Վերջին՝ մեկօրյա պատերազմի ընթացքում 9-ամսյա շրջափակման պայմաններում մենակ մնացած Արցախի պաշտպանության բանակը ոչնչացրել էր Ադրբեջանի զինված ուժերի 192 ծառայողի, ևս 511-ը վիրավորվել են (ըստ այսօր հրապարակված պաշտոնական թվերի)։
Այս թվերից երևում է, թե ինչ մեծ ծավալի հարձակում է եղել։
Ու նորից պատկերացրեք, թե ինչ կլիներ, եթե Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերը օգնեին պաշտպանության բանակին։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Գրանադայում սպասվող Ալիև-փաշինյան հանդիպմանն ընդառաջ Ադրբեջանի և Թուրքիայի ղեկավարությունը սկսել է որոշակի խաղաղասիրական ուղերձներ հղել, որը ունի մեկ նպատակ. թուլացնել ներհայաստանյան բողոքի ալիքը, որը թույլ կտա, որ իրենց հայաստանցի գործընկերը շարունակի հանձնել նոր տարածքներ ու կատարի այլ նախապայմաններ։

Խնդրում եմ, մի՛ տրվեք թուրք-ադրբեջանական գործիչների քարոզին։ Նայե՛ք նրանց գործերին։ Իսկ իրենք պատրատսվում են Հայաստանի նոր տարածքների նվաճմանը։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Թուրքիան արդեն ավելի քան 8 տարի է՝ գրավել է Սիրիայի միջազգայնորեն ճանաչված տարածքը։ Երեք հատ Սյունիքի մարզի տարածքի չափ հող (քարտեզի վրա կանաչ գույնով)։ Բայց շարունակում է պնդել, որ ճանաչում է Սիրիայի տարածքային ամբողջականությունը։
Նման հայտարարությունները չեն խանգարում կատարել ռազմական նվաճումներ։
Նույնն էլ անում է հիմա Ադրբեջանը։ Ասում է, որ իրենք չունեն «աչք» մեր տարածքի վրա, բայց 2020 նոյեմբերից Հայաստանի Հանրապետության միջազգայնորեն ճանաչված տարածքից արդեն 400 կմ քառակուսի գրավել են։ Ու կշարունակեն գրավել։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Ադրբեջանը գերեվարել է գործարար, Արցախի նախկին պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանին: Լուրը հաստատվեց:

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Ադրբեջանական և հայկական աղբյուրներում տարածվող լուրերն առ այն, որ Ադրբեջանը գերեվարել է Արցախի հերոս Վիտալի Բալասանյանին, հերքվեցին։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Դեռ պատերազմի ավարտից հետո եմ ասել, ևս մեկ անգամ արժե կրկնել։ Այն բանից հետո, երբ Հայաստանի դե-ֆակտո իշխանությունը թղթով ճանաչի Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը, Հայաստանի Հանրապետության բազմաթիվ քաղաքացիներ հետապնդվելու են՝ «Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության դեմ» գործած հանցանքների (այսինքն բանակում ծառայելու) համար։
Այլ բառերով՝ Ադրբեջանը քրեական հետապնդում է սկսելու ցանկացած հայի նկատմամբ, ով երբևէ որևէ կապ է ունեցել Արցախի հետ` սովորական ժամկետային զինծառայողից մինչև նախագահ: Ռուբեն Վարդանյանի, Վագիֆ Խաչատրյանի ձերբակալությունները հենց այդ շարքից են։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Մի ժամից կլինեմ արաբական աշխարհի ամենամեծ հեռուստաալիքներից մեկի՝ Al Mayadeen-ի ուղիղ եթերում։ Ներկայացնելու եմ իրավիճակն Արցախում, և աշխարհաքաղաքական իրադրությունը Հայաստանի շուրջ։
Ուղիղ եթերի հղումը՝ https://www.almayadeen.net/live

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Վաղը հայկական թելեգրամի բարեկամ ալիքներից մեկում պարզ կերպով բացատրելու եմ այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցքի» էությունը։ Կարող եք միանալ և հարցեր տալ։
Բոլոր մանրամասները այս հղումով։
https://news.1rj.ru/str/+LlHkpeAcB4w2YjAy

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Թուրքիայի և Հայաստանի արտգործնախարարների միջև տեղի է ունեցել հեռախոսազրույց։ Ըստ պաշտոնական հաղորդագրության՝ քննարկվել են տարածաշրջանային հարցեր։ Իրական բովանդակությունը կիմանանք օրերս։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Իրանի խորհրդարանի հայ պատգամավոր Ռոբերտ Բեգլարյանը հայտնել է, որ Իրանի կառավարությունը նախապատրաստական ​​աշխատանքներ է իրականացնում՝ մարդասիրական օգնություն ուղարկելու Հայաստան։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

«Մինչև 2024թ․ հունվարի 1-ը լուծարել իրենց գերատեսչական ենթակայության բոլոր պետական ​​հիմնարկները և կազմակերպությունները, և ԼՂ (Արցախի) Հանրապետությունը դադարում է գոյություն ունենալ»։

Սա Արցախի պետական վերջին որոշումն է։ «Կադաստրի թղթի» անվան տակ իրական գոյություն ունեցող մեր պետությունը դադարում է գոյություն ունենալ։ Շնորհավորում եմ սա երազողներին, ինչպես նաև բոլոր նրանց, ովքեր իրենց քաղաքական անտարբերությամբ ու քմահաճությամբ («սրան չեմ ուզում», «նա լավը չի» և այլ հիմարություններ) թույլ տվեցին, որ սա դառնա անխուսափելի։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Ադրբեջանի կողմից գերեվարված Ռուբեն Վարդանյանին առաջադրվել է մեղադրանք «ահաբեկչության» և «անօրինական զինված խմբավորումներ ստեղծելու և ղեկավարելու» համար։
Եվ նորից եմ ուզում կրկնել այս գրառումս.

«Դեռ պատերազմի ավարտից հետո եմ ասել, ևս մեկ անգամ արժե կրկնել։ Այն բանից հետո, երբ Հայաստանի դե-ֆակտո իշխանությունը թղթով ճանաչի Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը, Հայաստանի Հանրապետության բազմաթիվ քաղաքացիներ հետապնդվելու են՝ «Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության դեմ» գործած հանցանքների (այսինքն բանակում ծառայելու) համար։
Այլ բառերով՝ Ադրբեջանը քրեական հետապնդում է սկսելու ցանկացած հայի նկատմամբ, ով երբևէ որևէ կապ է ունեցել Արցախի հետ` սովորական ժամկետային զինծառայողից մինչև նախագահ: Ռուբեն Վարդանյանի, Վագիֆ Խաչատրյանի ձերբակալությունները հենց այդ շարքից են»։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Արցախում կային մելիքություններ, երբ չկար որևէ այլ պետական միավոր Հայաստանի մնացյալ հատվածում։
Արցախը պայքարեց գոնե ինքնավարության կարգավիճակի համար, երբ ստեղծվեց խորհրդային Ադրբեջանը։
Ադրբեջանը պատերազմներով պահեց 32 տարվա անկախությունը։
Ու հայոց պետականության ջահը բառի ուղիղ և փոխաբերական իմաստներով շատ դեպքերում գալիս էր Արցախից։ Այ հենց սա է կոտրվել։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Հանրային տարբեր գործիչներ, իրավաբաններ և փորձագետներ նշում են, որ Արցախի Հանրապետության լուծարման մասին այսօրվա հայտարարությունը իրավական ուժ չունի, քանի որ կատարված է ուժի կիրառման սպառնալիքի տակ։ Սա, թերևս, ճիշտ է։
Սակայն ավելի կարևոր է հասկանալ, որ այդ իրողությունը պետական/իրավական մակարդակով կարող է արծարծվել միայն Հայաստանի Հանրապետության կողմից։ Բնականաբար, այսօր իշխանությունը ոչ միայն դա չի անելու, այլ նաև ուրախ է այս իրողության առթիվ՝ իր քարոզչության մեջ մեղքը գցելով Արցախի Հանրապետության վերնախավի վրա։
Հետևաբար՝ նույնիսկ Արցախի համար մեր հետագա ազատագրական պայքարի համար անհրաժեշտ է, որ այսօր փոխվի Հայաստանի իշխանությունը։

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman

Սերունդների բռնագաղթ:

Լուսանկարը՝ Դավիթ Հակոբյանի

պ.գ.թ., թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյան | @varuzhandragoman