Ձայնը, որ լսում եք վիդեոյում՝ Էրեբունու Սբ. Մաշտոց եկեղեցու բակից է։

Եկեղեցու կառուցումը սկսվել էր դեռ 2000-ականների սկզբին։ Օծումից և բարերարների մահվան հետո շինարարությունը դադարեցվել է։ Երկար ժամանակ կիսաանտեր վիճակում էր։

Տարածքն ինքնին կարծես լքված և չարժևորված լինի՝ նաև նկատի առնելով, որ եկեղեցին գտնվում է Ազատամարտիկների պուրակում։

Այս պուրակն առանձնանում է նրանով, որ այստեղ, փաստորեն, կա հուշարձան՝ նվիրված Հայրենական պատերազմին, հուշարձան՝ նվիրված Արցախյան առաջին պատերազմին մասնակցած էրեբունցիներին (վայ, «էրեբունցին» պառակտիչ չի հնչո՞ւմ, ինչպես «արցախցին». այդ ինչպե՞ս…), և հարակից փոքրիկ պուրակ՝ 44-օրյայում զոհված տղաներին։

Պուրակի տարածքում 10 տարի կառուցվեց հարսանյաց սրահ-ռեստորան, որն այդպես էլ չի գործում։

Լավ է, վերջին շրջանում եկեղեցին որոշակի կյանք է ստացել։ Թեև Արեշի այս պուրակի կյանքը մեծ առումով նույնական է այն վիճակին, որը մեզանում է՝ խառնաշփոթ, հուսալքվածություն, Աստծո, իմա՝ փրկության, տեղը գտնելու որոնումներ, մոլորություն, տգիտություն։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

ԷՔԶԻՍՏԵՆՑԻԱԼ ԿՈՆՖԼԻԿՏՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ

Ամեն դեպքում ակներև է, որ պաղեստինցիների հանրձակումը Իսրայելի իշխանություններին կամա թե ակամա դրել է այնպիսի իրավիճակում, որ նրանք «վա-բանկ» են գնացել։

Հետևաբար այս կոնֆլիկտի շրջանակում հերթական պատերազմը հազիվ թե ավարտվի օրերի ընթացքում։ Կոնֆլիկտ, որը հայ-ադրբեջանականի պես վեր է ածվել գոյաբանական պատերազմի։

Ժամանակակից կոնֆլիկտներն ունեն մեկ գլոբալ ընդհանրություն՝ դրանք կախված են խոշոր տերություններից։ Իսկ խոշոր տերությունները դրանց լուծման համար ռեալ մեխանիզմներ չեն գործադրում։

Հակամարտությունը գործիք է դրա կողմերի վրա ազդեցություն ունենալու համար։ Այն պահին, երբ հակամարտությունը այլևս հանգուցալուծվում է, այդ գործիքը որպես լծակ վերանում է, այդ կերպ չեզոքացվում է նաև ճնշման, ազդելու հնարավորությունը։

Էքզիստենցիալ կոնֆլիկտներն էլ այնչափ խորքային են, որ դրանց միակ լուծումը կողմերից մեկի ամբողջական հաղթանակն է այն իմաստով, որ մյուս կողմը կա՛մ նվազագույնը վերածվում է ասորական ժողովրդի, կա՛մ առհասարակ վերանում է։

Ցանկացած բանակցություն և զինադադար կամ պայմանագիր միայն ընդմիջում է, մինչև հաջորդ պատերազմը։

Եթե հակամարտող կողմերից մեկն անընդհատ զինվում է, իսկ մյուսը ապավինում «միջազգային հանրության» միջոցով բանակցություններին, զինվողի ամեն հաջորդ հարձակում նախորդից աղետալի է դառնում։

Ըստ երևույթին, նայելով ներկա իրողություններին՝ մարդկությունը հասել է էքզիստենցիալ կոնֆլիկտների հանգուցալուծման կետին։

Ուստի յուրաքանչյուր բախում, պատերազմ ուղեկցվում և ուղեկցվելու է մեծ թվով զոհերով՝ կողմերի ցեղասպանական գործողություններով. կա՛մ դու ես կոտորում, կա՛մ քեզ են կոտորում։

Հենց սա էլ կատարվում է հիմա իսրայելա-պաղեստինյան հերթական պատերազմում։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

Առավոտ կանուխ թելեգրամում գիշերվա բացթողածը լրացնելիս աչքովս ընկավ իսրայելական հարվածներից Գազայում փլատակների տակից նորածնի դին դուրս բերելու մի վիդեո։ Բնական է, այն այստեղ չեմ տեղադրելու։ Որևէ դաժան, բռնության տեսարան տարածելը սխալ եմ համարում։

Այստեղ այլ կարևոր բանի անդրադառնամ։ Իսրայելցի մի լրագրող տեղեկատվություն էր տարածել, թե բնակավայրերից մեկում պաղեստինցի զինյալները գլխատել են մանկահասակ երեխաների։ Ապա այդ լրագրողը նշել էր, թե դիերը չի տեսել և գլխատման մասին լսել է իսրայելցի զինվորներից։ Իսրայելական բանակում էլ ասել էին, թե տեղյակ չեն նման միջադեպի մասին։

Այսպիսի պրոպագանդան մեր ժամանակներում հատուկ է բոլոր հակամարտող կողմերին (ինչքան իսրայելցիներին, նույնքան էլ պաղեստինցիներին), CNN-BBC-ատիպ միջազգային մեդիային։

Բայց խնդիրն այն է, որ դաժան տեսարանները և դաժանությունների մասին ֆեյք կամ իրական պատմությունները մարդկանց մեջ ոչ թե մարդկայնություն են արթնացնում, այլ ավելի են խորացնում թշնամանքը միմյանց հանդեպ։ Իսկ պետք է լիներ հակառակը…

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

Մի շարք երկրներից նույնաբովանդակ կարծիք է հնչում, թե իսրայելա-պաղեստինյան կոնֆլիկտի ելքը Պաղեստին պետության ճանաչումն է։

Դե, իհարկե, Արցախի պարագայում դա լուծում չէր։ Դե, դա ուրիշ էր…

Իրականում, ցավոք, Պաղեստին պետության ճանաչումը ևս լուծում չէ, որովհետև ՄԱԿ-ի որոշմամբ 1947թ. այդ տարածքում պետք է երկու պետություն լիներ՝ Իսրայելն ու Պաղեստինը, մինչդեռ արդեն 1948թ. Իսրայելի և Պաղեստինի միջև առաջին պատերազմն էր։

Խնդիրն այստեղ այն հարթության վրա է, որ ներկա իրականության մեջ տերությունները կորցրել են որևէ կոնֆլիկտ լիարժեք լուծելու թելը։ Քանի՞ կոնֆլիկտ գիտեք, որ ծագել են վերջին 50 տարում, և որոնք ոչ թե սառեցված են, ինչպես օրինակ՝ Կոսովոն, այլ ամբողջովին լուծված։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք

@albertich_notes

Հաշվի առնելով իրադարձությունների ընթացքը, որոնք տանում են լիբանանյան «Հեզբոլլահի» ներգրավվածությանը իսրայելա-պաղեստինյան պատերազմում՝ երկու հարց է առաջանում.

❓ԱՄՆ-ը կարմիր գծերը հետ կքաշի՞, թե՞ կներգրավվի պատերազմում՝ փաստացի ներքաշելով Իրանին, դրա հետևանքով՝ Թուրքիային ու Ռուսաստանին։

❓Եթե ամերիկացիները միայն զենք ուղարկեն՝ իրենց դաշնակցին միայնակ թողնելով արաբների դեմ, ապա ի՞նչ երեսով են Հայաստանում շարունակելու աչք մտցնել «տեսեք ԱՄՆ-ը ի՜նչ երեսթեքող լավ դաշնակից է, ոչ թե ՌԴ-ի պես» արտահայտությունը։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

Այն, ինչին մենք հիմա հետևում ենք, խոսում է մեկ կարևոր բանի մասին։

Վերջին տարիներին Մերձավոր Արևելքում ամենածավալուն գործողությունն իրականացրել է Իրանի հետախուզությունը։

Մինչ բոլորը խոսում էին անգլո-ամերիկյան, ռուսական կամ թուրքական հետախուզության մասին, տարածաշրջանում իրական ուժը Իրանն է։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

Առաջին հարցի պատասխանի երկրորդ մասը՝

«🇫🇷🇦🇿Կոլոնայի հայտարարությունը ցույց է տալիս, որ Փարիզը շահագրգռված է շարունակել իր կեղծ քաղաքականությունը։

▫️ Ֆրանսիական կողմին հիշեցնում ենք, որ Ադրբեջանի հետ սպառնալիքների և ճնշումների լեզվով խոսելն արդյունք չի տա։

Ադրբեջանի ԱԳՆ»

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

«ԱԼԻԵՎ-ՊԱՏՐՈՒՇԵՎ. ԴԱՇՆԱԿՑԱՅԻՆ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹՅՈՒՆ». մաս 2-րդ՝ @varuzhandragoman-ի բացատրությամբ։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

Իսրայելա-պաղեստինյան հերթական պատերազմը սկսվեց հոկտեմբերի 7-ին։

Ժամեր անց արդեն ծանր իրադրության մեջ հայտնված Իսրայելի կառավարությունը հայտարարեց 48 ժամվա ընթացքում Գազայի տարածքում գետնի վրա գործողություն սկսելու մասին։

Այսօր հոկտեմբերի 13-ն է, անցնում է 3-րդ 48 ժամը, իսկ գործողությունը դեռ չի սկսվել։ Իսրայելցիք կոչ են արել Գազայի խաղաղ բնակչությանը (մոտ 1մլն մարդու) հեռանալ դեպի քաղաքի հարավ։

Խոշոր հաշվով, Նեթանյահուի կառավարությունը շատ բարդ իրավիճակում է։ Նույնիսկ Եվրոպայում արդեն իսկ դժկամություն է նկատվում խաղաղ բնակչության հանդեպ իսրայելցիների վերաբերմունքի շուրջ (ահավասիկ նախկին վարչապետ Նաֆթալի Բեննեթի հարցազրույցից մի հատված)։

Այդպիսով,

❗️կա՛մ Իսրայելը հարձակվում է Գազայի ուղղությամբ՝ արդյունքում հազարավոր զոհեր քաղաքացիական բնակչության շրջանում, ամբողջ իսլամական աշխարհի թշնամանք՝ դրանից բխող էլ ավելի աղետալի հետևանքներով,

❗️կա՛մ իսրայելական կառավարությունն ընկրկրում է՝ արդյունքում Նեթանյահուն կորցնում է իշխանությունը, առանց այդ էլ ձախողված պաշտպանությամբ Իսրայելը աշխարհում այսուհետ ընկալվում է որպես ձախողված պետությունը, ինչն էլ, իր հերթին, ավելի է ոգևորելու թշնամիներին, որոնք նոր ալիքով հարձակման կնախապատրաստվեն մեկ-երկու տարվա կտրվածքով։

Երկու դեպքում էլ Իսրայելի համար հետևանքները ծանր են։ Իսկ տարածաշրջանում հզոր դաշնակից ունենող ԱՄՆ-ին բնականաբար ձեռնտու չէ իրավիճակ, երբ իր հիմնական կայացած դաշնակիցն այսպես ձախողվում է։

Այսպիսի իրադրությունը տրամաբանորեն որոշակի ժամկետներում՝ կախված տարբեր գործոններից, հանգեցնելու է նոր ճակատի բացմանը։ Իսկ որտե՞ղ է Իսրայելի գլխավոր թշնամու՝ Իրանի, դեմ գործողությունների համար բարենպաստ տարածաշրջանը՝ Կովկասը։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

«Ադրբեջանի ղեկավարն էլ խոսում է Նիկոլ Փաշինյանի մասին՝ որպես Հայաստանի ներքին և արտաքին քաղաքականությունն անկախ վարող մարդու, ինչը բացար։ակ այդպես չէ (դա նաև Ալիևին է վերաբերվում): Տերերը հրամայել են՝ նա կատարել է։ Ահա և վերջ»։

Այս պարբերությունը շատ պրիմիտիվ, բայց ամբողջովին բացատրում է իրավիճակը տարածաշրջանում։

Ընդհանուր առմամբ, Ալիևի և Հայաստանում դրածոյի տերերը հավանաբար նույնիսկ միևնույն նստավայրում են։

Ալիևը նաև փաստացի Արցախն օկուպացնելու համար մեծ գին է վճարել այն առումով, որ ո՛չ Թուրքիան, ո՛չ Իսրայելը ահռելի ռեսուրսներով չեն օգնել Ալիևին միայն նրա համար, որ վերջինս երկարացնի իր իշխանությունը՝ Արցախը գրավելով։

Այն պահին, երբ, օրինակ, Իսրայելից գան Ալիևի դիմաց դնեն Իրանի դեմ Ադրբեջանի տարածքն օգտագործելու հարցը, ապա ի՞նչ եք կարծում՝ որքա՞ն մեծ է լինելու Ալիևի մանևրելու դաշտը։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

Հավանաբար այս մասին արդեն շատերը մոռացել են, մինչդեռ երեկ «Politico»-ն գրել է, որ պետքարտուղար Բլինկենը փոքրաթիվ օրենսդիրների հետ հանդիպմանը նշել է, որ Ադրբեջանը նախապատրաստում է հարձակում Հայաստանի դեմ։

Առավել ևս հիմա, երբ Իրանը խառնեց Մերձավոր Արևելքում պլանները, իսկ Իսրայելը, մասնավորապես՝ Նեթանյահուի իշխանությունը, շատ բարդ վիճակում է, հարցն ակտուալ է դառնում։ Իսրայելին պետք է լինելու «բզզալ» Իրանի սահմանին։

