❇️هندسه شبکهها: فساد چای دبش و کارزار چای دبش
در فرسته مربوط به رشد مصرف قهوه به مدل انتشار باس و اثرات شبکه اشاره شد. دیمون سنتولا در کتاب "تغییر: رخدادهای اجتماعی چگونه فراگیر میشود؟" نقش هندسه شبکهها را در فرایند انتشار یک پدیده، رخداد یا یک میم (meme)، تشریح میکند.
1⃣هندسه شبکههایی که ارتباطاتشان از نوع ضعیف است، شباهت زیادی به نمایشهای آتشبازی دارد. هرکس در کانون انفجار خودش است و ارتباطات ضعیفش به طور اتفاقی در تمام جهتها پخش میشود. در این شبکهها اغلب افراد با دوستان یکدیگر در ارتباط نیستند. پراکنش افکار یا اطلاعاتی ساده مثل ازدواج محمدرضا گلزار یا فساد چای دبش در اینگونه شبکهها به سرعت همهگیر میشود. اما باورها و رفتارهای اعضای شبکه در چنین هندسهای تغییر نمیکند.
2⃣ هندسه شبکههایی که ارتباطات آنها قوی است بیشتر به تور ماهیگیری شبیه است. ظاهر این شبکهها به شکل توالی در هم تنیدهای از ذوزنقهها و مثلثهاست. در این الگو که اغلب به آن خوشهبندی شبکه میگویند، افراد با دوستان یکدیگر در ارتباطاند.
انتشار افکار و رفتارهای نوآورانه و درخواستهای پیچیده و سیاسی نیازمند هندسه ارتباطات قوی است. افراد برای انتشار چنین ایدههایی ابتدا صبر میکنند تا آن را از چندین تن از افراد حاضر در حلقه اجتماعیشان دریافت کنند، سپس به انتشار آن اقدام میکنند. این صبر استراتژیک برای غلبه بر احساس ترس و خطر و دریافت تایید کافی از اجتماعشان است. سرعت انتشار در این نوع شبکه کمتر است، اما تغییر در رفتارها نیازمند شبکه تور ماهیگیری است.
3⃣هندسه شبکهها توضیح میدهد که چرا خبر فساد چای دبش و طنازیهای مرتبط با آن به سرعت در شبکههای اجتماعی وایرال میشود، اما تعداد امضاهای کارزار درخواست گزارش فساد چای دبش از رییسجمهور به زحمت به ۳۷ هزار امضا میرسد. اولی در شبکه آتشبازی به سرعت منتشر میشود اما دومی برای فراگیر شدن نیازمند شبکه تور ماهیگیری است.
🪧راهکار عملی:
🔹اگر میخواهیم نقش خود را به عنوان یک کنشگر دغدغهمند در دینامیک تغییرات اجتماعی فراگیر ایفا کنیم، حداقل کاری که میتوان انجام داد این است که در شبکهسازیهای تور ماهیگیری مشارکت کنیم و افکار محرک تغییر و ایجادکننده هنجارهای اجتماعی جدید را در شبکههای ارتباطی خود منتشر کنیم. با این اقدامات میتوان در ابتدا یک بلوغ فکری شبکهای در حوزههای اقتصادی و اجتماعی ایجاد کرد (به عنوان نمونه، در این ویدیو به عدم انسجام فکری ایرانیان در مسائل اقتصادی و نیاز به آموزش اقتصاد برای عموم مردم اشاره شده است).
🔹دینامیک شبکهها نشان میدهد که این یکی از نقاط اهرمی در سیستمهای پیچیده است که در آن کنشهای کوچک میتوانند تغییراتی بزرگ را ایجاد کنند. مطابق مدل عجم اوغلو، رسیدن به دالان باریک آزادی نیازمند جامعه/شبکههای قدرتمند است.
🔹دکتر مجتبی لشکربلوکی در کتاب "استراتژی توسعه ایران" نتوکراسی و شبکهسازی را به عنوان استراتژی اصلی توسعه پیشنهاد میکند و میگوید که آغازگر نتوکراسی در ایران باید بخش مردمی باشد.
فرزاد دهقانیان
هفتم اردیبهشت ۱۴۰۳
.
@systemdiary
در فرسته مربوط به رشد مصرف قهوه به مدل انتشار باس و اثرات شبکه اشاره شد. دیمون سنتولا در کتاب "تغییر: رخدادهای اجتماعی چگونه فراگیر میشود؟" نقش هندسه شبکهها را در فرایند انتشار یک پدیده، رخداد یا یک میم (meme)، تشریح میکند.
1⃣هندسه شبکههایی که ارتباطاتشان از نوع ضعیف است، شباهت زیادی به نمایشهای آتشبازی دارد. هرکس در کانون انفجار خودش است و ارتباطات ضعیفش به طور اتفاقی در تمام جهتها پخش میشود. در این شبکهها اغلب افراد با دوستان یکدیگر در ارتباط نیستند. پراکنش افکار یا اطلاعاتی ساده مثل ازدواج محمدرضا گلزار یا فساد چای دبش در اینگونه شبکهها به سرعت همهگیر میشود. اما باورها و رفتارهای اعضای شبکه در چنین هندسهای تغییر نمیکند.
2⃣ هندسه شبکههایی که ارتباطات آنها قوی است بیشتر به تور ماهیگیری شبیه است. ظاهر این شبکهها به شکل توالی در هم تنیدهای از ذوزنقهها و مثلثهاست. در این الگو که اغلب به آن خوشهبندی شبکه میگویند، افراد با دوستان یکدیگر در ارتباطاند.
انتشار افکار و رفتارهای نوآورانه و درخواستهای پیچیده و سیاسی نیازمند هندسه ارتباطات قوی است. افراد برای انتشار چنین ایدههایی ابتدا صبر میکنند تا آن را از چندین تن از افراد حاضر در حلقه اجتماعیشان دریافت کنند، سپس به انتشار آن اقدام میکنند. این صبر استراتژیک برای غلبه بر احساس ترس و خطر و دریافت تایید کافی از اجتماعشان است. سرعت انتشار در این نوع شبکه کمتر است، اما تغییر در رفتارها نیازمند شبکه تور ماهیگیری است.
3⃣هندسه شبکهها توضیح میدهد که چرا خبر فساد چای دبش و طنازیهای مرتبط با آن به سرعت در شبکههای اجتماعی وایرال میشود، اما تعداد امضاهای کارزار درخواست گزارش فساد چای دبش از رییسجمهور به زحمت به ۳۷ هزار امضا میرسد. اولی در شبکه آتشبازی به سرعت منتشر میشود اما دومی برای فراگیر شدن نیازمند شبکه تور ماهیگیری است.
🪧راهکار عملی:
🔹اگر میخواهیم نقش خود را به عنوان یک کنشگر دغدغهمند در دینامیک تغییرات اجتماعی فراگیر ایفا کنیم، حداقل کاری که میتوان انجام داد این است که در شبکهسازیهای تور ماهیگیری مشارکت کنیم و افکار محرک تغییر و ایجادکننده هنجارهای اجتماعی جدید را در شبکههای ارتباطی خود منتشر کنیم. با این اقدامات میتوان در ابتدا یک بلوغ فکری شبکهای در حوزههای اقتصادی و اجتماعی ایجاد کرد (به عنوان نمونه، در این ویدیو به عدم انسجام فکری ایرانیان در مسائل اقتصادی و نیاز به آموزش اقتصاد برای عموم مردم اشاره شده است).
🔹دینامیک شبکهها نشان میدهد که این یکی از نقاط اهرمی در سیستمهای پیچیده است که در آن کنشهای کوچک میتوانند تغییراتی بزرگ را ایجاد کنند. مطابق مدل عجم اوغلو، رسیدن به دالان باریک آزادی نیازمند جامعه/شبکههای قدرتمند است.
🔹دکتر مجتبی لشکربلوکی در کتاب "استراتژی توسعه ایران" نتوکراسی و شبکهسازی را به عنوان استراتژی اصلی توسعه پیشنهاد میکند و میگوید که آغازگر نتوکراسی در ایران باید بخش مردمی باشد.
فرزاد دهقانیان
هفتم اردیبهشت ۱۴۰۳
.
@systemdiary
Telegram
یادداشتهای سیستمی
👍29👎1
💲اقتصاد پنهان ناهنجاریهای آشکار اجتماعی: برخورد با دانشجویان در دانشگاههای آمریکا
اعتراضات دانشجویی ضداسراییل در آمریکا بعد از برخورد خشونتآمیز پلیس با کمپ اعتراضی دانشجویان در دانشگاه کلمبیا شدت یافته و هم اکنون در تعدادی زیادی از دانشگاههای آمریکا فراگیر شده است. دانشجویان خواهان این هستند که دانشکدههایشان که منابع موقوفه (Endowment) عظیمی دارند از سرمایهگذاری در شرکتهای مرتبط با اسراییل خودداری کنند(Divest).
1️⃣برای به دست آوردن تصویری از این منابع موقوفه، اطلاعات مربوط به دانشگاه کلمبیا را به عنوان یک دانشگاه خصوصی که مرکز اعتراضات دانشجویی شده است، بررسی میکنیم:
🔸منابع اهدایی/وقفی توسط شرکت سرمایهگذاری موقوفات دانشگاه کلمبیا برای سرمایهگذاری در بورس و دیگر شکلهای سرمایهگذاری استفاده شده و این شرکت از این محل برای دانشگاه سود کسب مینماید. کل ارزش منابع این شرکت تا 30 ژوئن 2023، مبلغ 13.64 میلیارد دلار بوده است. این شرکت در سال 2023، 4.7 درصد سود کسب کرده است. در سال 2023، مبلغ 632.5 میلیون دلار از عواید این سرمایهگذاری ها در حمایت از دانشجویان و فعالیتهای دانشگاه هزینه شده است [+]. دانشگاه کلمبیا 12 درصد از بودجه 6 میلیارد دلاری سال 2023 خود را از محل درآمد این سرمایهگذاریها تامین کرده است [+].
🔸دانشگاه کلمبیا یکی از 8 دانشگاه معتبر لیست Ivy League است که رقابتی جدی برای جذب منابع وقفی دارند. ارزش منابع وقفی دانشگاه هاروارد به عنوان دانشگاه رتبه یک دنیا و یکی دیگر از دانشگاههای اين ليست، 49.5 ميليارد دلار در سال 2023 بوده است [+].
🔸اقتصاد علم انگیزههاست و آگاهی از این ارقام مالی به درک چرایی برخورد با دانشجویان و پشتوانه فشارهای نهادهای بیرون دانشگاه [+]، کمک خواهد کرد.
2️⃣بودجه دانشگاه فردوسی مشهد به عنوان یکی از بزرگترین دانشگاههای ایران، در سال 1402 رقمی حدود 20 میلیون دلار بوده است [+]. معنای این عدد این است که دانشگاه کلمبیا تنها از محل سود صندوق سرمایهگذاری موقوفات خود بیش از 30 برابر بودجه سالیانه دانشگاه فردوسی مشهد عواید کسب کرده و بودجه سالیانه آن 300 برابر دانشگاه فردوسی مشهد است.
خبر آزادسازی 7 میلیارد دلار داراییهای ایران در کره جنوبی بازار ارز ایران را تحت تاثیر قرار میدهد و این در حالی است که این مبلغ کمی بیش از بودجه سالیانه دانشگاه کلمبیا است و ارزش صندوق موقوفات دانشگاه کلمبیا حدود دو برابر داراييهاي توقیف/آزاد شده ایران در کره جنوبی است.
3️⃣در این کلانتصویر اقتصادی، اعلام آمادگی بعضی از دانشگاههای ایران برای پذیرش اساتید و دانشجویان اخراجی آمریکا چیزی جز بردن عِرض خود و ایجاد زحمت برای ما و دیگران نیست. اگر میخواهیم در این ابعاد حرفی جدی برای گفتن داشته باشیم، راهی جز رشد اقتصادی وجود ندارد.
هدف از این نوشته نه خودکمبینی و خودتحقیری بلکه واقعبینی و اصلاح مدلهای ذهنی است. این زمین بازی ما نیست.
فرزاد دهقانیان
یازدهم اردیبهشت 1403
.
@systemdiary
اعتراضات دانشجویی ضداسراییل در آمریکا بعد از برخورد خشونتآمیز پلیس با کمپ اعتراضی دانشجویان در دانشگاه کلمبیا شدت یافته و هم اکنون در تعدادی زیادی از دانشگاههای آمریکا فراگیر شده است. دانشجویان خواهان این هستند که دانشکدههایشان که منابع موقوفه (Endowment) عظیمی دارند از سرمایهگذاری در شرکتهای مرتبط با اسراییل خودداری کنند(Divest).
1️⃣برای به دست آوردن تصویری از این منابع موقوفه، اطلاعات مربوط به دانشگاه کلمبیا را به عنوان یک دانشگاه خصوصی که مرکز اعتراضات دانشجویی شده است، بررسی میکنیم:
🔸منابع اهدایی/وقفی توسط شرکت سرمایهگذاری موقوفات دانشگاه کلمبیا برای سرمایهگذاری در بورس و دیگر شکلهای سرمایهگذاری استفاده شده و این شرکت از این محل برای دانشگاه سود کسب مینماید. کل ارزش منابع این شرکت تا 30 ژوئن 2023، مبلغ 13.64 میلیارد دلار بوده است. این شرکت در سال 2023، 4.7 درصد سود کسب کرده است. در سال 2023، مبلغ 632.5 میلیون دلار از عواید این سرمایهگذاری ها در حمایت از دانشجویان و فعالیتهای دانشگاه هزینه شده است [+]. دانشگاه کلمبیا 12 درصد از بودجه 6 میلیارد دلاری سال 2023 خود را از محل درآمد این سرمایهگذاریها تامین کرده است [+].
🔸دانشگاه کلمبیا یکی از 8 دانشگاه معتبر لیست Ivy League است که رقابتی جدی برای جذب منابع وقفی دارند. ارزش منابع وقفی دانشگاه هاروارد به عنوان دانشگاه رتبه یک دنیا و یکی دیگر از دانشگاههای اين ليست، 49.5 ميليارد دلار در سال 2023 بوده است [+].
🔸اقتصاد علم انگیزههاست و آگاهی از این ارقام مالی به درک چرایی برخورد با دانشجویان و پشتوانه فشارهای نهادهای بیرون دانشگاه [+]، کمک خواهد کرد.
2️⃣بودجه دانشگاه فردوسی مشهد به عنوان یکی از بزرگترین دانشگاههای ایران، در سال 1402 رقمی حدود 20 میلیون دلار بوده است [+]. معنای این عدد این است که دانشگاه کلمبیا تنها از محل سود صندوق سرمایهگذاری موقوفات خود بیش از 30 برابر بودجه سالیانه دانشگاه فردوسی مشهد عواید کسب کرده و بودجه سالیانه آن 300 برابر دانشگاه فردوسی مشهد است.
خبر آزادسازی 7 میلیارد دلار داراییهای ایران در کره جنوبی بازار ارز ایران را تحت تاثیر قرار میدهد و این در حالی است که این مبلغ کمی بیش از بودجه سالیانه دانشگاه کلمبیا است و ارزش صندوق موقوفات دانشگاه کلمبیا حدود دو برابر داراييهاي توقیف/آزاد شده ایران در کره جنوبی است.
3️⃣در این کلانتصویر اقتصادی، اعلام آمادگی بعضی از دانشگاههای ایران برای پذیرش اساتید و دانشجویان اخراجی آمریکا چیزی جز بردن عِرض خود و ایجاد زحمت برای ما و دیگران نیست. اگر میخواهیم در این ابعاد حرفی جدی برای گفتن داشته باشیم، راهی جز رشد اقتصادی وجود ندارد.
هدف از این نوشته نه خودکمبینی و خودتحقیری بلکه واقعبینی و اصلاح مدلهای ذهنی است. این زمین بازی ما نیست.
فرزاد دهقانیان
یازدهم اردیبهشت 1403
.
@systemdiary
Telegram
یادداشتهای سیستمی
👍28
🗣معمای پل عابر و تراموا: دانشجویان ما و دانشجویان آنها
در یادگیری دوحلقهای استراتژی، ساختار و قواعد تصمیمگیری، نقش مهمی در فهم دینامیک تصمیمگیری و یادگیری دارند. مثلا رویکرد وظیفهگرایانه یا فایدهگرایانه منجر به تصمیمات متفاوتی میشوند.
1️⃣معمای پل عابر: شما روی پلی که بر خطآهن کشیده شده ایستادهاید. ناگهان مشاهده میکنید قطاری که کنترل آن از دست رفته به سمت پنج نفر که در مسیر قرار دارند با شتاب در حرکت است در کنار شما کارگر راهآهن با یک کوله بزرگ قرار دارد (شکل ۱). تنها راهی که برای نجات جان افراد وجود دارد آن است که این مرد را از روی پل هل دهید و جلوی قطار بیندازید. مرد خواهد مرد، اما بدن او قطار را متوقف خواهد کرد و نخواهد گذاشت به آن گروه از انسانها برسد. (شما نمیتوانید خودتان بپرید، چون آن قدر جنس همراه ندارید که وزن زیادی داشته باشد و بتواند قطار را متوقف کند و زمانی هم ندارید که بتوانید کوله آن مرد را بگیرید). اگر ملاحظات قانونی را کنار بگذاریم، آیا شما آن فرد غریبه را به سمت مردن هل خواهید داد؟
🔹اغلب افراد در این شرایط از تفکر اخلاقی که ایمانوئل کانت به آن رویکرد وظیفه گرایانه اطلاق کرده پیروی میکنند و آن فرد را هل نمیدهند. کانت اخلاقی بودن یک اقدام را بر حسب التزام آن اقدام به قواعد و وظایف میسنجد. از منظر کانت انداختن یک فرد از روی پل نقض حقوق او و به همین دلیل کاری غیر اخلاقی است. بیشتر انسانها باور ندارند که هل دادن کسی برای نجات جان پنج نفر دیگر کاری از نظر اخلاقی پذیرفتنی است اگر از آنها پرسیده شود چرا حاضر به هل دادن آن مرد نمیشوند پاسخهای رایج از این قبیل خواهد بود: «این کار جنایت است!» هدف وسیله را توجیه نمیکند!»
2️⃣معمای تراموا: این بار یک تراموا به سمت پنج کارگر راه آهن در حرکت است و اگر به همین ترتیب جلو برود آنها کشته خواهند شد. تنها راه نجات جان این افراد آن است که کلید تغییر مسیر ریل فشار داده تا قطار به مسیر دیگری برود، ولی در این حالت یک فرد دیگر که در آنجا است کشته خواهد شد و جان پنج نفر دیگر نجات خواهد یافت (شکل ۲). اگر دغدغه های قانونی را کنار بگذاریم یکبار دیگر به این پرسش پاسخ دهید که آیا شما کلید تغییر مسیر ریل را خواهید فشرد تا جان پنج نفر را به هزینه جان یک نفر نجات دهید؟
🔹بیشتر افرادی که قبلاً با معمای پل مواجه نشدهاند میگویند در معمای تراموا کلید تغییر مسیر را فشار خواهند داد. آنها این اقدام را با این باور توجیه خواهند کرد که مرگ پنج نفر بدتر از مرگ یک نفر خواهد بود، که نوعی تفکر فایده گرایانه استاندارد است. از منظر فایده گرایان، باید هزینه و فایده هر گزینه را جمع بزنید و گزینه ای را انتخاب کنید که بیشترین خالص هزینه فایده را داشته باشد، که در اینجا نجات جان پنج نفر به هزینه جان یک نفر است.
🔹وقتی افراد در معرض هر دو مسئله قرار میگیرند، برخی به واسطه ناسازگاری مناقشه انگیز تصمیم شان در قبال فشردن کلید (در معمای تراموا) و پرتاب نکردن آن مرد از روی پل (در معمای پل) اذیت میشوند.
[کتاب مدیران و چالشهای تصمیمگیری]
3️⃣ نحوه مواجهه و برخورد سیاستمدار با اعتراضات دانشجویی دور و نزدیک خود نیز در همین بافتار (context) قابل بررسی است. برای اتفاقات نزدیک فایدهگرا میشود و آزادی و حتی جان فرد جوان و نوجوان را برای منفعتی بزرگتر بیارزش میداند. اما برای مسئلهای مشابه در دوردست وظیفهگرایی را برمیگزیند و منفعتگرایی را تقبیح میکند. گاهی باید اذیت شد تا بیشتر آموخت.
فرزاد دهقانیان
چهاردهم اردیبهشت ۱۴۰۳
.
@systemdiary
در یادگیری دوحلقهای استراتژی، ساختار و قواعد تصمیمگیری، نقش مهمی در فهم دینامیک تصمیمگیری و یادگیری دارند. مثلا رویکرد وظیفهگرایانه یا فایدهگرایانه منجر به تصمیمات متفاوتی میشوند.
1️⃣معمای پل عابر: شما روی پلی که بر خطآهن کشیده شده ایستادهاید. ناگهان مشاهده میکنید قطاری که کنترل آن از دست رفته به سمت پنج نفر که در مسیر قرار دارند با شتاب در حرکت است در کنار شما کارگر راهآهن با یک کوله بزرگ قرار دارد (شکل ۱). تنها راهی که برای نجات جان افراد وجود دارد آن است که این مرد را از روی پل هل دهید و جلوی قطار بیندازید. مرد خواهد مرد، اما بدن او قطار را متوقف خواهد کرد و نخواهد گذاشت به آن گروه از انسانها برسد. (شما نمیتوانید خودتان بپرید، چون آن قدر جنس همراه ندارید که وزن زیادی داشته باشد و بتواند قطار را متوقف کند و زمانی هم ندارید که بتوانید کوله آن مرد را بگیرید). اگر ملاحظات قانونی را کنار بگذاریم، آیا شما آن فرد غریبه را به سمت مردن هل خواهید داد؟
🔹اغلب افراد در این شرایط از تفکر اخلاقی که ایمانوئل کانت به آن رویکرد وظیفه گرایانه اطلاق کرده پیروی میکنند و آن فرد را هل نمیدهند. کانت اخلاقی بودن یک اقدام را بر حسب التزام آن اقدام به قواعد و وظایف میسنجد. از منظر کانت انداختن یک فرد از روی پل نقض حقوق او و به همین دلیل کاری غیر اخلاقی است. بیشتر انسانها باور ندارند که هل دادن کسی برای نجات جان پنج نفر دیگر کاری از نظر اخلاقی پذیرفتنی است اگر از آنها پرسیده شود چرا حاضر به هل دادن آن مرد نمیشوند پاسخهای رایج از این قبیل خواهد بود: «این کار جنایت است!» هدف وسیله را توجیه نمیکند!»
2️⃣معمای تراموا: این بار یک تراموا به سمت پنج کارگر راه آهن در حرکت است و اگر به همین ترتیب جلو برود آنها کشته خواهند شد. تنها راه نجات جان این افراد آن است که کلید تغییر مسیر ریل فشار داده تا قطار به مسیر دیگری برود، ولی در این حالت یک فرد دیگر که در آنجا است کشته خواهد شد و جان پنج نفر دیگر نجات خواهد یافت (شکل ۲). اگر دغدغه های قانونی را کنار بگذاریم یکبار دیگر به این پرسش پاسخ دهید که آیا شما کلید تغییر مسیر ریل را خواهید فشرد تا جان پنج نفر را به هزینه جان یک نفر نجات دهید؟
🔹بیشتر افرادی که قبلاً با معمای پل مواجه نشدهاند میگویند در معمای تراموا کلید تغییر مسیر را فشار خواهند داد. آنها این اقدام را با این باور توجیه خواهند کرد که مرگ پنج نفر بدتر از مرگ یک نفر خواهد بود، که نوعی تفکر فایده گرایانه استاندارد است. از منظر فایده گرایان، باید هزینه و فایده هر گزینه را جمع بزنید و گزینه ای را انتخاب کنید که بیشترین خالص هزینه فایده را داشته باشد، که در اینجا نجات جان پنج نفر به هزینه جان یک نفر است.
🔹وقتی افراد در معرض هر دو مسئله قرار میگیرند، برخی به واسطه ناسازگاری مناقشه انگیز تصمیم شان در قبال فشردن کلید (در معمای تراموا) و پرتاب نکردن آن مرد از روی پل (در معمای پل) اذیت میشوند.
[کتاب مدیران و چالشهای تصمیمگیری]
3️⃣ نحوه مواجهه و برخورد سیاستمدار با اعتراضات دانشجویی دور و نزدیک خود نیز در همین بافتار (context) قابل بررسی است. برای اتفاقات نزدیک فایدهگرا میشود و آزادی و حتی جان فرد جوان و نوجوان را برای منفعتی بزرگتر بیارزش میداند. اما برای مسئلهای مشابه در دوردست وظیفهگرایی را برمیگزیند و منفعتگرایی را تقبیح میکند. گاهی باید اذیت شد تا بیشتر آموخت.
فرزاد دهقانیان
چهاردهم اردیبهشت ۱۴۰۳
.
@systemdiary
Telegram
یادداشتهای سیستمی
معمای پل عابر و تراموا
👍37👎1
⭕️فرمولی برای توسعه: بیست و پنج درصدِ زِد به علاوه آلفا
1⃣ماکس پلانک فیزیکدان بزرگ و برنده جایزه نوبل گفته است: "حقیقتهای جدید علمی با مجاب کردن مخالفانش و وادار کردن آنها به دیدن نور حقیقت پیروز نمیشوند. بلکه دلیل پیروزیشان آن است که مخالفانشان سرانجام از دنیا میروند و نسل جدیدی بار میآید که با آن حقیقت علمی آشناست."
2⃣جمعیت لازم برای ایجاد هنجارهای اجتماعی جدید، فقط حدود ۲۰ تا ۳۵ درصد جامعه است. دیمون سنتولا مطابق آزمایشهایی که انجام داده، این جرم بحرانی را بزنگاه ۲۵ درصدی نامیده است. او به عنوان نمونه اشاره میکند که در سوئد، زنان پس از آنکه به جرم بحرانی ۲۵ تا ۳۰ درصدی از مجالس قانونگذاری محلی رسیدند، به طرز کارآمدی با یکدیگر هماهنگ شدند و موضوعات تازهای را برای رفع دغدغههای زنان مطرح نمودند [کتاب تغییر، دیمون سنتولا، ترجمه سعید زرگریان: صص ۲۰۴-۱۹۶].
🔹 بخشی از نتایج گزارش موج چهارم پیمایش ارزشها و نگرشهای ایرانیان که در روزنامههای رسمی کشور منتشر شده است، نشان میدهد که جامعه ایران در بعضی هنجارها و باورها از جرم بحرانی عبور کرده است. به طور خاص ۶۰ درصد جامعه از وضعیت سیاسی کشور ناراضی هستند [±].
3⃣اگر عدد دانبار را به عنوان یک عدد تقریبی قبول کنیم، هر انسان حداکثر میتواند با ۱۵۰ نفر آشنایی معنادار داشته باشد و دایره آشنایان صمیمی او به ۵۰ نفر میرسد. به عنوان یک قاعده هیوریستیک اگر هر فرد بتواند حداقل ۲۵ درصد آشنایان خود را با خود همسو کند، میتواند به ایجاد یک تغییر فکری، رفتاری یا به طور کلی اشاعه یک نوآوری در جامعه آشنایان خود امیدوار باشد. آشناهای شما نیز قاعدتا دایره آشنایان خود را دارند و میتوانید به اثر گلوله برفی امیدوار باشید.
🛜راهکار عملی:
مطابق نظر ماکس پلانک فقید، نباید از مقاومت و پسزنی قدیمیهای مخالف ناامید شد. تلاش برای همسوسازی مدلهای ذهنی و قواعد تصمیمگیریِ حداقل ۲۵ درصد از جمعیت نسل زد (متولدین ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۹) و آلفا (دهه نودیها) ایده هوشمندانهتری است. البته که بار این کار بیشتر بر دوش نسل وای (Y) (دهه شصتیها) خواهد بود.
فرزاد دهقانیان
بیست و یکم اردیبهشت ۱۴۰۳
.
@systemdiary
1⃣ماکس پلانک فیزیکدان بزرگ و برنده جایزه نوبل گفته است: "حقیقتهای جدید علمی با مجاب کردن مخالفانش و وادار کردن آنها به دیدن نور حقیقت پیروز نمیشوند. بلکه دلیل پیروزیشان آن است که مخالفانشان سرانجام از دنیا میروند و نسل جدیدی بار میآید که با آن حقیقت علمی آشناست."
2⃣جمعیت لازم برای ایجاد هنجارهای اجتماعی جدید، فقط حدود ۲۰ تا ۳۵ درصد جامعه است. دیمون سنتولا مطابق آزمایشهایی که انجام داده، این جرم بحرانی را بزنگاه ۲۵ درصدی نامیده است. او به عنوان نمونه اشاره میکند که در سوئد، زنان پس از آنکه به جرم بحرانی ۲۵ تا ۳۰ درصدی از مجالس قانونگذاری محلی رسیدند، به طرز کارآمدی با یکدیگر هماهنگ شدند و موضوعات تازهای را برای رفع دغدغههای زنان مطرح نمودند [کتاب تغییر، دیمون سنتولا، ترجمه سعید زرگریان: صص ۲۰۴-۱۹۶].
🔹 بخشی از نتایج گزارش موج چهارم پیمایش ارزشها و نگرشهای ایرانیان که در روزنامههای رسمی کشور منتشر شده است، نشان میدهد که جامعه ایران در بعضی هنجارها و باورها از جرم بحرانی عبور کرده است. به طور خاص ۶۰ درصد جامعه از وضعیت سیاسی کشور ناراضی هستند [±].
3⃣اگر عدد دانبار را به عنوان یک عدد تقریبی قبول کنیم، هر انسان حداکثر میتواند با ۱۵۰ نفر آشنایی معنادار داشته باشد و دایره آشنایان صمیمی او به ۵۰ نفر میرسد. به عنوان یک قاعده هیوریستیک اگر هر فرد بتواند حداقل ۲۵ درصد آشنایان خود را با خود همسو کند، میتواند به ایجاد یک تغییر فکری، رفتاری یا به طور کلی اشاعه یک نوآوری در جامعه آشنایان خود امیدوار باشد. آشناهای شما نیز قاعدتا دایره آشنایان خود را دارند و میتوانید به اثر گلوله برفی امیدوار باشید.
🛜راهکار عملی:
مطابق نظر ماکس پلانک فقید، نباید از مقاومت و پسزنی قدیمیهای مخالف ناامید شد. تلاش برای همسوسازی مدلهای ذهنی و قواعد تصمیمگیریِ حداقل ۲۵ درصد از جمعیت نسل زد (متولدین ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۹) و آلفا (دهه نودیها) ایده هوشمندانهتری است. البته که بار این کار بیشتر بر دوش نسل وای (Y) (دهه شصتیها) خواهد بود.
فرزاد دهقانیان
بیست و یکم اردیبهشت ۱۴۰۳
.
@systemdiary
👍34
✳️ناله مرغ سحر لازم است اما کافی نیست
🔹مرغ سحر نام تصنیفی است که بسیاری آن را با نام مرحوم استاد محمدرضا شجریان میشناسند. یکی از بیادماندنیترین اجراهای مرغ سحر توسط ایشان، اجرا در کنسرت همنوا با بم با همخوانی همایون شجریان در سال ۱۳۸۲ است. اشکهای احساسی گروهی از حضار همراه با ناله مرغ سحر حکایت از غمی عمیق دارد که بخشی از آن مربوط به حادثه غمانگیز زلزله بم است.
🔹شعر مرغ سحر، گفتگویی میان شاعر و مرغی در قفس است. هر دو مایوس و ناامید. شاعر از بلبل پربسته میخواهد از کنج قفس بیرون آید و نغمه بسراید. اما مرغ محبوس به جای نغمه آزادی، آه و ناله سر میدهد تا آنجا که شاعر که بیش از پیش ناامید شده و داغ دلش هم تازهتر، به تنگ میآید و از او میخواهد که بس کند و شرح هجران، کوتاه.
🔹اما استاد شجریان از نظر زمانی، در بخش انتهایی لیست خوانندگان این تصنیف قرار میگیرد. نخستین ضبط این تصنیف در پاییز سال ۱۳۰۶ خورشیدی، با صدای ملوک ضرابی و تار مرتضی نیداوود انجام شده است. مرغ سحر اساسا یک ترانه اعتراضی به استبداد یا به تعبیری ترانه شکست آرمانها و شعارهای انقلاب مشروطه است.
🔹مرغ سحر در همان سالهای نخست روی کار آمدن رضا شاه پهلوی روی صفحه ضبط و منتشر شد. اما تا حدود نیم قرن، شاید به این دلیل که اساسا در اعتراض به رضا شاه ساخته شده بود، چندان نشانی از آن به چشم نمیخورد تا اینکه در سالهای دهه پنجاه خورشیدی عصر تازه ای در ترانه اعتراضی آغاز شد و مرغ سحر بار دیگر جان گرفت [+].
🔹راز ماندگاری تصنیف مرغ سحر و این نالههای ناتمام، پرده از یک خلاء در فرایند توسعه ایران برمیدارد. خلاءی که سالهای مدیدی است دغدغهمندان ایران سعی در واکاوی آن داشتهاند. مصداق امروزی ناله مرغ سحر، توییتها، پستهای اینستاگرام و تلگرام ماست. نوشتههایی که غالبا اعتراض به وضع موجودند ولی چشمانداز مشترک و روشنی برای گام بعدی و نقش خود در اصلاح وضع موجود ندارند. انگار جامعه با ناله و اشک خود را تسکین میدهد و منتظر یک منجی ماورایی است. نالههایی که به سرعت در شبکههای شکل آتشبازی منتشر شده و به همان سرعت هم محو میشوند.
✅راهکار عملی:
به نظر میرسد توانمندسازی همزمان حکومت و جامعه به عنوان دو بال اصلی توسعه مورد توافق پژوهشگران توسعه است. پس اگر در هر سطحی دستی در حکومت دارید توان حل مسئله را با بکارگیری نیروهای شایسته و با رویکرد بهبود مستمر بالا ببرید[+] و اگر هم میتوانید روی جامعه اثرگذار باشید فرمول توسعه ۲۵ درصد زد به علاوه آلفا را در ذهن داشته باشید و با مشارکت در شبکهسازی، به ایجاد بلوغ فکریِ شبکهایِ جامعه در زمینههای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کمک کنید.
خدا، فلک و طبیعت شام تاریک ما را بیواسطه سحر نمیکنند. واسطه اما همان تن دادن به سازوکارهای توسعه است.
فرزاد دهقانیان
بیست و هفتم اردیبهشت ۱۴۰۳
.
@systemdiary
🔹مرغ سحر نام تصنیفی است که بسیاری آن را با نام مرحوم استاد محمدرضا شجریان میشناسند. یکی از بیادماندنیترین اجراهای مرغ سحر توسط ایشان، اجرا در کنسرت همنوا با بم با همخوانی همایون شجریان در سال ۱۳۸۲ است. اشکهای احساسی گروهی از حضار همراه با ناله مرغ سحر حکایت از غمی عمیق دارد که بخشی از آن مربوط به حادثه غمانگیز زلزله بم است.
🔹شعر مرغ سحر، گفتگویی میان شاعر و مرغی در قفس است. هر دو مایوس و ناامید. شاعر از بلبل پربسته میخواهد از کنج قفس بیرون آید و نغمه بسراید. اما مرغ محبوس به جای نغمه آزادی، آه و ناله سر میدهد تا آنجا که شاعر که بیش از پیش ناامید شده و داغ دلش هم تازهتر، به تنگ میآید و از او میخواهد که بس کند و شرح هجران، کوتاه.
🔹اما استاد شجریان از نظر زمانی، در بخش انتهایی لیست خوانندگان این تصنیف قرار میگیرد. نخستین ضبط این تصنیف در پاییز سال ۱۳۰۶ خورشیدی، با صدای ملوک ضرابی و تار مرتضی نیداوود انجام شده است. مرغ سحر اساسا یک ترانه اعتراضی به استبداد یا به تعبیری ترانه شکست آرمانها و شعارهای انقلاب مشروطه است.
🔹مرغ سحر در همان سالهای نخست روی کار آمدن رضا شاه پهلوی روی صفحه ضبط و منتشر شد. اما تا حدود نیم قرن، شاید به این دلیل که اساسا در اعتراض به رضا شاه ساخته شده بود، چندان نشانی از آن به چشم نمیخورد تا اینکه در سالهای دهه پنجاه خورشیدی عصر تازه ای در ترانه اعتراضی آغاز شد و مرغ سحر بار دیگر جان گرفت [+].
🔹راز ماندگاری تصنیف مرغ سحر و این نالههای ناتمام، پرده از یک خلاء در فرایند توسعه ایران برمیدارد. خلاءی که سالهای مدیدی است دغدغهمندان ایران سعی در واکاوی آن داشتهاند. مصداق امروزی ناله مرغ سحر، توییتها، پستهای اینستاگرام و تلگرام ماست. نوشتههایی که غالبا اعتراض به وضع موجودند ولی چشمانداز مشترک و روشنی برای گام بعدی و نقش خود در اصلاح وضع موجود ندارند. انگار جامعه با ناله و اشک خود را تسکین میدهد و منتظر یک منجی ماورایی است. نالههایی که به سرعت در شبکههای شکل آتشبازی منتشر شده و به همان سرعت هم محو میشوند.
✅راهکار عملی:
به نظر میرسد توانمندسازی همزمان حکومت و جامعه به عنوان دو بال اصلی توسعه مورد توافق پژوهشگران توسعه است. پس اگر در هر سطحی دستی در حکومت دارید توان حل مسئله را با بکارگیری نیروهای شایسته و با رویکرد بهبود مستمر بالا ببرید[+] و اگر هم میتوانید روی جامعه اثرگذار باشید فرمول توسعه ۲۵ درصد زد به علاوه آلفا را در ذهن داشته باشید و با مشارکت در شبکهسازی، به ایجاد بلوغ فکریِ شبکهایِ جامعه در زمینههای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کمک کنید.
خدا، فلک و طبیعت شام تاریک ما را بیواسطه سحر نمیکنند. واسطه اما همان تن دادن به سازوکارهای توسعه است.
فرزاد دهقانیان
بیست و هفتم اردیبهشت ۱۴۰۳
.
@systemdiary
👍53👎1
⭕️سقوط سخت در نوک کوه یخ
مدل سیستمی کوه یخ شامل چهار سطح یا لایه است. لایه بالای سطح آب که به سادگی قابل مشاهده است، لایه رخداد است. رخدادها بخشی از یک روند هستند که در طی زمان در لایه دوم شکل گرفته است. شکلگیری روندها به دلیل ساختارها و قواعد تصمیمگیری در لایه سوم است که خود برگرفته از مدلهای ذهنی در لایه چهارم کوه یخ است [۱].
لایه اول (رخداد) :
🔹کارشناسان میگویند به غیر از ۳ هواپیمای ایرباس برجامی، ۱۳ فروندایتیآر و چند فروند ایرباس ۳۴۰ ماهان، کل ناوگان هواپیمایی کشور باید بازیافت شود [+].
🔹رئیس انجمن صنفی مراکز اسقاط خودرو با بیان اینکه ۳۵ تا ۴۰ درصد خودروها در کشور به مرز فرسودگی رسیدهاند، گفت: طبق آمارهای رسمی ۲.۵ میلیون خودروهای سواری و حدود ۹ تا ۱۰ میلیون موتورسیکلت فرسوده در کشور وجود دارد [+].
لایه دوم (روند):
🔸طبقه متوسط جامعه این روزهای ایران، استهلاک داراییهای خود (مثل خودرو، لوازم منزل و ساختمان) و عدم توانایی برای نوسازی (سرمایهگذاری جدید) آنها را لمس میکند.
🔸در اقتصاد کلان، نسبت مصرف سرمایه (استهلاک) به موجودی سرمایه از سال ۱۳۹۰ تا سال ۱۴۰۰ صعودی بوده است. نسبت میانگین برای این دهه حدود ۴.۵ درصد بوده است. به عبارت دیگر سالانه ۴.۵ درصد ارزش موجودی سرمایه ثابت کشور مستهلک میشود. بر اساس عمر مفید ساختمان و ماشین آلات که توسط بانک مرکزی منتشر شده ، عمر مفید ساختمان بین ۴۰ تا۸۰ سال و ماشین آلات بین ۱۵ تا ۲۴ سال است.لذا میتوان گفت اکثر ماشین آلات و تجهیزات در حال سپری کردن نیمه دوم عمر خود هستند [۲]. بررسی تفکیکی روند موجودی سرمایه در بخش حمل و نقل میتواند تصویر دقیقتری ارائه دهد.
✅راهکار عملی:
سقوط بالگرد حامل رییس جمهور و همراهانشان رخدادی در نوک کوه یخ سیستمی است. جلوگیری از وقوع رخدادهای مشابه برای عموم مردم، نیازمند معکوس کردن روند فعلی نرخ رشد سرمایهگذاری در کشور است. راهحلهای کلیدی ابتدا تغییر بنیادین مدل ذهنی سیاست بینالمللی کشور در لایه چهارم و متعاقب آن رفع تحریمها در لایه سوم است. ادامه روند فعلی رخدادهای بزرگتر و در سطوح وسیعتری را در پی خواهد داشت.
فرزاد دهقانیان
اول خرداد ۱۴۰۳
.
@systemdiary
مدل سیستمی کوه یخ شامل چهار سطح یا لایه است. لایه بالای سطح آب که به سادگی قابل مشاهده است، لایه رخداد است. رخدادها بخشی از یک روند هستند که در طی زمان در لایه دوم شکل گرفته است. شکلگیری روندها به دلیل ساختارها و قواعد تصمیمگیری در لایه سوم است که خود برگرفته از مدلهای ذهنی در لایه چهارم کوه یخ است [۱].
لایه اول (رخداد) :
🔹کارشناسان میگویند به غیر از ۳ هواپیمای ایرباس برجامی، ۱۳ فروندایتیآر و چند فروند ایرباس ۳۴۰ ماهان، کل ناوگان هواپیمایی کشور باید بازیافت شود [+].
🔹رئیس انجمن صنفی مراکز اسقاط خودرو با بیان اینکه ۳۵ تا ۴۰ درصد خودروها در کشور به مرز فرسودگی رسیدهاند، گفت: طبق آمارهای رسمی ۲.۵ میلیون خودروهای سواری و حدود ۹ تا ۱۰ میلیون موتورسیکلت فرسوده در کشور وجود دارد [+].
لایه دوم (روند):
🔸طبقه متوسط جامعه این روزهای ایران، استهلاک داراییهای خود (مثل خودرو، لوازم منزل و ساختمان) و عدم توانایی برای نوسازی (سرمایهگذاری جدید) آنها را لمس میکند.
🔸در اقتصاد کلان، نسبت مصرف سرمایه (استهلاک) به موجودی سرمایه از سال ۱۳۹۰ تا سال ۱۴۰۰ صعودی بوده است. نسبت میانگین برای این دهه حدود ۴.۵ درصد بوده است. به عبارت دیگر سالانه ۴.۵ درصد ارزش موجودی سرمایه ثابت کشور مستهلک میشود. بر اساس عمر مفید ساختمان و ماشین آلات که توسط بانک مرکزی منتشر شده ، عمر مفید ساختمان بین ۴۰ تا۸۰ سال و ماشین آلات بین ۱۵ تا ۲۴ سال است.لذا میتوان گفت اکثر ماشین آلات و تجهیزات در حال سپری کردن نیمه دوم عمر خود هستند [۲]. بررسی تفکیکی روند موجودی سرمایه در بخش حمل و نقل میتواند تصویر دقیقتری ارائه دهد.
✅راهکار عملی:
سقوط بالگرد حامل رییس جمهور و همراهانشان رخدادی در نوک کوه یخ سیستمی است. جلوگیری از وقوع رخدادهای مشابه برای عموم مردم، نیازمند معکوس کردن روند فعلی نرخ رشد سرمایهگذاری در کشور است. راهحلهای کلیدی ابتدا تغییر بنیادین مدل ذهنی سیاست بینالمللی کشور در لایه چهارم و متعاقب آن رفع تحریمها در لایه سوم است. ادامه روند فعلی رخدادهای بزرگتر و در سطوح وسیعتری را در پی خواهد داشت.
فرزاد دهقانیان
اول خرداد ۱۴۰۳
.
@systemdiary
Telegram
یادداشتهای سیستمی
👍40👎1
⭕️ در ستایش زندگی: از خلبان کامیکازه تا امام حسن مجتبی
۱- سپّوکو (Seppuku) یک نوع آیین خودکشی سامورایی است که اغلب برای حفظ شرف، وفاداری و ایمان، آزاد شدن روح و در بعضی موارد آزاد شدن قدرت انجام میشد. در سپوکو، سامورایی شکم خود را به طرز دردناکی میدَرَد. گاهی برای اینکه سامورایی درد کمتری داشته باشد از یک یاورِ شمشیر به دست (کایشاکونین) کمک میگرفت تا در انتها سر او را از بدن جدا کند.
بسیاری از سربازان شکست خوردهٔ ژاپنی در پایان جنگ جهانی دوم دست به خودکشی به این سبک زدند تا به تسلیم شدن کشورشان در جنگ اعتراض کنند.
در سریال شوگون این آیین در چند نوبت به طرز فجیعی به تصویر کشیده شده است.
۲- کامیکازه در لغت به معنای باد الهی است و به حملات انتحاریای گفته میشود که از سوی نیروی هوایی ارتش ژاپن علیه کشتیهای جنگی متفقین در جنگ جهانی دوم انجام میشد. خلبانان کامیکازه بهعمد تلاش میکردند که هواپیمای خود را ــ که معمولاً به مواد منفجره و انواع بمبها یا مخازن پر از سوخت مجهز بود ــ به کشتیهای جنگی بکوبانند.
کامیکازه در ادامه همان مدل ذهنی سپوکو و مرگ شرافتمندانه است.
۳- فیلم Godzilla Minus One درباره یک خلبان کامیکازه در جنگ جهانی دوم است که به بهانه نقص فنی، هواپیمای خود را فرود آورده و از مرگ نجات مییابد. اما او بابت این زنده ماندن شرمسار است. وضعیت ژاپن بعد از جنگ جهانی دوم زیر صفر (منفی یک) است. در این شرایط وخیم ورود گودزیلا، چالش مضاعفی است. خلبان کامیکازه تصمیم به جبران گذشته دارد و تصمیم میگیرد با هواپیمای پر از مواد منفجره وارد دهان گودزیلا شده و آن را از بین ببرد. اما در لحظه آخر خلبان، باز هم زنده ماندن را انتخاب میکند و هواپیمای بدون خلبان، گودزیلا را متلاشی میکند.
