متنوع‌سازی زنجیره تأمین به‌جای خود اتکایی

صندوق بین‌المللی پول در یکی از فصل‌های جدید‌ترین گزارش چشم‌انداز اقتصاد جهانی که در هفته‌های اخیر منتشر شده، به کشورها نسبت به دنبال‌کردن سیاست‌های خوداتکایی برای کنترل آسیب‌پذیری در برابر اختلال‌های زنجیره تأمین جهانی هشدار داده و توصیه کرده که کشورها سیاست متنوع‌سازی زنجیره تأمین را به‌جای آن دنبال کنند.

اکونومیست ۲۳ آوریل با اشاره به گزارش IMF مقاله‌ای را در صفحه ۷۰ با عنوان «Diversifying Supply Chains» چاپ کرده است.

در این گفتار از فصل سوم فارکست هفتگی با دکتر سید فرشاد فاطمی در مورد این مقاله گفتگو کردیم.

میزبان:
محمد امین نادریان

لینک دسترسی:
https://lnkd.in/gktuK4Ye

توسعه صنعتی و اصلاحات اقتصادی

(دسته‌بندی موضوعی اپیزودهای پادکست دغدغه ایران)

اپیزودهای ۱۶ و ۲۱ تا ۲۴ درباره توسعه صنعتی در کره جنوبی و هم‌چنین اصلاحات اقتصادی در گرجستان است.

اپیزود ۱۶. مدل توسعه آسیای شرقی – داستان کره جنوبی (کتاب تجربه توسعه آسیای شرقی: معجزه، بحران و آینده)

اپیزود ۲۱. برخاستن اقتصاد از روی خاک (کتاب اقتصاد در میدان عمل: تجربه اصلاحات اقتصادی در گرجستان – قسمت اول)

اپیزود ۲۲. تسهیل کسب‌وکار در عمل (کتاب اقتصاد در میدان عمل: تجربه اصلاحات اقتصادی در گرجستان – قسمت دوم)

اپیزود ۲۳. ساده‌سازی و تنظیم‌گری (کتاب اقتصاد در میدان عمل: تجربه اصلاحات اقتصادی در گرجستان – قسمت سوم)

اپیزود ۲۴. اصلاحات در نظام رفاهی، سلامت و آموزش (کتاب اقتصاد در میدان عمل: تجربه اصلاحات اقتصادی در گرجستان – قسمت چهارم)

#پادکست_دغدغه_ایران تاکنون در ۵۴ اپیزود و ۴ فصل منتشر شده است. #اندیشه_توسعه موضوع محوری این پادکست است، اما به موضوعات متفاوت اندیشه توسعه در اپیزودهای آن پرداخته شده است. دسته‌بندی موضوعی اپیزودها برای کمک به شنوندگان برای تهیه شده است.

حمایت از پادکست
حامی‌باش 

صفحه اینستاگرام پادکست

شنیدن از:
Apple Podcast ‖ Castbox

Google Podcast ‖ Overcast

Pocket Casts ‖ Shenoto

(اگر می‌پسندید به اشتراک بگذارید.)

@dirancast_official

#کتاب


فصل ۴ کتاب مذاکرات تجاری، موضوع حمایت از تولید داخلی استیل در آمریکا را بررسی می‌کند. مطالعه این فصل نشان می‌دهد که:

- چرا صنایع استیل با وجود تعداد کم شاغلین و روند کاهشی موفقیت اقتصادی، در آمریکا مهم بوده‌اند (و هستند؟)،

- اثر بحران مالی دهه ۹۰ شرق آسیا بر بحران استیل در آمریکا چه بوده،

- چطور ذی‌نفعان مختلف برای حل این مساله در کشور تلاش کرده‌اند.

