🔵تحلیلی بر تاب‌آوری اقتصادی روسیه در میانه جنگ و تحریم

#اکوتهران
#روسیه

🔸با گذشت نزدیک به چهار سال از آغاز جنگ اوکراین، اقتصاد روسیه علیرغم وضعیت جنگی و تحریم‌های وسیع اروپا و ایالات متحده با بحران بنیادین مواجه نشده است. جنگ اوکراین بدون شک تبعات گسترده‌ای در میان‌مدت و بلندمدت برای اقتصاد روسیه خواهد داشت و کمتر تحلیلگری ممکن است این جنگ را برای اقتصاد روسیه موهبت بداند. با این وجود، مدیریت تبعات اقتصادی جنگ توسط روسیه و نمایش تاب‌آوری در مقابل فشارهای بیرونی و داخلی را می‌بایست متغیری تعیین‌کننده در کیفیت پیشنهاد آتش‌بسی دانست که پوتین از سوی ترامپ و ویتکاف دریافت کرده است.

💢بحران‌های اقتصاد روسیه

🔹اقتصاد روسیه با شروع و تداوم جنگ از چند ناحیه کلیدی تحت فشار قرار گرفت. تحریم و شرایط جنگی موجب افت تقاضای داخلی و خارجی در اقتصاد روسیه شد و همزمان، دسترسی این کشور را به مواد اولیه و تجهیزات سخت‌تر کرد. چشم‌انداز کاهش درآمد ارزی و قطع دسترسی به دلار و یورو ارزش روبل را با نوسان جدی مواجه کرد.

🔹در این میان، مشکل مزمن کمبود نیروی کار روسیه نیز با اخراج مهاجران غیرقانونی، مهاجرت بخشی از نیروی کار به خارج روسیه و اعزام بخشی دیگر به جبهه، تشدید شد. در مجموع، تقریبا تمامی برآوردها از ورود روسیه به یک رکود تورمی حکایت می‌کرد. با این حال، ابتکارات سیاستی کرملین توانسته‌ است ثباتی نسبی بر اقتصاد روسیه درگیر جنگ حاکم سازد.

💢ابتکارات کلان کرملین

🔹سیاست اقتصادی روسیه در جریان جنگ اخیر را اصطلاحا «کینزگرایی نظامی» خوانده‌اند که عنوانی برازنده نیز به نظر می‌رسد؛ چرا که نخبگان روسیه با اتخاذ این سیاست، افزایش تقاضای دولتی در صنایع تسلیحاتی و جنگی را به مثابه موتور محرکه رشد اقتصادی در نظر گرفتند و از همین رو بودجه دفاعی روسیه از قریب به 79 میلیارد دلار در سال 2022 به بیش از 140 میلیارد دلار در سال 2024 رسید.

🔹این افزایش قابل‌توجه خریدهای نظامی داخلی با بکارگیری ظرفیت مازاد سایر واحدهای صنعتی در تولید، برای روسیه دو منفعت بنیادین داشت: از یک طرف، نیاز تسلیحاتی دولت روسیه در جبهه‌ها فراهم شد و از طرف دیگر، مانع تعطیلی و ورشکستگی واحدهای صنعتی بی‌کار مانده شد. این اقدامات، در کنار پرداخت‌های گشاده‌دستانه به سربازان و خانواده آنها موجب افزایش تقاضای کل در اقتصاد روسیه شد و بر اثر رکودی جنگ غلبه کرد.

🔹روندهای پیش‌گفته، بالاخص در شرایط جنگ و تحریم، آثار تورمی مشهودی نیز داشته است. در فاصله ژانویه 2022 تا ژانویه 2025 نرخ تورم روسیه به طور متوسط بالاتر از هدف‌گذاری بانک مرکزی و معادل 9.4 درصد بوده است. در ماه‌های اخیر نیز روسیه برای مقطعی وارد تورم دو رقمی شد. در عین حال، نرخ بیکاری به عدد بی‌سابقه 2.2 رسیده است و در صنایع نظامی، رقابت بر سر نیروی کار به افزایش 20 تا 60 درصدی دستمزد پیشنهادی انجامیده است. با این وجود، برآوردها حاکی از روند کاهشی تورم در ماه اخیر هستند. اقدام به ظاهر متناقض اما حساب شده بانک مرکزی روسیه در افزایش نرخ بهره، نقش بسزایی در حفظ ارزش روبل و تضعیف روند تورمی ایفا کرده است.

💢جمع‌بندی

✅علیرغم تجربه چهار سال جنگ و تحریم‌های گسترده، روسیه هنوز از پرتگاه رکود تورمی و بحران‌زدگی فاصله جدی دارد. با اتخاذ رویکرد انبساطی در حوزه مالی و مداخلات پویا در حوزه پولی، این کشور در سه سال گذشته موفق شده تاب‌آوری اقتصادی خود را برای ادامه جنگ به نمایش بگذارد و از این طریق، بر معادلات و محاسبات دشمنان خود تاثیر بگذارد. این تاثیرگذاری البته مختص دشمن نیست و مشاهده این تاب‌آوری به طور قطع اعتماد به نفس بیشتری به کارگزاران روسیه در مذاکرات صلح اوکراین اعطا کرده است.

✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/735
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1‎

🌐فروش اف-۳۵ به عربستان سعودی؛ آیا اسرائیل برتری هوایی خود را حفظ خواهد کرد؟

#مقاله_تحلیلی
#عربستان #اسرائیل

📝سیدرضا میرطاهر

🔹در جریان سفر محمد بن سلطان به واشنگتن در ۲۷ آبان (۱۸ نوامبر) دونالد ترامپ، تضمین رسمی امنیت نظامی ایالات متحده برای عربستان سعودی را اعلام کرد و این کشور را به عنوان «متحد اصلی غیرناتو» معرفی کرده و توافقنامه جدیدی برای دفاع استراتژیک با ریاض رونمایی کرد. به این معنی که واشنگتن اکنون در سطح جدیدی به دفاع از عربستان سعودی متعهد شده، سطحی از همکاری که قبلاً فقط برای متحدانی مانند ژاپن، اسرائیل و کره جنوبی محفوظ بود.

💢فروش اف-۳۵

🔸ترامپ در آستانه سفر ولیعهد سعودی به واشنگتن اعلام کرد که جنگنده‌های اف-۳۵ را در اختیار ریاض خواهد گذاشت. وی تاکید کرد که با وجود برخی نگرانی‌ها مبنی بر دسترسی چین به این تسلیحات پیشرفته آمریکایی، جنگنده‌های اف-۳۵ را به عربستان سعودی خواهد فروخت. بدین ترتیب عربستان مبدل به اولین کشور عرب شد که به این جنگنده نسل پنجمی دست پیدا کرد. عربستان با برنامه خرید ۶۰ جنگنده اف-۱۵ ایی ایکس و ۴۸ جنگنده اف-۳۵ در چارچوب طرح نوسازی چشم‌انداز ۲۰۳۰، معیار جدیدی برای قدرت هوایی خود تعیین کرده است. این قرارداد بزرگ ۱۴۲ میلیارد دلاری شامل موارد دیگری هم می‌شود که تاکنون افشا نشده‌اند. هرچند خرید ۴۸ جنگنده‌ اف-۳۵ از یک مرحله‌ مهم بررسی در پنتاگون عبور کرده، اما هنوز نیاز به تأیید در سطوح بالاتر دارد.

💢موضع دوگانه واشنگتن

🔸نکته مهم ماهیت و کیفیت اف-۳۵ های سفارشی عربستان است. مقامات آمریکایی در ۲۸ آبان (۱۹ نوامبر) گفتند که جنگنده‌های رادارگریز اف-۳۵ که ایالات‌متحده به عربستان خواهد فروخت، پیشرفته‌تر از نمونه‌های مورد استفاده اسرائیل نخواهد بود. بدین ترتیب به رغم فروش اف-۳۵ به عربستان، اما این جنگنده‌ها به منظور حفظ «برتری کیفی نظامیِ» قانونی اسرائیل، کاهش قابلیت خواهند داشت و شامل تسلیحات پیشرفته در خدمت رژیم صهیونیستی، قابلیت‌های جنگ الکترونیک یا موشک‌های نسل بعد بسیار دوربرد (AIM-260) نخواهند بود.

🔸از سوی دیگر ترامپ در دیدار بن‌سلمان مدعی شد که اف-۳۵هایی که عربستان دریافت خواهد کرد «کاملاً مشابه» نمونه‌های اسرائیلی است. وی خطاب به بن سلمان گفت: «می‌دانم که [اسرائیل] دوست دارد شما هواپیماهایی با قابلیت کم‌تر دریافت کنید. من فکر می کنم هر دو در سطحی هستند که باید بهترین‌ها را دریافت کنند. ما قرار است یک معامله داشته باشیم. آن‌ها قصد خرید اف-۳۵ها را دارند.»

💢موضع مبهم تل آویو

🔸اسرائیل ظاهرا با فروش اف-۳۵ به عربستان مخالفتی ندارد اما اصرار دارد که هرگونه انتقال این جنگنده‌ها منوط به عادی‌سازی روابط دو جانبه باشد. یک مقام اسرائیلی به سایت اکسیوس گفت: برخلاف تحویل اف-۳۵ به ترکیه که ما شدیداً مخالف آن هستیم، نگرانی کمتری درباره تحویل چنین جنگنده‌ای به عربستان داریم، آنهم اگر این موضوع بخشی از همکاری امنیتی منطقه‌ای و توافق ابراهیم باشد.

🔸این در حالی است که نیروی هوایی رژیم صهیونیستی طی یک سند رسمی ارائه شده به مقامات سیاسی، مخالفت صریح خود را با فروش این جنگنده به عربستان اعلام کرده است. بر اساس این سند، در صورت دستیابی دیگر کشورهای خاورمیانه به این جنگنده رادارگریز پیشرفته، برتری هوایی اسرائیل می‌تواند تضعیف شود.

💢تاثیر بر برتری هوایی رژیم صهیونیستی

🔸فروش جنگنده‌های نسل پنجم اف-۳۵ به عربستان سعودی، یکی از مهم‌ترین تحولات نظامی و ژئوپولیتیکی خاورمیانه در سال‌های اخیر محسوب می‌شود. این جنگنده‌ها با قابلیت‌های پنهانکاری (Stealth)، حسگرهای پیشرفته و توانایی اجرای عملیات مشترک با سامانه‌های آمریکایی، می‌توانند به‌طور چشمگیری توان هوایی ریاض را ارتقا دهند.

🔸با این حال، باید توجه داشت که برتری اسرائیل صرفاً به داشتن اف-۳۵ محدود نمی‌شود. اسرائیل علاوه بر تعداد بیشتر این جنگنده‌ها، خلبانان بسیار باتجربه و دارای سطح آموزشی بالا و نیز تجربه عملیاتی گسترده در استفاده از آن‌ها در مأموریت‌های واقعی دارد. همچنین، اسرائیل شبکه‌ای پیچیده از سامانه‌های دفاع هوایی، اطلاعاتی و سایبری را در اختیار دارد که مکمل توان هوایی آن است.

💢سخن آخر

✅فروش اف-۳۵ به عربستان سعودی بدون شک توازن قدرت هوایی را در غرب آسیا تغییر خواهد داد و برتری مطلق اسرائیل را کاهش می‌دهد. اما این برتری به‌طور کامل از بین نخواهد رفت، زیرا رژیم صهیونیستی همچنان از مزیت‌های کیفی، تجربه رزمی و حمایت ویژه آمریکا برخوردار است. در واقع، این معامله بیش از آنکه برتری اسرائیل را از میان ببرد، آن را وارد مرحله‌ای تازه از رقابت و بازتعریف موازنه قدرت هوایی می‌کند.

🔗برای مطالعه متن کامل مقاله کلیک کنید!🔗

✅اندیشکده تهران✅
🌐https://institutetehran.com/art/733
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1‎

🌐از مکزیکوسیتی تا سانتیاگو؛ چپ‌گرایان تا چه اندازه در اقتصاد آمریکای لاتین موفق بوده‌اند؟

#مقاله_تحلیلی
#آمریکای_لاتین

🔹آمریکای لاتین طی بازه‌ای دو ساله از ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ شاهد موج‌ گسترده‌ای از راست‌گرایی بود. این پیروزی‌های متوالی معانی گوناگونی می‌توانند داشته باشند. شکست‌های اقتصادی دولت‌های چپ و ترقی‌خواه در کشورهایی نظیر آرژانتین و بولیوی است. اما آیا تجربه این کشورها تصویر درستی از مجموع عملکرد اقتصادی چپ‌ها در این منطقه ارائه می‌دهند؟ در کشورهایی نظیر کوبا، نیکاراگوئه و ونزوئلا، توسعه‌نیافتگی با حکومت‌های اقتدراگرایانه احزاب چپ همراه گشته است و در کشورهایی دیگر همچون مکزیک و برزیل سوسیال‌دموکرات‌ها توسعه‌یافته‌ترین اقتصادهای منطقه را ساخته‌اند. در مجموع، چپ‌ها کارنامه‌های متضادی از خود در کشورهای لاتین‌تبار بر جای گذاشته‌اند.

💢سوسیال‌دموکرات‌های در حال توسعه‌

🔸چپ‌گرایان در برزیل و مکزیک راهبردهای خود را حول اصلاح نظام سرمایه‌داری و تحقق عدالت اجتماعی از طریق فرآیندهای دموکراتیک تنظیم کرده‌اند و به همین دلیل آنان را می‌توان سوسیال‌دموکرات خواند. آن‌ها برنامه‌های خود را صرفاً متمرکز بر سیاست‌های رفاهی نکرده‌اند، بلکه بخش خصوصی را به عنوان عنصر مهمی در رشد اقتصادی می‌بینند که به معنای پذیرش اقتصاد سرمایه‌دارانه و ایجاد تعدیل‌هایی درون آن است.

1️⃣برزیل

🔸نقش اصلی حرکت برزیل روی ریل توسعه در قرن بیست‌ویکم را تاکنون لوئیس لولا دسلیوا، رئیس‌جمهور کنونی از حزب کارگر ایفا کرده و توسط دیگر رؤسای جمهور همچون دیلما روسف -از همین حزب- و سایرین دنبال شد. عملکرد حزب کارگر باعث شده است که برزیل سریع‎ترین رشد اقتصادی را در میان کشورهای منطقه از سال ۲۰۰۵ داشته باشد. نرخ فقر نیز در جامعه برزیل از حدوداً ۱۸٪ در سال ۲۰۰۱ به ۶.۵٪ در سال ۲۰۱۶ کاهش یافت و در سال ۲۰۲۳ نیز ۳.۸٪ بود.

2️⃣مکزیک

🔸در مکزیک ما با دو دوره کاملاً مجزا روبرو هستیم که در آن جامعه مکزیک تدریجا از برنامه‌های طرفدار بازار آزاد به برنامه‌های دولت‌گرا متمایل شده است. چگونه راست‌گرایان قدرت خود را در مکزیک از دست دادند؟ حزب اقدام ملی در برخی آمارهای اقتصادی کلان عملکرد قابل قبولی از خود برجای گذاشت. اما نتوانست تحولی اساسی در کاهش نرخ فقر و نابرابری درآمد (مخصوصاً در مناطق شهری) داشته باشد. حزب مورنا در مکزیک با شعار «تحول چهارم» بهبود معیشت قشر فقیر را هدف خود اعلام کرد که منجر به محبوبیت حزب شد.

💢سوسیال‌دموکرات‌های شکست خورده

🔸برزیل و مکزیک، دو نمونه موفقیت چپ‌گرایان در آمریکای لاتین هستند؛ اما نمونه‌های شکست این جریان در این منطقه فراوان هستند. آرژانتین، السالوادور و اکوادور نمونه‌های اصلی ناکامی برنامه‌های اقتصادی چپ‌ها هستند.

🔸آرژانتین نمونه‌ای خاص در شکست چپ‌گرایان است. تا پیش از خاویر میلی، چپ‌گرایان (پرونیست‌ها) قدرت اصلی کشور را از سال ۲۰۰۰ در دست داشتند. اما پرونیست‌ها نتوانستند در مقایسه با برزیل و مکزیک اقتصاد آرژانتین را به سمت توسعه سوق دهند. عمکلرد بسیار بد فرناندز در آخرین دوران ریاست جمهوری او عامل دیگر شکست چپ‌گرایان بود. تورم در دوران او به طور انفجاری افزایش پیدا کرد و از ۵۳٪ در دسامبر ۲۰۱۹ به بیش از ۲۰۰٪ در دسامبر ۲۰۲۳ رسید.

💢اقتدارگرایان چپ

🔸در منطقه کارائیب، تعدادی از دولت‌های چپ هستند که سیاست را نیز در کشورهای خود منحصراً دست خود دارند و مانع از فعالیت‌های مشارکتی مردم می‌شوند. کوبا، نیکاراگوئه و در شدت خفیف‌تری ونزوئلاً جزو این دسته هستند.

1️⃣کوبا

🔸در کوبا ۷۵ سال است که حزب کمونیست حکمفرمایی می‌کند و نظام سیاسی این کشور را تک‌حزبی نگاه داشته است. تاکنون تخمین‌های مختلفی از وضعیت اقتصادی کوبا منتشر شده است. برخی گزارش‌ها از فقر شدید در این کشور خبر می‌دهند. طبق گزارش دیده‌بان حقوق بشر کوبا، نزدیک به ۹۰٪ مردم در فقر به سر می‌برند.

2️⃣ونزوئلا

🔸ونزوئلا از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰ به طور متوالی رشد اقتصادی منفی داشت. در دو سال ۲۰۱۹و ۲۰۲۰ رشد اقتصادی این کشور به ترتیب منفی ۲۷ و ۳۰ درصد بود که اقتصاد کشور را به مرز فروپاشی رساند. چنین وضعیتی باعث شد در سال ۲۰۲۴ بیش از ۷ میلیون نفر ونزوئلا را ترک کنند.

✅عملکرد چپ‌گرایان در آمریکای لاتین قرن بیست‌ویکم کارنامه‌ای متناقض بوده است. سوسیال‌دموکرات‌هایی که به دنبال تعدیل در اقتصاد سرمایه‌داری بودند، اولویت‌ را به توسعه اقتصادی دادند و سطحی از امنیت داخلی را فراهم کردند، توانستند اقتصادهای قدرتمند منطقه را بسازد. اما در کشورهایی نظیر آرژانتین، السالوادور، شیلی، نیکاراگوئه، کوبا و ونزئلا عملکرد بسیار بدی داشته‌اند.

🔗برای مطالعه متن کامل مقاله کلیک کنید!🔗

✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/736
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1‎

🌐 انتخابات زودهنگام در قرقیزستان؛ آیا گردش قدرت تداوم می‌یابد؟

#تحلیل_کوتاه
#قرقیزستان
#آسیای_مرکزی

🔹مجلس قرقیزستان، قریب به یک سال پیش از موعد مقرر، دست به انحلال خود و برگزاری انتخابات زودهنگام زده است و مقرر است در پایان ماه جاری میلادی این انتخابات برگزار شود. جلوگیری از همزمانی انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمان، مهم‌ترین دلیلی است که از سوی نمایندگان برای این اقدام مطرح شده است. در صورت تداوم مجلس سابق، انتخابات مجلس برای نوامبر ۲۰۲۶ و ریاست‌جمهوری در نیمه ژانویه ۲۰۲۷ برگزار می‌شد. منتقدان اما انتخابات زودهنگام را، با توجه به اصلاحات گسترده در قانون انتخابات، اقدامی برای تحکیم قدرت رئیس‌جمهور صدر جباروف دانسته‌اند.

🔸قرقیزستان از زمان استقلال تاکنون سه انقلاب را تجربه کرده است و ریاست جمهوری صدر جباروف، محصول سومین انقلاب قرقیزستان در سال ۲۰۲۰ است که با انتخابات پارلمانی و طرح اتهام تقلب از سوی مخالفان آغاز شد. جباروف علیرغم سابقه نمایندگی مجلس و رهبری جنبش ملی‌سازی معدن طلای «کومتُر»، در زمان اعتراضات ۲۰۲۰ با اتهام آدم‌ربایی زندانی بود. در جریان اعتراضات، وی از زندان آزاد شد و به سرعت از دادگاه حکم برائت گرفت.

🔸جباروف ابتدا به نخست‌وزیری رسید و سپس، با استعفای رئیس‌جمهور به طور موقت بر کرسی وی تکیه زد. در سال ۲۰۲۱ جباروف به طور همزمان انتخابات ریاست‌جمهوری و رفراندوم قانون اساسی برگزار کرد. این رفراندوم در حقیقت برای تبدیل قرقیزستان به یک نظام ریاستی با اختیارات گسترده‌تر برای مقام رئیس‌جمهور طراحی و انجام شد. از آن زمان تاکنون، صدر جباروف و متحد نزدیک وی، کامچی‌بیگ تاشیف، موقعیت خود را بیش از پیش تثبیت کرده‌اند.

💢ساختار مجلس قرقیزستان

🔸ساختار سیاسی قرقیزستان تک مجلسی است و الگوی انتخابات ۹۰ نماینده عضو این مجلس سال گذشته توسط جباروف اصلاح شده است. در الگوی پیشین انتخابات مجلس ۳۶ نماینده از حوزه‌های انتخابیه با یک نماینده وارد مجلس و مابقی از طریق روش انتخابات تناسبی حزبی برگزیده می‌شدند. در الگوی حاضر اما کشور قرقیزستان به ۳۰ حوزه انتخابیه تقسیم شده است و رای دهندگان در هر حوزه انتخابیه سه نماینده منصوب می‌کنند.

🔸رای‌گیری به روش موسوم به SNTV انجام می‌پذیرد. در این روش، هر شرکت‌کننده تنها می‌تواند به یک نفر رای دهد و پس از شمارش مجموع آرای ماخوذه، سه نفری که بیشترین رای را به خود اختصاص داده‌اند نماینده آن حوزه انتخابیه خواهند بود. براساس برآوردهای انجام‌شده، تعداد واجدین شرایط برای شرکت در این انتخابات ۴.۲ میلیون نفر است. قرقیزستان برای ارتقای مشارکت سیاسی زنان در ساختار تصمیم‌گیری، سهمیه جدیدی وضع نموده است که از آن با عنوان «سهمیه زنان» یاد می‌شود. براساس این سهمیه‌بندی در هر حوزه انتخابیه باید یک نفر از نمایندگان منتخب زن باشد.

💢چشم‌انداز

🔸سابقه جابجایی قدرت در قرقیزستان، این کشور را به دموکراتیک‌ترین جمهوری آسیای میانه مبدل نموده است و فرهنگ سیاسی این کشور برخلاف جمهوری‌های همسایه با تحزب و انتخابات گره خورده است. با این وجود، عمده تحلیلگران فضای رقابتی انتخابات اخیر را به مراتب محدود دانسته اند و اغلب جریان‌های شرکت‌کننده در انتخابات به صدر جباروف وفاداری نسبی دارند. در حال حاضر، حزب سوسیال دموکرات به رهبری الماس‌بیگ آتامبایف مهم‌ترین نیروی سیاسی اپوزیسیون به شمار می‌رود. آتامبایف در فاصله سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۷ رئیس‌جمهور قرقیزستان بود و با توجه به مواجهه با حکم محکومیت یازده‌ساله در خانه، در تبعید به سر می‌برد.

✅علیرغم وجود تنها یک نامزد انتخاباتی وابسته به این حزب در انتخابات پیش‌رو، در روزهای گذشته دولت قرقیزستان چهره‌های نزدیک به این حزب را با اتهام تلاش برای برنامه‌ریزی آشوب خیابانی پس از انتخابات دستگیر کرده است. طرح ادعای دستکاری در انتخابات، به طور تاریخی بستر مناسبی برای قبضه قدرت سیاسی در قرقیزستان بوده است و به نظر می‌رسد که اتحاد جباروف-تاشیف با مهار هر چه بیشتر فعالان وابسته به حزب سوسیال‌دموکرات، به دنبال آنند که مانع تکرار این سنت سیاسی در قرقیزستان شوند.


✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/737
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1‎

♦️گینه بیسائو و ادامه سریال کودتاها در غرب آفریقا
▪️الجزیره

#رویة_العربیة
#آفریقا

🔹هفته گذشته گینه بیسائو شاهد انتخاباتی بود که طی آن «اومارو سیسوکو امبالو»، رئیس جمهور فراری گینه بیسائو و «فرناندو دیاس» رهبر اپوزیسیون برای سمت ریاست جمهوری به رقابت با یکدیگر پرداخته بودند. چند روز پس از انتخاباتی که در آن هر دو نامزد مدعی پیروزی بودند و در آستانه اعلام نتایج، صدای تیراندازی در شهر اصلی بیسائو شنیده شد. پس از آن، در صحنه‌ای که برای این منطقه بیش از حد تکراری شده، افسران نظامی در تلویزیون دولتی ظاهر شدند و اعلام کردند که قدرت را به دست گرفته‌اند.

💢علت کودتا

🔸ارتش گینه‌بیسائوو روز پنجشنبه، یک روز پس از به‌دست گرفتن قدرت و برکناری رهبری غیرنظامی، ژنرال «هورتا اینتا» را به‌عنوان رئیس‌جمهور موقت کشور منصوب کرد. اینتا در نخستین حضور عمومی خود به‌عنوان رئیس‌جمهور، با لباس نظامی و در حضور سایر مقامات نظامی، در مراسمی که از تلویزیون دولتی پخش شد ظاهر شد. وی مدعی شد این کودتا برای ناکام گذاشتن طرح «قاچاقچیان مواد مخدر» برای تسلط بر دموکراسی گینه ضروری بوده و تأکید کرد که دوره انتقالی بلافاصله آغاز می‌شود و یک سال ادامه خواهد داشت. در بیانیه تلویزیونی اعلام شد که امبالو «در واکنش به طرحی برای بی‌ثبات‌سازی کشور، که شامل سیاستمداران و قاچاقچیان برجسته مواد مخدر بوده» برکنار شده است. از سوی دیگر، وزارت خارجه سنگال در بیانیه‌ای اعلام کرد که «امبالو» رئیس‌جمهور برکنار‌شده گینه‌بیسائو، پس از مداخله «جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا» (اکوواس)، با یک هواپیمای خصوصی وارد سنگال شده است.

🔸البته اپوزیسیون مدعی شده است که امبالو برای فرار از شکست در انتخابات ریاست‌جمهوری شدیداً رقابتی روز یکشنبه، دست به طراحی یک کودتای ساختگی زده است. رقیب او، «فرناندو دیاس» که همچون امبالو مدعی پیروزی در انتخابات است، اعلام کرد که کودتای نظامی ساختگی بوده تا فرآیند انتخابات و اعلام نتایج انتخاباتی مسدود گردد. در همین راستا حزب مخالف «آفریقایی برای استقلال گینه و کیپ‌ورده» از مردم خواست علیه کودتا دست به اعتراض بزنند و خواستار انتشار نتایج انتخابات شوند. با این وجود، هیچ تحرک تشنج‌آمیزی در پایتخت دیده نمی‌شود فعالیت‌ها در پایتخت، بیسائو، عادی به‌نظر می‌رسد و کسب‌وکارها و حمل‌ونقل عمومی به‌تدریج در حال بازگشت به روال معمول بودند.

💢واکنش‌های خارجی به کودتا

🔸علی‌رغم اینکه قبضه قدرت توسط نظامیان در گینه بیسائو منجر به اعتراضات داخلی نشد اما وضعیت در خارج از این کشور متفاوت بود. «اتحادیه آفریقا» و سازمان «جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا» عضویت گینه بیسائو را در پی کودتای روز چهارشنبه به حالت تعلیق در آوردند و خواستار اعاده فوری نظم قانون اساسی در این کشور شدند و همچنین رهبران کودتا را تهدید به تحریم کردند. این الگویی است که در سایر کودتاهای منطقه نیز تکرار شده است. علاوه بر این، اتحادیه اروپا اعلام کرد که باید نظم قانون اساسی بازگردانده شود و روند شمارش آرا ادامه یابد و سازمان ملل نیز اعلام کرد که وضعیت گینه‌بیسائو را «با نگرانی شدید» دنبال می‌کند.

💢گینه بیسائو کجاست؟

🔸گینه‌بیسائو کشوری کوچک واقع در ساحل غربی آفریقا و یکی از فقیرترین کشورهای جهان است. این کشور از زمان استقلال از پرتغال در بیش از پنج دهه پیش، بارها شاهد کودتا و تلاش برای کودتا بوده است. گینه بیسائو با جمعیت ۲.۲ میلیون نفر، به‌عنوان یکی از مراکز اصلی قاچاق مواد مخدر به‌ویژه کوکائین میان آمریکای لاتین و اروپا شناخته می‌شود که می‌توان آن را یکی از دلایل اصلی بحران‌های سیاسی این کشور است. مرکز و غرب آفریقا طی سال‌های گذشته شاهد بی‌ثباتی‌های گسترده‌ای بوده است چنانکه این نهمین کودتا در این منطقه طی پنج سال گذشته به‌شمار می‌رود.

💢دولت انتقالی جدید

🔸بر اساس اعلامیه‌ای که از تلویزیون دولتی گینه بیسائو پخش شد، دولت جدید قرار است بر دوره‌ یک‌ساله گذار و انتقال سیاسی نظارت کند. «اینتا» تا پیش از کودتا رئیس ستاد ارتش بود و از متحدان نزدیک رئیس‌جمهور برکنار‌شده به‌شمار می‌رفت. همین امر بر شایعات مبنی بر ساختگی بودن کودتا دامن می‌زند. همچنین اینتا روز جمعه با صدور حکمی «الیدیو ویِیِرا تیه»، وزیر پیشین دارایی، را به‌عنوان نخست‌وزیر و وزیر دارایی منصوب کرد.

✅گفتنی است ارتش روز پنجشنبه مقررات منع رفت‌وآمد شبانه را که یک روز قبل وضع شده بود، لغو کرد و خبر از بازگشایی همه گذرگاه‌های مرزی که از عصر چهارشنبه بسته شده بود داد. همچنین دستور داد مدارس، بازارها و مؤسسات خصوصی فوراً بازگشایی شوند؛ اقدامی که نشان‌دهنده بازگشت نسبی ثبات، با وجود وقوع کودتا است.

✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/738
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1‎

🌐صلح شکننده، وابستگی پایدار: آینده اروپا در نظم پسا ‌اوکراین

#تحلیل_کوتاه
#اروپا #اوکراین

🔹جنگ اوکراین را می‌توان نقطه عطفی در تاریخ معاصر اروپا دانست؛ جنگی که بنیان‌های امنیتی، اقتصادی و سیاسی اروپا را دگرگون ساخت. با گذشت بیش از سه سال از آغاز این جنگ و فرسایشی شدن آن، پرسش اصلی این است که پایان درگیری چه در قالب آتش‌بس، توافق صلح نسبی یا ادامه‌ی جنگ در سطحی محدود، چه پیامدهایی برای آینده اروپا به همراه خواهد داشت. پایان یا توقف این جنگ با چه ترکیبی از بازیگران و تحت چه شرایط میدانی و راهبردی، برای آینده اروپا بسیار تعیین‌کننده خواهد بود.

💢میان واشنگتن و مسکو: بن‌بست استقلال اروپا

🔸در صورت دستیابی به هرگونه آتش‌بس در اوکراین، ایالات متحده به‌تدریج از شدت حمایت‌های نظامی و سیاسی خود خواهد کاست و بدین‌ترتیب، بار اصلی بازسازی امنیتی اوکراین و تضمین ثبات در شرق اروپا بر دوش کشورهای اروپایی خواهد افتاد. هرچند توقف درگیری، تهدید فوری روسیه را کاهش می‌دهد، اما از سوی دیگر، این امر بحث‌های جدی‌تری درباره نحوه تأمین مالی دفاعی و تقسیم بار امنیتی در اروپا برخواهد انگیخت. با وجود تلاش‌های مکرر برای تحقق «خودکفایی راهبردی»، اروپا در میان‌مدت قادر به قطع وابستگی امنیتی خود به ایالات متحده نخواهد بود. نیاز به تسلیحات پیشرفته، اطلاعات نظامی و حضور بازدارنده آمریکا در شرق اروپا موجب می‌شود که پروژه استقلال راهبردی اروپا عملاً به سیاست «کاهش وابستگی» تقلیل یابد.

🔸هم‌زمان، نهادهای فراملی مانند اتحادیه اروپا و ناتو با رشد ملی‌گرایی دفاعی در کشورهایی چون لهستان، فرانسه و آلمان با چالش‌های جدیدی روبه‌رو خواهند شد. این روند، فرایند تصمیم‌گیری جمعی در عرصه امنیت و سیاست خارجی را دشوارتر خواهد ساخت و به تضعیف انسجام درونی قاره خواهد انجامید. حاصل چنین وضعیتی، اروپایی با قدرت پراکنده، امنیت شکننده و نفوذ محدود در نظام سیاسی جهانی است.

💢اروپا در حاشیه: بحران اعتبار و توان تأثیرگذاری

🔸در صورتی که اروپا نتواند پیش از شکل‌گیری هرگونه توافق صلح، ابتکار عمل دیپلماتیک را در اختیار گیرد و اوکراین نیز موفقیت میدانی چشمگیری کسب نکند، نقش این قاره در شرق اروپا و حتی در معادلات بین‌المللی به‌طور محسوسی تضعیف خواهد شد. تجربه اروپا در مواجهه با بحران‌های پیشین همانند الحاق کریمه نشان داده است که این قاره غالباً از فقدان انسجام در تصمیم‌گیری رنج می‌برد؛ در چنین شرایطی، اگر پایان جنگ اوکراین با کنشگری مستقیم آمریکا رقم بخورد، اعتبار اروپا به‌عنوان کنشگری بانفوذ و راه‌گشا در عرصه دیپلماسی جهانی بیش از پیش خدشه‌دار خواهد شد.

🔸تداوم این وضعیت، وزن سیاسی اروپا در برابر قدرت‌های نوظهور نظیر چین را کاهش داده و ادراک «وابستگی ساختاری» سیاست خارجی اروپا را در نگاه بازیگران جهانی تقویت می‌کند. در نتیجه، توان مشارکت مؤثر اروپا در مدیریت بحران‌های بین‌المللی به‌طور فزاینده‌ای محدود خواهد شد. هرچند اروپا به حمایت مالی و نظامی از اوکراین پس از آتش‌بس ادامه می‌دهد، اما منافع دیپلماتیک و اقتصادی ناشی از این سیاست بیش از همه نصیب ایالات متحده خواهد شد.

💢واگرایی درون‌قاره‌ای و بحران رهبری اروپا

🔸جنگ اوکراین نه‌تنها انسجام سیاسی اروپا را تضعیف کرده، بلکه روند واگرایی درونی را تسریع بخشیده است. با پایان جنگ یا برقراری آتش‌بس، این شکاف‌ها به‌جای ترمیم، احتمالاً تشدید خواهند شد. اختلاف نظر میان اعضا بر سر نحوه تخصیص منابع دفاعی، مواجهه با بحران مهاجرت و تعیین سیاست انرژی، بازتاب بحرانی عمیق‌تر در مفهوم «رهبری اروپایی» است.

🔸فرانسه در تلاش است با تأکید بر استقلال راهبردی، نقش سنتی خود را بازیابد؛ در حالی که آلمان هنوز درگیر پیامدهای تغییر ناگهانی سیاست امنیتی خود پس از آغاز جنگ است. کشورهای شرق اروپا نیز میان وابستگی به واشنگتن، تداوم رویکرد تقابلی با روسیه و ضرورت همکاری‌های درون‌قاره‌ای سرگردان‌اند. در غیاب چشم‌اندازی روشن برای اجماع، این واگرایی ساختاری به درگیری‌های مزمن سیاسی و نهادی منجر خواهد شد که در نهایت به سود قدرت‌هایی چون روسیه و آمریکا تمام می‌شود.

💢جمع‌بندی

✅اروپا جدای از ضرورت اتخاذ ابتکار جدید و موثر برای حضور جدی‌تر در حل مسئله اوکراین، نیازمند بازطراحی ساختار اقتصادی-سیاسی‌اش است تا در عین بازدارندگی در برابر روسیه، خود را از وابستگی به آمریکا خارج و حضور مستقل و فعالی در عرصه بین‌الملل داشته باشد. در غیر این صورت، آینده سیاسی-اقتصادی اروپا پس از جنگ اوکراین تیره خواهد بود و هیچ چشم‌انداز استقلال راهبردی، مشارکت فعالانه و موثر در منازعات و کاهش اختلافات داخلی مشاهده نمی‌شود.

✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/739
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1‎

🌐 انتخابات هندوراس در میانه مداخلات ترامپ در آمریکای مرکزی

#تحلیل_کوتاه
#آمریکا #هندوراس
#آمریکای_لاتین

🔹امروز انتخابات ریاست‌جمهوری هندوراس برگزار خواهد شد. آن‌چیزی که توجه رسانه‌ها به این انتخابات را افزایش داد، حمایت ترامپ از نامزد راست‌گرای حزب ملی، نصری آسفورا بود. او در تروث‌سوشیال از مردم هندوراس خواست که به آسفورا رأی بدهند؛ چراکه او «دوستدار واقعی آزادی» است. ترامپ همچنین رئیس جمهور سابق و هم‌حزب آسفورا، خوآن هرناندز (۲۰۱۴_۲۰۲۲) را عفو کرد. او کسی بود که در سال ۲۰۲۲ به اتهام قاچاق کوکائین به آمریکا دستگیر و در آمریکا به ۴۵ سال حبس محکوم شد. حمایت ترامپ از راست‌گرایان هندوراسی را باید در چارچوب کلان‌تری توضیح داد.

🔸ترامپ در آستانه انتخابات، می‌کوشد تا روابط خوب گذشته با هندوراس را احیا کند. تا پیش از پیروزی سیومارا کاسترو در انتخابات ۲۰۲۱ از حزب چپ‌گرای آزادی و بازسازی و پایان‌دادن به ۱۲ سال قدرت حزب ملی، این دو کشور روابط نزدیکی با یکدیگر داشتند. هندوراس همکاری‌های نظامی و امنیتی گسترده‌ای با آمریکا داشت و سیاست تقابل را در برابر دشمنان آمریکا در این منطقه برگزید که شامل مواضع تند علیه همسایه خود یعنی نیکاراگوئه و به رسمیت شناختن خوآن گایدو، از رهبران اپوزیسیون ونزوئلا به عنوان رئیس‌ جمهور این کشور می‌شد.

🔸ماه عسل روابط هندوراس با آمریکا با ورود کاسترو به پایان رسید. سال گذشته وقتی نیکولاس مادورو خودش را برنده انتخاباتی اعلام کرد که بیشتر رهبران آمریکای لاتین آن را جعلی می‌دانستند، کاسترو به او تبریک گفت. همچنین سال گذشته، دولتش رابطه با تایوان را قطع و به‌جای آن با چین رابطه برقرار کرد. در سال ۲۰۲۲ هم کاسترو «مناطق ویژه سرمایه‌گذاری» را در داخل کشور لغو کرد؛ اقدامی که باعث نگرانی برخی از سرمایه‌گذاران آمریکایی شد.

🔸سیاست‌های کاسترو از این فراتر هم رفت. پس از پیروزی ترامپ در انتخابات ۲۰۲۴ و آغاز زمزمه‌های اخراج مهاجران لاتین‌تبار از آمریکا، کاسترو تهدید کرد که اگر ترامپ به زور هندوراسی‌ها را اخراج کند، دیگر دلیلی برای وجود پایگاه‌های آمریکایی در هندوراس وجود نخواهد داشت. هرچند این اتفاق هنوز رخ نداده است؛ اما آمریکا نگران است پیروزی مجدد چپ‌گرایان در انتخابات امروز، منجر به گسست امنیتی هندوراس شود.

🔸کاسترو به دلیل محدودیت قانون اساسی، نمی‌تواند برای بار دوم در انتخابات شرکت کند –محدودیتی که یک بار با حکم دیوان عالی در دوران هرناندز لغو شده بود- و به همین دلیل، وزیر دفاعش، ریکسی مونکادا به عنوان نامزد حزب معرفی شده است. اما انتخابات به غیر از مونکادا و آسفورا نامزد سومی هم دارد: سالوادور ناسرالا، نامزدی میانه‌رو که البته ترامپ او را نیز کمونیست و هم‌دست با مونکادا می‌داند که قصدش شکست رأی راست‌گرایان است.

🔸طبق قانون اساسی، لزومی به کسب نصف آرا به اضافه یک برای پیروزی در انتخابات وجود ندارد و هر نامزدی که بیشتری درصد را کسب کند پیروز خواهد بود. نظرسنجی‌ها اختلاف بالایی با یکدیگر دارند که پیش‌بینی انتخابات را مشکل می‌کند. در برخی نظرسنجی‌ها آسفورا جایگاه نخست را دارد و در برخی دیگر ناسرالا یا مونکادا پیشتاز هستند. این یعنی رقابت میان این سه نفر بسیار نزدیک است. هر می‌توان احتمال پیروزی مونکادا را بیشتر دانست؛ زیرا طبق برخی نظرسنجی‌ها نرخ محبوبیت کاسترو، ۶۴ درصد بوده و به گزارش IMF او عملکرد اقتصادی نسبتاً خوبی داشته است.

🔸رقابت نزدیک سه نامزد اصلی انتخابات احتمال شکل‌گیری اختلاف بر سر نتایج را به همراه دارد. آنچه این احتمال را افزایش می‌دهد، مداخله آمریکا مجدد دولت ترامپ و به رسمیت‌شناختن آسفورا در صورت شکست است. قائم‌‎ مقام وزارت امور خارجه آمریکا نیز دو هفته پیش در توییتی اعلام کرد آمریکا به سرعت و با قاطعیت به هرکسی که صحت روند دموکراتیک در هندوراس را تضعیف کند پاسخ خواهد داد. این یعنی ممکن است آمریکا پس از انتخابات، نامزد اپوزیسیون را رئیس جمهور اعلام کرده و هندوراس را به ونزوئلای دیگر تبدیل کند.

✅در ادامه راهبرد ترامپ در پشتیبانی از راست‌گرایان در آمریکای لاتین، این بار ترامپ توجه خود را به سمت هندوراس معطوف کرده است تا اجازه ندهد سیاست‌های چهار سال گذشته چپ‌گرایان در نزدیکی به چین و دشمنان آمریکا در منطقه و همچنین گسست امنیتی از آمریکا تداوم یابد. آنچه که آینده این انتخابات را نگران‌کننده می‌کند، به رسمیت شناخته‌شدن آسفورا از جانب ترامپ علی‌رغم شکست احتمالی‌اش است که سیاست هندوراس را وارد دوران بی‌ثباتی می‌کند.

✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/740
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

🌐کدام جریان محصول انقلاب ژوئیه بنگلادش را خواهد چید؟

#تحلیل_کوتاه
#جنوب_آسیا

🔸در ژوئیه 2024 مجموعه‌ای از اعتراضات گسترده دانشجویی در بنگلادش کلید خورد که در پی آن، انحصار پانزده ساله قدرت در دستان شیخ حسینه و حزب «عوامی لیگ» شکسته شد. فضای سیاسی بنگلادش پس از سقوط حسینه پرتنش است و در پانزده ماه گذشته، محمد یونس و کابینه وی مستنداتی را تحت عنوان «اعلامیه ژوئیه» و «منشور ژوئیه» برای کاهش اختلاف نظرها و ایجاد اجماع میان احزاب و جریان‌های فعال معرفی کرده‌اند. تحت فشار گروه‌های سیاسی و به منظور عبور از شرایط موقتی فعلی، دولت انتقالی محمد یونس مهیای برگزاری اولین انتخابات پارلمانی در فوریه 2026 می‌شود که مقرر است، علیرغم مخالفت‌های موجود، با رفراندوم اصلاحات قانون اساسی نیز همراه باشد.

🔹کمیسیون انتخابات مشارکت حزب عوامی لیگ را در انتخابات آتی با طرح لزوم رسیدگی قضایی به اقدامات رهبران حزب در جریان انقلاب ژوئیه ممنوع کرده است. بخشی از منتقدان، این اقدام را غیردموکراتیک و مساوی نادیده‌گرفتن هواداران نخست وزیر سابق دانسته اند. شیخ حسینه که فعلا به هند گریخته و غیابا به اعدام محکوم شده است، در شبکه‌های اجتماعی می‌کوشد تصویری متفاوت از تحولات ژوئیه 2024 به مخاطبان عرضه کند و مشروعیت انتخابات آتی را زیر سئوال ببرد. تلاش وی بعید است تاثیر معناداری داشته باشد.

🔹علیرغم شرایط پیچیده و راه دشوار پیش رو برای ایجاد ثبات در بنگلادش، قاطبه احزاب و جریان‌های موجود مشتاقانه چشم به 300 کرسی انتخابی مجلس و آزمودن بخت خود در تشکیل دولت دوخته‌اند. دو حزب ملی‌گرا (BNP) و جماعت اسلامی (JI) به عنوان قدرتمندترین جریان‌های مخالف بازمانده از دوره پیشین، مدعیان اصلی در انتخابات آتی به حساب می‌روند و حزب تازه تاسیس شهروند ملی (NCP) نیز سومین مدعی انتخابات به حساب می‌رود. در کنار ائتلاف‌های تشکیل شده توسط سه حزب پیش‌گفته، ائتلاف چپ‌گرایان و برخی احزاب کوچکتر نیز در انتخابات فوریه حاضرند.

💢حزب ملی‌گرا

🔹حزب ملی‌گرای بنگلادش به رهبری خالده ضیا و فرزند وی، طارق رحمان، به زعم اغلب تحلیل‌گران می‌تواند بیشترین تعداد کرسی، اما نه اکثریت کرسی‌ها را، به خود اختصاص دهد. ضیا از پیشگامان مبارزه با حکومت نظامی در دهه 80 بوده است و برای مقطعی نیز نخست‌وزیر بنگلادش بود؛ اما با تحکیم قدرت شیخ حسینه به حاشیه رانده شد و در سال‌های اخیر با اتهامات مالی به حبس افتاد. با توجه به کهولت سن خالده ضیا فرزند وی، طارق رحمان، از تبعید در لندن اداره حزب را بر عهده گرفته است. در عرصه سیاست خارجی، این حزب به چین متمایل‌تر است.

💢جماعت اسلامی

🔹جماعت اسلامی در واقع شاخه‌ای از تشکل تاریخی اسلام‌گرایان شبه قاره هند است که توسط ابوالاعلی المودودی در دوره استعمار تاسیس شد. فعالیت جماعت اسلامی در ابتدای استقلال بنگلادش به سبب مخالفت این تشکل با استقلال از پاکستان ممنوع شد؛ اسلام‌گرایان بعدتر در زمره مخالفان حکومت نظامی دهه 80 قرار گرفتند و وزن سیاسی قابل‌توجهی پیدا کردند. شیخ حسینه در دوره استقرار خود، جماعت را از فعالیت سیاسی محروم کرد و رهبرانش را به محکمه کشید. علیرغم بیرون رانده شدن از سیاست رسمی، شاخه دانشجویی جماعت نفوذ خود را گسترش داشت و در جریان انقلاب ژوئیه نقش پررنگی پیدا کرد و اکنون نیز اتحادیه‌های دانشجویی را تحت تسلط خود دارد.

💢حزب شهروند ملی

🔹با این وجود، انقلاب ژوئیه ابتکار جماعت نبود و بخشی از فعالان دانشجویی با تمایلات میانه‌، بالنسبه عرفی و البته انقلابی در راس آن قرار داشتند. این جریان‌های دانشجویی علیرغم سبقه مدنی و کنشگرانه پس از انقلاب ژوئیه به دولت موقت نزدیک شدند و در فوریه 2025 دست به تاسیس حزبی جدید زدند تا شانس خود را برای ایجاد یک جریان سوم در انتخابات پیش‌رو امتحان کنند.

💢جمع‌بندی

✅در صورت تداوم روندهای فعلی، احتمال می‌رود که حزب ملی‌گرا در ائتلاف با برخی احزاب کوچکتر در انتخابات فوریه آتی به قدرت برسد. با این وجود، نباید شانس جماعت اسلامی را برای قرار گرفتن در موقعیتی مشابه نادیده گرفت. در نهایت، دور از ذهن نیست که حزب شهروند ملی و احزاب کوچک‌ چپگرا در فوریه 2025 با کرسی‌های محدود در مقام تاجبخشی به جناح‌های سنتی بنگلادش قرار گیرند.

✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/741
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

🌐آیا ویتکاف به روزهای پایانی خود در کاخ سفید رسیده است؟

#تحلیل_کوتاه
#آمریکا #ترامپ

🔹مهرماه امسال، تایمز آف اسرائیل به نقل از منابعی اعلام کرد که ویتکاف به دنبال نهایی‌شدن توافق آتش‌بس حماس با اسرائیل کابینه ترامپ را در پایان سال میلادی ترک خواهد کرد. اگرچه این خبر توسط ویتکاف تکذیب شد؛ اما پرسشی را به میان آورد: ویتکاف به چه میزان در عمکلرد خود موفق بوده است و تا چه زمانی مأموریت‌های دیپلماتیک ترامپ برعهده خواهد گرفت؟ ویتکاف تاکنون برجسته‌ترین چهره سیاست خارجی ترامپ بوده است؛ اما نقاط ضعف شخصی در کنار پیچیدگی‌های سیاست‌ورزی در واشنگتن دی‌. سی. خروج زودهنگام او از دولت را امری بسیار محتمل می‌کند.

🔸ویتکاف در بدو ورودش به تیم سیاست خارجی ترامپ، سه پرونده چالش‌برانگیز را به طور همزمان هدایت کرد: ۱. مذاکرات هسته‌ای با ایران ۲. جنگ میان حماس و اسرائیل ۳. جنگ میان اوکراین و روسیه. در دو پرونده نخست او نتوانست به موفقیت دیپلماتیک چندانی برسد؛ چراکه مذاکرات هسته‌ای به شکست و جنگ ۱۲روزه منتهی شد و سپس آتش‌بس غزه نیز سرانجام با بازگشت جارد کوشنر به نتیجه رسید. او هنوز پرونده سوم را در اختیار دارد؛ اما به سرانجام‌رساندن آن دشواری بسیاری دارد. درست است که ویتکاف تجربه دیپلماتیک نداشته است؛ با این وجود علت ناکامی‌های او نه لزوماً در توانمندی‌های شخصی‌اش، بلکه بیشتر ریشه در پیچیدگی‌های این سه پرونده و موانع سیاسی در داخل و بیرون کابینه ترامپ داشت.

🔸ویتکاف در هر سه پرونده رویکردی را اتخاذ کرد که مخالفان متعدد و قدرتمندی داشت. در پرونده مذاکرات هسته‌ای، موضع‌گیری نخست او توافقی مشابه برجام بود که با انتقادات شدید نخبگان حزب جمهوری‌خواه مواجه شد. در نهایت نیز نتوانست به توافقی با ایران برسد. مواضع او نشان می‌داد ویتکاف شخصاً آمادگی بالقوه‌ای برای مصالحه هسته‌ای با ایران دارد، اما جریان اصلی حزب جمهوری‌خواه و لابی اسرائیل اجازه موفقیت به مذاکرات عراقچی-ویتکاف را نداد. به عبارت دیگر، او نتوانست به درستی ایده‌های جمهوری‌خواهان برای برنامه هسته‌ای ایران را حین مذاکرات دنبال کند. به همین دلیل، اگر مذاکره مجددی میان دو کشور صورت گیرد، این احتمال وجود دارد که دیگر ویتکاف طرف مذاکره‌کننده آمریکایی نباشد.

🔸در پرونده حماس، رویکرد او در ماه نخست دولت ترامپ جهت فشار به نتانیاهو برای پذیرش آتش‌بس به روابطش با اسرائیل آسیب زد و مجدداً انتقاد هم‌حزبی‌ها را برانگیخت. افزون بر این، همانطور که در یادداشت دیگری اشاره شد، نهایی‌کردن آتش‌بس در غزه نیازمند همراه‌کردن همزمان اسرائیل و کشورهای عرب، از جمله عربستان و امارات و همچنین داشتن تجربه درگیربودن با مسئله فلسطین-اسرائیل بود. ویتکاف برخلاف کوشنر، این ویژگی‌‌ها را نداشت و به همین دلیل در پرونده جنگ غزه نیز ناموفق بود.

🔸عملکرد ویتکاف در این دو پرونده یک نقطه ضعف مشترک دارد و آن هم نداشتن پایگاه در حزب جمهوری‌خواه است. وضعیت او برخلاف کسانی همچون ونس، معاون ترامپ است که رویکرد نسبتاً مشابهی در سیاست خارجی دارد، اما نه تنها دارای سوابق سیاسی در حزب است، بلکه به عنوان گزینه‌ انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۸ نیز محسوب می‌شود. ونس، رسانه‌ها و حامیان مالی حزبی نزدیک به خود را دارد و می‌تواند آینده جنبش ماگا باشد. ویتکاف سابقه فعالیت سیاسی چندانی ندارد. به نظر هم نمی‌رسد چشم‌انداز بلندمدتی در سیاست آمریکا داشته باشد و تنها به دلیل روابط شخصی نزدیک با ترامپ به چنین جایگاهی رسیده است.

🔸پرونده همچنان باز روسیه-اوکراین به مراتب در دو پرونده دیگر پیچیده‌تر است. ویتکاف به مانند ترامپ علاقه‌مند به هم‌گرایی با روسیه و پایان هرچه زودتر جنگ است و در سفر آتی خود به این کشور می‌خواهد صلح را نهایی کند. با این وجود، صلح در اوکراین معادله‌ای چندمجهولی و رسیدن به آن دشوار است؛ زیرا نه تنها در داخل واشنگتن و حزب مخالفان سرسختی دارد و ویتکاف متهم به نوعی همکاری با پوتین است؛ بلکه قدرت‌های اروپایی نیز صلح مدنظر ترامپ را نمی‌پذیرند. شاید پرونده جنگ اوکراین آخرین تلاش ویتکاف برای کسب یک موفقیت دیپلماتیک باشد.

✅با نگاهی به پیشینه اندک و عملکرد سیاسی نسبتاً ناموفق ویتکاف، نمی‌توان انتظار داشت که او تا انتهای دولت در تیم سیاست خارجی ترامپ باقی بماند و چه بسا ماه‌های پایانی خود را سپری می‌کند. او اکنون در حال انجام مأموریت پایان جنگ روسیه با اوکراین است. موانع متعدد رسیدن به این هدف به اندازه‌ای زیاد است که احتمالاً ویتکاف در این مأموریت نیز همچون مذاکرات هسته‌ای با ایران و آتش‌بس غزه نتواند دستاورد چندانی کسب کند.

✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/742
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1‌‎

♦️آیا مصالحه پایدار آمریکا و روسیه در اوراسیا امکان پذیر است؟
◾️اندیشکده مجارستانی امور بین‌الملل
📝شاندور شرِمِت و همکاران

#تهران_ریویو
#اوراسیا

🔹روسیه و ایالات متحده، با وجود تشدید رقابت، امروز بیش از هر زمان دیگری در مسیر نوعی نزدیکی عملی قرار گرفته‌اند؛ آنها ممکن است در نهایت بر سر یک قالب پایدار برای «امنیت اوراسیا» توافق کنند که امکان همکاری و امنیت مشترک بر اساس منافع متقابل و احترام را فراهم آورد. در اینجا پرسش کلیدی در ظاهر ساده اما در ماهیت بسیار پیچیده وجود دارد: چگونه می‌توان یک همزیستی پایدار، قابل قبول متقابل و از نظر عملی قابل اجرا میان بازیگران اصلی منطقه برقرار کرد؛ همزیستی که از تقابل مخرب جلوگیری کند و در بهترین حالت امکان همکاری امنیتی را فراهم آورد؟

💢چهار بازیگر اصلی در اوراسیا

در پهنه اوراسیا می‌توان چهار الگوی نظم، مبتنی بر چهار قدرت فرامنطقه‌ای، شناسایی کرد:

🔸نظم روس‌محور: این نظم بر نهادهایی همچون سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) و اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) استوار است. اما پس از جنگ اوکراین و کاهش استفاده از مسیرهای ترانزیتی و انرژی روسیه، نفوذ آن با افول روبه‌رو شده است.

🔸نظم ترکیه‌محور: بر همکاری کشورهای ترک‌زبان متکی است. گسترش کریدور میانی و انجام مانورهای نظامی مشترک نمادی از گسترش این نظم در منطقه است. تنوع سیاسی در میان کشورهای عضو این نظم نیز به افزایش قدرت چانه‌زنی آن‌ها در برابر بازیگران خارجی کمک کرده است.

🔸نظم چین‌محور: اگرچه میان چین و روسیه بر اساس یک تقسیم کار سنتی، نفوذ اقتصادی چین و نفوذ امنیتی روسیه، وجود داشت، اما جنگ اوکراین این تعادل را تغییر داده است. چین اکنون به‌دنبال گسترش نقش امنیتی خود است و ایجاد پایگاه نظامی در تاجیکستان نشانه‌ای از این تحول است.

🔸نظم آمریکامحور: این نظم بر ارزش‌های لیبرال، بازارهای باز و همکاری امنیتی مبتنی بر ناتو تکیه دارد. البته نفوذ مستقیم ایالات متحده در این منطقه محدود است و از نظر روسیه تهدیدی مستقیم علیه منافع و نظم مبتنی بر روسیه محسوب می‌شود.

💢راه‌حل مصالحه پایدار

🔸مصالحه‌ای پایدار میان ایالات متحده و روسیه تنها زمانی ممکن است که هر دو طرف ماهیت ویژه چالش‌های امنیتی اوراسیا را بپذیرند: وابستگی متقابل اقتصادی، تکثر فرهنگی و غلبه تنوع تمدنی بر یکنواختی ایدئولوژیک. این رویکرد مستلزم کنار گذاشتن جاه‌طلبی‌های آرمان‌گرایانه و تمرکز بر مدیریت منافع به جای صدور ارزش‌هاست. این چشم‌انداز اگرچه ایدئالیستی به‌نظر می‌رسد، اما ناممکن نیست.

🔸در عمل، بسیاری از کشورهای اوراسیا اکنون نیز اینگونه رفتار می‌کنند: با همه طرف‌ها تجارت می‌کنند، هنجارهای مختلف را گزینشی می‌پذیرند و از قرار گرفتن کامل در بلوک شرق یا غرب خودداری می‌کنند. هدف اصلی آن‌ها جلوگیری از برهم خوردن معادلات قومی، منطقه‌ای یا دینی داخلی است.

💢مسیر اوراسیا برای صلح پایدار

🔸در سومین کنفرانس بین‌المللی امنیت مینسک در سال ۲۰۲۴، کشورهای اوراسیا مفهوم «منشور اوراسیا برای چندقطبی و تنوع» را مطرح کردند؛ طرحی که هدفش ارائه بدیلی برای مدل امنیتی غرب‌محور از طریق هماهنگی میان نهادهای موجود و ایجاد یک فضای امنیتی غیرقابل تقسیم بود. با وجود جذابیت نظری، این اصول در شرایط ژئوپلیتیکی کنونی چندان واقع‌بینانه به نظر نمی‌رسند.

🔸از نگاه عملی، شکل‌گیری معماری امنیتی پایدار در اوراسیا تنها با سازش متقابل مبتنی بر این حقیقت که نه آمریکا و نه روسیه قادر به سلطه یک‌جانبه بر منطقه نیستند، ممکن است.

🔸در این چارچوب، پیشنهاداتی ارائه می‌شود که شامل ایجاد یک پلتفرم گفت‌وگوی سه‌جانبه میان روسیه، آمریکا و اتحادیه اروپا، همراه با مشارکت فعال چین، هند و ترکیه، اجرای اقدامات اعتمادساز و شفافیت در حوزه نظامی و کنترل تسلیحات، توسعه همکاری‌های اقتصادی و ایجاد کنسرسیوم‌های انرژی، ارائه تضمین‌های عدم مداخله متقابل و امنیت جمعی برای کشورهای مرزی و بی‌طرف مانند اوکراین، و در نهایت کاهش تدریجی تنش‌های هسته‌ای از طریق محدودسازی و عقب‌نشینی تسلیحات است.

✅اجرای چنین گام‌هایی رقابت سیستماتیک میان قدرت‌های بزرگ را حل نمی‌کند، اما می‌تواند آغاز یک توافق عملی و موقت باشد. ترتیبات گذرایی که در آن رقابت کنترل‌شده با همکاری محدود همراه می‌شود. هدف، یافتن مسیر واقعی برای تعامل پایدار میان ایالات متحده و روسیه در اوراسیا است. با این‌حال، تا زمانی که جنگ اوکراین ادامه دارد و بحران اعتماد پابرجاست، امکان شکل‌گیری یک معماری جامع امنیتی وجود نخواهد داشت.

✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/743
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1‌‎

🌐اعداد و ارقام انتخابات پارلمانی عراق چه می‌گویند؟

#مقاله_تحلیلی
#با_انتخابات #عراق

🔹ششمین دوره انتخابات پارلمانی عراق در ۲۰ آبان ۱۴۰۴ برگزار شد؛ انتخاباتی که اگرچه موجب تغییرات بنیادی ‏در توازن ‏قدرت پسا‌صدام نشد، اما وزن نسبی جریان‌های شیعه، اهل‌سنت و کرد را در صحنه سیاسی بازتعریف ‏کرد. در مقایسه با ‏انتخابات ۲۰۲۱، این دوره شاهد افزایش مشارکت، تشتت بیشتر در میان برخی جریان‌ها و ‏استمرار هیمنه نیروهای سنتی هر ‏بلوک بود‎.‎

💢میزان مشارکت

🔸یکی از نکات کلیدی مبنای محاسبه واجدین شرایط رأی‌دهی است. به‌جای واجدین شرایط سنی، ‏تنها افرادی ‏ملاک قرار گرفتند که کارت انتخاباتی فعال داشتند. در صورت محاسبه بر اساس جمعیت واجد ‏شرایط سنی (۲۹ میلیون نفر)، ‏میزان مشارکت حدود ۴۱ درصد می‌شد؛ اما کمیساریا با ملاک ۲۱ میلیون کارت ‏فعال، مشارکت را ۵۶ درصد اعلام کرد‎.‎

🔸بررسی تطبیقی نشان می‌دهد افزایش مشارکت در سه بلوک اصلی یکنواخت نبود. مشارکت شیعیان در ۹ استان ‏شیعه‌نشین تنها ‌‏۳.۵‌‎ ‎ درصد افزایش داشت. حتی در استان‌های مهمی مانند نجف، کربلا و میسان تغییرات بسیار ‏محدود بود. تنها بصره شاهد ‏رشد ملموس‌تری بود که بخشی از آن ناشی از عملکرد حکومت محلی و اسعد ‏العیدانی بود‎.‌‏ در مقابل، مشارکت اهل‌سنت ۱۶.۵‌‎ ‎ درصد و مشارکت کردها ۱۹.۵‌‎ ‎ درصد افزایش یافت. استان‌هایی ‏چون انبار و دهوک ‏بالاترین جهش را ثبت کردند‎.‎

💢دو جناحی «چارچوب هماهنگی» و ‌‏«غیرچارچوبی‌‌‏»‏

🔸در این دوره، ۱۹‌‎ ‎ جریان شیعی موفق به کسب کرسی شدند. سیستم انتخاباتی تناسبی و ‏روش سانت‌لیگو جریان‌ها ‏را به رقابت مستقل واداشت و تشکیل ائتلاف‌ها به دوره پسا انتخابات موکول شد‎.‎ شیعیان در مجموع ۱۸۸‌‎ ‎کرسی (۵۷ درصد کرسی‌های مجلس) کسب کردند. از این میان چارچوب هماهنگی یا‌‏ ‏اطار تنسیقی با ۱۷۵‌‎ ‎کرسی، ۹۳‌‎ ‎درصد از کرسی‌های شیعیان و ۵۳ درصد کل پارلمان را به خود اختصاص داد. ‏جریان‌های غیر اطاری نیز تنها ۱۳‌‎ ‎کرسی کسب کردند‎.‎ این امر نشان‌دهنده شکل‌گیری یک دوگانه قدرتمند میان اطار به‌عنوان قطب مسلط و جریان‌های غیر اطاری ‌‏به‌عنوان اقلیت است. غیبت جریان صدر نیز بر بازآرایی فضای شیعی تأثیر مهمی داشت، اما منجر به از دست رفتن ‏اکثریت ‏شیعی نشد‎.‎

