پارینه/پالئوگرام – Telegram
پارینه/پالئوگرام
5.23K subscribers
405 photos
218 videos
102 files
628 links
دیرینه‌شناسی، تکامل و تاریخ طبیعی
دیرینه‌نوشته‌های عرفان خسروی
t.me/paleogram
کتابخانه پارینه:
t.me/paleolib
مدرسه پارینه:
t.me/paleouni
حمایت از پارینه:
زرین‌پال zarinp.al/erfankhosravi
حامی‌باش hamibash.com/Pal
Download Telegram
لطف جناب عبدالرضا شهبازی به بنده در ترعه ارزنده دیرینه‌نگار
https://news.1rj.ru/str/dirinenegar/436
Forwarded from دیرینه‌نگار
چندین سال قبل، هنگامی که تازه شروع کرده بودم به مطالعۀ مباحث دیرینه‌شناسی و نوآموزی بیش نبودم، که همچنان هم هستم، ذیل مطلبی از عرفان خسروی عزیز، دیرینه‌شناس معاصر، که درباره‌ی دایناسوربودنِ پرندگان در فیسبوک نوشته بود ابراز تردید کردم.
عرفان لطف کرد و پاسخ روشنگر و قانع‌کننده‌ای نوشت که، دستکم برای خودم، می‌تواند سرمشقی باشد برای مواجهۀ صحیح و مودبانه با فردی که نظری مخالف دارد.
از آنجایی که این پاسخ سرشار از نکات ظریف و سودمند است آن را اینجا بازنشر می‌کنم.
-- 
جناب شهبازی عزیز، پرسشی که مطرح کرده‌اید، یکی از کلیدی‌ترین پرسش‌های مرتبط با مبحث سیستماتیک است و راه‌های مختلفی برای پاسخ اقناعی به آن وجود دارد که هیچ‌کدام چندان کوتاه نیست.
نخستین مرحلۀ استدلال من در مقابل استدلال شما این است که «تمایز پرندگان از دایناسورها» امری است غیرعینی. یعنی نمی‌توان گفت "چون ظاهر پرنده‌ها «خیلی» با بقیۀ دایناسورها متفاوت است، بنابراین آن‌ها از دایناسورها متمایز شده‌اند." در مرحلۀ بعد سعی می‌کنم با تکیه بر اطلاعات عینی جایگاه پرنده‌ها را در میان دایناسورها نشان دهم.
شما فرموده‌اید که پرندگان طی این هشتاد میلیون سال فرصت متمایزشدن از دایناسورها را داشته‌اند. خب، اولین سؤالی که پیش می‌آید این است که دایناسورها چه ویژگی‌هایی داشته‌اند؟ ویژگی‌هایی که در میان همۀ دایناسورها مشترک است، همگی در نیای مشترک دایناسورها (که حدود ۲۴۰ میلیون سال پیش زندگی می‌کرده) پیدا شده‌اند و به نسل‌ها و گونه‌های بعدی به ارث رسیده‌اند. این ویژگی‌ها شامل صفاتی می‌شوند از قبیل وجود یک زائدۀ مثلثی روی استخوان بازو (محل اتصال ماهیچۀ‌ سینه‌ای)، وجود یک زائدۀ بالارونده جلوی استخوان درشت‌نی و روی استخوان آستراگالوس (یکی از استخوان‌های مچ پا که زیر درشت‌نی قرار دارد)، وجود یک حفره در محل مفصل ران و لگن (مفصل استابولوم )... .  
این ویژگی‌ها در همۀ دایناسورها دیده می‌شود. ویژگی‌های دیگری هم هستند که هر کدام از زیرگروه‌های دیگر را از یکدیگر متمایز می‌کنند. مثلاً در تبار تروپودها (دایناسورهای عمدتاً شکارچی) طول زائدۀ روی استخوان استراگالوس بلندتر می‌شود و به یک‌ششم طول ساق می‌رسد. در حقیقت این که موجودات زنده با گذشت زمان نسبت به هم متفاوت شوند، جزئی از سرشت زندگی است. همۀ موجودات زنده با هم فرق دارند و این که زیرگروه‌های یک گروه بزرگ، با هم تفاوت داشته باشند، هیچ منافاتی با وحدت آن‌ها در یک گروه بزرگ‌تر ندارد.
پرنده‌ها هم با داشتن چند ویژگی نسبت به بقیۀ دایناسورها تفاوت دارند: کاهش تعداد مهره‌های دمی به کمتر از ۲۶ مهره، تحلیل‌رفتن سد استخوانی پشت چشم (که از اتصال استخوان‌های جوگال و پست‌اوربیتال به وجود می‌آمد)، برگشتن انگشت اول پاها به سمت عقب، متصل‌شدن استخوان‌های کوراکوئید و کتف به یکدیگر...
این ویژگی‌های برای تمایز پرندگان از دایناسورهای دیگر مهم هستند، اما هرکدام از گروه‌های دیگر دایناسورها هم ویژگی‌هایی برای تمایز از بقیۀ گروه‌ها دارند. به علاوه، تمام ویژگی‌های مشترک دایناسورها در میان پرندگان هم دیده می‌شود. به این ترتیب، پرندگان تنها یک زیرگروه معمولی از دایناسورها هستند، و البته یک زیرگروه بازمانده تا امروز.
در حقیقت اگر در دورۀ کرتاسه در جنگل‌ها و بیابان‌ها قدیم می‌زدیم، به سختی می‌توانستیم فرق میان جانورانی که جزو پرندگان طبقه‌بندی می‌شوند و اعضای بقیۀ زیرگروه‌های دایناسورها را متوجه شویم. کشف سنگواره‌های متعدد از دایناسورهای مختلف (حتی دایناسورهای گیاه‌خوار) به روشنی نشان داده وجود پَر یکی از ویژگی‌هایی بوده که احتمالاً در نیای مشترک دایناسورها پیدا شده و همه آن‌ها، دست‌کم به صورت جزئی، پردار بوده‌اند. دایناسورهای گوشتخوار (از جمله تیرانوسورس) پرهایی با الگوی بسیار مشابه پرندگان داشته‌اند و احتمالا به جز گروهی که به نام پرندگان رده‌بندی می‌شوند، گروه‌های دیگری از این دایناسورهای پردار توانسته‌اند طی دورۀ کرتاسه توانایی پرواز کسب کنند. دست کم می‌دانیم پریدن با کمک بال‌هایی پردار میان شاخه‌های درختان پیش از نیای مشترک پرندگان تکامل یافته و دایناسورهایی دیگر نیز که خویشاوندان نزدیک پرندگان محسوب می‌شوند، قادر به این کار بوده‌اند.
اگر بخواهم یک مابه‌ازای امروزی برای شما مثال بزنم می‌توانم این‌طور بگویم: فرض کنید در فاجعه‌ای نسل همۀ پستانداران منقرض می‌شود و تنها خفاش‌ها باقی می‌مانند. ۱۰۰ میلیون سال بعد، زیست‌شناسانِ تازه (که ممکن است از نسل هشت‌پاهای امروزی باشند) سنگواره‌های پستانداران امروزی را کشف می‌کنند و البته خفاش‌های آینده را به طور زنده مشاهده خواهند کرد. احتمالاً در آن زمان هم چند سالی طول می‌کشد تا اطلاعات کافی درباره ظاهر واقعی پستانداران از دل سنگواره‌ها استخراج شود و پس از مدتی هشت‌پاهای دیرینه‌شناس متوجه می‌شوند خفاش‌ها جزو پستانداران بوده‌ و هستند.
👍1
پرونده_نقد_آراء_سید_حسین_نصر،_صفحه‌های.pdf
278.3 KB
پرونده نقد آراء #سید_حسین_نصر، صفحه‌های اندیشه و علم، #روزنامه_شرق، ۲۸ تیر ۱۳۹۷، صص. ۸-۹، با مطالبی از امیرمحمد گمینی، محمدرضا توکلی صابری، عطا کالیراد و عرفان خسروی

www.instagram.com/p/BlZjIrfhwQa/
1
پارینه/پالئوگرام
پرونده_نقد_آراء_سید_حسین_نصر،_صفحه‌های.pdf
✒️
دایناسورها و پرهای آن‌ها
زیست‌شناسی تکاملی چه پاسخی برای زنون الئایی و جرج میوارت - و حسین نصر - دارد؟
عرفان خسروی، شرق، ۲۸ تیر ۱۳۹۷

https://www.instagram.com/p/BlZjIrfhwQa/

از پرونده نقد آراء #سید_حسین_نصر، صفحه اندیشه و علم، #روزنامه_شرق، ۲۸ تیر ۱۳۹۷، صص. ۸-۹، با مطالبی از امیرمحمد گمینی، محمدرضا توکلی صابری، عطا کالیراد و عرفان خسروی

http://www.sharghdaily.ir/fa/main/detail/191692
پارینه/پالئوگرام
گوسان سنگ‌ها سنگواره‌ها از دیرباز مورد توجه نیاکان ما بودند و به خواص جادویی یا درمانی آن‌ها باور داشتند. سیاهه خواصی که در فرهنگ‌ها و اقوام مختلف برای سنگواره‌هایی مثل آمونیت‌ها قائل‌ بوده‌اند، کتابی مفصل خواهد شد، اصلا همین که پلینی کبیر نام این سنگواره‌های…
راز و نیاز

از بس بزرگ و سنگین است، هیچ جابجا نمی‌شود. کنج دیوار، کنار گلدان خوش‌نشسته و ما را نگاه می‌کند. ما آدمیان نام این فرزند ۱۱۰میلیون‌ساله تت‍[‍یس/‍وس] (Τηθύς/Tethys) را آکانتوئوپل‍[‍ای‍/‍ی‍]‍تس (Ἄκανθοὁπλίτης/Acanthohoplites) نهاده‌ایم که یعنی «بیدق خارپوش»؛ گرچه خلاف نامش، حالا سپر انداخته، گوشه‌گرفته و با آیون (Αἰών/ÆON)، خدای پیر ادوار و اعصار راز و نیاز می‌کند.

خارپوش پیر ما خسته است؛ زود ملول می‌شود، از هرچه جز آن موسیقی که یادآور موج‌های هماغوشی مادرش تتیس باشد و پدرش اُ[ک‍/ق‍]‍یانوس (Ὠκεανός/Oceanus). ما هم آنگاه که خستگی امان از ما بریده‌باشد، چای را می‌بریم کنار حضرت خارپوش‌اش، جرعه‌ای می‌نوشیم و نفسی با استاد جهان‌دیده تاریخ همنشین می‌شویم که گفته‌اند «المؤمن مرآة أخيه».

خارپوش ما پیش از آنکه در قعر آب‌های مادرش بخسبد و جاودانه شود، بارها دور دنیای آن زمان را گشته و از دندان اژدهاکان دریایی گریخته که وقتی فراوان بودند. خارپوش ما آن‌قدر فرصت گریز از ابدیت یافت که خلاف خواهران و برادرانش، بزرگ‌جثه و پروار شود و عاقبت سرنوشتی یافت، جز خردشدن میان سنگدان معده اژدها. خارپوش ما این قصه‌ها را هزار بار گفته و باز نامکرر است. اگر ملول نباشد و عبوس ننشیند، قصه‌های فراوان دیگری هم دارد؛ قصه مردن خودش، قصه مردن نسل اژدها که دشمن او و خویشان او بود، قصه مردن نسل خویشاوندانش که هرگز از انقراض اژدها کام نگرفتند، قصه مردن مادرش تتیس، قصه برآمدن کوه‌هایی که همچون خنجری از ژرفنای احشاء مادرش تتیس بیرون زدند و یکی‌شان شد کوه‌های کپه‌داغ؛ سلسله‌جبالی که برآمدنش خارپوش ما را نیز از قعر دریا به کف خاک آورد و بالاترش برد، تا نزدیک قله‌ای بلندتر از وحشی‌ترین خیال‌های خارپوش.

خارپوش ما یکجا نشسته و با موسیقی‌های همچون خودش، به جا مانده از ادوار ماضیه، راز و نیاز می‌کند.

هدیه رفیق جونی‌ام، پوریا واعظ‌نیا

پ.ن. طی صحبتی که دیروز و امروز با حسین آقای کوهکن داشتم، متوجه شدم که در تشخیص این آمونیت به خطا رفته‌ام و در انتشار این فرسته نیز، شتاب بیجا به خرج دادم. به نظر صائب ایشان که تجربه و دانشی بسیار گسترده‌تر و عمیق‌تر از دانش بنده درباره آمونیت‌ها دارند، این پیر خُم‌نشین، آکانتوئوپلایتس نیست، بلکه یوپاکی‌دیسکوس (Eupachydiscus) است. حق گفته‌اند که المؤمن مرآة أخيه.

#Acanthohoplites, #Aptian to Early #Albian, #Sanganeh_Formation, #Kopet_Dagh #Turkmen_Khorasan_Mountain_Range  #Iran
#Ammonite #Fossil #fossil_frenziness
#فسیل #سنگواره #کپه_داغ #سازند_سنگانه #خراسان

https://www.instagram.com/p/BlcIxWdBH-y/
پارینه/پالئوگرام
موتور جستجو تغییرات اقلیمی و دیرینه‌اقلیم‌شناسی سیاوش صفاریان‌پور آرش شریفی عرفان خسروی #تغییرات_اقلیمی #دیرینه_اقلیم #پلئیستوسن #اقلیم_شناسی
🎉🎊
این سنگواره چیست؟
مسابقه علمی با جایزه 🏆

این سنگواره بسیار نادر و ارزشمند را به تازگی از دوست دانشمندم، دکتر آرش شریفی هدیه گرفته‌ام. سن این سنگواره احتمالا به اوایل دوره ائوسن، یعنی حدود ۵۵ میلیون سال پیش بازمی‌گردد و در زاگرس پیدا شده است. نمونه‌های زیادی شبیه این در مجموعه من نیست و می‌توان گفت، این نوع از سنگواره با توجه به سن، حفظ‌شدگی و گروهی که به آن تعلق دارد، در مجموعه من کاملا بی‌نظیر است. وقتی دیدمش، حسابی ذوق کردم و هنوز بر سر همان ذوق اول استم و چیزی بیش.

وقتی کسی اینطوری خوشحال است، دوست دارد خوشحالی خود را با بقیه قسمت کند؛ برای همین به فکرم رسید شناسایی این نمونه را به موضوع مسابقه‌ای برای دوستان علاقه‌مند به سنگواره‌ها تبدیل کنم. همه می‌توانند در مسابقه شرکت کنند و پاسخ بدهند، ولی دوستان دانشمند بنده که سنگواره‌شناسی تخصص و موضوع تحصیل یا کار آن‌هاست، خوب است پاسخ مخفی خود را مستقیما برای بنده بفرستند تا نتیجه مسابقه زود فاش نشود. به قید قرعه جایزه‌ای با ارزش «علمی» به یک نفر از کسانی تعلق می‌گیرد که تا آخر هفته پاسخ درست و دقیق را در پای همین فرسته اینستاگرام یا فیسبوک بنویسد. اگر تعداد پاسخ‌های صحیح زیاد شود، شاید تعداد جایزه‌ها هم افزایش یابد. ببینم چه می‌کنید!

https://www.instagram.com/p/Blf97LCBTiQ
Forwarded from علم برای همه (sona babaee)
Forwarded from علم برای همه (sona babaee)
راهنمای سفر به درون حیات
وسایل لازم: آب، باد، خاک و آتش
آنچه خواهید دید: با کشف فسیل های دیرینه و حرکت در درون لایه های زمین به ابتدای حیات می رسید. کمی جلوتر سراغی از دایناسورهای ایرانی بگیرید. سپس سوار بر باد، ردپای حیوانات مختلف را دنبال کنید تا به ساحل دریا برسید و در کنار جنگل های حرا ساکن شوید. گوش به صدای دلنشین پرندگان بسپارید و از آتش طبیعت انرژی بگیرید. شما جزئی از طبیعت هستید.
در انتهای سفر هم صحبتی با دانشمندان را از دست ندهید.
زمان حرکت : بی سرو صدا، روزی بین تاریخ های 15 تا 25 مرداد، دم دمای غروب از 18تا 21 به موزه ملی علوم و فناوری بیایید تا سفرتان را آغاز کنید.
هزینه های ضروری: هزینه بلیط برای کودک15هزار تومان. همراه کودک: 5 هزار تومان
Www.inmost.ir
به دستور رفیق ِ جونی‌ام، دکتر برهانی عزیز که این روزها دانش‌آموزان سابقش طعم پیروزی را چشیده و در صدد انتخاب رشته‌های دانشگاهی‌اند، رشته‌های علوم پایه رو معرفی کردم و گفتم چه کسانی بهتر است در این رشته‌ها، به‌خصوص زیست‌شناسی تحصیل کنند.
https://news.1rj.ru/str/onlinazmon/161
آیا انسان نوعی میمون است؟

در یکی از گروه‌های اجتماعی تلگرام که علاقه‌مندان به مسائل علمی مشغول بحث و تبادل نظر هستند، دوستی چنین موردی طرح کرده و از بنده هم نظر خواسته:

«بحثی در گروه دیگری پیش اومد که آیا انسان‌ها و کلا ایپ‌ها میمون حساب میشن یا نه؟
من تو ویکی‌پدیای انگلیسی نگاه کرده بودم در مورد میمون نوشته بود:
monkeys are non-hominoid simians
»

پاسخ نسبتا مشروح بنده:

میمون (monkey) و میمون بی‌دم (ape) اصطلاحات عامیانه و غیرعلمی‌اند. این اصطلاحات تعریف علمی ندارند بلکه تعریف فرهنگنامه‌ای و عامیانه دارند. اگر بخواهیم آن‌ها را با ترمینولوژی‌های علمی مقایسه کنیم، باید در تعریف عامیانه و فرهنگنامه‌ای آن‌ها تجدید نظر کنیم.

در رده‌بندی مفهومی دقیق وجود دارد به نام گروه پارافیلتیک. گروه پارافیلتیک به دسته‌ای از جانداران دلالت دارد که گرچه نیای مشترکی دارند و این نیای مشترک نیز در خود گروه قرار گرفته، اما برخی از موجوداتی که از نسل همان نیای مشترک تکامل یافته‌اند، از گروه مستثنی هستند. بنابراین گروه پارافیلتیک شامل جاندارانی است که برخی از آن‌ها بیش از آنکه خویشاوند سایر اعضاء گروه باشند، خویشاوندی نزدیک‌تر با موجودات مستثنی دارند.
گروه‌های پارافیلتیک در رده‌بندی‌های سنتی به کار می‌رفتند و در نظام فکری جدید، نیاز به بازنگری دارند تا از حالت پارافیلتیک خارج شوند و تبدیل به گروه مونوفیلتیک شوند.
تعریف عامیانه و فرهنگنامه‌ای هر دو عبارت میمون و میمون بی‌دم، دائر بر گروه‌بندی پارافیلتیک است. مادامی که در همان فضای فرهنگنامه‌ای و عامیانه صحبت کنیم، مشکلی نیست ولی وقتی از «منظر زیست‌شناسی» به ماهیت این دو دسته نگاه کنید، خواهید دید که مطابق گروهی پارافیلتیک اند. چاره چیست؟
ما در برابر گروه‌های پارافیلتیک یکی از این دو راه را داریم: کلا آن را به دور اندازیم و از حیثیت کاربرد علمی، منسوخ کنیم (مثلا عبارات بی‌مهرگان، پروکاریوت‌ها، جانوران شعاعی یا دیپلوبلاست‌ها، گیاهان بی‌آوند، نهان‌زادان، آغازیان، ماهی‌ها…) یا با تغییر در تعریف عامیانه، دایره دلالت آن‌ها را طوری گسترش دهیم که خویشاوندان مستثنی را هم در بر بگیرند و مفهومی مونوفیلتیک بیابند. ماهی‌های استخوانی (شامل کلیه مهره‌داران چهارپا)، خزندگان (شامل پرندگان)، مارمولک‌ها (شامل مارها)، زوج‌سمان (شامل وال‌ها) و میمون‌ها (شامل انسان‌ها) نمونه‌هایی از این تغییرات اشتمالی برای دلالت مونوفیلتیک هستند.
بنابراین، بله، انسان نوعی میمون است.

https://news.1rj.ru/str/paleogram/567
👍5👎1
Forwarded from رازیک
⁣⁣🔖یادداشت ⁣عرفان خسروی در شماره 209 «دانستنیها» را بخوانید.

📌رویدادی علمی و سرگرم‌کننده برای همه‌ی اعضای خانواده در موزه‌ی علوم
آب، باد، خاک، آتش و عنصر پنجم

📝عرفان خسروی، دبير علمی «دانستنیها»

این روزها همه به این فکر می‌کنند که شاید به قدر کافی با زمین و طبیعت آن مهربان نبودیم و برخی هم می‌گویند اگر طبیعت را بهتر می‌شناختیم یا درباره‌ی آن بیشتر با ما صحبت کرده بودند، شاید این‌طوری نمی‌شد. اما هنوز هم دیر نیست. ما زنده‌ایم، زمین زنده ‌است، نسل‌های آینده در راه‌اند و همه‌ی ما باید به عنوان جزئی از طبیعت سعی کنیم در هماهنگی و صلح با گیاهان و جانوران و زمین و دریا و هوا و منابع انرژی زندگی کنیم.

آب، باد، خاک، آتش و عنصر پنجم؛ این‌ها عنصرهایی هستند که زمین و زندگی روی این سیاره را تشکیل می‌دهند و اگر آن‌ها را بهتر بشناسیم، قطعا آینده‌ی روشن‌تری در پیش خواهیم داشت. اگر شما هم این‌طوری فکر می‌کنید حتما طی نیمه‌ی دوم مرداد ماه، سری به موزه‌ی علوم و فناوری* بزنید، چون قرار است رویدادی تابستانی با همین عنوان «آب، باد، خاک، آتش و عنصر پنجم» در موزه برگزار شود که برای همه‌ی اعضای خانواده جالب‌ خواهد بود، به خصوص دانش‌آموزان و البته بزرگ‌ترهایی که به طبیعت و علم علاقه‌مند هستند.

برنامه‌ی هر روز این رویداد تابستانی یک قسمت ثابت و یک قسمت متغیر دارد. قسمت ثابت این برنامه شامل چند بازی جذاب است؛ از قبیل کشف سنگواره‌ی بیش از 20 جانور و گیاه مختلف، آشنایی با ردپای جانوران و دایناسورها، آشنایی با ظاهر و آوای پرندگان بومی تهران، آشنایی با اعصار گذشته‌ی زمین، حل معماهای علمی درباره‌ی طبیعت، آشنایی با چگونگی تغییرات ساختار پوسته‌ی زمین و پیدایش کوه‌ها، گسل‌ها و زلزله و البته تمرین قالب‌گیری و رنگ‌آمیزی سنگواره‌ها و بقایای جانوران. در قسمت متغیر این برنامه هم هر روز یکی از چند پژوهشگری که درباره‌ی طبیعت ایران تحقیق می‌کنند، بعد از پایان بخش ثابت، قصه‌هایی علمی برای مخاطبان برنامه نقالی خواهند کرد؛ برای مثال دکتر «آرش شریفی» قرار است درباره‌ی داستان زمین و اقلیم‌شناسی صحبت کند، «علیرضا زمانی» درباره‌ی عنکبوت‌های ایران و من هم در همین بخش، چند روزی درباره‌ی موضوعاتی مثل دایناسورهای ایران، اهمیت تنوع زیستی و سازوکار فرگشت صحبت خواهم کرد.

*نشانی موزه‌ی علوم و فناوری: تهران، خیابان امام خمینی(ره)، خیابان سی تیر، بالاتر از موزه‌ي ایران باستان و نرسیده به خیابان سرهنگ سخایی، ساختمان سابق کتابخانه‌ی ملی ایران، موزه‌ي علوم و فناوری؛
هماهنگی و اطلاعات بیشتر:
INMOST.ir
۶۶۷۲۴۶۹۴ ۰۹۱۹۸۹۶۲۰۰۸

#یادداشت
@Danestanihamag
رازیک
⁠⁣⁣🔖یادداشت ⁣عرفان خسروی در شماره 209 «دانستنیها» را بخوانید. 📌رویدادی علمی و سرگرم‌کننده برای همه‌ی اعضای خانواده در موزه‌ی علوم آب، باد، خاک، آتش و عنصر پنجم 📝عرفان خسروی، دبير علمی «دانستنیها» این روزها همه به این فکر می‌کنند که شاید به قدر کافی با…
آب، باد، آتش، خاک و عنصر پنجم
رویداد تابستانی موزه علوم
کشف سنگواره‌ها
سرگذشت زمین
ردپای جانوران
دایناسورهای ایران
تغییرات اقلیمی
صدای پرندگان
لایه‌های زمین
اثر گلخانه‌ای… و
همراه با نقالی علمی دانشمندان طبیعی‌دان ایرانی

۱۵ تا ۲۵ مرداد ۱۳۹۷
https://www.instagram.com/p/BmId2i4HILF/

نشانی: خیابان سی تیر، نرسیده به سرهنگ سخایی، موزه علوم و فناوری
www.inmost.ir
هماهنگی: ۰۹۱۹۸۹۶۲۰۰۸ - ۰۲۱۶۶۷۲۴۶۹۴
پارینه/پالئوگرام
آب، باد، آتش، خاک و عنصر پنجم رویداد تابستانی موزه علوم کشف سنگواره‌ها سرگذشت زمین ردپای جانوران دایناسورهای ایران تغییرات اقلیمی صدای پرندگان لایه‌های زمین اثر گلخانه‌ای… و همراه با نقالی علمی دانشمندان طبیعی‌دان ایرانی ۱۵ تا ۲۵ مرداد ۱۳۹۷ https://www.i…
آب، باد، آتش، خاک، عنصر پنجم و
جعبه شن‌بازی!

جعبه شن‌بازی سنگواره‌ها جایی است که بچه‌ها می‌توانند در آن تمرین دیرینه‌شناسی کنند، سنگواره کشف کنند، با کمک راهنمای صحرایی سنگواره‌ها آن را شناسایی کنند، سن دقیق آن را در نوار زمان بیابند و با وقایع مهم زمان زندگی سنگواره خود آشنا شوند.

این یکی از چندین بازی مختلفی است که این روزها (از پانزدهم تا بیست‌وپنجم مرداد ۹۷) می‌توانید در نمایشگاه تابستانی «آب، باد، آتش، خاک و عنصر پنجم» در موزه علوم و فناوری (ابتدای خیابان سی تیر) تجربه کنید.

به نظر من که درنگ نکنید، دست بروبچه‌ها را بگیرید و به موزه علوم بیایید! هر روز از ساعت شش بعد از ظهر تا نُه شب در موزه علوم منتظر شما هستیم.

هر روز یکی از پژوهشگران طبیعی‌دان در محل موزه برای راهنمایی بچه‌ها، پاسخ به پرسش‌های علمی و نقالی علمی کوتاهی درباره کارهای علمی‌اش حاضر خواهد بود.
راستی خود من هم در روزهای پنجشنبه، هژدهم مرداد و پنجشنبه، بیست‌وپنجم مرداد در خدمت بازدیدکنندگان عزیز، به خصوص بچه‌های عاشق دایناسور خواهم بود.

پس اگر دوست دارید خودم برایتان از دایناسورهای ایران صحبت کنم، حتما دست بر و بچه‌ها را بگیرید، این پنجشنبه (هژدهم) یا پنجشنبه بعد (بیست و پنجم) بیایید موزه علوم، از جعبه شن‌بازی سنگواره پیدا کنید!

https://www.instagram.com/p/BmOABgYhUqx
پارینه/پالئوگرام
اگر دوست دارید خودم برایتان از دایناسورهای ایران صحبت کنم، حتما دست بر و بچه‌ها را بگیرید، این پنجشنبه (هژدهم) یا پنجشنبه بعد (بیست و پنجم) بیایید موزه علوم، از جعبه شن‌بازی سنگواره پیدا کنید! https://www.instagram.com/tv/BmN5ysDhfri
🦀 در جستجوی فسیل پَشَره!

دیشب مهمان دانشمندان کوچولو در موزه علوم ایران بودیم. بچه‌هایی که با علاقه و توجه به قصه‌های علمی من درباره حیوانات و سنگواره‌ها، به‌ویژه دایناسورها گوش می‌دادند و من بیشتر بر سر ذوق می‌آمدم. گرچه گفته بودیم این برنامه برای چهار تا چهارصد ساله‌هاست، ولی دیروز از چهارصدساله‌ها خبری نبود؛ میزبان‌های دانشمند ما همه جوان و سرزنده و بازیگوش بودند. سنگواره‌هایشان را با چنان جدیت و علاقه‌ای پیدا و شناسایی می‌کردند که گاهی می‌ترسیدم همین کوچولوها راه خانه ما را هم پیدا کنند و مرا هم در کوزه بی‌اندازند. بعد که نوبت قصه‌گویی و نقالی من شد، فهمیدم از این بچه‌ها نباید ترسید! اصلا باید رشته امید را به همین‌ها بست! جدی‌ترین مخاطبان ترویج علم همین‌هایند.

حالا هژده سالی می‌شود که در نشریه‌های علمی می‌نویسم؛ گاهی در رادیو و تلویزیون درباره علم و ترویج آن صحبت کرده‌ام؛ در نشست‌های تخصصی و عمومی درباره معقولات و منقولات بحث‌ها کرده‌ایم و چک‌وچانه زدیم؛ در مدرسه‌های مختلف معلمی کردم و اغلب برای المپیادی‌ها از تکامل و رده‌بندی و جانورشناسی گفتم؛ حتی به دعوت دوستان مسجدی، در مسجدها از نظریه تکامل داروین دفاع کردم و میخ زیست‌شناسی تکاملی را پای منبرها کوبیدم؛ این اواخر هم روی کمک بی‌فرجام صفحه‌گردان‌های بی‌معرفت اینترنتی حساب باز کردم و چنان که افتد و دانی، فهمیدم متاع علم پیش شمار پسندها و کلیک‌ها نمی‌ارزد. گاهی به غوص معنا در این بحر سودا گوهرهای فراوان به چنگ آوردم و گاهی هم، ته‌مایه‌ای ناچیز را به باد ابتذال مهملات یک دقیقه‌ای دادم. خلاصه در این سال‌ها خوب فهمیدم «در این بازار اگر سودی است، با درویش خرسند است» و دیشب به مهمانی پاک‌ترین و خالص‌ترین جویندگان چشمه دانایی، مُنعم گردیدم و درویش و خرسند.

اگر این برگه‌ها را تا آخر ورق بزنید، جایزه شما سخنان فرزند فرهیخته یکی از دوستان دانشمند و هنرمند من خواهد بود که درباره روند انقراض دایناسورها صحبت می‌کند و یکی دیگر از بچه‌ها هم ماجرای آن شهاب‌سنگ مشهور تأیید می‌کند.

امید من به شما دبستانی‌ها - و پیش‌دبستانی‌ها - ست!

https://www.instagram.com/p/BmS_xmwBAD4/
Forwarded from Science & Society (H. Fattahi)
Iran Science & Technology Museum
بوی خوش توسعه

دیروز رفته بودیم موزه علم و فناوری ایران. بسیار عالی بود. به همت عده‌ای از اهل فن و ترویج‌گر عملی علم، رویداد #آب_باد_خاک_آتش_و_عنصر_پنجم در حال برگزاری است. بلیط ورودی آن پنج هزار تومان است که در موزه دهها و صدها برابر آن را می‌آموزید. سالن‌های مختلف دارد، از اپتیک و مکانیک گرفته تا نجوم قدیم و پزشکی ایران قدیم و زیست‌شناسی و ... کارشناسان موزه بسیار با حوصله کار با انواع وسایل را توضیح می‌دهند و از همه مهمتر مراجعه‌کنندگان و بویژه کودکان می‌توانند به راحتی با ابزارها کار کرده، لمس کنند، بارها آزمایش کنند و بیاموزند.
دیروز به دعوت دوست خوب دیرینه‌شناسم عالیجناب عرفان خسروی، رفته بودیم تا از زبان او داستان‌های جذاب دایناسورهای ایران را بشنویم. او راوی داستان برای کودکان بود اما برای ما هم که بزرگسالان کودکی نکرده بودیم، بسیار آموزنده بود.
مخاطبان اصلی رویداد دیروز کودکان بودند. کودکان متولد دهه‌ی نود شمسی. کارشناسان موزه، برخلاف روند وزارت آموزشِ نداشته و پرورشِ نکرده، کاملا بچه‌ها را در آزمایش‌ها درگیر کرده و روند یاددهی را با مشارکت آن‌ها پیش می‌بردند.
عرفان هم، همانطور که در عکس‌ها می‌بینید، بچه ها را چنان با داستان جذاب دایناسورها جذب کرده بود که باورش سخت است بیست سی تا بچه‌ی بازیگوش دوست‌داشتنی زیر هفت سال اینگونه یک ساعت زمین بنشینند و قصه‌ی دایناسورها را گوش کنند.
آخرین باری که در یک موزه‌ی علم و فناوری یک صبح تا شب را سپری کرده بودم، در یک کشور اروپایی بود و خوب به خاطر دارم وقتی بخش نجوم یا پزشکی یا اپتیکش را می‌دیدم، از ندیدن نام های ابوریحان و زکریای رازی و ابن هیثم و قطب‌الدین حسرت می‌خوردم. آن موزه واقعا منحصربفرد و عالی بود، اما موزه‌ای با صدای خنده‌‌ی کودکان سرزمین من نبود. اما دیروز در موزه علم و فناوری خودمان، بوی خوش توسعه‌ی میهن را از لابلای صدای خنده‌ی کودکان سرزمین‌مان حس کردم.
🕊 @science_and_society
Forwarded from Science & Society (H. Fattahi)