پیشگامان انیمیشن ایران / وزارت فرهنگ و هنر – دهه 30 خورشیدی
اسفندیار احمدیه، کارگردان و انیماتور
-
اسفندیار احمدیه دو سال پیش از راه اندازی قسمت نقاشی متحرک، با همکاری ابوطالب کرمانی، مدیر وقت قسمت عکاسی و اسماعیل ارحام صدر یکی دیگر از کارکنان آن قسمت از دوازده نقاشی که فریمهای پی در پی یک حرکت بودند اسلاید تهیه و به کمک دستگاه اسلایدر آنها را به صورت پیاپی میبیند. این تصاویر صورت اولیه ای از یک متحرک سازی کوتاه بودند. احمدیه پس از مشاهده این نمونه، "ملانصرالدین" را در محل کارش، قسمت سفالگری طراحی و با سیستمی دست ساز که عبارت از یک سه پایه چوبی و یک دوربین کوچک تک فریم بود فیلمبرداری کرد. به این ترتیب "ملانصرالدین" نخستین نمونه انیمیشن با تکنیک سل انیمیشن در اداره کل هنرهای زیبای کشور در نیمه دوم سال 1336 ساخته و ثبت شد.
"بخشی از گفتار متن مستند انیمیشن ایرانی"
https://www.instagram.com/iraniananimationdoc
@IranianAnimationDoc
استفاده از متن و عکس با ذکر منبع آزاد است.
اسفندیار احمدیه، کارگردان و انیماتور
-
اسفندیار احمدیه دو سال پیش از راه اندازی قسمت نقاشی متحرک، با همکاری ابوطالب کرمانی، مدیر وقت قسمت عکاسی و اسماعیل ارحام صدر یکی دیگر از کارکنان آن قسمت از دوازده نقاشی که فریمهای پی در پی یک حرکت بودند اسلاید تهیه و به کمک دستگاه اسلایدر آنها را به صورت پیاپی میبیند. این تصاویر صورت اولیه ای از یک متحرک سازی کوتاه بودند. احمدیه پس از مشاهده این نمونه، "ملانصرالدین" را در محل کارش، قسمت سفالگری طراحی و با سیستمی دست ساز که عبارت از یک سه پایه چوبی و یک دوربین کوچک تک فریم بود فیلمبرداری کرد. به این ترتیب "ملانصرالدین" نخستین نمونه انیمیشن با تکنیک سل انیمیشن در اداره کل هنرهای زیبای کشور در نیمه دوم سال 1336 ساخته و ثبت شد.
"بخشی از گفتار متن مستند انیمیشن ایرانی"
https://www.instagram.com/iraniananimationdoc
@IranianAnimationDoc
استفاده از متن و عکس با ذکر منبع آزاد است.
پیشگامان انیمیشن ایران
وزارت فرهنگ و هنر – دهه 30 خورشیدی
پرویز اصانلو، کارگردان و فیلمبردار
… پرویز اصانلو نخستین تحصیل کرده انیمیشن ایران. او در دورههای فیلمسازی شرکت نمود که دانشگاه سیراکیوز تحت پوشش برنامه اصل ۴ ترومن در اداره کل هنرهای زیبا برپا کرده بود.
پرویز اصانلو: “من چون باصطلاح جزو شاگردهای ممتازشون شدم، عده ای رو انتخاب کردن برای تکمیل تحصیلات، منم برای انیمیشن فرستادن به دانشگاه کالیفرنیا به نام یو.سی.اِل.اِی که در شهر لوس آنجلسه. بعد در استودیوی گرافیک فیلمز که مال آقای لستر نوروس بود، اونجا مستقر شدم، با ایشون کار می کردم. دستیار شدم در دانشگاه یو.اِس.سی فیلمبرداری انیمیشن به شاگردا، دستیار آقای لستر نوروس کارگردان والت دیزنی بودم. پس از مدتی من رو فرستادن به استودیو والت دیزنی و بعد زیبای خفته رو که اونجا میساختن من دستیار یکی از کارگردانا شدم.”
بخشی از گفتار متن مستند انیمیشن ایرانی
https://www.instagram.com/iraniananimationdoc
@IranianAnimationDoc
استفاده از متن و عکس با ذکر منبع آزاد است.
وزارت فرهنگ و هنر – دهه 30 خورشیدی
پرویز اصانلو، کارگردان و فیلمبردار
… پرویز اصانلو نخستین تحصیل کرده انیمیشن ایران. او در دورههای فیلمسازی شرکت نمود که دانشگاه سیراکیوز تحت پوشش برنامه اصل ۴ ترومن در اداره کل هنرهای زیبا برپا کرده بود.
پرویز اصانلو: “من چون باصطلاح جزو شاگردهای ممتازشون شدم، عده ای رو انتخاب کردن برای تکمیل تحصیلات، منم برای انیمیشن فرستادن به دانشگاه کالیفرنیا به نام یو.سی.اِل.اِی که در شهر لوس آنجلسه. بعد در استودیوی گرافیک فیلمز که مال آقای لستر نوروس بود، اونجا مستقر شدم، با ایشون کار می کردم. دستیار شدم در دانشگاه یو.اِس.سی فیلمبرداری انیمیشن به شاگردا، دستیار آقای لستر نوروس کارگردان والت دیزنی بودم. پس از مدتی من رو فرستادن به استودیو والت دیزنی و بعد زیبای خفته رو که اونجا میساختن من دستیار یکی از کارگردانا شدم.”
بخشی از گفتار متن مستند انیمیشن ایرانی
https://www.instagram.com/iraniananimationdoc
@IranianAnimationDoc
استفاده از متن و عکس با ذکر منبع آزاد است.
> فستیوال جهانی، انیمیشن ایرانی
* مقاله زیر حاصل بخشی از پژوهش فیلم مستند " انیمیشن ایرانی " بوده است که توليد آن در اواخر زمستان 1399 به پايان رسيد. این مقاله در شماره سیزدهم فصلنامه تخصصی "سینما انیمیشن " تابستان 97 به چاپ رسیده است و در آن به نقش فستیوال بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان تهران در تاسیس امور سینمایی کانون و رشد و ترویج انیمیشن ایران پرداخته شده است...
ادامه در کامنت>
https://www.instagram.com/iraniananimationdoc
@IranianAnimationDoc
* مقاله زیر حاصل بخشی از پژوهش فیلم مستند " انیمیشن ایرانی " بوده است که توليد آن در اواخر زمستان 1399 به پايان رسيد. این مقاله در شماره سیزدهم فصلنامه تخصصی "سینما انیمیشن " تابستان 97 به چاپ رسیده است و در آن به نقش فستیوال بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان تهران در تاسیس امور سینمایی کانون و رشد و ترویج انیمیشن ایران پرداخته شده است...
ادامه در کامنت>
https://www.instagram.com/iraniananimationdoc
@IranianAnimationDoc
> فستیوال جهانی، انیمیشن ایرانی
* مقاله زیر حاصل بخشی از پژوهش فیلم مستند " انیمیشن ایرانی " بوده است که توليد آن در اواخر زمستان 1399 به پايان رسيد. این مقاله در شماره سیزدهم فصلنامه تخصصی "سینما انیمیشن " تابستان 97 به چاپ رسیده است و در آن به نقش فستیوال بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان تهران در تاسیس امور سینمایی کانون و رشد و ترویج انیمیشن ایران پرداخته شده است.
فستیوال بین المللی فیلمهای کودکان و نوجوانان تهران در دهههای 40 و 50 به مدیریت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد. نقش و تاثیر عمیق این فستیوال بر رشد و ترویج انیمیشن ایران موضوع مطلبیست که در پی آمده است. در این متن ضمن پرداختن به این ارتباط، به اصلیترین دلایل این تاثیر با ذکر شرایط تاریخی و اجتماعی پرداخته خواهد شد.
-
نخستین دوره فستیوال بینالمللی فیلم های کودکان و نوجوانان تهران در سال 1345 توسط وزارت فرهنگ و هنر راه اندازی و یک سال بعد اداره آن به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سپرده شد. هدف از راهاندازی چنین جشنواره ای، به غیر از مشارکت ایران در گسترش جهانی فیلمهای کودکان، آشنایی و تشویق نویسندگان و فیلمسازان با فیلمهایی بود که مخاطبشان مشخصا کودکان و نوجوانان بودند. به این ترتیب در شرایطی که بازار متعارف فیلم کودک و نوجوانان در کنترل آثار دیزنی بود، پخش هر ساله این آثار متفاوت و باکیفیت کودکان و نوجوانان با انواع تکنیکها و فرمتها و سبکهای فیلمسازی (فیلم زنده کوتاه و بلند، انیمیشن و انیمیشن عروسکی) فضایی غنی را برای تماشا و تجربه فراهم میآورد.اولین دبیر این فستیوال هژیر داریوش (۴۷-۱۳۴۵) بود.با گسترش فستیوال و پس از چند دوره، دبیری فستیوال به پرویز فتوره چی (۴۹-۱۳۴۸) و سپس پرویز دوایی (۵۲-۱۳۵۰) و نهایتا فریدون معزی مقدم (۵۵-۱۳۵۳) سپرده شد. ( اطلاعات این بخش از مدخل «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان / فستیوال های بین المللی فیلم» از دانشنامه ایرانیکا نوشته فریدون معزی مقدم برداشت شده است.) فستیوال بینالمللی فیلم های کودکان و نوجوانان تهران نخستین فستیوال حرفه ای کودک در ایران بود و این میزبانی فرصت خوبی به هنرمندان ایرانی داد تا با آثار درجه یک و انیمیشنهای برتر جهان آشنا شوند. به علاوه، حضور هنرمندان و فیلمسازان انیمیشن از اقصی نقاط دنیا مانند نورمن مک لارن (Norman McLaren) هرمینا تیرلووا (Hermína Týrlová)، جان هالاس (John Hallas)، رائول سروه (Raoul Servais)، سائول باس(Saul Bass)، کارل زمان (Karel Zeman)، برت هانسترا (Burt Hanstra)، یرژی اسکولیموفسکی (Jiri Skolimovski)، ژاک تاتی (Jacques Tati) و ریچارد ویلیامز (Richard Williams ) که با شرکت آثارشان در بخش مسابقه، برنامه مرور آثارشان و یا به عنوان داوران جشنواره از مهمانان دورههای مختلف فستیوال بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان تهران بودند، زمینهای برای تماس هنرمندان و فیلمسازان ایرانی با سینما و انیمیشن جهان را فراهم ساخته بود. این فستیوال طی دوازده دوره برگزاری سالانه، رفته رفته به عنوان یکی از فستیوالهای معتبر کودکان در جهان با ردهی الف شناخته شد.
در این فستیوال برای نخستین بار علاوه بر فیلمهای داستانی کودکان و نوجوانان، پیشروترین انیمیشنهای کوتاه و تجربی با مضامینی نو، متفاوت و تاثیرگذار به نمایش درآمدند و طی سال های برگزاری به خصوص در دوره های نخستین، تاثیری عمیق بر هنرمندان و به ویژه فعالان جوان و پرشور و خلاق کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان – از جمله طراحان و تصویرگرانی چون فرشید مثقالی، نفیسه ریاحی، مرتضی ممیز، پرویز نادری و آراپیک باغداساریان – گذاشت. اینان در این تماسها و تعاملها توانستند به تدریج با ابتکار شخصی و اکثرا بدون آموزش رسمی و صرفا از روی شور و اشتیاق و با آزمون و خطا نخستین فیلمهای ارزشمند خود را بسازند که همگی بخشی از آنچه امروزه به عنوان «دوران طلایی انیمیشن ایران» میشناسیم، محسوب میشوند.
فرشید مثقالی که تا پیش از آن به عنوان تصویرگر فعالیت داشت، میگوید نخستین برخوردش با انیمیشن تجربی در فستیوال بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان تهران نیمهی دهه 40 رخ داده است. برای او و بسیاری از همنسلانش انیمیشنهای اروپای شرقی، لهستان، یوگسلاوی و مجارستان کشف شگفتآوری بود. مثقالی معتقد است که تحت تاثیر انیمیشن کوتاه «پری دریایی» ( 1968 Sirene ) ساختهی رائول سروه، شوق و گرایش به سوی ساخت انیمیشن یافته است. (این سخنان مستند به مصاحبههای شخصی پژوهشگر با هنرمندان نامبرده است که به عنوان بخشی از پژوهشهای دست اول برای ساخت فیلم مستندی درباره تاریخ انیمیشن ایران انجام شدهاند.)
* مقاله زیر حاصل بخشی از پژوهش فیلم مستند " انیمیشن ایرانی " بوده است که توليد آن در اواخر زمستان 1399 به پايان رسيد. این مقاله در شماره سیزدهم فصلنامه تخصصی "سینما انیمیشن " تابستان 97 به چاپ رسیده است و در آن به نقش فستیوال بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان تهران در تاسیس امور سینمایی کانون و رشد و ترویج انیمیشن ایران پرداخته شده است.
فستیوال بین المللی فیلمهای کودکان و نوجوانان تهران در دهههای 40 و 50 به مدیریت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد. نقش و تاثیر عمیق این فستیوال بر رشد و ترویج انیمیشن ایران موضوع مطلبیست که در پی آمده است. در این متن ضمن پرداختن به این ارتباط، به اصلیترین دلایل این تاثیر با ذکر شرایط تاریخی و اجتماعی پرداخته خواهد شد.
-
نخستین دوره فستیوال بینالمللی فیلم های کودکان و نوجوانان تهران در سال 1345 توسط وزارت فرهنگ و هنر راه اندازی و یک سال بعد اداره آن به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سپرده شد. هدف از راهاندازی چنین جشنواره ای، به غیر از مشارکت ایران در گسترش جهانی فیلمهای کودکان، آشنایی و تشویق نویسندگان و فیلمسازان با فیلمهایی بود که مخاطبشان مشخصا کودکان و نوجوانان بودند. به این ترتیب در شرایطی که بازار متعارف فیلم کودک و نوجوانان در کنترل آثار دیزنی بود، پخش هر ساله این آثار متفاوت و باکیفیت کودکان و نوجوانان با انواع تکنیکها و فرمتها و سبکهای فیلمسازی (فیلم زنده کوتاه و بلند، انیمیشن و انیمیشن عروسکی) فضایی غنی را برای تماشا و تجربه فراهم میآورد.اولین دبیر این فستیوال هژیر داریوش (۴۷-۱۳۴۵) بود.با گسترش فستیوال و پس از چند دوره، دبیری فستیوال به پرویز فتوره چی (۴۹-۱۳۴۸) و سپس پرویز دوایی (۵۲-۱۳۵۰) و نهایتا فریدون معزی مقدم (۵۵-۱۳۵۳) سپرده شد. ( اطلاعات این بخش از مدخل «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان / فستیوال های بین المللی فیلم» از دانشنامه ایرانیکا نوشته فریدون معزی مقدم برداشت شده است.) فستیوال بینالمللی فیلم های کودکان و نوجوانان تهران نخستین فستیوال حرفه ای کودک در ایران بود و این میزبانی فرصت خوبی به هنرمندان ایرانی داد تا با آثار درجه یک و انیمیشنهای برتر جهان آشنا شوند. به علاوه، حضور هنرمندان و فیلمسازان انیمیشن از اقصی نقاط دنیا مانند نورمن مک لارن (Norman McLaren) هرمینا تیرلووا (Hermína Týrlová)، جان هالاس (John Hallas)، رائول سروه (Raoul Servais)، سائول باس(Saul Bass)، کارل زمان (Karel Zeman)، برت هانسترا (Burt Hanstra)، یرژی اسکولیموفسکی (Jiri Skolimovski)، ژاک تاتی (Jacques Tati) و ریچارد ویلیامز (Richard Williams ) که با شرکت آثارشان در بخش مسابقه، برنامه مرور آثارشان و یا به عنوان داوران جشنواره از مهمانان دورههای مختلف فستیوال بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان تهران بودند، زمینهای برای تماس هنرمندان و فیلمسازان ایرانی با سینما و انیمیشن جهان را فراهم ساخته بود. این فستیوال طی دوازده دوره برگزاری سالانه، رفته رفته به عنوان یکی از فستیوالهای معتبر کودکان در جهان با ردهی الف شناخته شد.
در این فستیوال برای نخستین بار علاوه بر فیلمهای داستانی کودکان و نوجوانان، پیشروترین انیمیشنهای کوتاه و تجربی با مضامینی نو، متفاوت و تاثیرگذار به نمایش درآمدند و طی سال های برگزاری به خصوص در دوره های نخستین، تاثیری عمیق بر هنرمندان و به ویژه فعالان جوان و پرشور و خلاق کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان – از جمله طراحان و تصویرگرانی چون فرشید مثقالی، نفیسه ریاحی، مرتضی ممیز، پرویز نادری و آراپیک باغداساریان – گذاشت. اینان در این تماسها و تعاملها توانستند به تدریج با ابتکار شخصی و اکثرا بدون آموزش رسمی و صرفا از روی شور و اشتیاق و با آزمون و خطا نخستین فیلمهای ارزشمند خود را بسازند که همگی بخشی از آنچه امروزه به عنوان «دوران طلایی انیمیشن ایران» میشناسیم، محسوب میشوند.
فرشید مثقالی که تا پیش از آن به عنوان تصویرگر فعالیت داشت، میگوید نخستین برخوردش با انیمیشن تجربی در فستیوال بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان تهران نیمهی دهه 40 رخ داده است. برای او و بسیاری از همنسلانش انیمیشنهای اروپای شرقی، لهستان، یوگسلاوی و مجارستان کشف شگفتآوری بود. مثقالی معتقد است که تحت تاثیر انیمیشن کوتاه «پری دریایی» ( 1968 Sirene ) ساختهی رائول سروه، شوق و گرایش به سوی ساخت انیمیشن یافته است. (این سخنان مستند به مصاحبههای شخصی پژوهشگر با هنرمندان نامبرده است که به عنوان بخشی از پژوهشهای دست اول برای ساخت فیلم مستندی درباره تاریخ انیمیشن ایران انجام شدهاند.)