این فیلم که در سال ۲۰۲۳ ساخته شده است، بر خلاف آیینهای سپوکو و کامیکازه، در ستایش زندگی و زنده ماندن است.
✅پیشنهاد فکری:
🔹دکتر محسن برهانی وکیل و حقوقدان در جریان یک مناظره ( َ۱:۲۰ ) به داستان درگیری امام حسن (ع) با معاویه اشاره میکند. او با این مقدمه که بنا بر برخی اقوال امام حسن در بین اهل عراق از امیرالمومنین نیز محبوبتر بوده است، میگوید: امام حسن به میان لشکر میآید و میفرماید، ما دو راه داریم یا بر همان عهد بمانیم و جهاد کنیم، فلاح شما و صلاح شما در این راه است. راه دوم هم آن است که حکومت را بدهیم و برویم زندگی کنیم. از لشکر صدا آمد البقیة البقية، یعنی میخواهیم زندگی کنیم و امام حسن هم حکومت را دودستی تقدیم معاویه کرد.
🔹قصد این نوشته سادهسازی داستانهای تاریخی پیچیده نیست. هدف توجه به زندگی و ستایش زندگی در مدلهای ذهنی است.
هر چه برای زندگی کردن ارزش بیشتری قائل شویم، ساخت جادهها و خودروهای ایمنتر، نوسازی ناوگان هوایی و خرید واکسنهای معتبرتر هم اولویت بالاتری در قواعد تصمیمگیری ما خواهند داشت.
فرزاد دهقانیان
چهارم خرداد ۱۴۰۳
.
@systemdiary
۱- سپّوکو (Seppuku) یک نوع آیین خودکشی سامورایی است که اغلب برای حفظ شرف، وفاداری و ایمان، آزاد شدن روح و در بعضی موارد آزاد شدن قدرت انجام میشد. در سپوکو، سامورایی شکم خود را به طرز دردناکی میدَرَد. گاهی برای اینکه سامورایی درد کمتری داشته باشد از یک یاورِ شمشیر به دست (کایشاکونین) کمک میگرفت تا در انتها سر او را از بدن جدا کند.
بسیاری از سربازان شکست خوردهٔ ژاپنی در پایان جنگ جهانی دوم دست به خودکشی به این سبک زدند تا به تسلیم شدن کشورشان در جنگ اعتراض کنند.
در سریال شوگون این آیین در چند نوبت به طرز فجیعی به تصویر کشیده شده است.
۲- کامیکازه در لغت به معنای باد الهی است و به حملات انتحاریای گفته میشود که از سوی نیروی هوایی ارتش ژاپن علیه کشتیهای جنگی متفقین در جنگ جهانی دوم انجام میشد. خلبانان کامیکازه بهعمد تلاش میکردند که هواپیمای خود را ــ که معمولاً به مواد منفجره و انواع بمبها یا مخازن پر از سوخت مجهز بود ــ به کشتیهای جنگی بکوبانند.
کامیکازه در ادامه همان مدل ذهنی سپوکو و مرگ شرافتمندانه است.
۳- فیلم Godzilla Minus One درباره یک خلبان کامیکازه در جنگ جهانی دوم است که به بهانه نقص فنی، هواپیمای خود را فرود آورده و از مرگ نجات مییابد. اما او بابت این زنده ماندن شرمسار است. وضعیت ژاپن بعد از جنگ جهانی دوم زیر صفر (منفی یک) است. در این شرایط وخیم ورود گودزیلا، چالش مضاعفی است. خلبان کامیکازه تصمیم به جبران گذشته دارد و تصمیم میگیرد با هواپیمای پر از مواد منفجره وارد دهان گودزیلا شده و آن را از بین ببرد. اما در لحظه آخر خلبان، باز هم زنده ماندن را انتخاب میکند و هواپیمای بدون خلبان، گودزیلا را متلاشی میکند.
این فیلم که در سال ۲۰۲۳ ساخته شده است، بر خلاف آیینهای سپوکو و کامیکازه، در ستایش زندگی و زنده ماندن است.
✅پیشنهاد فکری:
🔹دکتر محسن برهانی وکیل و حقوقدان در جریان یک مناظره ( َ۱:۲۰ ) به داستان درگیری امام حسن (ع) با معاویه اشاره میکند. او با این مقدمه که بنا بر برخی اقوال امام حسن در بین اهل عراق از امیرالمومنین نیز محبوبتر بوده است، میگوید: امام حسن به میان لشکر میآید و میفرماید، ما دو راه داریم یا بر همان عهد بمانیم و جهاد کنیم، فلاح شما و صلاح شما در این راه است. راه دوم هم آن است که حکومت را بدهیم و برویم زندگی کنیم. از لشکر صدا آمد البقیة البقية، یعنی میخواهیم زندگی کنیم و امام حسن هم حکومت را دودستی تقدیم معاویه کرد.
🔹قصد این نوشته سادهسازی داستانهای تاریخی پیچیده نیست. هدف توجه به زندگی و ستایش زندگی در مدلهای ذهنی است.
هر چه برای زندگی کردن ارزش بیشتری قائل شویم، ساخت جادهها و خودروهای ایمنتر، نوسازی ناوگان هوایی و خرید واکسنهای معتبرتر هم اولویت بالاتری در قواعد تصمیمگیری ما خواهند داشت.
فرزاد دهقانیان
چهارم خرداد ۱۴۰۳
.
@systemdiary
👍43👎2
⭕️بابا آب داد، بابا نان داد
🔹ستارخان، سواد خواندن و نوشتن نداشت. او لوطی و دلال اسب بود. اما به رغم بیسواد بودن و نیز ناآشنایی با مفاهیم مدرنی که مشروطهخواهی به دنبالشان بود، یک نخبه اجتماعی بود که توانست بر رفتار توده مردم تاثیر بگذارد و قدرتی ایجاد کند که توانایی مطالبه کردن خواستههای خود از حکومت را داشته باشد. او سابقهای در انقلاب مشروطه نداشت و انگیزهاش پشتیبانی از مردم و مقابله با ظلم حکومت مرکزی بود.
🔹مطالب بالا از کتاب ضربه سخت نوشته دکتر امیر ناظمی است. او در این کتاب انقلاب مشروطه ایران و سالهای بعد از آن را در بستر نظریه دالان باریک آزادی عجم اوغلو و رابینسون بررسی میکند. جمعبندی او این است که توسعه، نیازمند توانمندسازی همزمان حکومت و جامعه است. او عدم توانمندی جامعه ایران و کمبود آگاهی آنها را یکی از دلایل شکست انقلاب مشروطه میداند. شکستی که منجر به هرج و مرج در ایران و شروع دوره جدیدی از استبداد برای مقابله با هرج و مرج ایجاد شده گردید.
🔹قدیمیترین دادههای مربوط به نرخ باسوادی مرکز آمار ایران مربوط به سال ۱۳۳۵ است که در آن نرخ باسوادی ۱۵ درصد ذکر شده است. انقلاب مشروطه در سال ۱۲۸۵ به پیروزی رسیده است.
🔹طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ نزدیک به ۹ میلیون بیسواد مطلق با سن ۶ سال به بالا در کشور وجود دارد. یعنی نرخ بیسوادی ۱۲ درصد است [+]. بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس تعــداد ۹۱۱ هزارو ۲۷۲ کودک لازمالتعلیم در ســال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ از تحصیل بازماندهاند و تعداد ۲۷۹ هزارو ۱۹ دانشآموز در ســال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ ترک تحصیل کردهاند [+].
✅ راهکار عملی
🔸در کتاب فارسی اول دبستان دهه شصتیها درسی بود با دو جمله: بابا آب داد، بابا نان داد. این دو جمله برای آموزش حروف دال و نون بود اما شاید هم طعنهای به این موضوع بود که جیب خالیِ بابا/مامان که توان تامین آب و نان ندارد، سواد هم نمیشناسد و رابطه مستقیمی بین سطح درآمد و سواد وجود دارد. تورم انسان را فقیر میکند و فقر ریسکپذیری انسانها را بیشتر میکند چرا که دیگر چیزی برای از دست دادن نمانده است. ترکیب فقر، بیسوادی و ریسکپذیری ترکیب ترسناکی است.
🔸طبیعی است که راهکار اساسی حل این مسئله، اولویت قرار دادن رشد اقتصادی در سطح کلان اداره کشور است. اما در سطح جامعه، خیرین میتوانند بخشی از امور خیریه خود را به سبد تسهیلات آموزشی تخصیص دهند. مدرسهسازی لزوما منجر به تحصیل فرزندان این کشور نمیشود. با جستجوی کلمات کلیدی نظیر "تحصیل برای همه" و یا "خیریه آموزشی" در اینترنت میتوانید خیریههای معتبری را که به صورت اختصاصی روی فراهم آوردن امکان تحصیل برای همگان فعالیت میکنند، بیابید.
🔸راستی اگر ستارخان و امثال او که دارای تفنگ و تفنگچی و قدرت نظامی بودند، سواد داشته و با مفاهیم روز دنیا آشنایی بیشتری داشتند، چه تاثیری در روند انقلاب مشروطه و به طور کلی توسعه ایران داشت؟
فرزاد دهقانیان
دهم خرداد ۱۴۰۳
.
@systemdiary
🔹ستارخان، سواد خواندن و نوشتن نداشت. او لوطی و دلال اسب بود. اما به رغم بیسواد بودن و نیز ناآشنایی با مفاهیم مدرنی که مشروطهخواهی به دنبالشان بود، یک نخبه اجتماعی بود که توانست بر رفتار توده مردم تاثیر بگذارد و قدرتی ایجاد کند که توانایی مطالبه کردن خواستههای خود از حکومت را داشته باشد. او سابقهای در انقلاب مشروطه نداشت و انگیزهاش پشتیبانی از مردم و مقابله با ظلم حکومت مرکزی بود.
🔹مطالب بالا از کتاب ضربه سخت نوشته دکتر امیر ناظمی است. او در این کتاب انقلاب مشروطه ایران و سالهای بعد از آن را در بستر نظریه دالان باریک آزادی عجم اوغلو و رابینسون بررسی میکند. جمعبندی او این است که توسعه، نیازمند توانمندسازی همزمان حکومت و جامعه است. او عدم توانمندی جامعه ایران و کمبود آگاهی آنها را یکی از دلایل شکست انقلاب مشروطه میداند. شکستی که منجر به هرج و مرج در ایران و شروع دوره جدیدی از استبداد برای مقابله با هرج و مرج ایجاد شده گردید.
🔹قدیمیترین دادههای مربوط به نرخ باسوادی مرکز آمار ایران مربوط به سال ۱۳۳۵ است که در آن نرخ باسوادی ۱۵ درصد ذکر شده است. انقلاب مشروطه در سال ۱۲۸۵ به پیروزی رسیده است.
🔹طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ نزدیک به ۹ میلیون بیسواد مطلق با سن ۶ سال به بالا در کشور وجود دارد. یعنی نرخ بیسوادی ۱۲ درصد است [+]. بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس تعــداد ۹۱۱ هزارو ۲۷۲ کودک لازمالتعلیم در ســال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ از تحصیل بازماندهاند و تعداد ۲۷۹ هزارو ۱۹ دانشآموز در ســال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ ترک تحصیل کردهاند [+].
✅ راهکار عملی
🔸در کتاب فارسی اول دبستان دهه شصتیها درسی بود با دو جمله: بابا آب داد، بابا نان داد. این دو جمله برای آموزش حروف دال و نون بود اما شاید هم طعنهای به این موضوع بود که جیب خالیِ بابا/مامان که توان تامین آب و نان ندارد، سواد هم نمیشناسد و رابطه مستقیمی بین سطح درآمد و سواد وجود دارد. تورم انسان را فقیر میکند و فقر ریسکپذیری انسانها را بیشتر میکند چرا که دیگر چیزی برای از دست دادن نمانده است. ترکیب فقر، بیسوادی و ریسکپذیری ترکیب ترسناکی است.
🔸طبیعی است که راهکار اساسی حل این مسئله، اولویت قرار دادن رشد اقتصادی در سطح کلان اداره کشور است. اما در سطح جامعه، خیرین میتوانند بخشی از امور خیریه خود را به سبد تسهیلات آموزشی تخصیص دهند. مدرسهسازی لزوما منجر به تحصیل فرزندان این کشور نمیشود. با جستجوی کلمات کلیدی نظیر "تحصیل برای همه" و یا "خیریه آموزشی" در اینترنت میتوانید خیریههای معتبری را که به صورت اختصاصی روی فراهم آوردن امکان تحصیل برای همگان فعالیت میکنند، بیابید.
🔸راستی اگر ستارخان و امثال او که دارای تفنگ و تفنگچی و قدرت نظامی بودند، سواد داشته و با مفاهیم روز دنیا آشنایی بیشتری داشتند، چه تاثیری در روند انقلاب مشروطه و به طور کلی توسعه ایران داشت؟
فرزاد دهقانیان
دهم خرداد ۱۴۰۳
.
@systemdiary
Telegram
یادداشتهای سیستمی
👍39
⭕️درِ دیزی یا حیایِ گربه؟
🔸هیات منصفه دادگاه کیفری نیویورک دونالد ترامپ را به اتهام جعل سوابق تجاری برای سرپوش گذاشتن بر پرداخت حقالسکوت به استورمی دنیلز، بازیگر فیلمهای پورن، در ۳۴ فقره مجرم شناخت. ترامپ اولین رییسجمهوری آمریکا است که در دادگاهی کیفری محاکمه و مجرم شناخته میشود.
سوالی که پیش میآید این است که با چه ساختار قضاییای میتوان چنین استقلالی برای یک دادگاه ایالتی ایجاد کرد که بتواند یک رییسجمهور سابق (و شاید آینده) را در چنین موضوعی محکوم کند. برای پاسخ به این سوالِ ساختاری بهتر است نگاهی به نحوه انتخاب قضات دیوان عالی به عنوان بالاترین نهاد قضایی آمریکا بیندازیم.
🔸دیوان عالی آمریکا شامل ۹ قاضی است. انتصاب این قضات به صورت مادامالعمر است مگر اینکه خود درخواست بازنشستگی بدهند و یا اینکه به دلیل انجام تخلف و از طریق استیضاح توسط مجلس سنای آمریکا برکنار شوند. بعد از فوت یا استعفای هر یک از این ۹ قاضی، قاضی جدید با پیشنهاد رییس جمهور وقت و تایید مجلس سنا تعیین میشود. بنابراین رییسجمهور به عنوان عالیترین مقام اجرایی و سیاسی کشور آمریکا، به هیچ عنوان حق برکناری یک قاضی را ندارد. ویلیام داگلاس با طول دوره ۳۶ سال و ۲۰۹ روز عنوان طولانیترین دوره مسئولیت به عنوان قاضی دیوان عالی را در تاریخ آمریکا دارد. تاکنون سابقه برکناری قاضی دیوان عالی در تاریخ آمریکا وجود ندارد. تنها یک مورد استیضاح رخ داده است که آن هم منجر به برکناری نشده است.
✅یادگیری سیستمی:
۱- ساختار سیستم نقش تعیین کنندهای در رفتار آن سیستم دارد. اگر عزل و نصب بالاترین مقامهای قضایی به سادگی امکانپذیر باشد، بین محاکمه خودی و غیرخودی تفاوت ایجاد خواهد شد. تفکر سیستمی به ما میآموزد که نباید به امید حیایِ گربه، درِ دیزی را باز گذاشت.
۲- با این نوع نگاه ساختاری، نباید به شعارهای انتخاباتی مبارزه با فسادِ کاندیداهای رییسجمهوری ایران خوشبین بود. اصلاح نقاط کلیدی مبارزه با فساد (شفافیت اطلاعاتی، نهادهای نظارتی و رسانههای آزاد و قوه قضاییه مستقل) اساسا در محدوده اختیارات رییسجمهور نیستند. به قول برتراند راسل هیچ چیز خستهکنندهتر و در بلندمدت زجرآورتر از تلاش روزانه برای باور چیزهایی نیست که هر روز غیرقابلباورتر میشوند.
فرزاد دهقانیان
هفدهم خرداد ۱۴۰۲
.
@systemdiary
🔸هیات منصفه دادگاه کیفری نیویورک دونالد ترامپ را به اتهام جعل سوابق تجاری برای سرپوش گذاشتن بر پرداخت حقالسکوت به استورمی دنیلز، بازیگر فیلمهای پورن، در ۳۴ فقره مجرم شناخت. ترامپ اولین رییسجمهوری آمریکا است که در دادگاهی کیفری محاکمه و مجرم شناخته میشود.
سوالی که پیش میآید این است که با چه ساختار قضاییای میتوان چنین استقلالی برای یک دادگاه ایالتی ایجاد کرد که بتواند یک رییسجمهور سابق (و شاید آینده) را در چنین موضوعی محکوم کند. برای پاسخ به این سوالِ ساختاری بهتر است نگاهی به نحوه انتخاب قضات دیوان عالی به عنوان بالاترین نهاد قضایی آمریکا بیندازیم.
🔸دیوان عالی آمریکا شامل ۹ قاضی است. انتصاب این قضات به صورت مادامالعمر است مگر اینکه خود درخواست بازنشستگی بدهند و یا اینکه به دلیل انجام تخلف و از طریق استیضاح توسط مجلس سنای آمریکا برکنار شوند. بعد از فوت یا استعفای هر یک از این ۹ قاضی، قاضی جدید با پیشنهاد رییس جمهور وقت و تایید مجلس سنا تعیین میشود. بنابراین رییسجمهور به عنوان عالیترین مقام اجرایی و سیاسی کشور آمریکا، به هیچ عنوان حق برکناری یک قاضی را ندارد. ویلیام داگلاس با طول دوره ۳۶ سال و ۲۰۹ روز عنوان طولانیترین دوره مسئولیت به عنوان قاضی دیوان عالی را در تاریخ آمریکا دارد. تاکنون سابقه برکناری قاضی دیوان عالی در تاریخ آمریکا وجود ندارد. تنها یک مورد استیضاح رخ داده است که آن هم منجر به برکناری نشده است.
✅یادگیری سیستمی:
۱- ساختار سیستم نقش تعیین کنندهای در رفتار آن سیستم دارد. اگر عزل و نصب بالاترین مقامهای قضایی به سادگی امکانپذیر باشد، بین محاکمه خودی و غیرخودی تفاوت ایجاد خواهد شد. تفکر سیستمی به ما میآموزد که نباید به امید حیایِ گربه، درِ دیزی را باز گذاشت.
۲- با این نوع نگاه ساختاری، نباید به شعارهای انتخاباتی مبارزه با فسادِ کاندیداهای رییسجمهوری ایران خوشبین بود. اصلاح نقاط کلیدی مبارزه با فساد (شفافیت اطلاعاتی، نهادهای نظارتی و رسانههای آزاد و قوه قضاییه مستقل) اساسا در محدوده اختیارات رییسجمهور نیستند. به قول برتراند راسل هیچ چیز خستهکنندهتر و در بلندمدت زجرآورتر از تلاش روزانه برای باور چیزهایی نیست که هر روز غیرقابلباورتر میشوند.
فرزاد دهقانیان
هفدهم خرداد ۱۴۰۲
.
@systemdiary
👍37
⭕️از همای سعادت تا همستر کامبت
۱- چندی پیش مشاهده «هما»، پرنده افسانهای و اساطیری ایران در ارتفاعات طالقان استان البرز خبرساز شد و موجی از شگفتی و شادمانی در شبکههای اجتماعی به راه انداخت. کاربری با انتشار ویدئوی وایرال شده نوشته بود: «چقدر باوقار و زیبایی همای سعادت. حالا که آمدهای بنشین بر شانه خستهی مردم ایران تا طعم خوشبختی را بچشند.»[+].
در اساطیر ایرانی، همای کمیاب نماد نیکبختی است. اعتقاد بر این بود که اگر سایهٔ هما روی یکی بیفتد، او به حاکمیت خواهد رسید.
۲- همستر کامبت (Hamster Kombat) نام بازیای بر بستر تلگرام است که در آن شما در نقش مدیرعامل (CEO) یک صرافی رمزارز باید سعی کنید استارتاپ خود را به اوج برسانید. این بازی توسعه یافته ناتکوین کلیکر (Notcoin clicker) است که در آن علاوه بر کلیک کردن شما با خرید کارتهای نمادین سرمایهگذاری و انجام کارهایی دیگر که عمدتا کمک به تبلیغ و دیده شدن همستر کامبت است، درآمد و سود در هر ساعت (Profit per hour) شرکت خود را افزایش میدهید. نماد این بازی یک همستر با کت و شلوار و کروات است.
همستر تاکنون بیش از ۱۰۰ میلیون کاربر دارد و در ایران نیز وایرال شده است. تعداد زیادی از لیست مخاطبان گوشیهای ما از صنوف مختلف بعد از وایرال شدن این بازی به تلگرام پیوستند.
خط اصلی تحلیلها هم متمرکز بر فقر ایرانیان و ناامیدی از اقتصاد ایران و دل بستن به همستر برای رسیدن به ثروت یکشبه است و به همین دلیل گمان میکنم ایرانیان با شرمندگی این بازی را انجام میدهند.
۳- لوری سانتوس استاد دانشگاه ییل میگوید در سال ۲۰۱۵ آمریکاییها بیش از ۷۰ میلیارد دلار صرف خرید بلیطهای بختآزمایی (Lottery ticket) کردهاند که این عدد بیش از مجموع هزینههای صرف شده برای خرید کتاب، موسیقی، بلیط سینما، بلیط بازیهای ورزشی و بازیهای ویدیویی است. تحلیل او البته این است که بسیاری فکر میکنند پول خوشبختی میآورد [+]. این عدد در سال ۲۰۲۲ به حدود ۱۰۸ میلیارد دلار رسیده است [+].
برای مقایسه، کل ارزش بازار ناتکوین امروز حدود ۱/۸ میلیارد دلار (کمتر از دو صدم بازار بلیطهای بختآزمایی آمریکا در ۲۰۲۲) است [+].
✅جمعبندی و پیشنهاد
دل بستن به بخت و اقبال از همای سعادت تا همستر کامبت و بلیط بختآزمایی موضوع رایجی در دنیا است. هر چقدر انسانها از ثروت و قدرت، بهره کمتری داشته باشند تمایل بیشتری برای پذیرش بخت و اقبال دارند.
شاید هما پرنده زیباتر و جذابتر و باکلاستری به نسبت همستر باشد، اما آنی که ممکن است اندکی عاید ما کند همین همستر کامبت است. بنابراین در اوقات فراغت خود بازی کنید و شرمنده نباشید (حداقل تا زمانی که دلیلی بر کلاهبرداری (scam) بودن آن نیافتهاید) و از دنیای جدید وب۳ و مینیاَپها لذت ببرید.
شرمندگی باید برای کسانی باشد که امید به آینده را در این کشور از بین بردهاند.
فرزاد دهقانیان
بیست و پنجم خرداد ۱۴۰۳
.
@systemdiary
۱- چندی پیش مشاهده «هما»، پرنده افسانهای و اساطیری ایران در ارتفاعات طالقان استان البرز خبرساز شد و موجی از شگفتی و شادمانی در شبکههای اجتماعی به راه انداخت. کاربری با انتشار ویدئوی وایرال شده نوشته بود: «چقدر باوقار و زیبایی همای سعادت. حالا که آمدهای بنشین بر شانه خستهی مردم ایران تا طعم خوشبختی را بچشند.»[+].
در اساطیر ایرانی، همای کمیاب نماد نیکبختی است. اعتقاد بر این بود که اگر سایهٔ هما روی یکی بیفتد، او به حاکمیت خواهد رسید.
۲- همستر کامبت (Hamster Kombat) نام بازیای بر بستر تلگرام است که در آن شما در نقش مدیرعامل (CEO) یک صرافی رمزارز باید سعی کنید استارتاپ خود را به اوج برسانید. این بازی توسعه یافته ناتکوین کلیکر (Notcoin clicker) است که در آن علاوه بر کلیک کردن شما با خرید کارتهای نمادین سرمایهگذاری و انجام کارهایی دیگر که عمدتا کمک به تبلیغ و دیده شدن همستر کامبت است، درآمد و سود در هر ساعت (Profit per hour) شرکت خود را افزایش میدهید. نماد این بازی یک همستر با کت و شلوار و کروات است.
همستر تاکنون بیش از ۱۰۰ میلیون کاربر دارد و در ایران نیز وایرال شده است. تعداد زیادی از لیست مخاطبان گوشیهای ما از صنوف مختلف بعد از وایرال شدن این بازی به تلگرام پیوستند.
خط اصلی تحلیلها هم متمرکز بر فقر ایرانیان و ناامیدی از اقتصاد ایران و دل بستن به همستر برای رسیدن به ثروت یکشبه است و به همین دلیل گمان میکنم ایرانیان با شرمندگی این بازی را انجام میدهند.
۳- لوری سانتوس استاد دانشگاه ییل میگوید در سال ۲۰۱۵ آمریکاییها بیش از ۷۰ میلیارد دلار صرف خرید بلیطهای بختآزمایی (Lottery ticket) کردهاند که این عدد بیش از مجموع هزینههای صرف شده برای خرید کتاب، موسیقی، بلیط سینما، بلیط بازیهای ورزشی و بازیهای ویدیویی است. تحلیل او البته این است که بسیاری فکر میکنند پول خوشبختی میآورد [+]. این عدد در سال ۲۰۲۲ به حدود ۱۰۸ میلیارد دلار رسیده است [+].
برای مقایسه، کل ارزش بازار ناتکوین امروز حدود ۱/۸ میلیارد دلار (کمتر از دو صدم بازار بلیطهای بختآزمایی آمریکا در ۲۰۲۲) است [+].
✅جمعبندی و پیشنهاد
دل بستن به بخت و اقبال از همای سعادت تا همستر کامبت و بلیط بختآزمایی موضوع رایجی در دنیا است. هر چقدر انسانها از ثروت و قدرت، بهره کمتری داشته باشند تمایل بیشتری برای پذیرش بخت و اقبال دارند.
شاید هما پرنده زیباتر و جذابتر و باکلاستری به نسبت همستر باشد، اما آنی که ممکن است اندکی عاید ما کند همین همستر کامبت است. بنابراین در اوقات فراغت خود بازی کنید و شرمنده نباشید (حداقل تا زمانی که دلیلی بر کلاهبرداری (scam) بودن آن نیافتهاید) و از دنیای جدید وب۳ و مینیاَپها لذت ببرید.
شرمندگی باید برای کسانی باشد که امید به آینده را در این کشور از بین بردهاند.
فرزاد دهقانیان
بیست و پنجم خرداد ۱۴۰۳
.
@systemdiary
👍49
⭕️من «موآی» نیستم
جزیره ایستر (راپانوی) یکی از دوردستترین نقاط روی کره زمین، جزیره کوچکی است در حدود 160 کیلومتر مربع که در قسمت شرقی اقیانوس آرام واقع شده است. جزیره ایستر به دلیل مجسمههای بزرگ سنگی معروف به موآی (Moai) [1] شناخته شده است.
برآوردها نشان میدهد که اولین مهاجران حدود سال 400 میلادی به این جزیره آمدهاند. جمعیت تا حدود سال 1100 باید به آرامی رشد کرده باشد و از آن موقع رشد، سرعت یافته و شاید تا سال 1400، هر قرن حدودا دوبرابر شده باشد. پیش از رسیدن اولین انسانها جزیره ایستر بسیار پردرخت بوده و جانداران گوناگونی، به ویژه پرندگان زیادی در آن زندگی میکردهاند.
اما با رشد جمعیت انسانی، جنگلها به طور تصاعدی برای فراهم کردن چوب و الیاف ساخت قایقها، ساختمانها، طنابها و ابزارها و همچنین برای تهیه هیزم از بین میرفتند.
در حدود سال 1400 تقریبا همه درختان جنگلی قطع شدند. مدارک لایهشناسی باستانی نشان میدهد که فرسایش خاک با قطع درختان جنگلی افزایش یافت زیرا باران خاکهای حفاظت نشده را شست و با خود برد.
بدون پوشش درختی، سرعت باد در سطح زمین افزایش مییابد و خاکهای ارزشمند بیشتری را با خود به دریا می برد. فرسایش چنان شدید بود که رسوبهای شسته شده از مناطق مرتفع در نهایت بسیاری از موآیها را پوشاند، به طوری که بازدیدکنندگان اروپایی فکر میکردند که مجسمههای بزرگ فقط تعدادی سر هستند در حالی که آنها بدنههای کاملی بودند که به طور متوسط 6 متر بلندی داشتند [2]. با ادامه مصرف بیرویه، نهرها خشک شدند، ماهیها از بین رفتند و بیشتر گونههای پرندگان در ایستر منقرض شدند. با کاهش منابع، نشانههایی از آدمخواری در این دوران وجود دارد. [پویایی شناسی کسب و کار، جان استرمن].
✅یادگیری سیستمی
۱- تراژدی منابع مشترک: کهنالگوی «تراژدی منابع مشترک» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که طی آن، رقابت بر سر استفاده از منابع مشترک و محدود، باعث نابودی منابع در طول زمان می شود. رشد و افول جزیره ایستر به طور تقریبی ۱۰ قرن طول کشیده است. درک تاخیرها و سازوکارهای سیستمی به شناخت راهحلها و استفاده از روزنههایی برای تغییر در راستای جلوگیری از سقوط و نابودي کمک میکند.
۲- موآیِ نظارهگر: موآیها توان انجام هیچ کاری را نداشتند و تاوان این نظارهگری و انفعال، خروارها خاکی بود که در طی سالهای طولانی بر سر آنها ریخت. شاید اگر خداوند جانی به موآیهای باقیمانده ببخشد، اولین حرکتشان زار زار گریستن باشد. مثل گریههای شیندلر.
فرزاد دهقانیان
اول تیر 1403
🗿🗿🗿
@systemdiary
جزیره ایستر (راپانوی) یکی از دوردستترین نقاط روی کره زمین، جزیره کوچکی است در حدود 160 کیلومتر مربع که در قسمت شرقی اقیانوس آرام واقع شده است. جزیره ایستر به دلیل مجسمههای بزرگ سنگی معروف به موآی (Moai) [1] شناخته شده است.
برآوردها نشان میدهد که اولین مهاجران حدود سال 400 میلادی به این جزیره آمدهاند. جمعیت تا حدود سال 1100 باید به آرامی رشد کرده باشد و از آن موقع رشد، سرعت یافته و شاید تا سال 1400، هر قرن حدودا دوبرابر شده باشد. پیش از رسیدن اولین انسانها جزیره ایستر بسیار پردرخت بوده و جانداران گوناگونی، به ویژه پرندگان زیادی در آن زندگی میکردهاند.
اما با رشد جمعیت انسانی، جنگلها به طور تصاعدی برای فراهم کردن چوب و الیاف ساخت قایقها، ساختمانها، طنابها و ابزارها و همچنین برای تهیه هیزم از بین میرفتند.
در حدود سال 1400 تقریبا همه درختان جنگلی قطع شدند. مدارک لایهشناسی باستانی نشان میدهد که فرسایش خاک با قطع درختان جنگلی افزایش یافت زیرا باران خاکهای حفاظت نشده را شست و با خود برد.