کتاب:

https://www.amazon.com/Case-Studies-Trade-Negotians-International/dp/0881323632

---------

درمورد بحران استیل:

https://en.wikipedia.org/wiki/Steel_crisis

درمورد بحران مالی سال ۱۹۹۷ شرق آسیا:

https://en.wikipedia.org/wiki/1997_Asian_financial_crisis


@trade_notes

به بهانه شعار سال:
چرا «محوریت دانش‌بنیان» بهترین انتخاب نیست؟ (قسمت دوم)
برزین جعفرتاش

ایرادات شعار سال (تولید، دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین)
اول اینکه صنایع دانش‌بنیان به نسبت سایر بخش‌های اقتصاد اشتغال‌زایی به مراتب کمتری دارند. به عبارت دیگر هر چقدر صنعت از لحاظ فناوری پیچیده‌تر باشد، سهم ماشین‌آلات و فناوری بیشتر شده و از این رو اشتغالزایی کمتری ایجاد می‌کند. صنایع اشتغالزا یا کاربر صنایعی هستند که هزینه نیروی کار سهم قابل توجهی از بهای تمام شده محصول را تشکیل می‌دهد. در جدول زیر رتبه‌بندی صنایع مختلف بر حسب کاربر بودن را مشاهده می‌کنید.

رتبه کد آیسیک ورژن 2 صنایع کاربر
1 322 تولید پوشاک بجز کفش و کتونی
2 234 تولید کفش و کتونی، بجز کفش پلاستیکی یا لاستیک جوشانده و قالب زده
3 261 ساخت ظروف سفالی، چینی و گلی
4 332 تولید ملمان و وسایل منزل، بجز وسایلی که اساس‌شان فلزی است
5 321 تولید منسوجات و پارچه
6 390 سایر صنایع تولیدی
7 331 تولید چوب، محصولات چوبی و پنبه‌ای بجز مبلمان
8 381 ساخت قطعات فلزی بجز ماشین‌آلات و تجهیزات
9 323 تولید چرم و محصولات چرمی، چرم مصنوعی و خز بجز پوشاک و کفش
صنایع میانی
10 342 صنایع چاپ، نشر و صنایع وابسته
11 385 ساخت تجهیزات حرفه‌ای و علمی، اندازه‌گیری و کنترل که در جاهای دیگر طبقه‌بندی نشده‌اند، و کالاهای عکاسی و نوری
12 362 تولید شیشه و محصولات شیشه‌ای
13 355 تولید محصولات لاستیکی
14 356 تولید محصولات پلاستیکی که درجای دیگری طبقه‌بندی نشده‌اند
15 282 بجز 3825 ساخت ماشین‌آلات بجز الکترونیکی (بجز 3825)
16 369 تولید سایر محصولات معدنی غیرفلزی
17 383 بجز 3832 ساخت دستگاه‌های الکترونیکی، لوازم خانگی و ملزومات (به استثنای 3832)
18 3825 به علاوه 2832 ساخت ماشین‌آلات اداری، محاسبه‌گر و حسابداری و تجهیزات و دستگاه‌های رادیو، تلویزیون و ارتبطات
19 384 ساخت تجهیزات حمل و نقل
20 341 تولید کاغذ و محصولات کاغذی
صنایع سرمایه‌بر
22 311 به علاوه 312 تولیدات غذایی
23 352 تولید سایر محصولات شیمیایی
24 371 صنایع اساسی آهن و فولاد
25 372 صنایع اساسی فلزات آهنی
26 354 تولید محصولات متفرقه نفت و زغال‌سنگ
27 313 صنایع نوشیدنی
28 314 تولید دخانیات
29 351 تولید مواد شیمیایی صنعتی
30 353 پالایشگاه نفت
جدول (1): رتبه‌بندی صنایع تولیدی از منظر کاربر بودن

