قسمتهایی از صحبتهای وزیر علوم در اختتامیه پانزدهمین جشنواره بین‌المللی فارابی با حضور رئیس‌جمهور (لینک)


تحقیقات شاهدمحور (evidence based) امروز به ما ضرورت پایان سیاست فیلترینگ و ناکارامدی مقابله سخت افزاری با بدحجابی را اعلام کرده است.

حکمرانی علمی؛ یعنی شنیدن صدای علم


بخشی از نامطلوبی وضعیت علمی و پژوهشی محصول وضعیت عمومی کشور و مشکلات وضعیت معیشتی است

توسعه عمیق و همه جانبه، موزون، متوازن، عادلانه و پایدار منوط و مشروط به توسعه علمی است.

بخش بزرگی از نظام مسائل ما بدون علوم انسانی نه قابل رفع و نه قابل حل است؛ مواجهه خلاق با مساله هایی که گریبان کشور را گرفته در گروی توجه به جریان علوم انسانی و باور به علم است. ما هنوز به این باور نرسیده ایم که علوم انسانی زمینه ساز توسعه و حلال مشکلات است.

جامعه ای که در حال فقیر شدن است، نمی تواند به تفاهم و توافق و توانمندی برسد. کشور می تواند ثروتمند و مملو از منابع خدادای باشد؛ اما چون توان حله مساله را ندارد، توسعه نیابد. یکی از آموزه های علوم انسانی فهم بموقع پایان یک سیاست است.

حکمرانی پویا و باز قبل از آنکه واقعیت به او سیلی بزند، به سیاست نادرست پایان می دهد.

موسسات پژوهشی باید با اجراپژوهی به سیاست‌های متأخذ در مسائل مختلف از محیط زیست تا حجاب نمره دهند، اگر سیاست ها نمره نگرفتند در آن تجدید نظر کنند. ناکامی یک سیاست به خودی خود اشتباه و عار نیست، اصرار بر سیاست ناکام، عار و نادرست است.


کشور محتاج تصمیم ها، مردان بزرگ و فهم های بزرگ است.
وی در پایان از رئیس‌جمهور خواست دست اصحاب علوم انسانی را بفشارد و به راهبردهای علوم انسانی اعتماد کند. سیمایی با این جمله خطاب به مسعود پزشکیان سخنان خود را پایان داد: دانشگاه زخمی و نیازمند توجه و حمایت شماست.

@Scientometric

گزارش ساینس: مقاله‌ی اصلی و اولیه در مورد استفاده از هیدروکسی کلروکین برای درمان کووید-۱۹ بعد از گذشت ۴ سال بالاخره سلب اعتبار شد.

این مقاله توسط دیدیه رائولت و همکارانش در ۲۰۲۰ نوشته شده بود و حالا به دلیل مسائل اخلاقی و علمی ابطال شد.

بعداً، در همان سال ۲۰۲۰، مطالعات بزرگ‌تر و دقیق‌تر نشان دادند که هیدروکسی کلروکین فایده ای برای بیماران مبتلا به کووید-۱۹ ندارد.

مقاله نتیجه گیری کرده بود که این داروی ضد مالاریا می‌تواند باعث کاهش لود ویروس عامل کووید-۱۹ شود و اگر همراه با آزیترومایسین استقاده شود موثرتر هم خواهد بود.

بعد‌از آن، دیدیه رائولت، نویسنده اصلی این مقاله، در شبکه‌های اجتماعی و تلویزیون از امیدبخش بودن داروی هیدروکسی کلروکین صحبت کرد. این اظهارات باعث ایجاد یک موج تبلیغاتی گسترده شد که حتی شامل حمایت از سوی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده نیز ‌شد.

محققین بعد از نشر مقاله مرتبا نگرانی‌های خود را در مورد این مقاله اعلام کردند. مطالعه فقط ۳۶ بیمار را بررسی کرده بود. فاصله ارسال مقاله به مجله تا نشر آن تنها ۴ روز بود.
در این مطالعه، شش بیمار که با هیدروکسی کلروکین تحت درمان بودند، از نتایج مطالعه حذف شده‌بودند. یکی از این بیماران فوت کرده بود و سه نفر دیگر به بخش مراقبت‌های ویژه منتقل شده بودند. این موضوع احتمالا نتایج مطالعه را به نفع این دارو تغییر داده بوده است. علاوه بر آن معیار مثبت بودن تست PCR در‌گروه درمان و کنترل متقاوت بوده است. در مورد تائیدیه اخلاقی مطالعه نیز ابهام وجود داشت. احتمال تضاد منافع نیز وجود داشت و یکی از نویسندگان مقاله نیز سردبیر مجله بود.

تحقیقات انجام‌شده توسط الزویر نتوانست تأیید کند که آیا پژوهشگران پیش از ورود بیماران به مطالعه، تأییدیه اخلاقی برای مطالعه دریافت کرده بودند یا خیر. همچنین مشخص نشد که آیا بیماران رضایت آگاهانه برای درمان با آنتی‌بیوتیک آزیترومایسین داده بودند با خیر.


در یک بیانیه مطبوعاتی، انجمن فارماکولوژی فرانسه اعلام کرده است که مطالعه‌ای که اکنون سلب اعتبار شده، سنگ بنای رسوایی‌ای بود که باعث شد میلیون‌ها نفر به غلط، هیدروکسی کلروکین مصرف کنند. این مسئله بیماران را در معرض عوارض جانبی جدی، از جمله مشکلات قلبی، قرار داد.این انجمن تأکید کرده است که این رویدادها یادآور یک نکته اساسی در مورد داروهاست که حتی در شرایط بحران‌های بهداشتی، تجویز داروها بدون شواهد قوی از اثربخشی و خارج از چارچوب دقیق مطالعات‌ بالینی معتبر، غیرقابل‌قبول است.یکی از اصول بنیادی پزشکی (اول، آسیب نرسان یا Primum Non Nocere) در اینجا قربانی شده است، که همراه با پیامدهایی فاجعه‌بار بوده است.


پی نوشت: در ایران نیز گروهایی طرفدار استفاده از این دارو بودند. فراتر از آن کمیته علمی کووید-۱۹ در ایران با تاکید بر مکانیسم (از صحبتهای دبیر وقت کمیته علمی از اثر ایمونومادولیتوری و یا قلیایی کردن محیط) و همین طور مبنا قرار دادن یک مطالعه گذشته‌نگر انجام شده در ایران، تا مدت ها استفاده از هیدروکسی کلر‌وکین را توصیه می‌کرد. این در حالی بود که مرتب شواهد علمی معتبر علیه استفاده از هیدروکسی کلر‌کین منتشر می‌شد و دستورالعمل های معتبر بین المللی نیز توصیه به عدم استفاده از این دارو داشتند.

@Scientometric

علت مرگ بیش از ۸ میلیون نفر در آمریکا در فاصله سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ به همراه اطلاعات شغلی آن‌ها بررسی شده است. (لینک)

نتایج نشان می‌دهد که رانندگان تاکسی و آمبولانس، که شغلشان نیاز به جهت‌ و مسیریابی و پردازش فضایی مکرر دارد، کمترین میزان مرگ‌ومیر ناشی از بیماری آلزایمر را در میان ۴۴۳ شغل بررسی‌شده داشته‌اند.

هیپوکامپ نقش مهمی در حافظه فضایی و جهت‌یابی دارد و یکی از اولین نواحی مغزی است که در بیماری آلزایمر تحت تاثیر قرار می گیرد.

@Scientometric

سها قمریان در حضور رئیس جمهور از تبعیض‌های ناروا برای زنان در فضای دانشگاه و جامعه می‌گوید.

او از رییس جمهور سوال می‌کند که آیا این محدودیتهای گزینش و … پیشنهاد مشخص برای مهاجرت از ایران است؟ به این به اصطلاح قانون حجاب و عفاف، گشت ارشاد، توقیف خودرو و .. هم اشاره می‌کند و در ادامه می‌گوید:

"مهمترین جنبه قوانین، عادلانه بودن آنهاست وگرنه مصوبات اداری ظالمانه مصداق قانون نیست که شهروندان آزاد به تبعیت از آنها منعهد باشند. چه بسا زیر پا گذاشتن این دست از قوانین ظالمانه به حق و عدالت نزدیک‌تر هم باشد."



@Scientometric

می‌توانید این افزونه (Extension) جدید با نام ExCITATION journal ranking in Google Scholar (لینک) را به مرورگر کروم خود اضافه کنید تا چارک (Q) مربوط به مجلاتی که مقالات در آن منتشر شده را ببینید.

این هم برای جستجوی مقالات در Google Scholar و هم برای بررسی پروفایل Google Scholar افراد (بر اساس برخی از مقالات پراستناد فرد) می‌تواند کاربرد داشته باشد.

تصویر نیز مربوط به پروفایل دکتر مسعود پزشکیان (رئیس جمهور) می‌باشد.

علاوه بر این در نتایج جستجو، می‌تواند مقالات منتشر شده در مجلات Q1 را در صدر نتایج نمایش دهد.

@Scientometric

وجود گلودرد، حتی شدید، به تنهایی دلیلی برای مصرف آنتی‌بیوتیک نیست. عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا و کرونا نیز می‌توانند باعث گلودردهای شدید شوند، اما این موارد نیازی به درمان با آنتی‌بیوتیک ندارند. تنها معاینه گلو می‌تواند نیاز به آنتی‌بیوتیک را مشخص کند. (پست ایکس)

@Scientometric

در کدام کشورها عشق در روابط بلند مدت اهمیت بیشتری دارد؟
طبق بررسی این مطالعه، کمترین میزان اهمیت برای کشورهای غنا، مراکش و ایران بوده است.

تصویر مربوط به میانگین میزان ارزشی است که افراد از کشورهای مختلف (از جمله ایران) به عشق رمانتیک در روابط بلندمدت می‌دهند و مربوط به مطالعه (لینک) زیر است:

برای بررسی اهمیت عشق رمانتیک در روابط بلندمدت، از شرکت‌کنندگان این سوال پرسیده شده است: «فرض کنید در حال حاضر در رابطه (committed relationship) با فردی نیستید. فردی را ملاقات می‌کنید که همه ویژگی‌هایی که می‌خواستید را دارد، ولی عاشق او نیستید. چقدر احتمال دارد که با این فرد ازدواج کنید؟» پاسخ‌ها از ۰ (حتماً با این فرد ازدواج نمی‌کنم) تا ۱۰۰ (حتماً با این فرد ازدواج می‌کنم) در نظر گرفته شده است.

مطالعه‌ با بررسی داده‌های بیش از ۸۶ هزار نفر از ۹۰ کشور نشان داده است که عشق رمانتیک (romantic love) نقش مهمی در ایجاد تعهد در روابط بلندمدت در تقریبا تمام کشورها ایفا می‌کند. این مطالعه سعی داشته تا این فرصیه را بررسی کند که می‌گوید عشق رمانتیک به‌عنوان یک مکانیسم تکاملی (evolved) به وجود آمده است تا به حفظ تعهد بین شرکا (commitment between partners) کمک کند و موفقیت تولیدمثلی (reproductive success) آنها را نیز افزایش دهد.

مطالعه نشان داده است که افرادی که احتمال آسیب‌ بیشتری با پایان یافتن رابطه دارند (مثل افرادی با وضعیت اقتصادی پایین‌تر، کسانی که فرزند بیشتری دارند یا زنان)، ارزش بیشتری برای عشق قائل می‌شوند و این فرضیه اصلی مطالعه را تایید می‌کنند.

علاوه بر این، مطالعه نشان داده که افراد از کشورهای مدرن‌تر و با با شاخص توسعه انسانی بالاتر (Human Development Index)، اهمیت بیشتری به عشق رمانتیک می‌دهند.

در این مطالعه، افراد از کشورهای غنا، مراکش و ایران کمترین اهمیت را به عشق رمانتیک در روابط بلندمدت داده‌اند. دلایل احتمالی این موضوع می‌تواند شامل تأثیرات فرهنگی و مذهبی باشد. به طور خاص، افراد از این کشورها بیشترین امتیاز را در زمینه ارزش‌های جمع‌گرایانه یا collectivistic values (به معنای اهمیت بیشتر گروه و خانواده نسبت به فرد) در مقایسه با سایر کشورها داشتند. علاوه بر این، این کشورها بالاترین درصد شرکت‌کنندگان مسلمان را داشتند. همچنین، شیوع تاریخی ازدواج‌های سنتی در این مناطق می‌تواند تا حدودی توضیح دهد که چرا افراد در این کشورها اهمیت کمتری به عشق رمانتیک در روابط بلندمدت می‌دهند. این از نقاط ضعف مطالعه بوده است که فاکتورهایی مثل سن، مذهب، نگرش به ازدواج و طلاق و ... در این مطالعه در نظر گرفته نشده است.

@Scientometric

"تهدید پوپولیسم مرتبط با علم برای سلامت عمومی جهانی: درس‌هایی از ایران" عنوان پژوهشی است که فعلا به صورت پیش مقاله (لینک) در دسترس است.

در این پژوهش در ابتدا به مواردی مثل دستگاه تقلبی کرونایاب مستعان ۱۱۰، تصمیم رهبر ایران برای عدم ورود برخی واکسن های کووید از برخی کشورها، نامه معروف به نامه ۲۵۰۰ پزشک (از جمله با امضای دکتر عین الهی، وزیر سابق بهداشت)،سلب اعتبار مقاله واکسن نورا و ... اشاره شده و سپس با استفاده از داده‌های در دسترس عموم، بررسی هایی در زمینه تاثیر دیرتر شروع کردن واکسیناسیون بر مرگ و میر اضافی و یا تاثیر تصمیمات مهم در ایران بر ایجاد هر کدام از موج های کووید پرداخته شده است.


این پژوهش به صورت پیش مقاله است و هنوز داوری نشده است.

@Scientometric

همان طور که نوشتم در این مقاله به سلب اعتبار شدن یکی از مقالات مربوط به واکسن کووید-۱۹ با نام نورا هم اشاره شده است.
تا جایی که یادم هست کارگروه وزارتی اخلاق در پژوهش یکبار قصد بررسی این موضوع را داشت و یا این کار را انجام داده است؟
ممنون می‌شوم اگر کسی در این زمینه اطلاعی دارد به من هم بگوید تا نتیجه نهایی بررسی کارگروه را در کانال هم قرار دهم.

جراح کل آمریکا خواستار افزودن هشدار سرطان به برچسب نوشیدنی‌های الکلی شد.

توصیه و بیانیه‌ امروز جراح کل آمریکا (Dr. Vivek Murthy, US Surgeon General) در مورد ارتباط علّیتی بین مصرف الکل و افزایش خطر ابتلا به سرطان (از پست ایکس):

الکل سومین عامل قابل پیشگیری سرطان در آمریکا می باشد.

هر ساله باعث حدود ۱۰۰٫۰۰۰ مورد سرطان و ۲۰٫۰۰۰ مرگ ناشی از سرطان در آمریکا می‌شود.

مصرف هر نوع الکل خطر ابتلا به حداقل هفت نوع سرطان را افزایش می‌دهد، از جمله سرطان پستان در زنان، روده بزرگ، مری، کبد، دهان، گلو و حنجره.

مصرف بیشتر الکل خطر سرطان‌های مرتبط با الکل را افزایش می‌دهد.

تنها ۴۵ درصد از بزرگسالان آمریکایی از این موضوع آگاه هستند که مصرف الکل خطر ابتلا به سرطان را بیشتر می‌کند.

برای افزایش آگاهی در مورد این ارتباط و کاهش خطر موارد سرطان ‌و مرگ‌های ناشی از آن، توصیه‌ جراح کل شامل این موارد است:

کنگره باید اجازه دهد که برچسب هشدار روی نوشیدنی‌های الکلی به‌روزرسانی شود و هشدار خطر سرطان به آن اضافه شود.

دستورالعمل‌های مربوط به مصرف الکل باید مورد ارزیابی مجدد و اصلاح قرار گیرند تا خطر افزایش سرطان‌های ناشی از الکل در آن‌ها در نظر گرفته شود.

متخصصان بهداشت عمومی، گروه‌های اجتماعی و سازمان‌ها می‌توانند با تقویت و گسترش آموزش‌ها، آگاهی عمومی را افزایش دهند. همچنین پزشکان می‌توانند بیماران خود را آگاه کرده و استفاده از غربالگری و درمان‌های مرتبط با الکل را ترویج دهند.

باید آگاه باشید که با افزایش مصرف الکل، خطر ابتلا به سرطان بیشتر می‌شود. هنگام تصمیم‌گیری در مورد نوشیدن یا مقدار مصرف، به خاطر داشته باشید که هرچه کمتر مصرف کنید، خطر ابتلا به سرطان نیز کمتر خواهد بود.

اطلاعات بیشتر: لینک

پست حاوی پنج تصویر است👇🏻 که می‌توانید ورق بزنید و ببینید.


توضیح در مورد جراح کل آمریکا: لینک

@Scientometric

🖤 چهارشنبه ۱۸ دیماه ۱۳۹۸، ساعت ۶:۱۹ صبح: انهدام هواپیمای پرواز شماره ی ۷۵۲ خطوط هوایی اکراین🖤

ساینتومتریکس ضمن گرامی‌داشت یاد همه ۱۷۶ نفر فوت شده در اثر شلیک موشک و ساقط شدن هواپیما، به مروری کوتاه از گزارشهای خود در آن زمان می‌پردازد:

✅ نیچر در گزارشی به این موضوع پرداخت👇

دانشگاههای کانادا برای محققینی (دانشجویان و اعضای هیئت علمی)که در سانحه‌ی هواپیمایی ایران جان باختند، سوگواری می‌کنند.
ده نفر از جان باختگان مربوط به دانشگاه آلبرتا و ۶ نفر مربوط به دانشگان تورنتو بوده اند. در این مقاله آمده است که ۱۷۶ نفر فوت شده‌اند و‌ حداقل ۶۳ نفر کانادایی بوده‌اند و بنابر گفته های نخست وزیر کانادا، ۱۳۸ نفر مرتبط با کانادا بوده‌اند. در این مقاله‌ی‌ خبری در مورد برخی محققین کانادایی صحبت شده است.

۷۲ ساعت و ۴۸ دقیقه طول کشید تا ایران مسئولیت سرنگونی هواپیما را بپذیرد.

✅ بعد از آن نیچر خبر خود را ویرایش کرد:

با توجه به اعلام مقامات نظامی ایران مبنی بر ساقط شدن غیر عمدی هواپیما با موشک (درحالی که دولت ایران ابتدا آن را تکذیب کرده بود) نیچر این خبر خود را ویرایش و به‌روز رسانی کرد.

The Iranian government at first denied such reports. But on 11 January, the country's military announced that it had unintentionally shot down the plane. "The Islamic Republic of Iran deeply regrets this disastrous mistake," Iranian president Hassan Rouhani said on Twitter. "Investigations continue to identify & prosecute this great tragedy & unforgivable mistake.

✅ اینجا من اطلاعاتی در مورد برخی مسافران این پرواز را گذاشته بودم:

در این پرواز،

۲۵ دانشجو و فارغ التحصیل مقطع کارشناسی ارشد

۲۸ دانشجو و فارغ التحصیل مقطع Ph.D

۱۶ فارغ التحصیل دانشگاه صنعتی شریف (توئیت دکتر زارچی)

(ایمان آقابالی،
‏منصور اثنی‌عشری،
‏مهدی اسحاقیان،
‏امیر اشرفی،
‏محمد الیاسی،
‏محمدامین بیروتی،
‏حمیدرضا ستاره‌کوکب،
‏فائزه فلسفی،
‏میلاد قاسمی،
‏مریم ملک،
‏الناز نبیی،
‏غزل نوریان،
‏زهرا حسنی‌سعدی و محمد صالحه،
‏پونه گرجی و آرش پورضرابی )

۲ مدال آور المپیاد

۳ استاد و‌ مدرس دانشگاه
(مژگان دانشمند ، پدارم موسوی، رزگار رحیمی)

۱ دامپزشک‌

۳ دندانپزشک
(پریسا اقبالیان، شریفه فقیهی، فرهاد نیکنام)

۷ پزشک و دانشجوی‌‌ رشته ی پزشکی‌
(نداصدیقی، محمد امین جبلی، محمد اسدی، فیروزه مدنی، شکوفه چو‌پان نژاد، ناصر پورشبان، امیر حسین قاسمی (طبق گفته ی همراهان در کامنتها))
جان خود را از دست دادند.
طبق گفته‌ی همراهان کانال در کامنتها ۶ فارغ التحصیل دانشگاه صنعتی امیر کبیر و یک دانش آموخته‌ی دانشگاه علامه طباطبایی هم در این پرواز بودند.

✅ اینجا هم آخرین مقاله خانم دکتر فروغ خادم را گذاشته بودم که بعد از مرگشان منتشر شد و تا به حال ۲۴۰ بار مورد استناد ‌قرار گرفته است.

@Scientometric

«ورود واکسن آمریکایی و انگلیسی به کشور ممنوع است. این را من به مسئولین هم گفته‌ام و الان هم به طور عمومی می‌گویم.»

نوزدهم دی ماه ۱۳۹۹، رهبر ایران در یک سخنرانی، به یکی از بزرگترین دستاوردهای علمی دنیا در ۲۰۲۰ ابراز بی اعتمادی کردند (لینک)

رهبر ایران در آن زمان برای این دستور خود سه استدلال عمده عنوان کردند (وضعیت آن زمان کووید در آمریکا، آزمایش واکسن روی دیگر ملت‌ها و ماجرای خون‌های آلوده) که نادرست بود و قبلا مفصلا بررسی شده است (لینک)

در اولین اقدام تحت تاثیر این سخنرانی، ورود ۱۵۰ هزار دز فایزر به ایران کنسل شد که می‌توانست در شرایط کمیود واکسن در دنیا و نبود واکسن در ایران، در اختیار گروههای پرخطر از جمله کادر درمان قرار بگیرد و نجات بخش جان‌ها باشد.

وزیر وقت بهداشت، دکتر نمکی، از صحبتهای رهبری دفاع کردند.

افراد زیادی شامل دکتر عین اللهی که بعدا در دولت ۱۳ وزیر بهداشت شدند، (نامه معروف به نامه ۲۵۰۰ پزشک) به رئیس جمهوری نامه نوشتند و در این نامه آنها پا را فراتر از صحبت رهبری گذاشته و فقط به انگلستان و آمریکا و فرانسه اکتفا نکردند و گفتند که " مراقبت بفرمایید که واکسن های تولیدی این کشورها و هر گونه واکسن تولید شده از سوی مراکز غیرقابل اعتماد، به واسطه گری کشور ثالث نیز وارد کشور نشده و برخی واکسن‌های مربوط به ساز و کار کوواکس نیز که ماهیت مورد شبهه و مشکوک به ارتباط با جریانات کاملا مسئله دار بین‌المللی دارد، خریداری نشود.".
برخی هم مثل دکتر پیام طبرسی از اعضای کمیته علمی در تلویزیون گفتند که تصمیم رهبری درست بوده و در مورد فناوری mRNA تردید ایجاد کردند.

اگر گفته شود که ما آن زمان اطلاعات الان را نداشتیم، نامه را نخوانده امضا کردیم، متخصص ژنتیک، واکسن، داروساز‌و‌… نبودیم و …، باید گفت که شما به عنوان چشم پزشک، رادیولوژیست و جراح عروق و … لازم نبود که در مورد فناوری mRNA و واکسن به ابن شکل نظر دهید.کافی بود تذکر دهید تا فقط مسیر علمی دنبال شود. در واقع مشکل این نبود که از واکسن و mRNA و… خبر نداشتند، بلکه مشکل اینجا بود که بر خلاف آموخته ها و تعهدشان برای نجات جان انسان‌ها، از مسیر علمی پیروری نکردند.

در این مدت صدا و سیما مدام علیه واکسنmRNA گزارش تهیه می کرد. در نامه دکتر علویان رئیس وقت نظام پزشکی تهران به رئیس صدا و سیما (مرداد ۱۴۰۰) آمده بود که
«در تاریخ ۲۰ دی ماه ۹۹ خبرنگار نامبرده (آمنه سادات ذبیح پور) شجاعت مقام رهبری را در ممنوعیت ورود واکسن‌های آمریکایی و انگلیسی ستود درحالی‌که در برنامه مورخه ۲۷ مرداد ۱۴۰۰ موضوع ممنوعیت واردات واکسن خارجی را از جانب مقام رهبری یک دروغ آشکار خواند»

دقت داریم که این سخنان رهبری زمانی انجام شد که واکسن فایزر، تا آن زمان در آمریکا، انگلستان، اتحادیه اروپا و ۲۱ کشور دیگر تایید (اضطراری)شده بود (چندین رگولاتور معتبر دنیا). روند تایید آن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا کاملا شفاف بود. بیش از شش میلیون دز از آن به همراه مودرنا تا آن زمان فقط در آمریکا تزریق شده بود. فایزر تنها واکسنی بود که آن زمان سازمان بهداشت جهانی آن را تایید کرده بود.

به نظر من یکی از مهمترین مثالهای دخالت سیاست در علم که به صورت بارز منجر به بی اعتمادی به علم و بازی با سلامت و جان مردم شد، تصمیم عدم ورود واکسن از کشورهای خاص به ایران بود و این بی اعتمادیِ به علم و ضرر و زیان فعلی و آتی آن، صرف نظر از میزان واکسنی است که می‌توانست از این راه وارد شود. ما این موضوع را در مقاله BMJ Opinion هم متذکر شدیم.

مطالعات از کشورهای مختلف، همسو با هم نشان دادند که واکسنهای mRNA، در مقایسه با دیگر پلتفورمها و از جمله ویروس غیر فعال، تاثیرگذاری بیشتری در برابر واریانتهای مختلف و همین طور انتقال ویروس دارند و از طرفی کمتر از دیگر پلتفورم‌ها تحت تاثیر گذشت زمان (waning immunity) قرار می‌گیرند. برتری واکسنهای mRNA توسط انجمن‌های علمی ویروس‌شناسی و ایمونولوژی در داخل کشور هم عنوان شد. محققین چینی نیز در یک مقاله متاآنالیز در BMJ برتری این واکسنها را هم به عنوان واکسیناسیون اولیه و هم برای دز بوستر نشان دادند.

ایران به دلایل متعددی که برخی از آنها به راحتی می‌توانست حل شود و اصلا اتفاق هم نیفتد، واکسیناسیون را دیرتر شروع و با سرعت کندتر ادامه داد. ایران همچنین از واکسنهای با تاثیرگذاری بیشتر‌ استفاده نکرد.

ما در پروژه ای نشان دادیم که در مقایسه با تعداد مرگ در دو سال اول پاندمی در ایران، اگر ایران واکسیناسیون کووید-۱۹ خود را طبق مدل ترکیه انجام می‌داد (از نظر شروع و سرعت پیش‌برد)، این احتمالا می‌توانست‌، ۵۰ هزار مورد مرگ بیشتری ناشی از کووید-۱۹ را پیشگیری کند. (فاصله اطمینان ۹۵٪ بین ۳۸۱۰۰ تا ۵۳۵۰۰)

متاسفانه هم‌اکنون نیز مردم ایران از وجود واکسن‌های چند ظرفیتی mRNA محروم هستند.

@Scientometric

🔴تعریف جدید چاقی و کنارگذاشتن BMI !

مدل جدید در تعریف و مدیریت چاقی با دسته‌بندی چاقی بالینی و پیش‌بالینی (تصاویر را ورق بزنید)

در مقاله‌ای که در مجله The Lancet Diabetes & Endocrinology منتشر شده (فایل پی دی اف)، گروهی متشکل از ۵۸ متخصص از رشته‌های پزشکی مختلف و از کشورهای گوناگون، ابتدا محدودیت‌های شاخص توده بدنی (BMI) در تشخیص چاقی را عنوان کرده و سپس معیارهای جدیدی برای تشخیص آن پیشنهاد دادند.
در این مقاله، روش‌هایی برای اندازه‌گیری چربی اضافی و همچنین مفاهیم چاقی بالینی و چاقی پیش‌بالینی ارائه شده و رویکردهای کلی برای پیشگیری و درمان آن توضیح داده شده است.
توصیه ها در این مقاله توسط ۷۶ سازمان در سراسر جهان، از جمله انجمن های علمی و گروه های حمایت از بیمار، تایید شده است.


✅ مشکلات روش‌های فعلی اندازه‌گیری چاقی:

شاخص BMI می‌تواند Adiposity را کمتر یا بیشتر از حد واقعی نشان دهد. این شاخص اطلاعات کافی درباره سلامت در سطح فرد ارائه نمی‌کند.

شاخص BMI روش سنجش چربی اضافه و توزیع آن نیست.
این شاخص بین چربی و توده عضلانی تفاوت قائل نمی‌شود و تفاوت‌های توزیع چربی در بدن را در نظر نمی‌گیرد.
این شاخص ممکن است قادر نباشد تا چربی اضافی را در سالمندان، افرادی که توده عضلانی یا استخوانی خود را از دست داده‌اند و یا در برخی نژادها (مانند جمعیت‌های آسیایی) در نظر بگیرد و در نتیجه چاقی به این شکل تشخیص داده نمی شود.
از سوی دیگر افراد با توده عضلانی بیشتر (مانند ورزشکاران) ممکن است BMI بالا داشته باشند، ولی چربی اضافی نداشته باشند (تشخیص نادرست چاقی)

✅ تعریف چاقی:

۱- چاقی (Obesity): وضعیتی با چربی اضافی در بدن که ممکن است توزیع یا عملکرد آن غیرعادی باشد.

۲- چاقی بالینی (Clinical Obesity): بیماری مزمن و سیستمیک که عملکرد بافت‌ها و اندام‌ها و یا فرد را به دلیل چربی اضافی تحت تأثیر قرار می‌دهد. این حالت می‌تواند منجر به آسیب‌ها، عوارض و بیماری های شدید و تهدیدکننده زندگی مانند سکته قلبی و مغزی یا نارسایی کلیه شود.

۳- چاقی پیش‌بالینی (Preclinical Obesity): وضعیتی با چربی اضافی که عملکرد سایر اندام‌ها و بافت‌ها حفظ شده است، اما خطر ابتلا به چاقی بالینی و بیماری‌های غیرواگیر (دیابت نوع ۲، بیماری قلبی-عروقی، برخی سرطان‌ها و اختلالات روانی) را افزایش می‌دهد. لزوماً به معنای حالت پیش‌از‌ بیماری، اضافه‌وزن یا مرحله قبل از چاقی نیست.

اگرچه خطر مرگ و میر و بیماری‌های مرتبط با چاقی می‌تواند به صورت پیوسته با افزایش توده چربی افزایش یابد، اما باید بین چاقی پیش بالینی و بالینی (یعنی سلامت در مقابل بیماری) برای اهداف بالینی و مرتبط با سیاست‌گذاری تفاوت قائل شویم.

✅ معیارهای تشخیص چاقی

۱- اندازه‌گیری چربی اضافی:

شاخص BMI فقط در سطح جمعیت (نه در سطح فردی) و برای مطالعات اپیدمیولوژیک یا اهداف غربالگری قابل استفاده است.
چربی اضافی (Excess adiposity) باید با اندازه‌گیری مستقیم چربی بدن (body fat) (در صورت امکان) یا حداقل یک معیار آنتروپومتریک (مانند دور کمر، نسبت دور کمر به باسن، یا نسبت دور کمر به قد)، علاوه بر BMI و متناسب با سن و جنس و ... تأیید شود.
در BMI بالای ۴۰، چربی اضافی (excess adiposity) را می توان در نظر گرفت و نیازی به تأیید بیشتر نیست.

فرد با وضعیت چربی اضافی تایید شده باید برای چاقی بالینی (clinical obesity) مورد بررسی قرار بگیرد.

۲- تشخیص چاقی بالینی (حداقل یکی از دو معیار زیر):

- وجود شواهدی از کاهش عملکرد اندام‌ها یا بافت‌ها به دلیل چاقی (مانند نشانه‌ها، علائم، یا آزمایشاتی که این کاهش عملکرد را نشان دهد). معیارهای بالینی در جدول ۲ مقاله مفصل آورده شده.

- وجود محدودیت‌های قابل‌توجه در فعالیت‌های روزمره که نشان از اثر خاص چاقی بر تحرک و فعالیت‌های اساسی دیگر (مانند حمام کردن، لباس پوشیدن، غذاخوردن و ....) دارد.

✅ توصیه‌ها برای مدیریت و درمان

برای افراد با چاقی پیش‌بالینی:

- مشاوره‌های بهداشتی و پایش وضعیت سلامت در طول زمان

- مداخلات مناسب برای کاهش خطر پیشرفت به چاقی بالینی و بیماری‌های مرتبط.