بدون پوشش درختی، سرعت باد در سطح زمین افزایش مییابد و خاکهای ارزشمند بیشتری را با خود به دریا می برد. فرسایش چنان شدید بود که رسوبهای شسته شده از مناطق مرتفع در نهایت بسیاری از موآیها را پوشاند، به طوری که بازدیدکنندگان اروپایی فکر میکردند که مجسمههای بزرگ فقط تعدادی سر هستند در حالی که آنها بدنههای کاملی بودند که به طور متوسط 6 متر بلندی داشتند [2]. با ادامه مصرف بیرویه، نهرها خشک شدند، ماهیها از بین رفتند و بیشتر گونههای پرندگان در ایستر منقرض شدند. با کاهش منابع، نشانههایی از آدمخواری در این دوران وجود دارد. [پویایی شناسی کسب و کار، جان استرمن].
✅یادگیری سیستمی
۱- تراژدی منابع مشترک: کهنالگوی «تراژدی منابع مشترک» یک ساختار شناخته شده سیستمی است که طی آن، رقابت بر سر استفاده از منابع مشترک و محدود، باعث نابودی منابع در طول زمان می شود. رشد و افول جزیره ایستر به طور تقریبی ۱۰ قرن طول کشیده است. درک تاخیرها و سازوکارهای سیستمی به شناخت راهحلها و استفاده از روزنههایی برای تغییر در راستای جلوگیری از سقوط و نابودي کمک میکند.
۲- موآیِ نظارهگر: موآیها توان انجام هیچ کاری را نداشتند و تاوان این نظارهگری و انفعال، خروارها خاکی بود که در طی سالهای طولانی بر سر آنها ریخت. شاید اگر خداوند جانی به موآیهای باقیمانده ببخشد، اولین حرکتشان زار زار گریستن باشد. مثل گریههای شیندلر.
فرزاد دهقانیان
اول تیر 1403
🗿🗿🗿
@systemdiary
Telegram
Systemdiary files
👍31
⭕️رای دادن یا رای ندادن؟ مسئله این نیست!
در پروژهی کنترل موالید بنیاد فورد در هندوستان، راسل ایکاف تعدادی از آمریکاییان را ملاقات کرد که سعی داشتند روشهای تنظیم خانواده و کنترل موالید را به هندیها یاد دهند. آنها موفقیتی کسب نکرده و از نتیجهی کار بسیار مأیوس شده بودند. مدیر پروژه به راسل گفته بود هندیها غیرمنطقی هستند. میدانند که جمعیت، دشمن شمارهی یک آنهاست و ما آمدهایم کنترل جمعیت را به آنها یاد بدهیم و همه ابزارهای تنظیم خانواده به اضافهی یک رادیوی ترانزیستوری به عنوان پاداش هم به آنها میدهیم، اما ببینید چه روی میدهد. آنها به خانه میروند رادیو را روشن میکنند و با موسیقی یک بچهی دیگر درست میکنند.
راسل به آنها گفته بود که نباید به همین سادگی این رفتار را غیرمنطقی تلقی کنند، بلکه باید دلیل آن را پیدا کنند. مدیر پروژه در پاسخ، بریدهی یک روزنامه را نشان داده بود که نشان میداد یک زن هندی بیست و هفتمین فرزند خود را به دنیا آورده بود و گفته بود اگر این غیر منطقی نیست پس چیست؟
راسل با دیدن بریده روزنامه گفته بود روشن است که اشکال در جای دیگری است. اگر هر زنی میتواند ۲۷ بچه داشته باشد پس چرا هندیان به طور متوسط فقط ۴/۶ بچه دارند؟ این نشان میدهد که آنها راه جلوگیری را بلدند، اما به دلایلی نمیخواهند از آن استفاده کنند.
هنگامی که مسئله در بستر محیطی خود قرار داده شد، روشن شد که در آن زمان در محل، هیچ سازمان تأمین اجتماعی بازنشستگی یا حقوق دوران بیکاری وجود نداشت. بنابراین داشتن سه پسر، به خودی خود سیستم بازنشستگی تلقی میشد. نخستین اولویت هر زوج، تأمین بازنشستگی برای خودشان بود. از نظر آماری داشتن سه پسر به طور متوسط به ۴/۶ فرزند نیاز دارد. تعجبی ندارد آنهایی که سه پسر داشتند بچهدار شدن را متوقف کرده بودند. شاید زنی که در روزنامه گزارش شده بود هم، در صدد تأمین بازنشستگی برای خودش بود.
اکنون، چه کسی غیرمنطقی بود؟ زوجهای هندی که با شرکت در جلسهی راهنمایی یک رادیو ترانزیستوری مجانی میگرفتند؟ یا متخصص بنیاد فورد که فکر میکرد میتواند با دادن یک رادیوی ترانزیستوری آنها را قانع کند که دست از بازنشستگی خود بردارند؟
[از کتاب تفکر سیستمی، جمشید قراجهداغی]
✅یادگیری سیستمی
🔸رفتار سیستمها را فقط میتوان در بستر محیطشان درک کرد. برای تاثیرگذاری و نفوذ بر رفتار بازیگران محیط اجرایی، باید جواب چراها را دریابیم و بفهمیم که بازیگران کارهایی را که انجام میدهند، چرا انجام میدهند. انتخاب منطقی، قلمرو منافع شخصی یا منافع فرضی تصمیمگیرنده است نه مشاهدهکننده.
🔸به رای دادن یا رای ندادن افراد جامعه نیز باید در همین چارچوب نگریست. همه برای رای دادن (و به چه کسی رای دادن) یا رای ندادن، دلایل خود را دارند. غیرمنطقی خواندن رفتار دیگران بدون توجه به بستر محیطی و منافع شخصی یا فرضی آنها و همچنین عدم قطعیتها در سیستمهای اقتصادی-اجتماعی، خود غیرمنطقی است.
همه از درجهای از عقلانیت محدود (bounded rationality) رنج میبریم، مسئله اصلی شنیدن و احترام به نظرات یکدیگر، دوری از تعصب و یادگیری جمعی در طول زمان است. توسعه راه میانبر ندارد و این یادگیریهای جمعی و تدریجی بخشی از داستان توسعه ملتهاست.
🔸جمشید قراجهداغی میگوید: دختر من جیران وقتی پنج ساله بود یک روز روی تختخواب ما بالا و پایین میپرید. من به او گفتم جیران اگر من جای تو بودم این کار را نمیکردم. او نگاه معصومانهای به من کرد و پاسخ داد، نه، فکر نمیکنم اگر تو هم جای من بودی درست همین کار را میکردی تو الان نمیدانی این کار چه لذتی دارد.
فرزاد دهقانیان
هفتم تیرماه ۱۴۰۳
.
@systemdiary
در پروژهی کنترل موالید بنیاد فورد در هندوستان، راسل ایکاف تعدادی از آمریکاییان را ملاقات کرد که سعی داشتند روشهای تنظیم خانواده و کنترل موالید را به هندیها یاد دهند. آنها موفقیتی کسب نکرده و از نتیجهی کار بسیار مأیوس شده بودند. مدیر پروژه به راسل گفته بود هندیها غیرمنطقی هستند. میدانند که جمعیت، دشمن شمارهی یک آنهاست و ما آمدهایم کنترل جمعیت را به آنها یاد بدهیم و همه ابزارهای تنظیم خانواده به اضافهی یک رادیوی ترانزیستوری به عنوان پاداش هم به آنها میدهیم، اما ببینید چه روی میدهد. آنها به خانه میروند رادیو را روشن میکنند و با موسیقی یک بچهی دیگر درست میکنند.
راسل به آنها گفته بود که نباید به همین سادگی این رفتار را غیرمنطقی تلقی کنند، بلکه باید دلیل آن را پیدا کنند. مدیر پروژه در پاسخ، بریدهی یک روزنامه را نشان داده بود که نشان میداد یک زن هندی بیست و هفتمین فرزند خود را به دنیا آورده بود و گفته بود اگر این غیر منطقی نیست پس چیست؟
راسل با دیدن بریده روزنامه گفته بود روشن است که اشکال در جای دیگری است. اگر هر زنی میتواند ۲۷ بچه داشته باشد پس چرا هندیان به طور متوسط فقط ۴/۶ بچه دارند؟ این نشان میدهد که آنها راه جلوگیری را بلدند، اما به دلایلی نمیخواهند از آن استفاده کنند.
هنگامی که مسئله در بستر محیطی خود قرار داده شد، روشن شد که در آن زمان در محل، هیچ سازمان تأمین اجتماعی بازنشستگی یا حقوق دوران بیکاری وجود نداشت. بنابراین داشتن سه پسر، به خودی خود سیستم بازنشستگی تلقی میشد. نخستین اولویت هر زوج، تأمین بازنشستگی برای خودشان بود. از نظر آماری داشتن سه پسر به طور متوسط به ۴/۶ فرزند نیاز دارد. تعجبی ندارد آنهایی که سه پسر داشتند بچهدار شدن را متوقف کرده بودند. شاید زنی که در روزنامه گزارش شده بود هم، در صدد تأمین بازنشستگی برای خودش بود.
اکنون، چه کسی غیرمنطقی بود؟ زوجهای هندی که با شرکت در جلسهی راهنمایی یک رادیو ترانزیستوری مجانی میگرفتند؟ یا متخصص بنیاد فورد که فکر میکرد میتواند با دادن یک رادیوی ترانزیستوری آنها را قانع کند که دست از بازنشستگی خود بردارند؟
[از کتاب تفکر سیستمی، جمشید قراجهداغی]
✅یادگیری سیستمی
🔸رفتار سیستمها را فقط میتوان در بستر محیطشان درک کرد. برای تاثیرگذاری و نفوذ بر رفتار بازیگران محیط اجرایی، باید جواب چراها را دریابیم و بفهمیم که بازیگران کارهایی را که انجام میدهند، چرا انجام میدهند. انتخاب منطقی، قلمرو منافع شخصی یا منافع فرضی تصمیمگیرنده است نه مشاهدهکننده.
🔸به رای دادن یا رای ندادن افراد جامعه نیز باید در همین چارچوب نگریست. همه برای رای دادن (و به چه کسی رای دادن) یا رای ندادن، دلایل خود را دارند. غیرمنطقی خواندن رفتار دیگران بدون توجه به بستر محیطی و منافع شخصی یا فرضی آنها و همچنین عدم قطعیتها در سیستمهای اقتصادی-اجتماعی، خود غیرمنطقی است.
همه از درجهای از عقلانیت محدود (bounded rationality) رنج میبریم، مسئله اصلی شنیدن و احترام به نظرات یکدیگر، دوری از تعصب و یادگیری جمعی در طول زمان است. توسعه راه میانبر ندارد و این یادگیریهای جمعی و تدریجی بخشی از داستان توسعه ملتهاست.
🔸جمشید قراجهداغی میگوید: دختر من جیران وقتی پنج ساله بود یک روز روی تختخواب ما بالا و پایین میپرید. من به او گفتم جیران اگر من جای تو بودم این کار را نمیکردم. او نگاه معصومانهای به من کرد و پاسخ داد، نه، فکر نمیکنم اگر تو هم جای من بودی درست همین کار را میکردی تو الان نمیدانی این کار چه لذتی دارد.
فرزاد دهقانیان
هفتم تیرماه ۱۴۰۳
.
@systemdiary
👍69👎2
⭕️ ما و دکتر استرنجلاو
دارالفنون (پليتكنيك) در ایران پس از تاسیس نوع مشابه آن در عثمانی، از اولین مدارس جدیدی بود که در منطقه و حتي آسيا تشكيل شد. اميركبير تاسيس دارالفنون را در دوره حكومت ناصرالدين شاه، حكومتي كه آن را مليجكپرور و مليجكپسند ميخوانند، تاسيس كرد.
دانشآموختگان دارالفنون در کنار تحصیل دروس، با شرایط سیاسی کشور، ایدههای ملیگرایانه و تفکرات روشنفکرانه آشنا میشدند و نسبت به شرایط سیاسی و اجتماعی ایران، نسبت به سایر اقشار وقوف بیشتری داشته و در بیداری فکری مردم موثر بودند. تعدادی هم به تدریج تبدیل به نسلی از منتقدین طبقه حاکم شده و با عقبماندگی فرهنگی و اجتماعی مبارزه میکردند. بسیاری از دانشآموختگان دارالفنون وارد فعالیتهای سیاسی شده و در جنبش مشروطه مشارکت تاثیرگذاری داشتند.
صنیعالدوله و احتشامالسلطنه اولین و دومین روسای مجلس شورای ملی و میرزا جهانگیرخان روزنامهنگار و مدیر روزنامه تاثیرگذار صور اسرافیل، علي اكبر دهخدا و بسیاری دیگر، از دانشآموختگان دارالفنون بودند که نقشهای بزرگی در تاریخ ایران ایفا نمودند [+].
دارالفنون، یکشنبه ششم دی ۱۲۳۰ هجري شمسي، سیزده روز پیش از کشتهشدن امیرکبیر و با حضور ناصرالدین شاه، میرزا آقاخان نوری صدراعظم جدید و گروهی از دانشمندان و استادان ایرانی و اروپایی، با ۳۰ نفر شاگرد گشایش یافت [+].
✅ يادگيري سيستمي
🔸ارشمیدس گفته است: اهرمی به اندازه کافی بلند و نقطهاي براي قرار دادن آن به من بدهيد و من زمین را جابجا خواهم كرد. نقاط اهرمی محلهایی از یک سیستم هستند که یک تغییر کوچک در یک جزء میتواند تغییرات بزرگی را در همه اجزاء در طول زمان به همراه داشته باشد.
به باور من تاسيس دارالفنون يك نقطه اهرمي در تاريخ ايران بوده است. اميركبير در يك دوره استبدادي با يك انتخاب درست و استفاده از يك روزنه و يك تغيير توانسته است در تاريخ ايران تاثيرگذار باشد. تجربه دنیا نیز نشان میدهد که قطعات پازل توسعه کشورها به تدریج و در طول زمان در کنار هم چیده شدهاند.
هشداری که باید داد این است که استفاده از نقاط اهرمي در جهت معكوس هم ميتواند فاجعهبار باشد. نمونه معاصرش نعمت دانستن تحریمها است.
🔸در فیلم "دکتر استرنجلاو یا: چگونه یاد گرفتم دست از هراس بردارم و به بمب عشق بورزم"، ژنرال ریپر، فرمانده روانپریش آمریکایی، که دچار بدبینی شدیدی نسبت به شوروی و پیروزی کمونیسم است، خودسرانه دستور مخابره کد R را به هواپیماهای جنگی میکند. کد R رمز حمله اتمی به شورویست. بعد از حمله اتمي ماشين روز قيامت شوروي فعال ميشود كه خطر نابودي دنيا را در پي خواهد داشت.
دکتر استرنجلاو به عنوان یکی از حضار جلسه پنتاگون، پیشنهاد میدهد که برای حفظ گونه بشر گروه اندکی از انسانها با ویژگیهایی خاص را به همراه سیاستمداران به زیر زمین بفرستند تا از گزند ماشین روز قیامت در امان باشند و بعد از گذشت صد سال که آثار رادیواکتیو از بین رفت به سطح زمین برگردند. اما سیاستمداران آمریکایی ترسی دارند مبنی بر اینکه نیروهای شوروی بعد از صد سال، زودتر از نیروهای آمریکایی بر زمین بازگردند و قدرتمندتر شوند. برای این ماجرا دکتر استرنجلاو پیشنهاد میدهد قبل رفتن به زیر زمین تمام مردم زمین به غیر از آمریکاییها را نابود کنند تا خیالشان راحت شود.
