#دیدگاه

⁉️ چرا گروهی از ما ایرانیان خود را بد و کوچک می‌شماریم؟!!

از آن روزی که ما ایرانیان از پیشرفتهای اروپا در دانش و صنعت و اندیشه آگاه شدیم، همواره سنجیدن خود با اروپا و ریشخند کردن خود، یکی از واکنشهای مردم ما به این پس‌افتادگی بوده‌است.

با اینکه این پدیده‌ی "خود را ریشخند کردن" و "خودخوارپنداری"، پیامدهای مهم هویتی و روانی برای ملت ما داشته، ولی به سختی یک پژوهش روشمند در واشکافی این پدیده از روشنفکران و دانشگاهیان کشورمان می‌توان یافت.

دکتر آرمین امیر، استاد دانشگاه علامه طباطبایی، راههای نفوذ پدیده‌ی خودخوارپنداری در میان ایرانیان را کاویده و یافته‌های خود را در کتابی با نام "ره افسانه زدند (تبارشناسی خلقیات‌نویسان ایرانی در پنجاه سال گذشته)" آورده است.

در اینجا ایشان در گفتگو با یک انجمن دانشجویی، از یافته‌های خود در این زمینه سخن می‌گوید.

@ThinkTogether🌱

#آموختنی
#بخشی از یک مقاله

کارل هاوس‌هوفر (Karl Haushofer) نظریه پرداز #ژئوپولتیک آلمانی، که هیتلر و رودلف هس -سران آلمان نازی- با الهام از آموزه‌های او جهانگشایی را با حمله به اروپای شرقی آغاز کردند، به دولتمردان آلمانی می‌گوید، برای پاسداری از خاک مقدس وطن و جلوگیری از شکستهای شرم‌آور، در عین دلیری، وضعیت سیاسی دنیا را دوراندیشانه ارزیابی کنید و دو چیز را در هر موقعیتی پیش چشم نگاه دارید:
۱. "واقعیت را آنچنان که هست بفهمید"
۲. "از هر آنچه غرور ملی ما نمی‌تواند تحمل کند، دوری کنید"

"By prudent, courageous analysis of our world-political situation we shall always be able to preserve our sacred soil from shameful defeat. The admonitions “see what is,” and “keep away from whatever our national honor cannot tolerate,” are the pilot lights of our voyage. They are modest enough and even hardly sufficient to help our ship of state gain the open sea."

📝 Why Geopolitik? (1942)
✍ Karl Haushofer

@ThinkTogether🌱

#تاریخ
#دانستنی

✳️ زبان پارسی در امپراتوری عثمانی
1⃣ چشم‌انداز کلی

"لسان عثمانی" زبان رسمی امپراتوری عثمانی بود. این زبان یک زبان ترکی اغوز تبار بود، ولی بخش بزرگ فرهنگ واژگان آن -نزدیک به نود درصد- از واژگان پارسی و عربی ساخته شده بود.
در یک نگاه سراسری، چندین زبان در درازای برپایی امپراتوری عثمانی، جایگاه مهمی داشتند: نخست لسان عثمانی که افزون بر زبان مردم آناتولی، زبان جاری در میان لشگریان و زبان گسترده در میان مسلمانان بالکان (بجز آلبانی و بوسنی) نیز بود؛ دیگری زبان پارسی که زبان آموزش درباریان و لایه‌های نخبه و تحصیلکرده، زبانِ ادبی و زبان دارای پرستیژ در جامعه‌ی عثمانی بود؛ و سپس عربی که زبان مردم بخشهای جنوبی که بعدها عربستان، عراق، کویت نامیده شدند و زبان مردم شام و بخشهای بزرگی از قلمروی آفریقایی بود. (افزون بر این سه زبان، به سبب گستردگی قلمروی دولت عثمانی زبانهای دیگری همچون یونانی، بلغاری، ارمنی، لهستانی و ... در گوشه و کنار قلمروی عثمانی به کار می‌رفتند ولی گستردگی و جایگاه سه زبان عثمانی، پارسی و عربی را نداشتند)
در سده‌ی نوزدهم میلادی، با افزایش نفوذ اروپاییها در دولت عثمانی، از اهمیت پارسی و عربی در مرکز قدرت کاسته شد و زبانهای فرانسه و انگلیسی که زبانهای روز دنیا شده بودند، در امپراتوری عثمانی رو به گسترش نهادند. پس از آن فارسی تنها به زبانِ ادبی لایه‌های تحصیلکرده محدود گردید و عربی نیز تنها برای بیان مسایل دینی به کار می‌رفت.

در سالهای پایانی قرن نوزدهم با جوانه‌زدن پدیده‌ی ملی‌گرایی در خاورمیانه، واژگان پارسی از لسان عثمانی پالایش و در سال ۱۲۴۶ خورشیدی (۱۸۶۷ میلادی)، عنوان "لسان ترکی" جایگزین "لسان عثمانی" گردید.
ولی به سبب دیرینگی و ریشه‌دار بودن زبان پارسی در سرزمینهای عثمانی و بویژه در آناتولی (ترکیه‌ی امروزی) واژگان و مثلهای پارسی همچنان به فراوانی در زبان مردم جاری بود. پس از پایان جنگهای داخلی ترکیه و فروپاشی عثمانی، دولت ترکیه سیاست پالایش زبان ترکیه از پارسی را در پیش گرفت و در چند دهه آن را با واژگان ترکی جایگزین ساخت.

📎 منابع این نوشتار، در آخرین بخش از این مطلب خواهند آمد.

@ThinkTogether🌱

#کتاب
#ژئوپولتیک

📖 The Geographical Pivot of History
✍ Halford Mackinder

💬 "ستون جغرافیایی تاریخ" نوشته‌ی هالفورد مکیندر، یکی از مهمترین نوشتارهای ژئوپولتیکی در قرن بیستم است. این نوشتار در سال ۱۹۰۴م در قالب یک مقاله در مجله‌ی the royal geographical society چاپ شد.

بعدها مکیندر درونمایه‌ی این نوشته را "نظریه‌ی هارتلند" نام نهاد و آن را اینگونه چکیده کرد:
کسی که بر اروپای شرقی فرمان براند، بر هارتلند فرمان خواهد راند. کسی که بر هارتلند فرمان براند، بر جزیره‌ی جهان فرمان خواهد راند. و کسی که فرمانروای جزیره‌ی جهان باشد به جهان فرمان می‌راند.

این کتاب یک نوشتار پایه در ژئوپولتیک شمرده می‌شود و تا سالها پایه‌ی سیاست خارجی انگلستان و نیز راهبرد آلمان در جنگ دوم جهانی بود.

📎 خشکیها در بخش‌بندی مکیندر:
۱. جزیره‌‌ی جهان: اروپا(بدون بریتانیا) + آسیا(بدون ژاپن) + شمال آفریقا
۲. جزیره‌های دریایی: بریتانیا و ژاپن
۳. جزیره‌های پیرامونی: آمریکای شمالی و جنوبی + استرالیا

📎 هارتلند بخشی از جزیره‌ی جهان است که روسیه، قفقاز، اوکراین، آسیای مرکزی، بخشهایی از ایران و مغولستان را دربر می‌گیرد.

@ThinkTogether🌱
@bonmayeh

#تاریخ
#دانستنی

✳️ زبان پارسی در امپراتوری عثمانی
2⃣ دلبستگی سلاطین عثمانی به زبان پارسی

در سده‌ی نهم خورشیدی (پانزدهم میلادی) دربار عثمانی وارث امپراتوری سلجوقیان گشت و نظام دیوانی و ساختار اداری سلجوقیان، همچون یک الگو نزد عثمانیها پذیرفته شد. عثمانیها همانند سلجوقیان شیفته‌ی زبان و ادب پارسی بودند و در پراکنش و گسترش زبان پارسی، چه در نامه‌های درباری و صدور احکام و فرمانهای دیوانی، چه در آفریدن آثار پارسی و بزرگداشت گویندگان و نویسندگان آن و چه در بهره‌گیری از ادب پارسی در پرورش شاهزادگان و فرزندان خود می‌کوشیدند. سخن گفتن به زبان پارسی در دوران عثمانی به اندازه‌ای گسترده بود که حتا سلاطین و شاهزادگان عثمانی هم به گسترش این زبان و سرودن شعرهایی به زبان پارسی پرداختند. تا جایی که مراد سوم، یک دیوان شعر به زبان پارسی سرود. بیتهای از شعرهای پارسی چند تن از سلاطین عثمانی برای نمونه اینجا آورده می‌شود.

از سلیمان یکم دهمین سلطان امپراتوری عثمانی (او را در غرب با نام سلیمان محتشم و در شرق با نام سلیمان قانونی می‌شناسند):
او به صد ناز درون دل من جلوه‌كنان
من ديوانه نظر می‌كنم از هر سویی
خلق گويند دل و جان محبی كه ربود
راست گويم كه فسونهای لب دلجویی

و یا در شعر دیگری می‌گوید

ای دو عالم فدای یک نگهت
عقل حیران ز نرگس سیهت
مهر بارد ز زلف شبرنگت
ماه تابد ز گوشه‌ی کلهت
اهل دل را جز این مرادی نیست
که سپارند جان به خاک رهت
بهر سوز دل سلیمی زار
گل گل افروخته رخ چو مهت

سلیمان دوم، بیستمین سلطان عثمانی:
دیده از آتش دل غرقه در آب است مرا
کار این چشمه ز سرچشمه خراب است مرا
چشم بر هم زنم و روی تو بینم به خیال
در شب هجر مگر دیده به خواب است مرا

سلطان مراد سوم:
من کجا تنها روم از ذکر یار
چون درونم نار و دردم بی‌شمار
آهِ من افلاک سوزد از دخان
ناله‌ام در عرشِ عالم جاودان
آتش عشقش مرا سوزد ز بند
مثل این نارِ مجازی در سپند
روح پاکش را کند رحمت خدا
بوده‌ام یکدم مرو را آشنا
 
📎 بن‌مایه‌های این نوشتار، در آخرین بخش از این رشته فرسته‌ها خواهند آمد.

@ThinkTogether🌱

#دیدگاه

🟢 چند نکته‌ی تاریخی از زبان دکتر اورخان محمداف، از رهبران جنبش حسینیون

@ThinkTogether🌱

#موسیقی

🎼 وطن ای هستی من
🎤 سالار عقیلی

〰〰〰〰〰〰〰〰

وطن ای هستی من🇮🇷❤️
شور و سرمستی من
جلوه کن در آسمان
همچو مهر جاودان

@ThinkTogether🌱

#تاریخ
#دانستنی

✳️ زبان پارسی در امپراتوری عثمانی
3⃣ تاثیر کوچ بزرگان ادب ایران -به ویژه مولانا- در گسترش زبان پارسی در آناتولی

از  انگیزه‌های مهم گسترش زبان پارسی و فرهنگ ایرانی در آناتولی و آسیای کوچک، گذشته از ریشه‌های تاریخی پیوستگی این سرزمینها به امپراتوریهای کهن ایرانی و پایایی دیرینه‌ی فرهنگ و تمدن ایرانی در آناتولی، می‌توان به کوچ خاندانهای با فضل و دانش ایرانی مانند خانواده‌ی بهاءالدین سلطان‌العلما پدر مولانا، نجم‌الدین رازی (دایه)، اوحدالدین کرمانی، فخرالدین عراقی، سراج‌الدین ارموی، سیف‌الدین فرغانی، ناصرالدین ابن‌بی‌بی و… به این سرزمین اشاره کرد. همزمان با سرازیر شدن مغولان به سوی آسیای مرکزی و ناامنی بلخ و سمرقند و شمال خراسان، سرزمین امن و دانش‌پرور روم [آناتولی] در قرن هفتم، عارفان و ادیبان ایران را به این سرزمین کشانده بود. آثار فارسی این بزرگان علم و ادب، به ویژه کتاب ارجمند مثنوی مولوی و پیدایش طریقت مولویه، افزون بر پراکنش حقایق عرفانی، از نگر گسترش زبان و شعر فارسی در آناتولی، اهمیت ویژه‌ای داشته‌است. فراوانی واژگان پارسی در خانقاههای مولویه و مثنوی‌خوانی در محافل و مجالس این سلسله، زبان پارسی را زبان راز و نیاز صوفیان اهل حق گردانیده بود.
جاری بودن پارسی در بین مردم کوچه و بازار به اندازه‌ای بوده است که به آسانی شعرها و نوشتارهای مولانا و دیگر بزرگان نام برده شده برایشان فهمیدنی و دریافتنی بوده است. به گفته‌ی عزیز بن اردشیر استرآبادی (درگذشته پس از سال ۸۰۰ ه‍.ق / ۸–۱۳۷۹م) نویسنده‌ی کتاب بزم و رزم، "جمهور اهالی ممالک روم [آناتولی] در قرن هشتم هجری به زبان پارسی مایل و راغب بودند".

کارهای ادبی سخنوران و نویسندگان ترک در دوره‌ی میانه -که از آمدن سلجوقیان به آناتولی (قرن پنجم ه.ق/ یازدهم م) آغاز و تا عصر ادبی دوره‌ی تنظیمات (نیمه‌ی قرن سیزده ه.ق. / نوزدهم م) پایان می‌یابد- در دربار و خانقاه متمرکز بود. و این دو کانون ادبی و فرهنگی یعنی Divan Edebiyati (ادبیات درباری) و Takke Edebiyati (ادبیات خانقاه) سراسر زیر نفوذ و تاثیر زبان و ادبیات فارسی قرار داشتند.

📎 بن‌مایه‌های این نوشتار، در آخرین بخش از این رشته فرسته‌ها خواهند آمد.

@ThinkTogether🌱

#تاریخ

📜 کتیبه‌ی خشایارشا در شهر وانِ ترکیه‌‌ی امروزی

💬 در آغاز این کتیبه‌‌ی ۲۵۰۰ ساله‌ی خشایارشا در شهر وان ترکیه‌ی امروزی اینچنین می‌خوانیم:

[...] و خداوند
که زمین را آفرید
که آسمان را آفرید
که مردم را آفرید
که شادی را برای مردم آفرید [...]


این جهان‌بینی، آن هم در ۲۵۰۰ سال پیش، بی‌مانند است. به امید بازگشت دوباره‌ی شادی و شادابی به میهنمان 💛🙏

🔗 ‏از راه لینک زیر درباره‌ی این کتیبه‌ی (کتیبه‌ی XV) ارزشمند تاریخی بیشتر بخوانید:
https://www.livius.org/articles/place/tuspa-van/innoscription-xv/

📍برگرفته از: @Ir_Bahman

@ThinkTogether🌱

#دانستنی
#ژئوپولتیک

💡 چند نکته، در پیوند با ویدیوی آشنایی با نظریه‌ی ریملند:

🔻نظریه‌ی هارتلند / Heartland theory: هالفورد مکیندر، جغرافیدان انگلیسی، در سال ۱۹۰۴م مقاله‌ای با نام (the geographical pivot of history) یا "ستون جغرافیایی تاریخ" نوشت که بی‌درنگ راهبرد جهانی انگلستان (قدرت دریایی زمان) گردید.
وی بعدها مقصود این نوشته را "نظریه‌ی هارتلند" نام نهاد و آن را اینگونه چکیده کرد:
"آن که بر اروپای شرقی فرمان براند، بر هارتلند فرمان خواهد راند. آن که بر هارتلند فرمان براند، بر جزیره‌های جهان فرمان خواهد راند. و آن که فرمانروای جزیره‌های جهان باشد به جهان فرمان می‌راند."
ℹ️ در بخش‌بندی مکیندر، خشکیهای جهان سه دسته هستند:
۱. جزیره‌ی جهان: شامل اروپا (جدا از بریتانیا)، آسیا (جدا از ژاپن) و شمال آفریقا
۲. جزیره‌های دریایی: شامل بریتانیا و ژاپن
۳. جزیره‌های پیرامونی: شامل آمریکای شمالی، جنوبی و استرالیا
هارتلند، بخشی از جزیره‌‌ی جهان است که روسیه، قفقاز، اوکراین، آسیای مرکزی، مغولستان، بخشهایی از ایران و بخشهایی از چین را در بر می‌گیرد.

💥بر پایه‌ی این نظریه بود که آلمان نازی، با یورش به لهستان، جنگ جهانی دوم را با هدف چیرگی بر جهان آغاز نمود.

🔻نظریه‌ی ریملند / Rimland theory: چند دهه پس از مکیندر، نیکلاس اسپایکمن، اندیشمند علوم سیاسی آمریکایی، کتابی نوشت با نام "راهبرد آمریکا در سیاست جهانی" و نظریه‌ی مکیندر را این گونه به روز کرد:

"هر کشور (یا گروهی از کشورها) که کنترل جزیره‌ی جهان را در دست داشته باشد، می‌تواند بر جهان فرمان براند، و راه کنترل جزیره‌ی جهان، به دست گرفتن کنترل کشورهایی است که در نوار کناره‌ی اوراسیا جای گرفته‌اند."

💥این نظریه، راهبرد آمریکا پس از جنگ جهانی دوم برای چیرگی بر دنیا بوده است. و انگیزه‌ی جنگ‌افروزیها، انقلابها، شورشها، قومگراییها و تجزیه‌طلبیها در اروپای شرقی، بالکان، آسیای غربی و چین، همین نظریه است.

🔻کمربند شکننده / shatterbelt: به کشورهایی گفته می‌شود که در منطقه‌ی درگیری میان قدرتهای بزرگ جای گرفته‌اند، از اینرو همواره در تنش و ناآرامی به سر می‌برند (مگر اینکه خود یک قدرت بزرگ شوند).
شبه‌جزیره‌ی کره، آسیای جنوبی، غرب آسیا و شرق اروپا (بخش بزرگی از ریملند) در کمربند شکننده جای گرفته‌اند.

@ThinkTogether🌱

#ژئوپولتیک
#دانستنی

🗺 آشنایی با ژئوپولتیک / بخش هشتم
🖥 چکیده‌ای از نظریه‌ی ریملند اسپایکمن

💬 نظریه‌ی ریملند (rimland) یکی از مهمترین نظریه‌های دیدگاه امپریالیستی در ژئوپولتیک است و برای دهه‌ها راهبرد آمریکا و انگلستان در اندرکنش با بخشهای بزرگی از آسیا و اروپا (از جمله #وطن ما) را بوده‌است. این نظریه، چرایی جنگها و ناآرامیها و کودتاها و تجزیه‌طلبیها در نوار سرزمینی (که از جنوب اروپا آغاز و با گذر از خاورمیانه تا شبه‌جزیره‌ی کره گسترش می‌یابد) را آشکار می‌کند.
اسپایکمن در نظریه‌ی خود، با پذیرش اهمیت هارتلند در فرمانروایی بر جهان، راه کنترل آن را بی‌ثبات‌سازی ریملند می‌داند.

در این ویدیو باز می‌شود که چگونه پروژه‌ی بزرگ چین با نام "کمربند و راهها"، به کارکرد ریملند برای هدفهای قدرت دریایی آسیب زده و می‌تواند قدرت را در جهان از چنگ آمریکا و انگلستان بیرون بکشد.

🔡 با زیرنویس پارسی

@ThinkTogether🌱

#تاریخ
#دانستنی

✳️ زبان پارسی در امپراتوری عثمانی
4⃣ زبان پارسی در ترکیه‌ی امروز

زبان فارسی در دوره‌ای طولانی زبان رسمی دربار عثمانی بوده است. دیداری گذرا از موزه‌های ترکیه و حتا گذری به آثار تاریخی شهرهای این کشور که آکنده از خط و زبان فارسی است، نشان می‌دهد که این زبان تا چه پایه در ترکیه پراکنده بوده است.
در همین باره گفتگوی زیر با رفعت یالچین بالاطه، استاد بازنشسته‌ی تاریخ عثمانی در دانشکده‌ی ادبیات دانشگاه اژه ازمیر انجام شده است:

❓زبان فارسی در دربار عثمانی در دوره‌ای به زبانی رسمی دیوانی بدل شد، سبب آن چه بود؟
🎙ریشه‌ی آن را می‌توان در دولت ترک‌تبار سلجوقی دانست که در ایران بر پا شد. آنها فارسی سخن می‌گفتند. از اینرو زبان دربار عثمانی هم دنباله‌ی زبان دربار سلجوقی و پارسی بوده است.

❓پس نتیجه می‌گیریم امپراتوری عثمانی خودش را به ایران و زبان فارسی نزدیکتر می‌دیده تا دیگر کشورهای همسایه؟
🎙بله چون زبان فارسی آسان و آهنگین است، مردم آناتولی زبان خودشان را به واژگان فارسی نزدیکتر دیده‌اند و از آن تاثیر پذیرفته‌اند. ایران گذشته ربطی به ایران امروز ندارد. سرچشمه‌ی آزادی، در آن کشور بوده است. شعرهای رودکی را چه کسی می‌تواند بسراید؟ شعرهای حافظ و سعدی نشان‌دهنده‌ی ظرفیتهای اجتماعی بالا در ایران است. آثار آنها بی‌مانند است. این همه آزادی در کجای دنیا وجود داشت؟ تنها در ایران.

❓شما زبان فارسی را در ترکیه یاد گرفتید؟
🎙من زبان فارسی را به همراه همه‌ی فرهنگ ایرانی آموختم. می‌خواهم بگویم ما بیشتر از اینکه به عربها نزدیک باشیم، خودمان را به فرهنگ ایرانی و ایران نزدیک می‌بینیم. فرهنگهایمان بسیار به هم نزدیک است.

❓سرانجام زبان فارسی در عثمانی پس از تشکیل جمهوری ترکیه در این کشور چه شد؟ با اینکه چنین دامنه‌ی نفوذ بالایی داشت، چرا به یکباره در ترکیه کنار گذاشته شد؟
🎙پس از اعلام جمهوریت در ترکیه، زبان در این کشور دگرگونیهای بزرگی به خود دید و حتا خط و الفبا هم دگرگون شد و الفبای لاتین جایگزین الفبای قدیمی شد.
در این شرایط با تشویق دولت آرام آرام از بکارگیری واژگان با ریشه‌ی پارسی هم خودداری شد. البته این تنها خواست دولت نبود، این مستقیم به مردمان یک کشور بازمی‌گردد. مردم اگر بخواهند واژه‌ای را به کار ببرند کسی نمی‌تواند بگوید نه. بسیاری از واژگان هم بنا به شرایط [اجتماعی] پدید می‌آیند. سبک زندگی مردمان ترکیه پس از عثمانی بسیار دگرگون شد. آنها حتا زبان شعریشان را هم دگرگون کردند. گفتند که چرا زبان ترکی به کار نبریم. گرایش به واژگان ترکی نیرو گرفت و البته تحصیلات قدیمی هم تاثیر داشت. در یک نگاه می‌توان گفت به کار بردن واژگان ترکی پس از پایه‌ریزی جمهوریت بیشتر شد.

❓از آنجایی که بخش بزرگی از تاریخ ترکیه به زبان عثمانی نوشته شده و به آن زبان برمی‌گردد، چرا در مدرسه‌ها یک واحد آموزشی ویژه به این زبان نمی‌دهند؟ به هر روی ترکیه تنها نزدیک به ۸۰ سال است که الفبای لاتین را به کار می‌برد و ۸۰ سال برای یک تاریخ، بسیار زمان کوتاهی است.
🎙 درسهای عثمانی که در رشته‌های تاریخ در دانشکده آموزش داده می‌شود برای همین هدف است. من به دانشجویان می‌گویم که اگر گذشته‌تان را ندانید، چگونه می‌توانید در باره‌ی تاریخ خود سخن بگویید؟ کسی که می گوید تنها یک درس عثمانی برای همه‌ی مدرسه‌ها بگذاریم، یک متعصب است.

❓این تعصب نسبت به زبان فارسی هم وجود دارد، نه؟
🎙 چند بار من به شهرداری بورنوا –منطقه ای در ازمیر– رفتم و درخواست راه انداختن دوره‌های آموزش زبان پارسی کردم که آن را خیلی سودمند می‌دانم. ولی شهرداری منطقه که از حزب جمهوری خلق است، درخواست من را نپذیرفت و یک رشته بهانه آورد و سرانجام گفتند که به این زبان نیاز نداریم.

❓این را خیانت به آتاتورک می‌دانند؟
🎙 بله. حزب جمهوری خلق حزبی است که آتاتورک پایه‌گذاری کرده است. خیلی جای افسوس است که کسانی این گونه با موضوع برخورد می‌کنند. آتاتورک خودش کسی بود که زبان فارسی و عربی و زبانهای اروپایی را می‌دانست.

❓دگرگونی زبانی از کی و چگونه آغاز شد؟
🎙همانگونه که گفتم در گذشته مردم فارسی و عربی را به کار می‌بردند. قشری که اینها را به کار می‌برد، قشر تحصیلکرده بود. مردم عادی بیشتر ترکی به کار می‌بردند. هنگامی که یک رشته دگرگونیها پدیدار شد، و زبان ترکی خالصتری جاری گردید برای جا افتادن آن زبان، زمینه‌سازیهایی نیاز بود. این زمینه‌سازی هم دوری از زبان پارسی بود. به همین سبب کم کم واژگان پارسی در زبان ترکیه کمرنگ شد؛ ولی با همه‌ی این کمرنگی، می‌بینیم که هنوز واژگان پارسی بسیاری در زبان ما هست.

@ThinkTogether🌱

#تاریخ
#دانستنی

✳️ زبان پارسی در امپراتوری عثمانی
📍 بن‌مایه‌ها (منابع)

▪"Historiography. xi. Persian Historiography in the Ottoman Empire". Encyclopaedia Iranica. 12, fasc. 4. 2004. pp. 403-11

▪Persian in service of the state: the role of Persophone historical writing in the development of an Ottoman imperial aesthetic", Studies on Persianate Societies, 2, 2004, pp 145-63

▪H. Karpat (2002). Studies on Ottoman social and political history: selected articles and essays. Brill. p. 266

▪ "تاریخ نظم و نثر در ایران و در زبان فارسی"، سعید نفیسی، ۱۳۴۴

▪"شعر و ادب فارسی در آسیای صغیر تا سده‌ی دهم هجری"، رضا خسروشاهی، ۱۳۵۰

▪"بزم و رزم"، عزیز بن اردشیر استرآبادی (بعد از ۸۰۰ ه.ق.)

▪"مناقب‌العارفین"، نوشته‌ی شمس‌الدین احمد افلاکی (درگذشت ۷۶۱ ه.ق) کتاب افلاکی دارای ارزش و اهمیت ویژه‌ای است و بسیاری از رخدادهای مهم آناتولی در قرن هفتم و دوره‌ی مولانا، در این کتاب نقل شده است.

▪گفتگوی رفعت یالچین بالاطه با بی‌بی‌سی فارسی / اردیبهشت ۱۳۹۰

@ThinkTogether🌱

#نکته
#ژئوپولتیک

🟢 نوروز، عاشورا و راهبردسازی برای ایران بزرگ

گویند که نوروز و عاشورا در سالی از دوران سلطنت شاه عباس دوم صفوی همزمان گشت. شاه خردمند فرمود تا در اصفهان، پایتخت آن روزگار ایران زمین، روز نخست را به پاس نوروز به شادی و جشن گذراندند و فردا آن را به پاس سوگ امام حسین (ع) سیاهپوش گردانیدند.

تنها با پیش گرفتن چنین سیاست ظریف و زیرکانه‌ای است که می‌توان راهبردهایی کلان و فراگیر برساخت و از دره‌ی فرگانه تا دریای مدیترانه [و از یمن تا داغستان، بر گستره‌ی ایران بزرگ فرهنگی] قدرت‌افکنی نمود.

👤 آرش رییسی‌نژاد، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه تهران
〰〰〰〰〰〰〰

💥 به رویه‌ی واژگان نگاه نکنیم!
هر کجا نوروز برگزار می‌شود، آنجا حوزه‌ی تمدنی ایران است. هر کجا عاشورا پاس داشته می‌شود، آنجا حوزه‌ی تمدنی ایران است. هر کجا که به یکی از زبانهای ایرانی سخن می‌گویند (با هر دین و مذهب) آنجا حوزه‌ی تمدنی ایران است. هر کجا کوروش را بزرگ می‌دارند و هر کجا که بر عزای حسین (ع) می‌گریند، آنجا گوشه‌ای از حوزه‌ی #ایران_بزرگ_فرهنگی است.

💥 با همین منطق، سربازان جبهه‌ی مقاومت و مدافعان حرم، سربازان تمدن ایرانی هستند. این را ببینیم که در برابر دشمنان ایران و تمدن ایرانی می‌جنگند.

💥 خشم از ناکارامدی و فساد و نفوذ را نباید متوجه مولفه‌های تمدنی نمود!

💥 زیرک باشیم! رویه‌ی واژه‌ها را نبینیم بلکه کارکردشان را ببینیم. بیش از این نیاز به باز کردن نیست!

@ThinkTogether🌱

#دیدنی

🌴 درخت در فرهنگ کهن ایرانی ارزش و حرمتی والا داشت. شکستن شاخه‌ی درخت برابر با شکستن دست و پای انسان شمرده می‌شد و سزاوار کیفر بود.

🌴 مردم آبادان برای آسان کردن و شتاب بخشیدن به کار آواربرداری متروپل، در این وضعیت کمرشکن اقتصادی، به خراب کردن چند خانه‌ی خود رضا دادند، ولی همچون نیاکانمان نگذاشتند درخت نخل کهنسالی که در نزدیک ساختمان بود بریده شود...

🌴 آن درخت امسال پربار است و به یادمان می‌آورد که در کنار همه‌ی سختیها، زندگی در سرزمینمان جریان خواهد داشت و روزهای پرروزی و شاد و شیرین باز هم از راه خواهند رسید.

@ThinkTogether🌱

#سرباز_وطن

سردار شهید علی صیاد شیرازی (زاده‌ی ۲۳ خرداد ۱۳۲۳ شهرستان درگز – شهادت ۲۱ فروردین ۱۳۷۸ تهران)، فرمانده‌ی نیروی زمینی ارتش ایران در زمان جنگ هشت ساله و جانشین فرمانده ستاد کل نیروهای مسلح در زمان شهادت بود.

ایشان در دوران جنگ هشت ساله با طراحی و فرماندهی آفندهای بزرگ مانند طریق‌‌القدس، فتح‌المبین، بیت‌المقدس، رمضان، مسلم‌بن‌عقیل، مطلع‌الفجر، محرم، والفجر۱، ۲، ۳، ۴، ۸، ۹ ... و آفریدن پیروزیهای بی‌شمار، در راه پاسداری از خاک #وطن فرماندهی توانا و پیروز بود.

بی‌گمان درخشانترین بخش کارنامه‌ی این سردار بزرگ وطن، نابودی و سرکوب قاطعانه و پایان‌بخش فتنه‌ی وطنفروشان و مزدوران دشمن، پس از انقلاب ۵۷ و نیز در عملیات مرصاد است.

یاد و نام این سردار دلاور و پاکباخته‌ی ایران گرامی و راه سربازی وطن، همواره پر رهرو باد🇮🇷❤️

@ThinkTogether🌱

#نکته
#ژئوپولتیک

🛑 اگر بخواهیم یک تصویر سراسری از رخدادهای جاری پیرامون روسیه، اروپای شرقی و قفقاز داشته باشیم، خوب است که بدانیم راهبرد جهانی روسیه برای سده‌ی بیست و یکم چیست.

📎 اینکه روسیه یا آمریکا یا هر کشور دیگر، چیزی را هدفگیری نمایند، به این معنا نیست که ناگزیر به آن خواهند رسید. گو اینکه آمریکا در غرب آسیا با کنشگری درخشان ایران ناکام گردید،
ولی با آگاهی از راهبرد کشورها، می‌توان به اصل موضوع پرداخت و تحلیلهای پرت و پراکنده را کنار گذاشت.

📎 چکیده‌ی راهبرد جهانی روسیه را اینجا ببینید.

📎 نوشتار راهبرد جهانی روسیه را اینجا بخوانید.

📎 همه‌ی کنشهای بیرونی روسیه در بیست سال گذشته، به گونه‌ای با این راهبرد همخوانی دارند.

💥 در دوره‌های توفانی و در جریان دگرگونیهای بسیار بزرگ در جهان، اهمیت داشتن کلان‌راهبرد بیش از همیشه احساس می‌شود.

@ThinkTogether🌱

#یادداشت
#ژئوپولتیک

🛡 ایران و جنگ‌افزار اتمی

سالهاست ایران متهم به تلاش برای ساخت جنگ‌افزار اتمی است. حتا با وجود فتوای رهبر جمهوری اسلامی که جنگ‌افزار کشتار گروهی در اسلام حرام است، ولی باز برای حکومتهای غربی این ادعا باورپذیر نیست.

❓به راستی چرا دولتهایی که در نظام بین‌الملل دارای نفوذ و قدرت هستند، حرف ایران را باور نمی‌کنند؟

🖌 تاریخ در دورانهای گوناگون نشان داده‌است که داشتن بزرگترین ارتش و پیشرفته‌ترین جنگ‌افزارها، تضمین کننده‌ی مانایی حکومتها نیست، ولی نداشتن جنگ‌افزار بازدارنده‌ی نهایی و ارتش نیرومند، بدون تردید یکی از عوامل اصلی نابودی حکومتها و حتا کشورها خواهد بود.

🖌 اگر یک کشور تجدیدنظر طلب و خواهان تغییر چیدمان قدرت در جهان، از نظر اقتصادی و سیاسی پویاترین و توانمندترین دولت جهان هم باشد، بدون داشتن یک ارتش پویا و توانمند و برخوردار از قدرت بازدارندگی، هیچ شانسی نه تنها برای چیرگی دیدگاهها، که حتا برای بقایش هم ندارد.

🖌 کشوری که در جهان امروز قصد و ادعای هرگونه برتری و جهش را داشته باشد، پیشنیاز آن داشتن جنگ افزار بازدارنده‌ی نهایی (جنگ‌افزار اتمی) و یک ارتش بسیار نیرومند است. از اینرو کسی باور نمی‌کند که ایران بدون داشتن جنگ‌افزار اتمی و یا تلاش برای دستیابی به آن، بخواهد قدرتش را در منطقه گسترده و تثبیت کند. گسترش حوزه‌ی نفوذ و برتری‌جویی، بدون دستیابی به جنگ‌افزار بازدارنده‌ی نهایی (جنگ‌افزار اتمی) حکم خودکشی را دارد و تنها از نادانی محض یک حکومت برخواهد آمد. از آنجایی که به نظر نمی‌رسد حاکمان ایران انقدر نادان باشند که بخواهند بدون داشتن جنگ‌افزار اتمی، ادعای هژمونی منطقه را داشته باشند، پس حکومتهای مخالف ایران، سخن ما را که دنبال جنگ‌افزار اتمی نیستیم، باور نمی‌کنند.

🖌 البته باید به یاد داشت که پیاده کردن راهبرد هژمونی منطقه‌ای، افزون بر بازدارندگی نظامی، همچنین نیازمند تولید ثروت و مجموعه‌ای از برتریهای اقتصادی، جمعیتی، ژئوپولتیکی و ... می‌باشد. ولی آمریکا و متحدانش می‌دانند که ایران به واسطه‌ی جمعیتی تحصیلکرده و هوشمند، جغرافیای مناسب، تاریخ منحصر بفرد، منابع طبیعی سرشار و ... بطور بالقوه توانایی فراهم آوردن همه‌ی این پیشنیازها را دارد. حتا اگر تا کنون این توانایی را پیاده نکرده باشد، و اکنون در وضعیت اقتصادی نامناسبی باشد.

🖌 در تاریخ جهان چه بسیار کشورهایی بوده‌اند که با دروغ و لاف زدن از تواناییهای خود یا نشانی غلط دادن از هدفها، قصد فریب دادن رقیبانشان و خرید زمان را داشته‌اند. به عنوان نمونه چین تلاشهایش برای گسترش موشکهای قاره‌پیما را، آزمایش موشک ماهواره‌بر نام می‌گذاشت و یا آلمان در سده‌های پیشین، برای گسترش نیروی دریایی خود، به دروغ دم از تجهیز ناوگان عظیم نظامی برای پاسداری از ناوگان تجاریش می‌زد، تا بریتانیا احساس خطر و مقابله نکند. همه‌ی سیاستمداران به خوبی با اینگونه نمونه‌ها در تاریخ روابط بین‌الملل آشنا هستند. بنابراین ادعاهای ایران برای کاربرد صلح‌آمیز فناوری اتمی از همین دست سیاستها شمرده می‌شود و کسی باور نمی‌کند که ایران با این همه ظرفیتهای ویژه و تصمیم به چیرگی بر منطقه‌ی پیرامون خود، به راستی در پی جنگ‌افزار اتمی نباشد.

🖌 گویی سرنوشتی گریزناپذیر در نقش‌آفرینی کشور ما وجود دارد که چه بخواهیم و چه نخواهیم، ناچار هستیم محدودیتهای نقشی را که بازی می‌کنیم پذیرا شویم.
در این ماجرای جنگ‌افزار اتمی، چه ایران بخواهد و چه نخواهد، با توجه به جغرافیایی که در آن واقع شده‌است (ریملند و بخشی از هارتلند جزیره‌ی جهان) و با توجه به ویژگیهای تاریخی و جمعیتی و فرهنگی و اقتصادی که دارد و تا زمانی که خود را تجدیدنظرطلب در چیدمان قدرت جهانی می‌داند، ناچار است با این پرسش روبرو باشد که آیا با هشیاری به بایستگیهای ژئوپولتیک خود، با فریب دادن دشمنانش برای امنیت خود زمان می‌خرد؟ یا در نادانی به سر می‌برد و بدون داشتن جنگ‌افزار بازدارنده‌ی نهایی به دنبال سهم و نام بزرگتر در منطقه و جهان است؟

📎 در فرهنگ سیاسی، کشورهای تجدیدنظرطلب یا revisionist به کشورهایی می‌گویند که مخالف هژمونی آمریکا و نظم کنونی جهان هستند و خواهان جایگاهی بهتر در چیدمان قدرت و ثروت جهان می‌باشند، شامل ایران، چین، روسیه و چند کشور دیگر.

📎 برای آشنایی با راهبرد قدرتهای غربی درباره‌ی کشور و منطقه‌ی ما، همچنین دو کتاب زیر را ببینید:

https://news.1rj.ru/str/thinktogether/3484
https://news.1rj.ru/str/thinktogether/3004

@ThinkTogether🌱

#بخشی_از_یک کتاب

«کدام زمین [برای زیستن] شادتر است؟

نخستین زمین شادمان، زمینی است که مرد پارسا در آن زندگی کند. دو دیگر زمینی که در آن آتشکده‌ها [نیایشگاهها] سازند. سه دیگر آنجا که در آن گاوان و گوسفندان خوابند. چهارم زمینی که در آن کشاورزی کنند. پنجم زمینی که لانه‌ی جانوران زیانکار را در آن ویران سازند. ششم زمینی که آمد و شد نیکان و نیایش یزدان در آن باشد. هفتم زمین ویرانی که آباد کنند. هشتم زمینی که از آنِ بَدان*، به دارایی نیکان درآید. نهم زمینی که از بر و میوه‌ی آن در راه یزدان به نیکان و ارزانیان (نیازمندان) بهره رسانند. دهم زمینی که در آن زوهر (آبی که با آفرین و ستایش بر زمین می‌ریختند و بدینگونه زمین را شادمان می‌کردند) ستایش کنند.»

📖 مینوی خرد
✍ نویسنده‌ی کتاب گمنام است
🔄 برگردان به پارسی نو از شادروان احمد تفضلی

* از آنِ بَدان: داراییهای بدکاران [دزدان، چپاولگران داراییهای ملی و ...]

📎 مینوی خرد از کتابهای به جا مانده از ایران پیشااسلام و به زبان پهلوی است. این کتاب برای دریافتن نگاه و اندیشه‌ی نیاکانمان بسیار سودمند است.

📸 جشن و پایکوبی همگانی، شهرستان کامیاران

@ThinkTogether🌱

#یادداشت
#دیدگاه


🔰 دلسردسازی (demoralization) یک ملت چگونه انجام می‌شود؟ / بخش 1⃣



⁉️ اگر شما بدانید خانه‌ای که در آن زندگی می‌کنید، در آستانه‌ی ریزش است، چه می‌کنید؟

💭 به گمان، دست عزیزانتان را می‌گیرید و می‌گریزید. و اهمیت نمی‌دهید چیزهایی که سالها مراقبشان بودید را رها کردید یا در خانه را برای دزد باز گذاشتید. اینطور نیست؟ وقتی در حال ریزش است دیگر چه اهمیتی دارد؟!

➖➖➖➖➖➖➖➖➖

اکنون خبرهای زیر را با دقت بخوانید. همگی واقعی و بخش کوچکی از خبرهای ده روز آخر فروردین ۱۴۰۰ هستند که از شبکه‌های تلویزیونی درون‌مرزی و برون‌مرزی خوانده شده‌اند:

- از فرصت طلایی عید نوروز برای خاموش کردن شعله‌های کرونا استفاده نشد.

- آیا در جلسه‌ی امشب شاهد یکی از بزرگترین خیانتها خواهیم بود؟

- خیز دوباره‌ی مسکن به سوی گرانی بیشتر.

- فاجعه‌ی وحشتناک و سراسری کرونا در ایران. تکمیل ظرفیت بیمارستانها برای پذیرش بیماران کرونایی (دهها بار در روز، به مدت بیش از یکسال، از شبکه‌های گوناگون)

- کشور در وضعیت فوق بحرانی قرار گرفته است.

- امنیت غذایی ایران در خطر است.

- خانواده‌ها نگران جان فرزندانشان هستند!

- رسوایی پشت رسوایی برای رژیم ایران.

- سونامی سرطان در راه است.

- با این روند کند، چه مدت طول خواهد کشید تا همه‌ی مردم ایران واکسینه شوند؟

- چهار چالش بزرگ تیم استقلال در شب انتقام؛ آیا به قاتل کنیایی امشب دستبند می‌زنند؟ (اینهمه واژه‌ی منفی برای یک خبر ورزشی!)

- متاسفانه اکنون با کرونای هیبریدی هندی-آفریقایی در کشور مواجهیم.

- خبر خوب!: بخش ویژه‌ی درمان کودکان سرطانی در بیمارستان ... شهرستان ... گشایش یافت.

- اقدام به خودکشی دختر جوان در ... که دخالت غیرحرفه‌ای شهروندان، سبب سقوط دختر از پل شد.

- شب گذشته هواپیماهای اسراییلی انبار مخفی موشکی سپاه پاسداران و حزب الله لبنان در سوریه را بمباران و منهدم کردند. (خبر دروغ و تاکید غیرعادی بر منهدم کردن)

- و ....

➖➖➖➖➖➖➖➖➖

⬅️ پیامد آوار این همه خبر و واژگان سیاه بر سر شهروند ایرانی چیست؟
آیا شنونده را جز به این سو راهنمایی می‌کند که "خودت را نجات بده! حساب خود را جدا کن! اینجا جای زندگی نیست! اگر برای خود و فرزندانت زندگی روشن می‌خواهی، تلاش کن خودت را قاطی ملت دیگری کنی!"

⬅️ این همان چیزی است که به آن می‌گویند demoralization یا رساندن یک ملت، به نقطه‌ی دست شستن از داشته‌های خود، هویت خود، میهن و خاک خود و ارزشهای فرهنگی و بومی خود. پیامد آن هم این است که شهروند ایرانی، برای اثبات اینکه "من عضو این ملتِ تباه نیستم / جای شایسته‌ی من، وسط این همه سیاهی نیست" دست به خودویرانگری و همکاری با دشمنان وطنش برای نابودی آن می‌زند.

⬅️ با آگاهی از پروژه‌ای که رسانه‌ها (دیداری و مجازی) پیش می‌برند، آن را نقش بر آب کنیم.
روشنیها و زیباییها را ببینیم. روزهای شکوفایی و شکوه ایرانمان🇮🇷❤️ در پیش است اگر آگاهانه برای آن تلاش کنیم.

✍ بابک مهرآیین

📎 در این باره بخوانید:
https://news.1rj.ru/str/thinktogether/3405
https://news.1rj.ru/str/thinktogether/2123

@ThinkTogether🌱

#یادداشت
#دیدگاه

🔰 دلسردسازی (demoralizing) یک ملت چگونه انجام می‌شود؟ / بخش 2⃣

🔻 در روانشناسی demoralizing یا دلسردسازی به معنای "گرفتن روح یا اشتیاق زیستن از کسی (یا ملتی) و او (آنان) را در آشفتگی و ناامیدی و سردرگمی افکندن" می‌باشد.

🔻 در دلسردسازی، پذیراندن اینکه "دشواریها و تلخیهای زندگی همیشگی هستند" نقش برجسته‌ای دارد و می‌تواند سبب بی‌روح شدن / از دست دادن شوق زندگی / رها کردن تلاش برای سازندگی و بهتر کردن خانه و میهن خود / بی‌اعتنایی به ویرانی آن / و در نمونه‌های حادتر، همکاری برای نابودی آن شود.

از نگر روانشناختی دلسرد شدن با احساس "ناتوانی در کنار آمدن با زندگی" پیوند دارد و در واقع گونه‌ای از افسردگی است.

🔻 کس یا کسانی که دلسرد می‌شوند، ناآگاه (یا بی‌اعتنا) به زشتی رفتارشان، همه‌ی ارزشهای اخلاقی را زیر پا می‌گذارند و رفتاری ویرانگر در برابر خود و آن چیزهایی در پیش می‌گیرند که باید به بهای جان پاسدارشان می‌بودند.

➖➖➖➖➖➖➖➖

⁉️ انگیزه‌های پیدایش دلسردی در یک ملت چیست؟

🔷 زمینه‌های درونی
🔶 جنگ روانی-رسانه‌ای دشمنان


1⃣ زمینه‌های درونی / به درازا کشیدن تلخیها

به درازا کشیدن فشارهای اقتصادی، احساس همیشگی بودن روندهای آزاردهنده، سالها در شرایط بحرانی زیستن، ناتوانی در گزینش روش دلخواه زندگی، احساس چیرگی فساد در همه جا، احساس جدا بودن از جهان و ... از مهمترین انگیزه‌های دلسرد شدن یک ملت است.

2⃣ زمینه‌های درونی / ناکارمدی سامانه‌ی آموزش و پرورش (دربرگیرنده‌ی خانواده، دبستانها و دبیرستانها و دانشگاهها و رسانه‌ها) در پرورش شهروندانی کارامد، سازنده، میهن‌پرست و کنشگر.

اگر فرزندان یک کشور به گونه‌ای پرورش یابند که نه دانش، نه کارامدی، نه سازندگی، نه عشق به میهن و نه احساس مسوولیت در برابر آن را نیاموزند و تنها افرادی خودخواه با یک دست و زبان دراز برای گرفتن خواسته‌های خود باشند، آنگاه دلسردسازی آن ملت آسان خواهد بود. (چه کسانی باید آن خواسته‌ها را برآورده کنند؟ آنگاه که همه گیرنده هستند! آنگاه که همه تنها به خود می‌اندیشند! ناگزیر همه ناامید خواهند شد.)

✍ بابک مهرآیین

[دنباله دارد]

📎 بخش نخست این یادداشت را اینجا ببینید:
https://news.1rj.ru/str/thinktogether/3808

@ThinkTogether🌱