در مورد واکسن هندی Bharat Biotech با نام COVAXIN یا BBV152 که قبلا توضیح داده بودم این نکته را اینجا اضافه کنم که تاثیرگذاری که فعلا برای آن ذکر شده برابر با ۸۰/۶ درصد می‌ باشد.
این مقدار با یک آنالیز میانی روی ۴۳ مورد کووید-۱۹ به دست آمده است که تعداد موارد در گروه واکسن و پلاسبو به ترتیب برابر با ۷ و ۳۶ بوده است.
قرار است آنالیز میانی دیگری با تعداد ۸۷ مورد و بالاخره آنالیز نهایی با ۱۳۰ مورد انجام شود.

ایران زمانی به این واکسن مجوز مصرف اضطراری داد (به عنوان دومین کشور بعد از هند) که هنوز آنالیز میانی اولیه هم منتشر نشده بود. ایران مستندی از تاثیرگذاری و ایمنی این واکسن در اختیار جامعه علمی نگذاشته است. روند دادن مجوز در ایران کاملا غیر شفاف است.

بالاخره بعد از مطالعات مهمی همچون RECOVERY و REMAP-CAP، موسسه ملی سلامت آمریکا (NIH) توصیه به استفاده از توسیلیزومب (اکتمرا) در کووید-۱۹ کرد.

این در حالی است که قبلا این گایدلاین توصیه به عدم استفاده از دارو خارج از ICU می‌کرد و در ICU نیز اشاره داشت که داده کافی برای توصیه به استفاده یا عدم استفاده از آن وجود ندارد.

این دستورالعمل به روز شده، استفاده از این دارو را به همراه کورتیکواستروئید در گروهی خاصی از بیماران بستری کووید-۱۹ توصیه می‌کند.
توصیه ی استفاده از دارو به صورت وریدی و با دُز ۸ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن تا نهایتا ۸۰۰ میلی‌گرم همراه با دگزامتازون (۶ میلی‌گرم روزانه تا نهایتا ده روز) می‌باشد. در نبود دگزامتازون، دیگر کورتیکواستروئید های جایگزین با دُز معادل می‌تواند استفاده شود.

این دارو برای دو دسته از بیماران توصیه شده است:

دسته اول (بیماران ICU)، بیماران تازه بستری شده ای (برای مثال در طول سه روز) که در ۲۴ ساعت گذشته در ICU پذیرش شده اند و نیاز به تهویه مکانیکی (تهاجمی یا غیر تهاجمی) یا اکسیژن high-flow از طریق کانولای بینی دارند، هستند.

Recently hospitalized patients who have been admitted to the intensive care unit (ICU) within the prior 24 hours and who require invasive mechanical ventilation, noninvasive mechanical ventilation (NIV), or high-flow nasal canula (HFNC) oxygen (>0.4 FiO2/30 L/min of oxygen flow)

دسته دوم (بیماران غیر ICU) بیماران تازه بستری شده (برای مثال در طول سه روز) غیر ICU هستند که نیاز به اکسیژن سریعا در آنها بالا می‌رود و نیاز به تهویه غیر تهاجمی و یا اکسیژن high-flow دارند و مارکرهای التهابی در آنها بالاست (بر اساس ریکاوری: سی آر پی بالای ۷۴). هر چند برخی از اعضای پنل وجود نیاز به تهویه غیر مکانیکی یا اکسیژن high-flow را برای شروع دارو الزامی نمی‌دانند.

Recently hospitalized patientsd (not in the ICU) with rapidly increasing oxygen needs who require NIV or HFNC and have significantly increased markers of inflammation

Some Panel members would also give tocilizumab to patients who are exhibiting rapidly increasing oxygen needs while on dexamethasone and have a CRP ≥75 mg/L but who do not yet require NIV or HFNC, as described above.


اما در بیماران بستری با هایپوکسمی و نیاز به conventional oxygen supplementation توصیه به استفاده از رمدسیویر، دکزامتازون و رمدسیویر و یا دگزامتازون به تنهایی می‌شود.

For hospitalized patients with hypoxemia who require conventional oxygen supplementation, the Panel recommends using one of the following options: remdesivir , dexamethasone plus remdesivir , or dexamethasone alone

توسیلیزومب در بیماران زیر نباید استفاده شود:

۱- افراد با سرکوب ایمنی قابل توجه و بویژه در بیماران با سابقه اخیر استفاده از داروهای بیولوژیک تعدیل کننده ایمنی

۲- میزان آنزیم ALT بیشتر از پنج برابر حداکثر مقدار نرمال

۳- بیماران پر خطر از نظر پرفوراسیون روده

۴- عفونت غیر کنترل شده ی جدی باکتریایی، قارچی و ویروسی غیر کووید-۱۹

۵- تعداد نوتروفیل کمتر از ۵۰۰

۶- تعداد پلاکت کمتر از ۵۰ هزار

توسیلیزومب یا اکتمرا یک آنتی‌بادی مونوکلونال و مهارکننده گیرنده اینترلوکین شش است که برای درمان برخی بیماری های روماتولوژیک و سندروم‌ رهاسازی سایتوکاین مورد تایید FDA می باشد.

اخبار امیدوار کننده از نتایج مقدماتی ترایال دو سوکور فاز 2a روی داروی ضد ویروسی molnupiravir (شرکت Merck و Ridgeback) برای درمان کووید-۱۹ در بیماران سرپایی علامت دار

در کل تعداد ۲۰۲ بیمار در طول هفت روز از تایید کووید-۱۹ بررسی شده اند.
در روز پنجم ، نتایج کشت سلولی ویروس عامل کووید-۱۹ برای همه بیماران گروه مداخله منفی ولی در یک چهارم بیماران گروه پلاسبو مثبت بوده است. (صفر نفر از ۴۷ نفر در گروه مداخله و ۶ نفر از ۲۵ نفر در گروه پلاسبو کشت مثبت داشته اند) هر چند این پیامدی ثانویه در این مطالعه بوده که بررسی شده است. پیامد اولیه و دیگر پیامدهای ثانویه بعدا اعلام می‌شود. چهار مورد عارضه جدی گزارش شده ولی هیچ کدام مرتبط با دارو نبوده است.

۶۱ میلیون نفر در آمریکا حداقل یک دُز واکسن کووید-۱۹ را دریافت کرده اند و این شامل ۲۴٪ از کل بزرگسالان و ۵۰٪ از افراد سن بالای ۶۵ سال و ۶۵٪ از افراد سن بالای ۷۵ سال می باشد.

بالاخره فاز سوم کاندید واکسن پاستور چه زمانی شروع می‌شود؟ آخر اسفند یا اردیبهشت؟ تولید انبوه آن در ایران چطور؟ در فروردین و اردیبهشت یا از شهریور؟ ایران تکنولوژی را خریده و خودش تولید می‌کند یا فعلا تولید مشترک است؟

دکتر قانعی گفته اند که:

«از اردیبهشت ماه به هر حال این تولید در داخل کشور آغاز شود، فاز سومش در حقیقت آغاز شود و پیش بینی می‌شود که در شهریورماه بتواند تولید انبوه را برای کل کشور، داخل کشور تولید بشود (بکند) ولی تا قبل از آن از تولید مشترک ایران و کوبا خواهد بود.»

این در حالی است که دکتر رئیسی قبلا گفته بودند که

: «حالا می‌گویند مشترک (با کوبا) یا مثلا ... این لفظ ها و اصطلاحات نیست در حقیقت. ما تکنولوژی را خریده ایم از کوبا و خودمان داریم تولید می‌کنیم.

همچنین گفته بودند که ترایال فاز سوم هفته آخر اسفند شروع می‌شود (با تزریق ۵۰ هزار دُز) و اولین واکسن ایرانی که به دست ما می‌رسد واکسن پاستور است و انشاله از فروردین ماه چیزی حدود ۲ تا ۴ میلیون ماهیانه دست ما خواهد رسید.

نکته مهم این که این کاندید واکسن هنوز کد اخلاق و کد IRCT ندارد.

بر اساس نظر سی دی سی، افرادی که دو هفته از واکسن زدن آنها گذشته است (دُز دوم فایزر یا مادرنا و یا تک دُز جانسن) می توانند:

با افراد مشابه خود از نطر واکسیناسیون، در یک فضای داخلی و بدون زدن ماسک و فاصله گذاری، تماس داشته باشند و آنها را ملاقات کنند

با افراد واکسن نزده از یک خانه که در ریسک کم بیماری شدید کووید-۱۹ هستند، بدون ماسک و فاصله گذاری تماس داشته باشند و آنها را ملاقات کنند.

از انجام قرنطینه و تست بعد از داشتن تماس با فرد مبتلا و در صورت بدون علامت بودن، خود داری کنند.

این افراد همچنان باید در مکانهای عمومی احتیاط های ماسک زدن و فاصله گذاری را رعایت کنند و از تجمعات با اندازه متوسط و بزرگ اجتناب کنند و اگر علائم کووید-۱۹ را داشتند تست بدهند

گویا علاوه بر ثبت نام اعضای نظام پزشکی، ایشان می‌توانند برای منشی و اعضای خانواده خود و سایرین! نیز تقاضای واکسن را ثبت کنند. مشخصا این با اولویتهای مطرح شده در سند ملی واکسیناسیون کووید-۱۹ همخوان نیست. ظاهرا گزینه «اگر هزینه هم داشته باشد، در خواست ثبت نام را دارم» هم موجود است. این هم مخالف اعلام رایگان بودن واکسیناسیون کووید-۱۹ در ایران است.

قبلا هم پیشنهاد داده بودم، کاش سامانه ای طراحی می‌شد تا همه افراد می‌توانستند در آن ثبت نام کنند و بر اساس ویژگی های آنها، مشخص می‌شد که واکسیناسیون آنها در چه فازی و در چه زمانی و مثلا در کجا می‌تواند انجام شود و برای افراد نوبت تعیین می‌شد.

امروز نوزدهم اسفند است.

وزارت بهداشت گفته است تا یازده روز دیگر (پایان سال) واکسیناسیون ۱/۳ میلیون نفر شروع (حداقل دُز اول) خواهد شد تا در فروردین به پایان (دُز دوم) برسد.

تا به حال ۵۷۰ هزار دُز واکسن (اسپوتنیک و ساینوفارم) وارد کشور شده است. ۲۵۰ هزار دُز آن (ساینوفارم) مجوز مصرف کامل ندارد. پس ۳۲۰ هزار دُز برای شروع واکسیناسیون ۱۶۰ هزار نفر داریم.

دکتر رئیسی گفته اند ترایال فاز سوم کاندید واکسن پاستور هفته آخر اسفند شروع می‌شود ولی هنوز حتی کد اخلاق و IRCT نگرفته است.

بر اساس داده های سی دی سی، از بیش از ۳/۳ میلیون دُز واکسن J&J که در آمریکا تحویل داده شده، تا کنون حدود ۳۰۸ هزار دُز از این واکسن در این کشور تزریق شده است. این واکسن تک دُز است و نیاز به فریزینگ ندارد و ارزان تر از فایزر و مادرنا است و در نتیجه بهتر و سریعتر می‌تواند جامعه را به ایمنی جمعی نزدیک کند. ایران حق استفاده از این واکسن آمریکایی را ندارد. همچنین بیش از ۴۷/۵ میلیون دز از واکسن فایزر و بیش از ۴۵/۵ میلیون دز از واکسن مادرنا نیز تاکنون در این کشور تزریق شده است.

در حالی که دکتر جهانپور روز ۱۵ اسفند گفته بودند که در یکی دو روز آینده اولین محموله واکسن هندی وارد کشور می‌شود حالا وزیر بهداشت جدیدا گفته اند که ۴۰۰ هزار دُز واکسن (و شاید حتی ۵۰۰ هزار دُز) قطعی شده است که از هند بیاید.

خبر خوب این که امروز نتایج فاز اول کاندید واکسن شفافارمد در وزارت خانه مورد بررسی قرار گرفت و تایید شد.

در این فاز دو تزریق سه و پنج میکروگرمی مورد ارزیابی قرار گرفته بود که باتوجه به تاثیر ایمونوژنیسیتی بسیار بالاتر دُزِ پنج میکروگرمی، همین دُز برای فاز دوم انتخاب شده است. هنوز مجوز انجام فاز دوم داده نشده ولی احتمالا هفته ی آینده این مجوز صادر می‌شود.
این خبر برای ساینتومتریکس ارسال شده است و در صورت دریافت اخبار تکمیلی آن را در کانال قرار می‌دهم.

چرا نمی‌دانیم روزانه چند د‌ُز واکسن کووید-۱۹ در ایران تزریق می‌شود؟ تا به حال چند نفر دُز اول و دوم را دریافت کرده اند؟ چرا از نحوه ی توزیع و تزریق این واکسن به تفکیک شهر و بیمارستان و مراکز نگهداری سالمندان اطلاعی نیست؟

چهار عضو اتحادیه اروپا، فرانسه، ایتالیا، آلمان و اسپانیا، برای تولید واکسن اسپوتنیک با روسیه توافق کرده‌اند.
قرار است در ایتالیا ده میلیون دُز از این واکسن تولید شود. اطلاعات بیشتری هنوز در اختیار نیست.
این واکسن در حال حاضر در دو کشور اروپا مجارستان و اسلواکی استفاده شده است.
همچنین بررسی این واکسن توسط آژانس دارویی اروپا از تاریخ ۴ مارس شروع شده است.
نکته ی مهم این است که برای کنترل پاندمی و رفتن به سمت ایمنی جمعی باید از هر واکسن مناسب و مورد تایید که در دسترس باشد استفاده کرد.
محروم کردن کشورها از استفاده از این واکسنها بازی با جان آدمهاست.

چقدر سرایت و کشندگی واریانت B.1.1.7 (دیده شده برای اولین بار در انگلستان) بیشتر است؟

مقاله مجله ساینس تخمین زده بود که مسری بودن این واریانت بین ۴۳ تا ۹۰ درصد (فاصله اطمینان ۹۵٪ برابر با ۳۸ تا ۱۳۰٪) نسبت به واریانتهای قبلی بیشتر است.

حالا مقاله ای دیگر (کوهورت مچ شده در افراد نسبتا جوان و غیر واکسینه و شامل دو گروه تقریبا ۵۵ هزار نفره با میانگین سنی حدودا ۴۶ سال) در BMJ نشان داده است که کشندگی این واریانت ۶۴٪ بیشتر است (نسبت خطر ۱/۶۴ و فاصله اطمینان بین ۱/۳۲ تا ۲/۰۴) اما خطر مطلق مرگ همچنان پایین است و افزایشی از ۲/۵ تا ۴/۱ در هر هزار مورد یافت شده دارد. به هر جهت این برای کشورهایی با سرعت کند واکسیناسیون مهم است.

‏یک مشاهده/فرضیه:

‌‏با وجود اخبار پخش گونه b117 در نقاط مختلف کشور، شاهد رشد فوق سریع اپیدمی نیستیم. چرا؟

‌‏شاید در پاسخ ۲ نکته به ذهن برسد:

‌‏اینکه با توجه به چرخش گسترده ویروس در کشور از زمستان گذشته تا پایان پاییز، بخش‌های مختلف کشور احتمالا میزان قابل ملاحظه‌ای از ایمنی جمعی انباشته کردند که عملا تا حدی در مقابل پخش گسترده گونه جدید می‌تواند مقابله کند. این شاید مشخصا در مورد استان‌های شمالی که از زمستان گذشته درگیر کرونا بوده‌اند بیشتر صادق باشد تا برخی استان‌های جنوبی که پیک دیرتری در بیماری تجربه کردند.

مسئله‌ی دیگر این است که باید فکر کنیم چقدر ادعای پخش گسترده گونه جدید در استان‌های مختلف دقت دارد. با توجه اینکه تشخیص گونه جدید از دیگر گونه‌ها نیاز به چند مرحله آزمایش دارد، احتمال تشخیص تمامی مبتلایان یا مقایسه دقیق نسبت آنها با گونه جدید عملا میسر نیست پس به سبب محدودیت قدرت ردگیری بیماری و تشخیص تعداد مبتلایان، اینکه فرض کنیم گونه b117 در نقاط مختلف کشور بصورت گسترده پخش شده ادعای دقیقی نیست.

‏بهرحال چیزی که بشدت مورد نیاز هست برای فهم بهتر وضعیت اپیدمی: انتشار و بروزرسانی داده‌های استانی، تعداد مبتلایان b117 در هر استان به نسبت کل تست‌های گرفته شده در جمعیت می‌باشد.
‏با وجود همگی این مسائل اینکه گونه b117 تا کنون باعث یک شیوع تمام‌عیار در کشور نشده تامل‌برانگیز است.

از توئیت دکتر ماهان غفاری

برای واکسن ساینوفارم که قبلا ۲۵۰ هزار دُز از آن وارد کشور شده بود، مجوز مصرف اضطراری داده شده است. اول وارد می‌شود و بعد مجوز می‌گیرد!

گفته شده است که ۱۲۵ هزار دُز واکسن Bharat Biotech با نام کووکسین تا ساعتی دیگر وارد کشور می‌شود.

سازمان غذا و داوری ایران هیج مستندی از نحوه بررسی این واکسنها منتشر نکرده است. هنوز نتایج ترایال فاز سوم هیچ یک از این واکسنها در قالب مقاله علمی منتشر نشده است.

تا کنون چهار محموله واکسن کووید-۱۹ وارد کشور شده است.
سه محموله واکسن اسپوتنیک روسی (۲۰ هزار و ۱۰۰ هزار و ۲۰۰ هزار دُز) و یک محموله واکسن ساینوفارم چین (۲۵۰ هزار دُز).
محموله پنجم که واکسن هندی کووکسین است (۱۲۵ هزار دُز) تا ساعاتی دیگر وارد می‌شود.