Ավելի լավ առիթ, քան Սյունիքում պատերազմն է, որը կարող է հանգեցնել Իսրայելի դաշնակից /կուզեք՝ կամակատար/ Ադրբեջանի կողմից Իրանի հյուսիսային սահմանն ավելի ընդարձակ վերահսկելուն, դժվար է լինելու գտնել։

Իսկ Ադրբեջանը շատ մեծ պարտք ունի Իսրայելին վերադարձնելու՝ Արցախն օկուպացնելու դիմաց։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

Նայում ես Իսրայելին ու մտածում՝

Մենք անընդհատ հաջող օրինակ ենք փնտրել անկախության հռչակումից ի վեր՝ դրան հավասարվելու նպատակով։ Փոխարենը՝ մեզ ստորադասելով ուրիշներից։

Համարում էինք, որ մենք թույլ ենք, իսկ «այ, օրինակ, Իսրայելը, տեսեք, ի՜նչ հզոր երկիր է»։

Հզորության, ուժի, պետության մասին մեր պատկերացումները իդեալականացված են եղել…

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

Va-bank or not va-bank

Եթե ժամանակին նախանձում էիք Իսրայելի պես պետությանը, ապա հիմա նրանք բացարձակ նախանձելի վիճակում չեն։

Հ.Գ. Չեմ չարախնդում, որովհետև մեր վիճակն իրենցից ոչնչով ավելի լավը չէ։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

Պետդեպը հերքել է Politico-յի այն տեղեկատվությունը, թե Բլինկենը խոսել է առաջիկա շաբաթներին Հայաստանի վրա Ադրբեջանի հարձակման մասին։

Կարծեմ, Հայաստանից էլ բելգիական պարբերականին ԵՄ-ում դեսպան Տիգրան Բալայանի՝ հարցազրույցին էին անդրադարձել՝ նշելով, թե պարբերականը սխալ է հասկացել դեսպանի խոսքերը։

Այս հերքումներն, իհարկե, նույն արժեքն ունեն, ինչ չհարձակվելու մասին Ադրբեջանի հավաստիացումները։ Ավելի մտահոգիչ է այն, որ նման տեղեկատվությունը Հայաստանում չի գտնում համապատասխան լայն արձագանք։

Մյուս կողմից, բնական է, որ այսպիսի օրակարգերը Հայաստանում կյանք չունեն…

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

🤔 Ձեզ մոտ այս վերջնաժամկետները դեժավյու չեն առաջացնո՞ւմ հայկական իրականությունից…

Իսրայելում արդեն հոկտեմբերի 8-ին հայտարարում էին 48 ժամվա ընթացքում գետնի վրա գործողություն սկսելու մասին։ Այսօր հոկտեմբերի 15-ն է, այսինքն՝ 48 ժամից անցել է ևս 120 ժամ։ Իսրայելը դեռ գործողություն չի սկսել:

Սա այն ամենն է, ինչ պետք է իմանալ Իրանի մասին։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes

Խորհրդանշական էր տեսնել @varuzhandragoman-ի մոտ Թուրքիա-ՆԱՏՕ-ի շուրջ սոցհարցման մասին հրապարակումն ու գրեթե միաժամանակ ПУЛ3 (@dimsmirnov175) ալիքում ՌԴ-Իրան դաշինքի մասին Wall Street Journal-ի հոդվածից հատվածը։

Ի՞նչն է զավեշտը։ Արևմտյան քարոզչության ներքո հայկական մեդիառեսուրսներն ու առանձին անհատները հայերին համոզում են, թե ռուսները թուրքերի հետ դաշինքի մեջ են այն դեպքում, որ հենց արևմտյան մեդիառեսուրսներում «ՌԴ-Իրան-Չինաստան» առանցքն են դիտարկում որպես նոր ձևավորվող դաշինք։

ՌԴ և Թուրքիայի միջև հարաբերությունների վերաբերյալ մեկ հստակ կետ կա՝ ռուսները մշտապես օգտագործել են Թուրքիայի հետ հարաբերությունները, քանի դեռ դրանից կարողանում էին օգուտ քաղել։ Ճիշտ այնպես, ինչպես Հայաստանում դրածո վարչապետի հետ են վարվում։ Արդյոք դա նմա՞ն է դաշնակցային ձևաչափի։ Ամենևին։

Բայց ցածր կրթական ցենզ ունեցող երկրում ռուս-թուրքական դաշինքի կուտը կերել և ուտում են մարդիկ, ովքեր զբաղվում են քաղաքականությամբ։

Ալբերտիչ | հեղինակային ալիք
@albertich_notes