متاآنالیز منتشر شده در مجله جاما نشان می دهد که درمان بیماران کووید-19 با پلاسمای غنی از آنتی بادی روی مرگ و میر، طول مدت بستری، نیاز به تهویه مکانیکی و بهبود وضعیت بالینی اثری ندارد.

این متا آنالیز با چهار مطالعه منتشر شده در یک مجله علمی و پنج مطالعه ی پری پرینت و یک مطالعه در گزارش خبری (ریکاوری) انجام شده است. در این بین فقط یک مطالعه بیماران غیر بستری را نیز شامل می شده است. پس احتمالا نتیجه مطالعه را باید برای بیماران کووید-19 باشدت متوسط تا شدید و بحرانی در نظر گرفت.

جمعیت مورد بررسی در چهار مطالعه داوری شده 1060 نفر بوده و خطر نسبی برای مرگ و میر 0.93 بوده است. بعد از اضافه شدن شش مطالعه داوری نشده خطر نسبی 1.02 بوده است. به هر جهت هر دو خطر نسبی گزارش شده از نظر آماری غیر معنادار بوده اند.

تمرکز این متاآنالیز روی RCT ها بوده است. بیش از 100 ترایال دیگر در حال بررسی اثر این روش درمانی هستند که ممکن است خاتمه یابند و یا هرگز منتشر نشوند. اما یک متاآنالیز مشترک از همه این داده ها در حال انجام است.

فوری
سازمان غذا و داوری آمریکا به واکسن J&J برای کووید-۱۹ برای افراد بالای ۱۸ سال مجوز مصرف اضطراری داد.

واکسن به صورت تک دُز استفاده می‌شود. نیاز به فریزینگ ندارد. ارزان تر از مادرنا و فایزر است.

تاثیرگذاری کلی ۶۶٪ است. اما در آمریکا (جدا کردن واریانتها) ۷۲٪ بوده است. برای بیماری شدید، تاثیرگذاری ۸۵٪ و برای بستری و مرگ تاثیرگذاری ۱۰۰٪ دارد.

از آدنوویروس ۲۶ (مشابه دُز اول گامالیای روسیه) استفاده می‌کند.

قرار است تا اخر ژوئن ۱۰۰ میلیون دُز برای آمریکا تحویل داده شود. انگلستان و کانادا و اتحادیه اروپا و کوواکس نیز به ترتیب ۳۰ و ۳۸ و ۲۰۰ و ۵۰۰ میلیون دُز از این واکسن سفارش داده اند.

مطالعه گذشته نگر بررسی اثرگذاری واکسنهای فایزر و مادرنا (real world efficacy)

تعداد ۶۲۱۳۸ نفر از مایوکلینیک و سیستم بهداشتی مربوطه (Arizona, Florida, Minnesota, Wisconsin) بین اول دسامبر تا هشت فوریه بررسی شده اند.

در این بین ۳۱۰۶۹ نفر واکسن زده (حداقل یک دوز) و ۳۱۰۶۹ نفر واکسن نزده به عنوان گروه کنترل جفت شده در نظر گرفته شده اند.
تعداد ۸۰۴۱ نفر نیز دو دور از واکسن را دریافت کرده بوده اند.

تاثیرگذاری تزریق دو دُز واکسن در پیشگیری از کووید-۱۹، از ۳۶ روز بعد از دوز اول، ۸۸/۷٪ ( ۶۸/۴ تا ۹۷/۱٪) بوده است.

همچنین میزان ۱۴ روزه بستری شدن در افراد واکسینه شده در مقایسه با واکسینه نشده به شکل قابل توجهی کمتر (خطر نسبی ۰/۴ و معنادار) بوده است.

در آمریکا طی دو روز گذشته، ۴/۶ میلیون دُز واکسن کووید-۱۹ تزریق شده است.

«کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو در واکنش به این اظهارنظر با بیان اینکه «انحرافی از سند کشوری واکسیناسیون صورت نگرفته است و واکسیناسیون طبق همان سند پیش می‌رود»، به میزان گفت: براساس این سند در فاز ۱ واکسیناسیون باید کادر سلامت و همزمان کارکنان و افراد مقیم آسایشگاه‌های سالمندان، جانبازان و معلولین واکسینه شوند.
وی ادامه داد: بر همین اساس از ۲۱ بهمن واکسیناسیون کادر سلامت کلید خورد و و از روز چهارشنبه و به مناسبت روز پدر واکسیناسیون کارکنان و افراد مقیم آسایشگاه‌های سالمندان، جانبازان و معلولین آعاز شد، عملا هردو بخش در فاز یک واکسیناسیون قرار دارند و هیچ انحرافی از برنامه واکسیناسیون صورت نگرفته است»

اطلاعات و مشخصات کلی ۹ واکسن و کاندید واکسن کووید-۱۹ در مقاله ای در جاما

کاهش تعداد موارد ابتلای روزانه و موارد بستری در انگلستان به کمترین مقدار ممکن در حدودا پنج ماه گذشته رسیده است.

تعداد موارد ابتلای روزانه به 7434 نفر و موارد بستری به 874 نفر سیده است. تعداد موارد بستری نسبت به 12 ژانویه تا 79% کاهش داشته است. تعداد 19682048 نفر در انگلستان دوز اول واکسن را دریافت کرده اند. در انگلستان سه واکسن فایزر، مادرنا و اکسفورد استفاده می شود.

۲۵۰ هزار دُز واکسن ساینوفارم چین امروز وارد کشور شده است.

اینجا اطلاعاتی که از این واکسن در دسترس هست را نوشته ام:

https://news.1rj.ru/str/scientometric/3073

چهار واکسن کووید-۱۹ که تا به حال از ایران مجوز مصرف اضطراری گرفته اند.

تا به حال در مجموع 370 هزار دز واکسن روسی و چینی وارد کشور شده است.
وزارت بهداشت گفته است تا پایان امسال فاز یک واکسیناسیون (1/3 میلیون نفر) را شروع می کند. تا در فروردین آن را به پایان برساند.
تا پایان امسال فقط 20 روز وقت داریم. آیا این امکان پذیر است؟

✅ تا کنون چهار واکسن برای کووید-۱۹ از پنج کشور در ایران مجوز مصرف اضطراری گرفته است. این واکسنها شامل واکسن گامالیای روسیه، آکسفورد-استرازنکا (انگلستان و سوئد) تولید شده در کره جنوبی و روسیه، Bharat Biotech هند و ساینوفارم چین هستند. همه این واکسنها در دو دوز زده می‌شود. هیچ مستندی تا به حال در مورد اثرگذاری و ایمنی این واکسنها توسط سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت منتشر نشده است.

✅ بنابر بر دستور رهبری، مردم ایران حق استفاده از واکسن های فایزر-بیوان تک‌، مادرنا، جانسن (به علت آمریکایی بودن) و واکسن آکسفورد-استرازنکا (به علت انگلستانی بودن) را ندارند.
اما خوشبختانه با توجیه تولید در کشور دیگر (کروه جنوبی و روسیه) قرار بر استفاده از آکسفورد-استرازنکا شده است.

✅ تا کنون واکسن گامالیای روسیه در دو مرحله (یک نوبت ۲۰ هزار دُز در 16 بهمن و یک نوبت ۱۰۰ هزار دُز در 24 بهمن ماه) وارد ایران شده است.
در نهایت قرار است دو میلیون دوز از این واکسن وارد شود.
البته قرار است ایران با روسیه تولید مشترک هم داشته باشد.
قبلا گفته شده بود که محموله سوم از این واکسن تا 10 اسفند وارد کشور می شود که هنوز نشده است.
گفته شده بود هر ده روز یک بار واکسن روسی به کشور وارد می شود.
قبل از اعلام گرفتن مجوز این واکسن توسط وزارت بهداشت، وزارت امور خارجه آن هم در روسیه از ورود آن خبر داد.

✅ امروز ۲۵۰ هزار دُز واکسن چینی ساینوفارم نیز وارد کشور شده است. جالب اینکه قبل از اعلام خبر گرفتن مجوز توسط واکسن ساینوفارم، وزیر بهداشت خبر ورود آن را داده بود.

✅ سهم ایران از کوواکس 16/8 میلیون دوز اعلام شده بود. 4216800 میلیون دُز واکسن اکسفورد-استرازنکا ازکره جنوبی از طریق کوواکس به ایران می‌آید که وزیر بهداشت گفته بود تا آخر فوریه (امروز) ورود محموله واکسن به ایران شروع می‌شود. بر اساس آنچه از فایل منتشر شده از کوواکس داریم واکسنها تا نیمه اول 2021 وارد می شوند.

✅ قرار است از Bharat Biotech هند نیز واکسن وارد شود. دکتر رییسی گفته بودند که احتمالا در فروردین و اردیبهشت محموله آن به دست ایران می‌رسد. تفاهم نامه با هند برای ۲ میلیون دُز بوده است.

✅‌ شروع واکسیناسیون در ایران ۲۱ بهمن در بیمارستان امام خمینی بود. به این ترتیب دُز دوم واکسن از ۱۲ اسفند شروع می‌شود. قرار است در فاز اول و تا آخر سال ۱/۳ میلیون نفر (کادر درمان، سالمندان در مراکز نگهداری و معلولین جسمی و حرکتی و جانبازان) واکسن دریافت کنند و واکسیناسیون آنها نهایتا تا آخر فروردین (دُز دوم) تمام شود.

از من در مورد عوارض بعد از تزریق دُز اول واکسن پرسیدید.
بعد از تزریق تا حدودا ۲۴ ساعت درد محل تزریق به شکل خفیف داشتم. از حدودا ۱۵ ساعت بعد از تزریق هم تب خفیف و بدن درد داشتم که تقریبا نصف روز طول کشید و در این مدت فقط یک قرص مسکن استفاده کردم. بعد از آن نیز علائم نداشتم.

در ضمن این علائم هیچ تاثیری روی فعالیتهای معمول من (بررسی مقالات و کشیکها و ...) نداشت.

عوارض بعد از تزریق واکسن بسته به سیستم ایمنی افراد و سن و بیماری زمینه ای و ... متفاوت است و برای برخی ممکن است رخ ندهد و برای برخی ممکن است شدیدتر باشد. مهم این است که بر اساس گزارش مجله لنست عوارض جدی برای واکسن گزارش نشده است.

آیا این واکسن می‌تواند باعث ناقل شدن فرد برای کووید-۱۹ شود؟ خیر این درست نیست.
آیا حالا که واکسن زده ام می‌توانم ماسک نزنم؟ خیر این هم درست نیست و همچنان باید ماسک زد.

واکسن گامالیای روسیه بر خلاف واکسن آکسفورد از دو نوع آدنوویروس در هر مرحله تزریق استفاده می‌کند و این می‌تواند احتمالا بیشتر باعث تحریک سیستم ایمنی شود.
همچنین در دُز اول از آدنوویروس ۲۶ استفاده می‌کند که این مشابه واکسن تک دُز J&J است.
از طرفی تاثیرگذاری گزارش شده برای آن نیز برخلاف آکسفورد، داستان های نصف دُز و فاصله بین دو دُز را نداشته است.

✅ در آمریکا سه روز متوالی است که روزانه بیش از 2 میلیون دز واکسن تزریق می شود و دو روز متوالی است که بیش از 2/4 میلیون دز تزریق می شود.

✅ سرعت کلی واکسیناسیون در آمریکا فعلا برابر با 1735053 دز در روز است. با این سرعت حدودا 8 ماه طول می کشد تا 75% مردم آمریکا واکسینه (هر دو دز) شوند.

✅ در دنیا نیز سرعت کلی واکسیناسیون 6730633 دز در روز است و با این سرعت 4/6 سال می کشد تا 75% مردم واکسینه شوند.

✅ تا به حال در کشورهای اسرائیل، امارات، انگلستان، بحرین، شیلی، آمریکا، صربستان، مراکش و ترکیه به ترتیب حدودا 55%، 35%، 30%، 17%، 17%، 15%، 14%، 9% و 8% از مردم دز اول واکسن را دریافت کرده اند.
در ایران این نسبت کمتر از یک دهم درصد است.

در یمن، نزدیک به 2/3 میلیون کودک دچار سوء تغذیه هستند و اگر درمان نشوند حدودا 400 هزار نفر از آن ها فوت می کنند.

چرا برنامه پخش واکسن ها در شهرها و بیمارستان ها و خانه های سالمندان مختلف مشخص نیست؟ چرا تعداد دزهای پخش شده و تزریق شده به تفکیک شهر و بیمارستان و ... مشخص نیست؟ چه برنامه برای این کار وجود داشته و دارد؟

علاوه بر این کاش سیستمی وجود داشت که هر شخصی در آن ثبت نام می کرد و بر اساس ویژگی هایش اولویت دریافت واکسنش و محل تزریق آن و تاریخ آن برای وی مشخص می شد.

⭕ روند بستری در خوزستان همچنان رو به وخامت می‌رود. تعطیلی کامل شهرستان‌های قرمز این استان به مدت دو هفته ضروری است.

مقاله ای کوتاه در مجله ی lancet infectious منتشر شده و به مقایسه کودکان و جوانان بستری شده در یک بیمارستان در دو بازه زمانی ( اول مارس تا 31 ماه may در 2020 و اول نوامبر 2020 تا 19 ژانویه 2021) پرداخته است.
داده های اولیه این بررسی نشان می دهد که واریانت B.1.1.7 نسبت به واریانت اصلی تاثیری روی بدتر شدن وضعیت بالینی و شدید تر شدن بیماری در گروه سنی ندارد.

طبق گفته دکتر رئیسی، کاندید واکسن ایرانی-کوبایی (انستیتو پاستور) از دو هفته دیگر ترایال فاز سوم خود را روی جمعیتی حدود 50 هزار نفر آغاز می کند و تا فروردین ۱۴۰۰، دو تا چهار میلیون دُز ماهانه از این واکسن تولید خواهد شد.

دو روز دیگر آخرین نمونه خون از آخرین فرد در مطالعه ترایال فاز اول کاندید واکسن شفافارمد گرفته می شود.

ترایال فاز یک کاندید واکسن رازی نیز با اولین تزریق در دهم اسفند آغاز شده است.

از توئیتر دکتر پور کریم:
تأثير شگرف واكسيناسيون در بلژيك:
در جمع كاهش معني دار مرگ و مير بالاي ٨٥ ساله ها كه اولين گروه آسيب پذير و هدف واكسيناسيون بودند:
واكسن مدرنا و فايزر بالاترين تأثير را در تحريك سيستم ايمني افراد مسن (معمولاً بخوبي تحريك نميشود يا پاسخ كاملي ندارد) داشته است.

چه داده هایی در مورد جلوگیری از انتقال کووید-19 توسط واکسن ها وجود دارد:

1- مقاله پری پرینت مجله لنست نشان می دهد که با جمع آوری نمونه هر دو هفته از پرسنل بهداشتی درمانی در انگلستان بعد از واکسیناسیون، این افراد 86% کاهش عفونت علامت دار و بدون علامت داشته اند.

2- مطالعه ی دیگری در لنست کاهش 85% در عفونت علامت دار و بدون علامت در پرسنل بهداشتی درمانی در اسرائیل را 15 تا 28 روز بعد از واکسیناسیون نشان می دهد.

3- مطالعه پری پرینت از پرسنل بهداشتی درمانی مایوکلینیک نیز کاهش 88/7% در عفونت علامت دار و بدون علامت بعد از واکسیناسیون را نشان می دهد.

4- مطالعه اسرائیل در مجله ی نیوانگلند نشان می دهد که دو دوز واکسن فایزر در کاهش 92% از عفونت علامت دار و بدون علامت موثر بوده است.

5- داده های واکسن J&J از FDA و همچنین داده های مقاله واکسن مادرنا و واکسن آکسفورد نیز تاثیر این واکسنها در جلوگیری از عفونت بدون علامت را نشان داده اند.

6- مطالعه دیگری از اسرائیل نشان می دهد که واکسن در کاهش میزان وایرال لود و در جلویگری از انتقال نیز موثر بوده است.

دکتر رئیسی (معاون بهداشت وزیر بهداشت و سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا):

✅ تا آذر ماه 1400، تعداد 56 میلیون ایرانی واکسینه می شوند. امیدواریم از تیرماه به بعد میزان واکسیناسیون ما بالای 20 میلیون دز در ماه شود. بسیار امیدواریم که تا آذرماه 1400 همه گروه ها را بتوانیم واکسینه کنیم.

✅ اولین واکسن ایرانی که به دست ما خواهد رسید واکسن پاستور است.

✅ انشاله در هفته آخر اسفند ما واکسیناسیون حدود 50 هزار نفر را با واکسن پاستور شروع خواهیم کرد (احتمالا اشاره به فاز سوم مطالعه واکسن پاستور)

✅ از فروردین و اردیبهشت ماه هر ماه تقریبا حدود 2 میلیون واکسن از پاستور به دست ما خواهد رسید.

✅ اواخر اردیبهشت ماه حدود 1/5 میلیون واکسن از کووبرکت ایران دست ما خواهد رسید.

✅ پیش بینی ما این است که از تیرماه به بعد ماهانه 20 میلیون واکسن داریم. (تزریق روزانه بیش از 660 هزار دز واکسن)

سوال

✅ اگر فاز سوم کاندید واکسن پاستور قرار است آخر اسفند شروع شود، چطور می توان به این شکل گفت که از فروردین و اردیبهشت ماهانه 2 میلیون از این واکسن خواهیم داشت؟

✅طبق صحبتی که دکتر حامد حسینی با ساینتومتریکس داشتند، شروع فاز سوم کاندید واکسن برکت از اواخر اردیبهشت ماه است. چطور ممکن است که از اواخر اردیبهشت 1/5 میلیون واکسن از این شرکت داشته باشیم؟

گایدلاین سازمان بهداشت جهانی در به روز رسانی جدید خود به عدم استفاده از هیدروکسی کلروکین برای جلوگیری از کووید-۱۹ توصیه می‌کند و این با بررسی ۶ ترایال و ۶۰۵۹ شرکت کننده صورت گرفته است.

شواهد با اعتبار بالا نشان می‌دهند اثر این دارو روی مرگ و میر و بستری کوچک است و یا اثری ندارد.

همچنین شواهد با اعتبار سطح متوسط نشان می‌دهند یا اثر دارو روی ابتلا به عفونت کوید-۱۹ کوچک است و یا دارو در این زمینه بی اثر است. اما همین سطح از شواهد نشان می‌دهند که استفاده از دارو منجر به افزایش میزان عوارض منجر به قطع دارو می‌شود.

در نتیجه پنل مربوطه عنوان کرده است که تقریبا هیچ کس نباید این دارو را برای این هدف در نظر بگیرد و استفاده کند. از طرفی گفته شده است که تاثیر فاکتورهای زمینه ای متفاوت در کشورهای مختلف مثل منابع و سیستم های بهداشتی درمانی روی تغییر در این توصیه غیر محتمل است. ‌

پنل در نظر گرفته است که این دارو دیگر یک اولویت پژوهشی نیست و منابع بایدبه سمت دیگر داروها برای جلوگیری از کووید-۱۹ سوق داده شود.

گایدلاین سازمان بهداشت جهانی قبلا نیز توصیه به عدم استفاده از این دارو برای درمان کووید-۱۹ (سرپایی و بستری) کرده بود. گایدلاین آمریکا هم همین توصیه را می‌کند.

دستورالعمل ایران همچنان توصیه به استفاده از هیدروکسی کلروکین در بیماران سرپایی کووید-۱۹ در مراحل اولیه می‌کند. این دستورالعمل آذرماه منتشر شده و در آن ادعا شده در این زمینه مطالعه انجام شده است و به زودی منتشر می‌شود. تقریبا سه ماه گذشته است ولی مطالعه ای منتشر نشده است.