Քանի որ Արցախի տարբեր շրջանների մեջ կապ չկա, զոհերի և վիրավորների թվի մասին ամբողջական պատկեր չունենք։
Սակայն հաստատված տվյալներով՝ զոհերը անցնում են երեք տասնյակը, իսկ վիրավորները՝ 200-ը։ Այդ թվում երեխաներ։
Պատերազմը շարունակվում է։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Ադրբեջանը գրոհում է Արցախի գրեթե բոլոր ուղղություններով (քարտեզում՝ մուգ կարմիրով հատվածը)։
Եթե Հայաստանը ռազմական միջամտություն չցուցաբերի, Արցախի դիմադրության պաշարները կարող են տևել մի քանի ժամից մինչև 1-2 օր։
Չեմ ուզում չստուգված տեղեկություններ հրապարակել ադրբեջանական բանակի կողմից գրավված տարածքների մասին, բայց դրանք կան։ Ու գնալով շատանալու են։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Վաղը՝ սեպտեմբերի 21-ին, երբ լրանա Հայաստանի անկախության հերթական՝ 32-րդ ամյակը, ՀՀ դե-ֆակտո իշխանությունը բարձր տեքստեր կասի։ Մինչդեռ եթե այսօր Արցախն ընկնի, կավարտվի նաև Հայաստանի Հանրապետությունը։ Ու դա բոլորս ենք զգալու մեր կաշվի վրա։
Առանց բացառության բոլորս։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Քաղաքագետ Անժելա Էլիբեգովա.

«Թշնամու երկարաժամկետ նպատակը պարզ ա.

1. Լուծել Արցախի հարցը և կենտրոնացնել ողջ ռազմական, դիվանագիտական, քարոզչական ներուժը Հայաստանի դեմ։

2. Վերաբնակեցնել ադրբեջանցիներին Հայաստանում, ինչը արդեն բանակցում են ու դա չի էլ թաքցվում։

3. Կազմակերպել սադրանք, որ «սրբազան» զոհ ունենան վերաբնակեցվածների մեջ։

4. Հարձակվել Հայաստանի վրա իբր հայրենակիցներին պաշտպանելու համար։

Ցանկացածը, ով ձեզ կասի, որ Հայաստանը չի խառնվում Արցախի էթնիկ զտումներին, որ չներքաշվի պատերազմի մեջ, այս պլանի մաս ա, գիտակցված կամ տգիտությունից։ Վաղը, մյուս օրը արդեն հայաստանցիներիս էլ պաշտպանող չի լինելու»։

Միայն մի ճշգրտում իմ կողմից։ Հաշվի առնելով դեպքերի զարգացման արագությունը՝ սրանք ոչ թե երկարաժամկետ, այլ կարճաժամկետ նպատակներ են։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Իմ ընկեր Խաչատուրը՝ gg taxi ծառայության հիմնադիրը, ով հիմա Ստեփանակերտում է, նոր նամակ է ինձ ուղարկել, որ փոխանցեմ ձեզ։

«Նամակ Հայ ազգին ռմբակոծվող Ստեփանակերտից

Արցախին կարող է օգնել միայն Հայաստանի Հանրապետությունը:
Այս պահին դա տեղի չի ունենում, քանի որ ղեկին թշնամու շահը սպասարկող դավաճաններ են:
Եթե ուզում ենք, որ ՀՀ-ն օգնի հայերին իշխանությունը պետք է փոխվի:

Ի՞նչ կարող է անել հայ մարդը՝
⁃ դուրս գալ հրապարակ և պահանջել դավաճանների հեռացում,
⁃ օգտագործել սոց. ցանցերը՝ անել փոստեր, լայվեր, նկարներ համազգային ցույցից,
⁃ զանգել բոլոր ընկերներին, բարեկամներին և համոզել, որ իրենք էլ միանան,
⁃ Ձեր կողմից հարգված մարդկանցից պահանջել, որ առաջնորդեն ազգը:

Արցախի մեր ՀԱՅ մարտիկները կռվում են, նահատակվում են, բայց չեն հանձնվում:

ջիջի հիմնադիր,
Խաչատուր
Ստեփանակերտ,
Պաշարված Արցախ

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

2020 թ. Արցախյան պատերազմում զոհված լուսահոգի Հայկազ Մկրտչյանը դեռ 2020-ի հոկտեմբերի 15-ին գրել է այս տողերը իր մորը։
Իր նման հազարավոր մարդիկ 1990-ականներին, 2016-ին, 2020-ին պաշտպանել են մեզ։ Այսօր ՀՀ դե-ֆակտո իշխանությունը չի թողնում, որ մենք մեզ պաշտպանենք։
«Ու ո՞ւմ ա պետք տենց կյանքը». Հայկի խոսքերը վերաշարադրեմ. ո՞ւմ ա պետք կյանքը առանց Արցախ ու կործանված Հայաստանում։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Արցախի անվտանգության խորհրդի նիստի արձանագրությունը.

«Արցախը հարկադրված կլինի դիմել համապատասխան քայլերի՝ գերնպատակ ունենալով առաջնահերթորեն ապահովել բնակչության ֆիզիկական անվտանգությունը»:
Սա աղետ է, ու Արցախի մահախոսականը։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Այս ամենի գլխավոր մեղավորը ունի անուն ազգանուն և պաշտոն՝ ՀՀ դե-ֆակտո վարչապետն ու իր գլխավորած խմբավորումը։
Պակաս մեղավոր չեն բոլոր նրանք, ովքեր իրենց պասիվությամբ, «քաղաքականությամբ զբաղվելով», «սաղ էլ նույնն են» և այլ հիմարություններով չեն թողել, որ մենք հաջողենք այդ խմբավորման դեմ մեր արդար պայքարում։
Մեղավոր եք։ Ու դա միշտ հիշվելու է։
Ու սա վերջը չէ։ Հաջորդը՝ Սյունիք ու Վայոց Ձոր։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Իսկ այս ամենի ընթացքում Հայկական բանակը հետևում է, թե ինչպես են մեր հայրենիքի մի հատվածում կոտորվում 120 հազար հայեր։ Ում են պետք ձեր կոչումները, մեդալներն ու ուսադիրները։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Սեփական իշխանությունը պահելու համար Արցախի կամ որևէ այլ էական հարցի համար ցանկացած բողոքի գործողություն Հայաստանի ներկայիս դե-ֆակտո իշխանությունը կոչում է «հեղաշրջում», իսկ մասնակիցներին՝ «օտարներին ծառայող 5-րդ շարասյուն»։
Մինչդեռ չի հերքում, որ Արցախը հանձնել ու հանձնում է Ադրբեջանին։ Այստեղից տրամաբանական հարց. Արցախը թուրքին հանձնողը հա՞յ է, իսկ այն հայը, որը պայքարում է այդ հանձնումը կանգնացնելու համար, ո՞չ։
Օտարներին ծառայողները Հայաստանի դե-ֆակտո իշխանություններն են։ Նաև նրանք մեր թշնամիների իրական դաշնակիցները։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Հռոմի պապն էլ է կոչ անում, որ Արցախում Ադրբեջանի պատերազմը դադարի, Հայաատանի իշխանությունն էլ: «Հռոմի պապից ավելի կաթոլիկ» ասացվածքը նոր իմաստ է ստանում:

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Արցախում երեխաների զանգվածային սպանություններ են լինում, հասկանում ե՞ք։ Խփել են երեխաների տեղափոխող մեքենայի , ընկել է ձորը, երեխաները փախել են անտառ, թուրքը հետևից սկսել է կրակել ու սպանել։

Ժողովուրդ, վաղը ձեր երեխաներին էլ է թուրքը այդպես սպանելու։ Դուք էս ի՞նչ հումքից եք ստեղծված, որ էսքան անսիրտ եք, էս ինչ եք դարձել, ժողովուրդ։

Եթե Հայաստանը էս կողմից չմտավ, մի քանի օր քնց նույն բանն անելու են Գորիսում, Սիսիանում, Կապանում, Ջերմուկում, Վարդենիսում, Ճամբարակում, Բերդում, Նոյեմբերյանում ու այդպես հերթով։

Արցախցի հայ զինվորականի վերջին գրառումը.

«Վերջին գրառում
Ի՛մ սիրելիներ, բոլորի վրեժը լուծեք և իմ մասին չմոռանաք…

ՊԱՏԻՎ, ՊԱՐՏՔ, ՀԱՅՐԵՆԻՔ։

Կապի վերջը🇦🇲»։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

⚡️⚡️⚡️
Ադրբեջանի հարձակման ներքո և վերջիններիս Հայաստանի դե-ֆակտո իշխանությունների գործուն աջակցությամբ Արցախը կապիտուլացվեց։
Սա պաշտոնական տեղեկություն է։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Արցախի լիարժեք հայաթափումը օրերի հարց է։ Ձև կա կանգնացնելու, եթե այսօր փոխվի Հայաստանի դե-ֆակտո իշխանությունը։
Այս նույն քայլից է կախված Սյունիքի ապագան։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Կատարվեց «Ղարաբաղը տանք, հանգիստ ապրենք»-ը։ Բոլոր դա կրկնողները շուտով կտեսնեն, թե ինչ «հանգիստ» է իրենց սպասում։ Թուրք-ադրբեջանական հանգիստ։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Ինձ հարցնում են, թե ինչ է լինելու հետո։
Ասեմ։

1. Արցախի գրեթե լիարժեք հայաթափում։ Էլ չի լինելու Արցախ մի քանի օրից։

2. ՀՀ-Ադրբեջան պայմանագրի ստորագրում, որտեղ կլինեն մի քանի կետ (տե՛ս հաջորդ տողերը)։

3. Հայաստանի Տավուշի, Արարատի և Վայոց Ձորի մարզերից նոր տարածքների հանձնում Ադրբեջանին՝ «անկլավ» անվան տակ։

4. Սյունիքով և Տավուշով Ադրբեջանին ու Թուրքիային միջանցքի տրամադրում։ Դրանցից մեկը այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցքն է»։

5. Հայաստանի Հանրապետության տարածքում ադրբեջանցիների և թուրքերի զանգվածային (մի քանի տասնյակ հազարի) բնակեցում և նրանց իրավունքների ապահովում՝ թուրք-ադրբեջանական միջազգային երաշխիքներով։

6. Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերի կրճատում, ատոմակայանի փակում, կրթական համակարգի փոփոխություն։

7. Հայաստանի Հանրապետության բազմաթիվ քաղաքացիների հետապնդում՝ «Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության դեմ» գործած հանցանքների (այսինքն բանակում ծառայելու) համար։

Էս ամենը երաշխավորված կլինի, եթե Հայաստանում մնա այսօրվա դե-ֆակտո իշխանությունը, որոնք այս ամենի միակ և գլխավոր մեղավորն են։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

ՀՀ դե-ֆակտո վարչապետը շուտով ելույթ կունենա։ Կասի, որ իրենք մեղք չունեն, որ Արցախում կստեղծվեն մեխանիզմներ, որ հայերը ապրեն ու որ Հայաստանը պայքարելու է իր ինքնիշխանության համար։
Իսկ մեզ բոլորիս կանվանի աթոռակռվի համար պայքարողներ։
Ու դա կլինի նույն այն սուտը, որով պահեց իշխանությունը, երբ նոյեմբերի 9-ին, Շուշին հանձնած, ասեց, որ «Շուշիի համար մարտերը շարունակվում են»։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Արցախում Ադբեջանը դեռ շարունակում է կրակել:

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman