روش تدریس و شاید حتی محتوای درس ریاضیات، به باور ما نسبت به ماهیت ریاضیات بستگی دارد.


@MathEduReview

📣 دو دیدگاه رفتارگرایی و ساخت‌وسازگرایی به‌عنوان رویکردهای آموزشی مدافعان و منتقدانی دارند.

با مقایسه نگرش این دو دیدگاه، در مفاهیم پایه‌ای آموزش، این امکان فراهم می‌شود تا تفاوت روش‌های آموزشی مبتنی بر هر یک را دریابیم.


@MathEduReview

🔅 بخشی از این تفاوت وابسته به باورهای آموزشی معلمان است. لیکن این باورهای آموزشی ناشی از دیدگاه حاکم بر آموزش‌های همین معلمان است.

بنابر این، پذیرش این باورها بدون پشتوانه نظری، می‌تواند نتایجی بر خلاف پیشرفت‌های نوین در زمینه «تعلیم و تربیت» را در پی داشته باشد.


@MathEduReview

برای نمونه اگر باور معلم آن باشد که «معلم باید بر موقعیت و فرایند یادگیری کنترل دقیق داشته باشد» در آن صورت نمی‌تواند در کلاس اجازه دهد که «محور فعالیت‌ها، دانش‌آموز باشد و کنترل فرایند یادگیری در دست یادگیرنده قرار بگیرد»

هر معلم باید درباره تعریف این مفاهیم پایه‌ای، آگاهانه تصمیم بگیرد که چه چیزی را باور دارد و بر اساس آن، فعالیت‌های آموزشی کلاس درس خود، به‌ویژه «روش تدریس» خود را انتخاب کند و به آن پایبند باشد.


@MathEduReview

🔶 موارد زیر ازجمله مهم‌ترین مفاهیمی است که می‌تواند تفاوت رویکردهای مختلف در زمینه آموزش ریاضی را مشخص کند:
(با انتخاب هر یک از موارد،
آن را مطالعه کنید.)

🔸 مفهوم دانش (ریاضی)

🔸 تعریف یادگیری

🔸 برنامه درسی (مدرسه)

🔸 هدف‌های تدریس

🔸 حالت‌های تدریس

🔸 نقش معلم

🔸 نقش دانش‌آموز

🔸 تصور نسبت به بروز خطا

🔸 ارزیابی (و ارزشیابی)



@MathEduReview

در ادامه، هر یک از این موارد را کمی موشکافانه‌تر مورد توجه قرار می‌دهیم...

نظر خودتان را بنویسید👇👇👇

اگر باور معلم آن باشد که «معلم باید بر موقعیت و فرایند یادگیری کنترل دقیق داشته باشد» در آن صورت نمی‌تواند در کلاس اجازه دهد که «محور فعالیت‌ها، دانش‌آموز باشد و کنترل فرایند یادگیری در دست یادگیرنده قرار بگیرد».

@MathEduReview

🔶 ارائه تعریف مفهوم دانش (به‌طور عام) و ریاضی (به‌طور خاص) بیش از آن که موضوعی در حوزه آموزش باشد، یک موضوع فلسفی است. با این حال، چیستی آن و تعریفی که برای دانش ریاضی، مورد پذیرش ما قرار می‌گیرد، نقش مهمی در برنامه‌ریزی ما برای آموزش دارد.


@MathEduReview

به‌طور کلی دو رویکرد برای «ماهیت» ریاضیات و «چیستی» آن وجود دارد:

🔵 گروهی معتقدند: ریاضیات با همه تنوع آن، اصالت ذاتی دارد و نظم جهان پیرامون ما و کارکرد آن بر این اساس است؛ بنابراین ریاضیات «وجود دارد» و ما در تلاش برای «کشف کردن» ریاضیات هستیم.

➖  🆚   در مقابل   🆚  ➖

🔴 گروه دیگری معتقدند: ما بر اساس تجارب، مشاهدات و استنتاج خودمان از جهان، ریاضیات را «می‌سازیم». به همین دلیل تعریف‌های متفاوتی برای آن داریم. برای نمونه، انواع گوناگونی از «هندسه» داریم.


@MathEduReview

🔵 در نظام حاکم بر آموزش رسمی که مبتنی بر رفتارگرایی است، دانش (ریاضی) به‌عنوان توصیفی از واقعیت عینی یا در تطابق با واقعیت عینی تعریف شده است. این دانش به‌طور سلسله مراتبی سازماندهی شده و می‌توان آن را به اجزای کوچک‌تر از ساده به مشکل تقسیم کرد، به طوری که جمع اجزا، کل را خواهد ساخت.

بدین ترتیب در بیشتر موارد صحبت از «انتقال» دانش است. دو رکن اصلی محیط آموزشی «تمرکز» و «دقت» است تا انتقال به خوبی انجام شود. بهتر است پیش از این انتقال، ذهن خالی باشد و همه چیزهای قبلی دور ریخته شود و ذهن همانند «لوح سفید» باشد.


@MathEduReview

🔴 ساخت‌وسازگرایان معتقدند دانش (ریاضی) مجموعه‌ای از ساختارهای دانشی تلفیقی (طرحواره‌ها) است که معرف نظریه‌های شخصی و موقت یک فرد درباره جهان است و این نظریه‌ها برای تفسیر تجربه و هدایت رفتار مورد بررسی قرار می‌گیرند. افراد با تجربه‌های مختلف و باورهای مختلفی که دارند دانش خود را تولید می‌کنند و در بوته آزمایش، دانش خود را جرح و تعدیل می‌کنند.

بنابراین «تجربه» یادگیرنده و «آزمون و خطا» دو روش کارآمدی است که در این رویکرد مورد توجه قرار می‌گیرد.


@MathEduReview

این که در کدام سوی این بحث بایستیم و طرفدار کدام رویکرد باشیم نتیجه مستقیم در تعریف ما از یاددهی/یادگیری و طراحی آموزشی دارد.


@MathEduReview

شما دانش را چه می‌دانید؟
👇👇👇

🔶 تعریف یادگیری به‌دلیل تفاوت در رویکردهای مختلف و فرضیات آنان می‌تواند متفاوت باشد:

💢 در رویکرد رفتارگرایی، یادگیری به معنای تغییر دائمی در رفتار فرد به علت تجربه تقویت‌های مثبت یا منفی است. به عنوان مثال، فرد با انجام یک رفتار موفق، تقویت مثبت دریافت می‌کند و احتمال انجام مجدد آن رفتار بیشتر می‌شود. از سوی دیگر، با انجام یک رفتار ناموفق، تقویت منفی دریافت می‌شود و احتمال انجام آن رفتار کاهش می‌یابد.

💢 در رویکرد ساخت‌وسازگرایی، یادگیری به معنای فرایندی است که فرد اطلاعات جدید را با اطلاعات قبلی خود تلفیق کرده و به دانش خود اضافه می‌کند. یادگیری در این رویکرد به معنای تغییر در ساختار شناختی فرد است که باعث بهبود عملکرد او در زندگی شخصی و اجتماعی می‌شود.

💢 در رویکرد هیجانی، یادگیری به معنای تغییر در تحلیل و پردازش هیجان‌ها و واکنش‌های فرد به محیط است. یادگیری در این رویکرد به معنای تجربه واکنش‌های هیجانی و یادگیری رفتارهای مناسب برای مدیریت هیجان‌ها و واکنش‌ها است.

💢 در رویکرد روان‌درمانی، یادگیری به معنای تغییر در باورها و ارزش‌های فرد به علت تجربه‌های جدید است. یادگیری در این رویکرد به معنای تجربه روابط جدید و تغییر در نگرش‌ها و رفتارها است که باعث بهبود روانی و رفاهی فرد می‌شود.

🔔 تمرکز ما بر دو رویکرد محوری، یعنی «رفتارگرایی» و «ساخت‌وسازگرایی» است.


@MathEduReview

🔵 رفتارگرایان یادگیری را به‌معنی تشخیص و کدگذاری قطعه‌ها (اجزا)ی دانش؛ کشف قانون و حقیقت‌هایی می‌دانند که «آنجا هستند» یا «وجود دارد»؛ با رشد این اجزای از هم جدا، یادگیرنده به یک کل خواهد رسید.


@MathEduReview

🔴 ساخت‌وسازگرایان، یادگیری را یک تغییر مستمر، فعال، پویا و هدفمند می‌دانند که با توسعه بدیل‌ها و چارچوب‌های مفهومی به‌طور فزاینده به چارچوب‌های مفهومی فردی خبره شبیه می‌شود. این کار از طریق بحث و گفت‌وگو در زمینه‌های مختلف اجتماعی، تجربه با محیط فیزیکی، تلاش برای کاربست دانش ساخته شده در محیط‌های فردی و برای حل تضاد مفهومی از طریق فرایند جذب و هضم حاصل می‌شود.


@MathEduReview

🟦 رفتارگرایی برای دانش، اصالت قائل می‌شود و مهم‌ترین هدف یادگیری را حفظ این اصالت و «انتقال درست» آن می‌داند. اگر انتقال دانش از طریق بسته‌های کوچک به خوبی انجام شود، انتظار می‌رود یادگیرنده تمام دانش را دریافت کند.

🆚 اما در سر دیگر طیف یادگیری 🆚

🟥 ساخت‌وسازگرایی معتقد است یادگیری با درک مفاهیم و تعریفی که فرد دارد، حاصل می‌شود و فرد خودش از طریق تعامل با محیط و دیگران دانش را می‌سازد. چنین دانشی دارای تنوع در مفهوم‌سازی است و فرد با قبول یا رد نظریه خود و دیگران می‌تواند آن را توسعه دهد. برنامه‌ریزان آموزشی با اتکا به این مفهوم و تعریفی که از یادگیری دارند، برنامه و روش‌های پیشنهادی خود را ارائه می‌کنند.

برای نمونه، کار گروهی در چارچوب ساخت‌وسازگرایی معنادار است.


@MathEduReview

شما یادگیری را چگونه تعریف می‌کنید؟
👇👇👇