بررسی مختصر وضعیت پژوهشی 11 پزشک پژوهشگر امسال بر اساس اسکپوس.
(وضعیت مقالات و ارجاعات تنها یکی از معیارهای آیین نامه پزشک پژوهشگر می باشد)

«تحلیل‌های کمّی و استنادی» نباید «اصل» قرار بگیرند
وحید احسانی

کلاریویت آنالیتیکس (تامسون‌رویترز سابق که در ایران همچنان با نام ISI شناخته می‌شود) در صفحۀ Help از تارنمای JCR (گزارش‌های استنادی مجلات) تصریح می‌کند که:

Citation data are not meant to replace informed peer review

انواع شاخص‌ها و تحلیل‌های استنادی، صرفاً در حکم ابزاری هستند که می‌توانند در اختیار «صاحب نظران» قرار بگیرند تا صاحب نظران در ارزیابی آثار پژوهشی، در صورت نیاز از آنها کمک بگیرند، نه اینکه به «الگوریتم‌های قطعی‌ایی تبدیل شوند که مقوله‌هایی مانند «کیفیت اثر پژوهشی»، «ارزش اثر پژوهشی»، «کارآمدی اثر پژوهشی»، «اعتبار و مرتبۀ علمی عضو هیات علمی» و امثال آن را به کمیّت‌هایی بی‌روح و عددی تبدیل کنند. به عبارت دیگر، نهایتاً این صاحب‌نظران و بزرگان هر تخصص هستند که حتّی‌المقدور باید در خصوص «ارزش آثار علمی» و «مرتبۀ علمی همکاران جوانشان» اجتهاد کنند.

بر همین اساس، برخی کشورها نظام‌های ارزیابی پژوهش خود را به جای تکیه بر «شاخص‌ها و تحلیل‌های کمّی»، بر «ارزیابی همکاران صاحب‌نظر» یا همان Peer Review مبتنی کرده‌اند. به عنوان مثال، نظام ارزیابی پژوهش انگلستان (REF: research excellence framework) با صرف هزینه‌های بسیار کلانی، هر ساله کیفیت و اثربخشی فعالیّت‌های پژوهشی دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی مختلف داخلی را ارزیابی می‌کند که محوریّت این نظام سنجش پژوهش همان «ارزیابی همکار» است. استرالیا نیز نظام ارزیابی نسبتاً مشابهی دارد.

تا جایی که من مطالعه کرده‌ام، در اکثر کشورهای توسعه‌یافته، در سطح دانشگاه‌ها نیز تصمیم‌گیری‌های مربوط به «ارتقاء مرتبۀ اعضای هیأت علمی» و امثال آن بیشتر جنبۀ اجتهادی دارد تا تکیه بر کمیّت‌های صِرف. شاهد این ادّعا پروفسورهایی هستند که برون‌دادهای پژوهشی بسیار اندکی دارند. یا کسانی که مثلا صرفا با داشتن 11 مقاله، برندۀ جایزه نوبل شده‌اند. یا کسانی که علّت اعطای جایزۀ نوبل به آنها «فعّالیت‌های موثّرشان در زمینۀ ترویج علم» معرّفی شده است، یعنی کارهایی مانند نگارش مطلب در روزنامه‌ها جهت انتقال مفاهیم علمی به مردم با زبان ساده.

البته مطالب بالا را نباید با عینک «صفر و یکی» (هیچ و همه ای، سیاه و سفیدی) دید. به ویژه در جوامعی مثل ما، نیاز است از شاخص‌های کمّی و استنادی نیز کمک گرفته شود، امّا به قول حضرت حافظ (علیه الرّحمه)، باید متوجه بود که: «این، همه نیست».

