قابوس ابن وشمگیر، فرمانروای منتقدِ اشرفِ مخلوقات بودن انسان
قابوس ابن وشمگیر، با لقب شمس المعالی، همو که شهر گنبد کاووس (قابوس) بخاطر مقبره او چنین نام گرفته است، همو که کیکاووس ابن اسکندر، نوهاش، با لقب عنصرالمعالی، کتاب قابوس نامه را به نام پدربزرگش نامگذاری کرده، از امیران سلسله زیاران بود، که دارای شخصیت فرهنگی و دانشدوستی بوده است. ابوریحان بیرونی مدتی در دربار همین قابوس مشغول به خدمت بوده و همینجاست که اثر مشهور خود، آثار الباقیه عن القرون الخالیه را به نگارش درآورده، و آنرا تقدیم به قابوس میکند. روایتهایی نیز از ملاقات ابنسینا با قابوس وجود دارد، هرچند صحیح بنظر نمیرسند، زیرا قبل از اینکه چنین ملاقاتی صورت بگیرد، قابوس ظاهرن بدست فرماندهانش دستگیر و تبعید شده بود.
برغم علم و دانش دوستی قابوس، اما، روایتهایی از تندخویی و سختگیری نسبت به نزدیکانش وجود دارد، که همین باعث شد تا فرماندهان علیه وی بشورند و پسرش منوچهر را بجای او بنشانند. نهایتن نیز در حالیکه در یک روز سرد زمستانی برای حمام از قلعه محل تبعید خود، قلعه جناشک، خارج شده بود، در راه بازگشت به قلعه، درب را به روی او باز نکردند تا نهایتن از سرما جان داد.
از قابوس، مجموعه نامهها و مکاتبات وی با شخصیتهای سیاسی آن زمان، همچون صاحب ابن عَباد، وزیر مهم و تاثیرگذار آل بویه، و رسالههای کوتاه فلسفی، الهیاتی به زبان عربی برجای مانده که صرفنظر از محتوای این آثار، به علت نثر مسجع و بلاغت و فصاحتشان زبانزد است. همه این نامهها و آثار را شخصی بنام عبدالرحمن ابن علی الیزدادی، در اثری بنام کمال البَلاغه جمعآوری کرده است.
در میان این آثار، رسالهای تقریبن ۳ صفحهای خودنمایی میکند با عنوان، "رساله درباره انسان و حیوان". آنچه این رساله را بسیار خاص و متمایز میکند نقد شدید قابوس به مفهوم و آموزه اشرف مخلوقات بودن انسان در مقابل دیگر حیوانات است. از نظر قابوس، برخلاف آنچه فلاسفه گمان بردهاند که حیوانات فاقد عقلند، این حرف بغایت خطایی است، زیرا حیوانات در سخت ترین شرایط توانایی زندگی را دارند و به تعبیر ساده گلیم خود را از آب بیرون میکشند. احتمالن نقد قابوس در اینجا معطوف به فلاسفهای چون فارابی و خصوصن ابنسیناست که حیوانات دیگر را فاقد عقل قلمداد کردهاند.
از نظر قابوس، اتفاقن اگر قرار بر اشرف مخلوقات بودن جانوری باشد، این حیوانات هستند که شایسته چنین عنوانیاند نه انسان، زیرا حیوانات بدون نیاز به یادگیری و آموختن بسیار، ضروریات زندگی را به شکلی غریزی میدانند، درحالیکه انسانها باید رنج آموختن را بجان بخرند، و این غریزه نیز از نظر قابوس خود نوعی از عقلانیت است، نه آنگونه که ابنسینا آنرا به قوهای غیر از عقل، یعنی قوه وهم، نسبت میداد. حیوانات، از اینرو، در مقایسه با انسانها، بسیار مستقلتر عمل میکنند، در حالیکه انسانها بدون آموزش و حمایتهای اجتماعی دوام نخواهند آورد. در واقع برخلاف نگاه مرسوم که غریزی بودن رفتار حیوانات را درمقابل آموختنی بودن رفتار انسانها نشانه مادون بودن حیوانات در مقایسه با انسانها در نظر میگیرد، قابوس بالعکس این را نشانه قوت حیوانات و ضعف انسانها لحاظ میکند. از سوی دیگر، حیوانات به شکلی طبیعی زیبایند، درحالیکه انسانها زیباییشان عاریتی و نتیجه ساعتها وقت گذاشتن روی آرایش و پیرایش خود است. از دیگر نشانههای اشرف مخلوقات بودن جانوران دیگر که قابوس بدان اشاره میکند همین بس که سرگینشان مرهمی برای دردهای انسانی است.
این رساله کوچک در واقع، نوعی مانیفست برای وارونه سازی مفاهیمی است که به انسان درمقابل حیوان مقام برتری و اشرفیت داده است، و بالعکس همان مفاهیمی را که بواسطه آنها انسان را به مقام اشرفیت رسانده بود نقطه ضعف انسانی دانسته است. وارونه سازی دوگانهها، که فیلسوفی همچون دریدا بدان با تعبیر Deconstruction اشاره میکند.
این رساله را این کمترین به همراه مقدمهای درباره قابوس، شرایط تاریخی، و محتوای رساله، در مقالهای با عنوان "Deconstructing the Idea of the Human as the Noblest Animal: A Treatise by Qābūs Ibn Wushmgir" به زبان انگلیسی ترجمه کردم و بتازگی در مجموعه Animals in Greek, Arabic, and Latin Philosophy
توسط نشر Brill و ویراستاری Peter Adamson و Miira Tuominen بچاپ رسیده است.
لینک معرفی مقاله:
https://brill.com/display/book/9789004744134/BP000016.xml
لینک کتاب:
https://brill.com/display/noscript/73187?language=en&srsltid=AfmBOopDqJwM5GCFAGEs3DuORMuZk4il6u4-sWTNAmfC2PnobS4EEJfK
@BeKhodnotes
قابوس ابن وشمگیر، با لقب شمس المعالی، همو که شهر گنبد کاووس (قابوس) بخاطر مقبره او چنین نام گرفته است، همو که کیکاووس ابن اسکندر، نوهاش، با لقب عنصرالمعالی، کتاب قابوس نامه را به نام پدربزرگش نامگذاری کرده، از امیران سلسله زیاران بود، که دارای شخصیت فرهنگی و دانشدوستی بوده است. ابوریحان بیرونی مدتی در دربار همین قابوس مشغول به خدمت بوده و همینجاست که اثر مشهور خود، آثار الباقیه عن القرون الخالیه را به نگارش درآورده، و آنرا تقدیم به قابوس میکند. روایتهایی نیز از ملاقات ابنسینا با قابوس وجود دارد، هرچند صحیح بنظر نمیرسند، زیرا قبل از اینکه چنین ملاقاتی صورت بگیرد، قابوس ظاهرن بدست فرماندهانش دستگیر و تبعید شده بود.
برغم علم و دانش دوستی قابوس، اما، روایتهایی از تندخویی و سختگیری نسبت به نزدیکانش وجود دارد، که همین باعث شد تا فرماندهان علیه وی بشورند و پسرش منوچهر را بجای او بنشانند. نهایتن نیز در حالیکه در یک روز سرد زمستانی برای حمام از قلعه محل تبعید خود، قلعه جناشک، خارج شده بود، در راه بازگشت به قلعه، درب را به روی او باز نکردند تا نهایتن از سرما جان داد.
از قابوس، مجموعه نامهها و مکاتبات وی با شخصیتهای سیاسی آن زمان، همچون صاحب ابن عَباد، وزیر مهم و تاثیرگذار آل بویه، و رسالههای کوتاه فلسفی، الهیاتی به زبان عربی برجای مانده که صرفنظر از محتوای این آثار، به علت نثر مسجع و بلاغت و فصاحتشان زبانزد است. همه این نامهها و آثار را شخصی بنام عبدالرحمن ابن علی الیزدادی، در اثری بنام کمال البَلاغه جمعآوری کرده است.
در میان این آثار، رسالهای تقریبن ۳ صفحهای خودنمایی میکند با عنوان، "رساله درباره انسان و حیوان". آنچه این رساله را بسیار خاص و متمایز میکند نقد شدید قابوس به مفهوم و آموزه اشرف مخلوقات بودن انسان در مقابل دیگر حیوانات است. از نظر قابوس، برخلاف آنچه فلاسفه گمان بردهاند که حیوانات فاقد عقلند، این حرف بغایت خطایی است، زیرا حیوانات در سخت ترین شرایط توانایی زندگی را دارند و به تعبیر ساده گلیم خود را از آب بیرون میکشند. احتمالن نقد قابوس در اینجا معطوف به فلاسفهای چون فارابی و خصوصن ابنسیناست که حیوانات دیگر را فاقد عقل قلمداد کردهاند.
از نظر قابوس، اتفاقن اگر قرار بر اشرف مخلوقات بودن جانوری باشد، این حیوانات هستند که شایسته چنین عنوانیاند نه انسان، زیرا حیوانات بدون نیاز به یادگیری و آموختن بسیار، ضروریات زندگی را به شکلی غریزی میدانند، درحالیکه انسانها باید رنج آموختن را بجان بخرند، و این غریزه نیز از نظر قابوس خود نوعی از عقلانیت است، نه آنگونه که ابنسینا آنرا به قوهای غیر از عقل، یعنی قوه وهم، نسبت میداد. حیوانات، از اینرو، در مقایسه با انسانها، بسیار مستقلتر عمل میکنند، در حالیکه انسانها بدون آموزش و حمایتهای اجتماعی دوام نخواهند آورد. در واقع برخلاف نگاه مرسوم که غریزی بودن رفتار حیوانات را درمقابل آموختنی بودن رفتار انسانها نشانه مادون بودن حیوانات در مقایسه با انسانها در نظر میگیرد، قابوس بالعکس این را نشانه قوت حیوانات و ضعف انسانها لحاظ میکند. از سوی دیگر، حیوانات به شکلی طبیعی زیبایند، درحالیکه انسانها زیباییشان عاریتی و نتیجه ساعتها وقت گذاشتن روی آرایش و پیرایش خود است. از دیگر نشانههای اشرف مخلوقات بودن جانوران دیگر که قابوس بدان اشاره میکند همین بس که سرگینشان مرهمی برای دردهای انسانی است.
این رساله کوچک در واقع، نوعی مانیفست برای وارونه سازی مفاهیمی است که به انسان درمقابل حیوان مقام برتری و اشرفیت داده است، و بالعکس همان مفاهیمی را که بواسطه آنها انسان را به مقام اشرفیت رسانده بود نقطه ضعف انسانی دانسته است. وارونه سازی دوگانهها، که فیلسوفی همچون دریدا بدان با تعبیر Deconstruction اشاره میکند.
این رساله را این کمترین به همراه مقدمهای درباره قابوس، شرایط تاریخی، و محتوای رساله، در مقالهای با عنوان "Deconstructing the Idea of the Human as the Noblest Animal: A Treatise by Qābūs Ibn Wushmgir" به زبان انگلیسی ترجمه کردم و بتازگی در مجموعه Animals in Greek, Arabic, and Latin Philosophy
توسط نشر Brill و ویراستاری Peter Adamson و Miira Tuominen بچاپ رسیده است.
لینک معرفی مقاله:
https://brill.com/display/book/9789004744134/BP000016.xml
لینک کتاب:
https://brill.com/display/noscript/73187?language=en&srsltid=AfmBOopDqJwM5GCFAGEs3DuORMuZk4il6u4-sWTNAmfC2PnobS4EEJfK
@BeKhodnotes
Brill
Animals in Greek, Arabic, and Latin Philosophy
"Animals in Greek, Arabic, and Latin Philosophy" published on 09 Oct 2025 by Brill.
👏2
Forwarded from اطلاعرسانی آثار فلسفی به تازگی انتشار یافته / در دست ترجمه
برگزاری همایشی در دانشگاه لووَن بلژیک درباره دانشنامه علایی اثر شیخ الرئیس بوعلی سینا.
از ۱۵-۱۷ اکتبر به مدت سه روز.
@philobooks
از ۱۵-۱۷ اکتبر به مدت سه روز.
@philobooks
👏2
Forwarded from اطلاعرسانی آثار فلسفی به تازگی انتشار یافته / در دست ترجمه
Dānešnāme_program.pdf
373.8 KB
برنامه سخنرانیهای همایش دانشنامه علایی.
برای دریافت لینک حضور مجازی در همایش به ایمیلهای مورد ذکر در برنامه همایش پیام دهید.
@philobooks
برای دریافت لینک حضور مجازی در همایش به ایمیلهای مورد ذکر در برنامه همایش پیام دهید.
@philobooks
👏2
اطلاعرسانی آثار فلسفی به تازگی انتشار یافته / در دست ترجمه
برگزاری همایشی در دانشگاه لووَن بلژیک درباره دانشنامه علایی اثر شیخ الرئیس بوعلی سینا. از ۱۵-۱۷ اکتبر به مدت سه روز. @philobooks
در این همایش که درباره دانشنامه علایی ابنسینا بود درباره ضرورت ترجمه دانشنامه علایی به زبان انگلیسی بخصوص برای مخاطبینی که فارسی نمیدانند و چالشهای پیشروی آن سخن گفتم.
دانشنامه علایی را که نخستین اثر مدوّن فلسفی به زبان فارسی است، ابنسینا به درخواست علاءالدوله کاکویه در دوران اقامتش در اصفهان به نگارش درآورد.
اما آنچه این اثر را به اثری منحصربهفرد تبدیل میکند، یکی زبان اثر است که به فارسی دری است و ابنسینا میکوشد برای بسیاری از واژگان فلسفی و علمی که عمدتن به زبان عربی بودند معادلهای فارسی بکار برد؛ از این جملهاند: روشنایی بجای نور، جانور گویا بجای حیوان ناطق، چندی بجای کمیت، جان بجای نفس و بسیاری واژگان دیگر.
دیگری که به لحاظ فلسفی و روش حائز اهمیت است مربوط به ترتیب متفاوت علوم از دیگر آثار ابنسینا همچون شفا، نجات، اشارات و تنبیهات و آثار دیگر اوست؛ و آن عبارتست از قرار دادن مابعدالطبیعه/متافیزیک یا علم بَرین پیش از طبیعیات/فیزیک یا علم زیرین با این استدلال که آنچه کلی است باید پیشتر و قبل از آنچه جزئی است بیاید زیرا اصول کلی تمامی علوم جزئی در متافیزیک است که مورد بحث قرار میگیرد و این خلاف رویههای پیشین اوست که مطابق رویکردی ارسطویی، نخست فیزیک یا طبیعیات را میآورد و سپس متافیزیک یا مابعدالطبیعه را. و جای بسی تاسف دارد که نشر مولی که درحال حاضر هرچهار بخش دانشنامه را در یک اثر بچاپ رسانده، این ترتیب بخشهای دانشنامه را رعایت نکرده و نخست طبیعیات و سپس متافیزیک را آورده است!
دیگر آنکه از چالشهای ترجمه اخیرم از بخش طبیعیات دانشنامه به زبان انگلیسی سخن گفتم که اصلیترین چالش مربوط به نسخه فارسی اثر است که بسیار به لحاظ علائم نگارشی مغلوط است. برای همین، در ترجمه اثر به زبان انگلیسی، نخست کوشیدم ویرایشی جدید به لحاظ علائم نگارشی از اثر بدست دهم و براساس این نسخه ویرایش شده، اثر را ترجمه کنم. ترجمهای که زحمت ویرایش متن انگلیسی آنرا دوست عزیز تاجیکی_کانادایی دَولَت دادیخدا برعهده گرفت.
@BeKhodnotes
دانشنامه علایی را که نخستین اثر مدوّن فلسفی به زبان فارسی است، ابنسینا به درخواست علاءالدوله کاکویه در دوران اقامتش در اصفهان به نگارش درآورد.
اما آنچه این اثر را به اثری منحصربهفرد تبدیل میکند، یکی زبان اثر است که به فارسی دری است و ابنسینا میکوشد برای بسیاری از واژگان فلسفی و علمی که عمدتن به زبان عربی بودند معادلهای فارسی بکار برد؛ از این جملهاند: روشنایی بجای نور، جانور گویا بجای حیوان ناطق، چندی بجای کمیت، جان بجای نفس و بسیاری واژگان دیگر.
دیگری که به لحاظ فلسفی و روش حائز اهمیت است مربوط به ترتیب متفاوت علوم از دیگر آثار ابنسینا همچون شفا، نجات، اشارات و تنبیهات و آثار دیگر اوست؛ و آن عبارتست از قرار دادن مابعدالطبیعه/متافیزیک یا علم بَرین پیش از طبیعیات/فیزیک یا علم زیرین با این استدلال که آنچه کلی است باید پیشتر و قبل از آنچه جزئی است بیاید زیرا اصول کلی تمامی علوم جزئی در متافیزیک است که مورد بحث قرار میگیرد و این خلاف رویههای پیشین اوست که مطابق رویکردی ارسطویی، نخست فیزیک یا طبیعیات را میآورد و سپس متافیزیک یا مابعدالطبیعه را. و جای بسی تاسف دارد که نشر مولی که درحال حاضر هرچهار بخش دانشنامه را در یک اثر بچاپ رسانده، این ترتیب بخشهای دانشنامه را رعایت نکرده و نخست طبیعیات و سپس متافیزیک را آورده است!
دیگر آنکه از چالشهای ترجمه اخیرم از بخش طبیعیات دانشنامه به زبان انگلیسی سخن گفتم که اصلیترین چالش مربوط به نسخه فارسی اثر است که بسیار به لحاظ علائم نگارشی مغلوط است. برای همین، در ترجمه اثر به زبان انگلیسی، نخست کوشیدم ویرایشی جدید به لحاظ علائم نگارشی از اثر بدست دهم و براساس این نسخه ویرایش شده، اثر را ترجمه کنم. ترجمهای که زحمت ویرایش متن انگلیسی آنرا دوست عزیز تاجیکی_کانادایی دَولَت دادیخدا برعهده گرفت.
@BeKhodnotes
👏1
[در باب] معلمان
- [طالبِ علم] باید بداند که پدر و مادر سبب نَشوِ بدنِ او شدهاند و معلم، سببِ نَشوِ نَفْسِ او.
- و بدان که معلم در مرتبۀ پدر و مادر است، بلکه زیاده (یعنی بالاتر]
- و بدان که عصیان از او [یعنی معلم]، کفرانِ نعمت بُوَد.
- و اگر معلم، متعدّد بُوَد، باید که [احترام] هریک را در مرتبۀ خود نگهدارد.
- و بدان که مراد به معلم، آن است که اصلاح نفوس کند نه آنکه حشویّات آموزانَد.
- و چون معلم را در امری احتیاجی شود، حسب المقدور ایستادگی ننماید و در مقام آن باشد که ....¹
- و چون از معلم، تأدیب و زجر بیند، کراهت به خود راه ندهد، بلکه او را موهبتی داند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔸 مؤلف: فتح الله ابن احمدبن محمود شیرازی، از دانشمندان بزرگ ایرانی مقیم هند. متوفی در 1010 هـ.ق،
📕 رسالۀ اخلاق ظهیریه در مجموعۀ خطی 18589 مجلس
✍️ ¹- متاسفانه بقیۀ این عبارت، کتابت نشده وعجالتا نیز به نسخۀ دیگری برای تکمیل آن، دسترسی نبود.
برگرفته از:
@manunoscript_ir
〰️🍃🌺
@BeKhodnotes
- [طالبِ علم] باید بداند که پدر و مادر سبب نَشوِ بدنِ او شدهاند و معلم، سببِ نَشوِ نَفْسِ او.
- و بدان که معلم در مرتبۀ پدر و مادر است، بلکه زیاده (یعنی بالاتر]
- و بدان که عصیان از او [یعنی معلم]، کفرانِ نعمت بُوَد.
- و اگر معلم، متعدّد بُوَد، باید که [احترام] هریک را در مرتبۀ خود نگهدارد.
- و بدان که مراد به معلم، آن است که اصلاح نفوس کند نه آنکه حشویّات آموزانَد.
- و چون معلم را در امری احتیاجی شود، حسب المقدور ایستادگی ننماید و در مقام آن باشد که ....¹
- و چون از معلم، تأدیب و زجر بیند، کراهت به خود راه ندهد، بلکه او را موهبتی داند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔸 مؤلف: فتح الله ابن احمدبن محمود شیرازی، از دانشمندان بزرگ ایرانی مقیم هند. متوفی در 1010 هـ.ق،
📕 رسالۀ اخلاق ظهیریه در مجموعۀ خطی 18589 مجلس
✍️ ¹- متاسفانه بقیۀ این عبارت، کتابت نشده وعجالتا نیز به نسخۀ دیگری برای تکمیل آن، دسترسی نبود.
برگرفته از:
@manunoscript_ir
〰️🍃🌺
@BeKhodnotes
👍1
این تصویر که خیلی شبیه به نقاشیهای مفهومی معاصر است، درواقع یک موزاییک باستانی رومی است که در شهر پمپی یافت شده و هماکنون در موزه شهر ناپل نگهداری میشود با عنوان Memento\ Mori (به یاد داشته باش که میمیری) یا وانیتاس شناخته میشود و هدف آن یادآوری فناپذیری زندگی انسان و بیارزشی تمایزات دنیوی است. در مرکز تصویر یک جمجمه به عنوان نماد مرگ قرار دارد که به طور نمادین، با یک تراز (یا شاقول) در بالا و دو دسته شیء متضاد در دو طرف، قاب شده است. دسته سمت راست شامل اقلامی مانند عصا یا پارچههای پاره، نماد فقر و زندگی ساده است، در حالی که دسته سمت چپ شامل عصای سلطنتی، جامه گرانبها، و کیف پول، نماد ثروت و قدرت است. پیام این ترکیب، که با فلسفه رواقیگری نیز ارتباط نزدیکی دارد، این است که مرگ، بزرگترین برابرکننده است و فرقی نمیکند فردی ثروتمند باشد یا فقیر؛ در نهایت، همه در برابر آن یکسان خواهند بود و باید در زمان محدود خود بر فضیلت تمرکز کنند.
@BeKhodnotes
@BeKhodnotes
تندیس یا مجسمهای که این روزها در میدان انقلاب تهران با عنوان زانو زدن والرین امپراتور روم در برابر شاپور اول اخبارش دست بدست میشود، درواقع نه مربوط به والرین، بلکه دیگر امپراتور روم یعنی فیلیپ اول یا فیلیپ عرب است. در واقع شاپور اول، در مدت حکمرانی خود سه امپراتور روم را به زیر میکشد: گوردیان سوم را کشته، همو که در نقش برجسته بیشاپور کازرون در زیر سم اسب شاپور افتاده؛ دیگری را وادار به دادن خراج کرده، یعنی فیلیپ عرب که مقابل شاهپور زانو زده؛ و سومی والرین است که او را به اسارت درآورد و به زندان افکند، همو که در نقش برجسته نقش رستم، شاپور مچ دستش را محکم چسبیده است.
واقعن جای بسی تاسف دارد که چنین شخصیتهای اسطورهای در تاریخ این کشور کهن تا این اندازه مهجورند و بجای نام شاپور، نام و شخصیتهایی چون جومونگ بر سر زبانهاست.
براستی، یکی داستان است پر آب چشم!
@BeKhodnotes
واقعن جای بسی تاسف دارد که چنین شخصیتهای اسطورهای در تاریخ این کشور کهن تا این اندازه مهجورند و بجای نام شاپور، نام و شخصیتهایی چون جومونگ بر سر زبانهاست.
براستی، یکی داستان است پر آب چشم!
@BeKhodnotes
Forwarded from كاوه مدنى | Kaveh Madani
🚨دشمن، خشکسالی و دروغ علیه ایران
مقالهی جدید کاوه مدنی در فوربز با مرور دعای داریوش کبیر برای ایران به این پرسش میپردازد که چگونه ایران در وضعیتی گرفتار شده است که شاید بدترین سناریوی آمریکا و اسرائیل هم نمیتوانست آن را اینچنین طراحی و پیادهسازی کند.
در این یادداشت توضیح داده میشود که چگونه شش سال خشکسالی سنگین، سالها مدیریت ناپایدار، سیاستهای اشتباه خودکفایی، ارزانفروشی آب و انرژی، سدسازی و طرحهای انتقال آب، ایران را به وضعیت «ورشکستگی آبی» رسانده است؛ وضعیتی که در آن، کشور سالهاست بیش از سرمایهی آبی تجدیدپذیر خود برداشت کرده و حالا حتی پایتختش در آستانهی «روز صفر» و در معرض تخلیهی احتمالی قرار گرفته است.
در حالی که آمریکا، سیاست «فشار حداکثری» را احیا کرده، اسرائیل گستردهترین حملات نظامی به زیرساختهای ایران را انجام داده و بار دیگر تحریمهای سازمان ملل بازگردانده شدهاند، مهمترین ضربه به آیندهی ایران از واشنگتن و اورشلیم و نیویورک نخواهد بود، بلکه از آسمانیست که دیگر نمیبارد، رودخانههایی که دیگر جریان ندارند و آبخوانهایی که تخلیه شدهاند.
این مقاله تاکید میکند که خشکسالی «علت» اصلی وضعیت امروز نیست و تنها شتابدهنده و آشکارکننده ورشکستگی آبی ایران است؛
سهگانهی معروف داریوش کبیر (دشمن، خشکسالی و دروغ) امروز دوباره در ایران کنار هم قرار گرفتهاند:
• دشمن خارجی و سالها تحریم و تهدید
• خشکسالی طولانی و اقلیم در حال تغییر
• دروغ، انکار، محرمانهسازی دادهها، حاشیهبردن متخصصان و امنیتیکردن محیطزیست.
کاوه مدنی بر این باور است که تحریمها روزی برداشته میشوند و اختلافات بینالمللی بالاخره روزی پایان مییابند، اما فروپاشی نظام آب، تخریب سرزمین و فرسایش اعتماد عمومی، به آسانی قابل ترمیم نیست. بنا بر نظر نویسنده، در صورت ادامه روند کنونی و بدون اصلاح جدی سیاستهای آبی، طبیعت بیسر و صدا همان کاری را خواهد کرد که تحریم و بمباران نتوانستند: زانو زدن یک تمدن کهن.
متن کامل مقاله را میتوانید در فوربز بخوانید:
🔗 https://www.forbes.com/sites/kavehmadani/2025/11/16/in-drought-stricken-iran-nature-is-doing-what-sanctions-and-airstrikes-could-not/
💧@KavehMadani
مقالهی جدید کاوه مدنی در فوربز با مرور دعای داریوش کبیر برای ایران به این پرسش میپردازد که چگونه ایران در وضعیتی گرفتار شده است که شاید بدترین سناریوی آمریکا و اسرائیل هم نمیتوانست آن را اینچنین طراحی و پیادهسازی کند.
در این یادداشت توضیح داده میشود که چگونه شش سال خشکسالی سنگین، سالها مدیریت ناپایدار، سیاستهای اشتباه خودکفایی، ارزانفروشی آب و انرژی، سدسازی و طرحهای انتقال آب، ایران را به وضعیت «ورشکستگی آبی» رسانده است؛ وضعیتی که در آن، کشور سالهاست بیش از سرمایهی آبی تجدیدپذیر خود برداشت کرده و حالا حتی پایتختش در آستانهی «روز صفر» و در معرض تخلیهی احتمالی قرار گرفته است.
در حالی که آمریکا، سیاست «فشار حداکثری» را احیا کرده، اسرائیل گستردهترین حملات نظامی به زیرساختهای ایران را انجام داده و بار دیگر تحریمهای سازمان ملل بازگردانده شدهاند، مهمترین ضربه به آیندهی ایران از واشنگتن و اورشلیم و نیویورک نخواهد بود، بلکه از آسمانیست که دیگر نمیبارد، رودخانههایی که دیگر جریان ندارند و آبخوانهایی که تخلیه شدهاند.
این مقاله تاکید میکند که خشکسالی «علت» اصلی وضعیت امروز نیست و تنها شتابدهنده و آشکارکننده ورشکستگی آبی ایران است؛
سهگانهی معروف داریوش کبیر (دشمن، خشکسالی و دروغ) امروز دوباره در ایران کنار هم قرار گرفتهاند:
• دشمن خارجی و سالها تحریم و تهدید
• خشکسالی طولانی و اقلیم در حال تغییر
• دروغ، انکار، محرمانهسازی دادهها، حاشیهبردن متخصصان و امنیتیکردن محیطزیست.
کاوه مدنی بر این باور است که تحریمها روزی برداشته میشوند و اختلافات بینالمللی بالاخره روزی پایان مییابند، اما فروپاشی نظام آب، تخریب سرزمین و فرسایش اعتماد عمومی، به آسانی قابل ترمیم نیست. بنا بر نظر نویسنده، در صورت ادامه روند کنونی و بدون اصلاح جدی سیاستهای آبی، طبیعت بیسر و صدا همان کاری را خواهد کرد که تحریم و بمباران نتوانستند: زانو زدن یک تمدن کهن.
متن کامل مقاله را میتوانید در فوربز بخوانید:
🔗 https://www.forbes.com/sites/kavehmadani/2025/11/16/in-drought-stricken-iran-nature-is-doing-what-sanctions-and-airstrikes-could-not/
💧@KavehMadani
Forbes
In Drought-Stricken Iran, Nature Is Doing What Sanctions And Airstrikes Could Not
Iran faces a sixth year of drought as Tehran nears Day Zero. How mismanagement, ‘water bankruptcy’ and politics made nature a threat beyond sanctions and airstrikes.
Forwarded from ما حیوانات we animals
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🔴 قلب سبز ایران، جنگلهای چند میلیون سالهی هیرکانی، در آتش میسوزد. اما در پسِ اخبار نابودی درختان کهنسال، فاجعهای دردناکتر در جریان است: مرگ خاموش ساکنان جنگل.
حیوانات، از سنجابهای کوچک تا پلنگ، خرس قهوهای، گوزن قرمز، شوکا، سیاهگوش، گربهی جنگلی و پرندگان نه راهی برای فرار دارند و نه خانهای برای بازگشت. زیستگاهی که میلیونها سال پناهگاه امن آنها بود، اکنون به تلی از خاکستر تبدیل میشود. هر درخت که میافتد، آشیانهای ویران میشود و هر شعله که زبانه میکشد، حیاتی را میبلعد. ما تنها شاهد سوختن چوب نیستیم؛ ما در حال تماشای انقراض نفسهای زندهی جنگل هستیم.
t.me/weanimals
حیوانات، از سنجابهای کوچک تا پلنگ، خرس قهوهای، گوزن قرمز، شوکا، سیاهگوش، گربهی جنگلی و پرندگان نه راهی برای فرار دارند و نه خانهای برای بازگشت. زیستگاهی که میلیونها سال پناهگاه امن آنها بود، اکنون به تلی از خاکستر تبدیل میشود. هر درخت که میافتد، آشیانهای ویران میشود و هر شعله که زبانه میکشد، حیاتی را میبلعد. ما تنها شاهد سوختن چوب نیستیم؛ ما در حال تماشای انقراض نفسهای زندهی جنگل هستیم.
t.me/weanimals
😢2
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
توسعه ناپایدارونامتوازن شاید بهترین عناوین برای مدل توسعهای آقایان در طول چند دهه اخیر باشد.توسعهای که به محدودیتهای زیستبوم توجه نداشته و با سودای خودکفایی بیش از توانش از آن برداشت کرده و میکند؛توسعهای که اجزای مجموعه ناهمگون رشد میکند، مثل رشد شهرسازی و همزمان تخلیه منابع طبیعی و آبی. بیتوجهی به راهکارهای گذشتگان در مواجهه با محدودیتهای زیستبوم، راهکارهایی که به مدت سدهها و حتی هزاران سال آزمایش خود را پس داده بودند: همچون آب انبار، کاریز و قنات که میتوانست با بروزرسانی نسخههای بسیار کارآمدی را برای حفظ منابع آبی فراهم آورند. و به اين فهرست میتوان دهها مورد دیگر را نیز اضافه کرد. و جالب اینکه همه اینها در نظامی رخ میدهد که خود را همواره طرفدار سنت معرفی کرده درحالیکه بیشترین خیانتها در همین نظام به سنت شده است. و درست در این شرایط برخی از این آقایان که تحریم را فرصت و رحمت میدانند و از عوامل مهم وضع فعلی هستند،خواهان صادرات بادمجان و صیفیجات برای عالیجناب هستند!تحریمی که خود منشا اقتصاد مقاومتی و فشار بیشتروبیشتر روی منابع مختلف کشور است و هرروز بیشتر کشور را فرسوده و فرسودهتر میکند.
چونکه معرفت انسان نسبت به خودش غیرموثق است، به خاطر آنچه در طبع انسان است از بیتفاوتی نسبت به خطاهایش و فراموشی زیاد خودش، و به خاطر اینکه عقلش در اثر آمیختگی با هوای نفس ناسالم گردیده است، نظر به احوال نفسش، و خطاها و محاسنش، به کمک برادری مهربان نیازمند است که به منزله آینه است تا حسن احوال خود و سیاهی گناهانش را مشاهده کند. و شایستهترین و نیازمندترین افراد به چنین چیزی روسا و پادشاهان هستند زیرا چونکه ایشان ثبات قدم و ملکه تصنع را کنار گذاشتند و نسبت به خطاهایشان بی توجه گشتند و ابراز پشیمانی نکردند، پس به زیاده روی افسارگسیخته و اندکی بزرگی عادت کردند. مگر تعداد اندکی از ایشان که خرد ورزیدند و در خودکنترلگری بصیرت یافتند، پس سیرت نیکو یافته و راهشان استوار گشت.
(رساله السیاسة المنزلیة، ابنسینا، ص. ۲۴۱)
@BeKhodnotes
(رساله السیاسة المنزلیة، ابنسینا، ص. ۲۴۱)
@BeKhodnotes
❤1
امشب شب یلداست یا شب تولد مهر یا میترا در آیین مهر/میترا در دین کهن ایرانی میترائیسم، مهری که خورشید و نور و روشنایی نماد آن است. آیین میترا از ادیان قدیمی ایرانی-هندی به شمار میرود که پس از آمدن آیین زرتشت نیز بسیاری از مولفه های آن در آیین زرتشت جذب و وارد میشود. اما این آیین تنها محدود به مرزهای جغرافیایی ایران و هند نمیشود و همزمان امپراتوری روم را نیز تحت تاثیر قرار داده و نسخهای رومی از آیین میترا خلق میشود.
همین میترائیسم است که بعدها عناصر مهمی از آن در مسیحیت وارد میشود، از جمله نامگذاری روزها، مثلن روز یکشنبه یا Sunday, که روز خورشید/مهر یا همان میتراست که به عنوان روز تعطیلی و نیایش و عبادت هم هست. همزمانی تقریبی جشن کریسمس و شب یلدا یا همان تولد مهر هم امری اتفاقی نیست و احتمالا از ديگر مولفههای تاثیر آیین مهر بر مسیحیت است، چرا که کمترین اثری در کتب مقدس رسمی مسیحی از این نیست که عیسی در اوایل زمستان زاده شده باشد! (نگاه کنید به این مقاله: https://news.1rj.ru/str/Bekhodnotes/504)
اگر به مطالعه درباره آیین میترا علاقمندید احتمالن کتاب میترا، آیین و تاریخ، نوشته راینهولد مرکلباخ با ترجمه: توفیق گلی زاده و ملیحه کرباسیان کتاب خوبی باشد.
کتاب در عین حال مطالعه جالبی از حیث مسئله قربانی کردن حیوانات، و به خصوص قربانی کردن گاو نر در آیین میتراست و عکس العمل زرتشت نسبت به چنین مناسکی در آیین نویی که آورده بود. طبق نظر نویسنده، هرچند زرتشت نظر منفی خود را در کتاب گاتاها با این امر اعلام میکند، اما این مناسک کم کم در آیین زرتشتی رسمی هم در دوران بعدی وارد میشود. تفصیل آنرا میتوانید در کتاب موردنظر بخوانید.
کتاب البته نسخه صوتی خوبی هم دارد که لینک آنرا در اینجا قرار میدهم:
https://youtube.com/playlist?list=PLg4EYxVl9tZAK5wlypc-8DhHXVC7eghqL&si=ZqRzgFA8ZFi5y1rW
@BeKhodnotes
همین میترائیسم است که بعدها عناصر مهمی از آن در مسیحیت وارد میشود، از جمله نامگذاری روزها، مثلن روز یکشنبه یا Sunday, که روز خورشید/مهر یا همان میتراست که به عنوان روز تعطیلی و نیایش و عبادت هم هست. همزمانی تقریبی جشن کریسمس و شب یلدا یا همان تولد مهر هم امری اتفاقی نیست و احتمالا از ديگر مولفههای تاثیر آیین مهر بر مسیحیت است، چرا که کمترین اثری در کتب مقدس رسمی مسیحی از این نیست که عیسی در اوایل زمستان زاده شده باشد! (نگاه کنید به این مقاله: https://news.1rj.ru/str/Bekhodnotes/504)
اگر به مطالعه درباره آیین میترا علاقمندید احتمالن کتاب میترا، آیین و تاریخ، نوشته راینهولد مرکلباخ با ترجمه: توفیق گلی زاده و ملیحه کرباسیان کتاب خوبی باشد.
کتاب در عین حال مطالعه جالبی از حیث مسئله قربانی کردن حیوانات، و به خصوص قربانی کردن گاو نر در آیین میتراست و عکس العمل زرتشت نسبت به چنین مناسکی در آیین نویی که آورده بود. طبق نظر نویسنده، هرچند زرتشت نظر منفی خود را در کتاب گاتاها با این امر اعلام میکند، اما این مناسک کم کم در آیین زرتشتی رسمی هم در دوران بعدی وارد میشود. تفصیل آنرا میتوانید در کتاب موردنظر بخوانید.
کتاب البته نسخه صوتی خوبی هم دارد که لینک آنرا در اینجا قرار میدهم:
https://youtube.com/playlist?list=PLg4EYxVl9tZAK5wlypc-8DhHXVC7eghqL&si=ZqRzgFA8ZFi5y1rW
@BeKhodnotes
Telegram
دلمشغولیهای فلسفی-اخلاقی
چگونه 25 دسامبر به عنوان تاریخ کریسمس [عید میلاد عیسی] انتخاب شد؟
بررسی نظریه های تاریخی و الهیاتی درباره خاستگاهِ بزرگداشت زادروز عیسی
نوشتار زیر ترجمه ایست آزاد و همراه با دخل و تصرف از اَندرو مَک گوان [Andrew McGowan] استاد الهیات دانشگاه ییل
ترجمه…
بررسی نظریه های تاریخی و الهیاتی درباره خاستگاهِ بزرگداشت زادروز عیسی
نوشتار زیر ترجمه ایست آزاد و همراه با دخل و تصرف از اَندرو مَک گوان [Andrew McGowan] استاد الهیات دانشگاه ییل
ترجمه…
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
کشف یک مهر/میتراکده (پرستشگاه میترا) در برازجان و توضیحات دکتر اسماعیل یغمایی باستانشناس درباره تاثیرات این آیین رازآمیز ایرانی در اروپا و مسیحیت
@BeKhodnotes
@BeKhodnotes