💢اهل‌سنت: جریان‌های اصلی و فهرست‌های وابسته

🔸در این دوره ۱۳‌‎ ‎جریان اهل‌سنت صاحب کرسی شدند. این جریان‌ها در دو سطح شکل ‏گرفتند‎:‎

‌‏1️⃣چهار جریان اصلی: ‌‎ ‎تقدم، عزم، السیاده-تشریع، و الحسم الوطنی
2️⃣فهرست‌های فرعی وابسته و برخی فهرست‌های استانی

🔸اهل‌سنت در مجموع ۷۵‌‎ ‎کرسی به دست آوردند؛ تنها ۱‌‎ ‎کرسی بیشتر از دوره پیش. این افزایش اندک با وجود ‏جهش چشمگیر ‏مشارکت نشان می‌دهد با توجه به ظرفیت ثابت حوزه‌ها افزایش رأی لزوماً به افزایش کرسی ‏تبدیل نشده است؛ تنها در بغداد ‌‏(به‌ویژه منطقه رصافه) به دلیل تحریم صدر، افزایش محدود به دست آمد‎.‌‏ از ‏مجموع ۷۵ کرسی، چهار‌‎ ‎جریان اصلی‎ ‌‏۵۶‌‎ ‎کرسی (۷۵ درصد کرسی‌های اهل‌سنت؛ ۱۷ درصد کل پارلمان)‏، ‏فهرست‌های فرعی وابسته‌‏۱۱‌‎ ‎کرسی و جریان‌های استانی مستقل‎ ‌‏۸‌‎ ‎کرسی کسب کردند.‏

💢وضعیت جریان‌های کردی

🔸با وجود افزایش مشارکت، ‏جریان‌های ‏کردی مجموعاً با کاهش ۱۰ درصدی کرسی‌ها مواجه شدند‌‏ و از ۶۲‌‎ ‎کرسی‌‏ (‌‌‏۲۰۲۱‌‌‏) ‌‎به ۵۶‌‎ ‎کرسی‌‏ (‌‌‏۲۰۲۵‌‌‏) ‏رسیدند. بیشترین کرسی‌های از دست‌رفته مربوط به حزب دموکرات کردستان در استان‌های سنی‌نشین بود‎.‎ حزب دموکرات و اتحادیه میهنی مجموعاً ۴۳‌‎ ‎کرسی (۷۷ درصد کرسی‌های کردها) به دست آوردند. احزاب ‏اسلام‌گرا و اپوزیسیون کردی نیز ۱۳‌‎ ‎کرسی کسب کردند که نسبت به ۲۰۲۱ کاهش حدود ۱۳ درصدی را نشان ‌‏می‌دهد‎.‌‏ هرچند حزب دموکرات تلاش کرد از طریق کرسی اقلیت‌ها بخشی از این کاهش را جبران کند، اما در ‏مجموع وزن سیاسی ‏کردها کاهش یافت‎.‎

💢تشکیل دولت و مسیر پیش‌رو

🔸مرحله پسا انتخابات، همان‌گونه که در سال ۲۰۲۱ مشاهده شد، پیچیده و حساس است. روند تشکیل ‏دولت ‏متکی بر مجموعه‌ای از مراحل قانونی و سیاسی است که گاه می‌تواند کشور را تا مرز بن‌بست و ‏بی‌ثباتی پیش ببرد. با ‏پیروزی قاطع چارچوب هماهنگی و تبدیل آن به فراکسیون اکثریت، نگاه‌ها به نحوه ‏مدیریت ائتلاف‌سازی، سهمیه‌بندی ‏مناصب و تعامل آن با سایر بلوک‌ها معطوف شده است‎.‎

✅در نهایت، مولفه «توافق» ‌‎همچنان عنصر تعیین‌کننده در سیاست عراق پسا صدام باقی مانده است. هرگونه ‏مناقشه یا ‏تنش میان جریان‌ها، در نهایت به نقطه توافق میان بازیگران داخلی یا فشارهای خارجی بازمی‌گردد؛ ‏مولفه‌ای که ستون اصلی ‏فرایند تشکیل دولت و حفظ ثبات محسوب می‌شود.

🔗برای مطالعه متن کامل اینجا کلیک کنید!🔗

✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/744
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1‌‎

🌐 هدف همکاری‌های جدید هسته‌ای کره جنوبی و آمریکا چیست؟

#مقاله_تحلیلی
#شرق_آسیا #کره_جنوبی

📝مصطفی یوسفی

🔸در ۱۴ نوامبر ۲۰۲۵ ایالات متحده و کره جنوبی پس از مذاکرات سطح بالا سندی تحت عنوان «برگه حقایق مشترک» منتشر کردند که در واقع توافقی مربوط به گسترش همکاری‌های ‏هسته‌ای دو کشور و تضمین امنیت در برابر تهدیدات هسته‌ای متمرکز بود.

💢همکاری در ساخت زیردریایی هسته‌ای و غنی‌سازی

🔸یکی از مفاد این توافق، تصمیم به ‏تقویت ظرفیت‌های هسته‌ای کره جنوبی از طریق همکاری در ساخت زیردریایی‌های هسته‌ای و دسترسی به ‏فناوری‌های غنی‌سازی اورانیوم و بازفرآوری سوخت هسته‌ای بود. ایالات متحده همچنین به کره جنوبی ‏مجوزهای ویژه‌ای برای دسترسی به این فناوری‌ها داد تا این کشور بتواند زیرساخت‌های هسته‌ای خود را ‏تقویت کند.‏

🔸در این راستا، ایالات متحده و کره جنوبی توافقاتی برای تقویت بازدارندگی هسته‌ای و مقابله با تهدیدات از ‏جانب کره شمالی و سایر تهدیدات منطقه‌ای داشتند. این توافقات با واکنش منفی از سوی کره شمالی مواجه ‏شد که این اقدامات را تهدیدی برای امنیت منطقه و تشدید رقابت‌های تسلیحاتی می‌داند؛ گرچه ایالات ‏متحده و کره جنوبی تأکید دارند که این اقدامات تنها به منظور حفظ ثبات و امنیت در شبه‌جزیره کره است و ‏هیچ قصدی برای افزایش تنش‌ها در سطح جهانی ندارند.‏

💢توافقات پیشین در زمینه هسته‌ای

🔸در سال‌های اخیر، تحولات جدیدی در روابط امنیتی میان کره جنوبی و ایالات متحده اتفاق افتاده است که ‏بیشتر به تقویت همکاری‌های هسته‌ای و امنیتی دو کشور در برابر تهدیدات هسته‌ای کره شمالی و دیگر ‏تهدیدات منطقه‌ای متمرکز است. این تغییرات در پی تشدید برنامه هسته‌ای کره شمالی و آزمایش‌های ‏موشکی مکرر آن در دهه ۲۰۲۰ به وجود آمده است. در این راستا، ایالات متحده و کره جنوبی در ۲۶ ‏آوریل ۲۰۲۳ بیانیه‌ای تحت عنوان «بیانیه واشنگتن» صادر کردند که بر تقویت همکاری‌های هسته‌ای و امنیتی ‏دو کشور تأکید داشت. این بیانیه با هدف تقویت بازدارندگی در برابر تهدیدات هسته‌ای از سوی ‏پیونگ‌یانگ بود.‏

💢گروه مشورتی هسته‌ای و تحولات بعدی

🔸مهم‌ترین نوآوری بیانیه واشنگتن در سال ۲۰۲۳ ، تشکیل گروه مشورتی هسته‌ای بود که وظیفه آن تقویت ‏تصمیم‌گیری‌های مشترک درباره بازدارندگی هسته‌ای، به اشتراک‌گذاری اطلاعات و برنامه‌ریزی‌های ‏راهبردی بود. همچنین قرار شد که سئول در عملیات هسته‌ای آمریکا پشتیبانی کند و تمرین‌های مشترک برای ‏سناریوهای هسته‌ای انجام شود. ایالات متحده نیز وعده داد که بازدیدهای منظم از دارایی‌های راهبردی مانند ‏زیردریایی‌های بالستیک و بمب‌افکن‌های راهبردی را افزایش دهد.‏

🔸نخستین نشست گروه مشورتی هسته‌ای در ۱۸ ژوئیه ۲۰۲۳ در سئول برگزار شد و در آن مقامات امنیت ملی دو ‏کشور بر لزوم پاسخ سریع و قاطع به هرگونه حمله هسته‌ای تأکید کردند. دومین نشست در ۱۵ دسامبر ۲۰۲۳ ‏در واشنگتن برگزار شد و مقامات دو کشور تأکید کردند که همکاری‌های هسته‌ای عمق بیشتری یافته است. ‏در این نشست، حضور زیردریایی‌های بالستیک ایالات متحده در کره جنوبی و پرواز بمب‌افکن‌های ‏B52‌‏ ‏به‌عنوان نمادی از دارایی‌های راهبردی ذکر شد.‏

💢بحث هسته‌ای درون کره جنوبی

🔸در زمینه افکار عمومی، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که حمایت عمومی در کره جنوبی برای دستیابی به ‏تسلیحات هسته‌ای بومی افزایش یافته است. به‌ویژه، ۷۶٫۲ درصد از پاسخ‌دهندگان از توسعه تسلیحات ‏هسته‌ای بومی حمایت کرده‌اند و ۶۶٫۳ درصد از مردم از بازاستقرار سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی ایالات ‏متحده در کره جنوبی حمایت کرده‌اند. این نظرسنجی‌ها نشان‌دهنده افزایش اعتماد به بازدارندگی مستقل و ‏تمایل به حضور فیزیکی سلاح‌های هسته‌ای آمریکا در کره جنوبی است.‏

💢واکنش‌های منطقه‌ای و تأثیرات بر شرق آسیا

🔸در زمینه واکنش‌ها و تأثیرات منطقه‌ای، کره شمالی از این تحولات به شدت مخالف است و معتقد است که ‏این اقدامات می‌تواند رقابت‌های تسلیحاتی و تنش‌ها را در منطقه تشدید کند. از سوی دیگر، چین نگران است ‏که این تحولات به‌ویژه تشکیل گروه مشورتی هسته‌ای، تهدیدی برای خود تلقی شود و باعث افزایش ‏فشارهای نظامی علیه چین در آینده شود.‏

✅ارتقای همکاری‌های هسته‌ای ‏و امنیتی آمریکا و کره جنوبی در واقع اقدامی برای تقویت بازدارندگی هسته‌ای در برابر کره شمالی است. ‏این توافقات که با واکنش‌های مختلفی روبه‌رو شده، تاثیر مهمی بر سیاست‌های امنیتی شرق آسیا خواهد داشت.

🔗برای مطالعه متن کامل اینجا کلیک کنید!🔗

✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/745
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1‌‎

🔵 چگونه فساد نخبگان شش درصد از تولید ناخالص داخلی پاکستان را می‌بلعد؟

#اکوتهران
#پاکستان

🔸صندوق بین‌المللی پول به‌تازگی و در پی درخواست دولت پاکستان، ارزیابی جدیدی از وضعیت اقتصادی این کشور ارائه داده است. این گزارش معتقد است فساد در پاکستان عامل اصلی بحران اقتصادی بوده و سیاست‌های عمومی در این کشور به نفع یک حلقه محدود از نخبگان سیاسی و تجاری دستکاری می‌شوند. ارزیابی تشخیصی حاکمیت و فساد (GCDA) که در نوامبر ۲۰۲۵ نهایی شد، تصویری تاریک از نهادهای ناکارآمدی ارائه می‌کند که قادر به اجرای قانون یا حفظ منابع عمومی نیستند.

🔹طبق این گزارش ۱۸۶ صفحه‌ای، فساد در پاکستان پایدار و فرساینده است، بازارها را منحرف، اعتماد عمومی را تضعیف و ثبات مالی را زیر سوال می‌برد. این گزارش هشدار می‌دهد که بدون از بین بردن ساختارهای ویژه‌خواری نخبگان، رکود اقتصادی کشور ادامه خواهد داشت. گزارش استدلال می‌کند که بر اساس تجربه، پاکستان با اجرای یک بسته اصلاحات حاکمیتی طی پنج سال می‌تواند بین ۵ تا ۶.۵ درصد به تولید ناخالص داخلی خود بیفزاید.

💢گزارش IMF چه می‌گوید؟

🔹پاکستان از سال ۱۹۵۸ تاکنون ۲۵ بار به صندوق بین‌المللی پول رجوع کرده و یکی از دریافت‌کنندگان اصلی وام از این نهاد بوده است. تقریباً همه دولت‌ها در این کشور، چه نظامی و چه غیرنظامی، برای رفع بحران‌های مزمن تراز پرداخت‌ها به صندوق بین‌المللی پول متوسل شده‌اند. برنامه کنونی نیز که تحت رهبری نخست‌وزیر شهباز شریف آغاز شده است شامل پرداخت ۷ میلیارد دلار در طی ۳۷ ماه است. انتشار گزارش GCDA پیش از انتظار برای تصویب یک پرداخت ۱.۲ میلیارد دلاری توسط هیئت اجرایی صندوق بین‌المللی پول در ماه آینده صورت گرفته است، که بخشی از برنامه مذکور است. پاکستان در سال ۲۰۲۳ در آستانه ورشکستگی مالی بود و در صورت عدم تائید این برنامه، شرایط برای اسلام‌آباد بحرانی می‌شد.

🔹مفهوم «تصرف دولت» (state capture) در کانون یافته‌های صندوق بین‌المللی پول قرار دارد. طبق گزارش، فساد در پاکستان به هنجار و در واقع به اصلی‌ترین ابزار حکمرانی بدل گردیده است. گزارش استدلال می‌کند که دستگاه دولتی در پاکستان اغلب برای ثروتمند کردن گروه‌های خاص به هزینه عموم مردم استفاده می‌شود. این گزارش تخمین می‌زند که مزایای نخبگان شامل دسترسی به یارانه‌ها، معافیت‌های مالیاتی و قراردادهای دولتی سودآور سالانه میلیاردها دلار از اقتصاد کشور خارج می‌کند. این یافته‌ها با گزارش برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) در سال ۲۰۲۱ همخوانی دارد که می‌گوید امتیازات اقتصادی اعطا شده به گروه‌های نخبه پاکستان، شامل سیاستمداران و ارتش قدرتمند، حدود ۶ درصد از اقتصاد کشور را تشکیل می‌دهد.

🔹همچنین، گزارش خواستار پایان یافتن امتیازات ویژه نهادهای تأثیرگذار در قراردادهای دولتی و شفافیت بیشتر در عملکرد «شورای تسهیل سرمایه‌گذاری ویژه» (SIFC) شده است. SIFC که در دوره اول شریف ایجاد شد، نهادی قدرتمند شامل رهبران غیرنظامی و نظامی است که مأموریت دارد با کاهش موانع اداری، سرمایه‌گذاری را تسهیل کند. اگرچه این شورا به‌عنوان یک ابتکار مشترک و برجسته بین دولت و ارتش معرفی شد، اما به دلیل فقدان شفافیت با انتقادات مداوم مواجه است. گزارش، مصونیت قانونی گسترده‌ای که به مقامات SIFC داده شده را یکی از نگرانی‌های اصلی حاکمیتی می‌داند و هشدار می‌دهد که این مصونیت، همراه با اختیار شورا برای معاف کردن پروژه‌ها از الزامات قانونی، خطرات قابل توجهی ایجاد می‌کند.

💢قوه قضائیه و حاکمیت قانون

🔹علاوه بر موارد فوق، گزارش مذکور قوه قضائیه را نیز یکی دیگر از گلوگاه‌های بحرانی شناسایی می‌کند. دو نهاد اصلی مسئول تحقیق در مورد فساد در پاکستان «اداره ملی پاسخگویی» (NAB) و «اداره تحقیقات فدرال» (FIA) هستند که مورد توجه این گزارش قرار گرفته‌اند. گزارش معتقد است NAB گاهی از اختیارات خود فراتر رفته و پرونده‌هایی با انگیزه سیاسی راه‌اندازی کرده است. اگرچه NAB در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴، نزدیک به ۵.۳ تریلیون روپیه (۱۷ میلیارد دلار) بازیابی کرده است اما نرخ محکومیت‌ها همچنان پایین است. این گزارش خواستار اصلاحات بنیادین در فرآیندهای انتصابات در NAB به منظور تضمین استقلال و اجرای قانون مبتنی بر قواعد شده است.

💢دولت چه کاری می‌تواند انجام دهد؟

✅هرچند مشاهدات صندوق بین‌المللی پول جدید نیست اما اصلاحات پیشنهادی می‌تواند در صورت پیگیری توسط مقامات، جامع و اثرگذار باشد. تحلیل‌گران بسیاری معتقدند فساد در پاکستان، ماهیتی سیاسی دارد و بدون اصلاحات عمیق‌تر قابل حل نیست. بدون یک بیداری سیاسی گسترده‌تر، اصلاحات حاکمیتی صرفاً اصلاحات فنی خواهند بود که پایداری چندانی ندارند.

✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/746
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1‌‎

🌐چرا طرح‌های تامین مالی جنگ اوکراین شکست می‌خورد؟

‏#تحلیل_کوتاه
‏#جنگ_اوکراین
‏
🔹پس از گذشت سه سال از جنگ اوکراین این کشور اکنون یکی از سخت‌ترین دوره‌های مالی را طی می‌کند. طبق برآوردهای ‏صندوق بین‌الملل پول با فرض پایان جنگ تا پایان سال 2026 اوکراین برای دو سال آینده نیازمند حدود 135.7 میلیارد یورو ‏کمک خارجی است. در شرایطی که آمریکا بسیاری از کمک‌های مالی-تسلیحاتی خود را قطع کرده است اکنون آیا اروپا می‌تواند ‏این بار را به تنهایی به دوش بکشد، یا زمستان پیش‌رو پایان حمایت بی‌قیدوشرط را رقم خواهد زد؟

💢چرخش منابع مالی از اوکراین به دفاع ملی

🔸تا پایان ۲۰۲۴، اروپایی‌ها حدود ۴۰ درصد (۱۲۷ میلیارد دلار) از کل کمک‌های مالی و تسلیحاتی به اوکراین را تأمین کرده ‏بودند اما این رقم تا نوامبر ۲۰۲۵ به بیش از ۷۵ درصد (۱۷۷ میلیارد دلار) جهش کرده است. با این حال، از سال ۲۰۲۵، به ‏دلیل رشد پوپولیسم و گرایش‌های ضداوکراینی، مشکلات اقتصادی خود کشورهای اروپایی و تمرکز آنها بر تقویت ارتش‌های ملی ‏رهبران اروپایی نسبت به حمایت از اوکراین دلسرد شده‌اند. اظهارات وزیر دارایی آلمان مبنی بر «ابتدا امنیت آلمان، سپس امنیت ‏اوکراین» گویای همین امر است.‏

💢ترامپ و اوکراین

🔸رویکرد و اقدامات دولت ترامپ وضعیت مالی اوکراین و اروپا را بسیار وخیم‌تر کرد. ابتدا کمک‌های مستقیم آمریکا را تقریباً به صفر ‏رساند. سپس بسته‌های تسلیحاتی جدید را منوط به پرداخت پول آن توسط اروپایی‌ها کرد. در آخرین طرح صلح خود نیز وعده ‏داد در ازای رسیدن به توافق صلح بخشی از دارایی‌های مسدودشده روسیه را به مسکو بازمی‌گرداند. این تحولات بروکسل را در ‏وضعیتی دشوار قرار داده که باید میان ادامه پشتیبانی از اوکراین بدون پشتوانه آمریکا یا پذیرفتن طرح صلحی که به سود مسکو ‏است، یکی را انتخاب کند.‏

💢طرح‌های تداوم تأمین مالی اوکراین

🔸در حال حاضر سه طرح تأمین مالی جنگ اوکراین برای اتحادیه اروپا مطرح است:‏

1️⃣کمک مستقیم از بودجه‌های ملی

🔸در این طرح، کشورهای اروپایی به طور جداگانه و در سطح ملی اقدام به تصویب طرح‌های حمایتی برای اوکراین می‌کنند. باید ‏حداقل هدف حمایت سالانه ۴۵ میلیارد یورو تعیین شود و شرکای گروه هفت برای تأمین نیازهای باقیمانده مشارکت کنند. تأثیر ‏مربوطه برای کشورهای اتحادیه اروپا بین ۰.۱۶ تا ۰.۲۷ درصد از تولید ناخالص داخلی در سال خواهد بود. این طرح به دلیل ‏کسری شدید بودجه کشورهای عضو و اولویت آن‌ها برای تقویت توان نظامی و اقتصادی داخلی خود، با مخالفت‌های زیادی روبه‌رو ‏خواهد شد.‏

2️⃣بدهی مشترک اروپایی

🔸گزینه دوم اعطای وام به اوکراین توسط اتحادیه اروپا از طریق استقراض در بازارهای مالی است. وامی که اوکراین فقط در صورت ‏دریافت غرامت از روسیه بازپرداخت خواهد کرد و با ضمانت‌های الزام‌آور قانونی و بازپرداخت سود توسط کشورهای عضو اتحادیه ‏پشتیبانی می‌شود و در صورت انصراف هر یک از اعضا، سایرین سهم خود را متناسب با درآمد خالص ملی (‏GNI‏) افزایش ‏می‌دهند. مانع اصلی این طرح، نیاز به ضمانت همه کشورهای عضو و افزایش بدهی آن‌ها به دلیل-پرداخت سود و ضمانت‌ها- ‏است. یک راه جلوگیری از تاثیرات منفی این است که این وام با آزادی عمل بودجه‌ای اتحادیه اروپا تضمین شود که نیازمند افزایش ‌‏۹۰ میلیارد یورویی بودجه اتحادیه برای دو سال آینده و اصلاح «مقررات چارچوب مالی چندساله» است که در حال حاضر اجازه ‏وام گرفتن اعضا برای یک کشور ثالث را نمی‌دهد.‏

3️⃣وام از محل منابع مالی مسدود شده روسیه

🔸موانعی که برخی از کشورهای عضو در مواجهه با این دو گزینه اول ایجاد می‌کنند، بروکسل را به سمت کارت سوم و خطرناک ‏اعطای وام به اوکراین با تامین مالی از دارایی‌های مسدود شده روسیه سوق می‌دهد. حدود ۱۹۰ میلیارد یورو از ذخایر ارزی ‏روسیه در بلژیک نگهداری می‌شود. اروپا طرحی پیشنهاد کرده که شامل اعطای وام بدون بهره تا سقف ۱۴۰ میلیارد یورو به ‏اوکراین براساس ضمانت همین دارایی‌های مسدودشده است.‏

🔸اما همه چیز به بلژیک گره خورده است. نخست‌وزیر بلژیک اعلام کرد کشورش حاضر نیست به تنهایی زیر بار ریسک مواجهه ‏حقوقی برود. بلژیک شرط شریک شدن ریسک میان ۲۷ کشور و انتقال دارایی‌ها به شرکتی خارج از کشور را گذاشته است. ‏تصمیم‌گیری در خصوص این طرح در اجلاس اکتبر به خاطر همین شروط غیرقابل قبول بلژیک به بن‌بست خورد. در صورت عدم ‏تصویب این طرح نیز اوکراین در سال ۲۰۲۶ عملاً دچار ورشکستگی مالی خواهد شد.‏

💢جمع‌بندی

✅موانع و مشکلات اقتصادی و اختلافات شدید سیاسی باعث شده تا اروپا نتواند به راحتی دست به حمایت از اوکراین بزند و در ‏صورت تدام این وضعیت مجبور به پذیرش صلح در اوکراین از موضع ضعف خواهد بود.‏

✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/747
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1‌‎

♦️همگرایی و واگرایی در سیاست‌های آمریکا و اروپا درباره چین
◾️شورای آتلانتیک
📝زولتان فهر

#تهران_ریویو
#اروپا #آمریکا #چین

🔸آمریکا و اروپا که در دوره جنگ سرد و سال‌های پس از آن در قبال چین همسو بودند اما از زمان تغییر رویکرد ‏واشنگتن از تعامل به مهار دچار فاصله شدند. اروپا از ۲۰۱۹ تدریجاً سخت‌گیرانه‌تر شده اما سرعت ‏این تغییر کمتر از آمریکاست. اختلاف در سیاست تجاری، فناوری و بحران اوکراین هماهنگی دو سوی آتلانتیک را دشوار ‏کرده است ولی برای مدیریت رقابت با چین لازم است حوزه‌های همگرایی و واگرایی به‌طور دقیق شناسایی شود.‎

💢تجارت و سرمایه‌گذاری

▫️همگرایی‌ها
1️⃣کاهش ریسک‎: هر دو بر کاهش وابستگی به چین تمرکز دارند. آمریکا این رویکرد را در سیاست‌های صنعتی و زنجیره تأمین پیش می‌برد و ‏اروپا نیز بر اساس «راهبرد امنیت اقتصادی ۲۰۲۳» همین مسیر را دنبال می‌کند.
2️⃣غربالگری سرمایه و فناوری‌های حساس:CFIUS ‎ در آمریکا و سازوکار غربالگری اروپا هر دو مانع دسترسی چین به فناوری‌های گلوگاهی و داده‌های حساس می‌شوند.
3️⃣مقابله با کار اجباری‎: قانون اویغور در آمریکا و مقررات مشابه اروپا ورود کالاهای مرتبط با کار اجباری را مسدود می‌کند‎.
4️⃣مقابله با فشار اقتصادی‎: ابزار «مقابله با اجبار» اروپا و بند ۳۰۱ آمریکا هر دو برای افزایش هزینه اقدامات اجباری چین طراحی شده‌اند‎.
5️⃣تنوع‌بخشی به مواد معدنی حیاتی: قوانین مواد خام و «قانون تراشه» در هر دو سوی آتلانتیک با هدف کاهش وابستگی و تقویت ظرفیت داخلی دنبال می‌شود.‎

▫️واگرایی‌ها
1️⃣رویکرد به‎ WTO: آمریکا به طور فزاینده ‎خارج از چارچوب‎ WTO ‎عمل می‌کند اما اروپا همچنان از ابزارهای رسمی ضددامپینگ و ‏حل اختلاف استفاده می‌کند.‎
2️⃣سرمایه‌گذاری خروجی‎: آمریکا سرمایه‌گذاری در فناوری‌های حساس چین را محدود کرده اما اروپا تنها نظارت داوطلبانه دارد‎.
3️⃣کنترل‌های صنعتی و خودروهای برقی‎: محدودیت‌های آمریکا علیه زنجیره تأمین چینی گسترده‌تر از مقررات اتحادیه اروپاست.‎

‏💢فناوری

▫️همگرایی‌
1️⃣کنترل تراشه و تجهیزات ساخت‎: محدودیت آمریکا بر تراشه‌های پیشرفته و تجهیزات‎ ASML ‎با همراهی هلند اجرا شده و اروپا نیز سطحی از محدودیت را ‏پذیرفته است‎.
2️⃣غربالگری سرمایه ورودی و امنیت پژوهش‎: هر دو تلاش دارند جلوی انتقال فناوری حساس و سوءاستفاده پژوهشی چین را بگیرند‎.
3️⃣نظارت بر تراشه‌های قدیمی: هماهنگی از طریق شورای تجارت و فناوری و گسترش تحریم‌ها علیه شرکت‌های چینی انتقال‌دهنده فناوری به روسیه ادامه ‏دارد‎.

▫️واگرایی‌ها
1️⃣خودروهای متصل‎: آمریکا از ژانویه ۲۰۲۵ سخت‌گیری جدی برای حذف اجزای چینی دارد اما اروپا هنوز ممنوعیت سراسری وضع نکرده ‏است‎.
2️⃣فروشندگان ۵‏G: آمریکا هواوی و‎ ZTE ‎را ممنوع کرده؛ اروپا رویکرد نامتوازن و مبتنی بر تصمیم ملی دارد‎.
3️⃣مقررات صادرات و هوش مصنوعی‎: کنترل‌های صادراتی آمریکا بسیار گسترده‌تر است. در مقابل، اروپا «قانون هوش مصنوعی» را تصویب کرده در حالی که ‏واشنگتن فاقد قانون فدرال است‎.
4️⃣پلتفرم‌های دیجیتال‎: آمریکا اپ‌های تحت کنترل کشورهای رقیب را قانون‌گذاری کرده اما اروپا تنها محدودیت‌هایی برای کارکنان دولتی اعمال ‏کرده است‎.

‏💢امنیت

▫️همگرایی
1️⃣برداشت راهبردی از چین‎: آمریکا چین را «رقیب راهبردی» و اروپا آن را چالش سیستمی می‌داند؛ این همسویی شناختی مبنای اقدامات مشترک است‎.
2️⃣حمایت چین از روسیه: دو طرف شرکت‌های چینی کمک‌کننده به ارتش روسیه را هدف قرار داده و در مقابل تهدیدات سایبری و نفوذ اطلاعاتی ‏هماهنگ عمل می‌کنند‎.
3️⃣قواعد دریایی‎: آمریکا با عملیات آزادی کشتیرانی و اروپا با حضور محدود دریایی از نظم باز در هند–اقیانوس آرام حمایت می‌کنند. اروپا ‏همچنین تماس‌های سیاسی با تایوان را افزایش داده است.

▫️واگرایی
1️⃣حضور نظامی‎: آمریکا ستون اصلی بازدارندگی در هند–اقیانوس آرام است اما اروپا بیشتر نقش سیاسی ‏دارد‎.
2️⃣ تایوان‎: آمریکا فروش تسلیحات را ادامه می‌دهد؛ اروپا تنها حمایت دیپلماتیک ارائه می‌دهد‎.
3️⃣کنترل صادرات دفاعی‎: کنترل‌های آمریکا سخت‌تر و شبکه اطلاعاتی آن گسترده‌تر است. اتحادیه اروپا همچنان با ناهماهنگی داخلی روبه‌رو است.‎
4️⃣زیرساخت‌های بندری و حمل‌ونقل‎: آمریکا سرمایه‌گذاری‌های چین را به‌شدت محدود می‌کند اما اروپا واکنشی ناهمگون دارد.‎

💢جمع‌بندی

✅آمریکا و اروپا در سه حوزه اصلی‎ (کاهش ریسک اقتصادی، کنترل فناوری‌های پیشرفته و مقابله با نفوذ چین‎) به ‏همگرایی قابل‌توجه رسیده‌اند اما شکاف‌های مهمی در زمینه حضور نظامی، کنترل صادرات، حکمرانی دیجیتال و ‏سرمایه‌گذاری خروجی باقی مانده است.‏

🔗برای مطالعه متن کامل کلیک کنید!

✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/748
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1‌‎

🌐انگیزه‌های ریاض در میانجیگری میان ایران و آمریکا

‏#تحلیل_کوتاه‏
‏#تحولات_منطقه

📝کامران کرمی

🔹اخیرا برخی از تحرکات از سوی عربستان سعودی مشاهده شده است که می‌تواند بیانگر انگیزه‌های ریاض برای ‏میانجیگری میان ایران و آمریکا تلقی شود. در یک دهه گذشته، همراستایی بر هم‌کنش پویش‌های ‏ژئوپلیتیک خاورمیانه با تحولات اقتصاد سیاسی عربستان، پادشاهی سعودی را از یک بازیگر صرفاً امنیت‌محور به ‏کنشگری اقتصادی با رویکردی فعال در حوزه دیپلماسی منطقه‌ای و بین‌المللی تبدیل کرده است. در این ‏چارچوب، بازیگری ظریف میانه شکاف‌های نظم نوظهور و میانجیگری بین دولت‌ها با منافع متضاد تا متعارض ‏جلوه دیگری از چانه‌زنی برای ارتقای جایگاه سیاسی و دیپلماتیک است.‏

🔸از این منظر انگیزه‌های ریاض برای میانجی‌گری را باید در بستری وسیع‌تر از بازتنظیم ‏راهبردی این کشور ارزیابی کرد؛ بستری که ابعاد امنیتی، اقتصادی و ژئواستراتژیک به‌طور همزمان و در تعامل با ‏یکدیگر نقش‌آفرینی می‌کنند. تحلیل‌های منتشرشده توسط کارشناسان و ناظران غربی و عربی، نشان می‌دهد که ‏این تلاش محصول «ترکیب تهدید و فرصت» در ساختار جدید قدرت در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی است.‏

🔸نخست، از منظر امنیت منطقه‌ای، میانجیگری عربستان پاسخی به مخاطرات ناشی از تشدید تنش میان تهران و ‏واشنگتن تلقی می‌شود. تحلیلگران غربی معتقدند عربستان ‏به‌خوبی آگاه است که در صورت بروز تقابل مستقیم، خطوط کشتیرانی، جریان سرمایه‌گذاری و روند اجرای ‏پروژه‌های کلان اقتصادی با مخاطرات جدی مواجه می‌شود. از سوی دیگر، تحلیلگران عرب نیز همین منطق را با ‏تأکید بر «مصلحت عملی» ریاض تکرار می‌کنند: عربستان پس از تجربه پرهزینه جنگ یمن و رویارویی‌های ‏نیابتی، اکنون راهبرد کاهش تنش و مدیریت ریسک را دنبال می‌کند.‏

🔸دوم، میانجیگری را می‌توان بخشی از تلاش عربستان برای ارتقای موقعیت دیپلماتیک و تبدیل‌شدن به ‏بازیگری قادر به شکل‌دهی به روندهای منطقه‌ای سنجش کرد. برندسازی تحت مفاهیمی چون «قدرت ‏میانجی‌گر» و «دیپلماسی نیچه‌ای» برای این وضعیت صورت‌بندی می‌شود؛ روندی که با توافق پکن آغاز شد و اکنون به عرصه‌ای فراتر، یعنی میانجیگری میان ایران و آمریکا گسترش یافته ‏است. برای ریاض، ایفای چنین نقشی فرصتی برای تثبیت تصویر یک کنشگر مسئول است.‏

🔸سومین لایه تحلیلی به پیوند این تلاش‌ها با رابطه عربستان و آمریکا بر اساس وابستگی متقابل پیچیده ‏بازمی‌گردد. میانجیگری سعودی نوعی ابزار چانه‌زنی و احیای اهمیت ژئوپلیتیک این کشور در ذهنیت ‏تصمیم‌گیران آمریکایی قلمداد می‌شود. به موازات این ادراک، ریاض این نقش را برای دستیابی به تعهدات ‏امنیتی روشن‌تر، تضمین‌های بلندمدت و افزایش انعطاف آمریکا در پرونده‌های منطقه‌ای دنبال می‌کند.‏

🔸چهارمین انگیزه، ابعاد اقتصادی و لزوم ایجاد محیطی باثبات برای پیشبرد برنامه‌های عظیم توسعه‌ای در عربستان ‏است. پروژه تحول اقتصادی ۲۰۳۰ نیازمند حداقلی از پیش‌بینی‌پذیری در محیط امنیتی است. بی‌ثباتی ناشی از ‏تشدید تنش ایران و آمریکا نه‌تنها ریسک سرمایه‌گذاری خارجی را افزایش می‌دهد، بلکه می‌تواند زمان‌بندی و ‏هزینه‌های پروژه‌های زیرساختی و تحول اقتصادی را نیز به‌طور مستقیم تحت تأثیر قرار دهد.‏

🔸و پنجمین انگیزه این روند را باید در چارچوب رقابت قدرت‌های بزرگ فهم کرد. در نگاه بسیاری از تحلیلگران، ‏عربستان در پی آن است که در فضای رقابتی میان آمریکا و چین به بازیگری با استقلال بیشتر تبدیل شود. ایفای ‏نقش میانجی میان ایران و ایالات متحده حامل این پیام است که ریاض می‌کوشد از جایگاهی تبعی فراتر رود و ‏به کنشگری با ظرفیت مانور مستقل تبدیل شود. جلوه‌هایی از خودمختاری استراتژیک را می‌توان در زبان بدن ‏محمد بن سلمان ولیعهد سعودی در سفر به آمریکا دنبال کرد.‏

🔸علیرغم انگیزه‌ها و فرصت‌های عربستان برای ورود به مقوله میانجیگری و صلح‌سازی ارزیابی‌ها از میزان ‏تاثیرگذاری واقعی عربستان در تغییر محاسبات راهبردی ایران و آمریکا محتاطانه است. از این زاویه، میانجیگری ‏بیشتر ابزاری برای مدیریت بحران و کاهش ریسک و نه حل‌وفصل ساختاری اختلافات است. همچنین فعال بودن ‏سایر کانال‌های میانجیگری، تعدد بازیگران از ژاپن و عمان گرفته تا قطر، امارات و فرانسه و کسری اعتماد به ‏عربستان بعنوان یک بازیگر بی‌طرف از منظر ایران، از دیگر محدودیت‌های این مسیر است.‏

✅‏با این حال اجماع نسبی در تحلیل‌ها آن است که رویکرد جدید ریاض، صرف‌نظر از نتایج نهایی، نشانه‌ای از ‏تغییر توازن نقش‌ها در خاورمیانه و تقویت منطق دیپلماسی فعال منطقه‌ای در شبکه به هم وابسته تحولات است؛ ‏منطقی که آینده تعاملات میان بازیگران کلیدی خاورمیانه را بازتعریف خواهد کرد.‏

✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/749
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1‌‎

🔺پیشتازی اندک نصرالله در انتخابات هندوراس

#تعقیب_روند
#هندوراس #آمریکا
#آمریکای_لاتین

🔸با گذشت سه روز از برگزاری انتخابات و شمارش ۸۰٪ آرای اخذشده، سالوادور نصرالله از حزب آزادی با کسب ۴۰.۲۳٪ آرا از ناسری آسفورا، نامزد مورد حمایت ترامپ با ۳۹.۶۹٪ پیش است. ریکسی مونکادا نیز شکستش قطعی است؛ چراکه ۱۹٪ آرا را در اختیار دارد.

🔸به دنبال این نتایج، جنجال پیرامون انتخابات افزایش یافته است. فرآیند شمارش آرا با رسیدن به ۸۰٪ برای دومین بار متوقف شد و شورای ملی انتخابات علت را افزایش دقت شمارش به جهت نزدیکی رقابت عنوان کرده است. ترامپ پیشتر در واکنش به توقف نخست گفته بود که هندوراس قصد تغییر در نتایج را دارد و اگر چنین کاری بکند "تاوان سنگینی خواهد پرداخت."

🔸طبق قانون، هر نامزدی که بیشترین رأی را کسب کند به ریاست‌جمهوری خواهد رسید، حتی اگر اکثریت آرا را کسب نکرده باشد.

مطالب مرتبط:
▫️انتخابات هندوراس در میانه مداخلات ترامپ در آمریکای مرکزی

💠اندیشکده تهران💠

🌐https://institutetehran.com
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1

🔵آنکارا چگونه روابط تجاری خود را در آفریقا توسعه داده است؟

#اکوتهران
#آفریقا #ترکیه

📝توحید ورستان

🔹در سال‌های اخیر روابط اقتصادی، امنیتی و بشردوستانه ترکیه و قاره آفریقا رشد چشمگیری داشته و آفریقا جایگاه مهمی در سیاست خارجی ترکیه یافته است. این سیاست در قبال آفریقا رسماً از سال ۲۰۰۳ آغاز شد و دولت ترکیه راهبرد جدید خود در قبال آفریقا را در سندی با عنوان «راهبرد توسعه روابط اقتصادی با آفریقا» اعلام کرد.

💢توسعه روابط دوجانبه بر مدار تجارت

🔸زیرساخت‌های صنعتی و تجارت خارجی ترکیه، مکمل اقتصادهای آفریقا است. در این زمینه، آفریقا یک بازار هدف برای شرکت‌های ترک، به ویژه شرکت‌های کوچک و متوسط، است. آفریقا نه تنها یک بازار صادراتی پویا برای ترکیه است، بلکه مواد اولیه ارزان قیمت را نیز برای صنعت ترکیه فراهم می‌کند. در واقع، ترکیه با صنعت تقریبا پیشرفته، نیروی کار ماهر و تجربه در بازارهای بین‌المللی، تمام تلاش خود را می‌کند تا روابط تجاری و سرمایه‌گذاری موجود خود را با کشورهای آفریقایی بیش از گذشته تقویت کند.

🔸حجم تجارت دوجانبه در سال ۲۰۰۳، تقریبا ۵.۴ میلیارد دلار آمریکا بود که در سال ۲۰۲۴، به ۳۶.۵ میلیارد دلار آمریکا رسیده است. صادرات ترکیه به آفریقا در سال ۲۰۲۴ به ۲۱.۵ میلیارد دلار آمریکا و واردات به ۱۵ میلیارد دلار آمریکا رسید. در میان کشورهای این قاره، مصر، الجزایر، لیبی، آفریقای جنوبی و نیجریه شرکای تجار آنکار هستند. براساس داده‌ها، کشورهای شمال آفریقا حدود دو سوم از ارزش تجارت با ترکیه را تشکیل می‌دهند، البته ترکیه اخیراً بر کشورهای شاخ آفریقا و کشورهای جنوب صحرای آفریقا تمرکز کرده است.

🔸در این راستا، سرمایه‌گذاری مستقیم ترکیه در آفریقا از ۱۰ میلیارد دلار فراتر رفته است. شرکت‌های پیمانکاری ترکیه بیش از ۲۰۰۰ پروژه در سراسر قاره انجام داده‌اند که ارزش کل پروژه‌ها تقریبا ۹۷ میلیارد دلار برآورد می‌شود. تعداد سفارتخانه‌های ترکیه در آفریقا از ۱۲ در سال ۲۰۰۲ به ۴۴ سفارتخانه در حال حاضر افزایش یافته است. همچنین، خطوط هوایی ترکیه به ۵۱ مقصد در ۳۹ کشور در سراسر آفریقا پرواز می‌کند. علاوه بر این، مؤسساتی مانند TIKA، بنیاد معارف و مؤسسه یونس امره در حال انجام فعالیت‌های فشرده در زمینه آموزش، فرهنگ و توسعه در سراسر قاره هستند.

💢نقش راهبردی شرکت‌های پیمانکاری

🔸شرکت‌های ترکیه‌ای سرمایه‌گذاری‌های خود در آفریقا را بر بخش‌های کلیدی از جمله ساخت و ساز، زیرساخت‌ها، تجارت عمده‌فروشی و خرده‌فروشی، منسوجات و پوشاک، انرژی و صنایع فلزی متمرکز می‌کنند. پیمانکاران ترک در آفریقا تقریباً ۲۰ درصد از کل تجارت بین‌المللی آن‌ها را تشکیل می‌دهد. سرمایه‌گذاری‌های ترکیه در دوره ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹ در آفریقا در گروهی از کشورها از جمله الجزایر، اتیوپی، سنگال، لیبی، گینه، موزامبیک، گابن، نیجریه، کنگو، رواندا، تونس و کامرون متمرکز بوده است.

🔸از جمله برجسته‌ترین پروژه‌های اجرا شده توسط شرکت‌های ترکیه‌ای در آفریقا می‌توان به ساخت و مدیریت یک فرودگاه بین‌المللی در ساحل عاج و تونس، ساخت کارخانه سیمان در گابن و ساحل عاج، کارخانه آهن در الجزایر، مجموعه‌ای از هتل‌های بزرگ در الجزایر، گابن و رواندا، بزرگراه در سنگال، نیروگاه‌های تولید برق در لیبی و کارخانه‌های نمک‌زدایی آب در گابن اشاره کرد.

💢ظهور در بازار تجهیزات دفاعی

🔸صادرت تجهیزات نظامی و دفاعی یکی دیگر از جنبه‌های مهم روابط ترکیه و آفریقا است. با توجه به بی‌ثباتی سیاسی و تهدیدات امنیتی مداوم در مناطق مختلف این قاره، اکثر دولت‌های آفریقایی برای رفع این نگرانی‌ها به ابزارهای نظامی متوسل می‌شوند. این امر فرصتی را برای بازیگران جدید در راستای تشکیل اتحادهای نظامی فراهم می‌کند، زیرا تعداد محدودی از ارائه دهندگان خدمات قادر به تأمین این نیازهای امنیتی هستند.

🔸شرکت‌های ترکیه‌ای طیف متنوعی از محصولات، از خودروهای زرهی و پهپادها گرفته تا بالگردها، کشتی‌ها، سیستم‌های ارتباطی و سلاح‌های سبک، را به خریداران آفریقایی ارائه می‌دهند. مشتریان کلیدی شامل نیجریه، رواندا و مراکش هستند و در این میان، نیجریه به عنوان مشتری اصلی، پهپادها، بالگردهای تهاجمی و شناورهای گشتی ترکیه را در اختیار دارد.

✅در مجموع، ترکیه در سالهای اخیر توانسته با تکیه بر راهبرد ویژه خود سهم خود از بازار آفریقا را افزایش دهد. باید توجه داشت که این قاره ۶۰ درصد از منابع بکر جهان را در اختیار دارد که برای آینده اقتصاد ترکیه از اهمیت راهبردی برخوردار است و بهره‌گیری از آن مستلزم توسعه مناسبات اقتصادی و تجاری به ویژه زیرساخت‌هایی مانند بنادر و شبکه ریلی است.

✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/750
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1‌‎

🌐فساد در حلقه نزدیکان زلنسکی؛ بحران سیاسی داخلی و پیامدهای بین‌المللی

#تحلیل_کوتاه
#اروپا #اوکراین

🔹اعلام دفتر مبارزه با فساد درباره کشف یک شبکه فساد در حلقه درونی رئیس‌جمهور، موجی از واکنش‌های داخلی و بین‌المللی را علیه وی به راه انداخت و بحران‌های متعدد داخلی و خارجی دولت زلنسکی را آشکار کرد. این افشاگری، مشروعیت سیاسی دولت زلنسکی و حمایت‌های بین‌المللی از آن، به ویژه از سوی دولت‌های غربی، را تحت‌الشعاع قرار داد.

💢مبارزه درونی قدرت در اوکراین

🔸در نوامبر ۲۰۲۵، نهادهای مبارزه با فساد در اوکراین اعلام کردند که یک پرونده فساد در ارتباط با نزدیکان رئیس‌جمهور کشف شده که شامل سازماندهی اختلاس‌هایی به ارزش حدود ۱۰۰ میلیون دلار در بخش انرژی است. در این پرونده، افراد دستگیرشده از نزدیکان زلنسکی بوده‌اند. برخی از این افراد شامل سه وزیر پیشین، وزیر فعلی انرژی و تیمور میندیچ، یکی از تاجران نزدیک به رئیس‌جمهور می‌باشند. همچنین، منزل آندری یرماک، رئیس دفتر زلنسکی، که به‌عنوان دست راست وی شناخته می‌شود، مورد تفتیش قرار گرفت و همین امر موجب استعفای او تحت فشار زلنسکی شد.

🔸قدرت داخلی در اوکراین به‌طور سنتی بر دو بخش استوار است؛ از یک سو «ساختار ریاست‌جمهوری»، که شامل خدمات امنیتی اوکراین(SBU)، دفتر دادستانی کل، دفتر تحقیقات دولتی و آژانس بازیابی و مدیریت دارایی‌ها (ARMA) می‌باشد؛ و از سوی دیگر، «ساختار ضدفساد»، که شامل دفتر مبارزه با فساد اوکراین (NABU)، دفتر دادستانی ضدفساد ویژه (SAPO)، آژانس ملی پیشگیری از فساد (NAPC)، دادگاه عالی ضدفساد (HACC) و گروهی از سیاستمداران و افراد رسانه‌ای تحت حمایت غرب است.

🔸زلنسکی پیشتر تلاش کرد قانونی تصویب کند که به دادستان کل اجازه مداخله در سازمان‌های ضدفساد را بدهد تا رسیدگی به فسادهای مرتبط با نزدیکان رئیس‌جمهور را متوقف کند. اما به دلیل اعتراضات شدید داخلی و بین‌المللی، این طرح شکست خورد. این عقب‌نشینی تاکتیکی زلنسکی به وضوح نشان داد که در موضوع جنگ و بحران داخلی اوکراین، موازنه قدرت به همان اندازه که توسط بازیگران داخلی شکل می‌گیرد، توسط حامیان و نیروهای غربی نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

💢پیامدهای داخلی

🔸این رسوایی فساد ضربه جدی به جایگاه زلنسکی و دولت او در میان مردم اوکراین وارد کرده است. مهم‌ترین حامیان زلنسکی که نیروهای لیبرال و طرفدار غرب بودند، اکنون اعتماد کمتری به او دارند. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که محبوبیت زلنسکی از ۶۳ درصد در ابتدای سال میلادی به ۴۵ درصد در تابستان رسیده است و احتمال می‌رود پس از افشای فساد، این رقم به زیر ۴۰ درصد کاهش یابد. این کاهش شدید محبوبیت، در صورتی که انتخابات در ماه‌های آینده برگزار شود، زلنسکی را در موقعیت بحرانی قرار خواهد داد و ممکن است به برکناری او از سیاست منجر شود.

💢پیامدهای بین‌المللی

🔸کاهش حمایت‌ها از اوکراین: با قطع حمایت‌های آمریکا از اوکراین، اروپا به تنها حامی مهم اوکراین تبدیل شده است. این فساد نگرانی‌هایی در خصوص مدیریت کمک‌های بین‌المللی و اروپایی توسط دولت اوکراین به‌وجود آورده است و ممکن است کشورهای اروپایی را مجبور به تجدیدنظر در نحوه و میزان تخصیص این کمک‌ها کند. والدیس دُمبرُفسکیس، کمیسیونر اقتصادی اتحادیه اروپا، تصریح کرد که ادامه حمایت مالی از اوکراین و چشم‌انداز عضویت این کشور در اتحادیه اروپا به استقلال سیستم ضدفساد وابسته است.

🔸تضعیف موقعیت اوکراین در مذاکرات صلح: این فساد به شدت اعتبار دولت اوکراین را در مذاکرات با آمریکا در خصوص طرح ۲۸ ماده‌ای کاهش داده است. همچنین، این موضوع موجب تقویت موضع روسیه در خصوص لزوم برگزاری انتخابات در اوکراین شد.

🔸خلل در روند عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا: کشورهای اروپایی واکنش شدیدی به این فساد نشان دادند و تأکید کردند که ایجاد ساختارهای شفاف و ضدفساد، مهم‌ترین عامل در پرونده عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا است. این فساد تأثیر منفی زیادی بر روند عضویت اوکراین خواهد گذاشت و موجب تأخیر بیشتر در این مسیر خواهد شد. کاترینا ماترنُوا، رئیس نمایندگی اتحادیه اروپا در اوکراین، اظهار داشت که اعتماد اتحادیه اروپا به اوکراین بر اساس ایجاد یک ساختار ضدفساد مؤثر و مستقل استوار است.

💢جمع‌بندی

✅افشای فساد در حلقه نزدیکان زلنسکی و تقویت جریان ضدفساد در اوکراین، باعث شده است که موقعیت و اعتبار زلنسکی در داخل و خارج از اوکراین به‌طور جدی زیر سوال رود. در این شرایط، آینده سیاسی زلنسکی پس از پایان جنگ و در صورت پذیرش هرگونه طرح صلحی، به شدت تحت‌الشعاع قرار گرفته و به نظر نمی‌رسد او قادر به بازسازی موقعیت خود در صحنه داخلی و بین‌المللی باشد.

✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/751
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1‌‎

🌐چگونه شبکه نفوذ عربستانی‌ها در واشنگتن گسترش یافته است؟

#مقاله_تحلیلی
#عربستان #آمریکا

🔹ساختار سیاسی آمریکا به طور رسمی این اجازه را به کشورها داده است تا تحت عنوان کارگزار خارجی در سیاست آمریکا مشارکت داشته باشند. کشورهایی نظیر عربستان سعودی با استفاده از این بستر و همچنین به لطف درآمدهای نفتی سرشار مدت‌ طولانی است که توانسته‌اند روابط نزدیکی با سیاست‌مداران آمریکایی، مخصوصاً رؤسای جمهور جمهوری‌خواه بسازند. البته، فعالیت ذیل عنوان کارگزار خارجی تنها صورت لابی‌گری عربستان در آمریکا نیست و این کشور خود را محدود به این قیدوبندها نمی‌کند.

💢هم‌راستایی راهبردهای جمهوری‌خواهان و اعراب

🔸تمرکز عربستان در حوزه لابی‌گری به چندین دلیل غالباً بر جمهوری‌خواهان بوده است. نخست، به لحاظ تاریخی، عربستان در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ که جمهوری‌خواهان غالباً کنترل کاخ سفید را بر عهده داشتند، یکی از محورهای سیاست خارجی آمریکا در مبارزه با کمونیسم بود. دوم، سیاست خارجی این حزب در منطقه جنوب غرب آسیا پس از جنگ سرد تاکنون همسویی بیشتری با عربستان داشته است. سوم، در دهه اخیر و به‌خصوص پس از ظهور دونالد ترامپ، جمهوری‌خواهان تقریباً مسئله حقوق بشر را از دستور کار سیاست خارجی خود کنار گذاشته‌اند که خیال آسوده‌تری به عربستان برای تعامل با این حزب می‌دهد.

💢بندر بن سلطان: هجده‌ سال دوستی با جمهوری‌خواهان

🔸از اوایل ریاست‌جمهوری رونالد ریگان تا دوره دوم ریاست جمهوری جرج بوش پسر، بندر بن سلطان آل سعود سفیر عربستان در آمریکا بود. می‌توان گفت آنچه امروز از روابط گرم سعودی با جمهوری‌خواهان شناخته می‌شود ریشه در فعالیت‌های بندر دارد. او نقش مهمی در آغاز کمک‌های عربستان به دولت ریگان برای پشتیبانی از کنتراها در نیکاراگوئه داشت.

🔸هنگام آغاز جنگ اول خلیج فارس در دولت بوش پدر، بندر نقشی کلیدی در کمک ۱۳.۵ میلیارد دلاری عربستان به آمریکا کرد. افزون بر این، بندر شخصاً ۱ میلیون دلار به کتابخانه ریاست‌جمهوری بوش پدر اهدا کرد. در طول دهه ۱۹۹۰، روابط بندر با خانواده بوش تداوم یافت، به نحوی که عربستان صرفاً نزدیک به ۱.۵ میلیارد دلار به شرکت‌ها و بنگاه‌هایی که اعضای خانواده بوش و دوستانشان سهام داشتند سرمایه‌گذاری کرد.

💢ساپراک؛ سازمان لابی‌گر عربستان

🔸در راستای ایجاد تصویری مثبت از عربستان و لابی‌گری حرفه‌ای‌تر، سازمان ساپراک یا کمیته امور روابط عمومی آمریکا-عربستان در سال ۲۰۱۶ به ریاست سلمان الانصاری تأسیس شد. این سازمان از زمان تأسیس دو دستور کار مهم برای تغییر افکار عمومی آمریکا داشته است: ۱. برجسته‌کردن مقوله اصلاحات در عربستان ۲. نشان‌دادن این کشور به عنوان یک متحد مهم برای آمریکا در منطقه.

💢خانواده ترامپ و پول‌های سعودی

🔸دونالد ترامپ از دهه ۱۹۸۰ با سرمایه‌داران و ثروتمندان عربستانی همچون عدنان خاشقچی-پسر عموی جمال خاشقچی- و ولید بن طلال، نوه ملک عبدالعزیز، بنیان‌گذار عربستان سعودی روابط تجاری گسترده‌ای داشت. ترامپ دو ماه پس از آغاز کمپین انتخاباتی در ۲۰۱۵ ارتباط تجاری بیشتری با عربستان شکل داد.

🔸جارد کوشنر داماد ترامپ نیز روابط گسترده‌ای با عربستان دارد. به عنوان نمونه، شش ماه پس از خروج کوشنر از کاخ سفید در دوره نخست ترامپ، شرکت سرمایه‌گذاری او با نام Affinity Partner توانست ۲ میلیارد دلار سرمایه از بنگاه‌های وابسته به بن‌سلمان سرمایه جذب کند.


💢چالش‌های لابی عربستان

🔸نخستین چالش کنگره است. نمی‌توان این مسئله را فراموش کرد که اگر نقض حقوق بشر توسط عربستان دوباره برجسته شود، دموکرات‌های کنگره تبدیل به مانعی میان روابط عربستان و آمریکا خواهند شد. افزون بر این، ‌عربستان در سمت جمهوری‌خواهان نیز آسیب‌پذیری‌هایی دارد. اگرچه در سال‌های اخیر عربستان کنگره را به خود نزدیک‌تر کرده، اما این نزدیکی مشروط و آسیب‌پذیر است.

🔸دومین چالش، وضعیت حقوقی ساپراک در آمریکا است. شاید مقایسه ساپراک با آیپک بهتر بتواند این چالش لابی عربستان را توضیح دهد. ساپراک در آمریکا به عنوان کارگزار خارجی ثبت شده است. این به معنای آن است که این سازمان محدودیت‌ها و نظارت‌های بیشتری را در مقایسه با آیپک خواهد داشت.

✅ لابی عربستان در آمریکا و روابطش با جمهوری‌خواهان ریشه در روابط شخصی سیاستمداران و ثروتمندان عرب با رؤسای جمهور و راهبردهای سیاست خارجی این حزب دارد. در قرن بیست‌ویکم، عربستان تلاش سازمان‌یافته‌ای برای افزایش نفوذ خود در کنگره، کاخ سفید، رسانه‌ها و افکار عمومی آمریکا انجام داد که نشان‌ از بهبود درک مقامات این کشور از سیاست‌ورزی در آمریکا دارد و تا اندازه قابل توجهی موفقیت داشته است.

🔗برای مطالعه متن کامل کلیک کنید!

✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/752
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1‌‎

🌐آیا چارچوب هماهنگی اهل‌سنت عراق پایدار خواهد ماند؟

‏#مقاله_تحلیلی
‏#تحولات_منطقه
‏#عراق

📝سیدرضا قزوینی

🔹دو هفته پس از انتخابات ششمین دوره پارلمان عراق، پنج جریان اصلی اهل سنت (لسیاده، تقدم، حسم، عزم و ‏جماهیر) با مجموع ۶۵ کرسی «شورای ملی سیاسی» را تشکیل دادند. این اقدام یک هفته پس از آن صورت ‏گرفت که «چارچوب هماهنگی شیعی» با نزدیک به ۱۹۰ کرسی خود را فراکسیون اکثریت معرفی کرد. شورای ‏سنی به ابتکار خمیس الخنجر و با هدف یکپارچه‌سازی مواضع، تقویت عمل مشترک و افزایش توان چانه‌زنی ‏اهل سنت در دولت آینده شکل گرفت. گردهم آمدن رهبران پراختلاف سنی زیر یک چتر، خود رخدادی ‏کم‌سابقه در سیاست عراق است.‏

💢شرایط شکل‌گیری شورای سنی

🔸ایجاد شورا در فضایی صورت گرفت که نتایج انتخابات به تقویت جریان‌های نزدیک به ایران و فعال‌سازی ‏مجدد چارچوب هماهنگی شیعی انجامید. این تحول نگرانی رهبران سنی از کاهش سهم و نفوذشان را افزایش ‏داد.‏ اهل سنت از ۲۰۰۳ تاکنون معمولاً دچار تشتت بوده‌اند: رقابت‌های قبیله‌ای، اختلافات شخصی، وابستگی‌های ‏خارجی و فقدان راهبرد مشترک، مانع هرگونه اجماع پایدار بوده است. پس از برکناری الحلبوسی در ۲۰۲۳ این ‏اختلافات تشدید شد.‏

🔸به همین دلیل شکل‌گیری شورا دو محرک اصلی داشت:‏

1️⃣واکنش به قدرت‌گیری شیعیان و بیم از کاهش نقش سنی‌ها در تشکیل دولت و تقسیم مناصب.‏
2️⃣فشار و هماهنگی بازیگران خارجی که از نتایج انتخابات ناراضی بودند و ایجاد یک جبهه منسجم سنی را ‏ضروری دیدند.‏ در فقدان چنین فشار بیرونی، کنار هم نشستن رهبران سنی-با حجم بالای رقابت و بی‌اعتمادی-بعید به نظر ‏می‌رسید.‏

💢پایداری یا فروپاشی؟

🔸خمیس الخنجر پس از نشست نخست شورا ابراز امیدواری کرد که فعالیت آن در دوره پارلمانی ادامه یابد؛ ‏عبارتی که خود تردید نسبت به پایداری ساختار را نشان می‌دهد. تحلیلگران و حتی بخش مهمی از جامعه سیاسی ‏سنی نیز نسبت به دوام آن خوش‌بین نیستند.‏ برخی مانند هيثم الهیتی معتقدند شورا محصول جاه‌طلبی رهبران و فشار خارجی است نه نماینده منافع واقعی اهل ‏سنت. دیگران می‌گویند رهبران سنی از بیم پیوستن رقبای خود به شیعیان یا کردها مجبور به حضور در این شورا ‏شده‌اند.‏

🔸دو تهدید اصلی، آینده شورا را زیر سؤال می‌برد:‏

1️⃣نبود تجربه همکاری مشترک؛ بر خلاف چارچوب هماهنگی شیعی که سابقه طولانی مشارکت دارد، رهبران سنی معمولاً ساختارهای خود را ‏به‌سرعت از دست می‌دهند.‏
2️⃣شدت اختلافات و منافع شخصی؛ شورا ترکیبی از اضداد است: اختلافات میان حلبوسی و خنجر، میان سامرائی و ابومازن، و بی‌اعتمادی فراگیر. ‏روحیه زعامت‌طلبی قبیله‌ای نیز مانع همکاری پایدار می‌شود.‏

🔸چالش‌های حقوقی نیز وجود دارد. پرونده قضایی حلبوسی و مخالفت شدید شیعیان و کردها با بازگشت او به ‏ریاست پارلمان، احتمال خروجش از شورا را افزایش می‌دهد. خنجر نیز تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارد که بر ‏نقش‌پذیری‌اش اثر می‌گذارد.‏

🔸علاوه بر این‌ها، پیوستن احتمالی هر یک از رهبران به ائتلاف‌های شیعی یا کردی در ازای امتیاز، انسجام شورا را ‏تهدید می‌کند؛ تجربه‌ای که در دو دهه گذشته بارها تکرار شده است. همچنین فقدان یک افق فکری مشترک و ‏واکنشی بودن شکل‌گیری شورا نیز شکنندگی آن را افزایش می‌دهد.‏

💢عوامل استمرار

🔸با وجود تهدیدهای پرشمار، سه عامل می‌تواند به بقای شورا کمک کند:‏
1️⃣مدیریت اختلافات داخلی؛ اگر رهبران بتوانند از رقابت‌های شخصی عبور کنند، شورا شانس تداوم خواهد داشت.‏
‏2️⃣تدوین سازوکارهای نهادی همکاری؛ ایجاد روندهای ثابت مذاکره با شیعیان و کردها می‌تواند وزن شورا را در چانه‌زنی حفظ کند.‏
3️⃣کاهش زعامت‌طلبی فردی؛ گذار به سمت کار نهادمحور می‌تواند شورا را از یک پروژه موقت به ساختاری پایدارتر تبدیل کند.‏

🔸با این حال تحقق این عوامل دشوار است. وابستگی‌های خارجی متعارض رهبران-از ترکیه تا امارات- می‌تواند ‏اختلافات بیرونی را به شکاف‌های درونی تبدیل کند. تجربه گذشته اهل سنت نشان می‌دهد هرگاه رقابت ‏شخصی و نفوذ خارجی افزایش یافته، ساختارهای سیاسی آنها دوام نیاورده است.‏

✅نخستین آزمون واقعی شورا روند مذاکرات تشکیل دولت خواهد بود. اگر در همین مرحله دچار شکاف شود، ‏احتمالاً به سرنوشت ابتکارهای ناکام گذشته اهل سنت دچار خواهد شد. اما اگر بتواند حداقلی از انسجام را حفظ ‏کند، برای نخستین‌بار امکان شکل‌گیری یک چارچوب نسبتاً پایدار اهل سنت در عراق وجود خواهد داشت.‏

🔗برای مطالعه متن کامل کلیک کنید!

🔁مطالب مرتبط:
▫️اعداد و ارقام انتخابات پارلمانی عراق چه می‌گویند؟
▫️ابهام و رقابت‌های پنهان؛ سناریوهای تشکیل کابینه در عراق

✅اندیشکده تهران✅

🌐https://institutetehran.com/art/753
📲http://ble.ir/InstituteTehran
🌐@InstituteTehran
🌐 instagram.com/institutetehran1‌‎