تعریف درست شاخص برای ارزیابی و بازخور

پیرو بحث استرمن در خصوص سیاستهای جمعیتی رومانی

بازخور (feedback)صحیح نقش مهمی در تصمیم‌گیری درست دارد:👇

گزارش به رهبر باید تلخ باشد

«حتی اگر یک خانه‌ سالم مانده باشد و یک نفر در این مملکت زنده مانده باشد، این جنگ را ادامه خواهیم داد.» این جمله‌ایست از آیت‌الله خمینی در میانه‌ی جنگ در جمع مسئولان، برگرفته از سند سپاه به نقل از کتاب «آغاز تا پایان» اثر سردار محمد درودیان.
هرگاه تردیدها درباره‌ی امکان ادامه‌ی جنگ جدی می‌شد، آیت‌الله خمینی با جمله‌هایی از این جنس با تردیدها مقابله می‌کرد؛ اما چرا در نهایت با تصمیمی که گفت برایش از زهر کشنده‌تر است قطعنامه‌ی 598 را پذیرفت؟ ذهنیت او در زمانی که بر ادامه‌ی جنگ تاکید می‌کرد و در زمانی که قطعنامه را پذیرفت چگونه شکل گرفت؟
امام درباره‌ی پذیرش قطعنامه گفت که تصمیمش «با توجه به نظر تمامی كارشناسان سیاسی و نظامی سطح بالای كشور» بوده است.(صحیفه، ج21، ص92)
در پیامی که برای مسئولین نوشت معلوم شد چند گزارش تلخ و یک گزارش تکان‌دهنده او را با حقایقی تلخ رو‌به‌رو کرده که به‌سرعت نظرش را تغییر داده است.
یکی از گزارش‌ها از دولت بود که در آن وضع مالی نظام زیر صفر اعلام شد. گزارشی دیگر از مسئولین سیاسی که با شرح وضعیت جنگ نوشته بودند: «شوق رفتن به جبهه» در مردم کم شده است. یک نامه هم از فرماندهی سپاه که امام آن را تکاندهنده توصیف کرد. در آن نامه امکاناتِ بسیار زیاد و خواسته‌های عجیبی مطرح شده بود و امام نوشت این فرمانده «مهم‌ترین قسمت موفقیت طرح خود را تهیه‌ی به‌موقع بودجه و امکانات دانسته است... البته با ذکر این مطالب می‌گوید باید باز هم جنگید، که این دیگر شعاری بیش نیست.» (نشریه‌ی نگین، ش‌21، ص43)
همین جمله‌های مختصر فضای پذیرش قطعنامه را به‌خوبی نشان می‌دهد؛ اما شاید سوال مهم‌تر این باشد که ذهنیت امام برای تاکید بر ادامه‌ی جنگ چگونه شکل گرفته بود؟
سال 94 از هاشمی رفسنجانی پرسیدم گویا در آن مقطع گزارش دقیقی به امام رسید. آیا امکان نداشت که آن گزارش‌ها زودتر به امام برسد؟ جواب داد: «بعضی‌ها بودند که نمی‌خواستند واقعیت وجودی ذهن خود را پیش امام رو کنند. به من می‌گفتند که نیازهای زیادی داریم و نمی‌توانیم بجنگیم، اما به امام که می‌رسیدند، می‌گفتند: عاشورایی می‌جنگیم.»
آیا آیت‌الله خمینی در مقابل واقعیت‌های ویرانگر جنگ، تنها با تکیه بر بحث‌های شعاری بر ادامه‌ی جنگ تاکید می‌کرد؟ در این میان هاشمی رفسنجانی و مسئولان عالیرتبه تا چه حد قبل از گزارش‌های تلخ سال 67، امام را در جریان واقعیت‌های تلخ جنگ قرار داده بودند؟
بر اساس یادداشت روزانه‌ی هاشمی در 21 فروردین66، او و حسن روحانی دونفری قدم می‌زدند و روحانی می‌گفت باید جنگ را از موضع قدرت خاتمه داد و منتظر فتحِ سرنوشت‌ساز نماند. هاشمی نوشته چون حرف روحانی برخلاف نظر امام بود صراحت نداشت. (دفاع و سیاست، ص61)
وقتی حسن روحانی در قدم زدن دو نفره با هاشمی از صراحتش کم می‌کند، مسئولین در حضور امام خمینی چگونه سخن می‌گفته‌اند؟
روغنی زنجانی، مسئول برنامه و بودجه در دولت موسوی، می‌گوید سال 65 در نامه‌ای برای نخست‌وزیر موسوی استدلال کرده که نمی‌توان جنگ را ادامه داد و یا باید جنگ را تمام کرد یا ادامه داد که نتیجه‌ی آن فروپاشی نظام و قهرمانانه کنار رفتن است.(اقتصاد سیاسی جمهوری اسلامی، ص169) او فکر می‌کند نخست‌وزیر در باطن با حرف‌های او موافق بود اما «نمی‌توانست به‌صورت رسمی نظر مخالف دولتِ خود را درباره‌ی جنگ عنوان کند.»(همان، ص184)
آیا مذاکرات مجلس و بحث‌های داخل دولت می‌توانست آیت‌الله خمینی را در جریان عمق فاجعه قرار دهد؟ با روایت روغنی زنجانی این مسیر نیز عمق فاجعه را آشکار نمی‌کرد. او می‌گوید در اتاقی که پشت محل برگزاری جلسات هیات دولت بود و اعضای کابینه برای استراحت و یا سیگار کشیدن از آن استفاده می‌کردند، نظرات با صراحت در انتقاد از ادامه‌ی جنگ بود اما در اتاق رسمیِ جلسه صحبت‌ها از آمادگی برای ادامه‌ی جنگ بود؛ با چاشنی آیه، حدیث و شعرهای حماسی. او می‌گوید: «در مجلس نیز همین‌طور بود، تمام نطق‌های پیش از دستورِ نمایندگان در دفاع از ادامه‌ی جنگ بود.» اما خارج از آنجا كه با آن‌ها گفتگو می‌کردی و وضعیت را توضیح می‌دادی آن‌ها هم ادامه‌ی جنگ را نقد می‌کردند؛ «فکر می‌کنم همه درگیر خودسانسوری بودند.»(همان، ص183)
نکته‌ی آخر این‌که در هیچ شرایطی مسئولیت از رهبری سلب نمی‌شود و او بیش از همه مسئول گرفتن اطلاعات واقعی از مدیران کشور است و باید این مسیر را هموار کند تا مبادا مسئولین جرات گزارشِ عمق تلخی‌ها را نداشته باشند.
حتی اگر بپذیریم برای جلوگیری از فروپاشی ذهنی جامعه باید قدری از تلخی گزارش به مردم کاست؛ اما با رهبر باید تلخی‌ها را تلخِ تلخ گفت تا از عمق بلاهایی که بر سر مردم می‌آید باخبر باشد.
https://news.1rj.ru/str/jafarshiralinia

یک مدل علی که توضیح می دهد پرداخت هزینه برای استفاده از خودروی شخصی در دانشگاه چه اثراتی را در بردارد.

🔲⭕️گفتگوی محمد فاضلی و مجتبی لشکربلوکی در پادکست دغدغه ایران

عنوان: توسعه ایران: چرا کار به این‌جا کشید؟

ایران چرا عقب ماند؟ و چگونه توسعه پیدا کنیم؟ نظریه‌پردازان مختلف به این سؤال پاسخ‌های متفاوت داده‌اند. مجتبی لشکربلوکی در کتاب «استراتژی توسعه ایران: چرا ایران عقب ماند؟ چگونه پیشرفت کنیم؟» پاسخ‌های محققان را تحلیل و صورت‌بندی کرده و در نهایت مدلی ترکیبی و چندسطحی از عقب‌ماندگی ایران ارائه می کند. لشکربلوکی بر مبنای همین بررسی استراتژی هایی عملگرایانه و شدنی (و نه آرزواندیشانه و نشدنی) برای پیشرفت ایران هم ارائه می‌کند. این گفت‌وگو در دو اپیزود ۷۲ و ۷۳ ارائه می‌شود. اپیزود ۷۲ به علل عقب‌ماندگی ایران می پردازد.

لینک حمایت از پادکست
شنیدن اپیزود در کست باکس
مکان ضبط: استودیوی مؤسسه نیکوکاری رعد
موسیقی آغازین: قطعه «سلام» استاد حسن کسائی
مدیر پادکست: محمد فاضلی
میهمان این اپیزود: مجتبی لشکربلوکی
امور فنی: مرتضی مشیری‌خواه
گرافیک: حامد ملیانی و کریم شاهین

کد تخفیف کتاب: diran
(۱۰٪ تخفیف + ارسال رایگان)
روش سفارش: پیغام در تلگرام به @nashrshams یا تماس با ۰۹۱۰۱۹۳۲۱۱۴ یا ۰۲۱۸۸۴۰۶۰۵۵

دقیقه ۵۳:۳۰ ام را از دست ندهید.

در خصوص عارضه جانبی مداخله فرد نیکوکار، می توانید فیلم میلیونر زاغه نشین را از دیدگاه آشنایی با شبکه کودکان کار و کمک ناخودآگاه به بسط این شبکه از طریق افزایش درآمد این شبکه با کمکهای دلسوزانه ببینید:
https://www.imdb.com/noscript/tt1010048/

این فایل صوتی توضیح می‌دهد که چگونه ساختار قیمت‌گذاری دولتی سبب شده است که سود فروش ضایعات از سود فروش محصول یک شرکت تولیدی بیشتر باشد (ساختار سیستم رفتار سیستم را به وجود می آورد)

⛔️عارضه جانبی مهم راه حلهای موقت این است که شما به مرور توان حل اساسی مسئله را از دست می دهید.

✔کلیپ بالانس، بسیاری از مفاهیم تفکر سیستمی را به سادگی به ما نشان می‌دهد.

✔از جمله این‌که وقتی هر یک از اجزای سیستم، فقط به منافع خود فکر کند و بخواهد منافع خود را بهینه کند، الزاماً منافع سیستم بهینه نخواهد شد.

✔نکته‌ی دیگری که در فیلم به خوبی می‌بینیم و می‌آموزیم، اهمیت رابطه‌ی بین اجزاء یا Inter-relation است. این رابطه به شکلی است که هرگز نمی‌توانید به صورت مطلق، درباره‌ی درست یا نادرست بودن جابجایی یک فرد نظر بدهید و قضاوت کنید.
motamem.org

✅حلقه مرگ حمل و نقل عمومی: کاهش درآمد حمل و نقل عمومی (به دلیل هزینه پایین استفاده از خودروی شخصی، قیمت‌گذاری دستوری و ...) باعث کاهش کفایت و کیفیت شبکه حمل و نقل عمومی می‌شود و این سیکل تباهکار ادامه می‌یابد.
✅ نگاه سیستمی به ما می‌آموزد که رخداد (event) را در بستر الگو (pattern) ببینیم و اینکه شکل‌گیری الگو دلایل ساختاری (structure) دارد.

✅در خصوص مثالی برای الگوی موفقیت برای موفق و نقش دولتها برای تسهیل رقابت ویدیوی دعوای اسنپ فود و چیلیوری توصیه می‌شود.

⭕ عادت می کنیم

کیبورد QWERTY توسط Christopher Sholes در دهه 1870 برای ماشینهای تایپ مکانیکی طراحی شده است. به دلیل محدودیتهای مکانیکی و برای جلوگیری از گیر کردن قطعات مکانیکی در اثر تایپ سریع، حروف پرتکراری که معمولا پشت سر هم در کلمات استفاده می شوند در چیدمان کیبورد دور از هم جایابی شده اند به گونه ای که سرعت تایپ را کاهش دهد. هر چند امروزه کیبوردهای الکترونیکی دیگر محدودیت دستگاههای مکانیکی را ندارند اما به دلیل اینکه تایپیستها به QWERTY عادت کرده اند کیبوردهای مدرن تری همچون Dvorak نتوانسته اند جایگزین QWERTY شوند.

⭕ مطابق کهن الگوی موفقیت برای موفق به دلیل کسب مهارت در تایپ با QWERTY انگیزه برای استفاده از آن در طول زمان در طی یک حلقه مثبت افزایش می یابد و ما به سادگی می توانیم به یک طراحی دارای اشکال عادت کنیم!

❌ چه بسیار ناخالصی هایی که می تواند در سبک زندگی/مدیریت/حکمرانی ما وجود داشته باشد که صرفا بر حسب تکرار به آن عادت کرده و در جستجوی رویکرد جدید نمی رویم.

✅ گاهی باید خود را به صفر رساند. حرف آخری وجود ندارد تا زمانی که زندگی وجود دارد، همه چیز می‌تواند از نو شروع شود.

⭕ نگاه سیستمی به شعر حافظ

دوش دیدم که ملائک در میخانه زدند
گل آدم بسرشتند و به پیمانه زدند

جمله "ساختار سیستم رفتار سیستم را به وجود می آورد" بن مایه تفکر سیستمی است. بیت بالا از نقطه نظری مربوط به ساختار خلقت انسان است و رفتاری که از این ساختار نشات می گیرد. به تعبیر دکتر سروش، حافظ خلقت را بدون نقص و خلل نمی بیند و در خصوص انسان نیز می گوید که مستعد خطاست و می گوید که "معصوم" مفعول است یعنی اینکه معصوم توسط یک وجود بیرونی حفاظت می شود. حافظ می گوید که ملائک گل خلقت آدمی را با "می" آماده کرده اند. بنابراین مستی و خطاکاری در ذات (ساختار) انسان هست. مطابق قانون مورفی هر خطای ممکن رخ خواهد داد.


⭕ بنابراین اساسا حافظ سهل گیر است و معتقد است که نباید به انسان در گناهان فقهی سخت گرفت و بنابراین تاکیدش بیشتر متوجه بحثهای اخلاقی است. مثلا به شدت با ریاکاری مشکل دارد.

واعظان کاین جمله در محراب و منبر می کنند
چون به خلوت می روند آن کار دیگر می کنند

چه شود گر من و تو چند قدح باده خوریم
باده از خون رزان است نه از خون شماست.

✅ سهو و خطایِ بنده گَرَش اعتبار نیست
معنیِ عفو و رحمتِ آمُرزگار چیست؟

⭕️ مدل سیستمی کوه یخ (Systems Iceberg Model)

⭕️ کلان‌تصویر (Big Picture)

تفکر سیستمی می‌تواند در ایجاد یک کلان‌تصویر برای یک مسئله کمک کند. در واقع تفاوت در کلان‌تصویرها می‌تواند سیاست‌های اجرایی متفاوتی را به وجود آورد. در مدل کوه یخ، کلان‌تصویر در واقع تصور ما از ساختاری (Structure) است که الگوها (Trends) و رخدادها (Events) را می‌سازد.

⭕️ یک بخش از کلان‌تصویر خصوصی‌سازی در ایران توجه به این نکته است که برای سرمایه‌گذار بخش خصوصی، امنیت سرمایه و پیش‌بینی‌پذیری در فضای کسب و کار عاملی بسیار تعیین کننده است. تحریم و احتمال اعمال و رفع متناوب آن ابرریسکی است که پیش‌بینی‌پذیری را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد. بنابراین سرمایه‌گذار بخش خصوصی سرمایه‌اش را درگیر کارخانه صنعتی بزرگ‌مقیاس نمی‌کند و نهایتا در بخش کوچک و متوسط و خدمات سرمایه‌گذاری می‌کند.

⭕️"الگو" هم نشان می‌دهد که خصوصی‌سازی کارخانه‌های بزرگ مقیاس در واقع منجر به خصولتی سازی شده است. چرا که عملا سرمایه‌گذار واقعی بخش خصوصی "حتی اگر اجازه حضور هم داشته باشد"، چنین ریسکی را نمی‌پذیرد.

✳️ تصور کنید که فردی بدون داشتن این کلان‌تصویر، با علاقه و انگیزه مشغول "رخداد" مستندسازی و بهبود فرایندهای خصوصی‌سازی است و خوب خانه از پای‌بست در مدلهای ذهنی (Mental Models) و "ساختارها" نیاز به اصلاح دارد.

۱۹ گرفتم، ۱۲ داد.

⭕️ پروفسور لوری سانتوس استاد دانشگاه Yale در این ویدیو به تحقیقی از گیلبرت و همکاران (۱۹۹۸) اشاره می‌کند که در آن به بررسی تاثیر رد شدن افراد در مصاحبه شغلی روی کاهش شادی آنها می‌پردازند. آنها امتیاز ۱۰ را حد بالای شادی و امتیاز ۱ را پایین‌ترین میزان آن در نظر می‌گیرند. نتایج نشان می‌دهد که اگر افراد احساس کنند که مصاحبه شغلی کاملا منصفانه بوده است و دلیل رد شدن آنها به دلایل بررسی درست صلاحیتها باشد میزان شادی آنها ۰.۶۸ واحد به نسبت قبل کاهش می‌یابد. اما اگر مصاحبه را غیرمنصفانه بدانند و دلایلی مانند پارتی‌بازی و عدم درک مصاحبه‌کنندگان از قابلیتهایشان را مسبب رد شدنشان بدانند میزان شادی آنها بعد از رد شدن هیچ تغییری به نسبت قبل نمی‌کند!
بنابراین به نظر می‌رسد مغز انسان برای حفظ سطح شادمانی به سمت اینکه قضاوتهای دیگران را غیرمنصفانه بداند، سوگیری دارد.

⭕️ وقتی نمره‌ پایینی کسب می‌کنیم تاثیر آن روی ناشادمانی ما وابسته به این خواهد بود که چه میزان این نمره را منصفانه بدانیم. بنابراین اثر "۱۲ گرفتم" روی کاهش شادمانی ما بیشتر از "۱۲ داد" است.

✅ غرض این نیست که بگوییم قضاوت غیرمنصفانه نداریم، این است که اگر ذهن به مکانیسم "دشمن همواره جایی آن بیرون است" عادت کند، مانع از دریافت بازخورهای بهبود دهنده و درک درون‌زای عوامل شکست می‌شود و پایان این شب سیه، سپید نخواهد بود.

بنیاد ملی نخبگان: بودن یا نبودن

در کتاب توسعه به مثابه توانمندسازی حکومت چهار مولفه اصلی سیاست به صورت زیر بیان شده است:
✳️ فرمول: الگوریتمی که رابطه بین واقعیات (ورودی‏ها) و اقدامات را تعیین می‏کند.
✳️فرایندها: برای تشخیص واقعیات مرتبط با سیاست چه فرایندهایی لازم است.
✳️اهداف: هدف از پیاده سازی سیاست را بیان می کند.
✳️مدل علی: چیزی است که فرمول سیاستی را به اهداف مرتبط می ‏سازد.

⭕️اگر بخواهیم سیاست حمایت از نخبگان را در این بستر بررسی کنیم واقعیات، شرایط احراز نخبگی شامل تعداد مقالات، رتبه های برتر کنکور، مدال آوران المپیاد و... هستند. اقدامات شامل کلیه تسهیلاتی است که به نخبگان ارائه می شود. این تسهیلات می تواند شامل معافیت یا سهولت انجام سربازی، تحصیل در مقاطع بالاتر، ارائه وام و ... باشد. برای پیاده سازی این سیاست فرایندهایی تعریف شده و بنیاد ملی نخبگان زیر نظر دولت ایجاد شده است.
⭕️به نظر می رسد که هدف اصلی این سیاست جلوگیری از خروج نخبگان از کشور و استفاده از نخبگان در فرایندهای تصمیم سازی و اجرایی کشور است. بنابراین مدل علی این خواهد بود که سیاستگذار تصور می کند که با انجام این فرمول سیاستی و ارائه تسهیلات، به هدف خود که ماندگاری نخبگان در کشور است خواهد رسید.
حال سیاستگذار باید به سوالات زیر پاسخ دهد:

1- آیا فرمول سیاستی مانع از خروج نخبگان شده است؟
2- آیا زدن برچسب نخبگی روی فرد در کنار سهولت گذراندن خدمت سربازی خود تسهیل کننده خروج از کشور نیست؟
3- آیا تسهیلات ارائه شده در کنار سایر مشکلات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشور برای ماندن در کشور قانع کننده است؟
4- آیا کسانی که مانده اند به دلیل این فرمول سیاستی مانده اند؟

❇️پاسخ به این سوالات با ارائه آمارهای دقیق می تواند سیاستگذار را به بازنگری در مولفه های سیاستی خود رهنمون سازد و در حالت حدی و با نگاه مهندسی مجدد فرایندها، حتی تعطیل کردن بنیاد ملی نخبگان می تواند یکی از گزینه ها باشد.
✅واقعیت این است که در یک ساختار اقتصادی سالم و رقابتی و بازار آزاد، کسب و کارها بر سر جذب نخبگان با یکدیگر رقابت خواهند کرد و نیازی به حمایت های بی فایده دولتی که از محل بودجه عمومی است، وجود ندارد. برای کسانی که توانایی انجام اصلاحات ساختاری را ندارند، ادای حمایت برای رفع تکلیف گزینه راحتی خواهد بود.

🔍 در این پادکست از زمان 18:25 به مدت حدود 4 دقیقه بحثی در خصوص مهاجرت نخبگان شکل می گیرد که می تواند در تغییر مدلهای ذهنی تاثیر گذار باشد.

@fumsys

رویه ضدرقابتی اسنپ در مقابل تپسی و اوبر در مقابل لیفت در این ویدیو دیدنی است.