چنانچه این مطلب را مفید می‌دانید، لطفا بازنشر دهید.

https://telegra.ph/تحلیل‌های-کمی-و-استنادی-نباید-اصل-قرار-بگیرند-01-16

@vahidehsani_vh

🔴 بررسی مقالاتِ علمی مدیر انتشارات کوثر (دکتر سید محمد میری) نشان می دهد که از 35 مقاله منتشر شده توسط ایشان و همکارانشان، 23 مقاله در مجلات انتشارات کوثر به چاپ رسیده است:

11 مقاله در مجله ی Hepatitis Monthly
5 مقاله در مجله ی Iranian Red Crescent Medical Journal
5 مقاله در مجله ی Jundishapur Journal Of Microbiology
1 مقاله در مجله ی Iranian Journal Of Biotechnology
1 مقاله در مجله ی Iranian Journal Of Clinical Infectious Diseases

ایشان همچنین 12 مقاله ی دیگر در 12 مجله بین المللی دیگر از جمله Transfusion و Liver International منتشر کرده اند.
شاخص اچ ایشان 11 می باشد و بدون خود استنادی به 10 می رسد. ایشان در 29 مقاله با دکتر سید موید علویان همکار می باشند.
منیع: اسکپوس

Robots—like people—use ‘imagination’ to learn concepts
https://bit.ly/2sARuMt

مجله #لنست، در مقاله ای از داوران خود در سال 2018 تقدیر کرد.
از ایران من‌ نام افراد زیر را دیدم

Reza Malekzadeh
Mohammad Jalal Abbasi-Shavazi
Mehdi Ghasemi
Fatemeh Zohoori
Jalil Safaei
Ali Torkamani

ممنون از اساتید همراه کانال بابت اصلاح

این روزها که بحث چالش ده ساله هست تصمیم گرفتم تا چالش سایتیشن و اچ ایندکس رو مطرح کنم😅. البته من اطلاعات از ده سال قبل را نداشتم و به دو سال اکتفا می کنم

از نوامبر ۲۰۱۶ تا ژانویه ۲۰۱۹ (حدود دو سال و دو ماه)، شاخص اچ دکتر رضا ملک زاده از مقدار ۵۳ به مقدار ۷۷ رسیده است. (۲۴ واحد افزایش)

در همین فاصله، تعداد ارجاعات این محقق از ۱۶۷۴۵ به ۴۲۴۸۹ رسیده است (۲۵۷۴۴ ارجاع). این میزان افزایش ارجاع به تنهایی از میران کل ارجاعات تمام اعضای هیئت علمی علوم پزشکی به جز دکتر فرشاد فرزاد فر بیشتر است.

تعداد مقالات وی نیز از 450 به 578 رسیده است

اطلاعات بر اساس سامانه علم سنجی می باشد

در کشور ما
پژوهش ناظر بر حل مسئله است
اما بیشتر، حل مسئله ارتقای استاد نه ارتقای اجتماع!

@officialmasoudsadeghi

دیروز، بعد از ۱۲ ساعت کشیک اورژانس، سریع خودم را به سمینار مهمی در مورد آینده سلامت ایران که توسط اندیشکده سلامت مولانا برگزار می شد رساندم.
https://news.1rj.ru/str/dralidabbagh

از آنجایی که فکر میکردم مطمئنا در مورد وضعیت علمی فعلی و آینده ایران در این سمینار بحث های مهمی توسط متخصصین و‌ مسئولین کشور انجام می شود برایم مهم بود تا در این سیمنار حتما شرکت کنم. تصمیم داشتم تا خلاصه ای از برداشتم از سمینار را اینجا بنویسم تا این که این رشته توییت را از یکی از دوستانم (دکتر مباشر جنت)که در سمینار ارائه داشت دیدم و این رشته توییت را اینجا برای شما پست می کنم

رشته توییت:

امروز در سمینار یک روزه «دریچه ای به سلامت فردای ایران» فرصتی دست داد و در جمع مدیران، فعالین و متخصصین علوم پزشکی در مدت زمان محدودی در مورد بلاکچین ارائه مختصری داشتم.
‏متدی که با توجه به مدت زمان محدود جهت ارائه، انتخاب کردم «intellectual hangover» بود.

اما حضور چند ساعته در این کنفرانس که توسط اندیشکده سلامت مولانا برگزار شد و در آن مباحث متعددی مطرح شد و مشکلات حوزه بهداشت و درمان با تفضیل بیشتری توسط مدیران و متخصصان مورد بحث گرفت، برای من چند نتیجه مشخص داشت:

‏اول؛ هیچ توافقی بین متخصصین و مدیران و فعالین حوزه علوم پزشکی، جهت برون رفت از مشکلات پیش روی حوزه بهداشت و درمان وجود ندارد.

