♨️ آن چیز دیگر (1:21)

و اما آن چیز دیگر که ای کاش پشت آن کتاب نوشته بودند این دو نکته اصلی است:

1️⃣ ساختار سیستم رفتار سیستم را به وجود می آورد.

2️⃣ قانون مورفی: هر خطای ممکن رخ خواهد داد.

✅و تنها راه نجات طراحی سیستمهایی است که احتمال رخداد خطاهای ممکن را تا حد امکان کاهش دهند.

.
@systemdiary

♨️فرم TVL، قورباغه‌ نپخته و جنگ

1️⃣ در گزارشی مکتوب، فرم‌های مطالعات بازار، با عنوان فرم‌های TVL قید شده بود.

🔸اختصار TVL از حروف اول کلمات انگلیسی ساخته نشده بود. اگر روی صفحه کلید کامپیوتر قصد تایپ کردن کلمه "فرم" را به فارسی داشته باشید و در همان زمان صفحه کلید در حالت انگلیسی قرار داشته باشد، به جای "فرم"، TVL تایپ خواهد شد.

🔸داستان از این قرار بوده است که در این شرکت با سابقه ۲۷ ساله، اولین فردی که مطالعه بازار را آماده کرده، فایل را به همان ترتیبی که گفته شد با نام TVL ذخیره کرده است و به دلیل تکرار و رایج شدن این اصطلاح همچنان و بدون هیچ دلیل منطقی فرم‌های مطالعه بازار با عنوان فرم‌های TVL در شرکت شناخته می‌شوند.

2️⃣داستان قورباغه پخته در تفکر سیستمی در خصوص تاخیرهای سیستمی و پذیرش تدریجی تهدیدها توسط انسان، هشدار می‌دهد.

🔹طبق این داستان اگر قورباغه‌ای را در یک ظرف آب حاوی آب جوش بیندازیم قورباغه بلافاصله بیرون می‌پرد. اما اگر قورباغه در ظرف آب خنک قرار گیرد و حرارت آن را به تدریج افزایش دهیم قورباغه قبل از اینکه بتواند از ظرف آب داغ خارج شود پخته خواهد شد.

🔹داستان قورباغه پخته از نظر علمی رد شده است. آزمایشات نشان می‌دهد که اگرچه انسان‌ها گرم شدن تدریجی زمین و اثرات مخرب آن را جدی نمی‌گیرند (+)، اما قورباغه‌ها در هر صورت برای فرار از آب در حال گرم شدن تلاش می‌کنند و اگر امکان خروج از ظرف را داشته باشند، خارج خواهند شد. دلیل رواج این داستان نیز سوء برداشت از آزمایشات قرن نوزدهمی شخصی به نام گولتز و تکرار بدون تحقیق این داستان است(+).

✅دو مورد بالا، داستان‌سازی های بی‌ضرر و حتی مفیدی بودند. اما داستان‌های من‌درآوردی خطرناک دیگری هستند که از آنچه در آینه می‌بینید به شما نزدیک‌ترند. توهم، تعصب و جنگ از عوارض جانبی این قبیل داستان‌ها هستند.

.
@systemdiary

♨️مقاومت در برابر سیاستها: جیره‌بندی آب

1⃣مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان کرمان با بیان اینکه تجربه نشان داده که جیره‌بندی آب مصرف آب را یک و نیم تا دو برابر افزایش می‌دهد گفت: در جیره بندی مردم آب برمی‌دارند و در خانه ذخیره‌سازی می‌کنند و به محض وصل آب، ذخیره را خالی می‌کنند (+).

2⃣مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد گفت: اگر به مرز جیره بندی آب برسیم کاهشی در مصرف صورت نمی گیرد چون مردم آب را ذخیره می کنند همچنین با قطع آب، پُر آب شدن شبکه زمان‌بَر است و میزان کدورت آب و اختلالات شبکه زیاد می شود از این رو جیره بندی بدترین سناریو برای مدیریت مصرف آب است (+).

