«Fear of missing out» կամ «կորցնելու վախ»

Այս երևույթը թեև վերաբերում է հոգեբանությանը, բայց այն շրջանառության մեջ է դրել ամերիկացի վենչուրային կապիտալիստ Պատրիկ Մաքգիննիսը։ Այն ինչ-որ կարևոր բան, իրադարձություն/հնարավորություն կորցնելու, ձեռքից բաց թողնելու մասին է։ Կոպիտ ասած՝ «եթե այսինչ բանը չունենաք, այնինչ բանը/բանի շանսը կկորցնեք»։

Ըստ մի հետազոտության՝ 10 մարդուց 4-ը գոնե երբեմն ունեցել են այդ զգացողությունը։ Հատկանշական է, որ այս երևույթը մանիպուլացիայի ձևով շատ հաճախ արդյունավետորեն կիրառվում է վաճառքներում՝ որպես մարքեթինգային գործիք։

Ըստ էության՝ երևույթը վստահաբար նաև օգտագործվում է քաղաքական տեխնոլոգիաներում։ Օրինակ՝ Հայաստանում։

Դիցուք, դրածոն առաջ է քաշում մի թեզ, որի համաձայն՝ «Եթե մարդիկ իրեն չաջակցեն, ապա կկորցնեն տները, քանի որ պատերազմ կլինի։ Եթե աջակցեն՝ վերջապես խաղաղ կապրեն»։

Ինչո՞ւ սրա այլընտրանքը չի աշխատում։

Ըստ իս, նախ, որովհետև այն «առաջնային առաջարկ» է։

Երկրորդ, ի հակադրություն դրան,՝ մարդիկ լսում են մոտավորապես այսպիսի տեքստ՝ «դրածոյին հարկավոր է հեռացնել իշխանությունից»։

Նրանք չեն լսում այստեղ այնպիսի տեքստ, որն իրենց ականջին հաճո կլինի, ասենք՝ «հեռացնենք, որ պատերազմից խուսափենք և պարտադրենք խաղաղություն»։

Այլ կերպ ասած՝ մարդկանց գիտակցությունը «քաղցր խոսքի» ծուղակում է։ Մարդիկ ուզում են «ապրել խաղաղության մեջ»։ Նրանց հիշողության մեջ «նախկինները» ասոցացվում են «մութուցուրտ տարիների և պատերազմի հետ» ու հենց դրա ենթագիտակցական վախն է, այլ ոչ թե՝ «օլիգարխիկ պետությունից»։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

ՀԱՂԹԱՆԱԿԻ ՀՈԳԵԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ

[Թեև գիտեմ, որ երկար տեքստերից ձանձրանում եք, չեք կարդում, բայց թեման պարտադրում է։ Հայկականության և ոգու մասին հնարավոր չէ կարճ գրել՝ այնպես, ինչպես հնարավոր չէ հայոց պատմությունը տեղավորել 1 էջում (չնայած որ դրածոները փորձում են)]։

Մայիսը հայ ժողովրդի համար առանձնահատուկ ամիս է։ Այն խորհրդանշում է հայկական ինքնության փյունիկյան հավերժությունը, թե ինչպես կարող է ծնկած, կոտորված «մի բուռ» ժողովուրդը իր մեջ ուժ վերգտնել և ոչ միայն հաղթել իրեն քանակապես գերազանցող թշնամուն, այլև հերթական անգամ վերականգնել պետականությունը։

Երեկ ուշ երեկոյան դիտում էի ֆուտբոլի Չեմպիոնների լիգայի կիսաեզրափակչի Ռեալ Մադրիդ - Բավարիա հանդիպումը։ Մադրիդի Ռեալը այն ֆուտբոլային ակումբն է, որի մասին իր երբեմնի լեգենդար ֆուտբոլիստներից մեկը ասել է․ «90 րոպեն Բեռնաբեու մարզադաշտում շատ երկար է անցնում»։

Հենց այսպիսի բառերով էլ կարելի է նկարագրել այդ ակումբի փիլիսոփայությունը։

Այստեղ ընդունված չէ հանձնվել առաջին անհաջող գրոհից հետո։

Ընդունված չէ հանձնվել, նույնիսկ եթե պարտվում ես։

Այստեղ պայքարում են՝ մինչև վերջին վայրկյանը։

Վերջին 4 տարում մադրիդյան ակումբը երկու անգամ անհավանական քամբեք է կատարել։ Խաղի ավարտից 3-4 րոպե առաջ պարտվել է, ապա 3 րոպեում 2 գոլ խփելով՝ իր կողմ շրջել հաղթանակի նժարը։

Այս ակումբում չեն տրտնջում, երբ պարտվում են կամ , երբ թվում է՝ նախադրյալներ չկան, որ խաղը կհասցնեն հաղթական ավարտի։ Այստեղ տառապում են, քանի դեռ նույնիսկ 1% շանս կա հաղթելու։ [Հենց այդքան էին գնահատվում Մադրիդի շանսերը Մանչեսթեր Սիթիի հետ խաղում Ռեալի գոլից րոպեներ առաջ, բայց թիմը հաղթեց ու անցավ եզրափակիչ]։

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Էական չէ՝ ինչպիսի ընթացք կունենա ինքնության պահպանման համար պայքարողների և այն կործանողների այս կռվում հերթական՝ «սրբազան» շարժումը։

Այն կարող է արագ ավարտվել, կարող է հասնել կուլմինացիային և կտրուկ մարել, կարող է և հաջողել։ Եթե ձախողվի էլ՝ թույլ մի՛ տվեք ձեզ հուսահատվել։

Չթողե՛ք, որ ձեր հիշողությունից ջնջեն ՀՀ Ազգային հերոս Մ․ Գորգիսյանի ճշմարտացի խոսքը՝ «սուգը հավերժ է, երբ պայքար չկա»։

Պայքարը հավերժ է, քանի դեռ աշխարհում կլինի երկու հայ։ Սա գիտեր մեծանուն Սարոյանը ևս․

«Փոր­ձե՛ք կոր­ծա­նել այս ցե­ղը, ա­սա­ցե՛ք` դարձ­յալ 1915 է, ու աշ­խար­հի աչ­քը` պա­տե­րազ­մի ծխով բռնված:
­Կոր­ծա­նե­ցե՛ք Հայաս­տա­նը, տե­սե՛ք` կկա­րո­ղա­նա՞ք: Ի­րենց տնե­րից քշե­ցե՛ք ա­նա­պատ, մի՛ մո­ռա­ցեք ձեռքնե­րից խլել ճամ­փի հացն ու ջրի վեր­ջին ում­պը, կրա­կի՛ տվեք ի­րենց ու ի­րենց Աստ­ծու տնե­րը:
­Տե­սե՛ք` նրանք դարձ­յալ պի­տի չապ­րե՞ն: ­Տե­սե՛ք` ցե­ղը դարձ­յալ պի­տի չհառ­նի՞, երբ նրան­ցից եր­կու­սը քսան տա­րի հե­տո հան­դի­պեն ու ծի­ծա­ղեն ի­րենց մայ­րե­նի լեզ­վով:
­Ջա­նա­ցեք, տե­սե՛ք` կա­րո­ղա­նա՞ք պի­տի, շուն­շա­նոր­դի­նե՛ր, նրանց ար­գե­լել, որ չծաղ­րեն ձեր մեծ-մեծ գա­ղա­փար­նե­րը, որ աշ­խար­հում եր­կու հայ չխո­սեն ի­րար հետ, փոր­ձե՛ք ջնջել նրանց»:

Հաղթանակը մանանա չէ, այն վաստակվում է պայքարի քրտինքով։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

Հուսամ, ձեզ կգտնեք այս վիդեոյում։ Եթե չգտնեք՝ եկեք հրապարակ և գտեք անպայման։ Մի՛ մոռացեք. քանակից է ծնվում որակը։ Այդ որակը նաև ձեզնից յուրաքանչյուրն է։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

Ի՞նչ եք կարծում, երեկ հրապարակում հրաժարական ներկայացնելու համար դրածոյին 1 ժամ տված արքեպիսկոպոսը չգիտե՞ր, որ պահանջը բնականաբար չի կատարվելու։ Գիտեր։

Բայց սա պրոցես է, որը պետք է ծամվի։ Այսպիսի գործընթացները ժամանակատար են։ Սրա հետ պետք է համակերպվել։ Մի՛ շտապեք։

Կոնկրետ այս շարժումը կարող է հաջողել, կարող է նաև չստացվել, բայց այն ձախողված չէ։ Չի կարող ձախողված լինել պրոցես, որին առաջին իսկ օրը մի քանի տասնյակ հազար մարդ է մասնակցում։

Կանխատեսումները թողնենք վատ քաղաքագետներին և ֆեյսբուքի ամենագետներին։

Ես միայն կարող եմ վստահ պնդել, որ, անկախ կարճաժամկետ արդյունքներից, մենք այս պրոցեսի ազդեցությունը կզգանք միջնաժամկետում։

Ծանր է լինելու։ Չհուսահատվե՛ք։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

Շախմատում սկզբնախաղին հնարավոր չէ գնահատել, թե ում դիրքն է առավել շահավետ։ Առհասարակ շախմատային պարտիաներում հաղթում է նա, ով ավելի ուշադիր է և պարտվում է նա, որ առաջինն է սխալվում։

Երկրորդ օրն է։ Հիմա արդյունքի մասին խոսելը դեռ վաղ է։ Շատ բան կարող է փոխվել։ Այժմ կարևոր է համբերատար լինել, ցանկացած դեպքում չհուսալքվել, երեկոյան գնալ հանրահավաքի։

Դրածոն այս պարտիայում մեկ սպասելիք ունի։ Թողնել, որ մարդիկ գան ցույցերի, չստանան ցանկացածը՝ դրածոյի հրաժարականը, և ի վերջո այլևս չգնալ հրապարակ՝ մարեցնելով շարժումը։

Միևնույն ժամանակ՝ որքան մարդիկ շատանան և անկախ նրանց ակնկալիքների չիրականացումից՝ շարունակեն մնալ հրապարակում նույն պահանջով, այնքան նյարդերը տեղի են տալու։ Եվ հենց այդտեղ դրածոն թույլ կտա իր առաջին և ճակատագրական սխալը։

Սա կանխատեսում չէ, այլ հնարավոր սցենարի նկարագրություն։ Ամեն ինչ կախված է մանր դետալներից և մարդկանց համբերատարությունից ու հավատից։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

Ակնհայտ է, որ շարժումը թափ է հավաքում, ուստի կարևոր է ոչ միայն մարդկանց մասնակցությունը:

Խիստ կարևոր է նաև ամենատարբեր ոլորտների գործարարների կողմից հանգստյան օրերին շարժմանն աջակցության և երկուշաբթի օրվանից ընկերություններում գործադուլ անելու մասին հայտնելը։

Խոսքս ուղղված է, առաջին հերթին, 50-100+ աշխատողներ ունեցող ֆիրմաների սեփականատերերին։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

Այս ընթացքում Զելենսկին հայտնել է, որ ռուսները հարձակում են սկսել Խարկովի ուղղությամբ։

Ամեն ինչ գնում է նրան, որ ՌԴ-ն ի վերջո իր պայմաններն է թելադրելու։ Սա մեր տարածաշրջանի համար ազդանշան է, որ «Ռուսաստանի փլուզման մասին» արևմտյան քարոզչության թեզը չի աշխատում, իմա՝ ՌԴ-ն կրկին սահմանելու է մեր տարածաշրջանը՝ որպես իր ազդեցության գոտի։ Կկիսի՞ այդ ազդեցությունը Իրանի և կամ Թուրքիայի հետ և ի՞նչ չափով կկիսի՝ կախված է տարբեր գործոններից։

Սա Հայաստանի համար ո՛չ լավ է, ո՛չ վատ։ Ռուսաստանն իրեն դիրքավորում է որպես խոշոր տերություն և եթե կամ երբ պահը գա՝ «պուպուշ» բաներով չի առաջնորդվելու նախկինում իր տարածքի մաս կազմող երկրների հետ հարաբերություններում։

Մենք մեր խնդիրն ունենք. ազատվել դրածո իշխանությունից, որի նպատակները հակադրվում են հայկական ազգային-պետական շահերին։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

Քանի որ այս մի շարժումը հավաքվել է «ստի և կեղծիքի դեմ պայքարի» գաղափարի շուրջ և հիմնվում է լույսի ու ճշմարտության վրա, ցանկանում եմ ձեզ հետ կիսվել մի քանի ճշմարտություններով՝

1️⃣ Ինչպես իմանում ենք Ադրբեջանի ԱԳ նախարարի խոսքից՝ սահմանազատման աշխատանքները շարունակվում են։

Ասել է թե՝ դրածոն շարունակում է հանձնել ՀՀ տարածքները և կանի դա ամեն օր, ամեն վայրկյան, քանի դեռ կարող է օգտագործել պաշտոնի հնարավորությունները։ Այլ կերպ չի լինելու։

2️⃣ Դրածոն հրաժարական չի տալու։ Իմպիչմենթի գործընթացը ավելի հավանական է, որ կտապալի, նույնիսկ եթե ինչ-որ պահի ինչ-որ քպականներ համաձայնեն իր դեմ քվեարկել։

Դրածոն հեշտ և սահմանադրական ճանապարհով չի հանձնելու իր համար այդքան տենչալի իշխանությունը, որը խլել է շանտաժի գնով։

3️⃣ Դրածոյի թիկունքում կանգնած շահագրգիռ կողմը շտապում է։ Դա ակնհայտ է դառնում Էրդողանի և Ալիևի հայտարարություններից։ Սա նշանակում է, որ շարժման առաջնորդներն ու բոլոր մարդիկ, ովքեր դրածոյին ուղղակի կամ անուղղակի չեն աջակցում, պետք է ֆիքսեն՝ սա Հայաստանի դեմ պատերազմի վճռական փուլն է։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

Թշնամին հիմնահատակ քանդել է օկուպացված Բերձորի Սբ. Համբարձման եկեղեցին։

Ադրբեջանն այսպես վարվելու է ամեն մետրի հետ, որը Հայաստանի դրածո իշխանությունը կհանձնի։

Տարածքի հետ, հայկական ճարտարապետական շինությունների հետ, հայ մարդու հետ։

Ուստի հենց դրածոյի բառերը վերաձևակերպելով՝ «կա՛մ դրածոն չի մնա վարչապետ, կա՛մ Հայաստանը չի մնա»։

Ո՞րն ենք նախընտրում. թե՞ մեզ համար միևնույն է՝ կարևորը «նախկինները չգան»…

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes