۵ درصد افراد بعد از دز اول فایزر و ۲۲٪ بعد از دز دوم فایزر و ۳۳/۷٪ بعد از دز اول استرازنکا
عوارض موضعی:
۷۱/۹ درصد افراد بعد از دز اول فایزر و ۶۸/۵ درصد از افراد بعد از دز دوم فایزر و ۵۸/۷ درصد بعد از دز اول استرازنکا
بعد از تزریق دز اول، میزان عوارض در افراد با سابقه ی ابتلای قبلی کووید-۱۹ بیشتر از افراد بدون این سابقه بوده. برای عوارص سیستمیک میزان آن ۱/۶ برابر بعد از دز اول استرازنکا و ۲/۹ برابر بعد از دز اول فایزر بوده است. برای عوارض موضعی، میزان آن ۱/۴ برابر بعد از دز اول استرازنکا و ۱/۲ برابر بعد از دز اول فایزر بوده است.
همچنین در این مطالعه مشخص شده است که ۱۲ روز بعد از دز اول، ریسک ابتلا به شکل قابل توجهی کاهش می یابد.
مطالعه ی آینده نگر بررسی عوارض تزریق واکسن فایزر (دز اول و دوم) و واکسن استرازنکا (دز اول) تا هشت روز بعد از دریافت:
۶۲۷۳۸۳ نفر با ۶۵۵۵۹۰ دز واکسن دریافت کرده اند.
سردرد و خستگی در خانمها، سن کمتر از ۵۵ و بعد از دز دوم شایعتر بوده.
عوارض سیستمیک:
۱۳/۵ درصد افراد بعد از دز اول فایزر و ۲۲٪ بعد از دز دوم فایزر و ۳۳/۷٪ بعد از دز اول استرازنکا
عوارض موضعی:
۷۱/۹ درصد افراد بعد از دز اول فایزر و ۶۸/۵ درصد از افراد بعد از دز دوم فایزر و ۵۸/۷ درصد بعد از دز اول استرازنکا
بعد از تزریق دز اول، میزان عوارض در افراد با سابقه ی ابتلای قبلی کووید-۱۹ بیشتر از افراد بدون این سابقه بوده. برای عوارص سیستمیک میزان آن ۱/۶ برابر بعد از دز اول استرازنکا و ۲/۹ برابر بعد از دز اول فایزر بوده است. برای عوارض موضعی، میزان آن ۱/۴ برابر بعد از دز اول استرازنکا و ۱/۲ برابر بعد از دز اول فایزر بوده است.
همچنین در این مطالعه مشخص شده است که ۱۲ روز بعد از دز اول، ریسک ابتلا به شکل قابل توجهی کاهش می یابد.
Forwarded from ماسک
⭕️ عبور کشور از قله خیز چهارم سراسری: روند بستری در اکثر استانهای کشور نزولی شد.
⭕️ در عین حال هنوز آمار ابتلا بسیار بالا است و هرگونه کم توجهی و کاهش مراقبت میتواند مجددا روند را صعودی کند.
⭕️ روند بستری در کهگیلویه و بویراحمد به طرز نگران کنندهای همچنان صعودی است.
⭕️ همچنین استانهای آذربایجان غربی، البرز، بوشهر، خراسان جنوبی، خوزستان، کردستان، کرمان و هرمزگان هنوز نزولی نشدهاند.
⭕️ در صورت ادامه روند کاهشی انتظار داریم از تعداد شهرستانهای قرمز در هفتهی آینده کاسته شود.
⭕️ قله مرگ در اثر کرونا حدود ۱۲ روز پس از قله بستری رخ میدهد. لذا انتظار میرود روند مرگ مبتلایان تا حدود ۱۱ یا ۱۲ اردیبهشت افزایشی و سپس به تدریج کاهشی شود.
⭕️ توضیح نمودار بالایی: روند بستری قطعی (منحنی قرمز) و کل موارد قطعی و محتمل (منحنی مشکی) از اسفند ۹۸ تاکنون
⭕️ توضیح نمودارهای پایینی: روند بستری کل کشور و هریک از استانها در سی روز اخیر. عدد قرمز هر نمودار، حداکثر میزان افزایش نرخ بستری روزانه به ازای هر صدهزار نفر جمعیت را طی یک ماه اخیر نشان میدهد.
mask.ir
@mask_application
⭕️ در عین حال هنوز آمار ابتلا بسیار بالا است و هرگونه کم توجهی و کاهش مراقبت میتواند مجددا روند را صعودی کند.
⭕️ روند بستری در کهگیلویه و بویراحمد به طرز نگران کنندهای همچنان صعودی است.
⭕️ همچنین استانهای آذربایجان غربی، البرز، بوشهر، خراسان جنوبی، خوزستان، کردستان، کرمان و هرمزگان هنوز نزولی نشدهاند.
⭕️ در صورت ادامه روند کاهشی انتظار داریم از تعداد شهرستانهای قرمز در هفتهی آینده کاسته شود.
⭕️ قله مرگ در اثر کرونا حدود ۱۲ روز پس از قله بستری رخ میدهد. لذا انتظار میرود روند مرگ مبتلایان تا حدود ۱۱ یا ۱۲ اردیبهشت افزایشی و سپس به تدریج کاهشی شود.
⭕️ توضیح نمودار بالایی: روند بستری قطعی (منحنی قرمز) و کل موارد قطعی و محتمل (منحنی مشکی) از اسفند ۹۸ تاکنون
⭕️ توضیح نمودارهای پایینی: روند بستری کل کشور و هریک از استانها در سی روز اخیر. عدد قرمز هر نمودار، حداکثر میزان افزایش نرخ بستری روزانه به ازای هر صدهزار نفر جمعیت را طی یک ماه اخیر نشان میدهد.
mask.ir
@mask_application
بنابر دلایل متعددی از جمله، نبود اطلاعات و مستندات کافی و شفاف، عدم اجازه برای بازرسی ها و بررسی ها(کارخانه های تولید) و همین طور فعال شدن و تکثیر وکتور ویروسی در بدن، رگولاتور دارویی برزیل یا Anvisa (مشابه FDA در آمریکا) واسکن اسپوتنیک را رد کرده و به آن مجوز نداده است.
قسمت اول👇🏻
خلاصه ای (همراه با جا به جایی و توضیحات مختصر) از گزارش ساینس:
دو خبر مهم از رگولاتور برزیل در مورد واکسن اسپوتنیک وجود دارد و متاسفانه هیچ کدام خوب نیست. یکی در مورد نبود داده ی کافی در مورد احتمالا بحثgood manufactring practice یا GMP است.
و این جدای از بحثgood laboratory practice یا GLP است و می دانیم که از فاز سوم به بعد نیاز به GMP داریم و همه واکسنها باید در کارخانه تولید شود و نه آزمایشگاه. دیگر موضوع مهم تر در مورد احتمال توانایی تکثیر آدنوویروسی است که در واکسن اسپوتنیک به عنوان حامل و وکتور استفاده شده است.
رگولاتور برزیل به این واکسن مجوز نداده است و چند دلیل برای این کار داشته است. از جمله سوالات و ابهاماتی در مورد نحوه تولید در کارخانه و روند تولید صنعتی آن (manufacturing and scale-up processes) بوده است و اطلاعات و مستندات به خوبی و به اندازه کافی در مورد آن وجود نداشته است. اینجا گزارش قبلی اسلواکی از این واکسن راجع به فرمولاسیون کاملا متفاوت واکسن های ارسال شده با هم (و از آنچه در گزارش لنست آمده) نیز ممکن است باعث شود تا تا فکر کنیم در کنترل این موارد شفافیت کافی وجود ندارد. خبر مهمتر اما در مورد توانایی تکثیر آدنوویروس ۵ در این واکسن است. ریگولاتور برزیل در مورد آدنوویروس تیپِ پنجِ استفاده شده در دز دوم واکسن اسپوتنیک گفته است، به نظر می رسد این وکتور قابلیت تکثیر داشته باشد و این قابلیت تکثیر برای همه واکسن های بررسی شده وجود داشته است. ظاهرا هنوز آدنوویروس ۲۶ مربوط به دز اول بررسی نشده است.
واکسن های کووید-19مثل استرازنکا، جانسون ، Sputnik و CanSino و .... همگی از وکتور آدنوویروس استفاده کرده اند. استرازنکا از آدنو ویروس شامپانزه و بقیه از آدنو ویروس های انسانی تیپ 5 ( واکسن تک دز CanSino و دز دوم واکسن Sputnik) و 26 (واکسن تک دز جانسن و دز اول واکسن اسپوتنیک) استفاده کرده اند.
برای این کار قسمت اعظم و کلیدی DNA ویروس از آن خارج (مثل برداشتن ژن E1 به عنوان یک روش استاندارد) می شود و ویروس دیگر توانایی تکثیر ندارد. در عوض دستورالعمل ساخت آنتی ژن ویروس عامل کووید-19 (پروتئین اسپایک با و یا بدون روش 2P برای پایدار سازی) به ویروس اضافه می شود و بعد از تزریق واکسن، ویروس غیر فعال شده، وارد سلول شده و از دستگاه همانند سازی سلول برای تولید پروتئین اسپایک استفاده می کند و در ادامه سیستم ایمنی بدن نیز علیه آن آنتی بادی تولید می کند. به این صورت شما از یک آدنو ویرویس به عنوان وکتور در واکسن استفاده کرده اید که قابلیت تکثیر ندارد و باعث ایجاد یک عفونت ویروسی اضافه تر هم نمی شود. از آنجایی که آدنو ویروس تیپ 5 نسبت افراد زیادی را تا به حال آلوده کرده است، در نتیجه معمولا برای ساخت واکسن به سمت انواع دیگر آن مثل نوع 26 و یا از شامپانزه می روند. چرا که ممکن است به علت آلودگی قبلی و داشتن آنتی بادی و سلول های تی علیه آدنو ویروس تیپ 5، پاسخ ایمنی ایجاد شده ناشی از واکسن ناکافی و با تاثیر کمتر باشد.
برای تکثیر آدنویروس (که حالا فاقد قدرت تکثیر شده) هم از سلولهای انسانی (معمولا رده ی HEK293 ) و به شکل مهندسی شده استفاده می کنیم تا هم بتوانیم این وکتور را تولید و تکثیر کنیم و هم این وکتور، ژن E1 را نداشته باشد. البته گاهی هم ممکن است در این حین خطایی پیش بیاید و ویروسِ وکتور، ممکن است ژن E1 را از سلول های انسانی مجددا دریافت کند. این خطاها قبلا هم اتفاق افتاده است و وقتی واکسنی جدید با وکتور ساخته می شود براساس روندها و ابزارهایی وجود این مسائل بررسی و چک می شود.
قسمت دوم👇🏻
قسمت اول👇🏻
خلاصه ای (همراه با جا به جایی و توضیحات مختصر) از گزارش ساینس:
دو خبر مهم از رگولاتور برزیل در مورد واکسن اسپوتنیک وجود دارد و متاسفانه هیچ کدام خوب نیست. یکی در مورد نبود داده ی کافی در مورد احتمالا بحثgood manufactring practice یا GMP است.
و این جدای از بحثgood laboratory practice یا GLP است و می دانیم که از فاز سوم به بعد نیاز به GMP داریم و همه واکسنها باید در کارخانه تولید شود و نه آزمایشگاه. دیگر موضوع مهم تر در مورد احتمال توانایی تکثیر آدنوویروسی است که در واکسن اسپوتنیک به عنوان حامل و وکتور استفاده شده است.
رگولاتور برزیل به این واکسن مجوز نداده است و چند دلیل برای این کار داشته است. از جمله سوالات و ابهاماتی در مورد نحوه تولید در کارخانه و روند تولید صنعتی آن (manufacturing and scale-up processes) بوده است و اطلاعات و مستندات به خوبی و به اندازه کافی در مورد آن وجود نداشته است. اینجا گزارش قبلی اسلواکی از این واکسن راجع به فرمولاسیون کاملا متفاوت واکسن های ارسال شده با هم (و از آنچه در گزارش لنست آمده) نیز ممکن است باعث شود تا تا فکر کنیم در کنترل این موارد شفافیت کافی وجود ندارد. خبر مهمتر اما در مورد توانایی تکثیر آدنوویروس ۵ در این واکسن است. ریگولاتور برزیل در مورد آدنوویروس تیپِ پنجِ استفاده شده در دز دوم واکسن اسپوتنیک گفته است، به نظر می رسد این وکتور قابلیت تکثیر داشته باشد و این قابلیت تکثیر برای همه واکسن های بررسی شده وجود داشته است. ظاهرا هنوز آدنوویروس ۲۶ مربوط به دز اول بررسی نشده است.
واکسن های کووید-19مثل استرازنکا، جانسون ، Sputnik و CanSino و .... همگی از وکتور آدنوویروس استفاده کرده اند. استرازنکا از آدنو ویروس شامپانزه و بقیه از آدنو ویروس های انسانی تیپ 5 ( واکسن تک دز CanSino و دز دوم واکسن Sputnik) و 26 (واکسن تک دز جانسن و دز اول واکسن اسپوتنیک) استفاده کرده اند.
برای این کار قسمت اعظم و کلیدی DNA ویروس از آن خارج (مثل برداشتن ژن E1 به عنوان یک روش استاندارد) می شود و ویروس دیگر توانایی تکثیر ندارد. در عوض دستورالعمل ساخت آنتی ژن ویروس عامل کووید-19 (پروتئین اسپایک با و یا بدون روش 2P برای پایدار سازی) به ویروس اضافه می شود و بعد از تزریق واکسن، ویروس غیر فعال شده، وارد سلول شده و از دستگاه همانند سازی سلول برای تولید پروتئین اسپایک استفاده می کند و در ادامه سیستم ایمنی بدن نیز علیه آن آنتی بادی تولید می کند. به این صورت شما از یک آدنو ویرویس به عنوان وکتور در واکسن استفاده کرده اید که قابلیت تکثیر ندارد و باعث ایجاد یک عفونت ویروسی اضافه تر هم نمی شود. از آنجایی که آدنو ویروس تیپ 5 نسبت افراد زیادی را تا به حال آلوده کرده است، در نتیجه معمولا برای ساخت واکسن به سمت انواع دیگر آن مثل نوع 26 و یا از شامپانزه می روند. چرا که ممکن است به علت آلودگی قبلی و داشتن آنتی بادی و سلول های تی علیه آدنو ویروس تیپ 5، پاسخ ایمنی ایجاد شده ناشی از واکسن ناکافی و با تاثیر کمتر باشد.
برای تکثیر آدنویروس (که حالا فاقد قدرت تکثیر شده) هم از سلولهای انسانی (معمولا رده ی HEK293 ) و به شکل مهندسی شده استفاده می کنیم تا هم بتوانیم این وکتور را تولید و تکثیر کنیم و هم این وکتور، ژن E1 را نداشته باشد. البته گاهی هم ممکن است در این حین خطایی پیش بیاید و ویروسِ وکتور، ممکن است ژن E1 را از سلول های انسانی مجددا دریافت کند. این خطاها قبلا هم اتفاق افتاده است و وقتی واکسنی جدید با وکتور ساخته می شود براساس روندها و ابزارهایی وجود این مسائل بررسی و چک می شود.
قسمت دوم👇🏻
رگولاتور دارویی برزیل مانع از وورد واکسن اسپوتنیک به این کشور شد
قسمت اول☝🏻
ادامه از قسمت اول: خوب حالا اگر این ویروس قابلیت تکثیر داشته باشد چه مشکلی پیش می آید؟ این آدنو ویروس های تیپ 5 و 26 معمولا عفونت تنفسی و آن هم نوع خفیف و در بعضی مواقع بدون علامت ایجاد می کنند. البته در افراد مختلف متفاوت است و بعضی مواقع هم می تواند دردسر ساز شود. در کل این شاید مشکل بزرگی برای افراد واکسینه شده ایجاد نکند ولی به هر حال یک ریسک اضافه تر برای این افراد است و وقتی در مقیاس بزرگ و میلیونی استفاده شود، احتمالا برخی افراد می توانند از آن آسیبهایی ببینید
حالا اگر قرار است واکسنی بر پایه وکتور ویروسی از نوع تکثیر شونده ساخته شود، باید مطالعات کار آزمایی بالینی مربوط به آن انجام شود. اما اگر قصد دریافت مجوز برای یک واکسن با کتور ویروسی غیر تکثیر شونده را دارید نباید مخلوط نامشخصی از ویروس های تکثیر شونده و غیر شونده را ارائه دهید. و نکته مهم اینجاست که این کار می تواند کل روند تولید واکسن توسط شما را زیر سوال ببرد و همین می شود که برای ریگولاتور ایجاد نگرانی می کند.
خوب اینجا شما انتظار دارید که از تولید کننده این را بشنوید که مثلا ما در مورد این نگرانی ها ی ایجاد شده به صورت جدی برخورد می کینم و آن ها را با رگولاتور بررسی می کنیم تا حل شود. اما واکنش و پاسخ از سوی روسیه مناسب نبوده است. حساب رسمی اسپوتنیک در توییتر، رگولاتور برزیل را به تولید اخبار جعلی متهم کرده و مطرح کرده همه آنها برخورد سیاسی است.
یک تولید کننده دارو و یا واکسن نباید سریعا متنقدان خود را به نیات و اهداف بد متهم کند. مخصوصا وقتی آنها رگولارتورهای دارویی باشند. باید مثل یک شرکت پاسخگو و مسئول درست رفتار کنند.مشائل و مشکلات موجود را مستقیما و با شفافیت کامل بیان و بررسی کند و برای پیدا کردن راه حل تلاش کنند. پاسخ های این چنینی آن هم در توییتر، راه حل نیست.
این گزراش از نیچر هم در مورد گروههای ضد واکسن و کمپین های پخش اطلاعات نادرست به خصوص مواردی که از سوی روسیه و سازمان های اطلاعاتی آن در جهت تضعیف واکسن های کووید-19 از کشورهای غربی و بهتر نشان داده واکسن اسپوتنیک صحبت می کند.
حساب توئیتری اسپوتنیک نیز در حال پخش اطلاعات غلط در مورد کارایی دیگر واکسنهاست و برای مثال گفته است که مرگ بیشتری متعاقب واکسن فایزر دیده شده است. در این مورد اینجا بیشتر بخوانید.
امیدواریم گامالیا برای این موضوع پاسخ های بهتر و همراه با شفافیت داشته باشد. برای ایران اولین بار، وزیر امور خارجه از ثبت این واکسن در ایران صحبت کرد. متاسفانه سازمان غذا و داروی ایران در مورد نحوه دادن مجوز به این واکسن و سایر واکسنها حداقل شفافیت لازم را داشته است. این حق جامعه علمی و همین طور مردم است که از غذا و داروی ایران در این مورد پاسخ بخواهند.
قسمت اول☝🏻
ادامه از قسمت اول: خوب حالا اگر این ویروس قابلیت تکثیر داشته باشد چه مشکلی پیش می آید؟ این آدنو ویروس های تیپ 5 و 26 معمولا عفونت تنفسی و آن هم نوع خفیف و در بعضی مواقع بدون علامت ایجاد می کنند. البته در افراد مختلف متفاوت است و بعضی مواقع هم می تواند دردسر ساز شود. در کل این شاید مشکل بزرگی برای افراد واکسینه شده ایجاد نکند ولی به هر حال یک ریسک اضافه تر برای این افراد است و وقتی در مقیاس بزرگ و میلیونی استفاده شود، احتمالا برخی افراد می توانند از آن آسیبهایی ببینید
حالا اگر قرار است واکسنی بر پایه وکتور ویروسی از نوع تکثیر شونده ساخته شود، باید مطالعات کار آزمایی بالینی مربوط به آن انجام شود. اما اگر قصد دریافت مجوز برای یک واکسن با کتور ویروسی غیر تکثیر شونده را دارید نباید مخلوط نامشخصی از ویروس های تکثیر شونده و غیر شونده را ارائه دهید. و نکته مهم اینجاست که این کار می تواند کل روند تولید واکسن توسط شما را زیر سوال ببرد و همین می شود که برای ریگولاتور ایجاد نگرانی می کند.
خوب اینجا شما انتظار دارید که از تولید کننده این را بشنوید که مثلا ما در مورد این نگرانی ها ی ایجاد شده به صورت جدی برخورد می کینم و آن ها را با رگولاتور بررسی می کنیم تا حل شود. اما واکنش و پاسخ از سوی روسیه مناسب نبوده است. حساب رسمی اسپوتنیک در توییتر، رگولاتور برزیل را به تولید اخبار جعلی متهم کرده و مطرح کرده همه آنها برخورد سیاسی است.
یک تولید کننده دارو و یا واکسن نباید سریعا متنقدان خود را به نیات و اهداف بد متهم کند. مخصوصا وقتی آنها رگولارتورهای دارویی باشند. باید مثل یک شرکت پاسخگو و مسئول درست رفتار کنند.مشائل و مشکلات موجود را مستقیما و با شفافیت کامل بیان و بررسی کند و برای پیدا کردن راه حل تلاش کنند. پاسخ های این چنینی آن هم در توییتر، راه حل نیست.
این گزراش از نیچر هم در مورد گروههای ضد واکسن و کمپین های پخش اطلاعات نادرست به خصوص مواردی که از سوی روسیه و سازمان های اطلاعاتی آن در جهت تضعیف واکسن های کووید-19 از کشورهای غربی و بهتر نشان داده واکسن اسپوتنیک صحبت می کند.
حساب توئیتری اسپوتنیک نیز در حال پخش اطلاعات غلط در مورد کارایی دیگر واکسنهاست و برای مثال گفته است که مرگ بیشتری متعاقب واکسن فایزر دیده شده است. در این مورد اینجا بیشتر بخوانید.
امیدواریم گامالیا برای این موضوع پاسخ های بهتر و همراه با شفافیت داشته باشد. برای ایران اولین بار، وزیر امور خارجه از ثبت این واکسن در ایران صحبت کرد. متاسفانه سازمان غذا و داروی ایران در مورد نحوه دادن مجوز به این واکسن و سایر واکسنها حداقل شفافیت لازم را داشته است. این حق جامعه علمی و همین طور مردم است که از غذا و داروی ایران در این مورد پاسخ بخواهند.
امروز سازمان بهداشت جهانی در یک جلسه اضطرای غیر زنده شواهد موجود در مورد واکسنهای ساینوفارم و ساینووک از چین را بررسی و نظرش را در مورد قرار دادن آنها در لیست واکسنهای با مجوز اضطراری اعلام میکند. و این اولین باری است که داده های ساینفارم به صورت عمومی ارائه می شود.
Hildabast
Hildabast
Scientometrics
چقدر به سطح ایمنی جمعی در ایران نزدیک هستیم؟ ✅ نتایج یک پژوهش می گوید که احتمالا تا پایان آبان ماه، ۴۲٪ از مردم ایران مبتلا به کرونا شده بوده اند و آمار واقعی مرگ کرونا ۲/۵ برابر آمار رسمی گزارش شده است. این نتیجه یک پژوهش مهم مشترک بین دانشگاه آکسفورد…
میزان مرگ اضافه در ایران در دوارن کووید-۱۹ و قبل از آن چقدر بوده است؟
علت مرگ های اضافی در پاییز ۹۸ و قبل از کووید-۱۹ چه بوده است؟
من البته این مقاله که داده های ثبت احوال را تا تابستان ۹۹ بررسی میکند، وقتی در نسخه ی پیش مقاله قرار داشت، اینجا گذاشته بودم. اما حالا داوری شده و منتشر شده است. متاسفانه بعد از آن نیز هنوز داده های ثبت احوال برای فصول بعدی منتشر نشده است.
تا تابستان 99، حدود 58900 مرگ اضافه در ایران مرتبط با کووید-19 رخ داده بوده است. (فاصله اطمینان 95% بین 46900 تا 69500) و 23 میلیون نفر (17.2 تا 28.7) نیز به این عفونت مبتلا شده بوده اند.
میانگین مرگ اضافه در پاییز 98 (قبل از شروع پاندمی در ایران) 8% و حدود 6 هزار نفر (فاصله اطمینان بین 3480 تا 8600 نفر) در 18 استان بوده است.
علت مرگ اضافه در پاییز ۹۸ در ایران چه بوده است؟
کووید-۱۹؟ از آنجایی که هیچ اقدامی غیر داویی (قرنطینه و ماسک و ....) برای کنترل پاندمی در این فصل از سال نبوده است، انتظار این بوده است که چنین سطحی (یا بالاتر) از مرگ اضافه در زمستان هم در همین استان ها دیده شود. اما فقط 5 استان (قم، گیلان، گلستان، مازندران و قزوین) با سطح بالای مرگ اضافه در زمستان دیده شده است. بر این اساس احتمال این که مرگ اضافه در پاییز 98 ناشی از کووید-19 باشد رد می شود.
آنفولانزا؟ تعداد موارد آنفولانزا در این فصل 20% افزایش داشته است اما چون داده های بررسی بار این بیماری در دسترس نبوده، قضاوتی هم در مورد اثر آنفولانزا روی مرگ اضافه در فصل پاییز 98 نمی توان کرد
به هر جهت در این مقاله علتی برای مرگ اضافه در پاییز۹۸ مشخص نشده و این سوال بی پاسخ مانده است.
میانگین مرگ اضافه در در زمستان 98، تقریبا 2% بوده است و این مقدار در بهار و تابستان 99 به 21 و 39 درصد رسیده بوده است. به این معنی که مرگ اضافه در بهار و تابستان 99 به ترتیب حدودا 18300 نفر (فاصله اطمینان 95% بین 13500 تا 23200 ) در 28 استان و 36200 نفر (بین 30200 تا 42300) در 30 استان بوده است. مرگ بالا در 5 استاد قم و گیلان و گلستان و مازندران و قزوین در بهار و تابستان هم ادامه داشته است. افزایش مرگ در استان های فارس، بوشهر و سیستان و بلوچستان فقط در تابستان دیده شده است. در این مقاله با نسبت دادن مرگ های اضافه به کووید-19، میزان مواجهه با ویروس در کشور برآرود شده و محاسبه شده است که 13 استان، نزدیک به 30% یا بیشتر با ویروس مواجهه داشته اند. قم و گلستان بیشترین میزان مواجهه (57 و 56% ) را داشته اند.
چند نفر از مردم ایران تا به حال به کووید-۱۹ مبتلا شده اند؟
✅ مطالعه ی دکتر ملک زاده در Lancet Infectious نشان داده بود که بیش از ۴ میلیون نفر در ۱۸ شهر از ۱۷ استان ایران تا تقریبا اردیبهشت ماه به کووید-۱۹ مبتلا شده بوده اند.
✅ نتایج مطالعه ملی سرولوژی در ایران توسط معاونت بهداشت وزارت بهداشت و... نشان داده بود که تا ۳۰ مرداد حدود ۱۲ میلیون نفر به کووید-۱۹ مبتلا شده بوده اند.
✅ مطالعه مربوط به داده های ثبت احوال توسط دکتر ماهان غفاری و همکاران نشان میداد که تا پایان تابستان و تا پایان آبان ماه به ترتیب حدود ۲۷ و ۴۲٪ از مردم ایران به کووید-۱۹ مبتلا شده اند. متاسفانه داده های ثبت احوال برای مرگ در ایران هنوز به روز رسانی نشده است.
✅ دکتر ملک زاده قبلا اعلام کرده بودند که برآوردهای ایشان نشان از ابتلای ۲۵ و ۳۵ میلیون نفر به ترتیب در اردیبهشت و مهرماه دارد. ایشان راه خلاص شدن از این پاندمی را ابتلای حدود ۷۰٪ از مردم ایران میدانستند.
✅ تحلیل متاآنالیز منتشر شده توسط کمیته ساماندهی تحقیقات کووید-۱۹ توسط وزارت بهداشت نشان میدهد که شیوع تجمعی کووید-۱۹ در جمعیت عمومی جامعه و تا پاییز و زمستان ۹۹ به ترتیب ۳۷/۵ و ۴۳٪ (بیش از ۳۵ میلیون نفر) بوده است. هر چند بر اساس دیگر مطالعات چاپ نشده تا آخر آبان ماه، شیوع تجمعی ۶۰٪ گزارش شده است.
علت مرگ های اضافی در پاییز ۹۸ و قبل از کووید-۱۹ چه بوده است؟
من البته این مقاله که داده های ثبت احوال را تا تابستان ۹۹ بررسی میکند، وقتی در نسخه ی پیش مقاله قرار داشت، اینجا گذاشته بودم. اما حالا داوری شده و منتشر شده است. متاسفانه بعد از آن نیز هنوز داده های ثبت احوال برای فصول بعدی منتشر نشده است.
تا تابستان 99، حدود 58900 مرگ اضافه در ایران مرتبط با کووید-19 رخ داده بوده است. (فاصله اطمینان 95% بین 46900 تا 69500) و 23 میلیون نفر (17.2 تا 28.7) نیز به این عفونت مبتلا شده بوده اند.
میانگین مرگ اضافه در پاییز 98 (قبل از شروع پاندمی در ایران) 8% و حدود 6 هزار نفر (فاصله اطمینان بین 3480 تا 8600 نفر) در 18 استان بوده است.
علت مرگ اضافه در پاییز ۹۸ در ایران چه بوده است؟
کووید-۱۹؟ از آنجایی که هیچ اقدامی غیر داویی (قرنطینه و ماسک و ....) برای کنترل پاندمی در این فصل از سال نبوده است، انتظار این بوده است که چنین سطحی (یا بالاتر) از مرگ اضافه در زمستان هم در همین استان ها دیده شود. اما فقط 5 استان (قم، گیلان، گلستان، مازندران و قزوین) با سطح بالای مرگ اضافه در زمستان دیده شده است. بر این اساس احتمال این که مرگ اضافه در پاییز 98 ناشی از کووید-19 باشد رد می شود.
آنفولانزا؟ تعداد موارد آنفولانزا در این فصل 20% افزایش داشته است اما چون داده های بررسی بار این بیماری در دسترس نبوده، قضاوتی هم در مورد اثر آنفولانزا روی مرگ اضافه در فصل پاییز 98 نمی توان کرد
به هر جهت در این مقاله علتی برای مرگ اضافه در پاییز۹۸ مشخص نشده و این سوال بی پاسخ مانده است.
میانگین مرگ اضافه در در زمستان 98، تقریبا 2% بوده است و این مقدار در بهار و تابستان 99 به 21 و 39 درصد رسیده بوده است. به این معنی که مرگ اضافه در بهار و تابستان 99 به ترتیب حدودا 18300 نفر (فاصله اطمینان 95% بین 13500 تا 23200 ) در 28 استان و 36200 نفر (بین 30200 تا 42300) در 30 استان بوده است. مرگ بالا در 5 استاد قم و گیلان و گلستان و مازندران و قزوین در بهار و تابستان هم ادامه داشته است. افزایش مرگ در استان های فارس، بوشهر و سیستان و بلوچستان فقط در تابستان دیده شده است. در این مقاله با نسبت دادن مرگ های اضافه به کووید-19، میزان مواجهه با ویروس در کشور برآرود شده و محاسبه شده است که 13 استان، نزدیک به 30% یا بیشتر با ویروس مواجهه داشته اند. قم و گلستان بیشترین میزان مواجهه (57 و 56% ) را داشته اند.