‏دوم؛ این عزیزان حتی توان برقراری دیالوگ با همدیگر، جهت گفتگوی دو طرفه را ندارند و نکته جالب اینکه مدیران بعد ارائه مطالب، بلافاصله جلسه را ترک می کردند.

‏سوم؛ راهبرد تئوریک و شیوه عمل و پیاده سازی سیاست ها تناسبی با هم ندارد.
‏چهارم؛ ذهن متخصصین و صاحب نظران و مدیران سرشار از اطلاعات اشتباه از دستاوردهای بشری است.

‏پنجم؛ سامانه های بهداشت و درمان، آمادگی لازم برای عمل در زمان بحران های طبیعی را ندارند.
‏
ششم؛ اگر در سطح جهانی، ورود تکنولوژی های نوین در ساختارهای بهداشت و درمان، فرآیندی زمانبر هست، این موضوع در حوزه بهداشت و درمان ایران به شدت وضعیت اسفناک تری دارد و جالب تر اینکه حتی در برابر ورود تکنولوژی جدید مقاومت وجود دارد

‏هفتم؛ به نظرم جمله طلایی سمینار امروز رو یکی از مدیران وزارت بهداشت گفتند:
‏«با تغییر مدیریت وزارت بهداشت، نمی دانیم باید از طرح تحول به عنوان یک طرح موفق تمجید کنیم، یا به عنوان یک طرح شکست خورده، از آن انتقاد کنیم.»

پایان رشته توییت


بدون شک یکی از اصلی ترین نیازهای حوزه بهداشت و درمان کشور، راه اندازی و فعالیت اندیشکده هایی است که با استفاده از توان متخصصین و تجربه مدیران سابق و کنونی، به بررسی سیاستها و رصد فعالیت های انجام شده پرداخته و با برگزاری جلسات و مناظره های تخصصی، بررسی سیاست های موفق و ناموفق عرصه بین المللی و بهره گیری از توان دانشگاهی اقدام به ارائه مشاوره های کلان سیاستی و اجرایی به مسئولین سیاست گذاری و اجرایی کشور نماید. همچنین این اندیشکده ها می توانند با انتشار گزارش های متنوعی خارج از گزارش های رسمی، از زوایای مختلف حوزه بهداشت و درمان را مورد نقد و بررسی قرار دهند تا دید کلان تری در اختیار مدیران و فعالان این حوزه قرار گیرد.
از این منظر برگزاری چنین سمینارهایی بسیار مهم و مورد نیاز هست، چرا که حداقل نتیجه آن کمک به شناخت هر چه بیشتر وضعیت علمی کشور هست. از زحمات برگزار کنندگان سمینار تشکر می کنم و امیدوارم شاهد فعالیتهای مشابه بیشتری باشیم.

وزیر سابق بهداشت (دکتر هاشمی) و دو معاونش (دکتر لاریجانی و ملک زاده) این توانایی را داشته اند که در طول شش سال گذشته به طور متوسط و تقریبی در حداقل هر 8 روز، در نشر یک مقاله یا مستند علمی همکاری داشته باشند

بر اساس وبسایت پزشک پژوهشگر، وضعیت پذیرش دو پزشک پژوهشگر، (محمد رضا آقامیر سلیم و مهرداد روزبه) به وضعیت “در جریان مراحل پذیرش” تغییر یافته است.
قبلا نام این دو‌نفر نیز به عنوان پذیرفته شدگان نهایی اعلام شده بود.
توضیح اضافه ای در این مورد در وبسایت وجود ندارد.

🔴 بیشترین تعداد مقالات سال 2018 برای ایران با همکاری کدام محققین منتشر شده است؟

✅ از 60431 مقاله و مستند علمی ایران در سال 2018، #دکتر_امیر_حسین_صاحبکار با همکاری در نشر 206 مقاله، بیشترین مقاله در سال 2018 را منتشر کرده اند. این محقق در سال 2019 فعلا 37 مقاله منتشر کرده است.

