1) https://news.1rj.ru/str/milchronicles/2700 — կարդալու

2) https://news.1rj.ru/str/dimsmirnov175/56095 — լսելու

Տարօրինակ բաների մասին: Կարդացեք և լսեք։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

☝️☝️Առաջին հղման մեջ նշված կետերն ընթերցելիս անում ենք երկու հետևություն՝

1️⃣ Իսրայելը շատ լավ ամեն ինչ նախապես իմացել է, սակայն թողել է իրավիճակը հասնի այս մակարդակին (սեփական բնակիչների կյանքի հաշվին), որպեսզի իր համար առիթ ստեղծի Պաղեստինի նկատմամբ պատժիչ գործողությունների անվան տակ էթնիկ զտում անելու։ Այսինքն՝ հանել Պաղեստինի հարցն օրակարգից և մյուս արաբական երկրներին հետ պահել Իսրայելի նկատմամբ որևէ նկրտումներից։

կամ՝

2️⃣ Իսրայելի՝ որպես բարձր տեխնոլոգիական, գերզարգացած պետության մասին մեր իմացածը միֆ էր, փուչիկ։

Մի՞ֆ էր որ…


Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

ԵՄ-ում Հայաստանի դեսպանը բրյուսելյան թերթին հարցազրույց է տվել և հայտարարել, թե Հայաստանը սպասում է Ադրբեջանի հարձակմանը մոտակա շաբաթներին։

Հետաքրքիր է, չէ՞։ Հայաստանը զավթողները ներքին լսարանին ամենօրյա ռեժիմով հանգստացնում են, թե ոչինչ էլ չի լինելու, իրենք բոլոր դաշտերում Ադրբեջանին «հաղթած ունեն»։ Իսկ, օրինակ, ԱԳ նախարարը, ԵՄ դեսպանը անկեղծանում են ՄԱԿ-ում, ԵՄ-ում՝ խոսելով այսպես պարզ։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

ՌԴ փոխարտգործնախարար Գալուզինը հարցազրույց է տվել, որտեղ անդրադարձել է հայ-ռուսական և ռուս-ադրբեջանական փոխհարաբերություններին՝ Արցախի և տարածաշրջանային անվտանգության կոնտեքստում։

Վստահ եմ, որ ամբողջ հարցազրույցից հայկական մեդիադաշտում կենտրոնանալու են «Մեղրիի երթուղի» արտահայտության վրա։

Փորձեմ հիմա բացատրել մի բան, որի համար հաստատապես էլի «ռուսամետության» պիտակն ինձ կտան։

Հարցը. Ինչո՞ւ են ռուսները աջակցում, այսպես կոչված, «միջանցքի» բացմանը, եթե, մյուս կողմից, պնդում են, թե շարունակում են պահպանել ռուս-հայկական դաշնակցային հարաբերություններն այն դեպքում, երբ, ըստ էության, «միջանցքը» հակասում է Հայաստանի պետական շահերին, այն է՝ դեմ է ՌԴ դաշնակցի շահերին։

Պատասխան. Նախ, պատասխանենք հետևյալ հարցին։ Համընկնու՞մ են արդյոք Հայաստանի պետական և Հայաստանը զավթած դրածոների իշխանության հետապնդած շահերը։ ՄԻԱՆՇԱՆԱԿ՝ Ո՛Չ։
Հաջորդը. ո՞ւմ համար է դեռս մութ մնացել վերոնշյալ դրածոների դիրքորոշումը։ Բոլորին էլ պարզ է, որ նրանք պատրաստակամ են հանձնել և՛ անկլավները, և՛ «միջանցքը»։

Եզրակացնենք. Այսպիսի պայմաններում, երբ կոնֆլիկտի երկու կողմերը գլխավոր հարցերում տարաձայնություններ չունեն, Ռուսաստանին միայն մեկ ելք է մնում՝ ամեն կերպ փորձել պրոցեսը պահել սեփական վերահսկողության ներքո, այդ թվում, օրինակ՝ ԱԴԾ սահմանապահներին «միջանցքում» տեղակայելու կետը բանակցություններում ներառելով։

Հավելում. Այս ամենը չի նշանակում, որ ՌԴ-ն Հայաստանի թշնամին է կամ չէ, ոչ էլ, որ ՌԴ-ն պուպուշ բարեկամ է կամ թշվառ թշնամի։ Սա նշանակում է, որ մենք որպես պետություն ձախողվել ենք։ Ձախողվել ենք ոչ թե երեկ, ոչ թե 5 տարի առաջ, այլ դեռ 1991-ին, երբ պետության հիմքը դնողին «թվաց», թե Պիզայի աշտարակ է կառուցում։ Դրանից հետո ամեն անգամ աշտարակի հիմքը փոխելու փոխարեն նոր հարկեր ավելացնելը միայն ավելի է թեքել աշտարակը։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

Թուրքիան՝
Վերջին օրերին նորից ակտիվացրել էին Սիրիայի տարածքը հրթիռակոծելը։

Լավրովը՝
Նկատվում է Սիրիայի և Թուրքիայի միջև փոխհարաբերությունների նորմալացում։

https://news.1rj.ru/str/turkeyabout/11454

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

Մինչև հոկտեմբերի 7-ի առավոտ ամեն ինչ ընթանում էր այնպես, որ պայթելու էր Հարավային Կովկասը, որով նոր ճակատ էր բացվելու Ռուսաստանի և Իրանի դեմ։

Բայց արի ու տես, որ իրանցիները, գերազանց հասկանալով Հայաստանի դեմ Ադրբեջանի կողմից սանձազերծվող պատերազմի հետևանքները, ճակատ են բացում պաղեստինցիների միջոցով Իսրայելի «քթի տակ»։

Սա ոչ մի կերպ չի խոչընդոտելու Հայաստանի դեմ պատերազմի վերսկսմանը։ Սակայն խառնել է պլանները և ամեն ինչ վերահաշվարկելու, նոր իրողությունների առջև կանգնելու հարցեր է առաջ բերել։

Այսուհանդերձ, երկու կարևոր ոչ աշխարհաքաղաքական հետևություն է պետք անել.

1) Իսրայելում ձախողել էին նաև առաջին ժամերին օպերատիվ էվակուացիան։ Եկեք նայենք Հայաստանին. ինքներդ քանի՞ տոկոս կգնահատեիք մեր պատկան մարմինների կարողությունները։ Պարզ է, չէ՞, որ ձախողելու են լրիվությամբ։

2) Պաղեստինցի զինյալները (ոչ կանոնավոր բանակը, որը փաստացի չկա) կարողացել էին մի քանի ժամում վերահսկողության տակ առնել ահռելի տարածքներ։ Մեր թշնամին կանոնավոր և լավ պատրաստված բանակ ունի։ Մեր բանակը ևս կանոնավոր է և ունակ է կռվելու այնպես, ինչպես Արցախում սեպտեմբերի 19-ին դիմադրություն ցույց տրվեց։ Հարց. իսկ ի՞նչ ենք անելու Արցախի դիմադրությանը չաջակցած, տեղական բանակն ամեն կերպ թուլացրած և վաղը վստահաբար կանոնավոր պաշտպանությանը խոչընդոտող դրածոների հետ։ Միավորվելո՞ւ ենք դրանց շուրջ…

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

«Դաշնակիցը պիտի լինի էնպիսին, ինչպիսին ԱՄՆ-ը Իսրայելի հանդեպ, այլ ոչ ՌԴ-ն՝ Հայաստանի» ասողներին առաջարկում եմ խորությամբ հասկանալ կցված նկարը։

Հատուկ իրենց համար շեշտում եմ՝ դա չի նշանակում, որ առաջինը պուպուշ է, երկրորդը՝ քըխ, և՝ հակառակը։

Դա նշանակում է, որ ցանկացած երևույթի մասին մակերեսային պատկերացում ունենալով՝ ամբողջական պատկերին չեք կարող տիրապետել, հետևաբար կիսատ ինֆորմացիայի հիման վրա արված եզրահանգումները չեն կարող լիարժեք օբյեկտիվ լինել՝ եթե, իհարկե, նպատակը հենց օբյեկտիվ գնահատական կազմելն է։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

Օրինակ՝ այս կարճ վիդեոն։

Սա միայն մի դիտանկյունն է, որը տալիս է որոշակի պատկերացում, սակայն դրանով խճանկարն ամբողջական չի դառնում։

[ի դեպ, վիդեոյում ծանոթ դեմք է, չէ՞]

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

Ըստ էության, տարածաշրջանում տևական ժամանակով խաղաղությունը հետաձգվում է։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

Իսրայելը ամենևին էլ Հայաստանի բարեկամ, առավել ևս՝ դաշնակից երկրների շարքին չի դասվել, չի էլ դասվելու։ Մեր երկրների էքզիստենցիալ շահերը խիստ հակադրվում են միմյանց։

Սակայն միևնույն ժամանակ պաղեստինցիների հանդեպ էմպատիան ինձ համար հասկանալի չէ։

Առհասարակ ցանկացած կողմնակի կոնֆլիկտում հակամարտողներից մեկին կամ մյուսին համակրելը միամտություն է։

Այսօր Պաղեստինի արաբներին համակրես, վաղը նույն պաղեստինցիները հանգիստ կարող են «իսլամական համերաշխության» շրջանակում ոգևորել և ողջունել հայերին կոտորած ադրբեջանցիներին։

Երբևէ չեմ ակնկալել, որ միջին վիճակագրական հայաստանցին ունակ է հասկանալու Հայաստանի և այս արեալում հազարամյակներով բնակություն հաստատած հայերի գոյաբանական շահը։

Ցավոք, այլևս չեմ ակնկալում, թե այդ շահը երբևէ հասկանալու կարողություն և հնարավորություն են ունեցել մարդիկ և մարդկանց խմբեր, որոնց վրա է պատմական տարբեր ժամանակաշրջաններում դրվել հայերի և հայկական պետականության ճակատագիրը տնօրինելու և որոշելու պատասխանատվությունը։

Հաճախ եմ հանդիպում կարծիքի, թե վերջին այս հանրապետության օրինակով՝ 3 տասնամյակը բավարար չէ, որպեսզի ձևավորվի ազգային մտածողությամբ էլիտա։

Հարց է ծագում՝ իսկ որքա՞ն ժամանակ է հարկավոր, որպեսզի երկրում ձևավորվի պետական-ազգային շահ գիտակցող ազդեցիկ փոքրամասնություն, որն ունակ կլինի տևական ժառանգականությամբ պահպանելու պետականությունը։

Հարցնում եմ, որովհետև մեր պետականությունները, չհաշված երևի Ուրարտականը, միջինում գոյատևել են 150-200 տարի, որին հաջորդել են մի քանի հարյուրամյակով պետանականազրկումները։

Ամեն անգամ բառացիորեն նույն կոտրած տաշտակի առջև հայտնվելն ու նույն ողբալաց-նվվոցով տաշտակի կոտրված մասերի համար կարոտակեզ երգեր գրելով ապրելը ի վերջո մազոխիզմ է հիշեցնում։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

Մարդիկ պետք է ամեն ինչ իմանան, բայց ոչինչ չհասկանան։

ՔՊ -ի սկզբունքը

©️ Նաիրի Հոխիկյան

Ես հավելեմ՝ ավելի բացելով.

Մարդիկ պետք է ամեն ինչ տեսնեն, բայց ոչինչ չգիտակցեն։

Մարդիկ պետք է ամեն ինչ լսեն, բայց ոչինչ չհասկանան։

Մարդիկ պետք է ամեն ինչ կարդան, բայց ոչինչ չընկալեն։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

Ձայնը, որ լսում եք վիդեոյում՝ Էրեբունու Սբ. Մաշտոց եկեղեցու բակից է։

Եկեղեցու կառուցումը սկսվել էր դեռ 2000-ականների սկզբին։ Օծումից և բարերարների մահվան հետո շինարարությունը դադարեցվել է։ Երկար ժամանակ կիսաանտեր վիճակում էր։

Տարածքն ինքնին կարծես լքված և չարժևորված լինի՝ նաև նկատի առնելով, որ եկեղեցին գտնվում է Ազատամարտիկների պուրակում։

Այս պուրակն առանձնանում է նրանով, որ այստեղ, փաստորեն, կա հուշարձան՝ նվիրված Հայրենական պատերազմին, հուշարձան՝ նվիրված Արցախյան առաջին պատերազմին մասնակցած էրեբունցիներին (վայ, «էրեբունցին» պառակտիչ չի հնչո՞ւմ, ինչպես «արցախցին». այդ ինչպե՞ս…), և հարակից փոքրիկ պուրակ՝ 44-օրյայում զոհված տղաներին։

Պուրակի տարածքում 10 տարի կառուցվեց հարսանյաց սրահ-ռեստորան, որն այդպես էլ չի գործում։

Լավ է, վերջին շրջանում եկեղեցին որոշակի կյանք է ստացել։ Թեև Արեշի այս պուրակի կյանքը մեծ առումով նույնական է այն վիճակին, որը մեզանում է՝ խառնաշփոթ, հուսալքվածություն, Աստծո, իմա՝ փրկության, տեղը գտնելու որոնումներ, մոլորություն, տգիտություն։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

ԷՔԶԻՍՏԵՆՑԻԱԼ ԿՈՆՖԼԻԿՏՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ

Ամեն դեպքում ակներև է, որ պաղեստինցիների հանրձակումը Իսրայելի իշխանություններին կամա թե ակամա դրել է այնպիսի իրավիճակում, որ նրանք «վա-բանկ» են գնացել։

Հետևաբար այս կոնֆլիկտի շրջանակում հերթական պատերազմը հազիվ թե ավարտվի օրերի ընթացքում։ Կոնֆլիկտ, որը հայ-ադրբեջանականի պես վեր է ածվել գոյաբանական պատերազմի։

Ժամանակակից կոնֆլիկտներն ունեն մեկ գլոբալ ընդհանրություն՝ դրանք կախված են խոշոր տերություններից։ Իսկ խոշոր տերությունները դրանց լուծման համար ռեալ մեխանիզմներ չեն գործադրում։

Հակամարտությունը գործիք է դրա կողմերի վրա ազդեցություն ունենալու համար։ Այն պահին, երբ հակամարտությունը այլևս հանգուցալուծվում է, այդ գործիքը որպես լծակ վերանում է, այդ կերպ չեզոքացվում է նաև ճնշման, ազդելու հնարավորությունը։

Էքզիստենցիալ կոնֆլիկտներն էլ այնչափ խորքային են, որ դրանց միակ լուծումը կողմերից մեկի ամբողջական հաղթանակն է այն իմաստով, որ մյուս կողմը կա՛մ նվազագույնը վերածվում է ասորական ժողովրդի, կա՛մ առհասարակ վերանում է։

Ցանկացած բանակցություն և զինադադար կամ պայմանագիր միայն ընդմիջում է, մինչև հաջորդ պատերազմը։

Եթե հակամարտող կողմերից մեկն անընդհատ զինվում է, իսկ մյուսը ապավինում «միջազգային հանրության» միջոցով բանակցություններին, զինվողի ամեն հաջորդ հարձակում նախորդից աղետալի է դառնում։

Ըստ երևույթին, նայելով ներկա իրողություններին՝ մարդկությունը հասել է էքզիստենցիալ կոնֆլիկտների հանգուցալուծման կետին։

Ուստի յուրաքանչյուր բախում, պատերազմ ուղեկցվում և ուղեկցվելու է մեծ թվով զոհերով՝ կողմերի ցեղասպանական գործողություններով. կա՛մ դու ես կոտորում, կա՛մ քեզ են կոտորում։

Հենց սա էլ կատարվում է հիմա իսրայելա-պաղեստինյան հերթական պատերազմում։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