3⃣ با نگاهي به آمار سال 1380 مي‌بينيد كه روزي 6 ساعت آب در تهران جيره‌بندي مي‌شد اما در نهايت كمتر از 5 درصد در ميزان مصرف آب صرفه‌جويي ‌شد. مساله بعدي مربوط به آلودگي آب است؛‌ مصرف پايين دست، باعث مي‌شود كه جريان معكوس (از آب‌هاي نشت شده بيرون لوله به داخل لوله) اتفاق بيفتد و آلودگي به وجود مي‌آيد. مورد ديگر اينكه جيره‌بندي باعث قطع و وصل آب و ايجاد جريان‌هاي ناپايدار مي‌شود و جريان‌هاي ناپایدار باعث شكستگي و آسيب ديدگي شبكه مي‌شود و آمار اتفاقات شبكه افزايش پيدا مي‌كند. اين آسيب‌ها به جا مي‌ماند و براي سال‌هاي آينده مشكلاتي را به وجود مي‌آورد (+).

✅ پروفسور Forrester در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ در دانشگاه MIT، مفهوم مقاومت در برابر سیاستها (Policy Resistance) را در بحث پویایی‌شناسی سیستمها (Systems Dynamic) مطرح نمود.
مقاومت در برابر سیاستها هنگامی رخ می‌دهد که سیاستهای خیرخواهانه برای حل یک مسئله در واقعیت مسئله را تداوم بخشیده و یا آن را تشدید می‌کنند.

✅این مفهوم بر اهمیت درک سیستم‌های پیچیده و پیش‌بینی نحوه واکنش آن‌ها به مداخلات تأکید می‌کند. زیرا سیاست‌ها ممکن است با عوامل مختلف به نحوه‌های غیرقابل پیش‌بینی تعامل کنند. شناخت مقاومت در برابر سیاست‌ها، سیاست‌گذاران را ترغیب می‌کند که به ماهیت پویای سیستم‌ها توجه کنند و رویکردهای جامع‌تر و سازگارتری برای حل مسائل اتخاذ کنند.

.
@systemdiary

♨️رهیافتی جدید برای فهم مسائل اقتصاد ایران

📍دکتر مسعود نیلی و همکارانشان در نشست‌های سه‌گانه «فردای اقتصاد» در رویداد کیش‌اینوکس (آبان 1402) به ارائه مدلی شفاف از مکانیزم‏های تاثیرگذار وضعیت 6 دهه اخیر اقتصاد ایران از سه زاویه اقتصاد کلان، اقتصاد اجتماعی و اقتصاد سیاسی پرداخته اند. اگر به فهم مسائل اقتصاد ایران علاقمند هستید،دیدن ویدیوی این سه نشست به شدت توصیه می شود.

1️⃣در اولین نشست با عنوان ابرچالشهای اقتصاد ایران، ابتدا روند شاخصهای اقتصاد کلان ایران بررسی می ‏شود. سپس فرضیه پویای دکتر نیلی و همکارانشان در چرایی روند شاخصهای کلان اقتصاد ایران تشریح می ‏شود.

🔻فرضیه پویا(+): با توجه به اینکه درآمد نفتی سهم عمده بودجه دولت را شکل می دهد در دوره های افزایش درآمد نفتی، بودجه جاری و عمرانی کشور افزایش می یابد و این خود نقدینگی و تورم را افزایش می دهد. هنگامی که درآمد نفتی (به دلیل کاهش قیمت نفت یا تحریمها) کاهش می یابد، دولت به دلیل سازوکارهای اقتصاد سیاسی (نشست سوم) نمی تواند هزینه ها را کاهش دهد و با کسری بودجه مواجه می شود. بنابراین با استقراض از بانک مرکزی و افزایش پایه پولی، منجر به ایجاد تورم می شود.

🔺این دو سازوکار منجر به ایجاد تورم مزمن از ابتدای دهه پنجاه در ایران شده است. البته چون دوران رونق نفتی، همزمان عرضه و تقاضا را افزایش می دهد، اثرش روی تورم، به نسبت حالتی که دولت با کسری بودجه مواجه است، کمتر است.

🔺دولت برای مواجهه با این تورم ساختاری و کمک به خانوار، قیمت گذاری دستوری در بازار کالا و خدمات را در دستور کار قرار داده است که این قیمت گذاری دستوری، مخرب بازار انرژی، بازار ارز، بازار پول، تجارت خارجی، زیرساخت و منابع طبیعی و محیط زیست شده است. این تخریبها در یک حلقه خودفزاینده، کسری بودجه را تشدید می کنند و داستان ادامه دارد...

لينك ويديوی نشست اول در سايت فرداي اقتصاد

@systemdiary

♨️دو نوع حکمرانی اقتصادی و اجتماعی

2️⃣در دومین نشست از نشست‌های سه‌گانه «فردای اقتصاد» در رویداد کیش‌اینوکس (آبان 1402)، دکتر مسعود نیلی و همکارانشان ابتدا به وضعیت روند شاخصهای فقر، نابرابری، آموزش و سلامت در ایران می پردازند. سپس مدل سیاست حمایتهای اجتماعی در ایران تشریح شده و فرضیه پویای تشدید فقر و نابرابری در ایران ارائه می گردد.

⭕️در خصوص فقر دو رویکرد مقابله با فقر و حمایت از فقرا به شکل همزمان باید مد نظر قرار گیرند. رویکرد مقابله با فقر معطوف به سیاستهای اقتصاد کلان است که با رشد اقتصادی و ایجاد شغل و درآمد با فقر مقابله می کند. رویکرد حمایت از فقرا سیاستهایی نظیر تامین اجتماعی، پرداخت یارانه و قیمت گذاری دستوری است.

❇️فرضیه پویا: تمرکز مقابله با فقر در ایران بر رویکرد حمایت از فقرا و به طور خاص با قیمت گذاری دستوری است. این رویکرد در ایران هویتی است و بر اساس اقتصاد سیاسی (نشست سوم) توصیف می شود.
اما همانطور که در نشست اول گفته شد، سیاست قیمت گذاری دستوری، مخرب شاخصهای اقتصاد کلان (تورم و بیکاری) و ناتوانی مالی دولت در ارائه حمایتهای اجتماعی است. بنابراین قیمت گذاری دستوری در یک حلقه خودفزاینده به گسترش فقر انجامیده است. در حال حاضر بیشترین فقرا را در ایران شاغلین تشکیل می دهند و این نشان می دهد که اقتصاد کلان نمی تواند برای یک فرد شاغل درآمد کافی ایجاد کند.

لينك ويديوي نشست دوم در سايت فرداي اقتصاد


.
@systemdiary

⁉️اقتصاد سياسي: چرا مشكل تورم در ايران حل نمي شود؟

3️⃣در سومين نشست از نشست‌های سه‌گانه «فردای اقتصاد» در رویداد کیش‌اینوکس (آبان 1402)، دکتر مسعود نیلی و همکارانشان ابتدا به وضعیت روند شاخصهای توسعه از جمله شاخص سرمايه فيزيكي، انساني و طبيعي و شاخص نظام حكمراني مي پردازند. سپس چارچوب اقتصاد سياسي دموكراسي هاي متعارف و اقتصاد سياسي دولتهاي نفتي را ارائه مي كنند. سپس فرضیه پویای تداوم تورم و ديگر شاخصهاي نابسامان اقتصاد كلان ايران را مبتني بر اقتصاد سياسي ارائه مي كنند.

⭕️مطابق چارچوب سياسي دموكراسي هاي متعارف (اينجا)، حلقه سبزرنگ به عنوان حلقه غالب، پاسخگويي سياسي را ايجاد مي كند كه در آن سياستمدار نيازمند راي مردم است و مجبور است تا منافع عمومي را در پي بگيرد.