همانطور که در جدول بالا آمده، مهمترین صنایع کاربر و اشتغال‌آفرین نه تنها دانش‌بنیان نیستند بلکه از لحاظ فناوری نسبتا ساده محسوب می‌شوند. نکته مغفول مانده اینجاست که در کشور ما به علت وابستگی اقتصاد به نفت، صنایع سبک و کاربر از کانال بیماری هلندی و نوسانات اقتصاد کلان تحت فشار بوده و از این رو عمده سرمایه و نیروی انسانی و توجه دولت صرف صنایع سنگین و سرمایه‌بر می‌شود که اشتغالزایی و سرریز کارآفرینی و فناوری محدودی دارند . تمرکز بر توسعه صنایع پیشرفته و دانش‌بنیان در حقیقت ادامه این بی‌تفاوتی و عدم توجه به این مشکل ساختاری مهم است.
ایراد دوم در محوریت قرار دادن بخش دانش‌بنیان مربوط به نیروی انسانی موجود در کشور است. عمده اشتغالزایی صنایع دانش‌بنیان برای افراد متخصص و تحصیلکرده است. در صورتی که مزیت اصلی کشورهای در حال توسعه از جمله ایران در نیروی انسانی ساده و نیمه‌ماهر است (در ادامه توضیحات بیشتری درباره ترکیب نیروی انسانی کشور ارائه می‌شود). به عبارت دیگر در حالی که میلیون‌ها ایرانی در مناطق شهری و روستایی یا بیکار هستند یا در مشاغل غیرمولد ویا با بهره‌وری پایین مشغول به کارند، تمرکز بر ایجاد شغل برای بهترین متخصصان کشور (متخصصانی که احتمالا بدون کمک دولت هم برای خودشان شغل ایجاد می‌کنند) احتمالا بهترین گزینه اقتصاد نباشد.
ایراد سوم مربوط به توالی توسعه اقتصادی است. به این معنی که توسعه اقتصادی به طور تاریخی یک فرآیند گام به گام بوده و از مونتاژ صنایع ساده و سبک آغاز شده و به مرور و با انباشت قابلیت‌های تولیدی به سمت صنایع پیچیده‌تر و با ارزش‌افزوده بیشتر حرکت می‌کند. این توالی به بهترین شکل در الگوی توسعه پرواز غازهای کشورهای آسیا شرقی به تصویر کشیده شده است.


پیوست (1): الگوی توسعه پرواز غازها

در این الگو به وضوح توالی توسعه از صنایع ساده و مونتاژی و حرکت گام به گام به صنایع و حوزه‌های پیچیده‌تر نشان داده می‌شود. ایده اصلی این است که حرکت ورای مزیت نسبی و جهش یکباره به حوزه‌های بسیار پیچیده احتمال شکست برنامه توسعه را افزایش می‌دهد. جاستین یوفو لین، بنیانگذار اقتصاد ساختارگرایی جدید از جمله کسانی است که روی این توالی تاکید زیادی داشته و به نظر او یکی از مهمترین دلایل شکست برنامه‌های تحول ساختاری در کشورهای در حال توسعه، هدف‌گیری صنایعی است که با سطح برخورداری از عوامل تولید - که تعیین‌کننده مزیت نسبی آن کشور است -

پیوست (1): الگوی توسعه پرواز غازها

تماس @bjafartash
آدرس کانال @industrial_policy

#development

ادامه مطلب در کانال نویسنده

#مقاله
#tradelaw


درمورد قاعده تعیین تعرفه در مذاکرات تجاری:

مقاله سال ۱۹۹۹ نوشته Kyle Bagwell بحث جالبی دارد درمورد نحوه تنظیم تعرفه تجاری: این که مبتنی بر قاعده است یا مبتنی بر قدرت. مقاله:

https://www.aeaweb.org/articles?id=10.1257/aer.89.1.215

نهادها و سازمان‌های بین‌المللی (مانند گات و سازمان تجارت جهانی) بعد از جنگ جهانی دوم برای قاعده‌مند کردن شیوه مذاکرات تجاری شکل گرفتند تا بلکه به این ترتیب شیوه تعامل بین کشورها را شفاف‌تر کنند.

این بخش مقاله براساس صفحات ۸۵ و ۸۶ کتاب سال ۱۹۹۷ نوشته John Jackson نوشته شده‌است:

https://mitpress.mit.edu/books/world-trading-system-second-edition
--------

درمورد موافقت‌نامه عمومی تعرفه و تجارت، موسوم به گات:

https://en.wikipedia.org/wiki/General_Agreement_on_Tariffs_and_Trade

درمورد سازمان تجارت جهانی:

https://en.wikipedia.org/wiki/World_Trade_Organization


@trade_notes

پایان کار کانال تجارت. ادامه مطالب در کانال روزنوشت:
@kennedy_notes

#data


داده GTAP درمورد تعرفه های تجاری با دسترسی رایگان:

https://www.gtap.agecon.purdue.edu/resources/taste/taste.asp

فیلم های آموزشی نحوه کار با مدل GTAP:

https://www.youtube.com/playlist?list=PLPxv-eNe5-sG03RpQQa16B87xC88jvj42

در مورد GTAP:

https://www.gtap.agecon.purdue.edu/



@trade_notes

#job


موقعیت کاری در موسسه پترسون در حوزه تحلیل تعرفه های تجاری:

https://www.linkedin.com/posts/chad-bown-40583038_do-you-like-thinking-about-tariffs-do-activity-7288917819528806400-ehBq?utm_source=share&utm_medium=member_ios