دكتر استرنجلاو، هجویهای از سیاستمداران بیفکر را به نمایش ميگذارد که چگونه به سادگی مقدمات جنگی اتمی را فراهم میکنند که با یک اشتباه فردی منجر به نابودی دنیا میشود.
دكتر استرنجلاو نمادي است براي قرار گرفتن اهرمهاي سيستمي در دست انسانهاي نادرست در زمان و مكان نادرست.
فرزاد دهقانيان
سیزدهم تيرماه 1403
.
@systemdiary
دارالفنون (پليتكنيك) در ایران پس از تاسیس نوع مشابه آن در عثمانی، از اولین مدارس جدیدی بود که در منطقه و حتي آسيا تشكيل شد. اميركبير تاسيس دارالفنون را در دوره حكومت ناصرالدين شاه، حكومتي كه آن را مليجكپرور و مليجكپسند ميخوانند، تاسيس كرد.
دانشآموختگان دارالفنون در کنار تحصیل دروس، با شرایط سیاسی کشور، ایدههای ملیگرایانه و تفکرات روشنفکرانه آشنا میشدند و نسبت به شرایط سیاسی و اجتماعی ایران، نسبت به سایر اقشار وقوف بیشتری داشته و در بیداری فکری مردم موثر بودند. تعدادی هم به تدریج تبدیل به نسلی از منتقدین طبقه حاکم شده و با عقبماندگی فرهنگی و اجتماعی مبارزه میکردند. بسیاری از دانشآموختگان دارالفنون وارد فعالیتهای سیاسی شده و در جنبش مشروطه مشارکت تاثیرگذاری داشتند.
صنیعالدوله و احتشامالسلطنه اولین و دومین روسای مجلس شورای ملی و میرزا جهانگیرخان روزنامهنگار و مدیر روزنامه تاثیرگذار صور اسرافیل، علي اكبر دهخدا و بسیاری دیگر، از دانشآموختگان دارالفنون بودند که نقشهای بزرگی در تاریخ ایران ایفا نمودند [+].
دارالفنون، یکشنبه ششم دی ۱۲۳۰ هجري شمسي، سیزده روز پیش از کشتهشدن امیرکبیر و با حضور ناصرالدین شاه، میرزا آقاخان نوری صدراعظم جدید و گروهی از دانشمندان و استادان ایرانی و اروپایی، با ۳۰ نفر شاگرد گشایش یافت [+].
✅ يادگيري سيستمي
🔸ارشمیدس گفته است: اهرمی به اندازه کافی بلند و نقطهاي براي قرار دادن آن به من بدهيد و من زمین را جابجا خواهم كرد. نقاط اهرمی محلهایی از یک سیستم هستند که یک تغییر کوچک در یک جزء میتواند تغییرات بزرگی را در همه اجزاء در طول زمان به همراه داشته باشد.
به باور من تاسيس دارالفنون يك نقطه اهرمي در تاريخ ايران بوده است. اميركبير در يك دوره استبدادي با يك انتخاب درست و استفاده از يك روزنه و يك تغيير توانسته است در تاريخ ايران تاثيرگذار باشد. تجربه دنیا نیز نشان میدهد که قطعات پازل توسعه کشورها به تدریج و در طول زمان در کنار هم چیده شدهاند.
هشداری که باید داد این است که استفاده از نقاط اهرمي در جهت معكوس هم ميتواند فاجعهبار باشد. نمونه معاصرش نعمت دانستن تحریمها است.
🔸در فیلم "دکتر استرنجلاو یا: چگونه یاد گرفتم دست از هراس بردارم و به بمب عشق بورزم"، ژنرال ریپر، فرمانده روانپریش آمریکایی، که دچار بدبینی شدیدی نسبت به شوروی و پیروزی کمونیسم است، خودسرانه دستور مخابره کد R را به هواپیماهای جنگی میکند. کد R رمز حمله اتمی به شورویست. بعد از حمله اتمي ماشين روز قيامت شوروي فعال ميشود كه خطر نابودي دنيا را در پي خواهد داشت.
دکتر استرنجلاو به عنوان یکی از حضار جلسه پنتاگون، پیشنهاد میدهد که برای حفظ گونه بشر گروه اندکی از انسانها با ویژگیهایی خاص را به همراه سیاستمداران به زیر زمین بفرستند تا از گزند ماشین روز قیامت در امان باشند و بعد از گذشت صد سال که آثار رادیواکتیو از بین رفت به سطح زمین برگردند. اما سیاستمداران آمریکایی ترسی دارند مبنی بر اینکه نیروهای شوروی بعد از صد سال، زودتر از نیروهای آمریکایی بر زمین بازگردند و قدرتمندتر شوند. برای این ماجرا دکتر استرنجلاو پیشنهاد میدهد قبل رفتن به زیر زمین تمام مردم زمین به غیر از آمریکاییها را نابود کنند تا خیالشان راحت شود.
دكتر استرنجلاو، هجویهای از سیاستمداران بیفکر را به نمایش ميگذارد که چگونه به سادگی مقدمات جنگی اتمی را فراهم میکنند که با یک اشتباه فردی منجر به نابودی دنیا میشود.
دكتر استرنجلاو نمادي است براي قرار گرفتن اهرمهاي سيستمي در دست انسانهاي نادرست در زمان و مكان نادرست.
فرزاد دهقانيان
سیزدهم تيرماه 1403
.
@systemdiary
👍40👎3
⭕️صدای ملت ایران
🔸پروفسور آلن لیچمن استاد دانشگاه امریکن با ارائه یک مدل پیشبینی به نام The 13 Keys توانسته است از بین ۱۰ انتخابات اخیر ریاستجمهوری آمریکا از سال ۱۹۸۴ تا ۲۰۲۰، در ۹ مورد رییسجمهور منتخب را به درستی پیشبینی کند[+]. یک مورد خطای او مربوط به انتخابات بسیار نزدیک سال ۲۰۰۰ بین جورج بوش و الگور بوده است که به دلیل شکایت الگور، رییس جمهور در نهایت با رای دیوان عالی آمریکا نهایی شد. نظرسنجی در آمریکا بسیار رایج بوده و از دقت قابل قبولی برخوردار است [+].
🔸نظرسنجی معتبر، دیدگاه افراد جامعه هدف را نسبت به یک پدیده نشان داده و بازخوری برای تصمیمگیری بهتر ایجاد میکند. اما در انتخابات نظرسنجی میتواند کارکرد مهم دیگری نیز داشته باشد. زمانی که افکار عمومی نظرسنجیها را معتبر بدانند، ریسک دستکاری در نتایج انتخابات برای برگزارکننده انتخابات بسیار بالا خواهد رفت. اگر نتیجه انتخابات بسیار خارج از محدوده خطاهای نظرسنجی باشد، پذیرش آن برای افکار عمومی بسیار سخت خواهد شد. بنابراین نظرسنجی معتبر در یک حلقه مثبت صحت انتخابات را افزایش میدهد و صحت انتخابات خود منجر به اعتبار بیشتر نظرسنجیها خواهد شد. در ادبیات پویاییشناسی سیستمها حلقههای مثبت، خودفزاینده خوانده میشوند به گونهای که مقدار متغیرهای درون حلقههای مثبت مانند یک گلوله برفی غلتان در یک سطح شیبدار، بزرگ و بزرگتر میشود (اثر گلوله برفی).
از طرفی، افزایش اعتبار نظرسنجیها، این انتظار را در جامعه ایجاد میکند که نظرسنجیها به حوزههای دیگر نیز گسترش یابند و این میتواند سرآغاز شنیدن سیستماتیک و علمی صدای مردم باشد.
🔸نظرسنجیهای انجام شده در مورد دور دوم انتخابات ریاست جمهوری 1403 در ایران عملکرد قابل قبولی داشتند. در این جدول نتایج سه نظرسنجی پرسش، آرا و ایسپا در کنار نتایج واقعی آمده است. بخشی از خطای این نظرسنجیها مربوط به افرادی است که در هنگام پرسش، هنوز در انتخاب کاندید مورد علاقه خود تردید داشتهاند.
✅یادگیری سیستمی
همه ما جزیی از سیستمهای پیچیده و درهم تنیدهایم که هر عمل به ظاهر کوچک ما میتواند تاثیر جدی در عملکرد این سیستمها داشته باشد. مشارکت در نظرسنجیهای انتخاباتی و ارائه پاسخ درست و واقعی به آنها میتواند در کنار سایر سازوکارها به برگزاری انتخابات سالم کمک کند.
گسترش نظرسنجی به حوزههای دیگر، به تدریج مانع از این خواهد شد که اهالی شبهعلم، دوربینی به دست گرفته، سوار بر بالگرد شده و با گرفتن نمایی از حضور نجیبانه مردم در گردهماییهای مختلف، فریاد بزنند که این است صدای ملت ایران.
یادگیری جمعی و توسعه کشور با برداشتن همین گامهای کوچک شکل میگیرد. سهم ما در توسعه میتواند صداقتی باشد در گفتن یک بله یا خیر.
فرزاد دهقانیان
نوزدهم تیرماه 1403
.
@systemdiary
🔸پروفسور آلن لیچمن استاد دانشگاه امریکن با ارائه یک مدل پیشبینی به نام The 13 Keys توانسته است از بین ۱۰ انتخابات اخیر ریاستجمهوری آمریکا از سال ۱۹۸۴ تا ۲۰۲۰، در ۹ مورد رییسجمهور منتخب را به درستی پیشبینی کند[+]. یک مورد خطای او مربوط به انتخابات بسیار نزدیک سال ۲۰۰۰ بین جورج بوش و الگور بوده است که به دلیل شکایت الگور، رییس جمهور در نهایت با رای دیوان عالی آمریکا نهایی شد. نظرسنجی در آمریکا بسیار رایج بوده و از دقت قابل قبولی برخوردار است [+].
🔸نظرسنجی معتبر، دیدگاه افراد جامعه هدف را نسبت به یک پدیده نشان داده و بازخوری برای تصمیمگیری بهتر ایجاد میکند. اما در انتخابات نظرسنجی میتواند کارکرد مهم دیگری نیز داشته باشد. زمانی که افکار عمومی نظرسنجیها را معتبر بدانند، ریسک دستکاری در نتایج انتخابات برای برگزارکننده انتخابات بسیار بالا خواهد رفت. اگر نتیجه انتخابات بسیار خارج از محدوده خطاهای نظرسنجی باشد، پذیرش آن برای افکار عمومی بسیار سخت خواهد شد. بنابراین نظرسنجی معتبر در یک حلقه مثبت صحت انتخابات را افزایش میدهد و صحت انتخابات خود منجر به اعتبار بیشتر نظرسنجیها خواهد شد. در ادبیات پویاییشناسی سیستمها حلقههای مثبت، خودفزاینده خوانده میشوند به گونهای که مقدار متغیرهای درون حلقههای مثبت مانند یک گلوله برفی غلتان در یک سطح شیبدار، بزرگ و بزرگتر میشود (اثر گلوله برفی).
از طرفی، افزایش اعتبار نظرسنجیها، این انتظار را در جامعه ایجاد میکند که نظرسنجیها به حوزههای دیگر نیز گسترش یابند و این میتواند سرآغاز شنیدن سیستماتیک و علمی صدای مردم باشد.
🔸نظرسنجیهای انجام شده در مورد دور دوم انتخابات ریاست جمهوری 1403 در ایران عملکرد قابل قبولی داشتند. در این جدول نتایج سه نظرسنجی پرسش، آرا و ایسپا در کنار نتایج واقعی آمده است. بخشی از خطای این نظرسنجیها مربوط به افرادی است که در هنگام پرسش، هنوز در انتخاب کاندید مورد علاقه خود تردید داشتهاند.
✅یادگیری سیستمی
همه ما جزیی از سیستمهای پیچیده و درهم تنیدهایم که هر عمل به ظاهر کوچک ما میتواند تاثیر جدی در عملکرد این سیستمها داشته باشد. مشارکت در نظرسنجیهای انتخاباتی و ارائه پاسخ درست و واقعی به آنها میتواند در کنار سایر سازوکارها به برگزاری انتخابات سالم کمک کند.
گسترش نظرسنجی به حوزههای دیگر، به تدریج مانع از این خواهد شد که اهالی شبهعلم، دوربینی به دست گرفته، سوار بر بالگرد شده و با گرفتن نمایی از حضور نجیبانه مردم در گردهماییهای مختلف، فریاد بزنند که این است صدای ملت ایران.
یادگیری جمعی و توسعه کشور با برداشتن همین گامهای کوچک شکل میگیرد. سهم ما در توسعه میتواند صداقتی باشد در گفتن یک بله یا خیر.
فرزاد دهقانیان
نوزدهم تیرماه 1403
.
@systemdiary
Telegram
Systemdiary files
👍50
⭕️پذيرش تنوع و تكثر در كنار عزت و آزادگي
🔸شیوع عالمگیر طاعون، که دوران اوج آن بین سالهای 1346 تا 1353 میلادی بود، باعث کشته شدن انسانهای بیشماری شد. در اثر این بیماری حدود 50 میلیون نفر در اروپا و بین 30 تا 40 میلیون نفر در مناطق اطراف آن از بین رفتند.
در قرون وسطي به راه انداختن دستههاي زنجيرزني و شلاقزني براي توسل به قديسان و دفع بلايا و مصيبتها رايج بود [+].
عدهای از مسیحیان بسیار مومن، بعد از اینکه دیدند هیچ یک از راهحلهاي مقابله با طاعون موثر واقع نشدند، گروههای شلاقزن را تشکیل دادند، گروههایی که برای تنبیه، خودشان را شلاق میزدند. این گروههای چند صد نفری از شهری به شهر دیگر میرفتند و مراسمشان را به اجرا میگذاشتند. آنها مستقیم به کلیسای محلی یا مرکز شهر میرفتند و با شلاقهای مخصوص،خود را میزدند. این شلاقها، تازیانههایی سهشاخه بود که بر سر هر یک از آنها گرههای بزرگی وجود داشت، سر این گرهها میخهای آهنی فروکرده بودند، با چنین تازیانههایی چنان ضرباتی بر بدن خود وارد میکردند که متورم و کبود میشد [+].
🔸در حال حاضر نيز زنجیرزنی یکی از آیینهای مذهبی است که در برخی از جوامع مسیحی دیده میشود. این سنت بهویژه در میان پیروان مذهب کاتولیک در کشورهایی مانند فیلیپین و برخی مناطق در آمریکای لاتین مشاهده میشود. هزاران مسیحی کاتولیک در فیلیپین در مراسم مذهبی روز عید پاک به خیابان میآیند و زنجیر میزنند. در این مراسم که تنها مردان در آن حضور دارند بدون اینکه پیراهنی به تن داشته باشند، صورت خود را میپوشانند و به صورت دستهای در خیابانها زنجیر میزنند. این زنجیرزنی با خونریزی افراد هم همراه است. این گروه از مسیحیان فیلیپینی معتقدند این زنجیر زدن و دردی که در اثر آن احساس میکنند باعث بخشیده شدن گناهان آنها خواهد شد [+].
🔸دكتر بهروز مرادي، جامعه شناس، ريشه زنجيرزني در ايران را به دوران حکومت صفویان مرتبط ميداند و ميگويد که در آن زمان به پیشنهاد حاکمان وقت، مراسمی شبیه رفتار کاتولیکهای مسیحی در عزاداریِ سالگردِ به صلیب کشیده شدنِ حضرت عیسی (ع) در ایام محرم در ایران متداول گشت. عَلَم و کُتَل همان صلیبی است که به تقلید از عزاداران مسیحی به مراسم عزاداری محرم وارد گردید و دسته های خیابانی سینهزن به تقلید مسیحیان در همین دوره در خیابان به راه افتاد [+]. دکتر علی شریعتی نیز در کتاب «تشیع علوی و تشیع صفوی» به رابطه مستقیم مسیحیت اروپایی با تشیع صفوی اشاره میکند که در رقابت با حکومت عثمانی سنیمذهب، شخصیتها و عناصر فرهنگی مذهبی مسیحیت وارد مبانی فکری - مذهبی حکومت شیعه وقت ایران میشود [+].