✅ از 2502 مقاله #مروری ایران در سال 2018، #دکتر_امیر_حسین_صاحبکار با همکاری در نشر 84 مقاله، بیشترین تعداد از این نوع مقالات را در سال 2018 منتشر کرده اند. مجله ی Journal Of Cellular Physiology بیشترین تعداد مقاله مروری (94 مقاله) را در این سال منتشر کرده است.

✅ از 141 مقاله #ادیتوریال (سرمقاله) ایران در 2018، #دکتر_محمد_علی_منصورنیا با نشر 4 مقاله بیشترین تعداد از این نوع مقالات را در سال 2018 منتشر کرده اند. مجله ی Urology Journal بیشترین تعداد سرمقاله (6 مقاله) را در این سال منتشر کرده است.

✅ از 642 مقاله #نامه_به_سردبیر ایران در سال 2018، دکتر #سعید_صفیری با همکاری در نشر 110 مقاله، بیشترین تعداد از این نوع مقالات را در سال 2018 منتشر کرده اند. دکتر سعید صفیری در سال 2017 و 2018 به ترتیب 173 و 161 مقاله و مستند علمی منتشر کرده اند. از 370 مقاله ایشان، نزدیک به 250 مقاله، از نوع نامه به سردبیر می باشد. مجله ی Iranian Journal Of Public Health بیشترین تعداد مقاله نامه به سردبیر (52 مقاله) را در این سال منتشر کرده است.

به مناسبت جام ملتهای آسیا
✅ نمودار، (از بانک جهانی) نشان دهنده ی میزان شاخص GDP به ازای جمعیت کشور یا سرانه تولید ناخالص داخلی ($current US) برای ایران و قطر و ژاپن می باشد.

✅ تعداد مقالات کشور قطر از سال 2008 تا 2017 (ده سال)، از 544 مقاله به 3564 رسیده است. رتبه این کشور از نظر تعداد مقاله در خاورمیانه نیز از 11 به 7 رسیده است. قطر در حال حاضر شاخص اچ 120 دارد و از این نظر کشور دهم خاورمیانه می باشد. قطر از نظر تعداد مقالات فعلا در جایگاه 73 جهان قرار دارد.

✅ تعداد مقالات ژاپن از سال 2008 تا 2017 از 96452 مقاله به 123043 رسیده است. رتبه ژاپن از نظر تعداد مقاله در سال 2008 و 2017 و در مجموع 5 و 6 و 5 بوده است. از نظر شاخص اچ نیز با مقدار 950 در جایگاه 6 جهان قرار دارد.

برندگان جایزه نوبل پزشکی یا فیزیولوژی در فاصله ی 2010 تا 2018 را از نظر تعداد مقالات، شاخص اچ، بیشترین تعداد مقاله ای که در یکسال منتشر کرده اند و .... به کمک ویکی پدیا و اسکپوس بررسی کردم که نتایج آن در تصویر مشخص است.

✅ روز گذشته، مجله لنست مقاله ای با عنوان “امکان علم بدون مرز در دوره ترامپ” به قلم دکتر آخوندزاده، قائم مقام محترم معاونت پژوهشی وزارت بهداشت منتشر کرد

در این مقاله ارزشمند که به انعکاس اثرات تحریم بر فعالیت های علمی ایران (همچون خرید لوازم و مواد آزمایشگاهی، پرداخت حق عضویت در انجمن های علمی و هزینه چاپ مقالات و...) پرداخته است، به موارد مهمی همچون غیر قابل اعتماد بودن همیشگی آمریکا، خروج یک طرفه ی آمریکا از برجام، جنگ تحمیلی و حملات شیمیایی عراق، مقایسه رشد علمی ایران و ترکیه از نظر مقالات و سابقه طولانی تحریمها و مقاومت همیشگی ایران در مقابل آنها اشاره شده است. در انتهای مقاله نیز دکتر آخوند زاده تاکید کرده اند که محققین ایرانی به کمک دیگر محققین تلاش می کنند تا اجازه ندهند رییس جمهور امریکا دور علم نیز دیوار بکشد

دکتر آخوند زاده چندی پیش نیز در مجله ی نیچر مقاله ای در مورد عدم تاثیر تحریمها بر حرکت علمی ایران منتشر کرده بودند.

t.me/scientometric/650

مجله ی ساینس نیز مدتی قبل مقاله ای در مورد ابعاد مختلف تاثیرات تحریم بر فعالیتهای علمی ایران از زبان چندی از محققین چاپ کرده بود
t.me/scientometric/701

این مقاله جدید از مجله ی نیچر (go.nature.com/2DLFNcm) تکنیکهایی برای نوشتن یک مقاله برای یک مجله بین المللی را توضیح داده است
برای مثال دادگانی (Corpus of Contemporary American English) معرفی شده است که شما می توانید در آن به جستجوی کلمات مقالات در بین ۱۱۲ میلیون کلمه بپردازید و مشاهده کنید چه کلمات دیگری به شکل شایع در نزدیکی آن کلمه در مقالات مورد استفاده قرار گرفته اند.

محمد جعفر نعناکار، مدیرکل حقوقی سازمان فنآوری اطلاعات ایران با نشر دستاوردهای علمی ایران در قالب مقالات ISI مخالف هستند چراکه آن را توطئه ای نظام مند برای خروج دانش از مرزها می دانند

این روزها دائما شاهد انواع مقایسه ها در ابعاد مختلف علمی، اقتصادی، نظامی و ... بین رژیم سابق حاکم بر ایران (رژیم پهلوی) با چهل سال فعالیت جمهوری اسلامی هستیم. در تمامی این مقایسه ها باید این دو نکته را هم مدنظر قرار دهیم که اگر رژیم سابق با همان وضعیت ادامه پیدا می کرد چه می شد؟ و یا اگر اصلا نبود چه می شد؟
برای مثال اگر تعداد مقالات علمی قبل از انقلاب اسلامی با تعداد فعلی آنها مقایسه می شود و گفته می شود که تعداد آن ها چندین برابر شده است باید دو نکته ی اساسی در نظر گرفته شود. یکی این که اگر رژیم پهلوی ادامه می یافت حالا بعد از چهل سال، تعداد مقالات فعلی ما کمتر از این مقدار بود یا بیشتر؟ دوم این که اگر زیر ساخت های علمی-دانشگاهی ایجاد شده در زمان پهلوی نبود، تعداد مقالات فعلی به آمار فعلی می رسید یا خیر؟ این کار البته مستلزم انجام مطالعات پژوهشی دقیق است و نیاز به گروه کنترل مثل مقایسه با کشوری که در سال ۵۷ وضعیت نسبتا مشابهی با ایران داشته است می باشد.
البته دقت داریم که شاخص کمی تعداد مقالات اصلا به تنهایی برای بررسی وضعیت علمی کافی نیست

از مسائل مهم دیگری که باید هنگام مقایسه رژیم سابق و فعلی و یا اصولا هر مقایسه ای مد نظر قرار داد، بحث انتخاب شاخص ها برای ارائه می باشد. مشخصا وقتی یک موضوع خاصی مورد مقایسه قرار می گیرد باید از ابعاد مختلف به آن نگریست. اگر همان مثال پست قبل را در نظر بگیریم (مقایسه وضعیت علمی) به هیچ وجه استفاده از یک شاخص کمی مثل تعداد مقالات کافی نیست و باید شاخص های کیفی و اخلاقی را نیز مورد بحث قرار داد. حتما بارها شنیده اید که ایران هم اکنون از نظر تعداد مقالات علمی در مجلات نمایه در اسکپوس و در منطقه رتبه اول می باشد (کاملا درست و ما در منطقه رکورد زدیم) اما تا به حال از زبان چند نفر از مسئولین شنیده اید که ایران از نظر نسبت مقالات باطل شده (از شاخص های نشان دهنده ی بد اخلاقی پژوهشی) رتبه اول جهان می‌ باشد؟ (کاملا درست و ما در جهان رکورد زدیم)
اگر فرصت شود انشاله این بحث را در شبهای بعد نیز ادامه خواهم داد

در ادامه ی بحث‌ توجه به نکات مهم در مقایسه، باید این مسئله در نظر گرفته شود که برای رسیدن به یک هدف خاص (فرهنگی، اقتصادی، علمی و ...) چقدر هزینه شده است.
مثلا در مورد همان مثال پست قبل، آیا اگر رژیم سابق ادامه می یافت، برای رسیدن به این تعداد مقالات علمی باید چه مقدار هزینه صرف می شد؟ اگر به شما وعده بدهند که با صرف هزینه مشخصی ماشین پیکان شما تبدیل به بنز می‌شود و دست آخر به شما همان پیکان را در رنگ و‌مدل جدید بدهند ولی شما همان هزینه بنز را پرداخت کرده باشید چه احساسی خواهید داشت؟ شاید در آن زمان هم عده ای بگویند حداقل پیکان جدید رنگ و‌مدل جدید دارد. به نظر من البته این مثال در جنبه های دیگر نیز قابل تعمیم می باشد.
از طرفی همان طور که قبلا گفتم صرف بررسی تعداد مقالات علمی برای بررسی وضعیت علمی کافی نیست و فاکتورهای کیفی و‌ اخلاقی را نیز باید مد نظر قرار داد. در مورد متغیرهای اخلاقی در پست قبل صحبت کردم. شاخص های کیفی البته جای بحث بسیار دارد. به عنوان مثال در نظر بگیرید که اسطوره فوتبال ایران یا آقای گل جهان، حتی یک گل هم در جام جهانی نزده است. صد البته که به ثمر رساندن این همه گل ملی ارزش زیادی دارد اما آیا ارزش و اهمیت گلهای او‌ مشابه رونالدو می باشد؟ به نظر می رسد که این که به کدام تیم و در چه چارچوبی و‌ به چه شکلی گل زده شود نیز اهمیت دارد! در مورد مقالات نیز باید توجه کرد که پروژه های پژوهشی در کدام مجلات و با همکاری کدام موسسات و کشورها انجام شده است. به حل چه مشکلی کمک کرده است و به کدام پرسش علمی مطرح در جامعه پاسخ داده است و یا چقدر برای حل مشکلات جامعه به آن مراجعه می شود.

نقش مقالات موسسه IHME در افزایش تعداد ارجاعات حوزه علوم پزشکی ایران در مقایسه با دیگر کشور های مهم خاورمیانه

در نمودار ها، همکاری با موسسه IHME برای پنج کشور اول خاورمیانه از نظر تعداد مقاله را در فاصله چهار ساله ی 2014 تا 2017 مشخص کردم. پس از مشخص کردن تعداد مقالات با همکاریِ موسسه IHME برای هر کشور در هر سال (نمودار پایین)، تعداد ارجاعات ناشی از این مقالات را تا پایان سال 2017 و تا تاریخ فعلی مشخص کردم (نمودار بالا و چپ). بر اساس این دو نمودار مشخص است که ایران بیشترین همکاری را از نظر تعداد مقاله با موسسه IHME داشته است. همچنین ایران بیشترین ارجاعات را از همکاری با این موسسه به دست آورده است. نمودار بالا و راست نشان می دهد که چند درصد از ارجاعات هر کشور در حوزه ی پزشکی (Medicine) در چهار سال اشاره شده مربوط به همکاری در مقالات با موسسه ي IHME می باشد.

با این حال، ایران از نظر مجموع ارجاعات در حوزه پزشکی در این چهار سال در رتبه سوم بعد از ترکیه و اسرائیل قرار دارد.

نمودارها بر اساس Scimago و Scopus می باشد.
برای آشنایی با موسسه IHME می توانید به این پست مراجعه کنید
https://news.1rj.ru/str/scientometric/426

هر چه مقاله طولانی تر باشد، احتمال دریافتِ ارجاعات توسط آن بیشتر است.
این مقاله از مجله ی معتبر Scientometrics به بررسی طول مقالات و تعداد ارجاعات دریافتی آن ها پرداخته است.
https://bit.ly/2RR01oI