بسم الجوکر!

بعد از اکران جوکر و سر و صدای زیادی که به پا کرد، شاهد نقدهای مثبت زیادی از این فیلم بودیم. بخش بزرگی از این نقدها جنبه ی روانشناختی فیلم رو هدف قرار داده بودن. شاید از همین رو بود که یاد یک رمان پخته توی حوزه رفتارشناسی انسان افتادم و جوکر رو بهانه ای قرار دادم برای معرفی این اثر. بعله "پرتقال کوکی". شاهکاری که استنلی کوبریک اونو به یک فیلم پرفروش و البته با حواشی زیاد تبدیل کرد. اینجا قصدم معرفی فیلمه و نه رمان، ولی اگه اهل ادبیات و رمان هستین، خوندنش رو پیشنهاد میکنم.
حالا شاید واستون سوال باشه که "پرتقال" چه ربطی به "کوک کردن" داره و این دوتا چه ربطی به انسان دارن!
ترجمه مکانیکی و یکی دوتا نکته، علتِ بوجود اومدن این سوال تو ذهنه. خالق اثر که حاج آنتونی برجس باشه، ظاهرا یه مدت با مالزیایی ها ( یا "مالایی ها"؟ کدومش درسته؟!) ارتباط داشته. تو زبان مالایی "Orang" یعنی انسان. ایشون هم با خودش گفته جالب میشه که از این ترکیب به عنوان استعاره ای برای انسانی که تبدیل به عروسک خیمه شب بازی (انسانِ کوکی) شده استفاده کنم.
خیلی وقت پیش یه صحبت منسوب به آقا هیث لجر دیدم که گفته بود برای ایفای نقش جوکر، از پرتقال کوکی الهام گرفته. در کل فیلم خیلی خوبیه ولی سکانس های خشونت آمیز و منزجرکننده ی زیادی داره. اگه مستعد آسیب روحی هستین و نورون های آینه ای مغزتون زیادی فعالیت دارن! به نظرم از دیدنش خودداری کنین!

A Clockwork Orange (1971)
#فیلم_پیشنهادی
@Scienceguybooks

فساد دانشگاهی
داود حسینی هاشم‌زاده
انتشارات آگاه
#تفکر_نقادانه #جامعه_شناسی
قیمت: 43000 تومان
فساد دانشگاهی اولین کتاب در زمینه ی بررسی مساله فساد آکادمیک در ایران است. فصل اول به مفاهیم پایه پرداخته است. فصل دوم بررسی وضعیت فساد و فساد دانشگاهی در ایران است. عنوان فصل سوم گونه شناسی فساد در آموزش عالی است. فصل چهارم مدل و روشی چند بعدی برای سنجش فساد در آموزش عالی پینشهاد میدهد و درنهایت در فصل پنجم زمینه ها، علل، پیامدها و راهبردهای مبارزه با فساد دانشگاهی مورد بحث قرار گرفته می‌گیرد.
توضیحات مؤلف:
کتابی که پیش رو دارید برآمده از ربع قرن تجربه زیسته و ادراکاتم در نظام دانشگاهی است. در بیش از ربع قرنی که در دانشگاه زیسته‌ام در کسوت یک کارمند، دانشجوی مقاطع مختلف، یک مدیر، پژوهشگر، مدرس و... در حوزه‌های مختلف و واحدهای ستادی و دانشکده‌های مختلفی کار کرده‌ام و نقش‌های مختلفی را عهده‌دار بوده‌ام که این همه به من امکان فهم عمیق‌تر و دقیق‌تری از مسائل نظام دانشگاهی را داده است. از سوی دیگر بیش از یک دهه مطالعه‌ی تخصصی در حوزه‌ی فساد و نگارش چند کتاب و مقاله در این زمینه، امکان نگاه انتقادی به نظام دانشگاهی از زاویه‌ی مساله ی فساد را فراهم آورد. به‌ویژه این‌ که به‌عنوان یک قربانی فساد با تجربه‌های زیسته‌‌ی فراوان، مساله را درونی نیز کرده‌ام. دانشگاه و نهاد علم، یکی از نهادهای اصلی است که خروجی‌اش میتواند منجر به توسعه، اصلاح جامعه و مبارزه با فساد شود. بنابراین یکی از کارکردهای اصلی و اساسی این نهاد ارائه‌ی الگوی تعامل سالم و سازنده میان اعضای جامعه، تربیت آینده‌سازان کشور مبتنی بر آموزه‌های اخلاقی و سلامت، و حساس کردن آن‌ها نسبت به پدیده‌ی فساد و مبارزه با آن است. اما وقتی دانشگاه‌ها به فساد مبتلا شده‌اند و فساد در آن‌ها رو به گسترش است، سخن نگفتن در این باب، بسیار غیرمسئولانه خواهد بود. در یکی دو دهه‌ی اخیر به دلایلی که در فصل پنجم مورد بحث قرار داده‌ام، روند فساد در دانشگاه‌ها رو به فزونی نهاده است.

@Scienceguybooks

ریاضیات از کجا می‌آید؟
جورج لیکاف، رافائل ای نونیس
جهانشاه میرزابیگی
انتشارات آگاه
#علم
قیمت: 85000 تومان
ممکن است کسی فکر کند ماهيت ايده‌هاي رياضی ساده و آشکار است، ايده‌هایی که رياضی‌دانان آن‌ها را آگاهانه اختيار ميکنند. از اين ديدگاه، نمادهای عادی و صوری در توصيف ماهيت و ساختار ايده‌های رياضی چيزی کم ندارند. اگر اين گفته درست باشد، حجت بر همگان تمام است. اما آن‌هایی از ما که ماهيتِ مفاهيم را از ديدگاه علوم شناختی مطالعه ميکنيم، از پژوهش در آن رشته ميدانيم که مطالعه‌ی ايده‌های انسانی کار چندان ساده‌ای نيست. ايده‌های انسان تا حد خيلی زيادی ريشه در تجربه حسی-حرکتی ما دارند. ايده‌های انتزاعی انسان از ساز و کارهای شناختی دقيقا فرمول بندی پذير، مانند استعاره‌های مفهومی که شيوه‌های استدلال را از تجربه‌ی حسی-حرکتي وارد ميکنند، استفاده ميکند. اين همواره يک پرسش تجربی بوده است که ايده‌های انسان، اعم از رياضي يا غير، دقيقا چگونه‌اند. پرسش مرکزی ما اين است:
علوم شناختی چگونه ميتواند دقت نظام‌مند علمی را که خارج از دقت خود رياضيات است، وارد قلمرو ايده‌های رياضی انسان بکند؟ وظيفه ما اين است که به دقيق‌سازی آنچه خودِ رياضيات نميتواند، کمک کنيم. يعنی ماهيت ايده‌های رياضی.
ليکاف و نونيس در این کتاب استدلال ميکنند که چيزی خارج از ساختارهای تفکر، که ناشی از ذهن متجسم است (و ما از همين ساختارها برای اثبات اينکه رياضيات به نحوی فراتر از زيست شناسي است، استفاده ميکنيم) وجود ندارد و نشان ميدهند که ايده‌های فلسفی و رياضياتی در پرتو ذهن متجسم درک ميشوند.
@Scienceguybooks

مواجهه با داروین
عادل زیادات، امیرمحمد گمینی
نشر کرگدن
#تاریخ #نظریه_تکامل
قیمت: 40000 تومان
نظریه‌ی تکامل چگونه توانست اذهان را از انجمن‌های علمی انگلستان تا کوچه‌های قاهره و کربلا و تهران، متوجه خود کند؟ این نظریه چه عکس العمل‌هایی میان منادیان ایدئولوژی‌ها و جهان بینی‌های مختلف برانگیخت؟ برخی در مواجهه با آن برطبل انکار کوفتند و برخی دیگر همه چیز را در پایش قربانی کردند، گروهی هم که نمی‌دانستند با آن چه کنند و مانده بودند با دوست مواجه‌اند یا دشمن از خود پرسیدند: علم جدید را سر آن است که شالوده‌ی عقاید کهن را نابود کند یا خود تکیه‌گاهی است برای احیای حقایق سنتی؟
داستان مواجهه با نظریه تکامل در سرزمین‌های اسلامی، به ویژه روایت رویارویی سکولارها و مذهبیان عرب و عجم، اعم از مسیحی و مسلمان، داستانی شنیدنی است: رویارویی فکری افرادی که پس از قرن ها بحث و مناظره‌های نظری، اعم از بحث های فرقه‌ای و کلامی، اکنون با چالشی نوین روبه‌رو شده بودند، چالشی که میراث عظیم افکار قرون میانه را با شبیخونی پیشبینی ناپذیر تهدید می کرد.
@Scienceguybooks

راهنمای تفکر نقادانه— نیل براون، استوارت ام. كيلی
ترجمه کورش کامیاب، ویراسته هومن پناهنده
انتشارات مینوی خرد
#تفکر_نقادانه
قیمت: 45500 تومان
همگی ما در زندگی روزمره با انواع و اقسام ادعاها مواجه میشویم . یعنی کسانی که ادعاها را مطرح میکنند، میخواهند ما عقیده‌ایی را بپذیریم و یا کاری را انجام دهیم . ولی ما از کجا بدانیم که از میان این همه ادعا کدام ادعا را باید پذیرفت و کدام را رد کرد؟ آخر پذیرفتنِ هر عقیده یا انجام دادن هر کاری میتواند پیامدهای مثبت و منفی زیادی برای شخص یا جامعه‌مان داشته باشد و اگر بخواهیم گرفتار پیامدهای منفیِ ناشی از عقاید و کارهای خود نشویم، پیش از پذیرفتن هر عقیده یا انجام دادن هر کاری، باید به کمک ابزارهایی، عقلانی بودن یا نبودن آن عقیده یا کار را محک بزنیم. "تفکر نقادانه" این ابزارها را در اختیار ما قرار میدهد. اين كتاب بجز آشنا كردنِ خواننده با سؤال‌های نقادانه و نحوه ی كاربرد آن‌ها، هدف مهم ديگری هم دارد و آن مهارت يافتنِ خواننده در تفكر نقادانه است. مهارت يافتنِ خواننده در تفكر نقادانه، تمرين بسيار زيادی لازم دارد و برای همين در اين كتاب مثال های زيادی مطرح شده است تا فرصت تمرين كردن به خواننده داده شود. البته از آنجا كه اين كتاب برای مخاطب عام نوشته شده، در آن از مسائل تخصصی و پيچيده خبری نيست، بلكه مثال ها و تمرين‌های آن تقريباً ملموس است.

پ.ن: این روزها که در رابطه با اوضاع و احوال نابسامان فعلی از هر دری سخنی میشنویم و هزاران تفسیر و تحلیلِ با بار ارزشی مثبت و منفی و دروغ و مغالطه و... مغز نامتکامل ما رو بمبارون میکنن! لزوم یادگیری تفکر صحیح و عاری از خطا (یا حداقل با درصد خطای پایین!)، مشهوده.
اینکه با مسائل مختلفی که از این ور و اونور میشنویم هیجانی برخورد نکنیم، افراد و موضوعات رو سیاه و سفید نبینیم و درکل بتونیم تحلیل و نتیجه‌گیری به دور از هیجانات درونی داشته باشیم، نیاز به یادگیری تفکر نقادانه‌ داره. با هشتگ #تفکر_نقادانه میتونین منابع دیگه‌ای که قبلا توی کانال گذاشتم رو ببینین.
@Scienceguybooks

Imagine there's no heaven
It's easy if you try
No hell below us
Above us only sky
Imagine all the people
Living for today... Aha-ah...

Imagine there's no countries
It isn't hard to do
Nothing to kill or die for
And no religion, too
Imagine all the people
Living life in peace... You...

You may say I'm a dreamer
But I'm not the only one
I hope someday you'll join us
And the world will be as one

Imagine no possessions
I wonder if you can
No need for greed or hunger
A brotherhood of man
Imagine all the people
Sharing all the world... You...

You may say I'm a dreamer
But I'm not the only one
I hope someday you'll join us
And the world will live as one

گفت‌وگوهایی فلسفی بین فیزیکدانی که بخاطر دلایل اخلاقی از شغلش استعفا کرده، سیاستمداری که در رقابت انتخاباتی اش شکست خورده و شاعری که دوست نزدیک این سیاستمدار و از مخالفانش است.
Mindwalk (1990)
#فیلم_پیشنهادی
@Scienceguybooks

معمای زندانی
ویلیام پاندستون
عباس‌علی کتیرایی
انتشارات مازیار
#علم #ادبیات
قیمت: 30000 تومان
نویسنده در خلال توضیح تاریخچه‌ی نظریه بازی و زندگی‌نامه‌ی جان‌فون‌نویمان بنیان‌گذار آن، به شرح مفاهیم این نظریه می‌پردازد و آن‌ها را با زبانی ساده برای مخاطب عام ارائه می‌دهد. این نظریه که با کمک زبان ریاضیات به تحلیل و بررسی روش‌های رقابت و همکاری بین موجودات هوشمند می‌پردازد، شاخه‌ای از ریاضیات کاربردی است که در رشته‌های مختلف از قبیل زیست‌شناسی، علوم سیاسی، بازاریابی، فلسفه، علوم اجتماعی و... کاربرد دارد. کتاب برای آشنایی با این نظریه و درک مفاهیم آن می‌تواند شروع خوبی باشد. شاید در آینده منابع بیشتری در این زمینه و به صورت تخصصی‌تر معرفی کردم. خواندن این کتاب برای فهم بهتر منابع آینده که احتمالا ثقیل الفهم‌تر هستند می‌تواند راهگشا باشد!
@Scienceguybooks

من اینجا بس دلم تنگ است و هر سازی که می‌بینم بدآهنگ است...

خیلی وقت بود بی‌صبرانه در انتظار انتشار نسخه‌ی فارسی یکی از آثار دنیل دنت (از باکتری تا باخ) بودم که به همت آقای دکتر عطا کالیراد ترجمه شده بود. بعد از کلی انتظار همین چند دقیقه‌ی پیش متوجه شدم که وزارت ارشاد (از یوژوآل!) مجوز چاپ نداده.
یحتمل از نظر دوستان عرزشیِ ارشاد، این اثر مصداق تهاجم فرهنگی و دارای آموزه‌های الحادی و مخرب غربی و کلی صفت مذموم و منفیِ ارزش‌گذاری شده‌ی دیگه است...
البته در مملکتی که یکی از کتب پایه‌ی پزشکی رو در استانبولی آتیش میزنن و هیچ‌کس ککش هم نمیگزه، ندادن مجوز شاید یکجور لطف محسوب بشه برای نویسنده و صاحب اثر!

دوستان محترمی که در این بازی‌های تفتیش عقایدی دست دارین، واهمه‌ی شما از یک کتاب علمی-فلسفی، امیدبخش ماست...
@Scienceguybooks

اگه میخواید یک کلاس مملو از علاقه به علم ببینید می‌تونید با بچه‌های مهدکودک یا کلاس اولی‌ها صحبت کنید. اون‌ها سوالات پرمغزی می پرسند:
خواب دیدن چیه؟
انگشت پا به چه درد می‌خوره؟
چرا ماه گرده؟
جهان کِی بوجود اومده؟
چرا چمن سبز رنگه؟
این‌ها سوالات بنیادی و عمیقی‌اند که از این بچه‌ها سرچشمه میگیره. حالا برید با بچه های سال آخر دبیرستان صحبت کنید، هیچ نشونه‌ای از این کنجکاوی رو نمیبینید!
یک اتفاق غیرقابل وصف و وحشتناک بین مهدکودک و دبیرستان افتاده...

"کارل سِیگِن"
#Quote
@Scienceguybooks

علم تکامل و جامعه
محمد صبور، حمیده علمی غروی
انتشارات خانه زیست‌شناسی
#علم
قیمت: 20000 تومان
این کتاب شامل مجموعه مقالاتی است درباره‌ی تاثیری که آگاهی عمیق از فرایند تکامل بر جهان‌بینی و آسایش آدمی داشته است. این مجموعه را گروهی از صاحب‌نظران در زمینه علمی و پژوهشی، پدید آورده‌اند و هدف آنان افزودن بر دانش و بینش دست اندرکاران تربیت علمی و همچنین بر آگاهی نسل جوان است. این مقالات ابتدا در همایش سالانه "مجمع ملی دبیران زیست‌شناسی" آمریکا خوانده شدند و سپس آن‌ها را به صورت کتاب تدوین کردند. این کتاب مختصر به ذکر جزئیات فرایندهای پیچیده نپرداخته و مقدمه‌ای است که امید می‌رود نسل جدیدی را که پیشگام تربیت علمی‌اند، یاری دهد. در فصل هایی از کتاب به بخشی از کاربردهای نظریه تکامل مثل کشف داروهای نو و حل مسائل جنایی و... اشاره شده است.
@Scienceguybooks

Lately I'm not feeling like myself
When I look into the glass, I see someone else
I hardly recognize this face I wear
When I stare into her eyes, I see no one there
Lately I'm not feeling like myself
Lately I've been losing all my time
All that mattered to me slipped my mind
Every time I hit another town
strangers appear to lock me down
Lately I've been losing all my time
The mystery that no one knows
Where does love go when it goes?
Lately words are missing from now on
Vanished in the haze of love gone wrong
There's no future, there's no past
In the present, nothing lasts
Lately someone's missing from now on
The mystery that no one knows
Where does love go when it goes?
The mystery that no one knows
Where does love go when it goes?

ناواردی ذاتی به ریاضیات و توسعه‌ی باورهای غلط
🖊میلاد مصطفوی

یکی از ویژگی‌های جالب‌توجه مغز آدمیزاد، دیدنِ الگو جاییه که الگویی وجود نداره. یعنی اگه از یک مجموعه‌ی تصادفی به اندازه کافی داده داشته باشیم، می‌تونیم الگوهای معناداری ببینیم که فقط و فقط برساخته‌ی مغز هستن. مثال ساده‌‌ش توزیع ستاره‌ها توی فضاس که یک مجموعه‌ی تصادفی رو بوجود میاره و ما از این مجموعه با داده‌های زیاد، صورت‌های فلکی که همون الگوها باشن رو استخراج می‌کنیم. درحالی که این صورت‌های فلکی وجود خارجی ندارن و برساخته‌ی مغز هستن.
ریاضی دان‌ها به این پدیده میگن توهم خوشه‌بندی (clustering illusion) و علت تکاملش هم مزیت زیستیش بوده که با صرفِ انرژی کم، اطلاعات مفیدی رو برای موجود زنده به ارمغان می‌آورده. ولی ازونجایی که طبیعت طراحِ هوشمند نیست! یک‌جای دیگه‌ی کار میلنگه و اون هم درک افتضاح ما از احتمالات و پدیده‌های تصادفیه. درواقع فهمِ معمول و متعارفمون از تصادفی بودن با معنای واقعی اون خیلی فرق میکنه.
وقتی دوتا رویداد باهم اتفاق می‌افتن مغز ما همزمانیِ صرف رو غیرمحتمل درنظر می‌گیره و اینطور نتیجه‌گیری میکنه که حتما علت ناشناخته و مرموزی توی قضیه دخیله!
مثلا خواب دوستی رو میبینین و چندروز بعد ایشون دار فانی رو وداع میگه و به لقاءالله می‌پیونده! این همزمانی به ظاهر خیلی عجیب و غیرمحتمله ولی واقعیت اینه که اگه این همزمانی‌ها اتفاق نمی‌افتاد، اونوقت غیرمعمول و مستلزم توضیح بود!
بذارین با یه مثال قضیه رو بررسی کنیم (به بزرگی اعدادی که در ادامه میان دقت کنین). به طور میانگین آدمیزاد در روز 5 خواب می‌بینه که با یه حساب سرانگشتی میرسیم به عدد 1825 خواب در سال. حالا اگه بگیم فقط ده درصد این خواب‌ها رو یادمون می‌مونه، هر فرد چیزی حدود 182 خواب رو به‌خاطر میسپاره. اگه جمعیت آمریکای جهان‌خوار رو در نظر بگیریم تقریبا 300 میلیونه که باز با یه عمل ضرب ساده می‌بینیم حدودا 54میلیارد خواب به صورت سالانه در اذهان آمریکایی‌ها ثبت میشه. براساس آمار هر فرد تقریبا 150 نفر رو میشناسه که با توجه به جمعیت آمریکا 45 میلیارد شبکه‌ی اجتماعیِ بین فردی شکل می‌گیره. حالا با درنظر گرفتن نرخ مرگ و میر 2.4 میلیونی آمریکایی‌ها، اجتناب‌ناپذیره که بعضی از اون 54 میلیارد خواب درباره‌ی بعضی از این 2.4 میلیون مرگ باشه.
درکش سخته؟ نگران نباشین، شما تنها نیستین! گفتیم مغز واسه ادراک و فهمِ آمار و احتمالات و پدیده‌های تصادفی تکامل پیدا نکرده و توی این موارد به‌شدت ناتوانه. این ناتوانی را درمانی‌ست ریاضیاتی به نام"قانون اعداد بزرگ"! درواقع درک شهودیِ احتمال اعداد بزرگ برای ما سخته. به یک مثال دیگه دقت کنین:
"احتمال اینکه یک نفر دوبار برنده‌ی قرعه‌کشی شود چقدر است؟"
در نگاه اول اکثر ما فکر می‌کنیم این احتمال ناچیز و نزدیک به صفره. ولی کافیه همه‌ی افرادی رو که توی همه قرعه‌کشی‌ها شرکت میکنن در نظر بگیریم، در این صورت می‌بینیم که این احتمال نسبتا زیاده و این مغز نامتکامل! ماست که احتمال وقوع رخدادها رو دست کم می‌گیره. برای ملموس‌تر شدن قضیه میشه به کار استیون ساموئلز و جرج مک‌کیب اشاره کرد. این دو ریاضی‌دان احتمال اینکه یک نفر دوبار برنده‌ی یک مسابقه‌ بخت‌آزمایی بشه رو توی یک بازه زمانی 4 ماهه محاسبه کردن و به احتمال 1 به 30 رسیدن!
مثال دیگه از باگ‌های مغزی، کتاب "رموز کتاب مقدس" نوشته‌ی مایکل دورسنینه. اون سعی داشت با استفاده از یک الگوریتم کامپیوتری نشون بده که نظم‌های عددی خاصی توی کتاب مقدس وجود داره و این رو نشان حقانیت و الوهیت کتاب مقدس دونست. داستان از این قراره:
"توی مزمور 46 از کتاب مقدس نسخه‌ی شاه جیمز که توی 46 سالگی شکسپیر چاپ شده، 46مین کلمه از ابتدای این مزمور shake و 46مین کلمه از انتها spear است. که این دو کلمه کنار هم اسم شکسپیر رو تداعی میکنن!"
جل‌الخالق! نه؟! ولی اشتباه نکنین، درواقع باید گفت جل‌التکامل!
نمونه‌ی وطنی اینجور ادعاها فراوونه. اعجاز عددی قرآن، تعبیر خواب خانم همساده، غیب‌گویی دعانویس‌ محل، باور به شانسِ بد و خوب و...
مثال‌های بیشتر رو اینجا و اینجا ببینین.
یکی از سوال‌هایی که توی این موارد باید از خودمون بپرسیم و هیچوقت نمی‌پرسیم اینه که:
احتمال وقوع یک هم‌زمانی عجیب و غریب چه‌قدره؟
مسلما با توجه به اینکه امکان داره همزمانی‌های بالقوه‌ی زیادی توی یک بازه زمانی مشخص رخ بده، بنابراین امکان وقوع یک همزمانی با احتمال بسیار کم مثل این نمونه، به طور مرتب وجود داره!
مخلص کلام اینکه ریاضی و احتمالات برای فهم جهان ضروریه. بیشتر بهش فکر کنیم. حالا اگه عمری بود برای مطالعه بیشتر کتاب هم معرفی میکنم.


با تغییر از کتاب:
ذهن فریبکار شما / استیون نولا و
Skepticism 101 how to think like a scientist / Michael Shermer

@Scienceguybooks

چرا همیشه فکر می‌کنیم حق با ماست، درحالی که اکثر اوقات اینطور نیست؟
چرا حقایق نظر ما رو تغییر نمیدن و حتی وقتی مشاهدات جدیدی رو در تناقض با دیدگاه‌های قبلی خودمون می‌بینیم، سعی می‌کنیم این مشاهدات رو نادیده بگیریم و انکار کنیم، یا حتی‌المقدور اون‌ها رو با باورهای قدیمی خودمون مطابقت بدیم؟

پیشنهاد می‌کنم صحبت‌های جولیا گَلِف (julia galef) که در همین راستاست رو بارها و بارها ببینین و دیدنش رو به تمام افرادی که می‌شناسین (فارغ از دیدگاه و باوری که دارن) توصیه کنین.
باشد که ذره‌ای تحرک ذهنی ایجاد کنیم!
@Scienceguybooks

هم‌تکاملی کرونا و انسان


در سال 1859، یعنی همان سالی که داروین نخستین ویراست از کتاب منشاء انواع را چاپ کرد، اروپایی‌ها 12 جفت خرگوش وارد استرالیا کردند. 50 سال بعد جمعیت عظیم تکثیریافته‌ی خرگوش‌ها در سراسر استرالیا تهدیدی جدی برای کشاورزی و دامپروری آن کشور شد. دولت تصمیم گرفت کاری اساسی کند. بنابراین خرگوش‌ها را به میکسوما ویروس که برای خرگوش‌ها بسیار کشنده است آلوده کرد. اکثر خرگوش‌ها مردند و تنها دو دهم درصدشان که مقاومت بهتری داشتند باقی ماندند. خرگوش‌های باقی مانده زاد و ولد کرده و زیاد شدند.

مدتی بعد ویروس دوباره و این‌بار بدون اقدامی از طرف دولت شایع شد اما این‌بار درصد بیشتری از خرگوش‌ها (ده درصد) زنده ماندند. داستان ادامه یافت و در همه‌گیری سوم تنها پنجاه درصد خرگوش‌ها مردند.

توضیح ساده‌ای برای این پدیده وجود داشت. سیستم ایمنی خرگوش‌ها طی چند نسل برای مواجهه با میکسوما ویروس قوی شده بود. اما علت دیگری هم درکار بود: «ویروس‌ها نیز کشندگی خود را تعدیل کرده بودند!» چرا؟ چون درصورتی‌که همه‌ی خرگوش‌ها می‌مردند دیگر جایی برای زندگی خودشان وجود نداشت! بنابراین در این مورد به مرور زمان شاهد هم‌تکاملی ویروس‌ها و خرگوش‌ها شدیم.

داستان‌های مشابهی طی صدها میلیون سال گذشته وجود داشته است. ویروس‌ها زندگی مستقلی ندارند و همواره به موجودات دیگری وابسته‌اند.

داستان هم‌تکاملی انسان‌ها و خانواده‌ی کروناویروس‌ها تاریخچه‌ای بسیار طولانی‌ دارد. برخی از اعضای خانواده‌ی کروناویروس چنان برای انسان‌ها آشنا هستند که دیگر از آنها نمی‌هراسیم. ویروس سرماخوردگی از جمله‌ی آنهاست. برخی هم مانند سارس و مرس و کووید 19 هنوز چندان برای انسان‌ها آشنا نیستند که به مرور این آشنایی صورت می‌گیرد. هم سیستم ایمنی ما قوی‌تر می‌شود و هم آنها از کشندگی خود می‌کاهند. اگر چنین نکنند مزرعه‌ای هشت میلیاردی را برای پرورش خود از دست می‌دهند. صد البته این کار آنها آگاهانه نیست. دلیل؟

طی تاریخ تکامل گونه‌های بسیار زیادی منقرض شده‌اند. شکست در هم‌تکاملی میزبان‌ها و میکروب‌ها یکی از علل انقراض‌های قبلی بوده است. کافی است بدانیم که از هر یکصدهزار گونه‌ای که طی فرایند تکامل به‌وجود آمده‌ تنها یکی باقی مانده است. یعنی ناممکن نیست که در آینده ویروسی بتواند نسل انسان را منقرض کند؛ چنانکه طی میلیونها سال گذشته نسل بسیاری از گونه‌ها را منقرض کرده‌اند و در نتیجه‌ی آن خودشان نیز منقرض شده‌اند.

مطابق این منطق حاکم بر کار ویروس‌ها، می‌توان گفت کسانی که طی هفته‌های آتی به کووید 19 مبتلا شوند احتمالا با سوش‌های رام‌تری مواجه خواهند شد زیرا مطمئناً کووید 19 ویروسی نیست که بتواند نسل انسان را منقرض کند. کشندگی آن تنها دو درصد است.

در آینده نیز خانواده‌ی کروناویروس احتمالا عضو کشنده‌ی جدیدی را معرفی خواهد کرد و روایت هم‌تکاملی انسان‌ها و ویروس‌ها ادامه می‌یابد یا شاید هم در نقطه‌ای قطع شود. احتمال قطع شدن آن با پیشرفت در علم کمتر می‌شود. اگر قرار باشد موجودی نسل انسان را منقرض کند به احتمال بیشتر خود اوست که چنین خواهد کرد!

درحال حاضر به جاست بیش از نگرانی از همه‌گیری‌های جهانی و انقراض نسل انسان، نگران افراد مبتلایی باشیم که در فضای رسانه‌ای کنونی سخنی از آنها نیست و در انزوا با مرگ دست و پنجه نرم می‌کنند.

مبتلایانی که نامشان را می‌شنویم سرشناس‌هایی هستند بهره‌مند از بهترین امکانات پزشکی که در همه‌گیری‌های آینده نیز منقرض نخواهند شد.

@evophilosophy
هادی صمدی

من ترس و اضطراب این روزهای مردم را درک نمی کنم!! کرونا ویروسی است با ۳ درصد مرگ!! آن هم مرگ جسمانی!
ما سال هاست که با شیوع گسترده ویروس های مرگبار فکری دست به گریبانیم!!
سال های سال است که جولان دادن مشتی «شبه متفکر لمپن» در فضای فکری جامعه و آلوده کردن هوای خوش عطر اندیشه را می بینیم و نمی ترسیم!! ما سال هاست که از دیدن «لولوخورخوره های توهم توطئه» که قاذورات ذهن مریضشان را به نام تحلیل و تفکر در چشمه ی شفاف اندیشه ورزی این سرزمین خالی می کنند مضطرب نمی شویم!!
یک بار دیگر برگردید و کلیپ های دفاع چهار قبضه ی همین «مردک خر رنگ کن چاچول باز شبه متفکر» را از طب اسلامی و تبریزیان ببینید و بشنوید تا بدانید که ابتذال فکر و احتضار اندیشه و «مصاف!» با علم و حقیقت یعنی چه!!
کرونا دیر یا زود کاسه کوزه اش را جمع می کند و می رود!! ما باید فکری به حال ویروس هایی کنیم که اندیشه را می میرانند!!...


ای عجب دلتان بنگرفت و نشد جانتان ملول
زین هواهای عفن زین آب های ناگوار



🖌👤 افشین احمدپور(متخصص قلب و عروق)



❤️ @elmdinkhorafeh

پیش‌بینی‌های سیاسی
بروس بوئنو د مسکیتا
محسن عسکری جهقی
نشر ثالث
قیمت: 48500 تومان
#علم #سیاست
رهبران اقتدارگرا در عمل و کمابیش برای حفظ قدرت خود تنها به بخش کوچکی از جامعه نظیر جمعی از ژنرال‌های ارتش، مدیران عالی‌رتبه و همین طور فامیل و وابستگان خود متکی‌اند تا از حضور آن‌ها در قدرت حمایت کنند. از آنجا که رهبران اقتدارگرا برای ماندن در قدرت تنها به حمایت جمع کوچکی از افراد جامعه محتاج‌اند به راحتی می‌توانند به آن‌ها باج دهند و در مقابل نیز آن جمع کوچک به واسطه مزایا و ثروتی که از این طریق به دست می‌آورند هیچ‌گاه حاضر نمی‌شوند رهبر اقتدارگرای آن‌ها از حکومت خلع شود، چون در آن صورت آن‌ها نیز از مزایا محروم می‌شوند. آن ها هر کار از دستشان برآید انجام می دهند تا رئیس همچنان در قدرت بماند . به همین جهت شهروندان را به شدیدترین وجه ممکن سرکوب، مطبوعات آزاد را ساکت و معترضان را به‌ شدت تنبیه می‌کنند. آن‌ها با انواع شکنجه، قتل و آزار و اذیت تلاش می‌کنند رئیس همواره در جایگاه ریاست باقی بماند و این روند مادام که حق حساب آن‌ها برسد و سبیلشان چرب شود ادامه خواهد داشت.
نویسنده هدف اصلی خود در این کتاب را پیش‌بینی و مهندسی آینده بیان می‌کند. او شرح می‌دهد که می‌توان اقدامات و رفتارهای سیاسی و اجتماعی که مثال زده شد را پیش‌بینی کرد. می‌توان آینده را پیش‌بینی کرد و از آن مهم‌تر می‌توان با آرایش و چینش دقیق مشوق‌ها، انگیزه‌ها و دستکاری آن‌ها و با درنظر گرفتن مجموعه وسیعی از متغیرها و عناصر تأثیرگذار، آینده را به طور خارق‌العاده‌ای مهندسی کرد، زیرا این کار به فرایند تصمیم‌گیری در ذات انسان باز می‌گردد. وی تأکید می‌کند که مهندسی آینده کار آسانی نیست و ادعایش نه سنخیتی با پیش‌گویی‌های گُنگ و بی‌پایه و اساس رمالان و ذهن‌خوان‌ها دارد و نه حتی مبتنی بر روایات تاریخی و بازخوانی آن‌ها است. بلکه در این کار از اصولی علمی و الگو‌های پیچیده در زمینه نظریه بازی‌ها بهره می‌برد.
همانطور که گفته شد موضوع کتاب، پیش‌بینی تمام و کمال آینده (پیش‌گویی) نیست! درواقع با توجه به تعدد قوانین و پارامترهای دخیل در اجرای یک فرایند آشوبناک مثل دنیای سیاست چنین ادعایی دور از احتمالات است و در بهترین حالت فقط می‌توان مراحل نزدیک را بر اساس محاسبات پیش‌بینی کرد.

@Scienceguybooks

در روزهای اخیر ، ادعاهای بی دلیل و غیر علمی فراوانی مبنی بر بیوتروریستی بودن پاندمی کرونا ویروس در رسانه های ما مطرح شده است!! با اینکه استدلال های مطرح شده توسط مدعیان بیشتر به فکاهیات شبیه است اما در این سخنرانی کوشش کرده ام که این ادعا را با استفاده از روش «استنتاج از راه بهترین تبیین» مورد بررسی قرار داده و پوچ بودن ادعای مطرح شده را نشان دهم.

👤🖌 دکتر افشین احمدپور(متخصص قلب و عروق)


❤️ @elmdinkhorafeh