محدودیت سنی برای دریافت واکسن کووید-۱۹ در ترکیه به سن ۳۰ سال رسیده است.
سرعت تزریق واکسن به علت عدم تعیین وقت قبلی پایین تر از حد مورد انتظار است و قرار است وقت قبلی تعیین شود. فعلا حدود ۱/۵ میلیون دز در روز تزریق می‌شود.
در ترکیه تا به حال ۴۱ میلیون دز واکسن تزریق شده و تعداد افراد با حداقل یک دز و هر دو دز نیز به ترتیب ۲۶ و ۱۴ میلیون نفر است. حدودا ۳۱ درصد حداقل یک دز و ۱۷ درصد هر دو دز را دریافت کرده اند.

بر اساس آخرین پیش بینی موسسه IHME، برآورد شده است که تا به حال (24 خرداد) حدود 81% از مردم ایران به عفونت کووید-19 مبتلا شده بوده اند.

همچنین تا تاریخ 23 خرداد که مجموع مرگ گزارش شده رسمی ناشی از کووید-19، حدود 82 هزار مورد بوده، تعداد مرگ واقعی برآورد شده حدود 196 هزار مورد بوده است و تخمین زده می شود (reference scenario) که تا تاریخ اول اکتبر (نهم مهرماه) مقدار مرگ به حدود 215 هزار مورد برسد. این به معنی وقوع حدود 19 هزار مرگ بیشتر تا نهم مهرماه است و البته تا این تاریخ 9 مهر، انتظار می رود تا روند مرگ روزانه نیز کاهشی باشد.

اگر استفاده از ماسک به بیش از 95% برسد، مقدار مرگ در مجموع 4500 مورد (از آن 19 هزار مورد) کاهش پیدا می کند.

انجام واکسیناسیون بدون در نظر گرفتن تاثیر از افرادی که تا کنون واکسن دریافت کرده اند، می تواند منجر به کاهش 1400 مرگ تا ۹ مهر شود

خبر خوب و فوری

کوبا اعلام کرده است که تاثیرگذاری ۶۲٪ از کاندید واکسن سوبرانا۲ (که در ایران هم مطالعه می‌شود) در مطالعه فاز سوم آن دیده است.

این همان واکسنی است که به صورت مشترک توسط پاستور ایران و کوبا مطالعه می شود.

در اصل در این مطالعه سه دز از دو واکسن (سوبرانا۲ و سوبرانا پلاس) بررسی می‌شود. این نتیجه اولیه فعلا مربوط به دو دز است و احتمالا با دز سوم تاثیرگذاری بالاتر هم می‌رود.

تاثیرگذاری گزارش شده ۶۲٪ و با حد پایینی فاصله اطمینان بالای ۴۰٪ است. ۶۲ مورد علامت دار درگروه پلاسبو بوده است. در دو گروه مداخله ی دو دز و سه دز هم به ترتیب ۲۳ و ۲۶ مورد دیده شده است.

این نتیجه اولیه فقط مربوط به ویروس اصلی عامل کووید-۱۹ نیست و در برابر مجموعه ای از واریانتهاست که در کوبا در جریان است.

تا به حال بیشتر از ۴/۳ میلیون دز از کاندید واکسن سوبرانا۲ و Abdala در کوبا تزریق شده است.

گفته شده است که نتایج توسط کمیته ای مستقل بررسی شده و به زودی نتیجه تاثیرگذاری با سه دز نیز در دسترس قرار خواهد گرفت. در چند روز آینده درخواست برای EUA داده می‌شود.

مطالعه فاز سوم این کاندید واکسن در ایران (روی ۲۴ هزار نفر) نیز در جریان است و تزریق دز دوم امروز تمام می‌شود. گفته اند اولین آنالیز میانی در ایران احتمالا در نیمه دوم مرداد قابل انجام است. تولید واکسن سوبرانا۲ با نام تجاری پاستو‌کو‌وک در ایران شروع شده و در حال پیگیری است و گفته شده است که تا پایان شهریور احتمالا ۳ میلیون از آن تولید می‌شود.

مطالعات فاز یک و دوم این کاندید واکسن هنوز جایی منتشر نشده ولی روی تقریبا ۱۰۰۰ نفر در کوبا انجام شده است. از طرفی مطالعه این کاندید واکسن در افراد زیر ۱۸ سال هم در کوبا در حال انجام است.

حتما در این زمینه نیاز به اطلاعات بیشتر و دقیقتر (گروه سنی، بیماری زمینه ای، ایمنی، تاثیرگذاری مقابل بیماری شدید و مرگ، واریانتها و .... )داریم که در صورتی که به دست آوردم اینجا اضافه خواهم کرد.

تصویر امیدوارکننده از نتایج ابتدایی کاندید واکسن سوبرانا۲ در کوبا. فعلا در همین حد داده در اختیار است!

مقاله نیوانلگند نشان داده است که استفاده از داروی Tofacitinib به عنوان یک Janus kinase inhibitor منجر به کاهش ۳۷٪ در میزان تجمعی مرگ و نارسایی تنفسی بیماران کووید-۱۹ بستری تا روز ۲۸ شده است.

در این ترایال دو سوکور با نام STOP-COVID که اسپانسر آن فایزر بوده و در برزیل انجام شده، ۲۸۹ بیمار در ۱۵ مرکز در برزیل مورد بررسی قرار گرفته اند. در این مطالعه از رمدسیویر استفاده نشده است.
قبلا موثر بودن داروی باریسیتینیب نیز در درمان کووید-۱۹ نشان داده شده بود.

خوب ظاهرا دکتر رئیسی گفته اند از تیرماه واکسیناسیون عمومی با برکت شروع می‌شود. اینجا دیگر کلمه داوطلبانه هم نیست. از طرفی باز هم از نقش کمیته اخلاق در دادن مجوز به واکسن پاستور گفته اند و هنوز هم کمیته اخلاق دفاع رسمی از خود نکرده است.

چین اعلام کرده است که بیش از یک میلیارد دز واکسن کووید-۱۹ تا به حال تزریق کرده است. از نظر سرعت در نظر بگیرید که ۱۰۰ میلیون دز آخر را در پنج روز تزریق کرده است.

دکتر شانه ساز، رئیس سازمان غذا و داروی ایران این طور گفته اند که (نقل به مضمون):

مجوز برکت بعد از حصول اطمینان از اثربخشی و ایمنی و کیفیت آن داده شده و

تزریق واکسن برکت به شکل عمومی و طبق سند ملی واکسیناسیون آغاز خواهد شد و

البته اگر گروههای دیگر هم بخواهند به شکل داوطلبانه می‌توانند واکسن بزنند.

از طرفی اشاره داشته اند که تا به حال یک میلیون دز برکت تحویل وزارت بهداشت شده و گفته اند تولیدش در ماههای تابستان به ماهیانه ده میلیون دز می‌رسد و البته ورود واکسن خارجی هم قطع نمی‌شود.

گفته اند در چند روز آینده دومین واکسن هم مجوز مصرف می‌گیرد و بعد از آن هم سه واکسن دیگر در نوبت گرفتن مجوز هستند.

تزریق واکسن برکت از امروز طبق سند ملی واکسیناسیون یعنی بر اساس گروه سنی اعلام شده، شروع شده است.

وقتی قرار است کم کاری و اشتباه خود را در تهیه واکسن از مدتها قبل با انجام اشتباه دیگری در دادن مجوز به یک ماده برای تزرریق به صورت غیر علمی و غیر شفاف جبران کنند.

طبق نظر استاد یونسیان (و نقل به مضمون)، رفتار وزارت بهداشت این روزها نه تنها بی اعتمادی به این کاندید واکسن خاص را می‌تواند در پی داشته باشد، بلکه شاید روی اعتماد مردم به برنامه واکسیناسیون کودکانشان که از سالها قبل هم انجام می‌شده اثر منفی بگذارد.

لینک کلاب ساینتومتریکس در کلاب هاوس:

https://www.clubhouse.com/club/scientometrics

ممنون می‌‌شوم اگر دنبال بفرمایید تا افتخار همراهی شما را جهت شنیدن و استفاده از نظرات ارزشمندتان در بحثهای اتاقهای کلاب ساینتومتریکس داشته باشم.

خیلی توئیتها و پیامهایی دیدم که به این عدد ۶۲٪ ایراد گرفته اند و مقدار تاثیرگذاری را پایین دانسته اند چرا که مثلا آن را با واکسنهایی مثل فایزر و مادرنا مقایسه کرده اند. مشخصا اما این مقایسه علمی و اصولی نیست و اینجا مطالبی را در این مورد اشاره می‌کنم و ممنون می‌شوم اساتید و همراهان نظری داشتند راهنمایی کنند:

اولین نکته ای که به نظرم باید به آن دقت کنیم این است که این مقدار ۶۲٪ به هیچ وجه داده ی کافی برای بررسی علمی فاز سوم مطالعه این کاندید واکسن نیست. ما حتی نمی‌دانیم فاصله اطمینان ۹۵٪ این مقدار تاثیرگذاری به شکل دقیق چیست. هنوز برای قضاوت علمی زود است. باید منتظر گزارش داده ها به صورت کامل و بررسی آن به شکل علمی باشیم.

اما اگر فرض کنیم همه ارزیابی ها شامل گروههای سنی، جنسی، بیماری زمینه ای، واریانتها، ایمنی و ایمنی زایی و ... انجام شد و یک مقدار تاثیرگذاری مثلا ۶۲ درصد گزارش شد، این چه مفهومی دارد؟

اولا مقایسه نتایج تاثیرگذاری بین واکسنهای مختلف کار درستی نیست. چون این مطالعات در شرایط گاها بسیار متفاوتی انجام شده اند. در واقع این مطالعات معمولا از نظر فاکتورهای زیر متفاوت هستند:
کشورهای انجام مطالعه، حجم نمونه، گروه سنی، جنسیتی و میزان افراد دارای بیماری زمینه ای. (مثلا در تریال اولیه ساینوفارم یا استرازنکا تعداد افراد مسن خیلی کم بود)، سطح بهداشت و میزان رعایت پروتکلها و قرنطینه در جوامع مورد مطالعه، میزان و نوع واریانتهای در گردش، زمان انجام مطالعه و ...

در نتیجه مقایسه به این شکل و اصلاحا مقایسه head to head کار درستی نیست. ما تا الان ترایالی نداشتیم که به مقایسه تاثیرگذاری دو واکسن مختلف بپردازد.حتی یک نوع واکسن خاص هم می‌تواند در دو مطالعه در شرایط و کشورهای مختلف مقدار تاثیرگذاری متفاوتی را نشان دهد که نمونه اش را داشته ایم.
ما مطالعه متاآنالیز داریم که نشان می‌دهد هر جا شیوع کووید-۱۹ آنجا زیاد باشد، تاثیرگذاری واکسنی که آنجا ترایال شده کمتر بوده است و قسمت بزرگی از تفاوت بین تاثیرگذاری واکسنهای مختلف با این توجیه می‌شود.
از طرفی گفته می‌شود واریانتهای مختلفی در کوبا فعلا وجود دارد و‌مخصوصا واریانت بتا که بیشترین فرار از واکسن را هم تاکنون داشته است. برای این واریانت مثلا تاثیرگذاری استرازنکا در برابر موارد خفیف و متوسط ۱۰٪ بود و اثربخشی فایزر در مطالعه افکتیونس هم به ۷۵٪ کاهش پیدا کرده بود. و‌ یا اثرگذاری نوواکس حدود ۵۰ درصد بود. واقعا نمی‌دانیم در تریال کوبا چه خبر بوده اما گفته شده این تاثیرگذاری علیه مجموعه ای از واریانتهای در جریان در کوبا بوده است.

مقدار ۶۲ درصد هم از یک آنالیز اولیه به دست آمده است که برای دو دز بوده و‌ممکن است در آنالیز بعدی برای همین دو دز مقدارش کمی بالا یا پایین تر بشود. در نهایت هم قرار است دز سومی از واکسن دیگری هم در این مطالعه تست شود و‌ممکن است تاثیرگذاری با آن بالاتر هم برود. نکته ی مهم بعدی این که هنوز رگولاتورهای معتبر دنیا مثل اروپا تاثیرگذاری حداقل ۵۰٪ و حد پایینی ۳۰٪ را برای دادن مجوز در نظر دارند. شاید این مقادیر هم کم کم عوض شود. نکته ی آخر این که باید منتظر داده های بیشتر از مطالعه باشیم. در واقع هنوز چیز زیادی از مطالعه نمی‌دانیم. این را هم اضافه کنم جدای از تاثیرگذاری در مقابل موارد علامت دار که ۶۲٪ گزارش شده، باید منتظر اعلام نتیجه تاثیرگذاری مقابل موارد شدید و بستری و‌مرگ هم باشیم. در مطالعه کوبا فعلا موارد گروه پلاسبو هم درحال دریافت واکسن هستند و احتمالا این هم بتواند روی نتایج اثر داشته باشد.

در اسرائیل برای هفت روز متوالی مرگ ناشی از کووید-۱۹ صفر بوده است.

لینک کلاب ساینتومتریکس در کلاب هاوس:

https://www.clubhouse.com/club/scientometrics

ممنون می‌‌شوم اگر دنبال بفرمایید تا افتخار همراهی شما را جهت شنیدن و استفاده از نظرات ارزشمندتان در بحثهای اتاقهای کلاب ساینتومتریکس داشته باشم.

متوسط تعداد مرگ در هفت روز گذشته در آمریکا به حدود ۲۹۷ نفر کاهش پیدا کرده و مرگ در ۲۴ ساعت گذشته نیز به ۹۶ مورد رسیده که کمترین مقدار از ۲۱ مارس ۲۰۲۰ است. تعداد موارد ابتلای جدید هم ۴۳۸۸ مورد گزارش شده که از ۱۸ مارس ۲۰۲۰ کمترین مقدار بوده است. متوسط هفت روز گذشته ابتلا نیز حدود ۱۱ هزار مورد بوده است.

به صورت کلی در دنیا هشت هفته متوالی است که تعداد موارد ابتلای جدید کاهشی و هفت هفته متوالی هم هست که مرگ ناشی از آن کاهشی بوده است. اما هنوز هم در هر دقیقه ۲۵۰ مورد ابتلای جدید و ۶۰ مرگ ناشی از کووید-۱۹ داریم.
البته روند کاهشی هم در اکثر مناطق سرعتش کم شده است. در آفریقا موارد ابتلا و مرگ نسبت به هفته گذشته حدودا ۴۰٪ افرایش داشته است. حتی در برخی کشورها تعداد موارد مرگ سه و یا حتی چهار برابر شده است.

سازمان بهداشت جهانی در حال گفتگو با کنسرسیومی‌ از کمپانی ها و موسساتی است تا یک هاب انتقال تکنولوژی واکسن در آفریقای جنوبی (و چند کشور دیگر) ایجاد شود. شرکت Afrigen biologics and vaccines واکسن mRNA را تولید می‌کند و آموزش آن را هم در اختیار Biovac قرار می‌دهد. منظور از این هاب در واقع جایی هست که کارخانه ها در کشورهای با درآمد کم یا متوسط بتوانند آموزش ساخت واکسنها را تحت لیسانس دریافت کنند)

در ایران به خصوص در استانهای جنوبی احتمالا درگیری واریانتهای بتا و دلتا ایران را آماده یک پیک حدید حداقل در بخشایی از آن می‌کند.

سرعت متوسط تزریق واکسن کووید-۱۹ در ایران در هفت روز گذشته، حدودا ۱۸۵۸۵ دز بوده است.

البته در چند روز اخیر روند تعداد تزریق روزانه صعودی بوده و از ۹۳۳۳ دز در پنج روز قبل به ۳۱۷۴۵ دز رسیده ایم.

۵/۲۳ درصد از افراد حداقل یک دز و ۱/۱۱ درصد هر دو دز را دریافت کرده اند.

تزریق کاندید واکسن برکت در ایران شروع شده است. انتظار می‌رود همانطور که تعداد واکسنهای خارجی وارد شده و نوع آن مشخص می‌شود، تعداد واکسنهای تحویل گرفته شده از مجموعه های داخلی مثل برکت هم‌ توسط وزارت بهداشت مرتبا اعلام رسمی شود.
انتظار می‌رود تا تعداد تزریق روزانه به تفکیک نوع واکسن و بر اساس استان تزریق شده هر‌روز مشخص و اعلام شود. همچنین لازم است تا درصد افراد تزریق شده به تفکیک گروه های اولویت دار، کادر درمان، سن بالای ۸۰، سن بالای ۷۵ و ... اعلام شود. نکته ی مهم دیگر پیگیری و‌اعلام مرتب عوارض احتمالی ناشی از تزریق واکسنهاست و نباید با مصلحت اندیشی از اعلام آنها جلوگیری کرد.

اگر از مطالب و دست نوشته های فردی در جایی دیگر بدون اجازه ولی سهوا استفاده کردیم، مثلا با این توجیه که برای ما فرستاده بودند و حواسمان نبود و یا از جایی دیگر برداشتیم، اخلاق در نشر حکم می‌کند که بعد از آن که از موضوع اطلاع یافتیم این موارد را پیگیری کنیم. دقت کنیم که به هر جهت این مشکل از طرف ما بوده که دقت نکردیم منبع آن دست نوشته ها کجا بوده است و موارد زیر لازم است پیگیری شود:

۱- اقدام مناسب در مورد نشر آن نوشته های قبلی داشته باشیم. مثلا آنها را حذف کنیم و یا مجدد با ذکر منبع قرار دهیم.

۲- از فردی که نوشته ها منعلق به وی بوده است، به خاطر علم و اخلاق در نشر، عذر خواهی کنیم.

۳- این موضوع را به اطلاع مخاطبین خودمان هم برسانیم و از آنها هم به خاطر دفاع از علم و اخلاق در نشر عذرخواهی کنیم.

۴- به افرادی که نوشته ها را برایمان ارسال کرده اند تذکر بدهیم و از آنها توضیح بخواهیم.

۵- از این به بعد هر نوشته ای را از هر جا برنداریم و یا اگر کسی برای ما فرستاد با دقت بیشتری منبع آن را چک کنیم.

و برای هشت روز متوالی است که اسرائیل مرگ ناشی از کووید-۱۹ نداشته است.