نشانه‌هایی از متون تولید شده با هوش مصنوعی در تقریبا ۱۴٪ از خلاصه مقالات حوزه زیست‌پزشکی در سال گذشته

تقریبا از هر هفت مقاله علمی، خلاصه مقاله یک مقاله در سال ۲۰۲۴ و در حوزه زیست‌پزشکی، احتمالاً با کمک هوش مصنوعی (مدل‌های زبانی بزرگ مثل ChatGPT) نوشته شده است.

برای بررسی این موضوع، پژوهشگران ابتدا کلماتی را شناسایی کردند که استفاده از آن‌ها پس از نوامبر ۲۰۲۲ (زمانی که ChatGPT به‌طور گسترده در دسترس قرار گرفت) به‌طور غیرعادی افزایش یافته بود. این کلمات معمولاً اصطلاحاتی بودند که بیشتر در سبک نوشتاری از هوش مصنوعی دیده می‌شوند و نه در نوشتار علمی معمول. سپس آن‌ها این کلمات را در خلاصه مقاله‌ی حدود ۱/۵ میلیون مقاله در دادگان PubMed جستجو کردند تا ببینند در چه تعداد مقاله از آن‌ها استفاده شده و در نهایت بعد از مد نظر قرار دادن روشهایی، در بین ۱/۵ مقاله مورد بررسی، بیش از ۲۰۰ هزار مقاله چنین کلماتی داشتند.
در بین کشورها، چین و کره جنوبی استفاده بیشتری داشته‌اند. در بین مقالات مجلات از ناشران هم، برای ناشران MDPI و Frontiers استفاده بیشتر دیده شده است.

این روش، یعنی بررسی کلمات اضافی، از روش محاسبه مرگ اضافی در دوران پاندمی کووید-۱۹ الهام گرفته شده است. در نهایت ۴۵۴ کلمه اضافی در ۲۰۲۴ نسبت به سالهای قبل تا ۲۰۲۰ (البته با ریشه کلمات مشترک) مورد نظر قرار گرفته است. این کلمات بیشتر افعال و صفت‌هایی مرتبط با سبک نگارش (style words) و غیر مرتبط به محتوای علمی مقاله بوده‌اند مانند:

findings
crucial
potential
delves
showcasing
unparalleled
invaluable
heighten
hinder
underscore
تغییر در فراوانی استفاده از برخی از این کلمات را در تصویر پایین می بینید.

پیش مقاله این مطالعه قبلا در ۲۰۲۴ منتشر شده بود. (اینجا در ساینتومتریکس ببینید) در آن زمان آنالیز انجام شده مربوط به نیمه اول ۲۰۲۴ بود و برآورد آن زمان، یک مقاله از هر ۹ مقاله بود. مقاله مطالعه حالا در Science Advances (لینک) منتشر شده (فایل پی دی اف) که نیچر هم در گزارشی به آن پرداخته و برآورد آن مربوط به کل ۲۰۲۴ است.

@Scientometric

معرفی پادکست هلسینکست

در هر قسمت از پادکست هلسینکست (لینک کانال تلگرامی) به یکی از تخلفات یا جنبه های اخلاقی در انتشار مقالات و دیگر آثار پژوهشی پرداخته شده است. این پادکست به کوشش دکتر فریبا اصغری، دکتر پیام کبیری، دکتر فرزانه شیرانی، فرشاد شاه کرمی، فروزان بیگلری، مرضیه سمیعی و سایه جلالی تهیه می‌شود و تا به حال ۲۱ قسمت آن منتشر شده و من لینک قسمتهای فعلی را در این پست قرار داده‌ام.