برای افراد با چاقی بالینی:

- درمان‌های مبتنی بر شواهد برای بهبود یا کاهش علائم بیماری و پیشگیری از آسیب شدید به اندام‌ها.

✅ سیاست‌گذاری و آموزش

- سیاست‌گذاران سلامت و مقامات بهداشتی باید دسترسی عادلانه و مناسب به درمان‌های مبتنی بر شواهد را برای افراد با چاقی بالینی فراهم کنند. همان طور که برای افراد با بیماری مزمن و بالقوه تهدید کننده حیات مناسب است.

- اقدامات پیشگیرانه باید بر اساس شواهد علمی فعلی باشند، نه بر اساس فرضیات نادرست که فرد را برای چاقی مقصر می‌دانند. رفع تبعیض و انگ مرتبط با وزن بالا برای بهبود اثربخشی برنامه‌های پیشگیری و درمان لازم است و متخصصان باید در این زمینه آموزش ببینید.

@Scientometric

🔺🔺فروپاشی اعتماد

خروج غیرقانونی داروهای سرطانی از بیمارستان شریعتی تهران و پیش‌تر جایگزینی آب مقطر به‌جای داروی شیمی‌درمانی در بیمارستان تبریز، طی روزهای اخیر به یکی از مهمترین دغدغه‌های افکار عمومی و جامعه بیماران سرطانی تبدیل شده است. ایستادن زمان برای درمان بیماران مبتلا به سرطان چه مرد یا زن، جوان، میانسال یا سالمند نه‌تنها سلامت بیمارانی را که در حساس‌ترین دوره زندگی خود نیازمند درمانی دقیق و نظارت مستمر هستند، به خطر انداخته بلکه زنگ خطر مهمی را برای نظام بهداشت و درمان کشور به صدا درآورده است.

این اتفاق، علاوه‌بر به خطر انداختن جان بیماران صعب‌العلاج، ضربه مهلکی به اعتماد جامعه وارد می‌کند و باعث می‌شود افکار عمومی احساس کنند که حتی در حساس‌ترین بخش‌های نظام سلامت نیز نمی‌توان به‌طور کامل ایمن بود. بی‌اعتمادی عمومی، در شرایط بحرانی نیز می‌تواند عواقب خطرناک‌تری به‌همراه داشته باشد؛ زیرا مردم هنگامی که احساس می‌کنند تحت حمایت دولت نیستند، ممکن است دست به اقدامات خوددرمانی بزنند یا به مؤسسات درمانی غیررسمی و واسطه‌هایی متوسل ‌شوند که درنتیجه وضعیت آنان را بدتر کند. از سوی دیگر، جامعه پزشکی نیز تحت فشار قرار می‌گیرد؛ چراکه متخصصان و پرسنل متعهدی که سال‌ها در مراکز معتبری مانند بیمارستان شریعتی خدمت کرده‌اند و با دلسوزی فراوان به بهبود بیماران کمک رسانده‌اند، اکنون مجبورند در برابر تردید و بی‌اعتمادی عمومی پاسخگو باشند.


https://www.salamatnews.com/news/381665/

اگر در دسترسی به ChatGPT از ایران مشکل دارید (مثلا به دلیل نیاز به VPN) و… می‌توانید از مدل DeepSeek هم استفاده کنید که ساخت چین و کاملا رایگان است.
از امکانات خاص آن هم گزینه‌های DeepThink (برای گرفتن پاسخ‌های دقیق‌تر) و Search (برای جستجوی مستقیم اینترنت و مشابه با گزینه موجود در ChatGPT) است. اگر چه تا اکتبر ۲۰۲۳ به روزرسانی دارد ولی این گزینه جستجو کمک می‌کند تا این مشکل را رفع کند.

اینجا من (در تصویر) با استفاده از گزینه Search در مورد کانال تلگرامی @Scientometric از آن سوال کردم که پاسخ آن را می‌بینید.

برنامه آن برای سیستم‌ عامل‌های IOS (لینک) و Android (لینک) موجود است. جدای از ان از طریق مرورگر (لینک) هم می‌توانید به آن دسترسی داشته باشید

موج چهارم پیمایش ملی ارزشها و نگرشهای ایرانیان

گزارش این پژوهش ملی که توسط وزارت ارشاد در بهمن ۱۴۰۲ رونمایی شد ولی از انتشار آن جلوگیری گردید، نشان می‌دهد هر چند در قیاس با سالهای گذشته میزان اعتماد به پزشکان کاهش پیدا کرده، اما همچنان از مورد اعتماد‌ترین گروههای اجتماعی هستند.

گزارش تحلیلی این پیمایش را میتوانید از اینجا دریافت نمایید.