🧠چالش‌های روانی مادران کودکان استثنایی

👶تولد فرزند معمولاً برای والدین تجربه‌ای شیرین و امیدبخش است؛ هرچند همراه با سختی‌ها و نگرانی‌ها باشد.
در این میان، انتظار برای داشتن فرزندی سالم به والدین احساس امنیت و رضایت می‌دهد. اما زمانی که والدین متوجه معلولیت فرزند خود می‌شوند، این امیدها ناگهان جای خود را به شوک، یأس و نگرانی می‌دهد و مسیر تازه‌ای از چالش‌ها آغاز می‌شود.

❗️مادر به عنوان اصلی‌ترین مراقب کودک، بیشترین فشار روانی را تحمل می‌کند؛
به‌خصوص زمانی که کودک دچار ناتوانی ذهنی باشد.
مراقبت دائمی، نیاز به فراهم‌سازی شرایط ویژه رشد، روبه‌رو شدن با رفتارهای قالبی، مشکلات زبانی، قشقرق‌ها و ضعف مهارت‌های خودمراقبتی کودک، همه و همه می‌توانند توان روانی مادر را تحلیل برده و عملکرد طبیعی او را مختل کنند. در چنین وضعیتی، احساساتی مانند گناه، ناکامی، محرومیت، غم و افسردگی در مادر شدت می‌گیرد.
این وضعیت اغلب موجب گوشه‌گیری، افت عزت‌نفس، احساس بی‌ارزشی و کاهش علاقه به ارتباطات اجتماعی می‌شود؛

⚠️عواملی که در نهایت سلامت روان مادر را تهدید می‌کنند.
نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که سلامت روان مادران کودکان استثنایی به‌طور معناداری پایین‌تر از مادران کودکان عادی است؛
و در میان گروه‌ها، مادران کودکان کم‌توان ذهنی بیشترین سطح آسیب روانی را تجربه می‌کنند.

🌱 این یافته‌ها ضرورت حمایت روانی، اجتماعی و آموزشی ویژه از مادران کودکان استثنایی را برجسته می‌کند؛
چرا که سلامت روان مادر، نقش مهمی در کیفیت زندگی و رشد کودک دارد.

📚منبع

🌱در کانال انجمن علمی کودکان استثنایی با ما همراه باشید…
| @ExChildren_Association |

👨‍🏫چگونه باید توانایی‌های کودکان استثنائی بررسی شود؟

✏️کودکان استثنائی معمولا با ناتوانمندی‌هایشان به یاد آورده می‌شوند، هرچند که آن‌ها توانایی های به خصوصی دارند که آن‌ها را از سایر افراد متمایز می‌کند.

✔️این ویدئو بخش کوتاهی از صحبت‌های دکتر دَن پیترز درباره نگاه دیگران به کودکان استثنائی‌ست؛ همچنین اینکه چطور باید به تمام نقاط قوت‌شان به طور همزمان توجه داشت...

📌در این ویدئو توضیح داده می‌شود که حتی در صورت در نظر گرفتن توانایی‌های مثبت، این کودکان دائما مورد قضاوت دیگران قرار می‌گیرند.

✍️مترجم: یکتا امیرزاده، دانشجوی کارشناسی روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی

🌱در کانال انجمن علمی کودکان استثنایی با ما همراه باشید…
| @ExChildren_Association |

🧠اختلالات یادگیری کودکان

🔹در چند هفته ی پیش رو قصد داریم کمی بیشتر به اختلالات یادگیری کودکان بپردازیم؛ اختلالاتی که شناسایی به موقع آن‌ها از افت تحصیلی و بروز مشکلات هیجانی نظیر اضطراب جلوگیری میکنند.

📊علاوه بر پیامد های فردی، بررسی این اختلالات در کودکان اهمیت اقتصادی و اجتماعی نیز دارند چرا که هزینه های ناشی از ترک تحصیل و بیکاری از جمله زیان هایی است که بر جامعه تحمیل می شوند.

🔍از سوی دیگر، پژوهش های جدید این حوزه گامی به سوی درک گسترده تر کارکرد مغز و فرآیند های شناختی برداشته اند

✨در ادامه بیشتر در این موضوع خواهیم پرداخت و از کودکانی خواهیم گفت که دنیایشان کمی متفاوت از سایر کودکان ، اما همچنان درخشان و پر نور است.

✍️نویسنده: فاطمه علیمرادی، دانشجوی کارشناسی روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی

🌱در کانال انجمن علمی کودکان استثنایی با ما همراه باشید…
| @ExChildren_Association |

🗣صدای افراد دارای اختلال یادگیری خاص

🎙در این ویدیو، از زبان کسانی میشنویم که دچار اختلال یادگیری خاص هستند. با شناخت این اختلال، میتوان مسیر رشد و یادگیری کودکان را هموارتر ساخت.

✍️مترجم: فاطمه علیمرادی، دانشجوی کارشناسی روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی

🌱در کانال انجمن علمی کودکان استثنایی با ما همراه باشید…
| @ExChildren_Association |

✏️«نارسانویسی(Dysgiaphia)، وقتی دست از ذهن عقب می‌ماند»

❓نارسانویسی یا دیسگرافیا چیست؟
یک اختلال یادگیری است که باعث دشواری در نوشتن می‌شود. این اختلال دو جنبه دارد:

🔹نارسانویسی ساختاری (حرکتی):
مربوط به مشکلات در هماهنگی حرکتی و کنترل عضلات دست است. کودک یا فرد ممکن است نتواند حروف را به شکل یکنواخت و خوانا بنویسد یا خیلی زود دستش خسته شود. این مسئله به هوش ربطی ندارد، بلکه به مهارت‌های حرکتی ظریف و ارتباط مغز با عضلات دست مربوط است.
🔹نارسانویسی شناختی:
شامل دشواری در املا، دستور زبان، سازمان‌دهی جمله‌ها و انتقال افکار به نوشتار است. این چالش‌ها به پردازش زبان و حافظه کاری مربوط می‌شوند، نه به توانایی‌های هوشی کلی. فرد ممکن است در گفتار یا تفکر بسیار قوی باشد، اما در نوشتن نتواند همان کیفیت را نشان دهد.

⚠️نکته: هوش و دیس‌گرافیا دو مقوله‌ی جدا هستند.
بسیاری از افراد با نارسانویسی هوش متوسط یا حتی بالاتر از متوسط دارند. مشکل آن‌ها در «ابزار بیان نوشتاری» است، نه در توانایی درک یا تفکر.
به همین دلیل، کودکی که در نوشتن مشکل دارد، ممکن است در داستان‌گویی شفاهی، حل مسئله یا خلاقیت بسیار موفق باشد.

1️⃣اولین گام: تشخیص این که فرد کدام جنبه نارسانویسی را دارد؟ آیا ترکیبی از هردو چالش شناختی و ضعف های حرکتی است؟

✔️چه حمایت هایی میتوان از آنها کرد؟
🔹کاردرمانی
🔹استفاده از سازمان‌دهنده‌های گرافیکی
🔹گرفتن یادداشت از معلم
🔹استفاده از مدادهای مخصوص با گریپ
🔹ضبط کردن درس‌ها
🔹اختصاص زمان اضافه برای انجام تکالیف و آزمون‌ها
🔹استفاده از نویسنده کمکی یا برنامه‌های تبدیل گفتار به نوشتار
🔹تایپ کردن به‌جای نوشتن
🔹امتحانات شفاهی
🔹آموزش کودک درباره تشخیصش و توضیح اینکه این موضوع ارتباطی با هوش ندارد

✍️نویسنده: زینب زمانی، دانشجوی رشته مشاوره، دانشگاه اصفهان

🌱در کانال انجمن علمی کودکان استثنایی با ما همراه باشید…
| @ExChildren_Association |

✏️مداد های مخصوص با گریپ(ابزار حمایتی از جنبه ضعف حرکتی نارسانویسی)

نوشتن برای بچه‌های مبتلا به دیسگرافیا سخت و خسته‌کننده است، چون کنترل حرکات دست و انگشتان دشوار می‌شود.
🔹گریپ کمک می‌کند مداد راحت‌تر در دست ثابت بماند و کودک انرژی کمتری صرف نگه داشتن مداد کند.
🔹این کار باعث کاهش درد یا خستگی دست و افزایش تمرکز روی نوشتن به جای درگیر شدن با خود مداد می‌شود.

✍️نویسنده: زینب زمانی، دانشجوی رشته مشاوره، دانشگاه اصفهان

🌱در کانال انجمن علمی کودکان استثنایی با ما همراه باشید…
| @ExChildren_Association |

👨‍🏫اتاق حسی: کمکی برای تمرکز و یادگیری دانش‌آموزان دارای اختلال طیف اوتیسم

📹این ویدیو اتاق حسی را در یک موسسه آموزشی نشان می‌دهد. اتاق حسی یا Sensory Room یک ابزار قدرتمند و مقدماتی است. این اتاق اختلال یادگیری را درمان نمی‌کند، اما موانع عاطفی و حسی که جلوی یادگیری را می‌گیرند، از سر راه برمی‌دارد. وقتی یک کودک آرام، متمرکز و احساس امنیت کند، آنگاه می‌تواند از سایر روش‌های درمانی (مانند آموزش چندحسی) بهره بسیار بیشتری ببرد.

اجزای اتاق حسی همانطور که در ویدیو نشان داده می‌شود شامل:

1️⃣فیبرهای نوری (Fibre Optics)
. دسته‌های نوری نرمی که به آرامی رنگ عوض می‌کنند.
➕کارکرد درمانی: این ابزار، یک تحریک بینایی غیرتهاجمی و آرامش‌بخش فراهم می‌کند. کودک می‌تواند آن‌ها را لمس کند، در میان آن‌ها دراز بکشد یا فقط تماشا کند. این کار به موارد زیر کمک می‌کند:
🔹جلب توجه: تمرکز بر روی یک محرک آرام.
🔹کاهش اضطراب: ریتم آرام تغییر رنگ‌ها، سیستم عصبی را تنظیم می‌کند.
🔹تمرین تعقیب چشمی: دنبال کردن نورها با چشم.

2️⃣پروژکتورهای اثرنور (Projectors with Light Effects)
نورهای رنگی که روی دیوار و سقف می‌افتند و الگوهای آرام (مانند حباب) ایجاد می‌کنند.
➕کارکرد درمانی: ایجاد یک محیط غوطه‌ور و چندحسی که حواس بینایی و حتی لمسی (احساس شناور بودن در آب) را درگیر می‌کند. این محیط به کودک کمک می‌کند تا از دنیای شلوغ و استرس‌زای بیرون جدا شده و به درون خود بازگردد.

3️⃣تخت/پاف حسی (Sensory Pod/Bean Bag)
یک تخت یا پاف بزرگ و نرم.
➕کارکرد درمانی: ارائه فشار عمقی (Deep Pressure). وقتی کودک درون آن دراز می‌کشد یا خودش را در آن جمع می‌کند، فشار ملایم و یکنواختی به بدنش وارد می‌شود. این فشار، مانند یک بغل گرفتن آرامش‌بخش، سیستم عصبی را به شدت آرام می‌کند و اضطراب را کاهش می‌دهد. این برای کودکانی که "دفاعی لمسی" دارند یا دائماً بی‌قرار هستند، بسیار ایده‌آل است.

4️⃣صداهای آرامش‌بخش (Ambient Sounds)
موسیقی ملایم یا صداهای طبیعت (مثل آب جاری) در پس‌زمینه.
➕کارکرد درمانی: پوشاندن صداهای مزاحم محیطی که ممکن است باعث حواس‌پرتی یا overload حسی شوند. این صداها به ایجاد یک حباب امن و قابل پیش‌بینی کمک می‌کنند.

❓این اتاق دقیقاً چگونه به "اختلال یادگیری" کمک می‌کند؟
فرض کنید یک کودک با "نارساخوانی (Dyslexia)" قبل از جلسه درمان آموزشی، بسیار بی‌قرار و مضطرب است زیرا می‌داند قرار است با چالشی سخت روبرو شود. معلم یا درمانگر او را برای ۱۵-۲۰ دقیقه به اتاق حسی می‌برد.

1️⃣کاهش اضطراب: کودک روی تخت حسی دراز می‌کشد و فشار عمقی، سیستم عصبی او را از حالت "جنگ یا گریز" به حالت "آرامش و امنیت" می‌برد.

2️⃣سازماندهی حواس: با نگاه کردن به نورهای آرام و گوش دادن به موسیقی ملایم، حواس پراکنده او متمرکز و سازماندهی می‌شود.

3️⃣آماده‌سازی برای یادگیری: حالا که کودک آرام شده، سیستم عصبی او "سازمان‌یافته" است و مغزش از شر شلوغی‌های حسی خلاص شده، آمادگی بسیار بیشتری برای تمرکز بر روی حروف، کلمات و آموزش‌های تحصیلی دارد.

درواقع اتاق حسی مثل "ریست کردن" سیستم عصبی کودکی می‌ماند قبل از اینکه به یک چالش یادگیری ورود کند.

✍️گردآورنده: فاطمه نعمتی، کارشناسی روانشناسی دانشگاه تهران

🌱در کانال انجمن علمی کودکان استثنایی با ما همراه باشید…
| @ExChildren_Association |

🏠چند مورد از تمرین های کاردرمانی که در محیط خانه هم میتواند انجام گیرد.

نارسانویسی ساختاری (حرکتی):
✅مهره‌چینی یا نخ کردن مهره‌ها: بچه‌ها مهره‌ها رو داخل نخ یا بند می‌کنن؛ این کار هماهنگی چشم و دست رو تقویت می‌کنه.
✅نقاشی با انگشت یا قلم‌موهای بزرگ: کودک بدون فشار زیاد روی مداد، حرکت‌های آزاد و بزرگ انجام می‌ده و کنترل دستش بهتر می‌شه.
نارسانویسی شناختی:
✅داستان‌گویی شفاهی + نوشتن: اول کودک داستان رو با صدای بلند تعریف کنه، بعد یکی دو جمله ازش رو بنویسه. این پل بین گفتار و نوشتار خیلی کمک‌کننده است.
✅نوشتن با کلمات کلیدی: به جای جمله‌های کامل، کودک فقط کلمات مهم رو بنویسه مثلا: سگ – توپ – پارک بعد کم‌کم این کلمات رو به جمله تبدیل کنه.

✍️نویسنده: زینب زمانی، دانشجوی رشته مشاوره، دانشگاه اصفهان

🌱در کانال انجمن علمی کودکان استثنایی با ما همراه باشید…
| @ExChildren_Association |

⁉️اضطراب اجتماعی؛ اختلال درون سازی از دسته اختلالات رفتاری-هیجانی(EBD)

✏️اضطراب اجتماعی در کودکان یعنی «ترس یا نگرانی از ارزیابی منفی، تحقیر یا قضاوت شدن در تعاملات اجتماعی یا موقعیت‌های ایفای نقش اجتماعی که موجب اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی می‌شود.» و اگر پایدار و بیش از حد باشد و عملکرد روزانه را مختل کند، به عنوان اختلال اضطراب اجتماعی (SAD) شناخته می‌شود.

✍️نویسنده: زینب زمانی، دانشجوی رشته مشاوره، دانشگاه اصفهان

🌱در کانال انجمن علمی کودکان استثنایی با ما همراه باشید…
| @ExChildren_Association |

❓بررسی رابطه قلدری و اضطراب اجتماعی

🎙آیا شما تا به حال قربانی قلدری شده اید؟ یا خودتان دست به قلدری زده اید؟
قلدری به‌عنوان یک رفتار:
پرخاشگرانه، عمدی، ناعادلانه و تکراری تعریف می‌شود که با عدم تعادل قدرت بین قلدر و قربانی همراه است و دارای دو شیوه سنتی و سایبری میباشد:

🔹قلدری سنتی (Traditional Bullying)
رفتارهای مکرر پرخاشگرانه مثل تهدید، تمسخر، ضرب و طرد اجتماعی.

🔹قلدری سایبری (Cyberbullying)
آزار یا تهدید در فضای آنلاین مثل پست‌کردن عکس یا پیام توهین‌آمیز در شبکه‌های اجتماعی. در سایبرقلدری
نوجوانان ASD که از اجتماع واقعی فرار می‌کنن، بیشتر وقتشونو آنلاین می‌گذرونن و همین باعث افزایش احتمال آزار دیدن در فضای مجازی میشه.

♨️جالب است بدانید
ضعف در مهارت‌های اجتماعی و درک نیت دیگران باعث میشه هم قربانی بشن هم گاهی قلدر (از روی ناتوانی در تنظیم هیجان). البته قربانی‌ها خطر اضطراب بسیار بالاتری نسبت به قلدرها دارند. به‌خصوص در کودکان ۶–۱۰ سال.

⚠️قلدر شدن همیشه به خاطر «قدرت طلبی» نیست؛ گاهی راهیست برای محافظت از خود، کاهش اضطراب و کنترل ترس‌های اجتماعی.
قلدری یک عامل خطر مستقیم برای اضطراب اجتماعی است چون باعث:
🔹کاهش اعتماد به نفس
🔹ترس از تعاملات اجتماعی
🔹ترس از ارزیابی منفی
🔹اجتناب از مدرسه
می‌شود.

📝راهکارهای پیشنهادی:
آموزش به والدین و معلمان برای مداخله فعال جهت حمایت از کودکان اضطراب اجتماعی از طریق:
✔️آموزش رفتار اجتماعی مناسب
کمک به کودکان با نیازهای ویژه. ✔️برای درک نشانه‌های اجتماعی
کاهش تحریک‌پذیری در نوجوانان (مثلاً برنامه‌های مدیریت خشم).
✔️کمک به بچه‌های قلدر که اضطراب اجتماعی پنهان دارند.
✔️کنترل محیط مدرسه و افزایش حضور بزرگسالان در زنگ تفریح.

➕مداخله درمانی:
استفاده از رویکر CBT برای درمان و ترکیب آن با رویکرد هیجان مدار EFT (جهت تنظیم هیجان)

✍️نویسنده: زینب زمانی، دانشجوی رشته مشاوره، دانشگاه اصفهان

🌱در کانال انجمن علمی کودکان استثنایی با ما همراه باشید…
| @ExChildren_Association |

🧮اختلال ریاضی یا dyscalculia: چگونه بیرون از کلاس درس، بر کودکان تاثیر می‌گذارد؟

👤در این ویدئو دکتر آدام زامورا، متخصص اعصاب و روان بالینی،درباره چالش‌های کودکان درگیر با اختلال ریاضی توضیح می‌دهد.

🔍برخلاف تصور کلی، نه فقط انجام فعالیت در کلاس درس و پرداختن به ریاضیات، بلکه انجام کارهای معمول زندگی نیز تحت تاثیر این اختلال قرار می‌گیرند.

✅در انتهای ویدئو به راهکار‌هایی در جهت بهبود شرایط و عملکرد این کودکان می‌رسیم که انجام آن‌ها در زندگی روزمره به سادگی ممکن است.

✍️مترجم: یکتا امیرزاده، دانشجوی کارشناسی روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی

🌱در کانال انجمن علمی کودکان استثنایی با ما همراه باشید…
| @ExChildren_Association |

👨‍🏫اختلال نافرمانی مقابله‌ای یا ODD در کلاس درس:

❓یکی از مشکلاتی که کودکان ممکن است با آن درگیر باشند، اختلال ODD است که در نتیجه آن کودکان بسیار لجباز و پرخاشگر خواهند بود؛ مخصوصا نسبت به والدین و معلمان.

📝در کلاس درس این کودکان و رفتار پرخاشگرانه آن‌ها نسبت به معلمان، چالش‌برانگیز است و در صورتی که معلمان راهکار‌های درست در مقابل آن‌را ندانند، شرایط حتی بدتر می‌شود.

📌این ویدئو بیانگر راهکار‌هایی برای بهتر کردن شرایط، هم برای معلمان و هم برای کودکان درگیر اختلال ODD است.

✍️مترجم: یکتا امیرزاده، دانشجوی کارشناسی روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی

🌱در کانال انجمن علمی کودکان استثنایی با ما همراه باشید…
| @ExChildren_Association |

📹معرفی و تحلیل روان‌شناختی فیلم Like Stars on Earth «مثل ستاره‌ها روی زمین»:

💫فیلم مثل ستاره‌ها روی زمین، اثری آموزنده در حوزه روان‌شناسی کودک و آموزش فراگیر است که به‌طور دقیق به چالش‌های کودکان دارای اختلال یادگیری خاص (دیسلکسیا) می‌پردازد.

📝این فیلم داستان کودکی به نام ایشان را روایت می‌کند؛ کودکی که علی‌رغم هوش بالا و خلاقیت چشمگیر، به دلیل مشکلات پردازش زبان نوشتاری با ناکامی‌های تحصیلی مکرر مواجه می‌شود.
با این حال، نبود آگاهی کافی در مدرسه و خانواده موجب می‌شود رفتارهای ایشان به اشتباه به عنوان «بی‌توجهی» یا «تنبلی» تفسیر گردد؛ موضوعی که در واقع ریشه در یک نیاز آموزشی ویژه دارد.

🧠فیلم به‌خوبی نشان می‌دهد که دیسلکسی نه‌تنها به معنای کاهش توانایی ذهنی نیست، بلکه تنها یکی از اشکال اختلال یادگیری است که بیشتر در مهارت‌های خواندن و نوشتن بروز می‌یابد. ایشان نمونه‌ای از کودکی است که توانایی‌های شناختی سالم اما نیازهای آموزشی متفاوت دارد.

‼️فشار مداوم، مقایسه با دیگران، و عدم درک مشکل واقعی کودک منجر به کاهش عزت‌نفس، اضطراب تحصیلی، کناره‌گیری از تکالیف و احساس ناکارآمدی می‌شود؛ که در فیلم تمام این عوامل به دقت نشان داده‌ شده است.

✨نقطه عطف داستان، ورود معلم هنر، آقای نیکومب است. او با تکیه بر مشاهده دقیق، رویکرد چندحسی و تقویت مثبت، نیازهای واقعی کودک را شناسایی می‌کند و به او فرصت تجربه موفقیت می‌دهد. این شخصیت نمادی از معلمانی است که در آموزش کودکان استثنائی نقش درمانی و حمایتی دارند و به اهمیت تفاوت‌های فردی واقف‌اند.

🏁در پایان یکی از مهم ترین نکات این است که فیلم یادآوری می‌کند که پیش از هر نوع مداخله آموزشی، ایجاد احساس امنیت روانی و پذیرش بدون قید و شرط از سوی بزرگسالان ضروری است. همانطور که این اصول در رویکردهای نوین روان‌شناسی تربیتی نیز مورد تأکید قرار گرفته‌اند.

✍️نویسنده: یکتا امیرزاده، دانشجوی کارشناسی روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی

🌱در کانال انجمن علمی کودکان استثنایی با ما همراه باشید…
| @ExChildren_Association |

😨حمله پنیک (وحشت‌ زدگی)

📹در این ویدئو، یک سکانس از حملهٔ پانیک (وحشت‌زدگی) مرتبط با ریشه‌های اضطراب نمایش داده شده است تا به درک بهتر موقعیت افرادی که دچار این حمله می‌شوند کمک کند.

✍️گردآورنده: زینب زمانی، دانشجوی رشته مشاوره، دانشگاه اصفهان

🌱در کانال انجمن علمی کودکان استثنایی با ما همراه باشید…
| @ExChildren_Association |

😰اختلال وحشت‌زدگی (Panic Disorder)

❗️تفاوت حمله پنیک با اختلال پنیک چیست؟

🔹حمله پنیک:
گاهی انسان‌ها ممکن است چند لحظه ترس شدید، وحشت یا هول‌زدگی را تجربه کنند. این حالت همان پنیک است و ممکن است شبیه حمله قلبی یا احساس «در حال مرگ بودن» باشد.
معمولا این پدیده گذراست و معمولا با یک موقعیت ترسناک همراه است.

🔹اما اختلال پنیک است اگر:

1️⃣این پنیک بدون ارتباط با موقعیتی خاص اتفاق بیفتد

2️⃣به‌طور مکرر رخ دهد

3️⃣و حداقل ۳۰ روز بعد از حمله، فرد مدام نگران دوباره اتفاق افتادن آن باشد

📊شیوع آن: اواخر نوجوانی تا اواخر ۲۰سالگی (حدود ۱۷ تا ۲۵ سال)

🚨علائم پنیک:
⏺تپش قلب
⏺تنگی نفس
⏺درد قفسه سینه
⏺تعریق
⏺تنش عضلانی
⏺بی‌خوابی
⏺تحریک‌پذیری یا ناراحتی شدید عصبی
(ممکن است زمینه ژنتیکی داشته باشد)

⚠️نکته:
هرکس حمله پنیک✅لزوما اختلال پنیک❌
هرکس اختلال پنیک✅حمله پنیک✅

🔍اختلال پنیک جزو اختلالات اضطرابی است:
OCD ، اضطراب فراگیر، اضطراب اجتماعی ،PTSD ،فوبیاها

حدود نیمی از افراد مبتلا به اختلال پنیک همزمان دچار اختلالات خلقی مانند افسردگی یا اختلال دوقطبی هستند، و همچنین ممکن است دچار مشکلات روانپزشکی دیگر مانند OCD، فوبیاها و اسکیزوفرنی باشند.

❗️آگورافوبیا (ترس از گیر افتادن در موقعیت)
این یکی از عوارض اختلال پنیک است.
فرد می‌ترسد در مکان‌های پرجمعیت مثل:
💢فروشگاه
💢خودروهای شلوغ
💢اتوبوس و مترو دچار حمله شود و ممکن است خانه‌نشین شود.

💊درمان:
درمان معمولا ترکیبی است از:
دارودرمانی برای کاهش اضطراب: داروهای ضداضطراب یا ضدافسردگی (مانند SSRIs)
روان درمانی مانند درمان شناختی رفتاری (CBT) و درمان مواجهه (اکسپوژر) با موقعیت‌هایی که باعث ترس می‌شوند.

✍️نویسنده: زینب زمانی، دانشجوی رشته مشاوره، دانشگاه اصفهان

🌱در کانال انجمن علمی کودکان استثنایی با ما همراه باشید…
| @ExChildren_Association |

➕وقتی کسی جلوی ما دچار پنیک شد چه‌ اقداماتی انجام دهیم؟

✍️گردآورنده: زینب زمانی، دانشجوی رشته مشاوره، دانشگاه اصفهان

🌱در کانال انجمن علمی کودکان استثنایی با ما همراه باشید…
| @ExChildren_Association |

⚡️اختلال تیک و تورت در کودکان

🔔اختلال تیک و سندرم تورت یک وضعیت عصب‌رشدی است که با حرکات یا صداهای ناگهانی، سریع، غیرارادی و تکراری (تیک‌ها) بروز می‌یابد. این تیک‌ها در کودکان اغلب بین ۴ تا ۶ سالگی آغاز شده و ممکن است در استرس تشدید شوند. نمود رفتاری آن می‌تواند شامل پلک زدن، تکان‌های سر، بالا انداختن شانه، صاف کردن گلو، تولید صداهای نامفهوم یا حتی گفتن کلمات نامتعارف باشد. در نگاه ناآگاهانه جامعه، این رفتارها ممکن است به عنوان «بی‌ادبی»، «عمدی» یا «نابهنجار» تعبیر شوند، در حالی که کودک کنترل کاملی بر آنها ندارد.

📹تحلیل روان‌شناختی و سیاسی مستند «من توره دارم، ولی توره من را ندارد»:

🔍این مستند تنها یک گزارش آموزشی درباره یک اختلال عصبی نیست؛ بلکه یک بیانیه روان‌شناختی و سیاسی درباره هویت، قدرت و مقاومت در برابر نظام‌های هنجارساز است. مستند با قرار دادن کودکان در مرکز روایت، به‌جای بیمارانگی، بر عاملیت آنان تأکید می‌کند.

🧠نگاه روان‌شناختی:
در مستند با وضوح و صراحتی قابل توجه، کودکان تجربه زیسته خود از تیک‌ها، نگاه‌های خیره، قضاوت دیگران و گاه تمسخر را بازگو می‌کنند. این شرایط می‌تواند منجر به اضطراب اجتماعی، کاهش عزت نفس، و انزوای عاطفی شود. نکته عمیق روان‌شناختی اینجاست که مستند نشان می‌دهد بزرگ‌ترین رنج کودکان، اغلب خود تیک‌ها نیستند، بلکه واکنش جامعه به آن‌هاست. در اینجا، نظریه برچسب‌زنی (Labeling Theory) آشکار می‌شود: وقتی کودک به‌طور مکرر با برچسب «عجیب»، «مزاحم» یا «پرخاشگر» مواجه می‌شود، ممکن است این برچسب را درونی‌سازی کرده و هویت خود را حول آن بازتعریف کند. اما مستند با نمایش کودکان در فعالیت‌های روزمره، خلاقیت و روابطشان، این برچسب را می‌شکند و نشان می‌دهد توره بخشی از شخصیت است، نه تمام شخصیت.

🧐تحلیل روان‌شناسی سیاسی (بدن به مثابه عرصه نبرد):
از منظر سیاسی،بدن این کودکان به عرصه‌ای برای نبرد بین هنجارهای اجتماعی و تفاوت‌های عصبی تبدیل شده است. نظام‌های رسمی مانند مدرسه، که بر نظم، سکوت و یکنواختی رفتاری تأکید دارند، اغلب این بدن‌های «پرسروصدا» و «پرحرکت» را به عنوان اخلالگر نظم می‌بینند. اینجا می‌توان از مفهوم «زیست‌قدرت» (Biopower) فوکو سخن گفت: قدرتی که بدن‌ها را مدیریت، طبقه‌بندی و در جهت هنجارهای اجتماعی تنظیم می‌کند. تیک‌ها، به مثابه مقاومت ناخواسته بدن در برابر این انضباط، دائماً کودک را در موقعیت «متخلف» قرار می‌دهند.

✨مقاومت از طریق روایت‌گری:
نقطه قوت مستند،واژگون کردن رابطه ناظر/منظور است. کودکان از موضوع منفعل مشاهده و ترحم، به سوژه‌های فعال روایت‌گر تبدیل می‌شوند. آنها به ما می‌گویند: «این منم، این شرایط من است، و من آن را برای شما توضیح می‌دهم.» این عمل، شکلی از «مقاومت روایی» (Narrative Resistance) است. عنوان مستند نیز خود یک شعار سیاسی است: یک جداسازی قاطعانه بین «خودِ واقعی کودک» و «اختلال». آنها اعلام می‌کنند که توره ممکن است بخشی از زندگی آنها باشد، اما مالک و تعریف‌کننده آنها نیست. این اعلامیه، پاسخی عملی به نظریه انگ اجتماعی (Stigma) گافمن است.

⚠️پرسش نهایی:
مستند این پرسش بنیادین را پیش می‌کشد:وقتی تفاوت عصبی فرد، او را در حاشیه سیستم‌های آموزشی و اجتماعی قرار می‌دهد، چگونه می‌تواند هویت خود را از چنگال تعاریف پزشکی و اجتماعی برهاند؟ پاسخ مستند در آموزش، گفت‌وگو و افزایش نمایندگی است. با دیده و شنیده شدن، این کودکان نه تنها آگاهی را افزایش می‌دهند، بلکه سیاست‌های حذف و سکوت را به چالش می‌کشند و فضایی برای تنوع عصبی می‌گشایند. آنها به‌واسطه صدای خود، از حاشیه به مرکز گفتمان درباره خودشان حرکت می‌کنند.

✍️نویسنده: فاطمه نعمتی، دانشجوی رشته‌‌ی روانشناسی دانشگاه تهران

🌱در کانال انجمن علمی کودکان استثنایی با ما همراه باشید…
| @ExChildren_Association |