✅ معرفی پادکست و اهداف آن: لینک

✅ اهمیت اخلاق در انتشار آثار پژوهشی: لینک

✅ نویسندگی و مشارکت- بخش نخست: لینک

✅ نویسندگی و مشارکت- بخش دوم: لینک

✅ سرقت ادبی: لینک

✅ چاپ دوگانه و زائد: لینک

✅ هوش مصنوعی در انتشار آثار پژوهشی: لینک

✅ وابستگی‌های سازمانی نویسندگان: لینک

✅ استفاده های نادرست از آمار، دستکاری و جعل داده ها: لینک

✅ دستکاری و تخلفات در ارجاع‌دهی: لینک

✅ تعارض منافع: لینک

✅‌ تائیدیه اخلاقی و رضایت بیمار برای انتشار: لینک

✅ سردبیری اخلاق مدار: لینک

✅ داوری همتا: لینک

✅ داوری و نقد پس از انتشار: لینک

✅ رسیدگی به تخلفات پژوهشی: لینک

✅ بررسی سناریوهایی از COPE: لینک

✅ باز‌پس‌گیری مقالات: لینک

✅ ادامه بررسی سناریوهایی از COPE: لینک

✅ ادامه بررسی سناریوهایی از COPE: لینک

✅ بازپس گیری مقالات (قسمت دوم): لینک

@Scientometric

داروهای مهارکننده‌ی‌ SGLT2 مثل Empagliflozin، برای درمان دیابت استفاده می‌شوند و برای نارسایی قلبی و کلیوی هم مفید ‌می‌باشند.
اخیرا یک مطالعه کارآزمایی بالینی در مجله‌ی‌ ‌BMJ، موثر بودن داروی dapagliflozin از این خانواده را در درمان MASH (نوع شدیدی از بیماری کبد چرب) نشان داده است: لینک

بیشتر از ۳۰ درصد جمعیت دنیا و تقریبا ۷۰ درصد افراد با چاقی یا دیابت نوع دوم، درگیر بیماری کبد چرب غیر الکی (همان NAFLD یا MASLD)‌‌می‌باشند. کبد چرب غیر الکلی می‌تواند به شکل استئوهپاتیت غیر الکلی (NASH یا همان MASH) تبدیل شود. مطالعات بسیاری ارتباط این بیماری را با بیماری های متابولیک دیگر، سرطان کبد و حتی سرطان‌های خارج کبدی نشان داده‌اند.


پست‌های قبلی ساینتومتریکس در مورد داروهای موثر در درمان MASH:

✅ داروی Resmetirom، اولین و تنها داروی تایید شده توسط FDA تاکنون برای درمان MASH می‌باشد. در مورد این دارو و در مورد MASH از اینجا بخوانید:

https://news.1rj.ru/str/scientometric/6837
https://news.1rj.ru/str/scientometric/6737


دیگر داروهایی که برای درمان این بیماری مورد بررسی قرار گرفته‌ و نتایج مطالعات آن منتشر شده است را اینجا قرار می‌دهم:

✅ مطالعه‌ تاثیرگذاری Semaglutide (با همان نامهای Ozempic و Wegovy برای درمان دیابت و چاقی) برای درمان MASH در مجله‌‌ی NEJM:

https://news.1rj.ru/str/scientometric/7020


✅ مطالعه‌‌ی ‌کار آزمایی بالینی فاز دوم از Survodutide برای درمان MASH در NEJM:

https://news.1rj.ru/str/scientometric/6841

✅ مطالعه‌‌ی‌کار آزمایی بالینی فاز دوم از Tirzepatide برای درمان MASH در NEJM:

https://news.1rj.ru/str/scientometric/6843

✅ داروی efruxifermin، توانسته تا با مصرف تا هفته ۹۶، فیبروز در بیماران مبتلا به سیروز جبران شده ناشی از MASH را کاهش دهد. در مورد این مطالعه هم از اینجا بخوانید:

https://news.1rj.ru/str/scientometric/6977

🔴نداشتن پنج عامل خطر کلاسیک بیماری‌های قلبی‌عروقی (بررسی در ۵۰ سالگی)، بیش از ده سال به طول عمر می‌افزاید. کنترل فشار خون و ترک سیگار نیز به‌ ترتیب بیشترین تأثیر را در افزایش طول عمر بدون بیماری قلبی‌عروقی و افزایش طول عمر کلی دارند.

پنجاه درصد از بار بیماری‌های قلبی‌عروقی ناشی از این پنج عامل خطر است:

۱- فشارخون بالا
۲- چربی‌خون بالا
۳- وزن غیرطبیعی (وزن کم یا زیاد/چاقی)
۴- دیابت
۵- مصرف سیگار

داشتن این فاکتورهای خطر و یا حذف آنها چه تاثیری می‌تواند بر طول عمر کلی فرد و همین طور سالهای زندگی بدون بیماری های قلبی و عروقی داشته باشد؟ مطالعه‌ای‌ با بررسی داده‌های بیش از ۲ میلیون نفر از ۳۹ کشور از جمله ایران، به این پرسش‌ها پاسخ داده است. مقاله مطالعه در مجله NEJM منتشر (۳۰ مارس) شده است. در این مطالعه، خطر بیماری‌های قلبی و عروقی و همین طور مرگ کلی (ناشی از هر علتی) در طول عمر (تا ۹۰ سالگی) بر اساس وجود یا عدم وجود این فاکتورهای خطر در سن پنجاه سالگی برآورد شده است.

✅ اگر هر پنج عامل خطر در ۵۰ سالگی وجود داشته باشد، خطر کلی ابتلا در طول عمر (تا ۹۰ سالگی) برای مردان ۳۸٪ و برای زنان ۲۴٪ است.

✅ زنانی که هیچ‌یک از این عوامل را نداشتند، در مقایسه با کسانی که همه را داشتند، به‌طور متوسط ۱۳/۳ سال عمر بدون بیماری قلبی‌عروقی بیشتر و ۱۴/۵ سال عمر کلی بیشتر داشتند. این اعداد برای مردان به‌ترتیب ۱۰/۶ سال زندگی بدون بیماری قلبی‌عروقی بیشتر و ۱۱/۸ سال عمر کلی اضافی بوده است.

✅ در میان اصلاح‌های فاکتورهای خطر در میانسالی، کنترل فشارخون بیشترین تأثیر را بر افزایش سال‌های زندگی بدون بیماری قلبی‌عروقی داشته و ترک سیگار، بیشترین تأثیر را بر افزایش طول عمر کلی داشته است.

@Scientometric

ویدئو پایین پست را از کانال «به وقت بیداری» از جناب دکترمیرخانی (لینک) ملاحظه بفرمایید. آنقدر بعضی موارد عجیب است که گاهی فکر می‌کنم عده‌ای به صورت عمدی این اقدامات را انجام‌ می‌دهند و به جای پیگیری و مقابله با این افراد، آگاهی بخشی و توصیه به حرکت در مسیر علم و پیروی از آن، مرتب از این افراد دعوت می‌شود.

نمی‌شود وزارت بهداشت پیگیر قانونی یا مصوبه‌ای در مورد این موضوعات مرتبط با ضد علم و شبه علم شود؟حداقل جناب وزیر موضع گیری رسمی داشته‌ باشند؟
البته متاسفانه خود وزارت بهداشت مروج رسمی موارد شبه علم مثل نظریه‌های مزاج و اخلاط است 😔!


پست‌های مرتبط:

✅ از صحبتهای دکتر آرامش (لینک):
«بخشی از طبابت ابن سینا که نظریه هایی هست که امروز منسوخ شده مثل نظریه مزاجی، اخلاط و‌… به تاریخ پزشکی تعلق دارد. اگر کسی این را مبنای پزشکی امروزی قرار دهد، به وادی شبه علم وارد شده، شبیه آنچه در دپارتمانهای طب سنتی دانشگاه های ایران انجام می‌شود. »

✅ در مورد این شخص (خیراندیش)، یادآوری نوشته قبلی پوریا ناظمی در مورد توافق همکاری میان دانشگاه علوم پزشکی ایران و آستان امامزادگان عینعلی و زینعلی (ع) هم جالب (لینک)است.

✅ جان مردم عرصه خیال پردازی طبی و آزمون و خطا نیست (لینک)

قبلا در مورد تاثیر واکسن زونا بر کاهش زوال عقل نوشته بودم. مطالعه دیگری اخیرا نشان داده که این واکسن احتمالا می‌تواند در کاهش عوارض قلبی و عروقی هم موثر باشد.

در مورد زوال عقل (دمانس)، مطالعه‌ی منتشر شده در نیچر (لینک) نشان داده بود که در طی هفت سال پس از واکسیناسیون، افرادی که واکسن زونا را دریافت کرده بودند، ۲۰ درصد کمتر از گروه دیگر به زوال عقل دچار شدند.

مطالعه ای که در مجله‌ی European Heart Journal منتشر شده (لینک) نشان می دهد، دریافت واکسن زونا (ازنوع زنده ضعیف شده) با کاهش ۲۳ درصدی در خطر بروز کلی بیماری‌های قلبی-عروقی همراه است.

این ارتباط محافظتی تا هشت سال ادامه داشته و بیشترین کاهش در فاصله ۲ تا ۳ سال بعد از واکسیناسیون مشاهده شده است. میزان کاهش در مردان، افراد زیر ۶۰ سال، افراد دارای عادات سبک زندگی ناسالم و از خانواده‌های کم‌درآمد و ساکنان روستا بیشتر بوده است.
این مطالعه، با بررسی ییش از ۱/۲ میلیون نفر و میانه پیگیری ۶ سال بوده است.

مطالعه نتیچه گیری کرده است که واکسیناسیون زونا ممکن است نه تنها برای پیشگیری از زونا، بلکه به‌عنوان یک راهبرد سلامت عمومی برای کاهش خطر بیماری‌های قلبی نیز مفید باشد.

پی نوشت: مطالعه دیگری (لینک) نیز ارتباط بین واکسن RSV و کاهش خطر زوال عقل را نشان داده است.

@Scientometric

چرا بعضی از مادرها بیشتر پسر دارند تا دختر و یا برعکس؟ یک مطالعه جدید برخی عوامل احتمالی موثر بر این موضوع را مشخص کرده است.

بر اساس مطالعه (لینک)، در خانواده‌هایی که چند فرزند هم‌جنس دارند، احتمال اینکه فرزند بعدی هم همان جنس را داشته باشد، بیشتر از داشتن جنس متفاوت است.برای مثال، خانواده‌هایی که سه پسر یا بیشتر دارند، احتمال اینکه فرزند بعدی‌شان هم پسر باشد بیشتر از این است که دختر باشد.

مطالعه نشان داده که در خانواده‌هایی با سه پسر، احتمال اینکه فرزند بعدی نیز پسر باشد ۶۱٪ است. در خانواده‌هایی با سه دختر، احتمال اینکه کودک بعدی هم دختر باشد ۵۸٪ گزارش شده است.
این یافته‌ها، باور رایج مبنی بر برابر بودن شانس تولد دختر یا پسر در هر بارداری را به چالش می‌کشد. بر اساس این نتایج، شاید باید به زوج‌ها گفت که احتمال داشتن فرزندی با جنس مخالف فرزندان قبلی‌شان در واقع کمتر از ۵۰٪ است.

محققین جنسیت کودکان متولدشده از حدود ۶۰ هزار زن در آمریکا را، در بازه زمانی ۱۹۵۶ تا ۲۰۱۵، بررسی کرده‌اند تا دریابند چرا برخی خانواده‌ها فقط فرزندان پسر یا فقط فرزندان دختر دارند.

زنانی که اولین فرزند خود را بعد از ۲۸ سالگی به دنیا آوردند، نسبت به زنانی که پیش از ۲۳ سالگی مادر شده بودند، ۱۳٪ بیشتر احتمال داشت که فقط پسر یا فقط دختر داشته باشند.
تغییرات pH واژن با افزایش سن زنان شاید بتواند این پدیده را توضیح دهد. برای مثال، این تغییرات ممکن است بر موفقیت اسپرم‌های حامل کروموزوم X یا Y در لقاح تخمک تأثیر بگذارند و در نتیجه بر جنسیت فرزند هم موثر باشند.
سپس ژنوم بیش از ۷۰۰۰ خانم بررسی (مطالعه GWAS) و مشخص شده ‌است که زنانی که همه فرزندان‌شان دختر بودند، معمولاً دارای گونه‌های (وارینت) خاصی از ژن NSUN6 روی کروموزوم ۱۰ بودند، در حالی که زنانی که فقط پسر داشتند، بیشتر دارای گونه‌های خاصی از ژن TSHZ1 روی کروموزوم ۱۸ بودند. هیچ‌یک از این ژن‌ها به‌طور شناخته‌شده‌ای نقشی در تولیدمثل ندارند؛ ژن NSUN6 در تشکیل پروتئین نقش دارد و تصور می‌شود ژن TSHZ1 در حس بویایی دخیل باشد.

در مورد نتایج این مطالعه با توجه به حجم نمونه آن و انتخاب از یک منطقه جغرافیایی خاص باید با احتیاط بیشتر برخورد کرد. برای مثال در بک مطالعه در سال ۲۰۲۰، با بررسی ۴/۷ میلیون تولد در سوئد نشانه ای از عدم تصادفی بودن جنسیت پیدا نشده است. همچینن نتایج ژنتیکی که این مطالعه نشان داده، باید بیشتر بررسی شود.

گزارش از نیچر و ساینس

@Scientometric

با اینکه ۱۰ هزار قدم در روز همچنان می‌تواند هدف خوبی برای افراد فعال باشد، مطالعه‌ی جدید نشان داده است که پیاده‌روی روزانه حتی به میزان ۷۰۰۰ قدم نیز با کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن، افت عملکرد شناختی و مرگ همراه است.

نتایج این مطالعه‌ی‌متاآنالیز که در مجله Lancet Public Health منتشر شده (لینک) نشان می‌دهد ۷۰۰۰ قدم در روز (در مقایسه با ۲۰۰۰ قدم) با کاهش قابل توجه در بسیاری از پیامدهای سلامت از جمله موارد زیر همراه است:


✅ ۴۷٪ کاهش خطر مرگ و میر‌کلی
✅ ۲۵٪ کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی
✅ ۴۷٪ کاهش مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی
✅ ۳۷٪ کاهش مرگ ناشی از سرطان
✅ ۳۸٪ کاهش خطر ابتلا به زوال عقل
✅ ۱۴٪ کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲
✅ ۲۲٪ کاهش علائم افسردگی


شاید همه فرصت ورزش منظم، پیاده روی هر روزه یا پنج روز در هفته را نداشته باشند. مطالعات قبلی (لینک) نشان داده‌اند که برخی فواید پیاده‌روی حتی در افرادی که فقط دو روز در هفته هم پیاده روی دارند (۸۰۰۰ قدم با بیشتر) دیده می‌شود و با افزایش تعداد روزهای پیاده روی، تاثیر آن بیشتر می‌شود.

@Scientometric

پژوهشی جدید نشان داده است که حتی دیدن فرد بیمار یا علائم بیماری در دیگران هم باعث می‌شود مغز ما سیستم ایمنی را فعال و برای مقابله آماده کند.

در پژوهشی جدید که چند روز قبل در مجله‌ی Nature Neuroscience منتشر شده (لینک)، داوطلبان با استفاده از هدست واقعیت مجازی، آواتارهای انسانی با علائمی مانند بثورات پوستی، سرفه یا دیگر نشانه‌های بیماری را مشاهده کرده‌اند. آواتارهای بدون بیماری و سالم به عنوان گروه کنترل هم وجود داشته است.
گروه دیگری از داوطلبان آواتارها را ندیدند اما واکسن آنفلوآنزا دریافت کردند. (به نوعی برخورد واقعی با عامل بیماری زا)

پژوهشگران با استفاده از اسکن مغزی و آزمایش خون، دریافتند که دیدن یک فرد بیمار، شبکه ای در مغز با نام salience network را فعال می‌کند. این شبکه، مجموعه‌ای از نواحی مغزی است که در شناسایی و واکنش به تهدیدها نقش دارند. این فعالیت باعث افزایش ناگهانی سلول‌های ایمنی خاصی (innate lymphoid cells) شده که بخشی از خط اول دفاعی بدن در برابر عوامل بیماری‌زا هستند.
میزان این سلول‌ها در شرکت‌کنندگانی که آواتارهای بیمار به آن‌ها نزدیک شده بودند، بیشتر از کسانی بود که آواتارهای سالم به آن‌ها نزدیک شده بودند.
از طرقی فعالیت ایمنی در افرادی که آواتارهای بیمار به آن‌ها نزدیک شدند، مشابه فعالیت ایمنی شرکت‌کنندگانی بود که واکسن آنفلوآنزا دریافت کرده ‌بودند.

در واقع مشخص شده است که تنها با دیدن فرد بیمار، مغز احتمالا می‌تواند واکنشی ایمنی را فعال می‌کند که شبیه واکنش بدن به یک عفونت واقعی است (واکنش پیش‌دستانه). این نتایج قدرت مغز را در پیش‌بینی آنچه در حال رخ دادن است و همین طور انتخاب واکنش مناسب برای آن، نشان می‌دهد.

از نکات جالب توجه بعد از این مطالعه این می‌تواند باشد که شاید استفاده از هدست های واقعیت مجازی با افزایش فعال‌سازی سلول‌های ایمنی، بتواند به افزایش اثر بخشی واکسن‌ها هم کمک کند.

کزارش نیچر: لینک

@Scientometric

نتایج امیدوارکننده‌ی واکسن‌های mRNA از شرکت مدرنا برای HIV

یک کارآزمایی بالینی در مراحل اولیه نشان داده است که واکسن‌های mRNA برای HIV، می‌توانند منجر به واکنش ایمنی قوی در فرد دریافت کننده بشوند. در این مطالعه، حدود ۸۰٪ از داوطلبانی که یکی از دو واکسن آزمایشی HIV را دریافت کرده‌اند، آنتی‌بادی علیه پروتئین‌های ویروس ساخته‌اند.

نخستین واکسن mRNA در سال ۲۰۲۰ برای مقابله با کووید-۱۹ تایید شد. مزیت این واکسن‌ها در مقایسه با روش‌های سنتی این است که می‌توان آن‌ها را با هزینه کم و در مدت چند ماه (نه چند سال) تغییر داد و نسخه‌های جدید را آزمایش کرد.

واکسن، دستورالعمل ساخت یک پروتئین خاص، که روی سطح ویروس است، را به شکل mRNA وارد سلول‌ها می‌کند. بدن این پروتئین را می‌سازد، سیستم ایمنی آن را شناسایی می‌کند، و در نتیجه اگر روزی با ویروس واقعی روبه‌رو شود، آمادگی مقابله با آن را خواهد داشت.

در مطالعه‌ی جدید منتشرشده در Science Translational Medicine، (لینک) به شکل کارآزمایی بالینی فاز یک برای بررسی ایمنی و اثربخشی، دو روش واکسن مقایسه شده است:
روش اول، سلول‌ها پروتئین را به‌صورت آزاد می‌سازند و روش دوم، واکسن mRNA به سلول دستور می‌دهد تا پروتئینی را بسازد که به غشای سلول متصل است (مثل ویروس واقعی). در این مطالعه سه نوع واکسن mRNA، شامل دو نوع با envelope trimer متصل به غشا و یک نوع با envelope trimer محلول (آزاد) بررسی شده است.

در این مطالعه ۸۰٪ از شرکت‌کنندگانی که واکسن‌هایی از نوع پروتئین متصل به غشا (membrane-anchored trimers) دریافت کردند، آنتی‌بادی‌های خنثی کننده ساختند که می‌توانند جلوی ورود ویروس به سلول‌ها را بگیرند. در مقابل، فقط ۴٪ از کسانی که واکسن از نوع پروتئین محلول (soluble trimers) دریافت کردند، چنین آنتی‌بادی‌هایی تولید کردند.

این یافته‌ها می‌تواند گامی مهم به سوی تولید واکسن مؤثر برای HIV باشد، هرچند هنوز راه زیادی تا تایید و استفاده گسترده باقی مانده است.

نتایج مطالعه حیوانی (پیش بالینی) این روش هم در مقاله همراه گزارش شده است (لینک).

گزارش نیچر: لینک

@Scientometric

همه مقالات سلب اعتبار شده مجله PLoS ONE بررسی و مشخص شده که نزدیک به یک سوم از این مقالات به تنها ۴۵ پژوهشگری مربوط است که به عنوان ادیتور در این مجله فعالیت داشته‌اند.

این ۴۵ پژوهشگر در واقع ادیتور تنها حدود ۱/۳ درصد از کل مقالات منتشرشده در این مجله بین سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۲۳ بوده‌اند. حالا مشخص شده بیش از ۳۰٪ از ۷۰۲ مقاله سلب اعتبار شده این مجله، مقالاتی بوده‌اند که این ۴۵ نفر ادیتور آن‌ها بوده‌اند. جدای از این، ۲۵ نفر از این ادیتورها مقالاتی در این مجله منتشر کرده‌اند که بعدا سلب اعتبار شده است.


در این پژوهش، نزدیک به ۲۸۰ هزار مقاله که مجله PLoS ONE در سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۲۳ منتشر کرده به همراه حدود ۱۳۵ هزار نویسنده و ۱۸ هزار ادیتور بررسی شده‌اند. توضیحات کامل در گزارش نیچر :لینک

@Scientometric

تحقیقات جدید نشان می‌دهد که در پرندگان گاهی ظاهر و اندام‌های جنسی با جنسیت ژنتیکی (که توسط کروموزوم‌ها تعیین می‌شود) همخوانی ندارند (sex reversed) و به نظر می‌رسد این پدیده می‌تواند نسبتاً رایج باشد.

در مطالعه‌ای روی نزدیک به ۵۰۰ پرنده از پنج گونه معمول که در استرالیا بررسی شده‌اند، مشخص شد که تا ۶٪ از آن‌ها چنین اختلافی دارند. بیشتر آن‌ها پرندگان ژنتیکی ماده بودند که اندام جنسی نر داشتند، اما حتی یک پرنده ژنتیکی نر هم دیده شد که به تازگی تخم گذاشته بود.

در انسان‌ها، معمولا افرادی که کروموزوم XX دارند زن و کسانی که XY دارند مرد هستند. اما گفته می‌ شود که این ژن‌ها هستند که جنسیت را تعیین می‌کنند، نه کروموزوم‌ها. مثلاً ژن SRY روی کروموزوم Y باعث شروع رشد ویژگی‌های مردانه می‌شود. اگر کسی این ژن را نداشته باشد، حتی با کروموزوم XY، ویژگی‌های زنانه رشد می‌کنند. در نتیجه کروموزوم‌ها همیشه تعیین‌کننده جنسیت نیستند.

علاوه بر آن در بعضی گونه‌ها، گاهی سلول‌ها می‌توانند کروموزوم‌های متفاوتی داشته باشند و در نتیجه ممکن است پرندگانی به‌وجود بیایند که هم ویژگی‌های نر و هم ماده داشته باشند که به آنها پرندگان gynandromorphs گفته می‌شود.

حالا از سوالات بعدی این است که چه چیزی باعث این اختلاف در پرندگان می‌شود؟

گزارش کامل از ساینس: لینک

@Scientometric

محققان یک رابط
مغز–رایانه‌ای (Brain–Computer Interface) آزمایشی ساخته‌اند که می‌تواند جملاتِ در ذهن را رمزگشایی کرده و به گفتار تبدیل کند، اما با یک نکته مهم:
این سیستم فقط زمانی فعال می‌شود که کاربر ابتدا «کلمه رمز» موردنظر را در ذهن خود بگوید (به آن فکر کند).
این مثل یک «رمز عبور ذهنی» عمل می‌کند تا دستگاه فقط همان جملاتی را بخواند که کاربر واقعاً می‌خواهد، نه افکار خصوصی یا گفت‌وگوهای درونیِ ناخودآگاه.
هدف این فناوری، کمک به افرادی است که مشکل تکلم دارند، بدون این‌که حریم خصوصی‌شان به خطر بیفتد.
در مطالعه این رابط توانسته تا ۷۴٪ از جملات تصور شده در ذهن را با دفت تشخیص دهد.

گزارش از نیچر: لینک
دسترسی به مقاله این پروژه در مجله Cell: لینک

@Scientometric

تحریم‌ها اثرات مخربی بر سلامت عمومی دارند و تلفات ناشی از آن تقریبا با جنگ‌ها برابری می‌کند


یک مطالعه جدید که در مجله The Lancet Global Health منتشر شده، داده‌های ۱۵۲ کشور بین سال‌های ۱۹۷۱ تا ۲۰۲۱ را بررسی کرده و نشان داده که تحریم‌ها به‌طور مستقیم باعث افزایش مرگ‌ومیر می‌شوند. پژوهشگران برای اینکه رابطه علی را دقیقتر بسنحند، از روش‌های آماری پیشرفته مثل entropy balancing، Granger causality، instrumental variables و … استفاده کرده اند.

نتایج نشان‌دهنده‌ی وجود یک ارتباط علیتی معنادار بین تحریم‌ها و افزایش مرگ‌ومیر بوده است:

بیشترین اثر مرگبار از تحریم‌ها، مربوط به تحریم‌های یک‌جانبه، اقتصادی و تحریم‌های آمریکا بوده.

در مقابل، برای تحریم‌های سازمان ملل شواهد معناداری پیدا نسده است.

تحریم‌ها باعث افزایش مرگ‌ومیر کودکان زیر ۵ سال به میزان حدود ۸/۴log points و در افراد ۶۰ تا ۸۰ سال حدود ۲/۴ log points شده است. (تقریبا معادل ۸/۷ و ۲/۴ درصد افزایش مرگ‌)

فقط تحریم‌های یک‌ طرفه (unilateral)، سالانه با بیش از ۵۶۰ هزار مرگ (بین ۳۶۷ تا ۷۶۰ هزار مرگ) در جهان مرتبط بوده‌اند؛ عددی تقریبا برابر با تلفات ناشی از جنگ‌ها.

سهم اقتصاد جهانی که زیر فشار تحریم‌های یک‌جانبه قرار گرفته، از حدود ۵/۴ درصد در دهه ۱۹۶۰ به نزدیک ۲۵ درصد در سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۲ رسیده.

