📊 ایران؛ جامعه‌ی مداراگر

مرکز پژوهشی #PEW در گزارشی با عنوان «نگاهی نزدیک به افزایش محدودیت‌های مذهبی در جهان» که سه روز پیش (15 جولای 2019) منتشر کرده یافته‌های مفصلی را درباره محدودیت‌های مذهبی در کشورهای جهان در اختیار قرارداده است.

به نظرم خلاصه مفید و مختصر #یافته‌ها درباره ایران این را می‌گوید که به‌رغم آن‌ که ساختار حاکمیتی #قیدهای_مذهبی در سطح بالا دارد، بافت اجتماعی ایرانی نسبت به تفاوت‌های مذهبی بسیار مداراگر است. خصوصا وقتی داده‌های این گزارش درباره‌ی جامعه ایران را با کشورهای اسلامی مشابه در منطقه و خارج از منطقه مقایسه کنیم، #خصومت_مذهبی در بستر اجتماعی در ایران بسیار کمتر از دیگر کشورهای اسلامی است. این یافته بسیار مهم است و ارزش تحلیلی و کاربردی بالایی دارد.

به نظر من وضعیت ویژه‌ی ایران در این #داده‌ها نشان می‌دهد که به‌رغم تحمیل‌های ساختاری، رفتار کنشگران به طور کامل از سوی این قیدهای ساختاری تعیّن نیافته است و #تجارب تاریخی و فرهنگی ایرانیان چه در گذشته دور و چه در دوران معاصر، به علاوه‌ی سطح #توسعه_انسانی به طور کلی، و سطح #تحصیلات و جریان‌های فرهنگی و روشنفکری آن به طور خاص، در این مداراگری تاثیر داشته است. این‌ها فرضیاتی است که مطالعات #تطبیقی و #تاریخی روشمند می‌تواند شواهد دقیق‌تری برای درستی یا نادرستی شان فراهم کند.


🔹 ملاحظات #روش‌شناختی پژوهش

در این بررسی 198 کشور که 99.5% جمعیت جهان را تشکیل می دهند به حساب آورده شده اند.

به لحاظ متدلوژیک، این پژوهش یک مطالعه اسنادی بوده، و مبتنی بر نظرسنجی نبوده است. بیست منبع اصلی در این پژوهش بررسی شده و داده‌های اسناد و منابع مختلف با هم مقابله شده است (از جمله قانون اساسی کشورها، اسناد و گزارش‌های سازمان ملل، گزارش‌های دیده بان حقوق بشر، عفو بین‌الملل و ...). 


همچنین ملاحظات فراوانی در نظر گرفته شده تا پژوهش به یافته‌های دقیق و معتبری برسد (از جمله استفاده از کدگذاری دو سو کور، چک سازگاری بین کدگذاران، و پایش دقیق رعایت پروتکل‌های کدگذاری).

https://pewrsr.ch/2XTqgTu

🔹گزارش یافته‌ها (۲۰۱۹) در ۶ صفحه، همراه با نمودار:

A Closer Look at How Religious Restrictions Have Risen Around the World (2019, JULY 15).  Retrieved from https://www.pewforum.org/2019/07/15/a-closer-look-at-how-religious-restrictions-have-risen-around-the-world/ 

🔹جزییات داده‌های شاخص‌ها به تفکیک کشور (۲۰۱۹):

  Appendix E: Country category scores by region (2019) Retrieved from https://www.pewforum.org/wp-content/uploads/sites/7/2019/07/6-PF_19.07.15_Restrictions2019appendixE.pdf  

🔹 بخش روش شناسی پژوهش (۲۰۱۹): 
https://www.pewforum.org/2019/07/15/methodology-26/  

🔸پست‌های پیشینم در همین‌باره:

🔹نگاهی به گزارش ۲۰۱۵ مرکز پژوهشی پیو در کانال نیم‌نگاه جامعه‌شناختی
https://news.1rj.ru/str/nedarazavichannel/97

🔹نگاهی به گزارش ۲۰۱۷ مرکز پژوهشی پیو در کانال نیم‌نگاه جامعه‌شناختی

https://news.1rj.ru/str/nedarazavichannel/481
#یافته_پژوهشی
#داده
#یافته
------------------------------------------
☘ @NedaRazaviChannel
------------------------------------------

‌

‌
🔹🔹🔹نقشه‌ی مقایسه میزان خصومت اجتماعی مذهبی در ایران با سایر کشورهای جهان 

مأخذ:
A Closer Look at How Religious Restrictions Have Risen Around the World (2019, JULY 15). PEW

https://www.pewforum.org/wp-content/uploads/sites/7/2019/07/PF_07.15.19_religiousrestrictions-3-04.png?resize=1024,739

🔹مدارس درآمدزایی کنند، فقط مصرفی نباشند!

🔸در ادبیات مربوط به سیاست‌گذاری آموزش، «اجازه‌دادن به مدارس دولتی برای درآمدزایی» یک سیاست راست‌گرایانۀ رادیکال شناخته می‌شود. جالب است که اخیراً در معرفی دومنیک راب، وزیر خارجۀ جدید بریتانیا نوشته بودند او یکی از اعضای رادیکال دست‌راستی حزب محافظه‌کار و از طرفداران این سیاست است؛ سیاستی که تاکنون در انگلستان اجرا نشده است. اما همین سیاست طی سال‌های اخیر به یک رویۀ غالب در نظام آموزشی ایران تبدیل شده است تاجایی‌که از آن به «الگوی اقتصادی جدید» نظام آموزشی یاد می‌کنند.

🔸بنا به اظهار یکی از وزرای پیشین آموزش و پرورش در این سیاست بنا است «دست مدرسه در جیب خودش باشد. یعنی درآمدزایی کند و بخشی از آن را به حساب ناحیه و منطقه واریز کند». به‌ویژه از سال ۱۳۹۴ موجی از تغییر کاربری فضای مدارس به فضای تجاری حتی در شهرهای کوچک شکل گرفته است. اخیراً شهردار یکی از شهرهای با جمعیت کمتر از ۲۰ هزار نفر می‌گفت: «آموزش و پرورش شهرستان فهرست تمامی مدارس برِ خیابان‌های شهر را به شورای شهرسازی داده و درخواست تغییر کاربری به مغازه را دارد. ادعا هم این است که می‌خواهیم دست‌مان به جیب خودمان باشد».

🔸اخیراً یکی از دبیران نسیم‌شهر در استان تهران نوشته‌اند در ۵ مدرسۀ واقع در بر یکی از خیابان‌های اصلی، بخشی از فضای مدارس به فضای تجاری تبدیل و ۲۶ باب مغازۀ ۱۲ متری از آن ایجاد و به مبلغ ۱ میلیارد تومان اجاره داده شده است. ایشان توضیح داده‌اند در جلسۀ مدیران عالی آموزش و پرورش شهرستان این نمونه به‌عنوان نمونۀ موفق درآمدزایی معرفی شده و از مناطق دیگر خواسته شده این رویه را در پیش بگیرند و فقط مصرف‌کننده نباشند.

🔸هفتۀ قبل در مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری بحثی ارائه کردم با عنوان «کالایی‌سازی آموزش و روند دگردیسی مدرسه در ایران». در آن جلسه، معاون پشتیبانی آموزش و پرورش می‌گفت بیش از ۸۰ کیلومتر مدرسه برِ خیابان‌های اصلی در کشور داریم و گویا برنامه دارند این فضاها یا بخشی از آن را تجاری کنند. برخی اقتصاددانان نیز تحت عنوان «مولدسازی دارایی‌های دولت» چنین روندی را توجیه تئوریک می‌کنند و حتی در قانون بودجۀ ۱۳۹۸ و متن منتشرشده از سوی سازمان برنامه و بودجه باعنوان «اصلاح ساختار بودجه‌» به‌عنوان یکی از سازوکارهای اصلاحی بر آن تأکید کرده‌اند.

🔸این سیاست‌ها در شرایطی در حال اعمال است که براساس برآوردهای جمعیتی تا سال ۱۴۰۱ حدود ۱.۵ میلیون دانش‌آموز به جمعیت دانش‌آموزی کشور اضافه می‌شود و برای حفظ تراکم دانش‌آموز در کلاس درس در میزان فعلی (میانگین ۲۳ نفر در هر کلاس)، باید طی ۴ سال بیش از ۵۰ هزار کلاس درس جدید ساخته شود.
@omidi_reza