@trade_notes

#موقعیت
#محیطزیست



مدرسه تابستانی در حوزه تجارت و محیط زیست در Paris School of Economics:

https://www.parisschoolofeconomics.eu/en/summer-school/international-trade/

توضیحات بیشتر:

Participants will learn about recent developments in the theory and empirics of international trade and how they can be used to analyse environmental issues such as:

Climate change
Greenhouse gas emissions
Deforestation
Biodiversity loss



@insurance_notes

⭕️ برنامه‌ی «یک کمربند یک جاده (راه ابریشم جدید)» در ایران

https://multimedia.scmp.com/news/china/article/One-Belt-One-Road/index.html

یک سایت چینی که ۵ پروژه‌ی اصلی برنامه‌ی کمربند و جاده‌ی چین را به صورت گرافیکی توصیف کرده است:
۱. راه‌آهن چین به لندن
۲. جاده‌ی به بندر گواتر پاکستان
۳. راه‌آهن به ایران
۴. خط لوله‌ی گاز آسیایی
۵. خط آهن به مرز خورگوس قزاقستان
مرز خورگوس بین چین و قزاقستان برای چین و برنامه‌ی کمربند و جاده‌اش بسیار حیاتی است. خط آهن چین به سمت خاورمیانه و اروپا از مرز خورگوس در قزاقستان شروع می‌شود. بعد از گذر از آلماآتی پایتخت قزاقستان، یک شهر کوچک وجود دارد به اسم تودبای. این شهر یک دوراهی استراتژیک است و عیجب این‌که این دوراهی انگار پس از چند هزار سال برقراری راه ابریشم هنوز هم نقش قدیمی‌ خودش را دارد و خواهد داشت و این داستان‌های پیشرفت تکنولوژیک و هوش مصنوعی و… انگار اثری بر این بازی ندارد. یک شقش راهی روسیه می‌شود تا چین را از طریق روسیه، بیلاروس، لهستان، آلمان، بلژیک و فرانسه به لندن و بریتانیای کبیر برساند. یک شق دیگر هم راهی تهران می‌شود: از ازبکستان و تاشکند و سمرقند و بخارا و ترکمنستان می‌گذرد و از مرز سرخس وارد ایران می‌شود و مابقی داستان. شهرهایی که این خط آهن ازشان عبور می‌کرد برای خیلی از ایرانیان جاذبه‌ی تمام وعیار است.

https://multimedia.scmp.com/news/china/article/One-Belt-One-Road/iran.html

سال ۱۳۹۴ که شی جینگ پینگ به ایران آمد، خط آهن به سمت ایران خیلی موضوعیت پیدا کرده بود.
امسال بهار که رفته بودم مشهد یک روزش را با اتوبوس رفتم تربت جام. روز بعدش رفتم راه‌آهن مشهد که با قطار بروم سرخس. آن موقع نمی‌دانستم که راه‌آهن مشهد سرخس بخشی از برنامه‌ی کمربند و جاده‌ی چین است و اهمیت استراتژیک دارد. البته باید از فعل گذشته استفاده کنم. بهم گفتند که این خط آهن مشکل کمبود لکوموتیو دارد و همه‌ی صندلی‌هایش هم برای کارکنان پالایشگاه سرخس و بخش‌های صنعتی سرخس رزرو است. خیلی وقت‌ها هم تاخیر دارد. امروز هم به تو بلیط نمی‌رسد. اگر می‌خواهی به سرخس بروی با ماشین برو. قطار به دردت نمی‌خورد. فهمم بیجک گرفت که این خط آهن اصلا فعال نیست. خط آهنی که برای مصرف داخلی خود ایرانی‌ها فعال نیست مطمئنا نمی‌تواند ادعای نسخه‌ی قرن بیست و یکمی راه ابریشم را هم داشته باشد خب…
می‌خواهم بگویم حتی در موردی که خود قدرت خارجی هم می‌خواهد که باعث توسعه‌ی ما بشود ما پس می‌زنیم و یک کاری می‌کنیم که بی‌خیال شود…

#job



موقعیت کاری برای تحلیل گر داده به عنوان دستیار پژوهشی Chad Bown در موسسه پترسون برای افراد ساکن منطقه دی سی:

https://www.linkedin.com/jobs/view/4190007088


@trade_notes

#job


موقعیت های کاری برای افراد مسلط به مدل های تجاری GTAP:


موقعیت پست داک در دانشگاه بن آلمان در حوزه Global Economic Modeling of Land Use, Agriculture, and Food:

https://www.uni-bonn.de/en/university/working-at-the-university/job-opportunities/vacancies-1/working-group-leader-for-global-economic-modeling-of-land-use-agriculture-and-food-e14?set_language=en

موقعیت کاری برای اقتصاددان در اتحادیه تولیدکنندگان دانه سویا:

https://app.trinethire.com/companies/134853-american-soybean-association/jobs/106811-senior-economist

--------
داده GTAP درمورد تعرفه های تجاری با دسترسی رایگان:

https://www.gtap.agecon.purdue.edu/resources/taste/taste.asp

فیلم های آموزشی نحوه کار با مدل GTAP:

https://www.youtube.com/playlist?list=PLPxv-eNe5-sG03RpQQa16B87xC88jvj42

در مورد GTAP:

https://www.gtap.agecon.purdue.edu/



@trade_notes

▪️فراخوان همکاری پژوهشی

🔺معاونت مطالعات اقتصادی و آینده‌پژوهی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران، به‌منظور بهره‌برداری از ظرفیت‌های پژوهشی موجود و ارتقاء دانش و تجارب علمی در حوزه‌های مرتبط، از تمامی متخصصان، صاحب‌نظران، دانشگاهیان و پژوهشگران برای همکاری دعوت می‌کند.

🔺اگر شما نیز به موضوعات تجارت بین‌الملل، زنجیره ارزش، آینده‌پژوهی و مسائل مرتبط با بهبود محیط کسب و کار علاقه‌مند هستید، خواهشمندیم رزومه و سوابق پژوهشی خود را به آدرس پست الکترونیکی که در انتهای این مطلب اعلام شده، ارسال کنید.

🔺ما بر این باوریم که همکاری‌های پژوهشی می‌تواند به شکل‌گیری ایده‌های نوآورانه و الگوهای موفق در ارتقاء کسب و کارها کمک کند. منتظر دریافت پیشنهادها و همکاری‌های ارزشمند شما هستیم.

👈آدرس پست الکترونیک معاونت مطالعات اقتصادی و آینده پژوهی اتاق تهران

economic_research@tccim.ir

#دردمشترک
#سرمایهگذاری
#کتاب

#development


کتاب سال ۱۹۹۸ نوشته Theodore Moran، تجربه کشورهای درحال توسعه و کشورهای عضو شوروی سابق را در سرمایه گذاری خارجی بررسی می کند. تمرکز کتاب بر آثار سرمایه گذاری خارجی بر توسعه این کشورها است.

پیوند به کتاب:

https://www.piie.com/bookstore/foreign-direct-investment-and-development

فصل اول: اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر کشور: نظریه و شواهد چه می گوید؟

فصل دوم: ملاحظات نظری در مورد مداخله کشور در تقویت سرمایه گذاری، الزام به انتقال تولید به آن کشور، و شروط مربوط به کیفیت محصولات صادراتی

فصل سوم: شرکت های خارجی و تقویت سرمایه گذاری در کشور

فصل چهارم: سرمایه گذاری خارجی و الزام کشورهای دیگر به انتقال تولید به کشور

فصل پنجم: سرمایه گذاری مستقیم خارجی و شروط مربوط به کیفیت محصولات صادراتی

فصل ششم: مزیت رقابتی و جهانی سازی تولید

فصل هفتم: سرمایه گذاری مستقیم خارجی و الزامات مربوط به تولید مشترک

فصل هشتم: سرمایه گذاری مستقیم خارجی و ملزومات مربوط به استاندارد تولید

فصل نهم: قراردادهای ناقص و ریسک سیاسی در پروژه های مربوط به حوزه های منابع طبیعی (مانند نفت و گاز و معادن)

فصل دهم: وارد کردن سرمایه گذاری مستقیم خارجی به فرایند توسعه

---------


با توجه به شرایط موجود، تصمیم گرفتم مطالعه و اشتراک گذاری دیگر بخش های گزارش های دانشگاه جانز هاپکینز را به زمانی که احیانا مورد نیاز بود، موکول کنم.

به جای آن، درمورد سرمایه گذاری خارجی مطلب خواهم نوشت.



@kennedy_notes