Առավոտ կանուխ թելեգրամում գիշերվա բացթողածը լրացնելիս աչքովս ընկավ իսրայելական հարվածներից Գազայում փլատակների տակից նորածնի դին դուրս բերելու մի վիդեո։ Բնական է, այն այստեղ չեմ տեղադրելու։ Որևէ դաժան, բռնության տեսարան տարածելը սխալ եմ համարում։

Այստեղ այլ կարևոր բանի անդրադառնամ։ Իսրայելցի մի լրագրող տեղեկատվություն էր տարածել, թե բնակավայրերից մեկում պաղեստինցի զինյալները գլխատել են մանկահասակ երեխաների։ Ապա այդ լրագրողը նշել էր, թե դիերը չի տեսել և գլխատման մասին լսել է իսրայելցի զինվորներից։ Իսրայելական բանակում էլ ասել էին, թե տեղյակ չեն նման միջադեպի մասին։

Այսպիսի պրոպագանդան մեր ժամանակներում հատուկ է բոլոր հակամարտող կողմերին (ինչքան իսրայելցիներին, նույնքան էլ պաղեստինցիներին), CNN-BBC-ատիպ միջազգային մեդիային։

Բայց խնդիրն այն է, որ դաժան տեսարանները և դաժանությունների մասին ֆեյք կամ իրական պատմությունները մարդկանց մեջ ոչ թե մարդկայնություն են արթնացնում, այլ ավելի են խորացնում թշնամանքը միմյանց հանդեպ։ Իսկ պետք է լիներ հակառակը…

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

Մի շարք երկրներից նույնաբովանդակ կարծիք է հնչում, թե իսրայելա-պաղեստինյան կոնֆլիկտի ելքը Պաղեստին պետության ճանաչումն է։

Դե, իհարկե, Արցախի պարագայում դա լուծում չէր։ Դե, դա ուրիշ էր…

Իրականում, ցավոք, Պաղեստին պետության ճանաչումը ևս լուծում չէ, որովհետև ՄԱԿ-ի որոշմամբ 1947թ. այդ տարածքում պետք է երկու պետություն լիներ՝ Իսրայելն ու Պաղեստինը, մինչդեռ արդեն 1948թ. Իսրայելի և Պաղեստինի միջև առաջին պատերազմն էր։

Խնդիրն այստեղ այն հարթության վրա է, որ ներկա իրականության մեջ տերությունները կորցրել են որևէ կոնֆլիկտ լիարժեք լուծելու թելը։ Քանի՞ կոնֆլիկտ գիտեք, որ ծագել են վերջին 50 տարում, և որոնք ոչ թե սառեցված են, ինչպես օրինակ՝ Կոսովոն, այլ ամբողջովին լուծված։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

@albertich_notes

Հաշվի առնելով իրադարձությունների ընթացքը, որոնք տանում են լիբանանյան «Հեզբոլլահի» ներգրավվածությանը իսրայելա-պաղեստինյան պատերազմում՝ երկու հարց է առաջանում.

❓ԱՄՆ-ը կարմիր գծերը հետ կքաշի՞, թե՞ կներգրավվի պատերազմում՝ փաստացի ներքաշելով Իրանին, դրա հետևանքով՝ Թուրքիային ու Ռուսաստանին։

❓Եթե ամերիկացիները միայն զենք ուղարկեն՝ իրենց դաշնակցին միայնակ թողնելով արաբների դեմ, ապա ի՞նչ երեսով են Հայաստանում շարունակելու աչք մտցնել «տեսեք ԱՄՆ-ը ի՜նչ երեսթեքող լավ դաշնակից է, ոչ թե ՌԴ-ի պես» արտահայտությունը։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

Այն, ինչին մենք հիմա հետևում ենք, խոսում է մեկ կարևոր բանի մասին։

Վերջին տարիներին Մերձավոր Արևելքում ամենածավալուն գործողությունն իրականացրել է Իրանի հետախուզությունը։

Մինչ բոլորը խոսում էին անգլո-ամերիկյան, ռուսական կամ թուրքական հետախուզության մասին, տարածաշրջանում իրական ուժը Իրանն է։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes