برگشت به سطحی از میزان ابتلای روزانه، مشابه دوران قبل از ورایانت B.1.351، در آفریقای جنوبی آنهم بدون واکسن خبر خوبی است.
هنوز شواهدی برای مسری بودن بیشتر این واریانت نیست.
اما مطالعات بالینی از حداقل سه واکسن کاهش تاثیرگذاری در مقابل این واریانت را نشان دادند. از توئیت اریک توپول

در مورد مطالعه کاندید واکسن شفافارمد چه می‌دانیم؟

✅ تاریخ شروع ترایال فاز یک: نهم دی ماه

✅ شرکت کنندگان: تعداد ۵۶ نفر با سن بین ۱۸ تا ۵۰ سال

۲۴ نفر در گروه دوز سه میکروگرم
۲۴ نفر در گروه دوز پنج میکروگرم
۸ نفر در گروه پلاسبو

✅ تاریخ دریافت تزریق دوم‌ توسط آخرین داوطلب: ۳۰ بهمن

✅ تاریخ آخرین ویزیت از آخرین دریافت کننده: ۱۴ اسفند

✅ تاریخ اعلام نتایج به سازمان غذا و دارو: ۱۶ اسفند

در فاز یک ایمنی (Safety) کاندید واکسن بررسی شده است. حدودا نیمی از افراد هیچ عارضه ای را در ۲۸ روز پیگیری پس از تزریق، گزارش نکرده اند و بقیه هم عوارض از نوع grade 1 را (تب بدون نیاز به تجویز دارو، درد عضلانی بدون نیاز به تجویز دارو، یک مورد کهیر با مداخله دارویی موضعی با بهبودی در کمتر از ۲۴ ساعت، سردرد و‌....) گزارش کرده اند. شایع ترین عارضه گزارش شده (بیش از ۶۰ درصد عوارض گزارش شده) درد محل تزریق بوده است . ۳۰ درصد موارد گزارش شده در بررسی علیتی یا متعلق به گروه پلاسبو رخ داده بود و یا مرتبط با تزریق واکسن فعال نبوده است. هیچ داوطلبی عوارض درجه دوم یا سوم و یا چهارم نداشته است. از نظر ایمونوژنیستی آنتی‌بادی های خنثی کننده و IgG و IgM چک شده است و‌ نتایج مورد قبول بوده و در گزارش علمی مطالعه خواهد آمد.

✅ قرار است در صورت کسب مجوز، مطالعه فاز دوم و سوم باهم انجام شود:

✅ در فاز دوم (جمعیت حدودا ۴۰۰ نفری) چه مواردی بررسی می شود؟

در این فاز ایمونوژنیسیتی و تیتر آنتی بادی بررسی می‌شود. دو مورد هم ارزیابی می‌شود. اول این که فاصله بین دو تزریق به چه صورتی باشد، یعنی فاصله ۲۱ روزه باشد یا ۲۸ روزه. دوم این که چه دوزی تزریق شود، یعنی سه یا پنج میکروگرم
(بر اساس داده های موجود احتمالا دوز پنج میکروگرم انتخاب شود)
اگر مجوزها به موقع گرفته شود، تقریبا می‌توان گفت احتمالا انتهای اردیبهشت مشخص می‌شود که چه فاصله ای برای تزریق دو دوز بهتر است که فاز سوم در همان زیر گروه ادامه خواهد یافت.

✅ در فاز سوم (جمعیت حدودا ۲۰ هزارنفری)

چه مواردی بررسی می‌شود؟
اثر بخشی و مقایسه آن در گروههای کاندید واکسن و کنترل

✅ به صورت موازی با این مطالعه، مطالعه تلفیقی فاز یک / دو دیگری نیز در صورت تایید برای گروه سنی ۵۰ تا ۷۵ سال انجام خواهد شد.در این مطالعه ابتدا دوز پنج میکروگرم و با فاصله ۱۴ روز بررسی می‌شود که ۲۴ نفر کاندید واکسن و ۸ نفر پلاسبو دریافت می‌کنند. در صورت تایید، فاز دوم این مطالعه همراه با فاز دوم مطالعه ای که توضیح داده شد انجام می شود و در صورت موفق بودن، فاز سوم روی جمعیت ۱۸ تا ۷۵ سال انجام خواهد شد.

✅ مقاله فاز حیوانی نهایی شده و آماده سابمیت است. مقاله فاز یک نیز سعی می‌شود تا نیمه فروردین سابمیت شود.

با تشکر از آقای دکتر حامد حسینی (مدیر مرکز کارآزمایی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران) که این اطلاعات را در اختیار ساینتومتریکس گذاشتند.

فایزر مطالعه ی واکسن خود را روی ۴۰۰۰ خانم باردار داوطلب سالم برای بررسی ایمنی و اثربخشی آغاز کرده است.

گزارش سی دی سی: اطمینان از ایمن بودن واکسن فایزر و مادرنا بر اساس اطلاعات حدود ۱۴ میلیون دوز تزریق واکسن در فاصله ی یکماه:

از تزریق ۱۳۷۹۴۹۰۴ دوز در آمریکا در این مدت حدودا ۶۹۹۴ عارضه گزارش شده است.۹۰/۸ درصد از آنها غیر جدی بوده است. سردرد، خستگی و سرگیجه شایعترین‌ آنها بوده است.

میزان آنافیلاکسی (۴۶ مورد بعد از فایزر و ۱۶ مورد بعد از مادرنا) به صورت کلی ۴/۵ مورد در هر یک میلیون دوز تزریق بوده است که به گفته پژوهشگران در محدوده میزان بروز این عارضه برای دیگر واکسنها بوده است.

تعداد ۱۱۳ مورد مرگ بعد از واکسن گزارش شده است که ۷۸ مورد در مراکز نگهداری سالمندان بوده است. بررسی ها نشان داده است که مرگ مرتبط با بیماری زمینه ای (بیماری قلبی، کانسر، سکتع مغزی، آمبولی ریه احتمالی و ...) فرد بوده و هیچ رابطه علیتی با واکسن یافت نشده است.

واکسن چینی ساینوفارم نیز اخیرا از غذا و داروی ایران مجوز مصرف اضطراری گرفت.

اینجا سعی می کنم اطلاعاتی که از این واکسن در دسترس است را به صورت خلاصه قرار دهم:

✅ نام دیگر: BBIBP-CorV

✅ میزان تاثیرگذاری: 79.34% (نتایج مطالعه فاز سوم هنوز منتشر نشده است. البته در ترایال امارات تاثیرگذاری 86% گزارش شده است. از مسئولین ساینوفارم در مورد تفاوت بین اعداد گفته اند که هر دو معتبر و واقعی هستند و تفاوت به خاطر نحوه انجام ترایال ها بوده است.

✅ تعداد دوز ها: ۲ عدد به فاصله سه هفته به صورت عضلانی

✅ سازنده: موسسه محصولات بیولوژیک بیجینگ و شرکت دولتی ساینوفارم از چین

✅ پلتفورم: ویروس غیر فعال شده، روشی که بیش از یک قرن است از آن برای ساخت واکسن مثل فلج اطفال استفاده شده است.

✅ مطالعات حیوانی: در ماه ژوئن 2020، مطالعه مدل حیوانی واکسن، منتشر شده در مجله ی CELL، نشان داد که واکسن می تواند سطح بالایی از آنتی بادی های خنثی کننده را در مدل های حیوانی (موش، خرگوش، میمون و ...) ایجاد کند، دو دوز از واکسن به صورت 2 μg/dose به صورت موثر از میمونها محافظت می کند و به نظر می رسد ایمن باشد.

✅مطالعه بالینی فاز 1/2: در ترایال دو سو کور در مجله ی lancet infectious (تعداد 192 نفر در فاز یک و تعداد 448 نفر در فاز دوم) ایمن بودن واکسن را نشان داده شده است.
ایمنی هومورال نیز در روز 42 در تمام دوزهای تزریقی ایجاد شده است.
در مقایسه با تزریق تک دوز 8 میکروگرمی یا دو دوز 4 میکروگرمی به فاصله 2 هفته، تزریق دو دوز از واکسن 4 میکروگرمی با فاصله 3 یا 4 هفته منجر به تولید آنتی بادی های خنثی کننده بیشتری شده است. شایعترین عارضه ذکر شده در فاز یک در تمام دوزهای تزریقی تب بوده است. همه عوارض خفیفت تا متوسط بوده اند و عوارض جدی نیز تا 28 روز بعد از واکسیناسیون دیده نشده است.

✅ مطالعه بالینی فاز 3: مطالعه بالینی فاز سوم در کشورهای امارات و مراکش و پرو انجام شده است.

✅ تاثیرگذاری علیه واریانت B.1351 (آفریقای جنوبی): در مطالعه ازمایشگاهی نشان داده شده است که پاسخ آنتی بادی که در برابر این واریانت ایجاد می شود تنها به شکل خفیفی تحت تاثیر قرار می گیرد. مطالعه هنوز داوری نشده است.

✅ دریافت تائیدیه و مجوز:
امارات این واکسن را برای پرسنل بهداشتی درمانی و بعد برای دیگر دولتمردان استفاده کرد و سپس در دسامبر به آن تائیدیه کامل داد.
خود چین با تایید اضطراری، ابتدا این واکسن را در تابستان برای پرسنل بهداشتی درمانی، مسئولان دولتی و دیگر گروهها استفاده کرد و تا ماه نوامبر تقریبا یک میلیون دوز از آن را استفاده کرده بوده است.
از بین کشورهای اروپایی، مجارستان نیز به عنوان اولین کشور به این واکسن مجوز استفاده اضطراری داده است.
امارات و بحرین و چین به واکسن تاییدیه کامل داده اند.
کامبوج، مصر، نپال، مجارستان، عراق، اردن، پاکستان و پرو به آن مجوز استفاده اضطراری داده اند.
در صربستان نیز به صورت محدود استفاده شده است.

قرار است دو روز دیگر، کمیته مشورتی سازمان غذا و دارو آمریکا، کاندید واکسن J&J برای کووید-۱۹ را ارزیابی (به صورت آنلاین و قابل مشاهده برای عموم) کند. این کاندید واکسن به صورت تک دوز استفاده می‌شود.
امروز این سازمان خلاصه مستندات مربوط به این واکسن را منتشر کرده است.

دقت داشته باشیم که در داده های تاثیرگذاری این واکسن واریانت افریقای جنوبی هم مدنظر قرار گرفته است.

خلاصه این که تاثیرگذاری 66% (حتی برای واریانت D614G) که به اندازه واکسنهای m-RNA و اسپوتنیک نیست ولی تک دوز است. تاتیرگذاری علیه موارد شدید و علیه مرگ 85 و 100 درصد بوده است.

✅ تعداد شرکت کننده: ۴۳۷۸۳

✅ سن شرکت کنندگان: میانگین سنی ۵۰/۷ سال. ۱۴۶۷۲ نفر با سن حداقل ۶۰ سال و ۱۵۴۱ نفر با سن حداقل ۷۵ سال.

✅ محل مطالعه:
آمریکای لاتین (آرژانتین، برزیل، شیلی، کلمبیا، مکزیک، پرو) : ۱۷۹۰۵ نفر
آمریکا: ۱۹۳۰۲ نفر
آفریقای جنوبی: ۶۵۷۶ نفر
✅ وضعیت سرولوژی قبل از دریافت تزریق: ۴۲۱۷ نفر مثبت بوده اند.

✅ بیماری زمینه ای: ۱۷۸۵۷ نفر حداقل یک بیماری زمینه ای داشته اند.


✅ تاثیرگذاری کلی بعد از استفاده به صورت تک دوز
(به صورت per protocol و بدون در نظر گرفتن موارد با سرولوژی از قبل مثبت)

۱۴ روز بعد از تزریق
گروه سنی ۱۸ تا ۵۹ سال: ۶۳/۷٪
گروه سنی بالای ۵۹ سال: ۷۶/۳٪
آنالیز کلی: ۶۶/۹٪

۲۸ روز بعد از تزریق:
گروه سنی ۱۸ تا ۵۹ سال: ۶۶/۱٪
گروه سنی بالای ۵۹ سال: ۶۶/۲٪
آنالیز کلی: ۶۶/۱٪

✅ همه موارد مثبت PCR در مطالعه هنوز توسط آزمایشگاه مرکزی تایید نشده و تاثیرگذاری علیه مورد علامت دار تایید شده، ۱۴ و ۲۸ روز بعد از تزریق برابر با ۶۶/۹ و ۶۶/۵ درصد بوده است.

✅ تاثیرگذاری علیه موارد متوسط تا شدید و بحرانی:

۱۴ روز پس از تزریق:
در آمریکا و آمریکای لاتین و آفریقای جنوبی به ترتیب: ۷۴/۴ و ۶۴/۷ و ۵۲ درصد
۲۸ روز پس از تزریق:
در آمریکا و آمریکای لاتین و آفریقای جنوبی به ترتیب: ۷۲ و ۶۱ و ۶۴ درصد

✅ تاثیرگذاری علیه موارد متوسط تا شدید/بحرانی، ۱۴ روز بعد از تزریق بر اساس سرولوژی اول مطالعه
سرولوژی مثبت: ۲۸/۵٪ و سرولوژی منفی: ۶۶/۳٪

✅ تاثیرگذاری علیه موارد شدید با در نظر گرفتن موارد تایید شده توسط آزمایشگاه مرکزی، ۱۴ و ۲۸ روز باد از تزریق ۷۶/۷ و ۸۵/۴٪ بوده است.

✅ تاثیرگذاری علیه موارد بستری با در نظر گرفتن موارد تایید شده، ۱۴ و ۲۸ روز بعد از تزریق ۸۱/۸ و ۱۰۰ درصد بوده است. به صورت کلی 29 بستری در پلاسبو و 2 مورد در گروه واکسن بوده است. این دو مورد سن حداقل 60 سال و بیماری زمینه ای داشته اند

✅ تاثیر گذاری علیه موارد شدید بر اساس کشور:
۱۴ روز بعد از تزریق در آمریکا و آفریقای جنوبی و برزیل با ترتیب: ۷۸ و ۷۳/۱ و ۸۱/۹ درصد
۲۸ روز بعد از تزریق: ۸۵/۹ و ۸۱/۷ و ۸۷/۶ درصد

✅ هفت مرگ مرتبط با کووید-19 تا پنج فوریه رخ داده که همگی در گروه پلاسبو و همه در آفریقای جنوبی بوده است. برخی توسط آزمایشگاه مرکزی هنوز تایید نشده است و تاثیرگذاری روی مرگ و میر به هر علت (all-cause-mortality) بعد از ۲۸ روز بعد از تزریق ۷۵٪ بوده است.

✅ تا ۱۲ فوریه، ۷۱/۷ درصد از موارد تایید شده توسط آزمایشگاه مرکزی مورد بررسی از نظر نوا واریانت قرار گرفته اند. در آمریکا ۹۶/۴ درصد از موارد بررسی شده از نوع واریانت اصلی D614G بوده اند. در آفریقای جنوبی ۹۴/۵ درصد از نوع B.1.351 و در برزیل ۶۹/۴ درصد از نوع P.2 و ۳۰/۶ درصد از نوع D614G بوده اند. و تا به حال موردی از P.1 تایید نشده است. به هر جهت انجام سکانس هنوز کامل نشده و تاثیرگذاری دقیق علیه هر ورایانت را نمی توان اعلام کرد.

ترایال های واکسن کووید-19 برای اطفال :

فایزر: دو تریال فاز 3 و فاز 2/3 برای سنین 12 تا 50 و بیشتر از 12 با حجم نمونه های 1530 و 43998

مادرنا: ترایال فاز 2/3 برای سنین 12-17 با حجم نمونه 3000 نفر

از CanSino: ترایال فاز دوم واکسن Convidecia (Ad5-nCoV) برای سنین حداقل 6 سال با حجم نمونه ی 481 نفر

از Sinovac: ترایال فاز 1/2 واکسن CoronaVac (PiCoVacc) برای سنین 3 تا 17 با حجم نمونه ی 552 نفر

از Nanogen: ترایال فاز 1/2 واکسن Nanocovax برای سنین 12-75 سال با حجم نمونه ی 620 نفر

از Bharat Biotech: ترایال فاز 1/2 واکسن Covaxin (BBV152) برای سنین12 تا 65 سال با حجم نمونه ی 755 نفر

از چین ترایال فاز 1/2 واکسن از نوع Inactivated برای گروه سنی حداقل 6 سال با حجم نمونه ی 1456 نفر

بررسی تاثیرگذاریِ استفاده ی از واکسن کووید-19 فایزر-بیوان تک به شکل گسترده در سطح ملی در اسرائیل در مقاله مجله نیوانگلند

✅ تمام افراد جدیدا واکسینه شده در فاصله 20 دسامبر 2020 تا اول فوریه 2021 با یک گروه کنترل بررسی شده اند. هر گروه شامل 596618 نفر بوده است.
در هر گروه از مطالعه، تعداد افراد در گروه های سنی 50 تا 59 و 60 تا 69 و 70 تا 79 و 80 به بالا به ترتیب حدودا 85 هزار، 88 هزار، 56 هزار و 22 هزار بوده است. از نکات مهم این مطالعه، بررسی تاثیرگذاری در زیر گروه های مختلف جمعیتی از نظر سنی و جنسی و بیماری زمینه ای بوده است.

✅ تاثیرگذاری واکسن دو هفته تا 20 روز بعد از دوز اول:

برای عفونت ثبت شده با تست PCR 46% (فاصله اطمینان 95% برابر با 40 تا 51%)

برای عفونت علامت دار 57% (50 تا 63%)

برای بیماری شدید: 62% (39 تا 80%)

برای بستری: 74% (56 تا 86%)

برای جلوگیری از مرگ: 72% (19 تا 100%). تاثیرگذاری برای جلوگیری از مرگ در فاصله 21 تا 27 روز بعد از دوز اول 84% (44 تا 100) بوده است.

تاثیرگذاری در سن بالای 70 سال در موارد علامت دار: 44% (19 تا 64%)

تاثیرگذاری در موارد علامت دار و در افراد با فشار خون و دیابت: 45% (16 تا 64%) و 48% (14 تا 68%)


✅ تاثیرگذاری واکسن یک هفته بعد از دوز دوم:

برای عفونت ثبت شده با تست PCR برابر با 92% (88 تا 95%)

برای عفونت علامت دار 94% (87 تا 98%)

برای بیماری شدید: 92% (75 تا 100%)

برای بستری: 87% (55 تا 100%)

برای جلوگیری از مرگ: داده در دسترس نبوده است.

تاثیرگذاری در سن بالای 70 سال در موارد علامت دار: 98% (90 تا 100)

تاثیرگذاری در موارد علامت دار و در افراد با فشار خون و دیابت: 95% (84 تا 100%) و 91% (68 تا 100)

اگر تست آنتی بادی یک فرد برای کووید-19 مثبت باشد، چقدر ممکن است بعدا به کووید-19 مبتلا شود؟

یک مطالعه مشاهده ای همگروهی گذشته نگر در آمریکا، با بررسی 3.2 میلیون نفر با تست آنتی بادی مشخص کرده است که 0.3 درصد از افراد با تست مثبت (378606 نفر) و 3% از افراد با تست منفی (2876773 نفر)، بعد از 90 روز از تست آنتی بادی، تست نوکلئیک اسید مثبت داشته اند. و نتیجه گرفته است که افراد سرم مثبت در ریسک کمتری برای ابتلا به کووید-19 هستند. در طول پیگیری در مطالعه، 18.4 درصد از افراد سرم مثبت، سرم منفی شده اند.

در مورد آنتی بادی همیشه این سه سوال وجود داشته است که آنها چقدر محافظت کننده هستند و چقدر دوام دارند و چقدر تست آنها دقیق است. این مطالعه برای سوال اول و سوم پاسخ مناسبی فراهم کرده است.

«امروز واکسیناسیون سالمندان و جانبازان و کارکنان آسایشگاهها، با حضور وزیر بهداشت در آسایشگاه سالمندان کهریزک عملا آغاز شد.»

«واکسیناسیون ۱۱۰ هزارنفر از نیروهای خط مقدم درمان و سالمندان و جانبازان مقیم آسایشگاه‌ها، تا قبل از نیمه اسفندماه، انجام می‌شود.»

«تلاش می‌شود با محموله‌های بعدی واکسن که ظرف روزهای آتی به تدریج وارد کشور خواهد شد تا قبل از سال جدید، واکسیناسیون در گروه‌های هدف فاز یک انجام شود و با شروع سال جدید شاهد واکسیناسیون گروه‌های هدف فاز ۲ به ترتیب اولویت مندرج در سند ملی واکسن کرونا خواهیم بود.»


شروع واکسیناسیون در ایران ۲۱ بهمن در بیمارستان امام خمینی بود. فعلا فقط واکسن روسیه در ایران استفاده می‌شود.
/ایرنا

شش هفته قبل ۱۴ درصد از افراد بالای ۷۵ سال در آمریکا واکسن دریافت کرده بوده اند. امروز این مقدار به نزدیک ۶۰٪ رسیده است. تا کنون نزدیک به ۶۷ میلیون دوز واکسن در آمریکا تزریق شده است. ۱۳/۵ درصد از مردم آمریکا (بیش از ۴۵ میلیون نفر) حداقل یک دوز واکسن را دریافت کرده اند. بیش از ۶ درصد (بیش از ۲۰ میلیون نفر) دوز دوم را هم دریافت کرده اند.

مقاله منتشر شده در مجله انجمن قلب آمریکا:

✅ بیش از ۶۰ درصد از بستری های ناشی از کووید-۱۹ تا اواخر ۲۰۲۰ مربوط به چهار فاکتور کاردیومتابولیک بوده است.

✅ تا ۱۸ نوامبر ۲۰۲۰، تعداد ۹۰۶۸۴۹ مورد بستری ناشی از کرونا در آمریکا اتفاق افتاده است. از این تعداد در مجموع ۶۳/۵ درصد (۵۷۵۴۱۹ بستری)، قابل انتساب به چهار فاکتور مهم کاردیومتابولیک (دیابت، فشار خون، چاقی و نارسایی قلبی) بوده است.

✅ چند درصد از موارد بستری ذکر شده مربوط و قابل انتساب به این فاکتورهاست

میزان ۳۰/۲٪ برای چاقی (شاهص توده بدنی حداقل ۳۰)

میزان ۲۶/۲٪ برای فشار خون

میزان ۲۰/۵ ٪ برای دیابت

میزان ۱۱/۷ ٪ برای نارسایی قلبی

حمل و نقل و ذخیره ی واکسن فایزر/بیوان‌تک (به شکل غیر رقیق شده و فریز شده) می تواند در دمای معمول فریزهای داروخانه ها تا دو هفته انجام شود. این به این معنی است که برای تا مدت دو هفته می توان این واکسن را به جای دمای ۸۰- تا ۶۰- درجه سانتی‌گراد در دمای ۲۵- تا ۱۵- درجه نگهداشت.

این اجازه را سازمان غذا و داوری آمریکا بعد از بررسی داده های ارسال شده توسط شرکت فایزر داده است. این روش نگهداری و حمل نقل احتمالا تاثیر زیادی در پیشرفت سرعت واکسیناسیون در آمریکا دارد.

هر چند کاندید واکسن J&J که هم ارزان تر است هم تک دوز است و هم نیاز به فریزینگ ندارد احتمالا همه چیز را تغییر می‌دهد. امروز این کاندید واکسن توسط کمیته مشورتی FDA بررسی می شود.

نتایج متناقض در مورد تاثیر استفاده از آنتاگونیستهای گیرنده اینترلوکین شش در بیماران بستری کووید-۱۹

✅ مطالعه ی اول در نیوانگلند: در این ترایال تصادفی سازی شده همراه با گروه کنترل با نام REMAP-CAP، از tocilizumab یا Actemra از شرکت roshe(۳۵۳ بیمار) و sarilumab یا همان Kevzara از شرکت sanofi (۴۸بیمار) در بیماران کووید-۱۹ در طی ۲۴ ساعت بعد از شروع حمایت تنفسی و فشار حون در ICU و یا درمان استاندارد در گروه کنترل (۴۰۲ بیمار) استفاده شده است. میانه تعداد روزهای بدون نیاز به حمایت قلبی و تنفسی بررسی شده است که برای tocilizumab و sarilumab و درمان استاندارد به ترتیب ۱۰ و ۱۱ و‌ ۰ روز بوده است. در مقایسه با گروه کنترل، نسبت شانس تطبیق داده شده ی مربوطه برای توسیلیزومب و ساریلومب به ترتیب ۱/۶۴ و ۱/۷۶ بوده است و هر دو از نظر آماری معنادار بوده اند.
مرگ و‌میر داخل بیمارستان برای گروه مداخله در مجموع ۲۷٪ و برای گروه درمان استاندارد ۳۶٪ بوده است.
نسبت خطر برای آنالیز بقای ۹۰ روزه برای بیماران در گروه دارو (توسیلیزومب و یا ساریلومب) نسبت به گروه درمان استاندارد ۱/۶۱ و معنادار بوده است. این داروها هم تعداد روزهای بدون نیاز به حمایت تنفسی و فشار خون و هم بقای بیماران را بهتر می‌کنند. زمان ترخیص از ICU و بیماریتان را کمتر می‌کنند. اثر درمان همراه با کورتون بیشتر بوده است. این مطالعه را قبل از نشر در نیوانگلند در اینجا بررسی کرده بودم.

✅ مطالعه دوم در نیوانگلند: در این ترایال فاز سوم تصادفی سازی شده با گروه کنترل با نام COVACTA بیماران توسیلیزومب (۲۹۴ نفر) یا پلاسبو (۱۴۴ نفر) دریافت کرده اند و پیامد وضعیت بالینی در روز ۲۸ در یک مقیاس کمی از ترخیص و آماده ترخیص (۱) تا مرگ (۷) بررسی شده است. میانه این پیامد کمی در گروه مداخله و درمان ۱ و ۲ بوده است و ارزش احتمال آن معنادار نبوده است. مرگ و میر در روز ۲۸ در گروه مداخله و درمان به ترتیب برابر با ۱۹/۷٪ و ۱۹/۴٪ (اختلاف غیر معنادار) بوده است البته ترایال برای بررسی این اثر قدرت کافی را نداشته است. به هر حال ترایال نتیجه گرفته است که دارو روی وضعیت بالینی و مرگ و‌میر اثری قابل توجه ندارد.

✅ نظر ادیتور نیوانگلند در مورد این نتایج متناقض:

هر دو‌ مطالعه Open label بوده اند. چند ‌تفاوت عمده بین این دو ترایال وجود دارد:

معیارهای ورود بیماران، زمان شروع درمان(نسبت به شروع علائم و نسبت به شدت التهاب)، پیامد اولیه بررسی شده، مراقبتهای زمینه ای و زمان انجام ترایالها که باعث متفاوت بودن درمانهای پایه ای برای بیماران می‌شده است. برای مثال تنها در یک گروه کوچکی از ترایال COVACTA بیماران گلوکوکورتیکوئید دریافت کرده اند. درصد کمتری از بیماران گروه مداخله نسبت به گروه کنترل گلوکوکورتیکوئید دریافت کرده اند. ترایال ریکاوری نشان داده بود که زیرگروه دریافت کننده کورتون به همراه توسیلیزومب سود بیستری در افزایش بقا می‌برند. ممکن است اثر سینرژیستی یا اصافه شونده توسیلیزومب با گلوکوکورتیکوئید وجود داشته باشد.

این نکته ی مهمی را نشان می‌دهد که ممکن است ترایالهایی که بی فایده بوده یک دارو را نشان می‌دهند، با گذشت زمان و تغییر درمان استاندارد و پایه ای، نتایج دیگری را نشان دهند.
به هر جهت حداقل در شرایط خاصی مهارکننده های اینترلوکین شش در درمان کووید-۱۹ مفید هستند اما این که چگونه از آنها بهترین استفاده را داشته باشیم نامشخص بافی می‌ماند.

✅ ترایال ریکاوری نشان داده است که Tocilizumab (توسیلیزومب یا همان اکتمرا) می‌تواند در بیماران بستری کوید-۱۹ (با نوع شدید همراه با هیپوکسی و التهاب) باعث کاهش موارد مرگ، نیاز به تهویه مکانیکی و مدت زمان لازم برای ترخیص موفقیت آمیز بیمار شود.

✅ در ترایالی دیگر که اخیر در نیوانگلند منتشر شده است تاثیرگذاری این دارو نشان داده شده است. در این ترایال تصادفی سازی شده با گروه کنترل، بیماران علاوه بر درمان استاندارد، توسیلیزومب (۲۴۹ نفر) و یا پلاسبو (۱۲۸ نفر) دریافت کرده اند. بیماران در ابتدا تحت تهویه مکانیکی نبوده اند. در روز ۲۸، ۱۲٪ از بیماران گروه مداخله و ۱۹/۳٪ از بیماران گروه کنترل فوت شده اند و یا تحت تهویه مکانیکی قرار گرفته اند. نسبت خطر ۰/۵۶ و معنادار بوده است. مرگ ناشی از هر علت در گروه مداخله و کنترل به ترتیب ۱۰/۴ و ۸/۶ درصد بوده است. (غیر معنادار). این مطالعه نتیجه گرفته است دارو احتمال پیشرفت به سمت تهویه مکانیکی و مرگ را کم می‌کند اما روی بقا تاثیری ندارد.