کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران – Telegram
کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران
23.6K subscribers
7.58K photos
295 videos
3.27K files
4.74K links
وب سايت کتابخانه مرکزی:
Library.ut.ac.ir

آدرس:
خیابان انقلاب، خیابان ۱۶ آذر، داخل پردیس مرکزی دانشگاه تهران، کتابخانه مرکزی، مرکز اسناد و تامین منابع علمی.
Download Telegram
کتابخانه‌های جهان در ۲۰۲۵: افزایش پذیرش هوش مصنوعی و نیاز به سواد دیجیتال

گزارش Pulse of the Library 2025 که بر اساس نظرسنجی جهانی از بیش از ۲۰۰۰ کتابدار از ۱۰۹ کشور تهیه شده است، نشان می‌دهد که کتابخانه‌ها در سراسر جهان در حال پذیرش تدریجی فناوری‌های نوین، به‌ویژه هوش مصنوعی (AI) هستند و این روند نسبت به سال گذشته افزایش یافته است. طبق این گزارش، ۶۷ درصد کتابخانه‌ها در حال بررسی یا اجرای ابزارهای هوش مصنوعی هستند که این رقم نسبت به ۶۳ درصد در سال ۲۰۲۴ افزایش یافته است.
یافته‌ها نشان می‌دهد کتابخانه‌هایی که بر توسعه سواد هوش مصنوعی برای کارکنان خود سرمایه‌گذاری می‌کنند، اعتماد و آمادگی بیشتری در به‌کارگیری این فناوری‌ها دارند؛ سواد دیجیتال در زمینه اخلاق و کیفیت داده‌های تولیدشده توسط AI از اولویت‌های اصلی است.
گزارش همچنین به گپ ادراکی میان کارکنان ارشد و سایر کتابداران اشاره دارد؛ مدیران ارشد معمولاً بر بهبود کارایی عملیاتی با کمک AI تمرکز دارند و درک بالاتری از اصطلاحات فنی دارند.
چالش‌های عمده شامل محدودیت‌های بودجه، نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی و امنیت، و نیاز به آموزش‌های ساختارمند برای توسعه مهارت‌های مرتبط با هوش مصنوعی است.
در ۲۰۲۵، کتابخانه‌ها نه‌تنها به دنبال پشتیبانی از یادگیری و پژوهش با کمک AI هستند، بلکه قصد دارند وظایف اداری و خدمات کاربری را نیز با این فناوری بهبود بخشند.
گزارش نشان می‌دهد که پیشرفت در اجرای AI در اروپا و آسیا سریع‌تر از ایالات متحده است، جایی که خوش‌بینی نسبت به مزایای AI کمتر گزارش شده است.
علاوه بر این، اهداف استفاده از AI در کتابخانه‌ها نسبت به سال گذشته افزایش یافته و نشان می‌دهد که این فناوری در حال تبدیل شدن به ابزار مهمی در استراتژی عملیاتی کتابخانه‌هاست.
تمرکز بیشتر بر آموزش حرفه‌ای، توسعه مهارت‌ها و مدیریت تغییر برای بهره‌برداری مؤثر از هوش مصنوعی ضروری ارزیابی شده است.
در مجموع، این گزارش حکایت از تبدیل تدریجی کتابخانه‌ها به فضاهای اطلاعاتی پیشرفته‌تر دارد که با هوش مصنوعی و سواد دیجیتال به آینده‌ای نوین در خدمات اطلاع‌رسانی و آموزشی گام می‌گذارند.

منبع: Clarivate، منتشرشده ۳۰ اکتبر ۲۰۲۵

https://clarivate.com/pulse-of-the-library/


https://news.1rj.ru/str/UT_Central_Library
تحول دانشگاه‌ها با فناوری دوقلوی دیجیتال: از مدیریت انرژی تا شبیه‌سازی بحران
فناوری دوقلوی دیجیتال که نسخه‌های مجازی و داده‌محور از فضاهای واقعی ایجاد می‌کند، به‌طور فزاینده‌ای در دانشگاه‌ها برای بهبود مدیریت و برنامه‌ریزی عملیاتی به‌کار گرفته می‌شود و نتایج قابل‌توجهی در بهینه‌سازی مصرف انرژی، نگهداری و ارتقای کارایی ارائه می‌دهد.
این فناوری با تلفیق اطلاعات مکانی، داده‌های ایستا درباره دارایی‌ها (مانند نوع سیستم‌های تهویه و تاریخچه سرویس‌دهی) و داده‌های زنده از حسگرها، سیستم‌های انرژی و شبکه‌های وای‌فای، مدل‌های دقیق و تعاملی از محیط فیزیکی دانشگاه‌ها می‌سازد که برای تحلیل و تصمیم‌گیری مورد استفاده قرار می‌گیرند.
بسیاری از دانشگاه‌های برجسته مانند Arizona State University، Georgia Southern University و University of Texas at Austin در پروژه‌های مقیاس‌بالای دوقلوی دیجیتال سرمایه‌گذاری کرده‌اند تا عملیات زیرساختی و برنامه‌ریزی‌های راهبردی خود را تقویت کنند.
علاوه بر این، قابلیت‌های شبیه‌سازی دوقلوی دیجیتال امکان مدلسازی سناریوهای بحرانی مانند بلایای طبیعی را فراهم می‌آورد، به طوری که دانشگاه‌ها می‌توانند پاسخ‌های احتمالی و اثربخشی راهکارهای مختلف را پیش از وقوع واقعی بسنجند.
تحولات اخیر در دوقلوی دیجیتال نشان می‌دهد که این فناوری می‌تواند چرخه تصمیم‌گیری عملیاتی در دانشگاه‌ها را از واکنشی به پیش‌بینانه تغییر دهد و به یکی از ابزارهای کلیدی در مدیریت هوشمند محیط‌های دانشگاهی تبدیل شود.
منبع: وب‌سایت GovTech، منتشرشده در 11 دسامبر 2025
https://www.govtech.com/education/higher-ed/digital-twins-are-changing-university-campus-operations


https://news.1rj.ru/str/UT_Central_Library
انتشار راهنمای جامع «صحت‌سنجی پژوهش» برای توانمندسازی پژوهشگران جوان

Taylor & Francis و سازمان Sense about Science به‌تازگی یک راهنمای کاربردی درباره صداقت پژوهشی منتشر کرده‌اند که با مشارکت پژوهشگران اوایل مسیر حرفه‌ای تدوین شده و هدف آن ترویج رفتارهای پژوهشی اخلاقی و قابل‌اعتماد است.
این ابزار آموزشی به‌صورت گام‌به‌گام در پنج مرحله‌ی کلیدی چرخه پژوهش شامل طراحی پژوهش، اجرای آن، توسعه مقاله، داوری همتا و انتشار نتایج راهنمایی‌های عملی را ارائه می‌دهد تا پژوهشگران از اشتباهات اخلاقی رایج جلوگیری کنند.
صداقت پژوهشی به معنای رعایت استانداردهای علمی در تمام مراحل پژوهش است و از بنیادهای اعتماد عمومی به علم محسوب می‌شود؛ فقدان آن می‌تواند اعتبار علمی را تضعیف کند و پیامدهای منفی برای جامعه داشته باشد.
این راهنما با توجه به ترس‌ها و چالش‌های واقعی پژوهشگران جوان تهیه شده و نکات روشن درباره موضوعاتی مانند تعیین اعتبار مشارکت در تألیف، مفهوم سرقت علمی (plagiarism) و چگونگی رسیدگی به نگرانی‌های مرتبط با صداقت پژوهشی در مقاله‌های منتشرشده ارائه می‌کند.
این مجموعه تصریح می‌کند که صداقت علمی فراتر از رعایت قوانین است و به درک اصول اخلاقی، شفافیت و پاسخ‌گویی در همه مراحل پژوهش نیاز دارد.
ابزار مذکور با بهره‌گیری از دیدگاه پژوهشگران نوپا و مشاوره دفتر صداقت پژوهش بریتانیا (UKRIO)، تلاش دارد تا دانش کاربردی و قابل اجرا برای تقویت فرهنگ پژوهشی صادقانه فراهم کند.
این راهنما به‌صورت فایل PDF در وب‌سایت Sense about Science در دسترس است و می‌تواند منبع آموزشی مهمی برای پژوهشگران در تمامی رشته‌ها باشد.
در مجموع، انتشار این toolkit بخشی از یک تلاش گسترده‌ برای پاسداشت ارزش‌های علمی و ارتقای کیفیت پژوهش‌ها در عصر چالش‌های اطلاعاتی و فناوری است.
منبع: Taylor & Francis news، منتشرشده در ۴ دسامبر ۲۰۲۵