✅فرضيه پويا: در چارچوب اقتصاد سياسي دولت نفتي در ايران (اينجا)، جامعه ايران بعد از انقلاب، انتظار سياستهاي توزيعي را دارد. هنگام كاهش درآمدهاي نفتي و دخالت دولت در قيمتها براي توزيع كالاي ارزان براي جامعه (نشست اول)، كنش جمعي گروههاي ذينفع به رانت جويي تبديل شده و اين گروهها از اين اقتصاد دستوري و تفاوت قيمتهاي دولتي و آزاد (مثلا ارز دولتي و ارز بازار آزاد)، نفع زيادي برده و قدرتمند مي شوند. قدرت زياد اين گروهها منجر به دخالت عمده آنها در نهادهاي سياسي و هدايت كشور در جهت تداوم شرايط موجود مي‌شود و اين حلقه بدفرجام ادامه دارد (حلقه قرمز). این وضعیت در شرایط تحریم‌ تشدید می‌شود. مطابق مدل عجم اوغلو و رابینسون چنین حلقه‌هایی منجر به نهادهای اقتصادی و سیاسی غیرفراگیر و در نتیجه شکست ملتها خواهد شد.

🔎نكاتي از ويديو:

⚠️نكته 1: گروههاي ذينفع رانتي از تعارض نرم (تعارض بدون جنگ) كشور كه منجر به تلاطم ارزي و تورم مي شود بيشترين بهره را مي برند ولي جنگ به ضرر آنهاست.

⚠️نكته 2: چيزي كه در اين 40 سال تغيير نكرده است تقاضاي مردم براي سياستهاي توزيعي است!

⚠️نكته 3: اگر به اوايل انقلاب برگرديم، مي توان دليل تصميم هاي غلط اقتصادي را نااگاهي دانست، اما وقتي با يك روند 40 ساله مواجهيم دشوار است كه آن را فقط به ناآگاهي ربط داد. (سياستمدار نادان و شياد).

لينك ويديوي نشست سوم در سايت فرداي اقتصاد
.
@systemdiary

♨️تحریم‌ها ۲۰ درصد، سوء مدیریت ۸۰ درصد!

🔹مطابق تعریف راسل ایکاف در کتاب بازآفرینی سازمان، در هر سیستم زیر مجموعه‌ای از اجزا وجود دارند که برای تحقق کارکرد معین و تعریف شده سیستم در یک و یا بیش از یک محیط کفایت می‌کنند.

🔹وجود هر یک از این اجزا برای تحقق کارکرد معین مورد نظر لازم است، اما هیچ یک از این اجزا به تنهایی برای تحقق این کارکرد کفایت نمی‌کنند.

🔹این اجزا، جز‌ءهای ضروری سیستم محسوب می‌شوند. بدون هر یک از آنها سیستم نمی‌تواند کارکرد معین خود را دارا باشد. موتور اتومبیل، کاربراتور، باتری و تایر از اجزای ضروری اتومبیل محسوب می‌شوند. در نگاه سیستمی اجزای ضروری در تعامل با یکدیگر کارکرد اصلی سیستم را ایجاد می‌کنند. اگر یک جز‌ء ضروری حتی ۱ درصد از کل اجزای ضروری یک سیستم را تشکیل دهد بدون وجود آن کارکرد سیستم محقق نمی‌شود.

🟢اگر امکان انجام مبادلات مالی و تجاری بین‌المللی را به عنوان یک جزء ضروری برای رشد اقتصادی یک کشور بدانیم، آنگاه جملاتی همچون  " کمتر از ۲۰ درصد مشکلات زیر سر تحریم است" (+) و (+)، نگاهی غیرسیستمی و دعوایی بی‌ارزش خواهد بود.

فرزاد دهقانیان
.
@systemdiary

♨️تاخيرهاي سيستمي: مخدري به نام تاريخ

1884: فروید در مقاله معروفش با عنوان "درباره کوکایین" از آن به عنوان درمانی برای اعتیاد به تریاک، اعتیاد به الکل، خستگی، افسردگی، اضطراب، کم‏رویی، ناتوانی جنسی و دریازدگی نام برد.
کوکایین به مجموعه مصارف عمومی و تفریحی راه یافت به گونه ‏ای که به عنوان یکی از اجزاء ترکیبی تولید کوکاکولا و برخی سیگارها درآمد. برند Coca-Cola برآمده از دو ماده اصلی تشکیل دهنده این محصول، یعنی کوکایین (برگرفته از برگ درخت Coca) و کافئین (برگرفته از میوه درخت Kola) است. در حال حاضر كوكاكولا با عصاره غیرمخدر کوکا طعم دار می شود.

