پزشک ایرانی رکورد «پیوند کلیه» در جهان را شکست

استاد دانشگاه علوم پزشکی بقیة‌الله (عج)، دکتر محمد حسین نوربالا، با انجام ۷۰۷۵ عمل جراحی پیوند کلیه موفق شد عنوان چهره بین‌المللی بیشترین جراحی پیوند کلیه را از آن خود کند.
https://bit.ly/2HxOFUu

داروی تازه قلبی؛ پژوهشگران ایرانی و بریتانیایی می‌گویند قرص ترکیبی جدیدی برای کاهش خطر سکته قلبی تولید کرده‌اند. آیا این قرص‌ها آماده عرضه هستند؟ گفت‌و‌گو با دکتر محمدکاظم عطاری پزشک و محقق دانشگاه جورج واشنگتن
@BBCPersian

آیا تنها بیان تعارض منافع نویسندگان یک گایدلاین دارویی و بالینی، به صورت ساده کافی است و یا باید اقدام دیگری صورت بگیرد؟

شماره جدید #لانست در سرمقاله ی خود به این موضوع و اقدام جدید کالج پزشکان آمریکایی پرداخته است.

در این مقاله آمده است که:

برای اطمینان از قابل اعتماد بودن گایدلاینهای بالینی، کالج پزشکان آمریکایی (ACP) روش خود برای بیان و مدیریت #تعارض_منافع در طی تدوین گایدلاینها را به روز رسانی کرده است.

هر فردی که درگیر تدوین گایدلاینهای های بالینی یا بررسی شواهد پشتیبان آنها باشد، باید در آغاز مشارکت خود، کلیه تعارضات مالی و فکری فعال و غیرفعال مربوطه را از 3 سال گذشته ابراز کند و آنها باید همچنان تعارضات منافع خود را در طول تهیه گایدلاین به روز رسانی کنند.

سپس تعارض منافع بسته به میزان جدی بودن آنها نمره دهی می شوند.

۱- تعارض منافع در سطح بالا (هرگونه رابطه فعال با یک نهاد که سهم مالی مستقیم با نتیجه گیری های گایدلاین دارد) موجب محرومیت فرد از کلیه کارها در فرآیند توسعه گایدلاین می شود.

۲- تعارض منافع در سطح متوسط ​​(تعارضات فکری یا Intellectual Conflict که می تواند منجر به تعصب یا سوگیری ذهنی شود و یا روابط با اشخاصی که ممکن است از طریق ارتباط با گایدلاین ها سود ببرند) منجر به محرومیت در تألیف (authorship) و رأی دادن در گایدلاینها می شود.

۳- دسته سوم، تعارض منافع در سطح پایین می باشد و شامل موارد غیر فعال تعارض منافع زیاد و تعارض فکری است که فقط به مقدار بسیار کمی با گایدلاینها مرتبط هستند.

دو نهاد US Preventive Services Taskforce and the UK National Institute for Health and Care Excellence در رابطه با مدیریت تعارض منافع، هر دو پا را فراتر از افشای ساده تعارضات گذاشته اند و اکنون کالج پزشکان آمریکایی نیز در مورد اعلام تعارض منافع گامی چشمگیر برداشته است

https://bit.ly/349WbP9

یک مطالعه ی متا آنالیز با بررسی ۸۳ مطالعه ی کار آزمایی بالینی نتیجه گیری کرده است که افزایش Omega-3 و Omega-6 و اسیدهای چرب غیر اشباع در پیشگیری و درمان دیابت نوع دو، یا تاثیری ندارند یا اگر هم اثری داشته باشند این اثر ناچیز است.
https://doi.org/10.1136/bmj.l4697

گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، خانم معصومه جوانی که پس از شنیدن خبر بازداشت فرزندش از سوی ماموران امنیتی رژیم آمریکا از ۷ ماه قبل به کما رفته بود، امروز در سن ۶۳ سالگی جان خود را از دست داد.
دوری از فرزند و نگرانی از وضعیت دکتر سلیمانی از دلایل فوت آن مرحومه اعلام شده است.

مصرف کنندگان ماهی و گیاهخواران به ترتیب ۱۳٪ و ۲۲٪ کمتر از مصرف کنندگان گوشت به بیماری های ایسکمیک قلبی مبتلا می شوند.
این در حالی است که گیاهخواران در مقایسه با مصرف کنندگان گوشت، ۲۰٪ بیشتر به سکته های مغزی دچار می شوند.

این موضوع با پیگیری ۴۸۱۸۸ نفر در طول بیش از ۱۸ سال در یک مطالعه ی همگروهی آینده نگر مشخص شده و مقاله آن در مجله پزشکی بریتانیا به چاپ رسیده است.
https://bit.ly/2lEBd92
https://doi.org/10.1136/bmj.l4897

به کدام دسته از افراد، باید داروی کاهنده ی فشار خون داد:

نظر جدید National Institute for Health and Clinical Excellence یا همان گایدلاین (NICE) که ماه قبل منتشر شده به این صورت است که هر فردی با داشتن هر سه شرط زیر باید داروی فشار خون دریافت کند:

یک- سن زیر ۸۰ سال

دو- فشار خون حداقل ۱۴۰/۹۰ (مرحله ی اول) و یا بالاتر

سه- حداقل ریسک ابتلا به بیماری قلبی و عروقی طی ده سال آینده برای فرد ده درصد یا بالاتر باشد.

این در حالی است که نظر قبلی NICE در سال ۲۰۱۱ برای ریسک بیماری قلبی، عدد ۲۰٪ یا بالاتر بود. این کاهش ۱۰ درصدی در میزان خطر ابتلا به بیماری قلبی و عروقی برای شروع درمان فشار خون می تواند ۳۳٪ میزان حوادث قلبی و عروقی در دنیا را کم کند.

به نظر سرمقاله لنست، تعیین یک مقدار مشخص در عدد فشار خون خیلی کمک کننده نیست. چرا که بر اساس گایدلاین، فردی با فشار خون سیستولیک ۱۳۸ و ریسک ۲۰ درصد در لیست درمان قرار نمی گیرد ولی فردی با فشار خون ۱۴۲ و ریسک ۱۰ درصد قرار می گیرد.

https://doi.org/10.1016/S0140-6736(19)32042-2

گزارش کامل شاخص نوآوری جهانی سال 2019

وضعیت ایران از نظر شاخص نوآوری جهانی در سال 2019
در سالهای 2017، 2018 و 2019 رتبه کلی ایران از نظر این شاخص برابر با 75، 65 و 61 بوده است.

رضا ملک‌زاده، وزیر پیشین و معاون کنونی وزارت بهداشت: «ایران رتبه اول داروسازی خاورمیانه و هفتم جهان است».
ما سندی در تایید گفته او نیافتیم. در عوض برخی شاخص‌های مرتبط با صنعت داروسازی نشان می‌دهند صنعت ایران در دنیا و در خاورمیانه جایگاه ویژه‌ای ندارد.

متن گزارش 👇

https://factnameh.com/fact-checks/2019-09-07-drug-medicine-ranking.html

✅ @FactNameh

بر اساس خبرگزاری مهر، صحبتی که استاد ملک زاده در مورد رتبه ایران در داروسازی داشته اند، احتمالا مبتنی بر دادگان Scimago بوده و فقط تعداد مقالات را در نظر گرفته اند.

بر اساس وبسایت Scimago، رتبه ی ایران در فاصله سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۸ و از نظر تعداد مقالات علمی منتشر شده در زمینه ی فارماکولوژی، توکسیکولوژی و فارماسیوتیکس شانزدهم دنیا می باشد.
این رتبه در خاورمیانه برای ایران، رتبه اول است.

همچنین وقتی فقط سال ۲۰۱۸ را در نظر بگیریم، رتبه ایران از نظر تولیدات علمی در موضوع مربوطه در دنیا و خاورمیانه به ترتیب هشتم و اول می باشد.

متاسفانه فکت نامه این منبع را بررسی نکرده بوده است. هر چند که برای رتبه بندی، فقط نباید تعداد مقالات را در نظر گرفت. اگر مقالات هم مورد بررسی باشند، باید دیگر شاخص های مربوطه مثل شاخص اچ و .... را هم در نظر گرفت. بر این اساس رتبه ایران سوم و سی و یکم خاورمیانه و جهان است

آیا سهامداران یک شرکت دارویی می توانند در نشر مقالات مربوط به محصول شرکت خود به عنوان محقق و نویسنده نقش داشته باشند؟

مثال های زیادی می‌توان در این مورد یافت. مثلا مقالاتی از شرکت گیلیاد در مورد داروهای هپاتیت سی که از نویسندگان از سهامداران شرکت هم هستند.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24725238

و یا مثالی از COPE که فرد کاشف دارو تعارض منافع خود را ذکر نکرده و و این کمیته تنها پیشنهاد داده است که مقاله اصلاحیه برای اظهار تعارض منافع چاپ شود.
https://publicationethics.org/case/undeclared-competing-interests

من البته این موضوع را در توییتر نیز مطرح کرده ام. مهمترین موضوعات دو نکته می باشد.

یک- تعارض منافع به شکل کامل ذکر شده باشد.

دو- پروسه داوری به شکل کامل انجام شده باشد و مورد تایید ادیتورها باشد.

در این صورت برای این مقاله مشکل خاص مطرح نیست. هر چند نسبت به مقاله ای که سهامداران یک شرکت نویسنده آن نیستند می تواند اعتبار کمتری داشته باشد.

برای دنبال کردن این توییت که در حال دریافت پاسخ هست می توانید از این لینک استفاده کنید؛
https://twitter.com/microbiomdigest/status/1170384737841668096?s=21

اگر در توییتها پاسخ مهمتری دریافت شد نیز اینجا اضافه خواهم کرد.

این تصویر یکی از توییتهایی است که در پاسخ به سوال من در مورد نشر مقاله توسط سهامداران شرکت دارویی پست شده است. یکی از اساتید همراه کانال از خارج کشور این توییت را بسیار مهم دانسته و برای من ارسال کردند که در کانال قرار می دهم

هر چه زمان بیشتری تلویزیون تماشا کنید، ریسک بیماری های قلبی و عروقی شما افزایش می یابد.
این یافته یک مطالعه متا آنالیز است که در مجله ی کاردیولوژی آمریکا منتشر شده است.

https://t.co/RPrdeJeCDu?ssr=true

۳۱ عضو هیئت علمی دانشگاه کالیفرنیا، در اعتراض به عدم تمدید قرارداد الزویر با دانشگاه، فعالیت خود را به عنوان ادیتور مجلات این ناشر متوقف کرده اند.
https://bit.ly/2m5SuZf

تاثیر تحریم های سیاسی آمریکا بر همکاری های بین المللی و پژوهش در ایران عنوان مقاله ای است که با همکاری محققینی از آمریکا، هلند و ایران در مجله ی BMJ Global Health منتشر شده است.
http://dx.doi.org/10.1136/bmjgh-2019-001692

برای این که یکبار این بحث عدم افشای تعارض منافع به صورت کاملا مستند بررسی شود، از فلوچارت COPE استفاده کردم.

این کمیته برای مواردی که تعارض منافع بیان نشده باشد دو حالت را در نظر گرفته است:

✅ حالت اول مربوط به زمانی است که مقاله در #حین_داوری باشد و داورها متوجه احتمال عدم ذکر تعارض منافع شوند. در این حالت این کمیته این روش را پیشنهاد کرده است: (لینک حاوی یک فایل پی دی اف است)
https://publicationethics.org/files/COI%20submitted.pdf

✅ حالت دوم مربوط به زمانی است که مقاله #چاپ شده باشد و خواننده های مقاله متوجه احتمال عدم ذکر تعارض منافع شوند. در این حالت این کمیته این روش را پیشنهاد کرده است: (لینک حاوی یک فایل پی دی اف است)

https://publicationethics.org/files/COI%20published.pdf

✅ البته قبلا به زحمت محققین ایرانی، این فلوچارتها هم به فارسی ترجمه شده اند که قبلا در کانال منتشر کرده بودم:

https://news.1rj.ru/str/scientometric/1273

بر اساس فلوچارتها، در می بایبم که در هر دو حالت، ابتدا صبحت با نویسندگان و اصلاح تعارض منافع ذکر شده ی قبلی و یا نشر مقاله اصلاحیه برای افشای تعارض منافع پیشنهاد شده است و صحبتی از رترکت مقالات نیست.
همراهان کانال اگر شما هم منابعی در این زمینه داشتید که متفاوت از این دو فلوچارت بود ممنون می شوم من را هم راهنمایی کنید و در اختیار من بگذارید.

کمیته ی COPE همچنین برای این که مشخص کند چه زمانی نیاز به #رترکشن یا #اظهار_نگرانی یا #اصلاحیه وجود دارد یک گایدلاین مشخصی در اختیار می گذارد:

در این گایدلان هم مشاهده می شود که رترکت فقط زمانی در نظر گرفته می شود که عدم ذکر تعارض منافع بر تفسیر ها و توصیه های مقاله تاثیر گذار باشد.

http://publicationethics.org/files/retraction%20guidelines.pdf
گایدلاین نکات جالب دیگری هم دارد که پیشنهاد می کنم حتما مطالعه کنید

وبسایت رترکشن واچ هم یک نظر خواهی در مورد موضوع عدم ذکر تعارض منافع در سال 2016 انجام داده است که هنوز هم این نظر سنجی باز است و می توانید شرکت کنید:

تا به جال 181 نفر گفته اند که رترکت لازم است. 60 نفر گفته اند رترکت تنها زمانی لازم است که تاثیرات مهم بر سلامت وجود داشته باشد. 57 نفر نیز گفته اند که رترکت در هیچ موردی لازم نیست.

این پستِ رترکشن واچ، با مثالی از قرار دادنِ مقاله ی اصلاحیه، برای عدم ذکر ِتعارض منافع توسط یکی از مجلات خانواده جاما، شروع شده است. بلافاصله رترکشن واچ این روش را با مثال دیگر از مجله ای دیگر که مقاله را رترکت کرده مقایسه می کند. در این مثال ظاهرا اطلاعات مالی مقاله و موارد دیگر درج نشده بوده است و به همین علت مقاله رترکت شده است.

در ادامه رترکشن واچ ذکر می کند که COPE فقط زمانی رترکت را در نظر می گیرد که عدم ذکر تعارض منافع بر تفسیر ها و توصیه های مقاله تاثیر گذار باشد.
و در پایان هم این موضوع نیاز به رترکت برای عدم ذکر تعارض منافع را به نظر سنجی می گذارد.

گایدلاین کوپ، مسیر را در فلوچارتها برای برخورد با تعارض منافعِ ذکر نشده عنوان کرده است. در گایدلاین رترکت هم ذکر می کند تنها در موارد تاثیر گذاری بر توصیه ها و تفاسیر مطالعه رترکت لازم است. در توصیه ها هم عنوان می کند که رترکت زمانی که بر نتیجه و داده ها اثر گذار باشد لازم است. در نتیجه فکر می کنم هر مقاله با مقاله دیگر متفاوت است و مقالات باید مورد به مورد بررسی شوند. به نظرم این که برای همه مقالات از یک نسخه استفاده شود درست نیست و نباید گفت اگر مطالعه ای تعارض منافع را ذکر نکرده باشد حتما نیاز به رترکت دارد

علم اخلاق و عمل
کانال علم اخلاق و عمل در جهت ارتقای علمی کشور تلاش می کند. ایران عزیز با وجود استادان صاحب مسلک و الگوی مناسب و جوانان با استعداد باید جایگاهی بالاتر در سطح جهانی داشته باشد. همکاران عزیز مطالب جالب و مهمی در زمینه علوم مرتبط را برای ما بفرستند
https://news.1rj.ru/str/scienceglob

یک نمونه از اظهار تعارض منافع به شکل بسیار کامل

👇

Authors hold stock in Synlogic and may gain or lose financially through publication. For information or material, please direct correspondence to vincent@synlogictx.com.

https://www.nature.com/articles/nbt.4222