چند نفر از مردم ایران تا به حال به کووید-۱۹ مبتلا شده اند؟
✅ مطالعه ی دکتر ملک زاده در Lancet Infectious نشان داده بود که بیش از ۴ میلیون نفر در ۱۸ شهر از ۱۷ استان ایران تا تقریبا اردیبهشت ماه به کووید-۱۹ مبتلا شده بوده اند.
✅ نتایج مطالعه ملی سرولوژی در ایران توسط معاونت بهداشت وزارت بهداشت و... نشان داده بود که تا ۳۰ مرداد حدود ۱۲ میلیون نفر به کووید-۱۹ مبتلا شده بوده اند.
✅ مطالعه مربوط به داده های ثبت احوال توسط دکتر ماهان غفاری و همکاران نشان میداد که تا پایان تابستان و تا پایان آبان ماه به ترتیب حدود ۲۷ و ۴۲٪ از مردم ایران به کووید-۱۹ مبتلا شده اند. متاسفانه داده های ثبت احوال برای مرگ در ایران هنوز به روز رسانی نشده است.
✅ دکتر ملک زاده قبلا اعلام کرده بودند که برآوردهای ایشان نشان از ابتلای ۲۵ و ۳۵ میلیون نفر به ترتیب در اردیبهشت و مهرماه دارد. ایشان راه خلاص شدن از این پاندمی را ابتلای حدود ۷۰٪ از مردم ایران میدانستند.
✅ تحلیل متاآنالیز منتشر شده توسط کمیته ساماندهی تحقیقات کووید-۱۹ توسط وزارت بهداشت نشان میدهد که شیوع تجمعی کووید-۱۹ در جمعیت عمومی جامعه و تا پاییز و زمستان ۹۹ به ترتیب ۳۷/۵ و ۴۳٪ (بیش از ۳۵ میلیون نفر) بوده است. هر چند بر اساس دیگر مطالعات چاپ نشده تا آخر آبان ماه، شیوع تجمعی ۶۰٪ گزارش شده است.
Scientometrics
رگولاتور دارویی برزیل مانع از وورد واکسن اسپوتنیک به این کشور شد قسمت اول☝🏻 ادامه از قسمت اول: خوب حالا اگر این ویروس قابلیت تکثیر داشته باشد چه مشکلی پیش می آید؟ این آدنو ویروس های تیپ 5 و 26 معمولا عفونت تنفسی و آن هم نوع خفیف و در بعضی مواقع بدون علامت…
قسمتهایی از گزارش خبری جدید رگولاتور دارویی برزیل (ANVISA) در مورد واکسن اسپوتنیک روسیه:
این رگولاتور برزیلی تایید کرده است که تشخیصِ وجود آدنوویروس با قابلیت تکثیر و یا replication-competent adenovirus و یا RCA، در دز دوم واکسن اسپوتنیک، نتیجه تست مستقیم توسط خودشان نبوده و این توسط خود موسسه گامالیا (تولید کننده اسپوتنیک) به آنها (و حتی به WHO) گزارش شده است. به این صورت که آنها سطح استاندارد بالایی را برای وجود RCA در واکسن خود (دز دوم و نه در دز اول) تعیین کرده اند. رگولاتور برزیلی اینجا به استاندارد FDA اشاره دارد و انتظار داشته اند که گامالیا نیز آن را رعایت کرده باشد. استاندارد FDA مقدار یک مورد RCA در هر ۳ ضرب در ۱۰ به توان ۱۰ ، جز ویروسی (Viral Particle) است. اما حدی که گاملیا برای این کار در نظر گرفته است، ۳۰۰ برابر بیشتر بوده است. اما ظاهرا در نتایج، گامالیا مواردی مثل Not detected گزارش کرده که احتمالا به معنای bellow a maximum allowed limit (همان سطح کمتر از ۳۰۰ برابر USFDA)بوده است. نکته ی مهم این که روسیه هم پذیرفته بوده است که تکنولوژی به کار برده شده ممکن است RCA تولید کند و ریسک آن را هم پذیرفته است اما به خاطر زمان بر بودن آن را عوض نکرده است. و اینجا برزیل از روسیه توضیح خواسته که وقتی روسیه پاسخ داده، در مدارک ارسال شده در این مورد صحبتی نشده بوده است. برخی از این موارد نگران کننده است و همه آنها اعتبار و دقت رگولاتور برزیلی را نشان میدهد. باید منتظر پاسخ گامالیا ماند. از این توضیحات علت این که چرا برای دز اول (آدنوی ۲۶) امکان تکثیر نبوده و روش برای آدنوی ۵ تغییر نکرده را متوجه نشدم و اطلاعات در این زمینه و دیگر مسائل را اگر بتوانم دقیق تر متوجه بشوم، پست را به روز رسانی خواهم کرد. اگر از اساتید همراه کانال هم راهنمایی بفرمایند ممنون میشوم. متاسفانه از طرف روسیه هم به جای برخورد علمی و درست، تهدید به شکایت مطرح شده است. شاید چون مطرح شده بود که برزیل خودش واکسن ها را تست کرده است. موضوع RCA فقط یکی از قسمتهای مهم مطرح شده از سوی رگولاتور برزیل بود.
این رگولاتور برزیلی تایید کرده است که تشخیصِ وجود آدنوویروس با قابلیت تکثیر و یا replication-competent adenovirus و یا RCA، در دز دوم واکسن اسپوتنیک، نتیجه تست مستقیم توسط خودشان نبوده و این توسط خود موسسه گامالیا (تولید کننده اسپوتنیک) به آنها (و حتی به WHO) گزارش شده است. به این صورت که آنها سطح استاندارد بالایی را برای وجود RCA در واکسن خود (دز دوم و نه در دز اول) تعیین کرده اند. رگولاتور برزیلی اینجا به استاندارد FDA اشاره دارد و انتظار داشته اند که گامالیا نیز آن را رعایت کرده باشد. استاندارد FDA مقدار یک مورد RCA در هر ۳ ضرب در ۱۰ به توان ۱۰ ، جز ویروسی (Viral Particle) است. اما حدی که گاملیا برای این کار در نظر گرفته است، ۳۰۰ برابر بیشتر بوده است. اما ظاهرا در نتایج، گامالیا مواردی مثل Not detected گزارش کرده که احتمالا به معنای bellow a maximum allowed limit (همان سطح کمتر از ۳۰۰ برابر USFDA)بوده است. نکته ی مهم این که روسیه هم پذیرفته بوده است که تکنولوژی به کار برده شده ممکن است RCA تولید کند و ریسک آن را هم پذیرفته است اما به خاطر زمان بر بودن آن را عوض نکرده است. و اینجا برزیل از روسیه توضیح خواسته که وقتی روسیه پاسخ داده، در مدارک ارسال شده در این مورد صحبتی نشده بوده است. برخی از این موارد نگران کننده است و همه آنها اعتبار و دقت رگولاتور برزیلی را نشان میدهد. باید منتظر پاسخ گامالیا ماند. از این توضیحات علت این که چرا برای دز اول (آدنوی ۲۶) امکان تکثیر نبوده و روش برای آدنوی ۵ تغییر نکرده را متوجه نشدم و اطلاعات در این زمینه و دیگر مسائل را اگر بتوانم دقیق تر متوجه بشوم، پست را به روز رسانی خواهم کرد. اگر از اساتید همراه کانال هم راهنمایی بفرمایند ممنون میشوم. متاسفانه از طرف روسیه هم به جای برخورد علمی و درست، تهدید به شکایت مطرح شده است. شاید چون مطرح شده بود که برزیل خودش واکسن ها را تست کرده است. موضوع RCA فقط یکی از قسمتهای مهم مطرح شده از سوی رگولاتور برزیل بود.
خوشبختانه تا دیروز، بیش از ۲۵۰ نفر وارد ترایال فاز سوم واکسن مشترک کوبا و پاستور ایران شده اند. برای اطلاعات بیشتر میتوانید به https://www.pasteurcovac.ir مراجعه کنید.
برای این مطالعه قبلا گفته شده بود که 100 هزار دز از کوبا برای مطالعه (پلاسبو یا کاندید واکسن) وارد شده است. قرار است 18 هزار نفر دو دز و 6 هزار نفر سه دز دریافت کنند. (در مجموع 54 هزار دز) و 4000 هزار دز مازاد هم ظاهرا در نظر گرفته شده است (58 هزار دز). اما اگر حتی همه 24 هزار نفر هم سه دز دریافت کنند، 72 هزار دز می شود. تکلیف بقیه دز ها چه می شود؟
برای دز سوم نیز سوبرانا یک استفاده میشود که تا به حال خبری از ورود آن به کشور نداشته ایم.
برای این مطالعه قبلا گفته شده بود که 100 هزار دز از کوبا برای مطالعه (پلاسبو یا کاندید واکسن) وارد شده است. قرار است 18 هزار نفر دو دز و 6 هزار نفر سه دز دریافت کنند. (در مجموع 54 هزار دز) و 4000 هزار دز مازاد هم ظاهرا در نظر گرفته شده است (58 هزار دز). اما اگر حتی همه 24 هزار نفر هم سه دز دریافت کنند، 72 هزار دز می شود. تکلیف بقیه دز ها چه می شود؟
برای دز سوم نیز سوبرانا یک استفاده میشود که تا به حال خبری از ورود آن به کشور نداشته ایم.
بر اساس آمار آمروز، بالاخره درصد افرادی که در ایران حداقل یک دز واکسن دریافت کرده اند، به یک درصد کل جمعیت رسید. ( به صورت دقیق 1.018 درصد). درصد افرادی که هر دو دز را دریافت کرده اند نیز به 0.24 درصد رسید.ه است.
سرعت متوسط تزریق روزانه واکسن در هفت روز گذشته، تقریبا 50 هزار دز در روز بوده است. برای هفت روز قبل از آن این سرعت، تقریبا 33 هزار دز بوده است
تا به حال نیز 1068123 دز واکسن (مجموع دز اول و دوم) در کشور تزریق شده است.
سرعت متوسط تزریق روزانه واکسن در هفت روز گذشته، تقریبا 50 هزار دز در روز بوده است. برای هفت روز قبل از آن این سرعت، تقریبا 33 هزار دز بوده است
تا به حال نیز 1068123 دز واکسن (مجموع دز اول و دوم) در کشور تزریق شده است.