در سال‌های اخیر، در بیشتر تحریم‌های سازمان ملل (نه همه آنها) تلاش شده تا به‌گونه ای باشند که آسیب کمتری به مردم عادی برسد، هرچند هنوز بحث بر سر میزان موفقیت آن‌ها ادامه دارد. اما معمولا تحریم‌های آمریکا معمولا هدفشان تغییر رژیم یا وادار کردن کشورها به تغییر رفتار سیاسی است. حتی در برخی موارد، سیاست‌گذاران اذعان کرده‌اند که بدتر شدن شرایط زندگی مردم در کشورهای هدف بخشی از مکانیسمی است که قرار است به رسیدن به هدف کمک کند. از طرفی، آمریکا و تا حدی اروپا ابزارهایی دارند که اثر اقتصادی و انسانی تحریم‌ها را شدیدتر می‌کند. از جمله نقش دلار و یورو در مبادلات بانکی جهانی و استفاده آن‌ها به‌عنوان ارز ذخیره بین‌المللی و همچنین اجرای فراسرزمینی تحریم‌ها به‌ویژه توسط آمریکا.

وودرو ویلسون، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، یک‌بار تحریم‌ها را «چیزی عظیم‌تر از جنگ» نامید. حالا این مقاله نشان می‌دهد او بی‌راه نمی‌گفته و در دهه گذشته، تحریم‌های یک‌جانبه هر سال با حدود ۵۶۰ هزار مرگ در جهان مرتبط بوده‌اند.

سخت است سیاست دیگری را تصور کنیم که چنین اثرات مرگباری بر جان انسان‌ها داسته و با این حال همچنان به‌طور گسترده مورد استفاده قرار گیرد.

محققان در پایان تاکید داشته‌اند که باید در طراحی و اجرای تحریمها به عنوان ابزار سیاست خارجی تجدیدنظر جدی شود.

دسترسی به فایل پی دی اف مقاله: لینک

@Scientometric

بعد از Resmetirom، حالا FDA به داروی Wegovy هم برای درمان بیماران مبتلا به MASH با فیبروز متوسط تا شدید، مجوز مصرف داد. قبلا در مورد مطالعه‌ تاثیرگذاری Semaglutide (با همان نامهای Ozempic و Wegovy برای درمان دیابت و چاقی) برای درمان MASH در مجله‌‌ی NEJM نوشته بودم که از اینحا می‌توانید بخوانید:

https://news.1rj.ru/str/scientometric/7020


بیشتر از ۳۰ درصد جمعیت دنیا و تقریبا ۷۰ درصد افراد با چاقی یا دیابت نوع دوم، درگیر بیماری کبد چرب غیر الکی (همان NAFLD یا MASLD)‌‌می‌باشند. کبد چرب غیر الکلی می‌تواند به شکل استئوهپاتیت غیر الکلی (NASH یا همان MASH) تبدیل شود. مطالعات بسیاری ارتباط این بیماری را با بیماری های متابولیک دیگر، سرطان کبد و حتی سرطان‌های خارج کبدی نشان داده‌اند.


پست‌های قبلی ساینتومتریکس در مورد داروهای موثر در درمان MASH:

✅ داروهای مهارکننده‌ی‌ SGLT2 مثل Empagliflozin، برای درمان دیابت استفاده می‌شوند و برای نارسایی قلبی و کلیوی هم مفید ‌می‌باشند.
اخیرا یک مطالعه کارآزمایی بالینی در مجله‌ی‌ ‌BMJ، موثر بودن داروی dapagliflozin از این خانواده را در درمان MASH (نوع شدیدی از بیماری کبد چرب) نشان داده است: لینک


✅ داروی Resmetirom، داروی تایید شده توسط FDA برای درمان MASH می‌باشد. در مورد این دارو و در مورد MASH از اینجا بخوانید:

https://news.1rj.ru/str/scientometric/6837
https://news.1rj.ru/str/scientometric/6737



✅ مطالعه‌‌ی ‌کار آزمایی بالینی فاز دوم از Survodutide برای درمان MASH در NEJM:

https://news.1rj.ru/str/scientometric/6841

✅ مطالعه‌‌ی‌کار آزمایی بالینی فاز دوم از Tirzepatide برای درمان MASH در NEJM:

https://news.1rj.ru/str/scientometric/6843

✅ داروی efruxifermin، توانسته تا با مصرف تا هفته ۹۶، فیبروز در بیماران مبتلا به سیروز جبران شده ناشی از MASH را کاهش دهد. در مورد این مطالعه هم از اینجا بخوانید:

https://news.1rj.ru/str/scientometric/6977