فقط دو استان با پوشش کمتر از پنجاه درصد برای دز اول داریم:

در سیستان و بلوچستان و در قم به ترتیب ۴۳ و ۴۷ درصد از کل مردم حداقل یک دز واکسن کووید-۱۹ دریافت کرده اند. این درصد ها برای دز دوم به ترتیب ۱۸ و ۲۶ درصد است.

درصد پوشش دز اول برای دو استان کردستان و خوزستان هم به ترتیب ۵۱ و ۵۲ است.

گیلان و مازندران هم با درصد های دز اول ۷۴ و ۷۰ برای کل جمعیت، از این نظر بالاترین رتبه را در کشور دارند.

تعداد واکسن تزریق شده ی روزانه واکسن کووید-۱۹ به تفکیک دز اول و دوم از ۴ مهر تا ۴ آبان

متوسط تزریق روزانه برای دز اول و دوم در هفت روز گذشته به ترتیب حدودا ۲۹۰ و ۷۰۲ هزار بوده است.

کانال تلگرام @Scientometric

نوواوکس از انگلستان برای کاندید واکسن خود برای کووید-۱۹ درخواست مجوز اضطراری کرده است. گفته شده برای FDA هم این کار تا پایان سال انجام می‌شود.

چاپ مقاله مطالعه پیش بالینی واکسن برکت در یک مجله ای که مخصوص مقالات مروری است؟

در مورد مجله ی Reviews in Medical Virology که مقاله مربوط به مطالعه ی مرحله ی پیش بالینی واکسن برکت در آن منتشر شده است:

موسسات و دانشگاهها با بیشترین تعداد مقاله در این مجله در سه سال اخیر (مربوط به IF) :

علوم پزشکی تهران (12 مقاله)
دانشگاه لندن (10 مقاله)
دانشگاه ناگازاکی ژاپن (8 مقاله)
علوم پزشکی جندی شاپور اهواز (7 مقاله)


کشورهایی که بیشترین تعداد مقاله را در این مجله در سه سال اخیر منتشر کرده اند:
آمریکا (38 مقاله)
چین (30 مقاله)
ایران (29 مقاله)
انگلستان (26 مقاله)
در فاصله سالهای 2012 تا 2021 هم ایران در رتبه چهارم در نشر مقاله در این مجله قرار دارد (بعد از آمریکا، انگلستان و چین)
این مجله از نظر شاخص ضریب نفوذ، (IF: 6.989) در چارک اول (Q1) در مجلات زیر گروه وایرولوژی قرار دارد. در واقع از بین 37 مجله در این گروه، ششمین رتبه را دارد. از نظر شاخص JCI (برابر با 0.82) در چارک دوم (Q2) در مجلات زیر گروه وایرولوژی قرار دارد. از نظر شاخص SJR هم در چارک اول قرار دارد.

لینک مقاله: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/rmv.2305


در دادگان Web of Science، از 2012 تا 2021 تعداد 589 مقاله از این مجله وجود دارد. مقالات این مجله به این شکل دسته بندی شده اند: 492 مقاله در قالب Review و 73 مقاله در قالب ادیتوریال و 10 مورد هم در قالب Article و ... بوده است. بررسی این ده مورد Article هم نشان می دهد که هیچ کدام از این موارد از پژوهش های اصیل نبوده است.

جالب است که نوع مقاله ی مطالعه برکت هم ادیتوریال گزارش شده است.


در مورد فاند مقاله هم Amirabad Virology Lab به عنوان منبع ذکر شده است اما توضیح دیگری در مورد این آزمایشگاه ویروس شناسی امیرآباد و در مورد تضاد منافع احتمالی داده نشده است.

آیا نمونه ی مشابهی داریم که یک مطالعه اریجینال در قالب مقاله ادیتوریال در مجله ی مخصوص مطالعات مروری منتشر شود؟

ارتباط آزمایشگاه ویروس شناسی امیر آباد با مجموعه برکت و هزینه های پروژه پیش بالینی واکسن برکت چیست؟ این آزمایشگاه متعلق به چه افرادی است؟ آیا مربوط به نویسنده های مقاله و یا خود مجموعه برکت است؟ در این صورت چرا اطلاعات بیشتر برای تضاد منافع احتمالی در دسترس قرار نگرفته است؟

ترایال دو سو کور و بزرگ TOGETHER که موثر بودن داروی فلووکسامین را در بیماران سرپایی کووید-۱۹ نشان داده بود و قبلا به صورت پیش مقاله در دسترس قرار گرفته بود، حالا‌ مقاله آن در مجله ی‌ The Lancet Global Health منتشر شده است

در این ترایال که در ۱۱ مرکز در برزیل انجام شده، ۱۴۹۷ بیمار (با ریسک بالا برای شدید شدن کووید-۱۹ و اکثرا غیر واکسینه) شرکت داشته اند، در گروه فلووکسامین ۷۴۱ بیمار و در گروه پلاسبو ۷۵۶ بیمار به صورت تصادفی قرار گرفته اند.

میانگینی سنی بیماران ۵۰ سال بوده است (بین ۱۸ تا ۱۰۲ سال) و ۵۸٪ خانم بوده اند.

فلووکسامین به صورت ۱۰۰ میلی‌گرم دو بار در روز برای ده روز استفاده شده است.

پیامد اولیه مورد بررسی به صورت ترکیبی شامل ویزیت بیمار در اورژانس به علت بدترشدن علائم بالینی (نیاز به تحت نظر قرار گرفتن بیش از شش ساعت) و یا بستری به علت پیشرفت بیماری کووید-۱۹ در بیمارستان سطح بالاتر در طول ۲۸ روز از تصادفی سازی بوده است.

نسبت وقوع پیامد اولیه در گروه فلووکسامین ( ۷۹ نفر از ۷۴۱ نفر) از گروه پلاسبو (۱۱۹ نفر از ۷۵۶ نفر) به شکل قابل توجهی کمتر بوده است. خطر نسبی برابر با ۰/۶۸ و فاصله اطمینان ۰/۵۲ تا ۰/۸۸ بوده است. ۸۷ درصد از موارد این پیامد اولیه ترکیبی مربوط به بستری شدن بوده است.

این آنالیز به دو شکل دیگر هم تکرار شده است. یکی modified intention to treat بوده که بیمارانی را که حتی یک روز هم درمان را قبل از وقوع پیامد دریافت کرده اند، بررسی شده اند. حتی اینجا هم مقدار خطر نسبی کمتر از یک و به صورت معنادار گزارش شده است: ۰/۶۹ و بین ۰/۵۳ تا ۰/۹۰ . آنالیز به صورت Per protocol و با در نظر گرفتن بیماران با ادهرانس بالا (بیش از ۸۰ درصد) هم انجام شده و اینجا تاثیرگذاری بالاتر با گزارش خطر نسبی ۰/۳۴ (بین ۰/۲۱ تا ۰/۵۴) دیده شده است.

در گروههای فلووکسامین و پلاسبو به ترتیب ۱۷ و ۲۵ مرگ گزارش شده و نسبت شانس کمتر از یک اما غیر معنادار بوده است. همین آنالیز به صورت PP تکرار شده (یک مرگ در گروه فلووکسامین و ۱۲ مرگ در گروه پلاسبو) و نسبت شانس ۰/۰۹ و معنادار بوده است.


✅ دو ترایال بزرگ و مهم دیگر در آمریکا در حال بررسی فلووکسامین با دز کمتر (۵۰ میلی‌گرم دو بار در روز ) هستند.

✅ در ترایال COVID-OUT شش گروه زیر قرار دارند:
1 Metformin
2 Ivermectin
3 Fluvoxamine
4 Fluvoxamine + Metformin
5 Ivermectin + Metformin
6 Placebo

✅ ترایال ACTIVE6 نیز داروهای زیر را بررسی می‌کند:
• Ivermectin
• Fluticasone
• Fluvoxamine

✅ در مورد فلووکسامین، دو مطالعه دیگر با حجم نمونه های کمتر موثر بودن آن را نشان داده بودند. یکی در جاما و روی ۱۵۲ بیمار سرپایی بود (دو سو کور و ۱۰۰ میلی‌گرم سه بار در روز برای ۱۵ روز) و دیگری روی ۱۱۳ نفر به صورت کوهورت آینده نگر (۵۰ میلی گرم دوبار در روز).

✅ ترایال TOGETHER قبلا بی اثر بودن داروهای هیدروکسی کلروکین، کلترا، آیورمکتین و متفورمین را در بیماران کووید-۱۹ نشان داده است.

#پوشش_واکسیناسیون ایران

بر اساس کل جمعیت (۸۴/۹ میلیون نفر):

✅ حداقل یک دز: ۶۱/۲۷ ٪

✅ هر دو دز: ۳۸/۲۱ ٪

✅ دز بوستر: ۰/۰۹ ٪

بر اساس جمعیت حداقل ۱۲ سال (۶۷/۸ میلیون نفر):

✅ حداقل یک دز: ۷۶/۷۸ ٪

✅ هر دو دز: ۴۷/۸۹ ٪

✅ تزریق در طی ۲۴ ساعت گذشته: ۱٫۰۷۸٫‌۴۶۴ (۳۲۰٫۶۵۹ دز اول،۷۵۰٫۰۲۵ دز دوم و ۷٫۷۸۰ دز سوم)

✅ متوسط تزریق در هفت روز گذشته: ۹۹۵٫۲۹۰

✅ واکسن باقی مانده نزد وزارت بهداشت برای تزریق: ۶۲/۷ میلیون دز

✅ پیش‌بینی زمان رسیدن به پوشش کامل (دو دز) واکسیناسیون در کل جمعیت و بر اساس سرعت متوسط تزریق دو دز در هفت روز گذشته: ۱۸ آذرماه

کانال تلگرام @Scientometric

مشخص شد که مجله ی Reviews in Medical Virology که مقاله مطالعه ی پیش بالینی واکسن برکت را تحت عنوان ادیتوریال منتشر کرده بود، در انتخاب Label برای نوع مقاله اشتباه کرده بوده و ادیتور مجله در پاسخ به پیگیری خانم دکتر جعفری گفته اند که آن را تصحیح می‌کنند.

این در حالی است دکتر عبدلی در اینستاگرام خود پستی را استوری کرده بودند که نشان می‌داد مجلات می‌توانند مطالعات اریجینال و پژوهشی اصیل و ... را بنابر قابل توجه و مهم بودنشان در قالب مقاله ادیتوریال منتشر کنند.

توییت دکتر جعفری:

دیروز که راجع به عجیب بودن ادیتوریال بودن مقاله‌ی برکت نوشتیم، دکتر مهرداد جلالیان که در مقاله هم ازشون تشکر شده نوشتند که علت این مسئله اهمیت مقاله‌ی برکت بوده که مجله خواسته اون رو در ویترینش بذاره. ادیتور مجله به من جواب داده که این یک اشتباه بوده و تصحیح می‌کنند!

————
من تا به حال نشر مطالعه اریجنیال در قالب یا جایگاه مقاله ادیتوریال ندیده ام. آنهم در مجله ای که مخصوص مقالات مروری است. آنچه دیده ام معمولا نشر ادیتوریال به همراه مقاله اریجینال است (accompanying editorial) آیا نمونه ای و یا رفرنسی برای این ادعا هست؟

دو سوال مهم دیگر
یکی چرایی نشر یک مطالعه اریجنیال در مجله ی مخصوص مطالعات مروری است. مروری بودن مجله بر اساس نام مجله، راهنمای نویسندگان و سابقه مقالات قبلی مجله گفته می‌شود. مجله ای که مسیر خود را از قبل مشخص کرده آیا اصلا حق چنین کاری را دارد که خارج از چارچوب کاری انجام دهد؟

دومی وضعیت فاندینگ پروژه و ارتباط آزمایشگاه ویروس شناسی امیر آباد با نویسندگان و مجموعه برکت است که آیا تضاد منافع احتمالی در این زمینه به درستی گفته شده است یا خیر

اعتماد مردم ایران به علم
درصد افراد با دریافت حداقل یک دز واکسن کووید-۱۹ در آمریکا و ایران، فعلا به ترتیب ۶۶ و ۶۱ می‌باشد.
مدتی است که ایران از این نظر از اروپا پیشی گرفته است.
به امید پوشش هر چه بیشتر واکسیناسیون در ایران

واکسن کووید-۱۹ از فایزر/بیو‌ان‌تک برای استفاده در گروه سنی ۵ تا ۱۱ سال هم از سازمان غذا و داروی آمریکا، مجوز مصرف اضطراری گرفت.

این واکسن برای گروه سنی ۱۲ تا ۱۵ سال مجوز مصرف اضطراری و برای گروه سنی بالای ۱۶ سال تائیدیه کامل دارد.

ایمنی ناشی از واکسن کووید-۱۹، بیشتر محافظت کننده است و یا ایمنی ناشی از ابتلای قبلی؟

در یک مطالعه از سوی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های آمریکا با بررسی ۷۳۴۸ بیمار بستری با علائم شبیه کووید-۱۹، مشخص شده است که افراد با سابقه ابتلای قبلی به کووید-۱۹ و بدون سابقه واکسیناسیون، نسبت به افراد واکسینه شده با دو دز کامل و بدون سابقه قبلی ابتلا به کووید-۱۹، بیش از پنج برابر شانس بیشتری برای تست مثبت کووید-۱۹ داشته اند. (نسبت شانس ۵/۴۹ و فاصله اطمینان بین ۲/۷۵ تا ۱۰/۹۹)

در این آنالیز، ابتلای قبلی و یا واکسیناسیون برای افراد مورد مطالعه در فاصله ۳ تا کمتر از ۶ ماه در نظر گرفته شده بوده است

نتایج برای دورن قبل از غالب شدن واریانت دلتا و همین طور در حین غالب بودن این واریانت مشابه بوده است.

در این مطالعه افراد واکسینه شده با دو دز مودرنا و فایزر بررسی شده اند. (دریافت کنندگان تک دز جانسن بررسی نشده اند). مطابق با مطالعات قبلی، محافظت مودرنا بیشتر از فایزر بوده است و نسبت شانش برای این دو به ترتیب ۷/۳ و ۵/۱۱ بوده است. همچنین محافظت برای گروه سنی بالای ۶۵ سال بیشتر از گروه سنی ۱۸ تا ۶۴ سال بوده و نسبت شانس برای این دو گروه به ترتیب ۱۹/۵۷ و ۲/۵۷ بوده است.

این همه زحمت کشیده شد و ترایالهای مختلف از واکسنهای برکت و پاستور و سیناژن در کشور انجام شد، حالا قرار نیست یک سری اطلاعات اولیه ی درست حتی در قالب گزارش خبری هم به جامعه علمی و مردم داده شود؟ گزارش کارایی همراه با فاصله اطمینان برای موارد ابتلا، بستری، شدید، مرگ و به تفکیک گروهی سنی و واریانت و مدت زمان پیگری...این مگر چقدر کار دارد؟ علت عدم ارائه چیست؟

در حالی که هنوز کارایی واکسنهای برکت، پاستور و سیناژن به درستی و به شکل کامل اعلام نشده، مجوز مصرف اضطراری کاندید های واکسن رازی و فخرا هم داده شده است.

همزمان امروز اعلام شد که هلال احمر آخرین محموله واکسن خود را نیز وارد کرد.

مرگ ناشی از کووید-۱۹ در دنیا از پنج میلیون نفر عبور کرد:

ژانویه ۲۰۲۰: یک مورد مرگ
فوریه ۲۰۲۰: هزار نفر فوت شده
مارس ۲۰۲۰: ۱۰ هزار نفر
آوریل ۲۰۲۰: ۱۰۰ هزار نفر

(پنج ماه بعد)، سپتامبر‌ ۲۰۲۰: یک میلیون نفر

(چهار ماه بعد)، ژانویه ۲۰۲۱: دو میلیون نفر

(سه ماه بعد)، آوریل ۲۰۲۱: سه میلیون نفر

(سه ماه بعد)، جولای ۲۰۲۱: چهار میلیون نفر

(سه ماه بعد)، اکتبر ۲۰۲۱: پنج میلیون نفر


آمریکا، برزیل و هند سه کشور با بیشترین تعداد مرگ کووید-۱۹ (ثبت شده) در دنیا هستند. در رتبه های بعدی، مکزیک، روسیه، پرو، اندونزی، انگلستان، ایتالیا و کلمبیا قرار دارند. بعد از این کشورها و در رتبه ی ۱۱، ایران قرار دارد.

بدون در نظر گرفتن کشورهای با جمعیت کمتر از یک میلیون، ایران در رتبه ۳۵ دنیا از نظر تعداد مرگ کووید-۱۹ (ثبت شده) به نسبت جمعیت (به طور متوسط در هفت روز گذشته) قرار دارد.

نقدی بر مقاله منتشر شده از مطالعه ی پیش بالینی واکسن برکت از توئیتر دکتر نیکوپور:

‏در مورد مقاله واکسن برکت، نسبت به ورژن قبلی آن تغییراتی داده شده از جمله اینکه نتایج آنتی بادی اسپایک و RBD هم گنجانده شده که تحول مثبتی است اما ایرادهای اساسی مقاله همچنان باقی است.

در ارزیابی یک واکسن کرونا ما با چند موضوع بنیادی مواجه هستیم. کمیت پاسخ آنتی بادی اختصاصی خنثی ساز بر علیه پروتئین اسپایک، کمیت و پروفایل پاسخ ایمنی سلولی بر علیه پروتئین اسپایک، کیفیت پاسخ ایمنی واکسن در برابر واریانت دلتا

محققان مقاله میزان آنتی بادی را به صورت OD به جای تیتر گزارش نموده اند که خطای آشکار است. در مواد متعدد مدعی تیتر بالای آنتی بادی شده اند اما در نمودارها تیتر آنتی بادی ریپورت نشده است.

به نظر می رسد که سرم به میزان ۱:۱۰۰۰ رقیق شده است که به معنای آن است که تیتر از ۱۰۰۰ تجاوز نمی کند و با اتکا به اینکه OD افزایش یافته است نتیجه گرفته اند که تیتر آنتی بادی افزایش یافته است.

افزایش OD تنها زمانی ارزش دارد که سرم به صورت متوالی رقیق بشود تا آن اندازه که نسبت سیگنال به نویز برابر بشود. معمولا در ایمن ساختن موش، سرم تا ۱:۱۰۰۰۰۰ یا بیشتر باید رقیق بشود.

به همین دلیل تفاوتی بین آنتی بادی بر علیه ویروس کشته شده، پروتئین اسپایک و RBD دیده نشده در حالی که امکان ندارد میزان آنتی بادی علیه RBD به همان میزان آنتی بادی بر علیه همه پروتئین های ویروس باشد.

روی هم رفته تیتر آنتی بادی تولید بسیار پایین بوده است. در تست خنثی سازی ویروس سرم تا ۱:۲۵۶ رقیق شده که بسیار پایین است.

در مورد ایمنی سلولی، میزان اینترفرون گاما و IL-17 بالا رفته اما معلوم نیست این واکنش علیه پروتئین اسپایک است یا سایر پروتئین ها. روش صحیح تست انجام ELISPOT با پروتئین ها و یا پپتیدهای آنتی ژنیک است.

محققان این مقاله می باید با استفاده از pseudotype، توانایی خنثی سازی پروتئین اسپایک واریانت های ویروس از جمله دلتا را بررسی می کردند که در زمان فعلی اهمیت بسیار دارد.

در مجموع به نظر می رسد که یک پاسخ ضعیف ایمنی در اثر واکسن در حیوانات آزمایشگاهی ایجاد شده است اما در مورد توانایی آن در ایجاد یک پاسخ اختصاصی کارآمد تردید های زیادی وجود دارد.

کانال تلگرام @Scientometric

پیشی گرفتن ایران از آمریکا در میزان پوشش واکسیناسیون با حداقل یک دز برای افراد بالای ۱۲ سال:

این میزان (پوشش واکسیناسیون با حداقل یک دز برای گروه سنی بالای ۱۲ سال) برای ایران ۷۸ و برای آمریکا ۷۷/۹ درصد اعلام شده است. (بر اساس اعلام سی دی سی آمریکا و مرکز مدیریت آمار وزارت بهداشت ایران)

درصد واکسیناسیون کامل در گروه سنی بالای ۱۲ سال برای ایران و آمریکا به ترتیب ۵۱ و ۶۷/۸ درصد می‌باشد.

بیش از ۹٪ از کل افرادی که به صورت کامل واکسینه شده اند (بیش از ۱۷/۵ میلیون نفر) نیز در آمریکا دز بوستر را دریافت کرده اند. در ایران تزریق دز بوستر برای کمتر از یک درصد از کل جمعیت فعلا انجام شده است.

کانال تلگرام @Scientometric

مطالعه اسکاتلند در مجله لنست نشان داده است که وقوع مرگ بعد از واکسیناسیون کامل (با استرازنکا و فایزر) بسیار نادر است. همچنین مشخص کرده است که اکثریت این مرگ ها در سن بالای ۷۵ سال و با بیماری های زمینه ای متعدد بوده است.


در یک مطالعه در اسکاتلند، مرگ در بین افرای که به صورت کامل واکسینه شده اند بررسی شده است. در این مطالعه مواردی از مرگ در نظر گفته شده که حداقل ۱۴ روز بعد از دریافت دز دوم واکسن کووید-۱۹ (فایزر یا استرازنکا) رخ داده و کووید-۱۹ به عنوان عامل زمینه ای و یا موثر در مرگ مطرح باشد.

بیش از ۳/۲ میلیون نفر واکسینه شده کامل (فایزر حدود ۱/۲ میلیون و استرازنکا حدود ۲ میلیون نفر) بررسی شده اند.

در مجموع در بین این افراد، ۲۳۶ مرگ گزارش شده است. (۰/۰۰۷ درصد از افراد واکسینه شده). میانه سنی این ۲۳۶ نفر ۷۹/۵ (چارک اول و سوم ۷۲ تا ۸۷) بوده و ۶۱/۸ درصد نیز مرد بوده اند.

این میزان برای فایزر (۴۷ نفر)، ۰/۰۰۴ درصد بوده و میانه سنی این ۴۷ نفر هم ۷۴ سال(چارک اول و سوم به ترتیب ۶۹ تا ۸۹) بوده است.

این میزان برای استرازنکا (۱۸۸ نفر)، ۰/۰۰۹ درصد بوده و میانه سنی این ۱۸۸ نفر هم ۸۰ سال (چارک اول و سوم به ترتیب ۷۳ و ۸۶) بوده است.

از طرفی یک مرگ هم برای فردی گزارش شده که دز اول را استرازنکا و دز دوم را فایزر دریافت کرده است.

از ۲۳۶ نفر، ۱۸۷ نفر قبل از فوت شدن در بیمارستان بستری شده بوده اند. برای ۲۳۰ نفر، یک علت دیگر هم برای فوت ذکر شده بوده است. شایعترین دلایل غیر کوویدی مرگ شامل بیماری مزمن قلبی و کلیوی، دیابت، COPD و AF بوده است. از ۱۰۶ مورد مرگ که واریانت ویروس عامل کووید-۱۹ هم برای آن مشخص شده، پنج مورد آلفا و ۱۰۱ مورد دلتا بوده است.

در ادامه میزان مرگ در هر ۱۰ هزار نفر به تفکیک گروه سنی و دریافت و عدم دریافت واکسن گزارش شده است:

در گروه سنی ۸۰ و بالای ۸۰ سال، میزان مرگ در هر ۱۰ هزار نفر و در افراد واکسینه و غیر واکسینه به ترتیب ۱۴ و ۴۲۰/۱ بوده است.

برای گروه سنی ۶۵ تا ۷۹ این میزان ها به ترتیب ۴/۲ و ۶۴/۸ بوده است.

برای جمعیت ۱۸ تا ۶۴ سال، این میزان هم به ترتیب ۰/۸ و ۳/۱ بوده است.

در نهایت با یک آنالیز رگرسیونی سعی شده تا برخی عوامل موثر در پیش بینی مرگ بعد از واکسیناسیون کامل مشخص شود:

افراد با پنج یا تعداد بیشتری از بیماری زمینه ای (در مقابل افراد بدون بیماری زمینه ای)، ریسک بیشتری از مرگ را داشته اند. نسبت خطر ۱۰/۰۱ بوده هر جند فاصله اطمینان ۹۵٪ واید (۳/۱۵ تا ۳۱/۷۹) بوده است.

در مقایسه با خانمها، مردان نیز ریسک بیستری برای مرگ داشته اند (خطر نسبی ۲/۷۴ و فاصله اطمینان بین ۱/۴۹ تا ۵/۰۱)

نکته پایانی این که پروفایل خطر مرگ در افراد مبتلا به کووید-۱۹ و واکسینه کامل، نسبتا مشابه با افراد بدون دریافت واکسن و یا دریافت تک دز واکسن بوده است. پس به هر صورت بعد از انجام واکسیناسیون هم با وجود کاهش شدید ریسک مرگ، اقدامات احتیاطی و پیشگیرانه بویژه برای افراد مسن با بیماری زمینه ای اهمیت خود را دارد.

کانال تلگرام @Scientometric

برکت برای مطالعه کاندید واکسن خود در گروه سنی ۱۲ تا ۱۷ سال هم از کمیته اخلاق مجوز گرفته است. (هر چند هنوز من در وبسایت کمیته اخلاق مصوبه آن را نمی‌بینم)

این را (سپید) سخنگوی پروژه واکسن برکت (دکتر جلیلی) گفته است. همچنین اشاره داشته اند که:

مقاله فاز سوم در دست تهیه است و انشاله در چند روز آینده ارسال خواهد شد. (دکتر حسینی مدتی قبل زمان حدودی تهیه مقاله فاز سوم را سه هفته اعلام کرده بودند)

مقاله فاز یک و دو به یک ژورنال بین‌المللی معتبر ارسال شده است و در وضعیت under review است.

یک مقاله دیگر در مورد اثر بخشی روی واریانتها هم به یک مجله ی بین المللی معتبر ارسال شده و در حال revise است.

در مورد مقاله منتشر شده از مطالعه پیش بالینی،در بین کسانی که در حال حاضر در کشور در عرصه واکسن فعالیت می‌کنند، این اولین مقاله بوده است. (که این خلاف واقعیت است و مقاله ی سل تک فارمد اولین مقاله بوده و البته آن هم وابسته به شرکت دارویی برکت است)