ضرورت آموزش تفکر انتقادی در عصر اخبار جعلی

@inforscience

Helsinki University in Finland invites applications for vacant (28) PhD, Postdoc and Academic Positions
https://scholaridea.com/2025/07/24/helsinki-university-in-finland-invites-applications-for-vacant-28-phd-postdoc-and-academic-positions/

۲۸ فرصت پسادکتری در دانشگاه هلسینکی فنلاند

#پسادکتری
@cacpc

06 Postdoctoral Fellowship at Umea University, Sweden
https://vacancyedu.com/06-postdoctoral-fellowship-at-umea-university-sweden-2/

۶ فرصت پسادکتری دانشگاه Umea سوئد

#پسادکتری

@cacpc

Scientific publishing needs urgent reform to retain trust in research process | Peer review and scientific publishing | The Guardian

بحران انتشارات علمی و راه‌حل‌های پیش‌رو


- انگیزه پژوهشگران برای "تعداد مقالات بیشتر" به جای "کیفیت"
- سودآوری کلان ناشران (حاشیه سود تا ۳۸٪!) با هزینه‌های گزاف (۲۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ پوند برای هر مقاله)
- خطر هوش مصنوعی: تولید انبوه مقالات بی‌کیفیت توسط AI

راه‌حل‌های پیشنهادی
۱️⃣ تغییر سیستم ارزیابی پژوهشگران از کمّی به کیفی
۲️⃣ کاهش وابستگی به ناشران تجاری با الگوگیری از سیستم‌های غیرانتفاعی (مثل SciELO در آمریکای لاتین)
۳️⃣ جداسازی نظام ارتقای علمی از انتشار مقالات

نکته کلیدی

"پژوهش از شگفتی نسبت به جهان زاده می‌شود، نه از فشار برای انتشار!"


@inforscience


https://www.theguardian.com/science/2025/jul/20/scientific-publishing-needs-urgent-reform-to-retain-trust-in-research-process

Digital Science relaunches scientometric program - Research Information

دیجیتال ساینس برنامه علم‌سنجی خود را مجدداً راه‌اندازی می‌کند 


شرکت دیجیتال ساینس امروز با راه‌اندازی مجدد برنامه دسترسی محققان علم‌سنجی به داده‌ها (SRAD)، "تعهد خود به حمایت از جامعه جهانی تحقیقات علم‌سنجی و مطالعه ادبیات علمی" را تأکید کرد. 

این برنامه به پژوهشگران حوزه علم‌سنجی، دسترسی رایگان به داده‌های آلتمتریک و دایمنشنز دیجیتال ساینس را ارائه می‌دهد و با افزودن قابلیت دسترسی به دایمنشنز روی بیگکوئری، گسترش یافته است. 

برنامه SRAD برای محققان علم‌سنجی فعال در مطالعات غیرتجاری در دسترس است و به آن‌ها امکان می‌دهد تا به راحتی به پرسش‌های تحقیقاتی در مقیاس نظام‌مند درباره ادبیات علمی و تأثیر آن پاسخ دهند. 

دیجیتال ساینس برای هدایت این تلاش مهم و ساخت یک جامعه جهانی پویا از کاربران متخصص، کاترین وبر-بور را به عنوان مدیر علم‌سنجی - مشارکت محققان منصوب کرده است. وبر-بور دارای تخصص عمیق در علم‌سنجی، مشارکت آکادمیک و تحلیل‌های پیشرفته است. 

وی گفت: 
"این برنامه نقش مهمی در تعهد دیجیتال ساینس به تحقیقات باز و بهبود پژوهش ایفا می‌کند. مفتخرم که در موقعیتی هستم که رهبری راهبردهای گسترش، طراحی برنامه و جامعه محققان را بر عهده دارم تا به پژوهشگران کمک کنم از ابزارهای دیجیتال ساینس نهایت بهره را ببرند."

"با گسترش دسترسی به دایمنشنز روی بیگکوئری، هیجان‌زده هستیم که به محققان علم‌سنجی امکان می‌دهیم تا با استفاده از کلان‌داده‌ها به پرسش‌های پیچیده پاسخ دهند، نقاط داده بیشتری را کشف و مرتبط کنند و داده‌های پیشرو دایمنشنز را به سایر مجموعه‌داده‌های باز متصل نمایند."

"برنامه SRAD بر اساس اصول کلیدی دسترس‌پذیری، استفاده مسئولانه از داده‌ها و توانمندسازی جامعه طراحی شده است. امیدواریم از طریق آموزش‌های اختصاصی و مشارکت پویای جامعه، بتوانیم به پیشرفت نوآوری در حوزه‌های علم‌سنجی، سیاست پژوهش و مطالعات نوآوری کمک کنیم."

@inforscience

https://www.researchinformation.info/news/digital-science-relaunches-scientometric-program/

▫️قابلیت Video Overviews به هوش مصنوعی NotebookLM اضافه شد

ابزار هوش مصنوعی NotebookLM گوگل با آپدیت جدید خود، امکان ساخت پادکست ویدیویی را به قابلیت‌هایش افزوده است. این ویژگی تازه که با نام Video Overviews شناخته می‌شود، به کاربران اجازه می‌دهد تا خلاصه‌های تصویری از اطلاعات و یادداشت‌های خود تهیه کنند.

این قابلیت اکنون بخش‌های مختلفی مانند راهنمای مطالعه، اسناد خلاصه، پرسش‌های متداول، جدول‌های زمانی و نقشه‌های ذهنی را در قالب ویدیوهای ساده و قابل فهم ارائه می‌کند. کاربران می‌توانند با تعیین موضوعات و هدف مخاطب، محتوای ویدیویی اختصاصی و متناسب با نیاز خود بسازند؛ به طور مثال می‌توانند مشخص کنند که روی کدام بخش‌ها یا موضوعات تاکید بیشتری شود.

قابلیت Video Overviews با استفاده از نمودار، تصویر و نقل‌قول، اطلاعات پیچیده را به زبانی ساده‌تر توضیح می‌دهد و به درک بهتر مطالب کمک می‌کند. فعلاً این ویژگی برای کاربران انگلیسی‌زبان فعال است اما قرار است به زودی پشتیبانی از زبان‌ها و فرمت‌های بیشتر هم اضافه شود.

#AI
#notebooklm

🆔 @irevidence

آلتمتریک با استفاده از هوش مصنوعی،احساسات (مثبت، منفی یا خنثی) موجود در گفتگوهای آنلاین درباره تحقیقات علمی در رسانه‌های اجتماعی را تحلیل و گزارش می‌دهد:

شرکت آلتمتریک (Altmetric) یک قابلیت جدید به نام "تحلیل احساسات" (Sentiment Analysis) معرفی کرده است. این ویژگی با استفاده از هوش مصنوعی (AI)، نظرات و احساسات موجود در mentions (اشاره‌ها) آنلاین تحقیقات علمی را در پلتفرم‌
های منتخب رسانه‌های اجتماعی تحلیل می‌کند.

این سیستم فراتر از شمارش تعداد اشاره‌ها رفته و مشخص می‌کند که گفتگوهای حول یک تحقیق علمی مثبت، منفی یا خنثی هستند.

مزایای کلیدی این سرویس:

· درک بهتر از برداشت عمومی: فهمیدن اینکه تحقیقات شما واقعاً چگونه توسط مخاطبان مختلف دریافت شده است.
· ارزیابی تأثیر واقعی: تشخیص اینکه آیا استقبال از تحقیق مثبت بوده یا نکات منفی وجود دارد.
· مدیریت ریسک اعتبار: شناسایی سریع احساسات منفی برای رسیدگی و پاسخگویی به موقع.
· نمایش ارزش به سرمایه‌گذاران: نشان دادن نه فقط گسترش، بلکه پذیرش و تأثیر مثبت تحقیق.
· شناسایی رهبران ایده‌ها: پیدا کردن افراد تأثیرگذاری که نظرات قوی در مورد تحقیق شما بیان می‌کنند.

چگونگی عملکرد: سیستم هوش مصنوعی،زبان مورد استفاده در پست‌های رسانه‌های اجتماعی را تحلیل کرده و به هر mention یک امتیاز احساسی از ۳+ (بسیار مثبت) تا ۳- (بسیار منفی) اختصاص می‌دهد.

ویژگی‌های کلیدی:

· نمودارهای تجزیه و تحلیل احساسات برای دید کلی
· نمایش برچسب احساسات در کنار هر mention
· امکان فیلتر کردن mentions بر اساس احساسات در پلتفرم Altmetric Explorer

در نهایت، این ابزار به پژوهشگران و نهادها کمک می‌کند تا فراتر از استنادهای علمی (citations)، داستان کامل تأثیر تحقیقات خود را درک کنند.




Altmetric Sentiment Analysis - Altmetric
https://www.altmetric.com/solutions/altmetric-sentiment-analysis/


@inforscience

آلتمتریک با استفاده از هوش مصنوعی،احساسات (مثبت، منفی یا خنثی) موجود در گفتگوهای آنلاین درباره تحقیقات علمی در رسانه‌های اجتماعی را تحلیل و گزارش می‌دهد.
@inforscience

انجمن علمی دانشجویی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، بیست و دومین همایش خود را با محوریت "سازماندهی دانش" برگزار می کند.
تاریخ برگزاری همایش: سه شنبه 29 مهر 1404
ساعت: 8:30
مکان: ده ونک، دانشگاه الزهرا، طبقه همکف ساختمان خوارزمی، سالن دکتر تورانی
آخرین مهلت ثبت نام : یکشنبه 27 مهر ماه ۱۴۰۴
راه های ارتباطی:
آدرس وب سایت همایش جهت ثبت نام: https://lisconf.alzahra.ac.ir/
ایمیل همایش: alzahra.lisa.77@gmail.com
شماره تماس:09106671047
ایتا: @ALZ_LISA
لینکدین: Alzahra LISA
اینستاگرام: lisa_alzahra
تلگرام: ALZ_LISA@َ


@inforscience

📢 فراخوان همکاری در برگزاری کارگاه‌های هفته پژوهش ۱۴۰۴

به مناسبت هفته پژوهش و فناوری (۲۲ تا ۲۷ آذر ۱۴۰۴)،
🎓 انجمن علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا (س) از دانشجویان دکتری این رشته و سایر محققان دعوت می‌کند تا پیشنهاد (پروپوزال) برگزاری کارگاه آموزشی خود را در موضوعات تخصصی و مورد علاقه‌شان تا پایان آبان ماه ۱۴۰۴ ارسال نمایند.

پیشنهادهای برگزیده پس از بررسی، در قالب کارگاه‌های آموزشی به میزبانی انجمن علمی در هفته پژوهش برگزار خواهند شد.

🌿 از همراهی و مشارکت ارزشمند شما در ارتقای فعالیت‌های علمی و پژوهشی سپاسگزاریم.

📩 ارسال پروپوزال و هماهنگی:


الهه حسینی /
استاد مشاور انجمن علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا.

ایمیل: e.hosseini@alzahra.ac.ir

@inforscience

آیا گروکی‌پدیا جای ویکی‌پدیا را خواهد گرفت؟

گروکی‌پدیا (Grokipedia) توسط شرکت هوش مصنوعی ایلان ماسک، xAI، به عنوان یک پلتفرم جدید برای دستیابی به اطلاعات، رسما کار خود را آغاز کرده است.

این پلتفرم در حال حاضر با ۸۰۰ مقاله اولیه کار خود را آغاز کرده است. مقاله‌های این سایت توسط هوش مصنوعی Grok، نوشته شده است. این هوش مصنوعی با بررسی ۲۰۰ تا ۳۰۰ منبع مختلف برای هر مقاله، مقاله‌ی جدیدی منتشر می‌کند.

بسیاری معتقدند که مقالات ویکی‌پدیا جانبدارانه است. در پلتفرم جدید سعی شده که بهبودهایی نسبت به ویکی‌پدیا انجام شود.

https://grokipedia.com/

#تکنولوژی #هوش_مصنوعی

🌐آخرین اخبار علمی و آموزشی در

▫️@virauniversitycom
________

نکته‌ای برای دانشجویان عزیز در خصوص اصول حرفه‌ای تعامل آکادمیک


به عنوان استاد راهنما یا مشاور، مایلم چند اصل بنیادین در فرآیند بازخورد و بازنگری پروژه‌های دانشجویی را یادآوری کنم تا کیفیت کارها ارتقا یابد و از اتلاف وقت متقابل جلوگیری شود:

نام‌گذاری فایل‌ها: لطفاً فایل‌های ارسالی را با نام کامل خودتان + تاریخ دقیق ارسال ذخیره کنید این امر از هرگونه ابهام یا اشتباه در نسخه‌ها جلوگیری می‌کند.

اجرای کامل بازخوردها: تمامی کامنت‌های ارائه‌شده در فایل‌ها الزامی و غیرقابل گزینش هستند. اعمال سلیقه‌ای یا حذف مواردی که دشوار یا نامطلوب به نظر می‌رسند، کاملاً غیرحرفه‌ای است و نشان‌دهنده عدم تعهد به فرآیند یادگیری است.

هایلایت تغییرات: هر تغییری که اعمال می‌کنید، باید به وضوح هایلایت یا با Track Changes مشخص شود. این کار امکان بررسی سریع و دقیق اصلاحات را برای استاد فراهم می‌آورد.

یک کانال ارتباطی: برای ارسال فایل یا درخواست بررسی، کافی است از یک روش (ترجیحاً ایمیل رسمی) استفاده کنید. ارسال همزمان پیام در ایمیل، ایتا، تلگرام، واتزاپ و... نه تنها غیرضروری است، بلکه باعث سردرگمی و هدررفت زمان می‌شود.

تمرین صبوری: استاد شما دوست یا همکار چت نیست که انتظار پاسخ فوری در چند دقیقه داشته باشید. گاهی شما ماه‌ها زمان صرف افزودن یک پاراگراف می‌کنید؛ استاد نیز نمی‌تواند در عرض چند دقیقه پاسخگوی همه باشد. مطمئن باشید تمام پیام‌های ارسالی در کانال‌های مختلف دیده شده‌اند و در اسرع وقت ممکن – هنگامی که دسترسی به لپ‌تاپ، اینترنت و فایل‌ها وجود داشته باشد – پاسخ داده خواهند شد. صبوری، نشانه‌ی ادب، شخصیت حرفه‌ای و علمی شماست.

رعایت این اصول ساده، نه تنها احترام به زمان استاد است، بلکه نشانه‌ای از حرفه‌ای‌گری و مسئولیت‌پذیری شماست که در محیط‌های آکادمیک و حرفه‌ای آینده، نقشی تعیین‌کننده خواهد داشت.
با امید به همکاری مؤثرتر
@inforscience

بیانیه انجمن علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا (س)
به مناسبت روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه

۱۹ آبان ۱۴۰۴ (۱۰ نوامبر ۲۰۲۵)
روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه فرصتی بی‌نظیر است تا نقش مدیریت دانش، دسترسی آزاد به اطلاعات، و سواد اطلاعاتی را در ساختن جامعه‌ای صلح‌جو و توسعه‌یافته برجسته کنیم. ما در انجمن علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه الزهرا (س)، باور داریم که جریان آزاد دانش، پلی است میان ملت‌ها و ابزاری قدرتمند برای پیشگیری از درگیری‌ها و پیشبرد اهداف توسعه پایدار.
در این روز فرخنده، این مناسبت را به همه دانش‌پژوهان، کتابداران، و متخصصان علم اطلاعات تبریک می‌گوییم و آرزومندیم علم همواره در خدمت صلح، عدالت و پیشرفت بشریت بماند.

🎓انجمن علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه
الزهرا (س)

معرفی کتابخانه ملک

@inforscience

روش تحقیق فراترکیب در تحقیقات علمی و کاربست هوش مصنوعی در مطالعات مروری
(سودمند برای دانشجویان دکتری)

مدرسان: دکتر سهیلا خوئینی، دکتر علیرضا نوروزی

ثبت‌نام: با شماره تلفن 61117715 (آقای ملکی) یا شناسه تلگرامی @Samivaria تماس حاصل فرمایید.
هزینه ثبت نام: رایگان – حضوری و مجازی
زمان: یکشنبه ۲۳ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۳ تا ۱۶
مکان: دانشکدگان مدیریت دانشگاه تهران، دانشکده مدیریت کسب‌وکار، تالار دکتر صدقی (کلاس ۲۱)
لینک مجازی :
https://vroom.ut.ac.ir/management1


#روش_تحقیق
#هوش_مصنوعی
🆔 @informetrix

▫️چالش‌های اخلاقی و پیامدهای طرح پردیس در دانشگاه علوم پزشکی تهران

دکتر مهدی شریف‌الحسینی- معاون پژوهشی پردیس بین‌الملل دانشگاه علوم پزشکی تهران- خبر داده است که در این دانشگاه، طرح پردیس اجرا خواهد شد. طرح پردیس چیست؟

طرح پردیس، ابتکاری فرهنگی پژوهشی است که باهدف ترویج هم‌افزایی علمی در میان اعضای هیئت‌علمی طراحی‌شده است. در این طرح توصیه می‌شود پژوهشگران، در شرایط علمی برابر، به مقالات هم‌دانشگاهی یا دست‌کم ایرانی توجه و استناد بیشتری داشته باشند که با چنین رویکردی، رؤیت پذیری و اثرگذاری مقالات همکاران افزایش می‌یابد، استنادات و جایگاه دانشگاه ارتقا پیدا می‌کند و فرصت‌های بین‌المللی بیشتری در همکاری‌های علمی و جذب منابع مالی پژوهشی فراهم می‌شود.

معاون پژوهشی پردیس بین‌الملل با یادآوری توصیه‌ی فرهنگی بودن طرح پردیس، نه الزام‌آور یا جانب‌دارانه بودن آن، تأکید کرد: ازنظر اخلاقی، هرگونه ارجاع باید بر پایه‌ی ارتباط واقعی علمی انجام شود.

در این چارچوب، شاخصی نیز بانام پردیس تعریف‌شده است که میزان استناد پژوهشگر به مقالات دانشگاه خود و سایر مؤسسات علمی ایران را به‌جز ارجاعات به خود می‌سنجد. این شاخص، برخلاف شاخص‌های متداول که فردیت و رقابت را تقویت می‌کنند، بر رفتار جمعی و همدلی و همکاری علمی تمرکز دارد و مبنای مشوق‌هایی در این زمینه خواهد بود.

اما این طرح به ظاهر فرهنگی و اخلاقی، به نظر می‌رسد که چالش‌های اخلاقی به همراه داشته است. سه چالش اصلی از دید من-که البته متخصص اخلاق پژوهش نیستم-عبارتند از:

خطر دستکاری استنادی
در نوشته های علمی به مدارکی استناد می دهیم که واقعاً لازم و مرتبط هستند. در طرح پردیس، هرچند این توصیه به زبانی نرم و فرهنگی بیان شده است، اما ترجیح دادن هم‌دانشگاهی یا هم‌وطن "در شرایط برابر" سوالات مهمی ایجاد می‌کند:
چه کسی و بر اساس چه معیارهایی تشخیص می‌دهد که دو منبع از نظر علمی برابر هستند؟ این ابهام می‌تواند زمینه‌ساز تفسیر به رأی، چانه‌زنی و در نهایت سوگیری سیستماتیک شود.

کمیته اخلاق نشر (COPE) رفتارهایی را که هدف اصلی آن‌ها افزایش استناد، و نه پاسخ به یک نیاز واقعی علمی است، ذیل مفهوم دستکاری استنادی (Citation Manipulation) طبقه‌بندی می‌کند؛ خطری که در صورت اجرای نادرست طرح پردیس نمی‌توان آن را نادیده گرفت.

معیار پاداش و پیامدهای آن
بر اساس بیانیه DORA، تبدیل شاخص‌های کمی به معیار پاداش و ارتقا می‌تواند به علم آسیب بزند. در طرح پردیس، شاخصی با همین نام تعریف شده که ظاهراً اختیاری است؛ اما اگر این شاخص مبنای مشوق‌ها یا تصمیم‌هایی مانند ارتقای اعضای هیئت‌علمی قرار گیرد، ممکن است فشار موسسه‌ای ایجاد شود. در چنین شرایطی، پژوهشگر ممکن است ناخواسته به استناد دادن به آثار کم‌کیفیت‌ترِ هم‌دانشگاهیان خود سوق داده شود.

همچنین این وضعیت می‌تواند به شکل‌گیری شبکه‌ها یا کارتل‌های استنادی (Citation Cartels) منجر شود؛ یعنی توافق‌های غیررسمی بین پژوهشگران با این منطق که "تو به من استناد کن، من هم به تو استناد می‌کنم".

حساسیت نظام‌های رتبه‌بندی و پایگاه‌های استنادی

هدف اعلام‌شده طرح پردیس، افزایش هم‌افزایی علمی، ارتقای رؤیت‌پذیری و اثرگذاری مقالات، بهبود جایگاه دانشگاه و در نهایت گسترش همکاری‌های بین‌المللی و جذب منابع پژوهشی است. با این حال، این احتمال نیز وجود دارد که نظام‌های رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و پایگاه‌های استنادی بین‌المللی، چنین الگوهای استنادی را به‌عنوان رفتار غیرطبیعی یا جهت‌دار شناسایی کرده و نسبت به آن حساس شوند؛ امری که می‌تواند دقیقاً نتیجه‌ای معکوس با اهداف اولیه طرح به همراه داشته باشد.

دکتر شریف‌الحسینی در خصوص وجه‌تسمیه‌ی طرح افزود:

بر پایه‌ی یک حکایت قدیمی در بهشت و دوزخ، نوشیدنی و خوراکی به‌کفایت وجود دارد؛ تفاوت، تنها در شیوه‌ی استفاده از قاشق‌های بلندی است که سیراب و سیر کردن دیگران را ممکن می‌سازد، اتفاقی که در بهشت می‌افتد. در فارسی کهن «پردیس» به معنای بهشت است.

ولی فکر نکنم این طرح به بهشت ختم شود!

بنابراین می‌طلبد که متخصصان اخلاق پژوهش، این طرح را از منظر اخلاقی بررسی و تحلیل کنند.

#research_ethics
#citation

🆔 @irevidence