البته در مورد اينكه زنجیرزنی شیعیان از مسیحیان الگو گرفته شده است، قطعيتي وجود ندارد، اما شباهتهایی میان این دو مراسم وجود دارد که ممکن است به تاثیرات متقابل فرهنگی و مذهبی در طول تاریخ برگردد.
✅ درسآموزی براي يادگيری جمعی
در تفکر سیستمی بسط دادن بازه زمانی، درک ما را از پدیدهها تغییر میدهد. درس اصلي و جهانشمول امام حسين(ع)، عزت، آزادگي و پايبندی به اصول فكری است. از سويي ديگر، شباهتهای مراسم عزاداری شيعيان با مسيحيان كاتوليك، میتواند ناشی از مشترکات فرهنگی و روانشناختی انسانها در ابراز عزا و همدردی با رنجهای شخصیتهای مذهبی باشد. درسآموزي اين شباهتها، لزوم احترام گذاشتن انسانها به اعتقادات مذهبي و فرهنگي يكديگر، پذيرش تنوع و تكثر و دوری از تندروی مذهبي است.
فرزاد دهقانيان
بيست و پنجم تير ماه 1403
.
@systemdiary
🔸شیوع عالمگیر طاعون، که دوران اوج آن بین سالهای 1346 تا 1353 میلادی بود، باعث کشته شدن انسانهای بیشماری شد. در اثر این بیماری حدود 50 میلیون نفر در اروپا و بین 30 تا 40 میلیون نفر در مناطق اطراف آن از بین رفتند.
در قرون وسطي به راه انداختن دستههاي زنجيرزني و شلاقزني براي توسل به قديسان و دفع بلايا و مصيبتها رايج بود [+].
عدهای از مسیحیان بسیار مومن، بعد از اینکه دیدند هیچ یک از راهحلهاي مقابله با طاعون موثر واقع نشدند، گروههای شلاقزن را تشکیل دادند، گروههایی که برای تنبیه، خودشان را شلاق میزدند. این گروههای چند صد نفری از شهری به شهر دیگر میرفتند و مراسمشان را به اجرا میگذاشتند. آنها مستقیم به کلیسای محلی یا مرکز شهر میرفتند و با شلاقهای مخصوص،خود را میزدند. این شلاقها، تازیانههایی سهشاخه بود که بر سر هر یک از آنها گرههای بزرگی وجود داشت، سر این گرهها میخهای آهنی فروکرده بودند، با چنین تازیانههایی چنان ضرباتی بر بدن خود وارد میکردند که متورم و کبود میشد [+].
🔸در حال حاضر نيز زنجیرزنی یکی از آیینهای مذهبی است که در برخی از جوامع مسیحی دیده میشود. این سنت بهویژه در میان پیروان مذهب کاتولیک در کشورهایی مانند فیلیپین و برخی مناطق در آمریکای لاتین مشاهده میشود. هزاران مسیحی کاتولیک در فیلیپین در مراسم مذهبی روز عید پاک به خیابان میآیند و زنجیر میزنند. در این مراسم که تنها مردان در آن حضور دارند بدون اینکه پیراهنی به تن داشته باشند، صورت خود را میپوشانند و به صورت دستهای در خیابانها زنجیر میزنند. این زنجیرزنی با خونریزی افراد هم همراه است. این گروه از مسیحیان فیلیپینی معتقدند این زنجیر زدن و دردی که در اثر آن احساس میکنند باعث بخشیده شدن گناهان آنها خواهد شد [+].
🔸دكتر بهروز مرادي، جامعه شناس، ريشه زنجيرزني در ايران را به دوران حکومت صفویان مرتبط ميداند و ميگويد که در آن زمان به پیشنهاد حاکمان وقت، مراسمی شبیه رفتار کاتولیکهای مسیحی در عزاداریِ سالگردِ به صلیب کشیده شدنِ حضرت عیسی (ع) در ایام محرم در ایران متداول گشت. عَلَم و کُتَل همان صلیبی است که به تقلید از عزاداران مسیحی به مراسم عزاداری محرم وارد گردید و دسته های خیابانی سینهزن به تقلید مسیحیان در همین دوره در خیابان به راه افتاد [+]. دکتر علی شریعتی نیز در کتاب «تشیع علوی و تشیع صفوی» به رابطه مستقیم مسیحیت اروپایی با تشیع صفوی اشاره میکند که در رقابت با حکومت عثمانی سنیمذهب، شخصیتها و عناصر فرهنگی مذهبی مسیحیت وارد مبانی فکری - مذهبی حکومت شیعه وقت ایران میشود [+].
البته در مورد اينكه زنجیرزنی شیعیان از مسیحیان الگو گرفته شده است، قطعيتي وجود ندارد، اما شباهتهایی میان این دو مراسم وجود دارد که ممکن است به تاثیرات متقابل فرهنگی و مذهبی در طول تاریخ برگردد.
✅ درسآموزی براي يادگيری جمعی
در تفکر سیستمی بسط دادن بازه زمانی، درک ما را از پدیدهها تغییر میدهد. درس اصلي و جهانشمول امام حسين(ع)، عزت، آزادگي و پايبندی به اصول فكری است. از سويي ديگر، شباهتهای مراسم عزاداری شيعيان با مسيحيان كاتوليك، میتواند ناشی از مشترکات فرهنگی و روانشناختی انسانها در ابراز عزا و همدردی با رنجهای شخصیتهای مذهبی باشد. درسآموزي اين شباهتها، لزوم احترام گذاشتن انسانها به اعتقادات مذهبي و فرهنگي يكديگر، پذيرش تنوع و تكثر و دوری از تندروی مذهبي است.
فرزاد دهقانيان
بيست و پنجم تير ماه 1403
.
@systemdiary
Telegram
Systemdiary files
كتاب تاريخ مذهبي اروپا، پاتریسیا بریِل، ص359
👍33
⭕️ بهرهوری یا مرگ: درسهایی از مرغها برای جوامع انسانی
✍ فرزاد دهقانیان
یک زیستشناس تکاملی به نام ویلیام میور در دانشگاه پردو، برای بررسی بهرهوری، مطالعهای روی مرغها انجام داد. او میخواست بداند چه چیزی میتواند مرغها را بهرهورتر کند. او بهرهوری مرغها را با تعداد تخمهایی که میگذارند اندازه میگرفت. او یک آزمایش جسورانه طراحی کرد. مرغها به شکل گروهی زندگی میکنند، بنابراین ابتدا او یک گروه معمولی (Average-flock) را انتخاب کرد و آنها را به مدت شش نسل به حال خود رها کرد. سپس او یک گروه دوم از مرغهای بسیار بهرهور (سوپرمرغها- Super-chickens) را ایجاد کرد و آنها را در یک سوپرگروه (Super-flock) قرار داد و در هر نسل، فقط مرغهای با بهرهوری بالا را برای تولیدمثل انتخاب کرد.
بعد از گذشت شش نسل، به چه نتیجهای رسید؟ گروه اول، گروه معمولی، به خوبی عمل میکرد. همه آنها چاق و کاملاً پُرپَر بودند و تولید تخممرغ بهطور چشمگیری افزایش یافته بود. اما گروه سوپرمرغها؟ همه به جز سه تا مرده بودند. آنها بقیه را تا حد مرگ نوک زده بودند. سوپرمرغهای بهرهور تنها با سرکوب بهرهوری بقیه به موفقیت دست یافته بودند.
اما مسئله در دنیای انسانها چگونه است؟ چه چیزی باعث میشود که در جوامع انسانی برخی گروهها بهطور واضح موفقتر و بهرهورتر از دیگران باشند؟ یک تیم در دانشگاه MIT صدها داوطلب را گرد آوردند، آنها را به گروههایی تقسیم کردند و به آنها مسائل بسیار دشواری برای حل کردن دادند. چیزی که واقعاً جالب بود این بود که گروههای با عملکرد بالا، آنهایی نبودند که یک یا دو نفر با ضریب هوشی بسیار بالا داشتند. همچنین، موفقترین گروهها آنهایی نبودند که بالاترین مجموع ضریب هوشی را داشتند. در عوض، تیمهای واقعاً موفق سه ویژگی داشتند. اول از همه، آنها درجات بالایی از حساسیت اجتماعی نسبت به یکدیگر نشان دادند. دوم، گروههای موفق به یکدیگر زمان تقریباً برابری میدادند، بهطوری که هیچ صدایی غالب نبود، اما هیچکس هم منفعل نبود. و سوم، گروههای موفقتر، زنان بیشتری در ترکیب خود داشتند.
چیزی که در این آزمایش برجسته است این است که نشان داد کلید عملکرد بهتر گروهها، ارتباط اجتماعی آنها با یکدیگر است [+]. در دنیای فوتبال هم این مسئله قابل بررسی است. آیا وجود مسی و رونالدو در یک تیم، تصمیم درستی است؟
✅راهکار عملی
🔸برای رسیدن به یک تیم با عملکرد بالا، هماهنگی و ارتباط اعضای تیم مهمترین موضوع است. در حوزه سیاسی، راهکار عملی برای ایجاد چنین تیم هایی احزاب هستند. یکی از کارکردهای احزاب وجود مکانیزمی است که در آن افراد شایسته، به فراخور ویژگیهایشان در یک حزب رشد پیدا میکنند و برای اجرای برنامههای بلند مدت حزب به یک نگاه مشترک و هماهنگ میرسند.
🔸در نبود احزاب قوی، تشکیل کارگروههایی برای انتخاب اعضای کابینه آقای دکتر پزشکیان در زمان کوتاه شاید تنها راه حل قابل قبول باشد. اما این راه حل میتواند به عنوان یک گام اولیه به درک اهمیت وجود احزاب برای جامعه نیز کمک کند. بسیاری از افراد نگران این هستند که خروجی این کارگروهها انتخاب افراد با بالاترین شایستگی نباشد. اما نگرانیای که به آن پرداخته نمیشود این است که انتخاب سوپرمنها، لزوما بهترین تصمیم نیست. سوپرمنهای ناهماهنگ برای حفظ جایگاه برتر خود، تمایل به این دارند که قوانین و بودجهها را به سمت سازمانهای مرتبط به خود هدایت کنند و این جز با ضعیف کردن سایر بخشها محقق نمیشود.
🔸حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا در سال ۱۸۲۸ بنیانگذاری شده و قدیمیترین حزب فعال در جهان است و هنوز با این قدمت در انتخاب کاندید خود برای انتخابات پیش رو در آمریکا، به جمعبندی نرسیده است.
یاد بگیریم که رشد و توسعه فرایند زمانبری است و داشتن حزب یعنی درک اهمیت ساختار و سیستم.
سوم مرداد 1403
.
@systemdiary
✍ فرزاد دهقانیان
یک زیستشناس تکاملی به نام ویلیام میور در دانشگاه پردو، برای بررسی بهرهوری، مطالعهای روی مرغها انجام داد. او میخواست بداند چه چیزی میتواند مرغها را بهرهورتر کند. او بهرهوری مرغها را با تعداد تخمهایی که میگذارند اندازه میگرفت. او یک آزمایش جسورانه طراحی کرد. مرغها به شکل گروهی زندگی میکنند، بنابراین ابتدا او یک گروه معمولی (Average-flock) را انتخاب کرد و آنها را به مدت شش نسل به حال خود رها کرد. سپس او یک گروه دوم از مرغهای بسیار بهرهور (سوپرمرغها- Super-chickens) را ایجاد کرد و آنها را در یک سوپرگروه (Super-flock) قرار داد و در هر نسل، فقط مرغهای با بهرهوری بالا را برای تولیدمثل انتخاب کرد.
بعد از گذشت شش نسل، به چه نتیجهای رسید؟ گروه اول، گروه معمولی، به خوبی عمل میکرد. همه آنها چاق و کاملاً پُرپَر بودند و تولید تخممرغ بهطور چشمگیری افزایش یافته بود. اما گروه سوپرمرغها؟ همه به جز سه تا مرده بودند. آنها بقیه را تا حد مرگ نوک زده بودند. سوپرمرغهای بهرهور تنها با سرکوب بهرهوری بقیه به موفقیت دست یافته بودند.
اما مسئله در دنیای انسانها چگونه است؟ چه چیزی باعث میشود که در جوامع انسانی برخی گروهها بهطور واضح موفقتر و بهرهورتر از دیگران باشند؟ یک تیم در دانشگاه MIT صدها داوطلب را گرد آوردند، آنها را به گروههایی تقسیم کردند و به آنها مسائل بسیار دشواری برای حل کردن دادند. چیزی که واقعاً جالب بود این بود که گروههای با عملکرد بالا، آنهایی نبودند که یک یا دو نفر با ضریب هوشی بسیار بالا داشتند. همچنین، موفقترین گروهها آنهایی نبودند که بالاترین مجموع ضریب هوشی را داشتند. در عوض، تیمهای واقعاً موفق سه ویژگی داشتند. اول از همه، آنها درجات بالایی از حساسیت اجتماعی نسبت به یکدیگر نشان دادند. دوم، گروههای موفق به یکدیگر زمان تقریباً برابری میدادند، بهطوری که هیچ صدایی غالب نبود، اما هیچکس هم منفعل نبود. و سوم، گروههای موفقتر، زنان بیشتری در ترکیب خود داشتند.
چیزی که در این آزمایش برجسته است این است که نشان داد کلید عملکرد بهتر گروهها، ارتباط اجتماعی آنها با یکدیگر است [+]. در دنیای فوتبال هم این مسئله قابل بررسی است. آیا وجود مسی و رونالدو در یک تیم، تصمیم درستی است؟
✅راهکار عملی
🔸برای رسیدن به یک تیم با عملکرد بالا، هماهنگی و ارتباط اعضای تیم مهمترین موضوع است. در حوزه سیاسی، راهکار عملی برای ایجاد چنین تیم هایی احزاب هستند. یکی از کارکردهای احزاب وجود مکانیزمی است که در آن افراد شایسته، به فراخور ویژگیهایشان در یک حزب رشد پیدا میکنند و برای اجرای برنامههای بلند مدت حزب به یک نگاه مشترک و هماهنگ میرسند.
🔸در نبود احزاب قوی، تشکیل کارگروههایی برای انتخاب اعضای کابینه آقای دکتر پزشکیان در زمان کوتاه شاید تنها راه حل قابل قبول باشد. اما این راه حل میتواند به عنوان یک گام اولیه به درک اهمیت وجود احزاب برای جامعه نیز کمک کند. بسیاری از افراد نگران این هستند که خروجی این کارگروهها انتخاب افراد با بالاترین شایستگی نباشد. اما نگرانیای که به آن پرداخته نمیشود این است که انتخاب سوپرمنها، لزوما بهترین تصمیم نیست. سوپرمنهای ناهماهنگ برای حفظ جایگاه برتر خود، تمایل به این دارند که قوانین و بودجهها را به سمت سازمانهای مرتبط به خود هدایت کنند و این جز با ضعیف کردن سایر بخشها محقق نمیشود.
🔸حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا در سال ۱۸۲۸ بنیانگذاری شده و قدیمیترین حزب فعال در جهان است و هنوز با این قدمت در انتخاب کاندید خود برای انتخابات پیش رو در آمریکا، به جمعبندی نرسیده است.
یاد بگیریم که رشد و توسعه فرایند زمانبری است و داشتن حزب یعنی درک اهمیت ساختار و سیستم.
سوم مرداد 1403
.
@systemdiary
👍46