https://newsroom.taylorandfrancisgroup.com/research-integrity-toolkit/

https://news.1rj.ru/str/UT_Central_Library
Persian ms 51 آلبوم نقاشی و خط.pdf
1.5 MB
- آلبوم نقاشی و خط؛
- دستنویس شمارهٔ Persian ms 51،
- متعلق به کتابخانهٔ دانشگاه منچستر.

https://news.1rj.ru/str/moqattae
🔹پیام دکتر ژاله آموزگار در پی درگذشت استاد دکتر صفی‌نژاد

https://news.ut.ac.ir/fa/news/51902


@UT_NEWSLINE
وقف نامه یک دانگ و نیم از سه دانگ یک قریه به همراه یک طالار برای لوازم تعزیه داری و روضه خوانی از 1306ق
از اسناد کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران
@UT_Central_Library
عریضه میرزا علی اصفهانی خطاط با اشاره به پیشرفتی که در پیشبرد این خط داشته، به شاه، برای کمک
از اسناد کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران
@UT_Central_Library
تصدق حضور مبارکت گردم
پس از تقدیم ارادت محترما
خاطر مبارک را تصدیع می دهم که فدوی سید احمد پسر معین السادات از رشت با اسب پست به قم رفتم. بعد از دعاگویی مریض شدم. به هر نهوی [کذا] بود خودمان را به طهران رسانیدیم و خرجی ما هم تمام شد. گاری دیدیم که کرایه در رشت بگیرد، اما خرجی راه نداریم. تمنا از حضرت مستطاب عالی می نمایم که خرجی داده مرحمت فرموده که خودمان را به رشت برسانیم. شما راضی نشوید در این هوای سرد زمستان دو نفر از سرما و گرسنگی تلف بشویم. فردای قیامت دامان جدم را خواهم گرفت. مثل این که 2 غلام خریدید آزاد کردید.
@UT_Central_Library
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
نکته لطیف استاد دینانی در باره مرحوم علامه طباطبایی
امروز 4 دی ماه 1404 در فرهنگستان علوم، در دفتر آیت الله دکتر سید مصطفی محقق داماد، خدمت استاد دینانی بودم و این فیلم را گرفتم (جعفریان).

@UT_Central_Library

5 دی ماه 1313 زاد روز استاد دینانی
ولادتشان مبارک 🌹🌹🌹
میلاد عیسی مسیح (ع) بر هموطنان مسیحی مبارک
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
❥ ‌حکیم رودکی سمرقندی

شاد زی با سیاه چشمان، شاد!
که جهان نیست، جز فسانه و باد
زآمده شادمان بباید بود
وز گذشته نکرد باید یاد!
من و آن جعد موی غالیه بوی
من و آن ماهروی حورنژاد
نیک بخت آن کسی که داد و بخورد
شوربخت آن که او نخورد و نداد!
باد و ابر است این جهان، افسوس!
باده پیش آر، هر چه باداباد
شاد بوده‌ست از این جهان هرگز
هیچ کس تا از او تو باشی شاد؟
داد دیده‌ست از او به هیچ سبب
هیچ فرزانه، تا تو بینی داد؟

#رودکی_سمرقندی
❥ به بهانه ۴ دی‌ماه، روز گرامیداشت پدر شعر فارسی، حکیم رودکی سمرقندی.
💠 خوبان پارسی‌گو
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ
▪️شیدا مراد بایجانف،
نگهبان مجتمع آرامگاه رودکی:
«سال ۱۹۵۸، صدرالدین عینی و گراسیمف، پروفسور روس، محل گور استاد رودکی را دقیق کردند. ما، مردم فارسی‌زبان، افتخار می‌کنیم که همین‌ گونه فرد در دیار ما زاده شده‌است».
فیلم از صفحه محترم دکتر مهدی نوریان
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
محمد تقی دانش پژوه، ایرج افشار، کتابخانه مرکزی و .... بسیاری از صحنه های به یادماندنی دیگر.
@UT_Central_Library
تحول دیجیتال کتابخانه‌ها در ۲۰۲۵: هوش مصنوعی به‌عنوان ابزار ارائه خدمات و آموزش

در سال ۲۰۲۵، کتابخانه‌ها در سراسر جهان شاهد افزایش قابل‌توجه پذیرش فناوری هوش مصنوعی (AI) هستند، به‌طوری‌که حدود ۶۷٪ از مؤسسات کتابخانه‌ای در حال بررسی یا اجرای ابزارهای AI برای بهبود خدمات خود هستند، رقمی که نسبت به سال قبل رشد داشته است.
گزارش‌ها نشان می‌دهد که بسیاری از این کتابخانه‌ها هنوز در مرحله ارزیابی اولیه قرار دارند، اما تجربه عملی با ابزارها باعث افزایش خوش‌بینی و درک مزایای کاربردی AI شده است.
یکی از رایج‌ترین کاربردهای هوش مصنوعی در کتابخانه‌ها، چت‌بات‌های مبتنی بر پردازش زبان طبیعی است که خدمات راهنمایی، پاسخ به پرسش‌های معمول و دسترسی ۲۴ ساعته به اطلاعات را برای مراجعان فراهم می‌کنند. این چت‌بات‌ها به کاربران اجازه می‌دهند سؤال‌های خود را به زبان طبیعی مطرح کنند و بدون نیاز به دانش تخصصی از خدمات کتابخانه بهره‌مند شوند، که به افزایش دسترسی و رضایت مراجعان کمک می‌کند.
در حوزه فهرست‌نویسی و تولید فراداده (metadata)، هوش مصنوعی نیز به‌کار گرفته شده تا فرآیندهای زمان‌بر سنتی را تسهیل کند، اگرچه هنوز نیاز به بازنگری انسانی برای حفظ دقت و کیفیت وجود دارد. این شیوه‌های مشارکتی نشان می‌دهند AI ابزار کمکی برای کتابداران است و نه جایگزین کامل آن‌ها.
گزارش همچنین بر ضرورت سواد هوش مصنوعی در کارکنان کتابخانه‌ها تأکید دارد و نشان می‌دهد کتابخانه‌هایی که در توسعه مهارت‌های AI سرمایه‌گذاری می‌کنند، در پیاده‌سازی موفق‌تر عمل می‌کنند. علاوه بر این، موانع اجرایی مانند محدودیت‌های بودجه، نگرانی‌های امنیتی و حریم خصوصی به‌عنوان چالش‌های اصلی معرفی شده‌اند که پیشرفت را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند.
نتایج نشان می‌دهد که استفاده از AI فراتر از اتوماسیون است و به کتابخانه‌ها کمک می‌کند تا با تمرکز بیشتر بر خدمات انسانی و ارتباط با جامعه، نقش خود را در عصر دیجیتال تقویت کنند.

منبع: LibLime، منتشر شده در ۱۳ نوامبر ۲۰۲۵

https://liblime.com/2025/11/13/digital-transformation-how-libraries-are-implementing-ai-in-2025/

@UT_Central_Library
بهبود شناسایی موضوعات پژوهشی و نشریات مناسب با هوش مصنوعی در وب آو ساینس

شرکت Clarivate اعلام کرده است که ابزار جدید Web of Science Research Assistant با فناوری هوش مصنوعی عامل‌محور (agentic AI) می‌تواند فرآیند کشف موضوعات پژوهشی و انتخاب نشریات مناسب برای انتشار را برای پژوهشگران تسهیل کند.
در این ابزار، راهنمای Topic Explorer به پژوهشگران کمک می‌کند تا صرفاً با وارد کردن یک واژه یا عبارت پژوهشی، تعاریف کلیدی، زیرموضوعات، موضوعات مرتبط، مؤلفان برجسته و روندهای مهم را مشاهده کنند که باعث تسریع در درک حوزه موضوعی می‌شود.
کاربر می‌تواند با انتخاب گزینه‌های تعاملی، موضوعات را به‌صورت عمیق‌تر بررسی کرده و مسیر پژوهشی خود را بر اساس نیاز و کنجکاوی شخصی توسعه دهد، در حالی که هوش مصنوعی بخش ساخت‌وساز پرسش‌ها را به‌عهده می‌گیرد.
راهنمای Find a Journal نیز بخش دیگری از این ابزار است که به بررسی و پیشنهاد نشریات مناسب برای انتشار مقاله کمک می‌کند، به‌ویژه برای پژوهشگرانی که در انتخاب نشریه مناسب تجربه کمی دارند. این بخش می‌تواند براساس عنوان و چکیده مقاله یا صرفاً موضوع پژوهش، نشریاتی را پیشنهاد دهد که با حوزه موضوعی هم‌راستا هستند و از داده‌های «Master Journal List» برای رتبه‌بندی استفاده می‌کند. هر نشریه پیشنهادی با اطلاعات کامل مانند ناشر، کشور، شناسه بین‌المللی و شاخص‌های استنادی نمایش داده می‌شود که به تصمیم‌گیری آگاهانه پژوهشگران کمک می‌کند.
کلاریویت تأکید کرده است که این فناوری AI بر داده‌های معتبر و ارزیابی‌شده از Web of Science Core Collection استوار است تا اطمینان علمی و قابل‌اعتماد بودن نتایج تضمین شود. این ابزار همچنین از نظارت انسانی و اصول علمی بهره می‌برد تا اطمینان حاصل شود که پژوهشگران در تصمیم‌گیری‌های کلیدی پژوهشی کنترل کامل را حفظ می‌کنند.
کاربرد این فناوری برای مبتدیان تا پژوهشگران حرفه‌ای طراحی شده و با کم کردن پیچیدگی فرآیندهای کشف موضوع و انتخاب نشریه، زمان پژوهشی ارزشمند را صرفه‌جویی می‌کند. در مجموع، ادغام هوش مصنوعی قابل‌اعتماد در این ابزار باعث شده است که پژوهش و انتشار علمی سریع‌تر، دقیق‌تر و هدفمندتر انجام شود.

منبع: Clarivate، منتشرشده ۲۸ اکتبر ۲۰۲۵

https://clarivate.com/academia-government/blog/trusted-ai-enhances-topic-and-journal-discovery-in-the-web-of-science-research-assistant/

@UT_Central_Library
Audio
نام کتاب: (Scholarly Communication Librarianship and Open Knowledge).
ویراستاران: ماریا بون، جاش بولیک و ویل کراس (Maria Bonn, Josh Bolick, and Will Cross).
سال نشر: ۲۰۲۳.
نام ناشر: انجمن کتابخانه‌های کالج و تحقیقات (Association of College and Research Libraries - ACRL).

این کتاب به بررسی ارتباطات علمی و نقش حیاتی کتابخانه‌های دانشگاهی در دنیای دیجیتال می‌پردازند. متن بر موضوعاتی چون دسترسی آزاد (OA)، مدیریت داده‌های پژوهشی، و حقوق کپی‌رایت تمرکز دارد و چالش‌های اقتصادی ناشی از مدل‌های سنتی نشر را تحلیل می‌کند. نویسندگان بر اهمیت عدالت و شمول در تولید دانش تأکید کرده و راهکارهایی برای ترویج منابع آموزشی باز (OER) و بازتولیدپذیری تحقیقات ارائه می‌دهند. همچنین، این اثر به جنبه‌های فنی و اخلاقی زیرساخت‌های علمی پرداخته و بر ضرورت همکاری میان‌رشته‌ای برای تغییر سیستم‌های ارتقای شغلی اساتید تأکید می‌ورزد. در نهایت، این مجموعه به عنوان راهنمایی برای کتابداران عمل می‌کند تا از طریق آموزش و مشاوره، به دموکراتیک کردن دانش کمک کنند.

: 👇🌹🌹👇👇پادکست های ما را اینجا گوش کنید
@KETABCAST_AI_LIB_UT_AC
سندی در باره فعالیت کانون سپاهیان انقلاب وابسته به حزب ایران نوین در دانشگاه
از اسناد کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران
@UT_Central_Library