1900: مصرف کوکایین از طبقه نخبگان جامعه به اقشار پایین‏تر جامعه انتشار یافت.

1914: رییس پلیس آتلانتا، کوکایین را مقصر اصلی 70 درصد از جنایاتی که در شهر رخ می داد دانست.

1922: مجلس سنای آمریکا کوکایین را ماده مخدر معرفی نموده و واردات آن را به کشور ممنوع اعلام کرد.

1931: همه ایالتهای آمریکا فروش کوکایین را محدود کرده بسیاری از آنها نگهداری آن را جرم اعلام نمودند.
🔎برگرفته از کتاب پویایی شناسی کسب و کار، استرمن، 2000.

⭕️47 سال بعد از توصیه فروید به مصرف کوکایین، کوکایین در آمریکا جرم ‏انگاري شده است. تاخير جزء ذاتي يادگيري‏هاي اجتماعي است. نمونه ‏هاي تاريخي مشابه فراواني در تاييد اين موضوع وجود دارد. مجلس نمایندگان مردم ایران پس از پیروزی انقلاب مشروطه ایران در سال 1906 در تهران گشوده شد. ولي زنان از حق رای اعم از انتخاب شدن یا انتخاب کردن محروم بودند. پس از 36 سال سرانجام در سال 1942، لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی در هیئت دولت ایران به تصویب رسید. بر اساس این لایحه، زنان اجازه شرکت در انتخابات و نامزد شدن برای انتخابات را پیدا می‌کردند. در آمريكا جنبش راي زنان از 1820 شروع شده و در 1920 به ثمر نشسته است. شايد كمتر كسي باور كند كه سوييس در 7 فوريه 2021 پنجاهمين سالگرد اعطاي حق راي زنان را جشن گرفته است!!. از نخستين درخواستها براي اعطاي حق راي همگاني در سوييس يك قرن مي ‏گذرد (+).

✅خواندن تاريخ از اين منظر مي‏ تواند آرام بخش و اميدواركننده باشد. اينكه مسير توسعه مسيري پر از چالش و نيازمند زمان است. اعداد محدوده 40 سال در طول تاريخ اعدادي اميدواركننده براي يادگيري جمعي و به ثمرنشستن تلاشها هستند.

2023: برن، پایتخت سوئیس در حال بررسی یک طرح آزمایشی برای اجازه فروش کوکائین برای مصرف تفریحی این ماده مخدر است. اوا چن، یکی از اعضای شورای شهر برن از حزب چپ «آلترناتیو» که از این پیشنهاد حمایت کرده است، گفت: «جنگ علیه مواد مخدر شکست خورده است و ما باید ایده‌های جدید را بررسی کنیم». او در ادامه افزود: « قانونی کردن و کنترل مصرف مواد مخدر می‌تواند بهتر از سرکوب باشد» (+).

2024: داستان ادامه دارد...

فرزاد دهقانیان
.
@systemdiary

♨️آزمایش میلگرام: جنایت های سیستمی

آزمایش میلگرام توسط روانشناسی به نام استنلی میلگرام در ژوئیه سال ۱۹۶۱ و درست سه ماه بعد از شروع دادگاه آدولف آیشمن، سرهنگ نازی، به انجام رسید.

1️⃣ لباس سفید آزمایشگاه را به تن داوطلب (معلم) می‌پوشاندند و داوطلب به اتاقی برده می‌شد که در آن فردی حضور داشت که خود را دانشمند محقق طرح جا می‌زد، در اتاق دیگری که با یک دیوار حائل از آن‌ها جدا می‌شد، یادگیرنده (همدست محقق) بود که تظاهر می‌شد، شخصی است که آزمایش‌های مربوط به یادگیری بر روی او در حال انجام است (+).

2️⃣ نحوه انجام آزمایش این‌گونه بود که معلم یک سری کلمات جفتی را از روی کاغذ می‌خواند، مثلاً: کاغذ-نردبان، دکمه-موز، هوا-تلفن. سپس معلم حافظه یادگیرنده را با گفتن کلمه نخست هر جفت کلمه آزمایش می‌کرد و از یادگیرنده می‌خواست که از بین ۴ گزینه، جفت صحیح را انتخاب کند. مثلاً بعد از شنیدن کلمه کاغذ، باید می‌گفت: نردبان. معلم به یادگیرنده اعلام می‌کند که در مقابلِ هر پاسخِ غلط، یادگیرنده را با شوک الکتریکی جریمه خواهد کرد و شدتِ این شوک هر بار بیشتر از بارِ قبل خواهد بود.

3️⃣در شوکِ ۱۸۰ ولتی یادگیرنده فریاد می‌کشد: «من دیگر نمی‌توانم درد را تحمل کنم» و در شوک الکتریکی ۲۷۰ ولتی عکس‌العملِ یادگیرنده تنها یک جیغ وحشتناک است. با بالا رفتن میزان شوک، یادگیرنده به دیوار حایل می‌کوبد و التماس می‌کند که بیماری قلبی دارم و به او شوک وارد نکند. البته در واقع این شوک‌ها وارد نمی‌شد، اما معلم از آن خبر نداشت و صدای جیغ و فریاد در واقع ضبط شده بودند. اگر معلم از دادن شوک خودداری می‌کرد پژوهنده (پروفسورِ روانشناسی) او را به ادامه شکنجه ترغیب می‌کرد.

4️⃣قبل از انجام آزمایش، روانپزشکانِ یک مرکز پزشکی مشهور پیش بینی کردند که تنها ۱ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر حاضر به دادن شوکِ ۴۵۰ ولتی خواهد بود.
⚠️امّا در حقیقت در نخستین سری از آزمایش‌های میلگرام، ۶۵ درصداز شرکت کنندگان حاضر شدند به دیگران شوک ۴۵۰ ولتی وارد کنند. با اینکه داوطلب‌ها شدیداً مضطرب شده بودند، ولی نمی‌توانستند که اتوریته و مقام علمی پژوهنده (پروفسورِ روانشناسی) را رد کنند. اندکی از افراد از اعمال درد لذّت هم می‌بردند، و با علاقه آن را انجام می‌دادند [+].

✅مطابق مدل سیستمی کوه یخ، اتوریته مشروع، مدل ذهنی فرد را شکل می دهد (نازی های در آلمان)، ساختارها و قواعد مبتنی بر دوگانه مشروع-غیرمشروع شکل می‌گیرند (نژاد برتر، خودی-غیرخودی) و افراد با تبعیت از این ساختار و انجام مکرر فرایندها در یک روند به مرحله عادی شدن انجام کارها می رسند. (پیش پا افتادگی جنایت- هانا آرنت). نتیجه نهایی چنین فرایندی رخدادهایی همچون هولوکاست و خالص سازی است.

⬅️"گفته اند كه، آيشمن، چنان خود را اخلاقمدار مي‌دانست كه كوچكترين فساد مالي در پرونده نداشت و در جريان دادگاه با افتخار مي گفت:" من مي توانستم يك يهودي، آشويتس را مجبور كنم مجاني به من عبري ياد بدهد اما من پول اين كار را به او مي دادم". [+]

.
@systemdiary

♨️يخشي‌دوريسم و مهاجرت

🔹شاه سلطان حسین صفوي به‌قدری به امور کشور بی‌اعتنا بود که در پاسخ به هر چیزی که به او اطلاع می‌دادند و هر کاری که انجام می‌دادند فقط به گفتن «یخشی دور» (بسیار خوب است) بسنده می‌کرد چنانکه یکی از معاصران وی در اینباره سروده‌ است:

آن زدانش تهي زغفلت پر
شاه سلطان حسين يخشي دور

🔻دكتر محمد فاضلي با همكاري انديشكده رصدخانه مهاجرت، پژوهشي را در خصوص مهاجرت با طراحي يك پرسشنامه اينترنتي انجام داده است. 11157 پاسخنامه قابل تحليل به دست آمده است كه ايشان اين افراد را نماينده جامعه تحصيل كرده جوانِ متخصص مي داند. به گفته او 20 درصد از اين جامعه اصلا به مهاجرت فكر نكرده اند و 20 درصد از آنها براي مهاجرت اقدام كرده اند. 60 درصد باقيمانده افرادي هستند كه به مهاجرت فكر مي‌كنند اما هيچ اقدامي براي آن انجام نداده‌اند. او اين افراد را "رفتگان جامانده" كه در حال زندگي در تعليق هستند مي نامد [+].

🔺رفتگان جامانده را اين روزها در همه جا به ويژه در جلسات كاري مي توان ديد. افرادي بي انگيزه كه دچار نوعي يخشي‌دوريسم شده اند و زحمت هيچگونه خلاقيت و حركت نوآورانه اي را به جان نمي خرند. شايد حق با آنها باشد چرا که ديگر اميدي به تاثيرگذاري ندارند.

🔹محمود افغان محاصره بی‌رحمانه‌ای را بر مردم اصفهان تحمیل کرد. او دستور داد همه محصولات منطقه نابود شود. از نیمه ژوئن ۱۷۲۲ اصفهان دچار قحطی شد و یاس و ناامیدی بر شهر مستولی گشت. خزانه دولت خالی شد و سربازان تنها از محل بودجه‌ای که کمپانی‌های هلندی و انگلیسی مانند هند شرقی به ضمانت جواهرات شاه می‌دادند حقوق می‌گرفتند. شاه سلطان حسين برای چندمین بار تقاضای صلح کرد ولی محمود افغان نپذیرفت. در نهایت در ۲۳ اکتبر ۱۷۲۲ (۱۲ محرّم ۱۱۳۵) سلطان حسین به شکلی باورناپذیر و منحصربه‌فرد، درماندگی و ناتوانی خویش را با گذاشتن تاج بر سر محمود افغان به اثبات رسانید [+].

فرزاد دهقانیان
.
@systemdiary

♨️اثر دانینگ کروگر: قله ای که این نزدیکی ها نیست

⭕️اثر دانینگ کروگر (Dunning-Kruger effect) یک سوگیری شناختی است که در آن افراد با قابلیت پایین در یک زمینه مشخص، توانایی های خود را بیش از حد واقعی برآورد می کنند. بعضی از محققان این اثر را به صورت معکوس برای افراد با توانمندی بالا مطرح می کنند به گونه ای که این افراد مهارتها و قابليتهاي خود را دست کم می گیرند. در واقع افراد با توانمندی بالا، قابلیتهای افراد دیگر (و نه خودشان) را بالاتر از حد واقعی تخمین می زنند.

⭕️در این شکل، ناحیه قرمز رنگ، اختلاف بین متوسط نمره برآوردی افراد را با متوسط نمره واقعی شان در یک امتحان کالج نشان می دهد. مطابق این شکل هر چه نمره واقعی یک فرد پایین تر باشد اختلافش با نمره برآوردی آن فرد بیشتر است.

🔺آقايان دانینگ و کروگر دلیل این اثر را ضعف در فراشناخت (Metacognitive) می دانند. کسانی که در یک زمینه مشخص مهارتی ندارند توانایی تشخیص عملکرد خوب و بد را نیز ندارند. به بیانی می توان این مسئله را به جهل مرکب نیز نسبت داد. آن که نداند و نداند که نداند [+].

🔻اگر از فرصت طلبی برخی صرف نظر کنیم، این روزها نشانه های اثر دانینگ کروگر را به وفور می توان یافت:

1️⃣در حالی کتاب "صعود چهل ساله 2: نزدیکی قله" در دانشگاه فردوسی مشهد رونمایی می شود که وضعیت واقعی کشور را یک متخصص در اینجا به گونه ای دیگر تصویر می کند. دانشگاه فردوسی مشهد نیز خبر تمجید رئیس‌جمهور از حجت الاسلام راجی امام جماعت مسجد امام رضا(ع) دانشگاه فردوسی مشهد (نویسنده کتاب) را در کانال خبری اش اعلام می کند.

2️⃣اکبر شیخ بابایی که زمانی مدیر خانه فرهنگی ایران در بغداد بوده است در کتاب «عجایب و غرایب ارض‌السواد: مردم‌نگاری از عراق و خاطرات پیاده‌روی اربعین» ادعا کرده است که آمریکایی ها از او کمی خون شهدای ایرانی را خواسته اند. او مي گويد آمريكايي ها خون شهدای ایرانی را خواسته تا «آزمایشگاه ببریم و آن‌را تجزیه و آنالیز کنیم و ببینیم این حماسه و شور و عشق به مرگ به خاطر وطن ... چه هست؟ می‌خواهیم بدانیم چند درصد حماسه، چند درصد شجاعت و اعتقادات و حب وطن‌پرستی و چند درصد انسان‌دوستی است و ... سپس ... به وسیله آمپول یا با سرنگ به سربازها و افسرهای‌مان تزریق کنیم ... چون‌که ما این ویژگی‌ها را فقط در خون شهدای ایرانی می‌بینیم» [+].

.
@systemdiary

🔻سیستم انتخابات مانند هر سیستم دیگری مجموعه‌ای است از اجزای ضروری که در راستای رسیدن به اهدافی مشخص با یکدیگر در هماهنگی و تعامل‌اند.

🔺اگر در این سیستم، جز T معکوس عمل کند یا جزء V راه خود را برود، آنتروپی در سیستم افزایش یافته و سیستم به سمت ناهماهنگی، بی‌تعادلی و از‌هم‌پاشیدگی حرکت می‌کند.

منبع پوستر [+]

.
@systemdiary

♨️پوست در بازی: پرنس اسحاق

در تاریخ، تمامی فرماندهان جنگی و جنگ افروز‌ها خودشان جنگجو بودند و به جز چند استثنای نادر جوامع توسط افراد ریسک‌پذیر هدایت می‌شد نه کسانی که انتقال دهنده ریسک بودند.

1⃣ امپراطور رومی ژولیان مرتد که در میدان جنگ و نبرد ناتمام با جبهه ایرانی، همزمان که امپراتور بود جان خود را از دست داد. یکی از امپراتورهای قبل از وی به نام والرین در همین جبهه دستگیر شد. گفته می‌شد شاپور ایرانی از او به عنوان چهارپایه برای سوار شدن روی اسبش استفاده می‌کرد.

2⃣حتی امروز نیز پادشاهان مشروعیت خود را از نوعی قرارداد اجتماعی دریافت می‌کنند که به ازای آن باید ریسک‌های فیزیکی را بپذیرند. خانواده سلطنتی انگلستان نشان داد که یکی از فرزندانش پرنس اندرو در طول جنگ فالکلند در سال ۱۹۸۲ ریسک بیشتری را از انسان‌های معمولی متحمل شده و هلیکوپترش در خط مقدم حضور داشته است. چرا؟ زیرا نجیب‌زادگی باید با تعهد همراه باشد.

3⃣ اسحاق قالیباف فرزند رییس مجلس برای دریافت ویزای مهاجرتی از دولت کانادا شکایت کرده است. چون بررسی پرونده مهاجرتی اسحاق قالیباف که از سال ۲۰۱۹ در جریان است، به دلیل مسائل امنیتی بالا طولانی شد، اسحاق از دولت کانادا شکایت کرد و دادگاه هم به نفع او رای داد [+].

✅ سیستم‌هایی که دارای ساز و کاری ویژه برای پوست در بازی نبوده (تصمیم‌گیرنده باید به صورت متوازن از منافع و مضرات تصمیمات خود تاثیر پذیرد) و عدم توازن‌ها در آن روی هم انباشته شده باشند، بالاخره منفجر شده و بدین صورت خود را تعمیر خواهد کرد، البته اگر بقا یابد.

✅تکامل تنها زمانی اتفاق می‌افتد که خطر انقراض وجود داشته باشد. بدون پوست در بازی هیچ تکاملی نخواهیم داشت.
[پوست در بازی، نسیم نیکلاس طالب]

فرزاد دهقانیان
.
@systemdiary